Etiketë: Elva Margariti

Shpallet ‘Viti i Ali Podrimjes’, Margariti: Poet që na bëri ta donim edhe më shumë Kosovën

Posted on by Kult Plus

Ministria e Kulturës, Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë dhe Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit shpallën sot vitin 2022 “Viti i Ali Podrimjes”, me rastin e 80-vjetorit të lindjes dhe 10-vjetorit të ndarjes nga jeta të poetit të njohur nga Kosova.

Lajmi u bë i ditur nga ministrja e Kulturës, Elva Margariti, e cila theksoi se “nuk mund të ketë një ndarje mes poetëve të Shqipërisë dhe poetëve të Kosovës, ata i përkasin gjithë shqiptarisë, ndaj edhe 2022-shin e kemi shpallur “Viti i Ali Podrimjes””.

“Ky është një homazh në 80-vjetorin e lindjes së një prej poetëve tanë të shquar, që na bëri ta donim edhe më shumë Kosovën e të ndjenim dhimbjen e saj”, tha Margariti.

Ministrja Margariti bëri të ditur se “Biblioteka Kombëtare e Shqipërisë dhe Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit do të organizojnë një seri aktivitetesh jo thjesht rreth këtij autori, por rreth poezisë, duke konkretizuar kalendarin e përbashkët Shqipëri-Kosovë”.

Ky vit do të jetë një vit kushtuar aktiviteteve në kujtim të figurës dhe kontributit të Ali Podrimjes, si dhe poezisë shqipe, aktivitete të cilat do të shtrihen përgjatë 2022 në kuadër të projekteve të përbashkëta kulturore të bashkëpunimit midis Shqipërisë dhe Kosovës.

Ali Podrimja u lind më 28 gusht, 1942 në Gjakovë, Kosovë, në kohë lufte e rrethanash aspak të volitshme dhe pati një fëmijëri mjaft të vështirë. Ali Podrimja është autor i më shumë se dhjetë vëllimeve me poezi dhe mbahet sot nga kritika si përfaqësuesi më tipik i poezisë së sotme shqiptare dhe si një poet me emër dhe në shkallë ndërkombëtare.

Ndër veprat më të njohura të tij janë: “Thirrje” 1961 , “Dhimbë e bukur” 1967 , “Sampo” 1969 , “Torzo” 1971 , “Folja” 1973 , “Credo” 1976 , “Sampo 2” 1980 , “Drejtpeshimi” 1981 , “Lum Lumi” 1982 ,”Fundi i Gëzuar” 1988 , “Zari” 1990 , “Në bisht të sorrës” 1994 , “Buzëqeshje në kafaz” 1995 , “Ishulli Albania” , “Pikë e zezë në blu” 2005.

Poeti Ali Podrimja, më 21 korrik të vitit 2012, u gjet pa shenja jete në qytetit Lodve të Francës, ku kishte udhëtuar për të marrë pjesë në një festival ndërkombëtar të poezisë./atsh/ KultPlus.com

Llazi Sërbo, aktori që qëndroi jashtë kornizave deri në fund

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti kujtoi sot aktorin e njohur Llazi Sërbo, në kuadër të “Muajit të Teatrit”.

“Kujtojmë sot aktorin elegant, Llazi Sërbo, që qëndroi jashtë kornizave deri në fund”, tha Margariti.

Aktori dhe regjisori Sërbo lindi në qytetin e Korçës më 9 mars 1945 ku edhe mori arsimin bazë. Më pas ai ndoqi studimet në Institutin e Lartë të Arteve në degën e dramës dhe diplomohet me nota të larta falë talentit të rrallë dhe punës së palodhur.

Pasi përfundoj studimet për aktor, Serbo emërohet pranë trupës profesioniste të teatrit të Korçës ku dhe punoi dhe ushtroi profesionet e aktorit dhe regjisorit për rreth 40 vjet. Në teatrin A. Z. Çajupi të Korçës, Serbo debutoi me dramën “Njolla të Murrme” nga Minush Jeros në 1969, një vepër që u dënua rëndë nga Pleniumi i IV i Komitetit Qendror çka ngjalli një terror në rrethin e artistëve. Ai interpretoi sërish në një tjetër vepër të Jeros “Të pamposhturit” dhe “Mosha e bardhë” e D. Agollit të dyja të kritikuara rëndë dhe të ndaluara nga regjimi komunist dhe për këtë arsye aktorit iu desh të tërhiqej nga skena për disa vite.

Rikthimi i tij më pas qe një sukses i madh i cili vazhdoi. Disa nga interpretimet më të spikatura të Serbos janë “Nusja dhe shtetrrethimi” 1978, “Shembja e idhujve” 1977, “I treti” 1978, “Gracka” 1983, “Kush vdes në këmbë” 1984, “Dasma e shtyrë” 1984, “Tre njerëz me guna” 1985, “Asgjë nuk harrohet” 1985 dhe shumë role të tjera si në skenë ashtu edhe në kinematografi.

Në vitin 1991 Llazi Sërbo vlerësohet me titullin “Artist i Merituar” dhe në 2009 “Qytetar nderi i Korçës”.

Llazi Sërbo për një kohë të gjatë vuante nga depresioni kronik dhe kjo sëmundje u bë shkak që kreu vetëvrasjen më 12 shtator 2010 në moshën 65-vjeçare. Pranë trupit të tij u gjet edhe shkrimi “Dua të vdes si Bekim Fehmiu”, të cilin e kishte shkruar para aktit të vetëvrasjes. / KultPlus.com

Margariti: Të angazhuar në luftën kundër trafikimit të objekteve të trashëgimisë kulturore

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti garantoi kompetencë dhe seriozitet në identifikimin e objekteve të sekuestruar sot nga Policia e Shtetit, të cilat nga verifikimi paraprak, dyshohet t’i përkasin trashëgimisë kulturore.

“Falë bashkëpunimit të frytshëm ndërinstitucional u bë e mundur sekuestroja preventive e një sasie të konsiderueshme objektesh, një pjesë e të cilave, nga verifikimi paraprak, dyshohet t’i përkasin trashëgimisë kulturore”, tha Margariti.

Ajo theksoi se “Ministria e Kulturës, nëpërmjet institucioneve të saj të specializuara, ka bashkëpunuar ngushtësisht në nivel ekspertize me Policinë e Shtetit dhe është bërë pjesë aktive e procesit të identifikimit dhe inventarizimit të objekteve të sekuestruara, fotografimin dhe regjistrimin e tyre”.

“Teksa është ende herët për të konkluduar në përkatësinë dhe origjinën e objekteve, duke përgëzuar Policinë e Shtetit në finalizimin e këtij aksioni, Ministria e Kulturës garanton kompetencë dhe seriozitet në identifikimin e objekteve”, shtoi Margariti.

Margariti theksoi se “qeveria shqiptare është angazhuar në luftën kundër trafikimit të objekteve të trashëgimisë kulturore, në bashkëpunim me institucionet e specializuara ndërkombëtare, deri në Shtetet e Bashkuara të Amerikës”. / KultPlus.com

Margariti: Restaurimi i shtëpisë-muze të shkrimtarit Sterio Spasse, frut i bashkëpunimit me Shkupin

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës e Shqipërisë, Elva Margariti zhvilloi një takim me  homologen e Maqedonisë së Veriut, Bisera Kostadinovska-Stojchevska.

Margariti u shpreh se në takim u fol mbi bashkëpunimin dypalësh në fushën e kulturës dhe në organizimin e aktiviteteve të përbashkëta ndërkufitare.

“Restaurimi i shtëpisë-muze të shkrimtarit Sterio Spasse është frut i këtij bashkëpunimi e ky shembull do të shtrihet edhe më tej”, theksoi ministrja Margariti.

“Një rast i tillë është edhe Muzeu i Alfabetit Shqip në Manastir dhe aktivitetet që do të mund të zhvillojmë në hapësirat shqipfolëse”, shtoi më tej Margariti.

Margariti theksoi se, “biseda u përqendrua edhe në punën e Komitetit Ndërshtetëror të Menaxhimit të pasurisë sonë të përbashkët dhe plotësimin e rekomandimeve të UNESCO-s për menaxhimin e Rajonit të Liqenit të Ohrit”.

“Bashkëpunimi në fushën e trashëgimisë kulturore dhe rikthimi i disa ikonave të bllokuara në Shqipëri, në vendin e origjinës ishin të tjera çështje të bisedimeve tona, që do të konkretizohen shumë shpejt”, tha Margariti./ KultPlus.com

Bienalja e Venecias, Margariti: Lumturi Blloshmi, artiste që fliste përmes artit

Posted on by Kult Plus

U zhvillua dje në teatrin “ArTurbina”, takimi mes kuratores së pavijonit shqiptar në Bienalen Ndërkombëtare të Artit në Venecia, Adela Demetja dhe bashkëpunëtorëve të ngushtë të saj mbi veprën e Lumturi Blloshmit.

Lajmin e ka bërë të ditur ministrja e Kulturës, Elva Margriti e cila thekson se, çdo bisedë për Lumturi Blloshmin është një zbulim personal.

“Ajo ishte një artiste që kishte kaq shumë për të thënë dhe që për të tejkaluar çdo lloj kufizimi kishte zgjedhur të fliste përmes artit”, theksoi ministrja.

“Ishte frymëzues takimi i mbrëmshëm mes kuratores së pavijonit shqiptar të Bienales Ndërkombëtare të Artit në Venecia, Adela Demetja, që do të çojë veprën e Lumes në këtë aktivitet madhor të artit pamor, dhe bashkëpunëtorëve të ngushtë të artistes: Eleni Laperi, Suzana Varvarica Kuka dhe Krenar Zejno”, tha Margariti.

“Kolazhi i fotografive, që ndërtonte rrugëtimin jetësor të artistes u shoqërua me copëza kujtimesh dhe lexim të veprave të saj, që vinin si reagim ndaj realitetit, demokracisë së vonë, shoqërisë komuniste dhe dëshirës për liri”, u shpreh Margariti.

Shqipëria do të përfaqësohet në edicionin e 59-të të Bienales Ndërkombëtare të Artit në Venecia, ngjarjes më të madhe të artit bashkëkohor në botë, me veprën e Lumturi Blloshmit. /atsh/ KultPlus.com

Përkujtohet aktori i njohur Bujar Lako

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti përkujtoi sot Bujar Lakon, një prej aktorëve më të mirë të skenës dhe të kinemasë shqiptare.“Kujtojmë sot me mirënjohje dhe brengën që na la aq shpejt, aktorin e mrekullueshëm Bujar Lako”, tha Margariti.

Bujar Lako lindi në Tiranë më 23 maj të vitit 1946 dhe ndërroi jetë më 26 dhjetor 2016.

Ai ishte një ndër aktorët më të vlerësuar në Shqipëri për aftësitë e tij në aktrim, i cilësuar si një aktor shumëdimensional. Ai vlerësohej prej kolegëve të tij dhe prej kritikës si një aktor që arrinte të realizonte më së miri personazhet që interpretonte.

Në teatër Bujar Lako ka interpretuar rreth 70 role nga të cilat veçohen ato në veprat “Vdekja e një Komisioneri” A. Miller, “Ariu”, “A. P. Çehov”, “Vizita e Inspektorit”, “Xh. Pristli” etj., ndërsa në kinematografi, aty ku edhe publiku e vlerësoi edhe më shumë veçohen filmat “Përballimi”, “Gjeneral Gramafoni”, ”Udha e Shkronjave”, si dhe në një nga produksionet më të vlerësuar edhe në Festivalin e Venecias, atë me titull “Muajt e Mjaltit”.

Bujar Lako gjatë karrierës së tij u vlerësua edhe me shumë çmime. Disa herë ka fituar çmimin si aktori më i mirë në festivalet e filmave në Shqipëri, “Palmën e Artë” si aktori më i mirë në festivalin ndërkombëtar të filmit në Kajro, një festival i kategorisë “A” për kinematografinë botërore.

Bujar Lako është nderuar gjithashtu edhe me urdhrin “Naim Frashëri” i Klasit të Parë, me titullin “Artist i Merituar” në vitin 1985 dhe në vitin 2013 iu dha edhe dekorata “Nderi i Kombit” nga Presidenti i Republikës. / KultPlus.com

Margariti dhe Borrell vizitojnë kantierin e restaurimit të mozaikut të Muzeut Historik Kombëtar

Posted on by Kult Plus

Restaurimi i mozaikut të Muzeut Historik Kombëtar është një nga kantieret më të rëndësishme, të ngritur falë Programit të Rindërtimit dhe Rijetësimit të “EU4Culture”.

Ky kantier u vizitua sot nga ministrja e Kulturës, Elva Margariti, zv.presidenti i Komisionit Evropian, Josep Borrell dhe ambasadori e Bashkimit Evropian në Shqipëri, Luigi Soreca.

Ministrja Margariti theksoi se, shumë shpejt mozaiku do të zbulohet me një shkëlqim të ri dhe gjithë historinë që ai mbart.

“Me zv.presidentin e Komisionit Evropian, Josep Borrell dhe ambasadorin e Bashkimit Evropian në Shqipëri, Luigi Soreca vizituam sot një nga kantieret më të rëndësishme, atë të restaurimit të mozaikut të Muzeut Historik Kombëtar, ngritur falë Programit të rindërtimit dhe rijetësimit EU4Culture. Shumë shpejt mozaiku do të zbulohet me një shkëlqim të ri dhe gjithë historinë që ai mbart”, u shpreh Margariti./ KultPlus.com

Margariti: Sandër Prosi, një prej aktorëve ikonë të filmit dhe teatrit shqiptar

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti kujtoi sot Aleksandër Prosin,  një nga aktorët më të mëdhenj të teatrit dhe kinematografisë shqiptare, që ka lënë pas figura të paarritshme.

Sandër Prosi, një prej aktorëve ikonë të filmit dhe teatrit shqiptar, personazhet e të cilit kanë mbetur në kujtesën e brezave dhe në arkivën e artë të kinematografisë, lindi më 6 janar të vitit 1920 lindi në Shkodër.

Pasi mbaroi shkollën fillore, ai  vazhdoi gjimnazin e Tiranës. Mori pjesë në dramën “Vilhelm Teli”. Shkoi për studime në Austri për dentist, të cilat nuk i mbaroi. Më 1947 merr pjesë në konkursin pranë Teatrit Popullor dhe e fiton atë. Që këtu fillon dhe veprimtaria e tij e gjerë dhe e larmishme artistike.

Sandër Prosi bën pjesë ndër ata aktorë, ndihmesa e të cilëve është e lidhur me krijimin e artit tonë profesionist të skenës dhe ekranit, si dhe me arritjet e tyre më të shënuara. Ai krijoi mbi 85 role në 75 vepra të autorëve tanë si: A. Z. Çajupi, K. Jakova, B. Levonja, L. Papa, I. Kadare, T. Laço, R. Pulaha, D. Agolli, Dh. Xhuvani dhe të autorëve të huaj si: Shekspiri, Shileri, Çehovi, Karaxhale, Gorki, Brehti etj.

Interpretoi në rreth 30 filma, ku krijoi role të tilla që kanë hyrë në fondin e qëndrueshëm të teatrit dhe kinematografisë tonë.

Për ndihmesën e tij të madhe në zhvillimin e artit tonë skenik e kinematografik ai është nderuar me titullin e lartë “Artist i Popullit”, me Çmime të Republikës dhe me urdhra e medalje./ KultPlus.com

Margariti: Mirënjohje Kadri Roshit, pa të cilin skena dhe ekrani nuk do ishin të njëjtët

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti kujtoi aktorin e madh Kadri Roshi, në kuadër të muajit të Teatrit.

“Mirënjohje për aktorin e madh Kadri Roshi, pa të cilin skena dhe ekrani shqiptar nuk do të ishin të njëjtët”, shprehet Margariti.

Kadri Roshi lindi më 4 janar 1924 dhe u nda nga jeta më 6 shkurt 2007 në Tiranë. Përfundoi studimet e larta në Pragë në vitin 1951. Ai e filloi karrierën e tij si aktor në Teatrin Popullor në moshën 21-vjeçare duke qenë një ndër krijuesit e këtij teatri. Që nga ajo kohë ai numëron rreth 180 role në skenë dhe kinematografi.

Nga shumëkush është konsideruar si legjendë e skenës dhe ekranit shqiptar. Ai ka qenë një aktor brilant me një talent të lindur. Në vitin 1995 është nderuar me Çmimin e Karrierës në Festivalin e Filmit Artistik, në vitin 1997 me Çmimin e Madh të Nderit.

Ai është “Nderi i Kombit” nga viti 1999. Emri i Kadri Roshit do të kujtohet gjithnjë si kolos për filmin dhe teatrin shqiptar, ku ai luajti role dhe figura të spikatura, që nuk do të harrohen kurrë./atsh/ KultPlus.com

Përkujtohet artisti Lukë Kaçaj, zëri i së cilit nuk mund të shuhet

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti kujtoi artistin Lukë Kaçaj, në kuadër të “Muajit të Kujtesës”.

“Homazh figurës së artistit Lukë Kaçaj, të cilit diktatura ia theu karrierën dhe ëndrrat në mes, por nuk mundi t’i shuajë zërin dhe dashurinë për skenën”, tha Margariti.

Lukë Kaçaj lindi më 19 korrik 1926, në Bajzë të Malësisë së Madhe. Shkollën fillore dhe të mesme e kreu në gjimnazin “Illyricum” të Françeskanëve në Gjuhadol Shkodër. Që në këtë kohë ai shfaqi dhunti të pazakonta muzikore. Aty njohu edhe At Gj. Fishtën, At A. Harapin etj.

Luk Kaçaj ra në sy dhe u dërgua të studionte në konservatorin “Çajkovski”, ku shkëlqeu në mënyrë të pakrahasueshme në skena të ndryshme të botës. Shumë herët iu desh të mbante barrën e krahasimit me të madhin Shaljapin, ose “Albanskij Shaljapin”.

Pas çlirimit, në vitet 1947-1950, punon në Korin e Përgjithshëm të Shtetit dhe në Ansamblin e Ushtrisë si solist dhe si korist.

Në vitet 1950-1955 kryen studimet e larta për kanto pranë Konservatorit “P. I. Tchaikowsky”, në Moskë dhe që në atë vit emërohet solist në TOB. Ndërkaq, që në kohën e studimeve Kaçaj ishte aktivizuar dhe në disa aktivitete ndërkombëtare, duke marrë edhe çmime.

Në TOB realizon mjeshtërisht role të paharruara nga operat shqiptare dhe botërore, duke u bërë një ndër artistët më të njohur e të preferuar në Shqipëri. Në vitin 1966 emërohet pedagog i kantos në Institutin e Lartë të Arteve dhe jep kontributin e tij të çmuar në përgatitjen e brezit të ri të këngëtarëve.

Kjo karrierë ndërpritet në vitin 1973, kur Luk Kaçaj burgoset nga regjimi i asaj kohe. Del nga burgu në vitin 1991 dhe vazhdon të aktivizohet në jetën muzikore shqiptare.

Lukë Kaçaj vdiq më 7 shtator 2001 në Laç. Pas vdekjes është nderuar me dekoratën “Nderi i Kombit”./ KultPlus.com

Ministrja Margariti përkujton Bernardin Palaj: La pas një trashëgimi të vyer folklorike

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti kujtoi sot Bernardin Palaj, folklorist, poet dhe historian, në kuadër të “Muajit të Kujtesës”.

“Homazh folkloristit, poetit e historianit Bernardin Palaj, që na la pas një trashëgimi të vyer folklorike”, tha Margariti.

Bernardini lindi më 2 tetor 1894 në një familje me origjinë nga Shllaku. Vdiq në burgun e Shkodrës më 2 dhjetor 1946.   Mësimet e para dhe të mesme i mori në shkollën françeskane në Shkodër, ku u thirr nga Zoti për rrugën e meshtarisë në Urdhrin e Fretërve të Vegjël. Pas mbarimit të shkollës së mesme, u nis për studime në Graz të Austrisë, ku kreu filozofinë e teologjinë dhe u shugurua meshtar.

U kthye menjëherë në Atdhe, ku filloi veprimtarinë meshtarake e kulturore, duke shërbyer si famullitar ndër fshatrat e vendlindjes. Krahas veprimtarisë meshtarake, nisi të mblidhte thesaret e krijimtarisë gojore të popullit, gojëdhëna, këngë, doke, zakone. Atë Bernardinit i takon merita e pamohueshme e mbledhësit të parë të epikës legjendare shqiptare. Është ai që, së bashku me sivëllaun françeskan, Atë Justin Rrotën, i dhuroi kulturës shqiptare një nga brilantet më të ndritshëm: përmbledhjen e parë të Këngëve të Mujit e të Halilit. Ishte viti 1939 kur përmbledhja “Kangë kreshnikësh e legjenda” pa për herë të parë dritën e shtypit.

Botoi shumë shkrime në shtypin kishtar të kohës, posaçërisht në “Hyllin e Dritës” e në “Zanin e Shëna Ndout”, por edhe në gazetën “Tomori”. Palaj ishte anëtar i Institutit të Studimeve Shqiptare që më 1940. Ka botuar edhe librat “Prej burgut të jetës”; “Vorreve të flamurit”, “Kuq e zi, “Mite, besime, legjenda” (ribotuar pak vite më parë në Kosovë); “Kanuni i maleve” etj.

Palaj si poet përfaqësohet me një mori krijimesh, ndërmjet të cilave poema “Valët e një shpirti” që përmban 1533 vargje.

Vdiq në burg, para se të “gjykohej” më 2 dhjetor 1946 sepse u mbajt lidhur me tela dhe vdiq nga tetanozi; vuante edhe nga sëmundje zemre./atsh/ KultPlus.com

“Një udhëtim në Japoni”, ekspozitë fotografie në Galerinë e Artit

Posted on by Kult Plus

Galeria e Artit në Tiranë, hapësira më e re dedikuar artit dhe artistëve në kryeqytet, mikpriti një ekspozitë fotografie realizuar nga fotografë profesionistë japonezë dhe studentë shqiptarë që studiojnë në Japoni.

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti dhe ambasadori i Japonisë në Tiranë, Takada Mitsuyuki vizituan ekspozitën e çelur me rastin e 100-vjetorit të vendosjes së marrëdhënieve diplomatike mes dy vendeve.

“‘Një udhëtim në Japoni’ me rastin e 100-vjetorit të vendosjes së marrëdhënieve diplomatike mes Shqipërisë dhe Japonisë, që shpresojmë të ngrihet në të tjera nivele bashkëpunimi”, tha Margariti.

Ministrja Margariti dhe ambasadori Mitsuyuki diskutuan po ashtu edhe për projektet e ardhshme për promovimin e artit dhe kulturës të të dy vendeve./ KultPlus.com

Ministrja Margariti thirrje të rinjve: Ruajeni trashëgiminë tonë kulturore

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti apeloi sot të rinjtë e Lezhës, por dhe të gjithë Shqipërisë, të respektojnë dhe ruajnë trashëgiminë kulturore, nisur nga ngjarja e ditës së djeshme kur biletaria e Kalasë së Lezhës u dhunua me gurë, të shkulur nga muret e Kalasë.

“Dje, në një të diel kur familjarët zgjedhin të shkojnë me fëmijët e tyre në parqe e monumente kulture, u përballëm me një lajm indinjues. Një dëmtim i rëndë i trashëgimisë sonë kulturore, një akt vandal, pas të cilit fshihet një arsye banale: një video në rrjetet sociale”, u shpreh Margariti.

Duke falënderuar punonjësit e Parkut Arkeologjik të Lezhës dhe të Drejtorisë Rajonale të Trashëgimisë Kulturore, Shkodër, që raportuan ngjarjen, si dhe Policinë e Shtetit për përgjigjen e menjëhershme në zbardhjen e ngjarjes, identifikimin dhe kapjen e autorëve të këtij akti, Margariti u bëri thirrje jo vetëm të rinjve të Lezhës, por gjithë Shqipërisë, të respektojnë dhe ruajnë trashëgiminë tonë kulturore, këtë pasuri që na kanë lënë në breza.

“Le t’i përdorim hapësirat dhe mundësitë që na jep teknologjia për të promovuar trashëgiminë dhe jo për ta rrënuar atë”, tha Margariti. / KultPlus.com

Përkujtohet Edison Gjergo, piktori që arriti të ndikojë në modernizimin e pikturës shqiptare të viteve ’70

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti solli sot në vëmendje, në kuadër të “Muajit të Kujtesës”, piktorin Edison Gjergo.

“Homazh piktorit Edison Gjergo, që u dënua sepse doli jashtë kornizave të realizmit socialist”, u shpreh Margariti.

Edison Gjergo ishte një nga piktorët e rëndësishëm shqiptarë të gjysmës së dytë të shekullit XX. I prirur drejt një pikture më moderne, larg nga rregullat e realizmit socialist, Gjergo me tablotë e tij “ndryshe” arriti të ndikojë në modernizimin e pikturës shqiptare të viteve ’70. Edison Gjergo ishte një nga piktorët kryesorë që realizoi në vitet 1971-1973, vepra me prirje të fuqishme moderniste. Në tablotë e tij, vihen re gjithmonë e më shumë tendencat ekspresioniste dhe kubiste, larg shablloneve të ngurta akademike dhe skematizmit që mbizotëronte në këtë periudhë në artin figurativ shqiptar.

Piktori Gjergo zgjodhi tematikën e tablove të tij, brenda rregullave të realizmit socialist. “Era” e një jete politike sociale më liberale që u ndje në fillimin e viteve ’70 edhe në kulturën shqiptare bëri që mjaft piktorë sidomos ata të rinj, të realizonin punimet e tyre në forma artistike “novatore” për kohën.

Ai mori pjesë në disa nga ekspozitat kryesore: në 1966 në ekspozitën kombëtare të Arteve Figurative me punimin “Heroina Zonja Çurre”; në 23 nëntor 1970 në ekspozitën kombëtare të Arteve Figurative, piktorëve dhe skulptorëve të rinj “Rinia në punë dhe në jetë” ku mori  pjesë me një punim: “Kënga e aksioneve”; në 1971 në ekspozitën kombëtare “Pranvera” me dy punime: “Epika e yjeve të mëngjesit”(1971), “Fonditori”(1971); në 1972 në ekspozitën kombëtare të Arteve Figurative e Rinisë me punimin:”Portret malësoreje” dhe në nëntor 1974 në ekspozitën kombëtare të Arteve Figurative, kushtuar 30-vjetorit të Çlirimit të Atdheut me punimin: “Tekstilistët”.

Edisoni u arrestua më 13 janar 1975 dhe u dënua me 8 vjet burg me akuzën e agjitacionit e propagandës. Dënimin Edisoni e vuajti në burgun e Spaçit. Pas lirimit nga burgu më 15 nëntor 1982 nuk ishte e thënë që ta linin të qetë. Atij iu dha një tjetër dënim më 1989, i cili nuk ndodhi, pasi më 1989 Edison Gjergo u nda nga jeta./ KultPlus.com

Përkujtohet Genc Leka, poeti i pushkatuar për poezi

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti solli sot në vëmendje, në kuadër të “Muajit të Kujtesës”, poetin Genc Leka.

“Kujtojmë sot Genc Lekën, poetin nga Bërzheshta që u pushkatua për poezi!”, u shpreh Margariti.
Leka lindi më 23 mars 1941 në fshatin Bërzheshtë të Librazhdit. Mësimet e para i mori në fshatin e lindjes. Mes viteve 1959-1962 studjoi në Shkollën Pedagogjike të Elbasanit. Nga viti 1962 e gjer më 1966, kur dhe u pushua nga puna, punoi si mësues në zonat e thella të Librazhdit.

Në vitet 1967-1968 kreu shërbimin ushtarak në një brigadë pune në Sopot të Librazhdit dhe në Cërrik. Pas mbarimit të shërbimit ushtarak, punoi në fermë dhe në ndërmarrjen pyjore, ku bënte vetëm punë krahu.
U arrestua më 31 gusht 1976 dhe pas njëmbëdhjetë muaj torturash në hetuesinë e Librazhdit, u akuzua për “sabotim dhe agjitacion e propagandë”, dhe më 13 qershor 1977 u dënua me vdekje, pushkatim.
U ekzekutua bashkë me të kushëririn, Vilson Blloshmin më 17 korrik të vitit 1977, në vendin e quajtur “Përroi i Firarit”.

Më 1994, Presidenti i Republikës i akordoi dekoratën “Martir i Demokracisë”. Një vit më vonë, emri i tij iu vu një prej shkollave 9-vjeçare të Librazhdit. Po këtë vit iu dha dekorata “Mësues i Popullit”. Në vitin 2009, nën kujdesin e Ministrisë së Turizmit, Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, u botua vepra e tij e plotë. Më 2010, Presidenti i Republikës i akordoi dekoratën “Nderi i Kombit./ KultPlus.com

Përkujtohet poeti Trifon Xhagjika, i cili u pushkatua në dhjetor të vitit 1963

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti përkujtoi sot poetin dhe gazetarin Trifon Xhagjika, i cili u pushkatua në dhjetor të vitit 1963.

“Kujtojmë sot të riun që luftoi për fjalën e lirë, poetin dhe gazetarin Trifon Xhagjika”, tha Margariti.

Trifon Xhagjika lindi në Peshtan të Tepelenës, në vitin 1932. Bashkë me familjen e tij erdhi në Tiranë në vitin 1941. Pasi përfundoi studimet në Shkollën Normale të Elbasanit, u diplomua për oficer i artilerisë kundërajrore dhe për disa vite e ushtroi profesionin në repartin 3700 në zonën e Rrapit të Treshit në Tiranë.

Në këtë kohë bëri një kurs për Gazetari e Histori dhe kërkoi të vazhdonte fakultetin e Gjuhës dhe Letërsisë. Qysh në vitet e para të punës bëhet i pranishëm në shtypin e kohës me krijime në fushën e poezisë. Në vijim, transferohet nga reparti i artilerisë dhe filloi punë në Ministrinë e Mbrojtjes, fillimisht si redaktor në sektorin e botimeve dhe rregulloreve, e më vonë në redaksinë e gazetës “Luftëtari”. Më shumë se në organet e ushtrisë, Trifon Xhagjika spikat me krijimet e tij në shtypin letrar si gazeta “Drita”, revista “Nëntori”, “Ylli” etj.

Poezitë me ndjenjë dhe esetë filozofike janë krijimet më të arrira të tij. Në vitin 1959, botoi vëllimin e parë me poezi “Gjurmët”. Qysh në fillesat poetike do të tërhiqte vëmendjen për frymën rebeluese në krijimtari, e cila do të kristalizohej më vonë në një disidencë të hapur.

Kjo do ta çonte në opozitë me regjimin komunist dhe shumë shpejt do të arrestohej nga Sigurimi i Shtetit. Në dhjetorin e vitit 1963 u pushkatua. Vetëm në vitet e demokracisë është bërë i mundur sistemimi i krijimeve të tij dhe botimi i dy vëllimeve të tjera, “Atdheu lakuriq” dhe “Poezia”.

Trifon Xhagjika vazhdon të mbetet poeti pa varr, pasi akoma edhe sot nuk është gjetur vendi ku prehen eshtrat e tij. Ndërkaq, familjarët dhe miqtë e poetit të martirizuar, ende nuk kanë rënë në gjurmët e krijimeve që i rrëmbeu Sigurimi në kohën e arrestimit. / KultPlus.com

Ministrja Margariti prezanton programin e Bonusit të Rijetësimit në Shkodër

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti prezantoi sot në Shkodër Bonusin e Rijetësimit, program që mbështet trashëgiminë kulturore të vendit.

Ministrja Margariti tha se “ky program që nis këtë vit për herë të parë, si nismë e Ministrisë së Kulturës mbështet pronarët të mirëmbajnë dhe rijetësojnë objektet e tyre, banesa e biznese, në qendra historike, ansamble urbane, zona arkeologjike”.

“Shkodra është stacioni i radhës në një tur komunikimi me banorët dhe gjithë të interesuarit, për t’i informuar, por edhe për të marrë mendime, që kjo skemë të përmirësohet dhe t’u vijë në ndihmë të gjithëve”, tha Margariti.

Ministrja Margariti vuri në dukje se interesimi për t’u bërë pjesë e kësaj nisme, që bën bashkë shtetin dhe privatin, tregon për besimin që qytetarët kanë krijuar në punët e mira dhe konkrete, që prekin në mënyrë direkte mirëqënien e tyre ekonomike.

Ministria e Kulturës ka nisur një fushatë informimi dhe konsultimi në qytete të ndryshme të Shqipërisë për Bonusin e Rijetësimit. Kjo nismë përfshin dy instrumente mbështetjeje: një për restaurimin dhe konsolidimin e guaskës së shtëpisë, mureve, dritareve, dyerve, fasadës apo çatisë, ku jepet 10 mijë dollarë mbështetje dhe instrumenti i dytë, për të gjithë ata që do të duhet të futen në një plan transformimi dhe vënie në funksion ekonomik të shtëpisë, deri në 50 mijë dollarë.

Me anë të këtij programi vjen për herë të parë një mbështetje për të gjithë banorët në qytetet dhe ansamblet historike, të cilët kanë nevojë të restaurojnë shtëpinë e tyre dhe shteti do t’u gjendet pranë me një skemë granti. /atsh/ KultPlus.com

Ministrja Margariti: Edi Luarasi, aktorja e guximshme që sfidoi kohën

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti përkujtoi sot aktoren e njohur Edi Luarasi, e cila u nda nga jeta në 3 dhjetor të 2021.

“Do ta kujtojmë gjithnjë me dashuri Edi Luarasin, këtë aktore të guximshme, që sfidoi kohën e vet”, tha Magariti.

Edi Luarasi lindi në Tiranë më 7 maj 1940 dhe ka debutuar në skenë në moshë të re. Fillimisht në 1956, kur ishte 16 vjeçe, së bashku me të motrën këndonin në skenën e Teatrit të Estradës.

U diplomua për aktore në 1963 dhe emërohet aktore në Teatrin Popullor. Roli i parë i saj ishte Vera në dramën “Shtëpia në bulevard” më 1963 me regjisor Kujtim Spahivoglin.

Më pas, në dhjetë vjet, vijnë një sërë rolesh të arrirë, ku veçojmë Lenën tek “Doktor Aleksi”, Kordelja tek “Mbreti Lir”, Cuca tek “Cuca e maleve”, Kristina tek “Fytyra e dytë”, etj.

Ajo u përjashtua nga Teatri Kombëtar në 22 janar 1974 për arsye politike e më pas u rikthye në skenë në mars 1991, me interpretimin dinjitoz në rolit e damës plakë në dramën “Vizita e Damës plakë”.

Interpretoi edhe në 1995 në dramën “Hekurat”, më vonë, me sukses në dramat “Cilindri”, “Streha e të harruarve”, etj. Ajo është nderuar me titullin “Artiste e Merituar”, si dhe me Dekoratën e Lartë “Nderi i Kombit”./ KultPlus.com

Shtyhet shpallja e projekteve fitues që mbështeten nga Ministria e Kulturës

Posted on by Kult Plus

Shtyhet afati për shpalljen e projekteve fitues që përfitojnë mbështetje financiare nga Ministria e Kulturës.

Lajmin e ka bërë ditur ministrja e Kulturës, Elva Margariti, e cila thekson se fituesit do shpallen më 10 shkurt 2022.

“Për shkak të vështirësive të krijuara nga pandemia COVID-19 dhe numrit të madh të aplikimeve, kërkojmë mirëkuptimin tuaj në shtyrjen e afatit të shpalljes së projekteve fituese që përfitojnë nga mbështetja financiare e Ministrisë së Kulturës. Fituesit do të shpallen në datën 10 shkurt 2022”, tha Margariti. / KultPlus.com

Përfundon faza e parë e ngritjes së Parkut të Artit

Posted on by Kult Plus

Ka përfunduar faza e parë e ngritjes së Parkut të Artit, në hapësirat e ish-Kinostudios, me fonde të Bashkimit Evropian.

Lajmin e ka bërë të ditur ministrja e Kulturës, Elva Margariti, e cila thekson se po punohet për fazën e dytë me fonde të buxhetit të shtetit.

“Ka përfunduar faza e parë e ngritjes së Parkut të Artit, në hapësirat e ish-Kinostudios, me fonde të Bashkimit Evropian. Po punojmë për fazën e dytë, me fonde të buxhetit të shtetit, për t’ia kthyer këtë zonë komunitetit të artistëve dhe atij lokal”, shprehet Margariti.

Projekti mbulon mbi 16 mijë metra katrorë sipërfaqe të jashtme dhe mbi 2100 metra katrorë sipërfaqe të brendshme.

Ky park do të shërbejë jo vetëm si zonë për artin, por edhe për punësimin e artistëve.

Parku i Artit, do ta kthejë hapësirën publike rreth Kinostudios në shërbim të artit dhe komunitetit, duke i dhënë zonës një zhvillim të madh. / KultPlus.com

Shqipëria po promovohet në mënyrën briliante në serialin holandez ‘Wie is de Mol’, arrihen shifra rekord të audiencës

Posted on by Kult Plus

Njëri ndër spektaklet më të famshme në Holandë “Wie is de Mol” kishin zgjedhur Shqipërinë si sheshxhirimi, dhe në episodat e para kanë arritur shifra rekord të audiencës, shkruan KultPlus.

Ministrja e Kulturës në Shqipëri, Elva Margariti, ka shkruar në llogarinë zyrtare se kjo padyshim që është një promovim perfekt për vendin e saj.

“Kur mësuam se producentët e spektaklit të famshëm “Wie is de Mol?” ne Hollandë kishin zgjedhur Shqipërinë si sheshxhirimi, padyshim menduam që ky ishte promovimi perfekt për vendin tonë, te një vend tjetër që me shumë gjasë dinte pak ose aspak për të”, thuhet në shkrimin e saj.

Në 4 episodet e parë është arritur një numër rekord i audiencës, derisa shihet se Shqipëria ka ngjallur një kuriozitet të jashtëzakonshmëm te publiku.

“Me siguri rezultatet do t’i shohim gjatë sezonit turistik”, shton në fund ministrja. /KultPlus.com

Pallati i Brigadave drejt hapjes për publikun, Margariti: Potencial kulturor e historik

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti deklaroi sot se bashkë me Universitetin Politeknik të Tiranës ka nisur puna për hartimin e planit të menaxhimit të integruar të ansamblit historik të Pallatit të Brigadave.

Në një konsultim publik për hartimin e Planit të Menaxhimit të Integruar të Pallatit të Brigadave, Margariti tha se “ne duhet të bëjmë të mundur që i gjithë ansambli të jetë një hapësirë që duhet të njihet më tepër dhe për këtë nuk mund thjesht të kemi fjalë dhe biseda sporadike, por patjetër që duhet të kemi një vizion të plotë dhe të mirë menduar me bashkëpunimin e sa më shumë ekspertëve”.

“Ky i sotmi është ndalesë e një rrugëtimi shumë të gjatë të nisur vite e vite më parë. Kjo ka qenë një nga hapësirat që qeveria Rama që me marrjen e mandatit filloi të hulumtonte dhe të shikonte një sërë jo vetëm problematikash, por edhe zgjidhje të problematikave me zgjidhje afatgjata. Ka qenë një kërkesë e vazhdueshme, këmbëngulëse e Kryeministrit ajo për të bërë të mundur që jo vetëm ky pallat por i gjithë ky ansambël, që është shpallur i tillë që në vitin 2004 me një vendim të Këshillit të Ministrave t’i rikthehet në mënyrë të denjë të gjithë komunitetit”, theksoi Margariti.

Sipas Margaritit, kur flitet për Pallatin e Brigadave patjetër që ka një farë misteri në të gjithë historinë e tij.

Ministrja Margariti theksoi se “kjo godinë dhe ky park nuk mund të trajtohet si një ishull i veçuar, i gjithë ansambli historik nuk duhet të bie në grackën e një trajtimi institucional, një ishulli i veçuar brenda Tiranës, i lidhur ngushtësisht me atë përfaqësinë e lartë diplomatike, që ka ruajtur në vite dhe nuk mund të mendohet thjesht si një hapësirë, e cila për vlerat e mëdha të trashëgimisë kulturore dhe historike të jetë e lidhur ngushtë vetëm me Ministrinë e Kulturës”.

Duke falënderuar Universitetin Politeknik të Tiranës për bashkëpunimin në hartimin e planit të menaxhimit të integruar të ansamblit historik të Pallatit të Brigadave, Margariti tha se “synimi ynë është që ky potencial kulturor historik, ekonomik që ngërthen ky ansambël që është edhe një zonë e stimuluar, një term që në vite është harruar, ,si një nga termat që i bashkëngjitet kësaj zone, duhet harmonizuar me të gjitha investimet e qeverisë”.

Ne, shtoi Margariti, e kemi parë këtë zonë si një pol të madh zhvillimi me potenciale të fjetura, e cila ende nuk ka arritur ende që të shprehë të gjithë potencialet e saj.

“Pas hartimit të planit të menaxhimit të integruar të Butrintit që ka qenë një nga sfidat që Ministria e Kulturës ka ndërmarrë në këto vite, patjetër kemi një eksperiencë të shtuar për atë çfarë ligji i trashëgimisë na vendos në dispozicion, për atë çfarë potencialet e fjetura të trashëgimisë sonë mund të sjellin për komunitetet dhe për të gjithë territorin shqiptar”, tha Margariti.

Ministrja Margariti bëri të ditur se “pas një pune të gjatë të kurorëzuar edhe me partnerin tonë Fondin Amerikan për Zhvillim fillojmë tashmë një sfidë tjetër dhe në takimet e shumta me Universitetin Politeknik dhe grupin e punës kemi parë që me përpjekjet e vazhdueshme të fokusuara në restaurimin e godinës për shkak të degradimeve të saj të kohës, kemi vënë re që ajo që ka munguar ka qenë një vizion i mirëfilltë, i cili lidhte në mënyrë sinergjike të gjithë elementët, jo vetëm potencialet, jo vetëm problematikat, por edhe funksionet e munguara të këtij ansambli”.

Pallati i Brigadave është një sit i jashtëzakonshëm i trashëgimisë kulturore në qytetin e Tiranës, fryt i arkitekturës së mrekullueshme të viteve 1930-40./atsh/ KultPlus.com

Në ditëlindjen e 78-të së Fatos Kongolit, ministrja Margariti: Mos t’u venittë kurrë fantazia dhe dëshira për të krijuar

Posted on by Kult Plus

Shkrimtari dhe akademiku Fatos Kongoli feston sot 78-vjetorin e lindjes.

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti uroi sot në ditën e lindjes, shkrimtarin Kongoli.

“Gëzuar ditëlindjen Fatos Kongoli! Mos t’u venittë kurrë fantazia dhe dëshira për të krijuar! Jemi gjithnjë në pritje të një vepre të re”, thekson Margariti.

Fatos Kongoli lindi në Elbasan më 1944. Studimet e larta për matematikë i nisi në Universitetin e Pekinit dhe i përfundoi në Universitetin e Tiranës (1967). Ka punuar për një kohë si gazetar dhe më pas si redaktor në Shtëpinë botuese “Naim Frashëri”. Filloi të botonte tregime e novela në shtypin letrar nga fundi i ’60.

Deri në vitin 1990 ka botuar vëllimet me tregime “Shqetësime të ngjashme” (1972), “Tregime” (1978), “Të fejuarit” (1982), si dhe romanet “Ne të tre” (1985), “Karuseli” (1990). Në tregimet dhe novelat e tij të para F.K. përzgjedh “jetët e vogla” njerëzore, duke paraqitur bashkë virtyte dhe cene të individualiteteve të botës shqiptare. Prej vitit 1990 priret nga romani: “I humburi” (1992), “Kufoma” (1994), “Dragoi i fildishtë” (1999), “Ëndrra e Damokleut” (2001), “Lëkura e qenit” (2003, fitues i çmimit “Pena e artë”), “Te porta e Shën Pjetrit” (2005), “Jetë në një kuti shkrepësesh” (2007), “Bolero në vilën e pleqve” (2009). “Iluzione në sirtar” (2010), “Si-do-re-la” (2011), “Njeriu me fat” (2013), “Gjemia e mbytur” (2015) etj.

Fatos Kongoli ka fituar tri herë çmimin “Pena e argjendtë” për librin më të mirë në prozë (1995, 2000, 2002), si dhe çmime të tjera brenda dhe jashtë vendit. Është nderuar me titullin “Kalorës i Legjionit të Nderit” (2010) nga Presidenti i Francës dhe “Mjeshtër i madh” (2012) nga Presidenti i Republikës së Shqipërisë. / KultPlus.com

Në 140 vjetorin e lindjes së Fan Nolit, hapet ekspozita ‘Noli në optikën e historisë’

Posted on by Kult Plus

Me rastin e 140-vjetorit të lindjes së Fan Nolit, një prej figurave më poliedrike të shtetit shqiptar dhe letrave shqipe, Qendra Kombëtare e Librit dhe Leximit, me praninë e ministres së Kulturës, Elva Margariti, organizoi aktivitetin në nderim të tij, ku morën pjesë personalitete të letrave dhe artit si: Xhevat Lloshi, gjuhëtar dhe studiues; Eduart Makri, drejtor i Qendrës Kombëtare Kinematografike, Piro Misha, drejtor i Bibliotekës Kombëtare; Vaso Tole, nënkryetar i Akademisë së Shkencave; Dorian Koçi, drejtor i Muzeut Kombëtar; Ilia Lëngu, përkthyes, të cilët folën për figurën shumëplanëshe të Fan Nolit dhe kontributit të tij të çmuar në letërsi, politikë etj.

Aktiviteti u vijimësua nga ekspozita me tituj librash origjinalë e të përkthyer nga Fan Noli, si dhe monografi dhe numra periodikësh ndër vite – ekspozitë kjo e mundësuar dhe kuruar nga Mehmet Gëzhilli.

“I nisëm aktivitetet e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit me përkujtimin e figurës komplekse e kontraversale, Fan Nolit, këtij personaliteti të letrave, politikës, klerit, për të cilin ka gjithmonë shumë për të thënë e për të zbuluar”, u shpreh ministrja Margariti.

“Mes miqsh e studiuesish të jetës e veprës së Nolit, me ftesën drejtuar brezit të ri, për t’iu qasur e njohur poetin, përkthyesin e oratorin”, theksoi tutje Margariti. / KultPlus.com