Nëse jeni të etur të gërmoni në historinë e pasur dhe kulturën magjepsëse të Shqipërisë, ne kemi renditur me kujdes pesë libra të mrekullueshëm që shpresojmë se do t’ju çojnë në një udhëtim të jashtëzakonshëm, shkruan në një artikull “Emerging Europe”.
Çdo libër ofron një perspektivë unike, si nga vetë shqiptarët, ashtu edhe nga udhëtarët dhe vëzhguesit e huaj, duke ju lejuar të fitoni një kuptim gjithëpërfshirës të së kaluarës magjepsëse dhe të trazuar të vendit dhe trashëgimive të tij komplekse kulturore.
Prilli i thyer, nga Ismail Kadare
Ku tjetër të fillohet veçse me këtë roman magjepsës të shkrimtarit të njohur shqiptar Ismail Kadare, i cili i çon lexuesit në një udhëtim nëpër rajonet e izoluara malore të Shqipërisë së Veriut. E vendosur në sfondin e Kanunit, një kod nderi i lashtë shqiptar, historia thellohet në ndërlikimet e gjakmarrjes dhe ndikimin e tyre tek individët dhe komunitetet. Proza elegante e Kadaresë eksploron me mjeshtëri përplasjen midis traditës dhe modernitetit, duke i zhvendosur lexuesit në një botë ku pesha e historisë formëson çdo aspekt të jetës.
Shqiptarët: Një histori moderne, nga Miranda Vickers
Nëse dëshironi një pasqyrë gjithëpërfshirëse të historisë së Shqipërisë, atëherë ky vëllim i shkruar dhe i hulumtuar në mënyrë të shkëlqyer është i domosdoshëm. Miranda Vickers, një eksperte kryesore për çështjet shqiptare, gjurmon me përpikëri të kaluarën e kombit që nga origjina e tij e hershme deri në ditët e sotme. Duke mbuluar tema të tilla si komunizmi, nacionalizmi dhe feja, ky libër ofron një eksplorim të thellë të forcave që kanë formësuar Shqipërinë. Vickers kombinon me mjeshtëri ashpërsinë akademike me tregimin e gjallë, duke e bërë atë të arritshëm si për studiuesit ashtu edhe për lexuesit kureshtarë.
Virgjëreshat e betuara, nga Elvira Dones
Elvira Dones, një autore me origjinë shqiptare, na çon në një udhëtim të jashtëzakonshëm në këtë roman ambicioz. Historia ndjek Hanën, një grua që vendos të përqafojë praktikën e lashtë për t’u bërë virgjëreshë e betuar për t’i shpëtuar kufizimeve të vendosura ndaj grave në shoqërinë tejet patriarkale të Shqipërisë. Mes një narrative të fuqishme, mësojmë për luftën e gruas shqiptare për liri dhe identitet, duke ndërthurur dëshirat personale me pritshmëritë e shoqërisë. Vepra e Dones kap kompleksitetin kulturor të Shqipërisë ndërsa eksploron tema të gjinisë, traditës dhe vetëzbulimit.
Mbretëresha Malësisë: Edith Durham dhe Ballkani, nga Marcus Tanner
Diçka pak më ndryshe. Në këtë biografi magjepsëse, Marcus Tanner sjell në jetë historinë e Edith Durham, një udhëtare dhe shkrimtare e guximshme britanike e fillimit të shekullit të 20-të. Duke udhëtuar nëpër Shqipëri, Durham eksploron rajonet e saj të thella malore dhe njihet nga afër me njerëzit e saj. Me kalimin e kohës, ajo do të bëhej një e besuar e mbretit të Malit të Zi, do të drejtonte një spital në Maqedoni dhe, pas shpërthimit të Luftës së Parë Ballkanike në 1912, do të bëhej një nga korrespondentet e para grua të luftës në botë. Por zemra e saj mbeti në Shqipëri dhe Tanner e portretizon me dashuri Durhamin si një mbrojtëse e patrembur për shqiptarët dhe betejat e tyre.
Bjeshkët e Nemuna: Udhëtime në Shqipëri, nga Robert Carver
Një udhëtim i guximshëm dhe aventuresk nëpër peizazhet e largëta të Bjeshkëve të Nemuna të Shqipërisë. Vëzhgimet depërtuese të Carver ofrojnë një vështrim unik në historinë e pasur, kulturën dhe bukurinë natyrore të këtij rajoni më pak të njohur, ndërsa ai rrëfen takimet e tij me personazhe magjepsës, nga barinjtë te historianët. Lexuesit do të tërhiqen në eksplorimet e tij të fshatrave malorë të harruar, rrënojave të lashta dhe liqeneve të fshehura. Gjatë rrugës, Carver gërmon në të kaluarën komplekse të Shqipërisë, duke zbuluar histori legjendash, gjakmarrjeje dhe trazirash politike që kanë formësuar vendin./KultPlus.com