Publikohet “Lodra e tërbuar” i autorit Roberto Arlt

Titulli më i ri i shtëpisë botuese “Pika pa Sipërfaqe” i takon autorit Roberto Arlt, “Lodra e tërbuar”, përkthyer në gjuhën shqipe nga Erion Karabolli.

Roberto Godofredo Arlt, bir emigrantësh evropianë, lindi në Buenos Aires më 1900. Vdiq i ri, në moshën 42 vjeçare, por la një krijimtari të gjerë letrare. Është një figurë e shquar e letërsisë argjentinase dhe asaj hispanike. Ai përdori një stil origjinal dhe të shkëputur prej estetikës mbizotëruese të letërsisë së kohës së tij, ringjalli forcën e gjuhës së folur dhe zhargonit popullor të periferisë së varfër të Buenos Airesit. Veprat e tij më të mëdha, “Gravura nga Buenos Airesi” dhe “Shtatë të çmendurit”, janë pasqyrim i gjallë dhe stigmatizim i shoqërisë moderne të Buenos Airesit të fillimshekullit XX.

Romani i tij i parë, “Lodra e tërbuar”, quhet themelues i zhanrit të letërsisë popullore argjentinase. Vepra e tij konsiderohet si paraprijëse e ekzistencializmit letrar dhe zanafilla e letërsisë moderne në Amerikën Latine. La gjurmë të thella te shkrimtarët e mëpasshëm si Carlos Onetti, Julio Cortazar, Ernesto Sabato, Roberto Bolaño, Manuel Puig dhe, mbi të gjithë, Ricardo Piglia.

“Lodra e tërbuar” rrëfen historinë e trazuar të Silvio Astierit, djalosh i ri, banor i Buenos Airesit dhe zë rrëfyes i romanit. Në fillim të ngjarjeve, ai është thuajse fëmijë, por do t’i duhet të rritet me të shpejtë. Rravgimet e mëpasme do të kenë kthesa të mprehta dhe pasoja të ashpra për Astierin: një vjedhje me shokët e fëmijërisë, nevoja për një punë të mirë, po dhe dëshira për të studiuar, orvatjet për të qenë shpikës, shitës, e përsëri bashkëpunëtor në një tjetër krim.

Në këtë roman, Arlt rrëfen me mjeshtëri presionet ekstreme dhe kontradiktat e pazgjidhshme të jetës në mjedisin urban modern, ku fati i njeriut të thjeshtë ngjan i paracaktuar dhe përherë i zymtë.

Përktheu: Erion Karabolli/Express/ KultPlus.com

‘Mos u dorëzo, sepse ke dashur jetën, e të dua’

Nga Mario Benedetti

Shqipëroi: Erion Karabolli

Mos u dorëzo, ende ke kohë
t’ia dalësh mbanë e sërish të fillosh
frikën ta groposësh, hijet t’i pranosh,
ta zgjidhësh lakun, prapë të fluturosh.

Mos u dorëzo se kjo është jeta,
të vazhdosh udhëtimin,
ëndrrat pas t’i ndjekësh,
ta shpengosh kohën
të pastrosh rrënojat dhe të shohësh qiellin.

Mos u dorëzo, të lutem mos u lësho,
edhe pse djeg acari,
edhe pse kafshon tmerri,
edhe pse hesht era dhe fshihet dielli,
ka ende zjarr shpirti,
dhe ëndrra gjallë ngeli,
sepse jeta është e jotja e dëshirat janë të tuat,
sepse e ke dashur dhe sepse të dua.

Sepse, njëmend, ekziston vera dhe dashuria,
sepse koha plagët do t’i shëroj patjetër,
thyeji drynat e dyert çeli,
mos u mbyll, braktisi muret e vjetër.

Jetoje jetën dhe prano momentin,
rikthe buzëqeshjen, këndoje tekstin,
çliroje veten dhe duart jepi,
hapi krahët dhe rinis fluturimin
gëzoje jetën dhe pushtoje qiellin.

Mos u dorëzo të lutem mos u lësho
edhe pse djeg acari,
edhe pse kafshon tmerri,
edhe pse hesht era dhe fshihet dielli,
ka ende zjarr shpirti,
dhe ëndrra gjallë ngeli,

sepse çdo ditë duhet filluar,
sepse kjo është ora dhe ky momenti i çmuar
sepse nuk je vetëm
sepse unë të dua./ KultPlus.com

Sa më lëndon…

Poezi nga Jaime Sabines

Përktheu: Erion Karabolli

Butësisht, padurueshëm, ti më lëndon.
Merrma kokën. Këputma qafën.
Asgjë s’më mbetet pas kësaj dashurie.
Midis gërmadhave të shpirtit tim kërkomë, aty dëgjomë.
Diku aty ka mbetur zëri im dhe thërret,
kërkon mrekullinë tënde, heshtjen tënde që ndrit.
Duke kaptuar mure, mjedise, mosha,
fytyra jote (sa qartë duket fytyra jote!) prej vdekjes vjen,
prej dikurshëm, nga dita e parë që botën të zgjojë.
Ç’fytyrë e qartë, ç’dritë e butë, dritë e përhumbur,
ç’përvijim i ëmbël mbi gjethe uji!
I dua ata sy, i dua, i dua sytë e tu.
Si fëmija i atyre syve jam, jam si një pikë loti i syve të tu.
Ngremë. Te këmbët e tua kam rënë, ngremë nga toka,
nga hija ku ti shkel, nga cepi i dhomës tënde që kurrë, as në ëndërr nuk e sheh.
Ngremë. Në duart e tua kam rënë dhe dua të jetoj, të jetoj, të jetoj. / KultPlus.com