U hap ekspozita e piktorit Bashkim Mexhiti në Shkup (FOTO)

Në Qendrën Kulturore Informative në Shkup, mbrëmë u hap ekspozita personale, e katërmbëdhjeta me radhë, e piktorit të mirënjohur nga Gostivari, Bashkim Mexhiti. Në këtë ekspozitë Mexhiti u prezantua me rreth 30 piktura në teknikën akril, të realizuar kryesisht në dy vitet e fundit dhe i përkasin ciklit të titulluar “Dimensione kohore”.

“Në botën artistike të Bashkimit lindin tinguj ku vjen në shprehje shenjtërimi i gjuhës dhe shkrimit të lashtë si dhe kompozicione të imagjinuara me sensacione të ngjyrës dhe sfondit ku ajo hidhet . Tërë ai narracion pamor vjen në shprehje nëpërmjet një ekspresiviteti dhe potezi gestual të fuqishëm artistik. Tradicionalja dhe universalja janë dy koncepte thelbësore që vërehen në opusin e tij, koncepte këto që në mënyrë mjeshtërore harmonizohen si në aspektin figurativ poashtu edhe në atë koloristik. Piktura e tij në shikim të parë duket si e pakontrolluar, ngjyrat si të hedhura, mirëpo prapavija është përplot me simbole dhe metafora të harmonisë dhe disharmonisë. Në një pjesë të madhe ngjyrat janë të konceptuara brenda një rrethi të imagjinuar, që e tregon në një mënyrë rrotullimin e qenësisë, ardhjen dhe vajtjen e të qenit dhe ontologjinë ekzistenciale”, tha profesoresha e historisë së artit Jelldëz Asani, në hapjen solemne para artdashësve të shumtë në Galerinë Imperial 1 të Qendrës Kulturore Informative në Shkup.

Dekani i Fakultetit të Arteve pranë Universitetit të Tetovës, Miftar Memeti, në fjalimin e tij përshëndetës, tha se nuk do të flasë për veprat e Bashkim Mexhitit, por për atë si personazh tejet i përkushtuar në çdo punë që e bën dhe për modestinë e tij.

“Bashkimin e njoh që nga vitet e tetëdhjeta, kur ishte shumë i ri. Ai gjithmonë ka qenë tejet i përkushtuar në punë dhe pjesëmarrës në shumë procese. Por, nga modestia ai gjithmonë qëndron një hap prapa të gjithëve, edhe pse kontribuon shumë. Bashkimi është jo vetëm një piktor i shkëlqyer, por edhe skulptor, vizatues dhe grafist i spikatur. Ai arrin që prej një realisti të përpiktë, të transformohet në një omodernist ekspresionist”, theksoi ndër të tjera dekani Memeti.

Në parathënien e katalogut, profesori Mixhait Pollozhani thekson se Bashkim Mexhit me takt të gërshetuar përvojat e enformelit, ekspresionizmit abstrakt dhe abstraksionit lirik, dhe duke ofruar një variant të kombinuar abstrakt i cili mban vulën ekzistenciale dhe artistike të kohës (post)moderne, ka arritur specifikat etnike dhe kulturore të proveniencës së tij.

Piktori Bashkim Mexhiti, në këtë ekspozitë aplikoi një formë të re të komunikimit me konsumuesit e artit. Në hyrje të galerisë vendosi një tabelë me përshkrim të motivit të veprave të ekspozuara.

“Motivi etimologjik i veprave pasqyron rrugëtimin e gjatë historik të trojeve tona nëpër kohëra, qëndresat shumëshekullore të periudhave të ndryshme, hyjnizimin e gjuhës, shkrimin e lashtë, si dhe lavdinë e të parëve tanë. Të gjitha këto motive të lartpërmendura, shtresohen në piktura abstrakte ekspresioniste dhe me shumë simbolikë. Elementet dhe parimet figurative, si dhe vetë procesi i veprimit në pikturë janë nën ombrellën e semiotikës dhe flasin me gjuhën e simbolikës që përfundojnë në kompozicione të dimensionit shpirtëror, duke shprehur lirikën e dhimbjes, shpresës dhe dashurisë“, ka shpjeguar Mexhiti.

Ndryshe, Bashkim Mexhiti që nga viti 1994 punon në Fakultetin e Arteve Figurative pranë Universitetit të Tetovës, ku prej vitit 2013 mban thirrjen Inordinar në lëndën Akti i mbrëmjes.

Krahas 13 ekspozitave personale të realizuara deri më tani, ai ka marrë pjesë edhe në shumë ekspozita kolektive dhe koloni artistike në vend dhe jashtë.

Ndonëse i specializuar në pikturë, Mexhiti ka realizuar edhe shumë skulptura, ndër të cilat shquhen shtatoret e Xhemë Hasës, Haqif Krosit dhe Komandant Tigrit.

Ekspozita do të jetë e hapur deri më 9 dhjetor./ KultPlus.com

“NET/RRJET”, sjellë edicionin e dhjetë me 13 artistë

Nesër më 1 dhjetor në Galerinë e Fakultetit të Arteve në UP, hapet edicioni i dhjetë i ekspozitës “NET/RRJET”, kuruar nga artistja Majlinda Kelmendi, shkruan KultPlus.

Kjo ekspozitë, mbledh rreth vetës gjithsej trembëdhjetë artist që janë: Agim Sulaj, Katerina Belkina, Irina Gabiani, Albana Ejupi, Erza Gjonbalaj, Kaltrina Vrajolli, Dean Tafaj, Bes Hoxha, Roland Kabashi,Frederik Berisha, Berna Blakqori, Naim Geci, Abetare Syla.

“Të lutem vërtetoje që s’je robot!”, titullohet ekspozita.

“Rritja e makinerive dhe inteligjenca artificiale është bërë kërcënim për botën në gjithë aspektet e saj. I njëjti skenar pasqyrohet dhe ne botën reale me sferat të cilat janë përgjegjëse për mirëqenien e njeriut por qe ne fakt dëmtojnë komunikimin dhe realizojnë veç funksionimin. Vërtetoje që s’je robot është vërtetimi që i përket një njeriu që premton shumë në botën online si një problem i madh për tu përmbushur në realitet. Përfshi këtu të gjithë aspektet e jetës, fekondimin artificial, mënyrën e sjelljes, komunikimin, mendimet kolektive pa identitet personal. Iluzioni dhe realiteti në deformimin ekstrem. Origjinale apo jo, ne boten e artit !?”, tregon koncepti i ekspozitës.

Ekspozita hapet më 1 dhjetor me fillim nga ora 19:00 në Galerinë e Fakultetit të Arteve në Prishtinë./ KultPlus.com

Ekspozita “Heritage Space: Aty ku e kaluara takon bashkëkohoren” të premten në Muzeun e Kosovës

Të premten më 1 dhjetor, nga ora 19:00, CHwB Kosova do të hap për herë të parë ekspozitën e veçantë, në kuadër të projektit Heritage Space.

Projekti Heritage Space ka filluar që nga viti 2016, dhe përgjatë këtyre dy viteve kjo platformë ka përkrahur tetëmbëdhjetë njerëz kreativ nga fusha të ndryshme, të cilët kanë përdorur trashëgiminë kulturore si burim inspirimi, për t’i realizuar idetë e tyre.

Punët janë krijuar përmes përdorimit të mediumeve të ndryshme të teknologjisë, modës, muzikës, tregimeve, videos dhe revitalizimit. Ky gërshetim ka bërë që trashëgimia kulturore të kapërcejë kufijtë e kohës për tu ri-zbuluar, promovuar dhe ri-jetësuar. Heritage Space është krijuar me qëllim të ofrimit të një perspektive të re mbi kuptimin e trashëgimisë kulturore, si diçka e gjallë, dinamike dhe si diçka që ka ndikim dhe mund të ndikohet. Të ndikohet në atë mënyrë që të kontribuojë në zhvillimin social, kulturor dhe ekonomik të Kosovës.

Disa nga punët e krijuara përgjatë kësaj periudhe, do të ekspozohen në ekspozitën “Heritage Space: Aty ku e kaluara takon bashkëkohoren”, në të cilën do të ofrohet mundësia për të përjetuar fuqinë e trashëgimisë kulturore si element frymëzimi, dhe do të dëshmohet momenti kur e kaluara takon bashkëkohoren. Ekspozita do të mbahet në katin e parë dhe të dytë të Muzeut Kombëtar të Kosovës, më datën 01.12.2017, në ora 19:00, dhe do qëndrojë e hapur dy ditë./ KultPlus.com

U hap dje ekspozita “105-vjetori i shpalljes së Pavarësisë”

Pena me të cilën është nënshkruar Akti i Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, aparatin telegrafik mors me të cilin qeveria e përkohshme e Vlorës ka marrë e ka dhënë telegrame gjatë periudhës 1912-1914, objekte personale të protagonistëve të shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë janë pjesë e ekspozitës “105-vjetori i shpalljes së Pavarësisë”, që u çel dje në Muzeun Historik Kombëtar.

Pjesë e ekspozitës janë dhe 30 flamuj të periudhës së Pavarësisë, foto origjinale të Ismail Qemalit dhe foto të firmëtarëve. Por për herë të parë për publikun janë ekspozuar dhe 14 telegrame të përfaqësive të rretheve të ndryshme të Shqipërisë, prej nga dolën delegatët e Kuvendit të Vlorës në 1912. Presidenti i Qendrës Mbarëkombëtare të Koleksionistëve të Shqipërisë, Shpëtim Sala tha se ekspozita “105-vjetori i shpalljes së Pavarësisë” vjen në frymën e shumë bashkëpunimeve me Muzeun Historik Kombëtar. Ai shtoi se e veçantë në këtë ekspozitë është dhe paraqitja e 14 telegrameve, të cilat hedhin dritë se çfarë ka ndodhur gjatë ditëve të ngarkuara të nëntorit të vitit 1912. “Ka shumë gjëra të reja që evidentoheshin për përfaqësuesit në marrëdhëniet e qeverisë së përkohshme të Vlorës me ushtri të mbledhura turke, telegrame që i dërgohen nga Ismail Qemali ushtrive pushtuese, ushtrive greke që mos afrohen në një Shqipëri që është e pavarur”, tregon studiuesi Shpëtim Sala.

Por sipas tij shumë telegrame janë të shkruara në gjuhën osmane dhe përkthimi i tyre është shumë i vështirë. “Është e vështirë llogaritja jo e vitit, por e datave. Ne jemi mësuar me një histori që kemi lexuar dhe të censuruar. Dhe sot ne mundohemi që një pjesë e tyre t’ia paraqesim studiuesve”, tha studiuesi Sala në fjalën e tij. Telegramet që për arsye sigurie studiuesi dhe koleksionisti Shpëtim Sala thotë që sollën kopje të origjinaleve, pas përkthimit dhe studimit do të jenë pjesë e një botimi për 106- vjetorin e Pavarësisë.

Festa e flamurit më e veçanta

Sipas drejtorit të Muzeut Historik Kombëtar Dorian Koçi festa e flamurit është më e veçanta pasi është ky flamur që i bashkon të gjithë shqiptarët në rajon. “Kjo ditë dhe ky flamur na përbashkon dhe na bën krenar. Ne jemi si vëllezërit Siamezë, kur sëmuret njëri teshtin tjetri. Sipas kësaj sentence, huazuar nga një skenar filmi fort të njohur, dukej se Porta e Lartë e Azisë kërkonte vazhdimësinë e vëllazërimit me shqiptarët e Evropës. Ndërkohë, vështirë ta thuash se edhe shqiptarët, të ndikuar fort nga “dashuria” 500 vjeçare, ku herë pas here u ishte dhënë shansi të merrnin në duar frenat e vetë Perandorisë, po ndaheshin me gëzim nga pushtuesit e lodhur. Ndërsa në 28 nëntor të vitit 1912 pas shumë negociatash të vështira diplomatike në kancelaritë e Evropës, Ismail Qemali dhe 83 delegatët nga të gjithë viset arritën në shpallnin Pavarësinë e Shqipërisë”, cilësoi drejtori i MHK, Dorian Koçi në fjalën e tij, shkruan SotNews. Ai shtoi gjithashtu se në ekspozitë janë të ekspozuara flamujt që janë përdorur që nga viti 1912 deri në 1920 dhe që kanë të bëjnë me përpjekjet e mëdha të shqiptarëve në kuadër të shtetformimit. Objekti kryesor i kësaj ekspozite tematike është pena, me të cilën është nënshkruar Akti i Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Në ekspozitë janë ekspozuar dhe dorëshkrime origjinale, gazeta e revista të asaj periudhe etj. Një vend të rëndësishëm në ekspozitë zënë flamujt e shoqërive atdhetare, të cilat ndezën dëshirën e patriotëve shqiptarë që Shqipëria të ishte e lirë dhe e pavarur./ KultPlus.com

“Esenca e ekzistencës” sjellë në Kosovë artin bashkëkohor të artisteve nga Maqedonia (FOTO)

“Esenca e ekzistencës”u quajt ekspozita grupore e artistëve nga Maqedonia e cila u hap mbrëmë në Galerinë Kombëtare të Kosovës, shkruan KultPlus.

Gili Hoxhaj

Kjo ekspozitë kishte zënë hapësirë në shumë dhoma të kësaj galerie, duke prezantuar kështu punën tridhjetë artistëve bashkëkohorë të Maqedonisë të cilët reagojnë në mënyra të ndryshme ndaj parimeve ekzistencialiste. Sytë e të pranishmeve kapin këndvështrime të ndryshme të artisteve të cilat vijnë përmes medieve të ndryshme që vizualizonin punën e këtyre artistëve. Puna e tyre ishte shprehur me anë të piktura, grafika, skulptura, duke kaluar te instalimet, objektet, fotografitë, e deri te video projektimet, printimet digjitale, performancat dhe audioinstalimet.

“Esenca e ekzistencës” është një koncept artistik i cili u drejtohet sferave të ndryshme të përditshmërisë, të jetës, ekzistencës, perceptimeve të cilat vijnë nga aspekte të ndryshme drejt esencës së qenies, të mbijetesës, të funksionimit. Këtu përfshihen gjeneza e dashurisë, shpirtërores,të ushqyerit kurse nën këtë diskurs zbulohen edhe çështjet e dinjitetit, ideologjisë, politikës, jetës sociale.

Artistët e përzgjedhur që ekspozuan mbrëmë punimet e tyre janë: Ismet Ramiçeviq, Metodi Angellov, Atanas Botev, Vana Urosheviq, Irena Paskali, Aleksandar Stankoski, Velimir Zhernovski, Gjorge Jovanoviq, Marija Sotirovska, Igor Sekovski, Osman Demiri, Sllavica Janeshlieva, OPA, Mihaela Jovanovska, Zero, Nehat Beqiri, Zeni Ballazhi, Zhaneta Vangeli, Dita Starova Qerimi. Ndërsa kuratorët e kësaj ekspozite janë: Ana Frangovska, Gorancho Gjorgjievski, Maja Cankulovska – Mihajlovska.

Drejtoresha e Galerisë Kombëtare, Arta Agani ishte ajo që u uroi mirëseardhje të pranishmëve ku theksoi se ky bashkëpunim mes dy shteteve do të vazhdoi edhe me tutje.

“Kjo ekspozitë besoj se nuk do të jetë i fundit, do të ketë edhe shumë ekspozita të këtij lloji pasi që bashkëpunimi i Galerisë Kombëtare të Kosovës dhe Galerisë së Republikës së Maqedonisë ka filluar në këtë vit me ekspozitën e artistëve të rinj kosovarë që e patëm në mars në Galerinë Kombëtare në Shkup”, tha Arta Agani gjatë hapjes së kësaj ekspozite.

Sekretari i Ministrisë së Kulturës në Maqedoni, Valmir Aziri tha mbrëmë se ndihet i kënaqur me prezantimin e kësaj ekspozite në Prishtinë, duke hapur kështu një kapitull të ri të bashkëpunimit kulturor mes dy vendeve fqinje.

“Kam kënaqësinë të ju drejtohem sonte jo vetëm për arsyen se kemi para nesh një ekspozitë që sjellë vepra dhe artistë që zgjojnë emocione dhe përjetime të thella artistike. Kënaqësia është shumë më e madhe kur kemi parasysh që me këtë ekspozitë po hapim një kapitull të ri të bashkëpunimit kulturor mes dy vendeve duke lidhur fuqishëm një nga hallkat e bashkëpunimit rajonal të cilit i ka munguar struktura dhe dinamika shpesh herë jo vetëm për shkak të rrethanave objektive, shoqërore e politike të rajonit tonë të trazuar. Është hera e parë në histori që Galeria Kombëtare e Maqedonisë është prezanton në Galerinë Kombëtare të Maqedonisë”.

Në hapjen e kësaj ekspozite fjalën e mori edhe Zëvendësministrja e Ministrisë së Kulturës në Kosovë, Burbuqe Deva e cila theksoi se Ministria e Kulturës e përkrah fuqishëm këtë bashkëpunim sepse është mënyra më efikase e realizimit të marrëdhënieve ndërkulturore me shtetin fqinj.

“Jam e nderuar që të jemi pjesë e kësaj ekspozite e cila vjen nga Galeria Kombëtare e Maqedonisë. Kënaqësia e madhe është se pasi që një numër i madh i artistëve me forma të ndryshme shprehëse të artit vijnë në Republikën e Kosovës” ishin disa fjalët hyrëse të zëvendësministres Deva.

Drejtoresha e Galerisë Kombëtare në Maqedoni, Dita Starova Qerimi po ashtu falënderoi Galerinë Kombëtare të Kosovës për bashkëpunimin dhe shtoi se dy shtete kështu mund t’i kalojnë kufijtë duke jetuar kështu në një të ardhme me artin bashkëkohor.

Njëra nga kuratoret e kësaj ekspozite, Ana Frangovska tregoi për KultPlus se kjo ekspozitë është shumë e lehtë për t’u kuptuar nga të gjithë pasi që prek disa nga çështjet me të cilat njerëzit përballen çdo ditë.

“Në këtë ekspozitë kemi sjellë disa çështjet më të rëndësishme për tërë regjionin pasi që kjo ekspozitë do të udhëtoj edhe në vende të tjera të rajonit. Kjo ekspozitë prek çështjen e ekzistencës nga pikëvështrime të ndryshme të artistëve, ato nuk sjellin ndonjë çështje të veçantë por problemet dhe gjërat me të cilat ne përballemi çdo ditë, duke prekur edhe çështje politike të cilat lidhen me shtetet që janë në përudhen e tranzicionit dhe të cilat luftojnë çdo ditë më të ardhmen dhe me historinë. Ne në këtë ekspozitë flasim për religjionin, për ushqimin, mjekësinë pra në përgjithësi për gjëra të përgjithshme që janë njohura për njerëzit e këtij regjioni”, shpjegoi Ana Frangovska për KultPlus.

Të gjithë ata që duan të njihen me ekspozitën e veçantë të këtyre artistëve nga Maqedonia, do të mund ta vizitojnë këtë brenda Galerisë Kombëtare të Kosovës deri më 12 Dhjetor të këtij viti. /KultPlus.com

HAVEIT vijnë me “Baby Blues” te “Motrat”

Hapësira ekspozuese “Motrat” më 30 nëntor, sjellë ekspozitën e radhës, shkruan KultPlus.

HAVEIT me 30 nëntor do të prezantonjë ekspozitën e tyre të quajtur “Baby Blues”, me kurator Lulzim Zeqiri.

‘’Ma së pari laji flok’t, veç mos e le zdralin e kres me t’i ra trupit se sy e kam nuk t’ bahen nja’’

Beteja për drejtpeshimin e shpirtit dhe trupit në mes të një ‘’çmendunie’’ që pesha dhe gjatësia nuk i matet kurrë sakte, është një ‘’e ’bajsh me sh’net’’ e kahmotshme qe në krye i është dal veç me veten përgjysmë. I ndërtum si nji tansi inteligjente e mekanizmave mbrojtës të trupit n’gjendje të caktuar e mund mendjen dhe e refuzon atë që ta udhëheq plotësisht, në këtë ngatërrese frekuencash, ndërsa nga jashtë vie stigma.

HAVEIT (Alketa Sylaj, Hana Qena, Vesa Qena, Arbërore Sylaj) është një grup prej katër grave të cilat tentojnë të shkojnë përtej kënaqësive të përditshme, rregullave morale dhe refuzojnë të bien dakord me qështjet që po servohen.
Ato nuk bëjnë asgjë përpos se tregojnë historinë e tyre dhe të juajën! Grupi është themeluar në 2011, në Prishtinë.

Hapja e ekspozitës do të mbahet të Enjten, 30 Nëntor, nga 19:00 deri në 21:30 në (Rrugën Shaban Polluzha, pas Teatrit Kombëtar), dhe do të shoqërohet me një koktej të vogël.

Ekspozita do të jetë e hapur për publikun deri më 30 dhjetor, nga e hëna deri të premten, nga ora 09:00 deri në orën 18:00./ KultPlus.com

Tre artistë kosovarë sivjet pjesë e çmimit Onufri

Ekspozita e 23-të Ndërkombëtare e Artit, sivjet sjellë gjithsej dhjetë artistë që garojnë për çmimin e madh Onufri, shkruan KultPlus.

“AU FIL DU TEMPS – Kujtime kolektive, kujtime personale”, titullohet ekspozita e kuruar nga Gaetano Centrone, e cila hapet më 20 dhjetorë në Galerinë Kombëtare të Arteve të Tiranës.

Ekspozita do të presë dhjetë artistë ndërkombëtarë si protagonistë:
Zeni Ballazhin – Maqedoni, Kosovë; Adi Haxhiaj – Shqipëri, Itali; KOJA (Fitore Isufi) – Kosovë; Perino & Vele – SHBA & Itali; Leonard Qylafi – Shqipëri; Calixto Ramirez – Meksikë; Jelena Tomaseviq – Mal i zi; Vangjush Vellahu – Shqipëri, Gjermani; Alketa Xhafa Mripa – Kosovë, Angli; Fani Zguro – Shqipëri, Itali, Gjermani.

“AU FIL DU TEMPS – Kujtime kolektive, kujtime personale”, nga 21 dhjetori e deri më 20 janar 2018-të do të jetë e hapur në Galerinë Kombëtare të Arteve

Ekspozita Ndërkombëtare AU FIL DU TEMPS

Kurator: GAETANO CENTRONE

Ekspozita ofron një itinerar që zhvillohet në dhomat e Galerisë Kombëtare të Arteve të Tiranës. Ka dhjetë artistë pjesëmarrës nga gjashtë vende të ndryshme; të gjithë ata kanë lindur në vitet ’70 dhe në vitet ’80 dhe kanë kurrikulë ndërkombëtare të vlefshme.
«Unë u përpoqa të gjeja – megjithatë është e mundur – një emërues që kombinon përvojën e shumicës midis artistëve shqiptarë, sepse fillova prej tyre gjatë hulumtimit tim. – thotë Gaetano Centrone – Unë i kam studiuar ata për disa vjet dhe më ka bërë përshtypje prania e historisë në veprat e tyre. Megjithatë nuk kam ndërmend të krijoj një ekspozitë politike, që nuk është qëllimi im, unë jam gjithmonë shumë i vëmendshëm për të ndarë elementin kulturor dhe atë social-politik. Unë jam një mbështetës i fortë i së vërtetës intuitive të artit, kështu që unë kam vënë theksin në konceptin e kohës. Mënyra se si koha krijon mendjen tonë dhe atë që mbetet si ish-post.

Dallimi midis kujtesës kolektive dhe kujtimeve personale është shumë i lehtë, më lehtë sesa mendojmë. Gjithashtu, dallimi midis formës së njëjësit dhe shumësit, është më kompleks se sa ne e mendojmë. A ka vetëm një ose a ka më shumë kujtime kolektive? Kush i krijon ato? Sa kujtime personale ndikohen nga ngjarjet historike? Është e padobishme të mohohet fakti, se në këtë pjesë të botës, ngjarjet historike kanë ndikuar shumë në të kaluarën e popullsisë. »

Rreth zgjedhjes së titullit Centrone thotë: «Au fil du temps është një shprehje e mrekullueshme nga gjuha franceze. Në anglisht mund të përkthehet si- me kalimin e kohës, por bukuria e vërtetë mund të gjendet në të vërtetë në kuptimin origjinal: në fije kohore. Një fije që ngjall historinë dhe historitë personale, duke u shtyer nga sipër me zërat polifonikë të ndryshëm të një historie. »/ KultPlus.com

Sonte hapet ekspozita “Dhimitër Vangjeli një arkiv i shpëtuar dhe i dokumentuar”

Në kuadër të kalendarit të përbashkët Shqipëri-Kosovë, Ministria e Kulturës së Shqipërisë në bashkëpunim me Qendrën Kombëtare të Inventarizimit të Pasurive Kulturore dhe Bashkinë Kolonjë organizojnë në Muzeun e Kosovës në Prishtinë ekspozitën “Dhimitër Vangjeli një arkiv i shpëtuar dhe i dokumentuar”.

Kjo ekspozitë hapet sonte më 24 me fillim nga ora 18:00 ndërsa qëndron e hapur deri më 30 nëntor në Muzeun e Kosovës.

Dokumentimi shpëton thesare të trashëgimisë kulturore.

Emri i Dhimitër Vangjelit është pothuajse i panjohur në historinë e fotografisë shqiptare dhe pse fotot e tij i gjejmë të pasqyruara në botimet më të rëndësishëm që në vitet ’20-të, por mjerisht pa përmendur autorin. Në regjistrat e kohës të fillim shekullit të 20-të, Kolonja nuk ka të evidentuar fotograf dhe Dhimitër Vangjeli ishte i regjistruar si sheqerxhi. Në një foto të ruajtur, jo nga fondi i negativave, por e ristampuar, gjejmë tabelën e dyqanit, ku shkruhet: HEMBELTORE. ORENDREQES DHE FOTOCRAFIA. DIMITER K. VANGJEL. Profesionin e ushtroi prej disa dekadash, u kujdes dhe e ruajti me dashuri për të na e lënë si trashëgimi të vyer e të papërsëritshme.

Qendra Kombëtare e Inventarizimit të Pasurive Kulturore dispononte të dhëna se në fondin e Muzeut Historik Ersekë në fundin e viteve ’60 të shekullit të kaluar, ishin depozituar për ruajtje rreth 1300 negativë në xham të arkivit të fotografit kolonjar Dhimitër Vangjeli. Fondi i negativëve i ishte blerë familjarëve të fotografit dhe ishte marrë në ruajtje nga Bashkia Kolonjë pasi rrezikonte shkatërrimin pas vdekjes së Dhimitër Vangjelit, por asnjëherë nuk u regjistrua si fond në inventaret e muzeut apo bashkisë, askush nuk e vlerësoi apo studioi, por mbeti i mbyllur në një valixhe të vjetër dhe arkë municionesh, dhe e njohën vetëm një grup i vogël njerëzish. Kaloi aq shume kohë sa u përhapën legjenda nëse ekziston vërtet ky arkiv i çmuar apo jo.

QKIPK, në përmbushje të misionit madhor për krijimin e Inventarit Kombëtar të Pasurive Kulturore, bëri të mundur zbulimin, inventarizimin dhe regjistrimin në databazën kombëtare të Fondit të rrallë të fotografive negativë në xham nga krijimtaria e fotografit Dhimitër Vangjelit si një nga personalitetet e artit të fotografisë të realizuar në Shqipëri. Tashmë mund të themi se ky fond është i shpëtuar dhe i sigurt dhe i përcillet publikut jo më si një legjendë urbane.

Albumi “Kolonja përmes fotografisë së Dhimitër Vangjelit”, do të krijojë për publikun shqiptar dhe të huaj mundësinë e njohjes, vlerësimit dhe popullarizimit të kësaj pasurie kulturore si pjesë shumë e rëndësishme për jetën qytetare të fillim shekullit 20-të, në një nga qendrat e zhvillimit të kulturës shqiptare për atë periudhë./ KultPlus.com

Hapet ekspozita me dorëshkrimet dhe gjërat personale të At’ Zef Pllumit në BKK (FOTO)

Në dhjetë vjetorin e ndarjes nga jeta të At Zef Pllumit, veprimtaria e tij është e shtrirë në një ekspozitë e cila u hap sot në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës, shkruan KultPlus.

Gili Hoxhaj

Biblioteka Kombëtare e Kosovës dhe Provinca Françeskane Shqiptare organizuan këtë ekspozitë me dorëshkrime dhe gjëra personale të Át Zef Pllumit, Át Shtjefën Gjeçovit dhe Gjergj Fishtës.

Në hollin e Bibliotekës Kombëtare kishin zënë vend dorëshkrimet e tij të shkruara në mënyrë klasike përmes lapsit , brenda kësaj ekspozitë gjendej edhe Bibla e tij personale dhe disa nga dorëshkrimet e veprës “Rrno për më tregue”. Po ashtu në mes të kësaj ekspozite ndodheshin tre shkopinjtë e Át Zef Pllumit, Át Shtjefën Gjeçovit dhe Gjergj Fishtës, dhe shumë pranë tyre maska mortore e At’ Gjergj Fishtës.

Akademiku Sabri Hamiti, e quajti Pllumin si një misionar të humanizmit, dhe jo vetëm i besimit dhe i kulturës.

“Ky takim dhe takimet e tjera dëshmojnë se mirënjohja jonë për Zefin, ekziston andaj dhe mirënjohja jonë për Zefin sot është ta lexojmë veprën e tij. Botimet françeskane kanë bërë një punë mirënjohjes sepse i kanë botuar librat e tij, bile në një libër kanë botuar edhe një dorëshkrim të tij”, ka thënë Hamiti në ceremoninë hapëse të kësaj ekspozite.

Prirësi katolik në Kosovë, Don Lush Gjergji tha se e gjithë veprimtaria e Zefit përmblidhet në dy shtylla të besimit të krishterë, që janë e vërteta dhe dashuria që aftësojnë dhe dhurojnë vlerën më të madhe për falje dhe pajtim.
“At’ Zef Pllumbi është një histori e gjallë dhe tronditëse e tmerrit dhe ferrit shqiptar që pa dorëza dëshmoi dhe tregoi ideologjinë komuniste dhe ateiste. Kjo histori dhe dëshmi ka edhe një anë tjetër ku vjen edhe vuajtja, qëndresa, pafajësia, shpresa, duresa stoicizmi i besimit të krishterë deri të ngadhënjimi, paqja, liria demokracia që përmblidhen në kryeveprën e tij që përmblidhen në veprën “Rrrno për me tregue”.

Kjo ishte ekspozita e cila u hap sot në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës, dhe do të vazhdoj të qëndroj e hapur përgjatë 1 jave./ KultPlus.com

Nesër në “Qafa” ekspozita e Emiranda Bekës

Emiranda Beka, nesër më 23 nëntor hapë ekspozitën e saj personale në Galerinë e Ministrisë së Kulturës “Qafa”, shkruan KultPlus.

“Ndërmjet pamundurës dhe paarritshmes”, është ekspozita që vjen e kuruar nga Ilir Muharremi, ndërsa financohet nga MKRS.

“Pikturat e artistes së re janë një vallëzim ngjyrash të pastra të krijuara nga spontaniteti, dhe shtrihen mbi një spektër të gjerë dhe të kontrollueshëm nga talenti i saj. Të gjitha objektet përcjellin emocion, sfidë dhe ndërmjet tyre e pamundura, e parritura përplasen mbi abstrakten dhe bëhen objektive…”, shprehet kuratori i kësaj ekspozite Ilir Muharremi.

Ekspozita hapet më 23 nëntor me fillim nga ora 19:00 në Galerinë e Ministrisë së Kulturës. Ndërsa do të qëndroj e hapur një muaj./ KultPlus.com

1 mijë piktura në një ekspozitë për t’i sjellë bibliotekën Fakultetit të Arteve

Në muret e Galerisë Kombëtare të Kosovës ishin ngjitur 1 mijë piktura, duke prezantuar kështu ekspozitën “1 në 1000” e cila përmbledh punën e studentëve të Fakultetit të Arteve të nivelit master, shkruan KultPlus.

Gili Hoxhaj

1000 pikturat me format 11x11cm të vendosura kryesisht në vijë të drejtë njëra-pas tjetrës duke lënë kështu shumë pak hapësirë brenda tyre drejtonin vizitorët në një rrugëtim të gjatë e të pasur të artit pamor. Në këtë ekspozitë ishte shkrirë puna e rreth shtatëdhjetë studentëve të Fakultetit të Arteve, nga të gjitha degët e departamentit të arteve figurative, nga programi master.

Ky projekt i filluar si një ide rezultoi me një qëllim kryesor që të mbledhë bazë materiale për realizimin e bibliotekës në kuadër të Fakultetit të Arteve, që përmes saj të inkuadrohen edhe fushat tjera që lidhen me artin.

Arta Bunjaku Agani, drejtoreshë në Galerinë e Arteve këtë ekspozitë e cilësoi si risi për Galerinë Kombëtare të Kosovës.

“Nga ana ime si nikoqire e kësaj ekspozite mund të them se për Galerinë Kombëtare kjo ekspozitë është risi sepse asnjëherë nuk janë ekspozuar 1000 piktura në një vend, këto piktura janë të vogla por kanë premtime të mëdha. Po ashtu duhet ta shohim këtë projekt si një porosi shumë të rëndësishme që është një thirrje vetdijësuese për mosekzistimin e një tregu të artit në Kosovë”, tha Arta Bunjaku Agani në hapjen e kësaj ekspozite.

Në këtë projekt përveç studentëve janë të përfshirë edhe punimet e disa profesorëve kurse ideja e këtij projekti është zhvilluar gjatë ligjëratave të lëndës “Zhvillimi dhe menaxhimi i ideve dhe koncepteve kreative” në kuadër të takimeve të vazhdueshme të studentëve me profesorin Orhan Kerkezi.

Profesori Kerkezi, në hapje të ekspozitës theksoi se ky rrugëtim me 1000 mijë piktura nuk do të ndalet me këtë ekspozitë.

“Ideja ka qenë se si të bëhemi bashkë dhe bashkë kemi ardhur në 11 centimetra dhe në 1000 mijë piktura. Ky rrugëtim nuk do të ndalet këtu por do ta vazhdojmë me katër universitete të tjera, 2019 është projekti ynë me 10 mijë piktura, 2020-shi me 100 mijë dhe 2022-shi me 1 milion piktura”, kështu u shpreh në fjalimin e tij hyrës Orhan Kerkezi, derisa përfundoi me një fjali që shprehte krenarinë e tij për vendin, “Jam shumë krenar që jetoj në Kosovë” tha Kerkezi në përfundim të ceremonisë hapëse.

Engjëll Berisha njëri nga organizatorët e këtij projekti ka sjellë rreth tridhjetë punime në këtë ekspozitë. Ai për KultPlus, tregoi për detajet e realizimit të kësaj ideje ndërsa shtoi se një projekt i tillë me ekspozim të një numri kaq të madh të punimeve nuk është krijuar më parë diku në botë.

Ne së bashku me profesorin Orhan Kerkezi e kemi mbajtur lëndën “Zhvillimi dhe menaxhimi i ideve dhe koncepteve kreative” dhe në kuadër të saj e kemi pasur për detyrë ta krijojmë një projekt dhe kështu kemi arritur bashkimin e ideve. Gjatë kësaj kohe, e kemi praktikuar një sistem që është dashtë me e ngrit dorën dhe ku ideja është dashtë të miratohet nga tërë grupi në mënyrë që të vazhdoj zhvillimi i projektit. Ka qenë një ide bazë, mandej e kemi rafinuar kurse edhe për rafinimin e ideve e kemi praktikuar sistemin e njëjtë me ngritjen e dorës, dhe kështu kemi ardhur deri tek ideja e krijimit të 1000 punimeve, madje kështu kemi ardhur edhe tek ideja që këto punime t’i shesim në mënyrë që ta krijojmë një bibliotekë të fakultetit e cila është shumë e nevojshme për neve si studentë”, ka thënë Berisha për KultPlus.

Ai me tutje tregoi se biblioteka që do të krijohet me fondin e këtyre pikturave do të quhet “Biblioteka Plus” dhe do të jetë një hapësirë në Fakultetin e Arteve e cila do të shërbej si bibliotekë dhe njëkohësisht “Plusi” nënkupton hapësirën rekreative në të cilën studentët mund të mblidhen dhe të mbajnë workshop-e.

Piktori Hajrush Fazliu, vlerësoi së nisma të tilla qoftë nga studentët dhe të njerëzve si profesor Orhan Kerkezi vetëm kontribuojnë në pasurimin e artit pamor.

“Kjo është një befasi e këndshme për artdashësit ku përmes pikturave të vogla ideore prezantohet një art i mirëfilltë. Ashtu siç e kishte quajtur ditë më parë Elmaze Nura, kjo mund të jetë një diplomaci e re kulturore dhe me këtë diplomaci mund të rrugëtojmë drejt vendeve të civilizuara”, u shpreh piktori Fazliu për KultPlus.

Deri më tani janë shitur rreth gjysma e punimeve ndërsa kjo ekspozitë do të jetë e hapur vetëm gjatë ditës së nesërme ndërsa pikturat e shitura do të mund të merren nga blerësit duke filluar nga ora 12:00 deri në orën 16: 00. / KultPlus.com

Ekspozita e Shqipe Kamberit, riqëndisi fatin e nuseve shqiptare të kufizuar në Kanun (FOTO)

Fati i nuseve shqiptare mbrëmë erdhi i qëndisur në pothuajse gjashtëmbëdhjetë punimet e artistes kosovare Shqipe Kamberi. Përmbledhjen e një punë rreth tri vjeçare ajo e prezantoi mbrëmë në ekspozitën e saj personale të titulluar “Vetëdija- dikur dhe sot”, shkruan KultPlus.

Gili Hoxhaj

Në muret e errëta të Muzeut të Kosovës kishin zënë vend portretet e ndritshme të nuseve, në të cilat ishin ndërthurur detaje të veshjeve tradicionale dhe në anën tjetër paraqitet një torzo femre në pëlhurë.

Pozitën femrës shqiptare Kamberi e sjellë në dy dimensione, përmes torzos ajo nxjerrë në pah bukurinë dhe sensualitetin e trupit të saj. Ndërsa në anën tjetër përmes katërmbëdhjetë portreteve të veçanta në ciklin “Nusja”, ajo sjellë identitetin e fshehur të gruas shqiptare duke reflektuar realitetin mbi të cilin kanë shkelur shumë prej tyre që janë trajtuar në bazë të kornizave të Kanunit të Lekë Dukagjinit, i cili parasheh vrasjen si vendim të prerë nëse ajo nuk i nënshtrohet fatit të saj në martesë.

Pikërisht këtë dhimbje e përcjellë artistja Kamberi përmes syve të burgosur, e flokëve të mbuluara me sipërfaqe të bardha, e diku përmes detajeve të veshjeve tradicionale. Për ta bërë më të thumbueshëm realitetin e trishtë të nuseve në të kaluarën, ajo në mes të sallës kishte vendosur një punim që paraqiste pajën e nuses, mbi të cilin artistja kishte vendosur një fishek, i cili ilustronte më së miri trajtimin e saj në Kanun se po që se ajo nuk i nënshtrohej fatit të saj ajo mund të vritej nga i shoqi apo familjarët e tij me po atë plumb që e kishte mbështjellë me pajën e saj.

Artistja Shqipe Kamberi, shpjegoi për KultPlus, se koncepti i veprave që ajo shpalosi mbrëmë përfshin identitetin e grave shqiptare dhe vetëdijen e tyre dikur dhe sot lidhur me të drejtat e tyre.

“Si figurë kryesorë e veprave të mija është nusja. Duke e lexuar Kanunin e Lekë Dukagjini, aty kam hasur në disa nene për martesën të cilat kanë qenë shumë diskriminuese dhe është pikërisht kjo që më ka nxitur që unë të reflektoj në këtë mënyrë. I kanë sytë e mbyllur sepse nuk kanë pasur të drejtë të flasin, të veprojnë, të mendojnë që do të thotë se ato totalisht kanë qenë në shërbim të dikujt. Po besoj që kjo dukuri ekziston edhe sot edhe pse jo ndoshta e shprehur në atë masë sa atëherë, shpresoj që me këto punime do të reflektoj sado pak në ndryshimin e mendimit lidhur me këtë çështje”, tregoi Shqipe Kamberi.

Drejtori i Muzeut të Kosovës, Skënder Boshtrakaj në fjalinë e tij hyrëse u shpreh se artistja Kamberi, përmes ekspozitës së saj sjellë një temë të vlefshme për Muzeun e Kosovës dhe vizitorët e tij. Derisa shtoi se artistja arrin që këtë temë të ndjeshme ta sjellë në mënyrë shumë elegante.

“Në mënyrë shumë elegante dhe më shumë estetikë ajo e prek Kanunin dhe përmes kësaj arrin të sjellë bukur shumë. Ajo që me dy fjalë dua të pajtohem me Shqipen është se nëse gruaja është ajo që duhet me e ruajt moralin, nëse gruaja është ajo që duhet me e ruajt gjuhën, ajo që duhet me e ruajt shpinë… A është shoqëria ajo që duhet ta njehë këtë kontribut, a jemi ne të gatshëm që ta njohim institucionin grua si pjesë e rëndësishme e shoqërisë tonë”, tha mes tjerash Boshtrakaj.

Mjellma Goranci, piktorja dhe mikja e artistes Shqipe Kamberi, u shpreh për KultPlus, se Shqipja përmes kësaj ekspozite ka treguar në mënyrën më të bukur të mundshme pozitën e femrës shqiptare.

“Shqipe Kamberi, është një artiste me vlera shumë të mëdha. Ajo është një artiste që ka akumuluar shumë art, shumë informata dhe shumë dije në jetën e saj dhe sonte krejt atë e kurorëzon në këtë ekspozitë. Përmes këtij cikli ajo ka ri-qëndisur edhe një herë historinë e një vajze shqiptare të shtrirë në traditën dhe mentalitetin tonë, në të padrejtat dhe ato pak të drejta që i ka pasur. Jo që nuk është folur më parë për këtë pozitë të femrës shqiptare në televizionet tona por Shqipja në këtë ekspozitë e ka treguar këtë realitet në mënyrën më të mirë të mundshme”, është shprehu Mjellma Goranci për KultPlus.

Punimet e veçanta të kësaj ekspozite do të vazhdojnë të jenë në dispozicion për vizitorët deri më 28 nëntor sa do të vazhdoj të jetë e hapur kjo ekspozitë në Muzeun e Kosovës. /KultPlus.com

Një ekspozitë e veçantë lidhur me dhunën ndaj grave do të hapet në Uashington

Mbi të gjitha akuzat e ngacmimit seksual dhe sulmeve që vijnë nga të gjitha anët e artit dhe botës argëtuese, një muze i Uashingtonit ka hapur një ekspozitë që fokusohet në shkaqet dhe zgjidhjet e epidemisë së dhunës ndaj grave, shkruan The Washington Post, përcjellë KultPlus.

Projekti “El Tendeero” vazhdon deri më 5 janar në Muzeun Kombëtar të Grave në Art. Puna e artistes feministe nga Meksika, Monica Mayer përmes instalacionit të saj kërkon një seri pyetjesh rreth ngacmimit dhe dhunës duke ftuar pjesëmarrësit që të përgjigjen me përvojat e tyre.

Punimet do të bazohen në përgjigjet e shkruara në letrat rozë./ KultPlus.com

Fotografia që riktheu Gazmend Lekën në një ekspozitë

“Taso” quhet ekspozita që rikthen në Galerinë FAB më 15 nëntor piktorin Gazmend Leka. Një mori pikturash frymëzuar nga miqësia me piktorin pogradecar Anastas Kostandini; i njohur me emrin Taso.

Për kuratorin Ermir Hoxha gjeneza e kësaj ekspozite është e thjeshtë. Një vit më parë, kur buzë gjolit të Pogradecit, dy miqtë e vjetër Gazi dhe Taso u takuan, një fotografi e zakonshme, si çdo foto e realizuar pa mendje (gati vjedhurazi), u premtua si subjekt për pikturë.

E sikurse ndodh zakonisht, subjekti i kapërceu shpejt pritshmëritë e vetvetes, duke u shpërbërë në shumë copëza, si një hetim ekzistencial mbi vetë fenomenin. Për Hoxhën si dëshmitar, ishte e thjeshtë. ” E thjeshtë, sepse isha aty që në fillim të ngjizjes së veprës. E thjeshtë sepse, që në fillim, Gazi nisi të më tregonte për foton që e kish pikasur në studion e Tasos, mes qindrave syresh, pranë zjarrit të vatrës, rrethuar nga pikturat, grafikët e vizatimet e pafundme. Ajo foto e kish thirrur instinktivisht, si padashje, me forcën goditëse të dritës së mëngjesit, dritë që secili prej tyre e kish përthyer dallueshëm ndryshe. Ajo foto e kish thirrur me shijen e lirisë, të këmishës së kuqe, rrethuar me peizazhin e provincës, si dikur impresionistët, me kapelat mbi sy, në fushat e Provansës.

Ajo foto e kish thirrur si një imazh familjar, parë dikur në peizazhet e rinisë së hershme, gjatë viteve të Liceut Artistik, kurse sot ofrohet si tingulli i një dashurie të vjetër, që natyrshëm të rikujton vetveten”; thotë Hoxha. Pas joshjes së parë, Leka do të ndiqte instinktin e tij, duke e kthyer foton në subjekt të përzgjedhur për një ekspozitë. Për gati një vit, ajo foto me Tason në qendër, u projektua mbi vetveten në një varg veprash. Mes dyshimeve, ankthit dhe etheve të krijimit, “tradhtia” ndaj strukturave, prekur në dekada, prodhoi një udhëtim të ri, larg heronjve të qiellit a tokës, larg kodeve të agut, a mitologjive të qytetërimeve të humbura. Gjeti si hero të tij Tason…, një hero tjetër, një simbol që për të mishëronte piktorin “par excellence”. Ekspozita në dukje prezantohet e thjeshtë. Imazhi i përsëritur kokëfortësisht, në dimensione të ndryshme, shpërndahet në hapësirë si copëzat e një mozaiku, herë në vetën e parë e herë vetëm si frymë. Përsëritja e tij, nuk synon shumëfishimin e tij sipërfaqësor, por ripropozon pikërisht të kundërtën e saj.

Me forcën e shenjës plot gravitet, imazhi i Tasos, hapet e mbyllet si një kuadër filmik, copëzohet, ribashkohet për shtresëzim, gjithnjë me këmishën e kuqe, kapelën mbi sy, përkuljen apo përuljen përpara telajos, penelin në dorë e tavalocën me gjurmë ngjyrash. Është shëmbëlltyra e piktorit në “atelienë” e tij, në peizazh. Subjekti është po ai, ndërkohë që piktura thërret nga brenda me gjuhën elokuente të autorit. Ekspozita “Taso” duket sikur bie ndesh me ekspozitën e tij të fundit, “Natura morta”, ku imazhi i minutës së fundit të personaliteteve botërore, qëndron ende pezull në Galerinë F.A.B. si pikëpyetje mbi momentin e kalimit. “TASO” është thjesht … “Natura”. Fenomeni Edhe fenomeni është i thjeshtë. I thjeshtë për t’u kuptuar, me artistin e vendosur në qendër të kompozimit, rrethuar nga shtëpitë e ulëta, në vendlindje, me pemët e larta, liqenin e gjerë, pulat që çukisin farëzat dhe rrobat e nderura për tharje. Vendosja e tij në qendër është në sintezë, perceptimi i tij si fenomen, sa estetik aq dhe ekzistencial. Është një dedikim për atë, për mikun e për piktorin që shpesh studio të tij ka natyrën. Është dedikim për artistin e “provincës” që muajt e verës kthehet e bëhet kryeqytet, gjendur si për fat, larg zhurmave urbane, në një dialog gati ezaurues e të heshtur me vetveten. Ekspozita është ftesë për të kuptuar dedikimin për të. Është ftesë e projektuar në shumë telajo me imazhin e përsëritur, ofruar si gulçime ekzistenciale, herë rrëqethëse e herë romantike.

Herë të tjera, ajo duket thjesht si tentativë e Gazit, për të rikujtuar një pjesëz të harruar të vetvetes. Në optikën e re, atë bashkëkohore, ku një pjesë përballet me globalizimin e artit të angazhuar, ekspozita në vetvete është si një ftesë mbi kuptimin e ekzistencës së thelbit të artistit, duke e vendosur atë për një moment, thjeshtësisht, në qendër të vëmendjes e diskursit estetik. Sikurse radiografia e një kronike të paralajmëruar, ajo është një ftesë për të kuptuar artistin në periferi të kryeqytetit, të kryeqytetit në periferi të rajonit dhe të rajonit në periferi të kontinentit. Sepse siç e do dhe shprehja… qendra dhe periferia është vetë artisti. (Marrë nga Gazeta Shqip)./ KultPlus.com

Në Tiranë nesër hapet ekspozita e veglave muzikore popullore

Ekspozita e veglave muzikore popullore të përdorura në territorin shqiptar gjatë shek. XIX dhe XX do te organizohet me mbështetjen e Ministrisë së Kulturës dhe Muzeut Historik Kombëtar.

Ajo do të hapet nesër, më 11 nëntor, në orën 17.00 në Tiranë dhe do të jetë e hapur deri më 15 nëntor.

Koleksioni përmban mbi 170 vegla muzikore popullore, duke treguar përmes tyre historinë muzikore të një kombi. Aty ka vegla membranofone, idiofone, kordofone dhe aerofone. Shumë vegla të këtij koleksioni janë të rralla dhe kanë dalë nga pëdorimi. Të gjitha veglat janë pjesë e koleksionit privat të Ermal Selës. Ai ka mbi shtatë vite që mbledh dhe ruan këto vegla. Gjatë kësaj kohe është njohur edhe me shumë artizanë, të cilët vazhdojnë të mbajnë gjallë punimin e velgave popullore muzikore.

Kjo ekspozitë shoqërohet edhe me një katalog. Në të paraqiten me foto dhe përshkrim të gjtha veglat që do të paraqiten në ekspozitë. Në katalog ka edhe foto të artizanëve që vazhdojnë të punojnë vegla muzikore.

Ekspozita do të kurohet nga skenografi Klajd Ymeri./ KultPlus.com

14-vjeçarja Erlisa Çerkini, vjen me ekspozitën e parë personale (FOTO)

Në kuadër të kësaj ekspozite, në një rrëfim për KultPlus, Erlisa tregoi se do të prezantojë afërsisht 30 punime në të cilat dominon natyra e qetë dhe që kryesisht janë të punuara me ngjyra akrilik në pëlhurë.

Gili Hoxhaj

Erlisa Çerkini, pikërisht në muajin kur shënon ditëlindjen e 14-të ka vendosur të shfaq punën e saj rreth dy vjeçare përmes ekspozitës së saj personale e cila do të prezantohet javën e ardhshme në Bibliotekën Kombëtare të Kosovës.

Në kuadër të kësaj ekspozite, në një rrëfim për KultPlus, Erlisa tregoi se do të prezantojë afërsisht 30 punime në të cilat dominon natyra e qetë dhe që kryesisht janë të punuara me ngjyra akrilik në pëlhurë.

“Shumica e punimeve që do të prezantohen janë natyra të qeta, pasi në këtë lloj arti e kam gjetur vetën më së miri, por ka edhe peizazhe dhe portrete. Këto punime nga i pari deri te i fundit paraqesin progresin dhe zhvillimin e shkathtësive të mija në pikturë, duke u nisur nga hijet, vijat, drita dhe ngjyrat”, ka thënë Erlisa Çerkini për KultPlus.

Ajo është rritur me pasionin për artin pamor, duke qenë se kjo dëshirë për të pikturuar e ka përcjellë që nga fëmijëria e hershme.

“Dëshira ime për pikturën ka lindur që në fëmijërinë e hershme, por mosha kur kam filluar të merrem më seriozisht me pikturë ka qenë mosha 10 vjeçare”, tregoi tutje Erlisa.
Përkundër që ndjek edhe mësimet në shkollë, angazhimin i saj në pikturë e cilëson si një pasion që e përmbush, ndërsa synon që shkathtësitë e saj në këtë fushë t’i zhvilloi edhe përmes studimeve.
“Përpos mësimeve në shkollë, së bashku me Stinën, motrën time 8 vjeçare jemi të angazhuara edhe në kurse të gjuhës angleze, të shahut, si dhe të gjimnastikës. Në prill dhe qershor të këtij viti, kam arritur të marr vendin e dytë dhe të tretë në garat e gjimnastikës së Kosovës. Pra, ndonëse e angazhuar në shumë fusha, unë arrijë që ta menaxhoj kohën mjaft mirë. Arti nuk më duket asnjëherë ngarkesë, pasi që, e konsideroj si një pasion që më përmbush. Sa i përket studimeve padyshim që do t’i zhvilloj edhe më shumë shkathtësitë e mija në pikturë dhe vizatim duke studiuar pikturën. Unë, gjithashtu parapëlqej dizajnin e brendshëm (Interier), andaj tani për tani kam mendimin, se mund t’i studioj të dyja paralelisht”, është shprehur piktorja e re.

Ajo po ashtu ka qenë pjesëmarrëse në vitin 2015 me një punim në ekspozitën kolektive të organizuar nga Fondacioni për të rinjtë e botës “Ibrahim Kodra” me seli në Lugano të Zvicrës në bashkëpunim me “Da Vinci” ART School. Ndërsa synon që punimet e saj të dalin edhe jashtë Kosovës.

“Po ashtu synoj ekspozimin e pikturave të mija edhe jashtë Kosovës, por nuk e di se sa do të jetë e mundur kjo gjë tani, me siguri herëve të tjera. BKK-ja më ka ofruar objektin e tyre pa pagesë, që unë si nxënëse të mund t’i ekspozoj punimet e mija”, theksoi Erlisa për KultPlus.

Ajo gjithashtu tregoi për KultPlus, se të ardhurat nga dy pikturat që do të shiten, do t’i dhurohen shtëpisë së pleqve dhe SOS fshatit.

Ekspozita do të hapet më 16 nëntor 2017, në ora 19:00 në Bibliotekën Kombëtare “Pjetër Bogdani” ku do të vazhdoj të jetë e hapur deri më datë 23 nëntor./ KultPlus.com

Ekspozita “ma-DONA-t” shpërfaq refleksionin mbi përditshmërinë dhe energjinë e brendshme (FOTO)

Profesori Mehmet Behluli e shpjegoi si një kënaqësi të posaçme hapjen e ekspozitës së dy studentëve të tij.

Gili Hoxhaj

Liridona Rexhepi dhe Edona Rugova, dy artiste të reja kishin bashkuar punën e tyre disa vjeçare të cilën e prezantuan mbrëmë përmes ekspozitë të titulluar “ma-DONA-t”, në Traffic Gallery.

Ky ambient përmes dritës së zbehtë e kthente vëmendjen tek pikturat të cilat mbanin mbishkrimin e emrave të autoreve, mirëpo dallueshmëria më e madhe vërehej përmes ngjyrave dhe koncepteve që ato i kishin sjellë përmes stileve të tyre.

“Disa zgjedhin instinktin primar njerëzor përderisa të tjerët zgjedhin rregullat “normale” të shoqërisë”, kështu shkruhej në njërën letër të vendosur afër pikturës së Liridona Rexhepit. Ajo përmes pikturave të saj shumëngjyrëshe shpaloste stilin e saj unik, ku përmes tij kishte theksuar përballjen e emocioneve, rregullave dhe instinktit.

“Koncepti im është nis si emocion e që mandej është lidh me gjëra të tjera, unë kam dashtë që përmes veprave me tregu për emocionet dhe rregullat që na krijohen gjatë jetës dhe ne zakonisht mësohemi të veprojmë në bazë të atyre rregullave. E kundërta e rregullave që na krijohet është instinkti, atëherë kur lodhesh prej rregullave dhe jetës del ai instinkti dhe aty shfaqet ndjenja që “unë jam””, ka thënë për KultPlus Liridona.

Në pikturat e saj vëreheshin shenjat e komunikacionit dhe pranë këtyre rrugëve piktorja kishte shfaqur fytyra të dëshpëruara të njerëzve, të cilat i kishte lidhur me këto koncepte e qëndrimit brenda kornizave të përditshmërisë dhe të instinktit të shprehjes së vetes përtej kësaj.

“Rregullat kryesisht i kom paraqit përmes rregullave të komunikacionit përmes stopit, semaforit, rrugës për të tregu që gjithmonë rutina jonë sillet rreth këtyre ndërsa fytyrat e dëshpëruara që vetëm po qëndrojnë pa qenë vetvetja”, tregoi tutje Liridona Rexhepi.

Përmes ngjyrave më të zbehta kishte sjellë gjithsej tetë piktura në këtë ekspozitë, ku në qendër të tyre e kishte vendosur figurën e rrethit, të cilën e kishte lidhur energjinë e brendshme.

“Si bazë e konceptit tim dominon rrethi si figurë, për shkak se më pëlqen historiku pas rrethit që e mban ai si simbol. Kjo edhe për arsye për me e shpreh një energji të brendshme, që dikush e quan aura ose shpirt. E kom lidh me rrethin për shkak se rrethi ka qendër por nuk i dihet as fillimi e as fundi, ngjashëm si energjia që nuk fitohet as nuk humbet vetëm qarkullon nga një trajtë në tjetrën”, u shpreh Edona Rugova për KultPlus.

Profesori Mehmet Behluli e shpjegoi si një kënaqësi të posaçme hapjen e ekspozitës së dy studentëve të tij.

“Është kënaqësi e papërshkrueshme kur e sheh që dikush është bërë vetvetja dhe ndoshta ti ke kontribuar sado pak në këtë. Për mua është shumë e rëndësishme që këto dy piktore të reja kanë marrë guximin ta shpalosin punën e tyre në iniciativën e këtij ambienti siç është Galeria Traffic, edhe pse institucionet mungon sensi i krijimit të hapësirave për të rinjtë. Këto janë artiste bashkëkohore dhe kanë paraqitur probleme të cilat i preukopojnë çdo ditë, pra puna e tyre është një refleksion i asaj ku jetojnë”, pohoi profesori Behluli./ KultPlus.com

Vigan Nuza hapë në Gjilan ekspozitën “Hope”

Gjilani do të jetë nikoqir i Ekspozitës së Fotografisë “Hope”, me autor Vigan Nuza. Këtë e bëri të ditur organizatori i këtij eventi kulturor, Qëndrim Kqiku.

Sipas tij, më 9 nëntor, në Galerinë e Qytetit në Gjilan, me fillim nga ora 19:00, do të hapet Ekspozita e Fotografisë “Hope”, me autor Vigan Nuza.

Falë angazhimit të menaxherit të këtij projekti, Qëndrim Kqikut, adhuruesit e fotografisë mund të marrin pjesë në këtë ekspozitë, që do të hapet më 9 nëntor dhe do të qëndrojë e hapur për 2 ditë me radhë.

“Ekspozita në fjalë, e një autori të dëshmuar si Vigan Nuza, ka për temë shpresën për liberalizimin e vizave, që do të paraqitet para publikut artdashës përmes 20 fotografive klasike bardhë e zi”, ka thënë Kqiku.

Sipas tij, shpresa e liberalizimit të vizave është shpresë e çdo qytetari kosovar, por gjithsesi edhe atij gjilanas. Ai ka ftuar të gjithë, të vizitojnë këtë ekspozitë./ KultPlus.com

“ma-DONA-t”, të mërkurën në Traffic Gallery

Të mërkurën më 8 nëntor, me fillim nga ora 20:00 në Traffic Gallery, hapet ekspozita “ma-DONA-t”, shkruan KultPlus.

Ekspozita vjen nga dy artiste të reja si Liridona Rexhepi dhe Edona Rugova.

“Disa zgjedhin instiktin primar njerëzor përderisa të tjerët zgjedhin rregullat “normale” të shoqërisë. Kjo rezulton në krijimin e stigmave shoqërore, fenomen që duhet të jetë i papranueshëm nga shoqëria.
Shprehja e gjendjes emocionale, e dashurisë, gëzimit dhe dhimbjes, mendimeve dhe besimeve që nuk i “përshtaten” rregullave të caktuara nga shoqëria, nuk e stagnojnë evoluimin e shoqërisë, por na zhvillojnë më shumë si qënie njerëzore emocionale, me instikte shumë të forta, të cilat sa më shumë që shtypen aq më fuqishëm do të shpërthejnë”, thotë Liridona Rexhepi.

Ndërsa Edona Rugova shkruan se: “Absolutja, përsosshmëria, hyjnorja, sublimja, universi. Ka qendër, por pa fillim dhe fund të caktuar. Energji që qarkullon”./ KultPlus.com

Anti-pushtetet (mbi ekspozitën e piktorit E. Hila, Paris)

Shkruan Luan Rama

Anti-pushtet janë akte revolucionare, janë fjalë, deklarata, vërshime në rrugë, janë tablo, poezi, vepra arti. Anti-pushtetet janë të gjithkohëshme, siç janë dhe në veprat e Edi Hilës, që na prezantohen edhe në ekspozitën e fundme të tij në Paris, e hapur mbrëmë në “Galerie Mitterand”, galeristi i tij francez.

“Tiranë-Versailles” është titulli i kësaj ekspozite për të ballafaquar antipodet në kuptimin e imazhit dhe të semantikës së tyre, por që në thelb Tirana dhe Versaja janë shumë larg, ashtu si vetë buevardet e tyre, pasi edhe pse Versaja kishte në vetvete simbolikën e absolutizmit, përsëri ajo kishte dhe shkëlqimin e artit dhe të prurjes historike, ndërkohë që Tirana mbetet ende rob i pushtetit, çka për Hilën është një koncept i vazhdueshëm, madje në thelb të krijimtarisë së tij prej më shumë se katër dekadash.

Ky piktor është një piktor revolucionar, pasi ai denoncon pushtetet, denncon de-humanizimin që sjellin këto pushtete absolutist, ku shfaqja më spikatëse në këtë ekspozitë është tabloja “Piramidat” e mbytur nga një blu e shplarë dhe që edhe pse imazh real dhe tepër i njohur nga ne por dhe evropianët, ai e vendos në një atmosferë hënore, e vendos në konceptin e dikurshëm që kishin gazetarët perëndimorë për kohën totalitare shqiptare kur për “vendin e shqipeve” shkruanin : “Shqipëria një planet tjetër”.

Shikuesi i afrohet kësaj tabloje, e vështron gjatë, mediton rreth saj dhe e ka vështirë të largohet, pasi ajo, ashtu dhe godina e bashkisë së Tiranës, në tablonë tjetër, po me tonet e blusë së shpëlarë, i tregojnë se kur pushtetet janë dhunuese, ato largohen nga njeriu, nga jeta njerëzore, nga dëshirat dhe nevojat e shoqërisë që pretendojnë se mbrojnë. Ja pse qëllimthi, ngjyrat në këto tablo të Hilës janë të shplara, pa jetë, janë ashtu siç është shpirti i njerëzve, ta që janë përballë ca barrierash si në tablonë “Pritja”, e cila ka një domethënie të madhe:
ç’është kjo pritje, çfarë presin këta njerëz që i shohim me kurriz dhe të rrënuar, ç’është kjo shoqëri e përhumbur, e cila pret si në një “shkretëtire tartarësh” po të rikujtojmë Buzatin? Dhe sa do presin?… Vështron tablotë dhe më kot ta kërkosh njeriun, pasi ai nuk është aty, i përjashtuar nga vetë artisti për të mishëruar idenë e tij të anti-pushtetit. Ai na prezanton kështu pasojën, viktimën, në vend të tij na ofron të shohim shtëpitë-bunker të një kohe.

Por, Hila e tejkalon kufirin e një periudhe historike, ai e çon këtë koncept dhe pas përmbysjes së sistemit politik. Ja pse ka një aktualitet të veçantë vepra e tij si dhe në tablonë “Monumenti” gjithashtu, (ku heroi historik është vendosur në një dekor absurd dhe që s’do ta shohësh), ja pse ka një tingëllim revolucionar në konceptin e tij, një dëshirë për t’i thënë publikut të vendit të vet: Do të prisni ende?…/ KultPlus.com

Tri artiste të reja sjellin ekspozitën “Retrospektiva e ndjenjave” në galerinë “Edward Lear” (FOTO)

Ato janë pjesë e grupit të artistëve “Art Color” në Berat dhe ndër vite janë prezantuar denjësisht në evente ndërkombëtare të pikturës duke u vlerësuar me çmime të rëndësishme. Tashmë që po hyjnë drejt një faze të re të jetës artistike vijnë me një ekspozitë të përbashkët që është kuruar nga profesori i tyre Jani Kumati. Jerisa Kola, Margarita Xhaxho dhe Flavia Gishti nxënëse të gjimnazit “BabDud Karbunara” hapën mbrëmjen e djeshme ekspozitën me titull “Retrospektiva e ndjenjave”, shkruan KultPlus.

Erjola Azizolli

Miq të galerisë, nxënës dhe mësues, drejtues të institucioneve kulturore, ishim mbrëmjen e djeshme në hapjen e një ekspozite tejet të veçantë. Ndonëse, ende të reja në moshë, por të apasionuara pas artit të pikturës, të cilës i kanë përkushtuar vite të gjata studimi tre nxënëset e grupit “Art Color” hapën ekspozitën e tyre, duke bashkuar krijimet më të fundit. Duke kaluar në një stad të ri studimi, nga grupi që kanë ndjekur deri tani drejt vazhdimit të rrugës artistike Jerisa Kola, Margarita Xhaxho dhe Flavia Gishti erdhën përpara publikut beratas me 50 vepra në pikturë.

“Plotë 50 vepra të teknikave të vajit, akuarelit, pastelit dhe plumbit vijnë në këtë ekspozitë që bashkon tre vajzat e reja, por tepër të talentuara dhe mjaft premtuese në botën e artit pamor, bëri me dije në hapje të ekspozitës kuratori i saj Jani Kumati. Të tria vajzat janë mjaft të veçanta në mënyrën e tyre të krijimit, pasi kanë secila personalitetin e vetë, por ajo që i bashkon është përgatitja ndër vite dhe pasioni që duket se do ti ndjek në botën e bukur të artit, tha Kumati. Mënyra se si vajzat hedhin mbi telajo ngjyrat, duke lënë gjurmët e emocioneve personale padyshim që janë të ndryshme, por secila prej tyre ka individualitetin e saj sa të thellë edhe shpërthyes që pasqyron përgatitjen e tyre, por dhe pasionin që duket se ka lindur bashkë me to, pohoi Kumati. Mbetet tashmë për tu parë në vijimësi se si do vazhdojë jeta e tyre artistike, por një gjë është e sigurt se çfarë do lloj drejtimi do të ndërmarrin padyshim që artin e pikturës nuk do ta braktisin kurrë”, tha ai për KultPlus.

Të emocionuara në këtë përballje të parë përpara publikut me një ekspozitë personale vetë vajzat u shprehën se emocionet e tyre të momentit, ndjesitë, fantazitë, i kanë shprehur nëpërmjet kësaj ekspozite që siç dhe thanë nuk do të jetë e fundit. Për hapjen e kësaj ekspozite vajzat falënderuan profesorin e tyre të grupit “Art Color”, nga i cili tashmë do të largohen për shkak të kapërcimit të moshës, Jani Kumati, dhe prindërit e tyre që i kanë ndjekur në këto hapa të parë të rrugëtimit artistik.

Më pas pjesëmarrësit shijuan punimet ku pikasën peisazhe nga qyteti, natyra, portrete të spikatur, por dhe kompozime plotë ngjyra e forma të ndryshme.
Nxënësit e grupit artistik “Art Color” janë tepër të njohur në Berat, pasi çdo vit prezantohen në evente ndërkombëtare pikure ku janë vlerësuar me çmime të para./ KultPlus.com

Nesër hapet ekspozita e finalistëve të çmimit “Artistët e së nesërmes 2017”

Stacion – Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë nesër nga ora 20:00 do të hap ekspozitën e finalistëve të çmimit Artistët e së nesërmes 2017, shkruan KultPlus.

Albert Heta, drejtor artistik i Stacion – Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë në një konferencë për media tregoj që përzgjedhja e finalistëve është e bazuar në punën paraprake të artisteve , vlerësimin e portfolios artistike, kriteret e inovacionit, praktikave të fuqishme dhe interdisiplinare, ekspozitat si dhe potenciali i demonstruar deri më tani. Ndërsa procesin e përzgjedhjes së finalistëve e cilëson si interesant dhe sfidues.

Juria e çmimit Artistët e së nesërmes 2017, e përbërë nga Charles Esche, drejtori i Van Abbemuseum, Eindhoven, Erëmirë Krasniqi-studiuese dhe drejtoreshë e Oral History Kosovo, Nataša Petrešin-Bachelez-kritike e artit dhe kuratore e pavarur, Adrian Deva- artist dhe edukator arti dhe Renaud Proch-Drejtor Ekzekutiv i Independent Curators International (ICI), New York.

Finalistët e këtij çmimit “Artistët e së nesërmes 2017” janë: Jetullah Sylejmani, Enesa Xheladini dhe Meriton Maloku. Ata ishin të pranishëm në konferencën e mbajtur sot për medie në Klubin e Boksi aty ku edhe hapet ekspozita. Finalistët, shpalosën fare pak nga ajo që do të prezantojnë nesër mbrëma.

Finalisti i tretë, Jetullah Zejnullah duke mos dashur të zbuloj shumë para ekspozitës, ai tregoj se përmes veprave të tij ka sjellë një trajtim historik në fushën e artit duke e lidhur ne raport me rrethanat e kohës dhe hapësirës.

Kurse finalistja e dytë, Enesa Xheladini e cila me profesion është arkitekte tregon që me artin kishte filluar të lidhej që nga viti 2004, në një mënyrë shumë spontane. Ajo po ashtu tregon se në veprat e saj ka shprehur forcën e ndërveprimit të dy të kundërtave në krijimin e diçkaje të re.

“Me art kam filluar të merrem në vitin 2004, që ka filluar krejt spontanisht. Pra, ka qenë si një thirrje dhe nevojë e brendshme, pasi që jam kthyer prej Bienales së Venecias, ku e kam prezantuar Kosovën në Bienalen e Arkitekturës. Atje jam interesuar në ekspozitat e arkitekteve të botës dhe kjo ka qenë ajo se çfarë krijohet nëse e vazhdoj vijën,e pastaj kam kaluar tek elementi i vezës si me e kthyer në imazh minimal, kurse më vonë kam vazhduar më tutje edhe me pikën. Pastaj përmes vezës e cila përbehet prej dy rrathëve, në njërën anë e kam nda femrën e tjetrën mashkullin kurse përmes saj kam krijuar edhe koncepte të tjera ku e bëra edhe ndarjen e karaktereve të mashkullit si vi, femra si pikë dhe të gjitha i shifsha në këto dimensione, tokën si vijë, qiellin si pikë”, u shpreh Enesa Xheladini.

Ndërsa finalisti i parë i kësaj ekspozite, Meriton Maloku tregoj punën e tij e zhvillon mes Kosovës dhe Belgjikës ndërsa veprat e tij që do të prezantohen nesër janë bazuar në kohë dhe hapësirë përmes të cilave ka integruara edhe çështje politike.

Çmimi Artistët e së Nesërmes është çmim kyç dhe i pavarur i organizuar në bashkëpunim me Residency Unlimited në New York, mbështetur nga The Trust for Mutual Understanding në New York dhe sponsorët kryesor të Çmimit Artistët e e së nesërmes në Kosovë, Raiffeisen Bank në Kosovë dhe Ambasada e SHBA-së në Kosovë.

Ekspozita do të vazhdoj të jetë e hapur deri më 4 dhjetor, atëherë edhe kur shpallet fituesi i këtij çmimi, në Klubin e Boksit në kryeqytet./ KultPlus.com

‘So Long, Bobby’: Ekspozita e re që do të kthej pamjet e funeralit të Robert Kennedy

Muzetë shpesh organizojnë ekspozita që festojnë përvjetorin e lindjes ose vdekjes së artistëve të mëdhenj. Muzeu i Artit Modern të San Franciskos po merr përsipër një organizim paksa të ndryshëm në pranverën e ardhshme.

Për të shënuar vrasjen e Robert F. Kennedy, 50 vjet më parë, muzeu ka organizuar ekspozitën “Treni: Udhëtimi i fundit i RFK-së”, duke sjellë një përzierje të pazakontë e fotografive historike dhe projekteve të fundit, shkruan The New York Times, përcjellë KultPlus.

Më 17 mars 2018, muzeu do të paraqesë portofolin që përbehet nga 26 fotografi të mëdha me ngjyra të marra nga një fotograf i Magnum, Paul Fusco, tani 87 vjeçar. Më 8 qershor 1968, duke punuar për revistën “Look”, Fusco udhëhoqi trenin që mbartte trupin e Kennedy nga qyteti i New York-ut, ku kishte qëndruar në katedralen e Shën Patrikut, në Uashington.

Udhëtimi mes dy qyteteve, zakonisht katër orë, mori tetë orë pasi që mijëra burra, gra dhe fëmijë të shqetësuar dhe të mërzitur, shumë prej të cilëve mbanin flamuj dhe simbole amerikane ku shkruhej “Shumë gjatë, Bobi”. Fusco shkrepi më shumë se 1.000 fotografi të kësaj ngjarje.

Disa vjet më parë, kur Rein Jelle Terpstra, një fotograf holandez, vuri re se shumë njerëz në fotografitë e Fusco mbanin kamera dhe ai vendosi t’i gjente disa prej tyre. Pas kërkimeve në Facebook, si dhe pasi kishte kontaktuar kishat lokale dhe qendrat e komunitetit, ai gjeti dhjetëra njerëz që ende kishin album me copa fotografish të ngjitura dhe filmat amatorë gjatë parakalimit të trenit për në funeral./KultPlus.com

Hapet ekspozita ‘Bukuritë përmes fotografisë’, një mrekulli e artit nga të rinjtë e veçantë (FOTO)

Emocionalisht, nuk është e lehtë të parakalosh para fotografive të cilat janë realizuar nga disa duar të lumtura, ndoshta të goditura nga jeta por asnjëherë të dorëzuara para saj, të fëmijëve me Sindromën Down. Që ata janë fëmijë të mbushur dashuri, kjo nuk ka asnjë dyshim, edhe në një shoqëri e cila në formatin e saj akademik ka zgjedhur ti konsiderojë ndryshe.

Arbër Selmani

Mbrëmë në Muzeun e Kosovës, u hap një ekspozitë me fotografitë e disa fëmijëve të cilët kanë zgjedhur ti shesin ato fotografi. Pamje të qytetit, të luleve, të ndërtesave e arkitekturës, pamje të peizazhit të qytetit nga perspektiva të ndryshme, e rrumbullakuan ekspozitën “Bukuritë përmes fotografisë” e cila solli freski e buzëqeshje në fytyrat e këtyre fëmijëve.

Shoqëruar me fotografin Ridvan Slivova, fëmijët kanë krijuar diçka magjike me fotografitë e tyre, duke i futur ato në gurë dhe në dru, duke i kthyer në kopertina librash, duke luajtur me formë e drurit dhe përzierjes së fotografisë. Mbrëmë, ekspozita shitëse erdhi me qëllimin që paratë e mbledhura nga shitja e fotografive të futen në fondin e Down Syndrome Kosova.

Slivova tregoi sa i rëndësishëm ishte për të personalisht një mision i tillë, një bashkëpunim me këta fëmijë.

“Kemi punuar për gjashtë muaj, me këta të rinj të cilët janë të sjellshëm por edhe kanë prodhuar fotografi shumë kreative. Ju do ta shihni vetë ekspozitën, ndërsa unë jam tejet i kënaqur me veprat dhe produktin që ka dalë si përfundim. Jam i nderuar për këtë mundësi” tha Slivova në fjalën e hapjes së ekspozitës.


Ekspozita erdhi mbrëmë në kuadër të muajit tetor, muajit ndërgjegjësues për Sindromën Down.

“Për mua çdo muaj duhet të jetë një muaj ndërgjegjësues, prandaj më mirë po e konsideroj si fillimin e ndërgjegjësimit dhe jo fundin e tij, fundin e tetorit. Kjo ekspozitë le të shërbejë si nisje për ndërgjegjësim për më shumë dashuri për këta fëmijë” vazhdon Slivova.

Dorontina Luma, Eloida Alija e Donik Berisha, dhe të gjithë fëmijët e të rinjtë e tjerë të përfshirë në këtë projekt, morën edhe mirënjohje për pjesëmarrjen e tyre.

Ivo Silhavy – Ambasador i Çekisë në Kosovë, foli para të pranishmëve duke çmuar guximin dhe entuziazmin e këtyre të rinjve për të krijuar art dhe për ta paraqitur atë para publikut, shkruan KultPlus.

“E falënderoj secilin prej këtyre pjesëmarrësve, sepse kanë treguar guxim e po na japin dashuri me fotografitë e tyre. Askush nuk duhet të jetë i përjashtuar, dhe ne nuk do të lejojmë që ata të përjashtohen. Kjo ekspozitë sonte është një projekt për të ndihmuar këta fëmijë dhe për ta rritur kreativitetin e tyre” tregoi mes tjerash Silhavy.
Sebahate Hajdini-Beqiri – drejtoreshë e Down Syndrome Kosova, tregoi se është punuar me zell të madh për një ekspozitë të tillë, ndërsa ka shfrytëzuar rastin të përmend edhe njëherë skandalin e librave mësimorë të cilët përdorin edhe sot, në shekullin 21 në Kosovë, terminologji pezhorative kur flasin për këtë komunitet.

Së fundmi, në tekste shkollore në Kosovë, personat me këtë sindromë janë quajtur “Idiot mongoloid”, saktësisht në lëndën e biologjisë.

Në anën tjetër, nuk justifikohet një shkrim akademik katastrofal apo një ndjellje e urrejtjes nga ana e atyre që i shkruajnë këta libra.

Sindroma Down është kusht gjenetik. Trupi i njeriut është i përbërë nga qelizat. Çdo qelizë në trupin e njeriut ka 46 kromozome, 23 kromozome të trashëguar nga njëri prind dhe 23 të tjera të trashëguar nga tjetri prind. Në rastin e sindromës Down, në çiftin e 21-të bashkëngjitet një kromozom shtesë si pasojë e një ndarjeje anormale qelizore, dhe si rezultat individi ka 47 kromozome në çdo qelizë ose në një pjesë të qelizave të trupit të tij.

Sindroma Down është sindroma më e hasur në botë, 1 në 691 lindje. Në bazë të të dhënave të Shoqatës Down Syndrome Kosova, në Kosovë brenda vitit lindin rreth 35-40 foshnja me sindromë Down, ndërsa numri i përgjithshëm i individëve me sindromë Down në Kosovë është mbi 920. / KultPlus.com