Etiketë: Elvi Margariti

Margariti: Dom Ndre Zadeja, një nga martirët e Kishës Katolike

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës, Elva Margariti kujtoi sot shkrimtarin dhe dramaturgun Don Ndre Zadeja, në kuadër të “Muajit të Kujtesës”.

“Kujtojmë sot Dom Ndre Zadenë, shkrimtarin, dramaturgun, një nga martirët e Kishës Katolike”, u shpreh Margariti.

Don Ndre Zadeja lindi në Shkodër më 3 nëntor 1891. Ai kishte një formim të gjithanshëm: filozofik, teologjik, pedagogjik, letrar e artistik; ishte poet lirik, dramturg, publicist e orator i njohur. Shkroi artikuj e mbajti ligjërata për edukatën e edukimin; së bashku me Dom Mikel Koliqin hartoi muzikën e dy melodramave të tij të para “Ora e Shqypnís” e “Hije të zeza”, dha një ndihmesë të madhe për themelimin e bandës muzikore të shoqërisë “Bogdani”; qe mësues i solfezhit për të rinj që mësonin veglat e frymës.

Përpjekjet e para për botimin e veprës së Zadejës u bënë në vitet 1938-44 nga “Kumbona e së Dieles”, organ i famullive të Kryedioqezës të Shkodrës, ku panë dritën e shtypit një pjesë e vjershave dhe e melodramave të tij.

Por “Kumbona” nuk mundi ta nxjerrë në dritë veprën e plotë, sepse botimi i revistës u ndërpre. Pesëdhjetë vjet më vonë këtë detyrë të vështirë e mori mbi vete Lec Zadeja, i cili bëri përpjekjen për t’i dhënë letërsisë shqipe një Zadejë sa më të plotë, në veprën “Dom Ndré Zadeja, Veprat”, në dy vëllime(1994 -1996) botuar në Lezhë nga shtypshkronja “Gjergj Fishta”. Përmes kësaj vepre të punuar me dashuri, lexuesi njihet me Zadejën poet, prozator e dramaturg.

Poezitë e para të Zadejës janë: “Muzhika” e “Piktura”, përmes të cilave u këndon këtyre arteve që lartojnë e fisnikërojnë shpirtin e njeriut. Pastaj Meshtari poet, duke ecur në gjurmët e Etërve Xanoni, Fishta, Prenushi e të tjerëve, krijoi një cikël me poezi fetare, si “Natyra e Zojës”, “Falni”, “Të Kryqëzuemit”, “Shêjtnorja e Zojës” etj. Poezitë përshkohen nga fryma e filozofisë së krishterë, këndojnë mirësinë, dashurinë e faljen. Duke provuar ritme, metra e strofa të ndryshme, Zadeja solli një ndihmesë të madhe në pasurimin e prozodisë shqiptare.

Pas hyrjes së regjimit komunist, u arrestua më 4 shkurt 1945. U pushkatua te varrezat e Rrmajit më 25 mars 1945./atsh/ KultPlus.com

Çmimet Kombëtare të Letërsisë, Flutura Açka fiton çmimin për librin më të mirë në prozë

Posted on by Kult Plus

Është mbajtur në Tiranë ‘ndarja e Çmimeve Kombëtare të Letërsisë’ për vitin 2020.

Në një përbërje të jurisë nga Mehmet Kraja, Elda Gjana, Ardian Ndreca, Ylljet Aliçka dhe Shezai Rrokaj, janë përzgjedhur librat më të mirë në pesë kategori, përcjell KultPlus.

Përmes një postimi në Facebook, ministrja e Kulturës, Elvi Margariti njofton se ishte një zgjedhje e vështirë, shënjuar me emra të rëndësishëm të letrave shqipe.

Më poshtë KultPlus ua sjell postimin e plotë të Margaritit:

E rrethuar mes miqsh të librit, në një atmosferë poetike fundviti, ndamë Çmimet Kombëtare të Letërsisë të një viti të pazakontë, të vitit 2020. Një zgjedhje e vështirë, shenjuar me emra të rëndësishëm të letrave shqipe 🇦🇱. Falënderime jurisë për përkushtimin dhe rëndësinë që i dhanë këtyre çmimeve, që s’janë veçse mirënjohja jonë për të gjithë ata që na e bëjnë jetën më të bukur. Faleminderit Mehmet Kraja, Elda Gjana, Ardian Ndreca, Ylljet Aliçka, Shezai Rrokaj!
🎉 Çmimet Kombëtare të Letërsisë 2020
🏅Çmimi për librin më të mirë studimor:
Artan Fuga, “Origjinat”, botimet “Papirus”
🏅Çmimi për librin më të mirë për fëmijë:
Persida Asllani, “Udhëtimi i Babagjyshit në qytetin e 1001 dritareve”, botimet “Pegi”
🏅Çmimi për vëllimin më të mirë poetik:
Bardhyl Londo, “Prill i hidhur”, botimet “Onufri”
🏅Çmimi për përkthimin më të mirë:
Granit Zela, “Lepur vrapo” nga John Updike, botimet “Albas”
🏅Çmimi për librin më të mirë në prozë:
Flutura Açka, “Biri”, botimet “Skanderbeg books”./KultPlus.com

Inaugurohet Arkivi i Filmit, shpëtohen 44 mijë bobina filmike nga lagështira

Posted on by Kult Plus

Që prej vitit 2004 kompresori i sistemit ftohës në Arkivin e Filmit nuk funksiononte.

Drejtoresha e Arkivit Iris Elezi nën praninë e ministres së Kulturës Elva Margariti dhe ambasadorit të Kinës Zhou Ding në Tiranë inauguruan këtë arritje, ku kushtet klimaterike dhe të lagështirës do të funksionojnë sipas standardeve europiane.

“Arkivi nuk mund të jetë një magazinë filmi, por një muze, një hapësirë për fëmijët edhe një hapësirë krenarie për të gjithë ne”, shprehet ministrja e Kulturës, Elva Margariti.

“Ajo që është veçanërisht e rrallë është që dokumentarët e çmuar Kinë-Shqipëri janë gjithmonë këtu. Mendoj se arti ka vlerë të përjetshme dhe historia meriton respekt”, shprehet ambasadori i Kinës në Tiranë, Zhou Ding.

 “Brenda Arkivit Shtetëror të Filmit ruhet e gjithë trashëgimia filmike shqiptare. Ndryshe nga vendet e botës që kanë një kopje të dytë, ne e ruajmë të gjithë këtë pasuri në Arkivin e Filmit. Një nga përgjegjësitë e Arkivit ka qenë krijimi i kushteve të favorshme për jetëgjatësinë e filmit. Jemi duke fol për temperaturën edhe lagështirën. Sikundër na mbështet Ministria e Kulturës, këtë vit na mbështet edhe Ambasada e Kinës dhe më në fund lagështia në AQSH është sipas standardeve. Kompresori i dytë i sistemit ftohës, i vitit 1984 i ndërtuar nga suedezët është këtu dhe kemi kthyer 100 për qind sistemin ftohës që nuk funksiononte”, shprehet drejtoresha Iris Elezi.

Përpos kësaj vazhdon puna në Arkiv edhe për restaurimin e 7 filmave me metrash të gjatë.

“Jemi duke bashkuar fuqitë me bashkinë për të restauruar “Koncert në vitin 1936”, kjo është fatkeqësia që në mes të viteve 1979-‘80 janë larë në banjon e gabuar të kimikateve 7 filma artistikë, 20 dokumentarë edhe 20 të animuar. Është një trashëgimi e madhe që ka humb ngjyrat. Por, ende se kemi zgjidh këtë shqetësim pavarësisht përpjekjeve”, tregon drejtoresha e Arkivit.

Digjitalizimi dhe inventarizimi i materialeve filmike është një tjetër punë në procese për specialistët e arkivit.

“Arkivi ka posterin, skenarin, partiturat e muzikës, ne kemi një koleksion të pasur në letër. Në këtë koleksion s’jemi marrë deri më tanë i dhe është hera e parë, që jemi duke inventarizuar negativë për negativë. Mund të kemi nga 10 mijë negativë që mendonim, 17 mijë negativë”, thotë Elezi.

Ndonëse, pandemia Covid 19 ka ndalë çdo aktivitet kulturor,  filmi shqiptarë vazhdon të prezantohen të ndryshme të botës.

“Filmi shqiptarë sapo u prezantua vetëm një javë më parë në zemër të Romës. në janar ishim në Arkivin e Vjenës, edhe në prill do të ishim në Paris, por nga pandemia ky aktivitet do të ndodh në tetor. Ne jemi duke bërë punë shumë të mirë”, shprehet Iris Elezi.

Pas inaugurimit të kompresorit ftohës në Arkiv të Filmit u prezantua për të pranishmit dhe filmi dokumentar “Krah për krah” me regji të Endri Kekos. /shqiptarja/ KultPlus.com

Kalendari i përbashkët, shtylla e bashkëpunimit mes Kosovës e Shqipërisë në kulturë

Posted on by Kult Plus

Ministrja e Kulturës Rinisë dhe Sportit, Vlora Dumoshi, ndodhet në vizitën zyrtare të saj të parë si ministre në Tiranë, ku u prit nga homologia e saj Ministrja e Kulturës, Elva Margariti.

Në takimin që u zhvillua në kryeqytetin e Republikës së Shqipërisë, u diskutua për harmonizimin e aktiviteteve të kalendarit të përbashkët kulturor dhe për shtrimin e rrugës së bashkëpunimit në fushën e kulturës.

Kalendari i përbashkët kulturor do të reflektojë aktivitete të rëndësisë së madhe kulturore për të dy vendet, si iniciativë që institucionet dhe ngjarjet kulturore të realizohen suksesshëm si në Kosovë, si në Shqipëri.

Ministrja Dumoshi theksoi që është kënaqësi të vizitojë Tiranën në cilësinë e Ministres dhe se shpreson që kultura të jetë fushë ku vendet tona do të bashkëpunojnë ngushtë.

Gjithashtu e informoi Ministren Margariti për planet që ka për Ministrinë që po e drejton, ndër të tjera, fuqizimin e institucioneve të kulturës dhe trashëgimisë kulturore si dhe përkrahjen për skenën e pavarur e cila e pasuron jetën kulturore në Kosovë.

Në anën tjetër, Ministrja Margariti në pritjen e ngrohtë të organizuar për delegacionin nga Kosova, uroi Ministren Dumoshi dhe shprehu gatishmëri që dy ministritë të thurin plane të përbashkëta në rrafshin kulturor.

Ministria që ajo drejton konsideron që kalendari i përbashkët kulturor është një nga shtyllat e këtij bashkëpunimi dhe se do të angazhohet që aktivitetet brenda tij të jenë të pasura e përmbajtjesore.

Dy fushat që Ministrja Margariti theksoi që duhen të jenë në fokus të përbashkët janë kinematografia dhe libri. Dy ministritë do të gjejnë rrugë dhe mjete për të akomoduar propozimet nga dy vendet që në këto fusha të thellohet bashkëpunimi.

Kosova dhe Shqipëria kanë pasur një histori të bashkëpunimit të mirë në vitet e kaluara. Vlen të përmendet pjesëmarrja e përbashkët në shtandin e Festivalit Ndërkombëtar “Berlinale” të cilin Ministrja Dumoshi e ka vizituar sivjet.

Ministrja Dumoshi ftoi Ministren Margariti për një takim në Prishtinë me qëllim të harmonizimit të punës së mëtejme për kalendarin e përbashkët kulturor. / KultPlus.com

Margariti: Luftë kundër trafikimit të paligjshëm të pasurisë kulturore

Posted on by KultPlus

Ekspertë të huaj së bashku me ata shqiptarë do të punojnë, për ashpërsimin e luftës kundër trafikimit të paligjshëm të objekteve të pasurisë sonë kulturore, transmeton KultPlus.

Kjo bëhet me dije nga ministrja e Kulturës Elva Margariti, që shprehet se grupi i ekspertëve do të ndihmojnë dhe për ngritjen e kapaciteteve teknike e profesionale në vendin tonë. “Së bashku me skuadrën e ekspertëve të B&S Europe do të punojmë në ashpërsimin e luftës kundër trafikimit të paligjshëm të pasurisë sonë kulturore.

Përpos ndihmës në qasjen e legjislacionit shqiptar me kërkesat e Bashkimit Europian, ekspertët do të kontribuojnë në ngritjen e kapaciteteve teknike e profesionale, në trajnimin e stafit të Institutit Kombëtar të Regjistrimit të Trashëgimisë Kulturore dhe të institucioneve të tjera, që lidhen në mënyrë direkte e indirekte në trajtimin e kësaj çështjeje, si doganat, policia etj”, shprehet ministrja e Kulturës për këtë takim të zhvilluar së fundmi.

Sipas ministres Margaritit, pjesë e këtij projekti është edhe sensibilizimi qytetar për mbrojtjen e trashëgimisë sonë kulturore, duke nisur që nga brezi më i ri, nëpërmjet edukimit përmes kulturës. Instituti Kombëtar i Regjistrimit të Trashëgimisë Kulturore, është institucion kombëtar i specializuar i trashëgimisë kulturore në varësi të ministrit përgjegjës për trashëgiminë kulturore.

IKRTK-ja ka për mision krijimin, ruajtjen dhe përditësimin e Regjistrit Kombëtar të Pasurive Kulturore, në formë elektronike dhe të shkruar. IKRTK po ashtu ka për detyrë regjistrimin, katalogimin informatik, dokumentimin, vlerësimin, promovimin, mbikëqyrjen dhe monitorimin e respektimit të të drejtave të pronësisë dhe të lëvizjes së pasurive kulturore kombëtare. IKRTK monitoron dhe koordinon punën me njësitë territoriale në fushën e pasurive kulturore. Në vijim të aktivitetit, IKRTK ka për kompetencë të regjistrojë dhe të dokumentojë të gjitha pasuritë kulturore, materiale dhe jomateriale, si dhe pasuritë e peizazhit në pronësi publike e private në territorin e Republikës së Shqipërisë.

Të hartojë platformën për regjistrimin e të gjitha pasurive kulturore të luajtshme e të paluajtshme, që ruhen nga rrjeti muzeor i vendit, nga galeritë e artit, personat privatë, institucionet e specializuara vendore e kombëtare dhe bashkësitë fetare të regjistruara me ligj, për krijimin dhe përditësimin e regjistrit kombëtar të pasurive kulturore, etj. /sot/ KultPlus.com