Etiketë: Ernest Hemingway

125 vite nga lindja e shkrimtarit amerikan Ernest Hemingway

Posted on by Kult Plus

Ernest Hemingway ishte novelist amerikan, shkrimtar i historive të shkurtëra dhe gazetar. I përket shkrimtarëve të periudhës klasike të letërsisë amerikane. Ernest Hemingway në profilin e tij shkrimtaresk përfaqëson në menyrë të shkëlqyer realizmin letrar në SHBA. Stili i tij ekonomik dhe i nënvlerësuar kishte një ndikim të fortë në fiksion, shkruan KultPlus.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Heminguej vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Heminguejit janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore.

Hemingway u rrit në Oak Park, Illinois. Pas shkollës së mesme, ai raportoi për disa muaj për “The Kansas City Star”, përpara se të nisej për Frontin Italian për t’u regjistruar me shoferët e ambulancës së Luftës së Parë Botërore. Në vitin 1918, ai u plagos rëndë dhe u kthye në shtëpi. Përvojat e tij të kohës së luftës formuan bazën për romanin e tij “Një lamtumirë për armët” (1929).

Në vitin 1921, ai u martua me Hadley Richardson, e para nga katër bashkëshortet e tij. Çifti u zhvendos në Paris, ku punoi si korrespondent i huaj dhe ra nën ndikimin e shkrimtarëve dhe artistëve modernistë të komunitetit të emigrantëve të viteve 1920 “Lost Generation”. Ai botoi romanin e tij debutues, The Sun Also Rises, në vitin 1926. Pas divorcit të tij nga Richardson në vitin 1927, Hemingway u martua me Pauline Pfeiffer; ata u divorcuan pasi u kthye nga Lufta Civile Spanjolle, ku ai kishte qenë gazetar, dhe pas së cilës ai shkroi From Whom the Bell Tolls (1940). Martha Gellhorn u bë gruaja e tij e tretë në vitin 1940; ata u ndanë kur u takua me Mary Welsh në Londër gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai ishte i pranishëm në ulje të Normandisë dhe çlirimin e Parisit.

Menjëherë pas botimit të Plaku dhe Deti (1952), Hemingway shkoi për safari në Afrikë, ku ai u vra pothuajse në dy rrëzime të njëpasnjëshme të aeroplanëve që e lanë me dhembje dhe të sëmurë për pjesën më të madhe të jetës së tij të mbetur. Hemingway mbante banesa të përhershme në Key West, Florida, (1930) dhe Kubë (1940 dhe 1950), dhe në vitin 1959 bleu një shtëpi në Ketchum, Idaho, ku ai vrau veten në mes të vitit 1961

Ai lindi me 21 Korrik 1899 dhe vdiq me 2 Korrik 1961 . /KultPlus.com

Letra që Ernest Hemingway i dërgoi Petro Markos

Posted on by Kult Plus

Një ndër autorët shqiptarë, i cili për fat të keq nuk vlerësohet aq sa duhet, është Petro Marko i cili një herë e një kohë, takohej me laureatin e çmimit Nobel për Letërsi, shkrimtarin e madh Ernest Hemingway.

Në artikullin “Shkrimtari, që do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…”, marrë nga parathënia e librit “Për kë bie këmbana”, botim i shtëpisë botuese “Ombra GVG”, Petro Marko shkruan:

“…U njoha me Heminguejin në Valencia, në Kongresin e Shkrimtarëve më të shquar të botës, si: Pablo Neruda, Nikolas Giljen, Andre Marlo, Nekse, Ana Serges, Luvdig Ren, Aleksej Tolstoj, Rafael Alberti, Atonia Maçado e të tjerë. Ky dukej më i gjalli. Unë për herë të parë i shikoja dhe u dëgjoja emrin këtyre kolosëve të letërsisë bashkëkohore, të cilët, me mendimet dhe shkrimet e tyre, i dhanë një hapësirë më humane, më internacionale dhe socialiste letërsisë dhe artit botëror.

Isha kureshtar për këtë njeri, trupmadh dhe të ngarkuar me kamera (se xhironte filma për zhurnalet e kinemave të botës dhe i shiste për t’i ardhur në ndihmë Republikës), të ngarkuar me bomba, me dylbi, me pistoleta, aq sa një shkrimtar tjetër i njohur i tha:

– Si shumë t’i rëndojnë supet hekurat që mban!

– Më shumë mi rëndojnë mendimet se hekurat, – iu përgjigj Ernest Heminguej.

Kur lexova romanin e tij u mahnita, prandaj nisa dhe unë të shkruaja romanin ‘Hasta la vista’. Kur u botua, i dërgova edhe atij një kopje, ku i shkruajta: ‘I frymëzuar thellë dhe i nxitur nga romani juaj ‘Për kë bie këmbana’, kushtuar vullnetarëve amerikanë, që ranë në Spanjë, unë shkrova këtë roman modest, kushtuar shqiptarëve që ranë në Spanjë’.

Pas dy a tre muajsh, mora një kartë postale. E hapa dhe lexova këto fjalë të Heminguejit, shkruar në gjuhën spanjolle: ‘I dashur Pedro, mora romanin tuaj dhe ju falenderoj. Mjerisht, unë nuk e lexoj dot, se nuk e di gjuhën tuaj. Vetëm për një gjë jam i sigurt: shkrimtari, që e do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…’”. /KultPlus.com

63 vite nga vdekja e autorit të letërsisë klasike, Ernest Hemingway

Posted on by Kult Plus

Sot shënohen 63 vite nga vdekja e autorit të famshëm, Ernest Hemingway, shkruan KultPlus.

Ernest Hemingway  ishte një novelist amerikan, shkrimtar i historive të shkurtëra dhe gazetar. I përket shkrimtarëve të periudhës klasike të letërsisë amerikane. Ernest Heminguej në profilin e tij shkrimtaresk përfaqëson në mënyrë të shkëlqyer realizmin letrar në SHBA.

Stili i tij ekonomik dhe i nënvlerësuar kishte një ndikim të fortë në fiction të shekullit të 20-të, ndërsa jeta e tij e aventurës dhe imazhi i tij publik ndikuan në gjeneratat e mëvonshme. Hemingëay prodhoi pjesën më të madhe të punës së tij midis mesit të viteve 1920 dhe 1950 dhe fitoi Çmimin Nobel në Letërsi në vitin 1954.

Ai botoi shtatë romane, gjashtë koleksione me histori të shkurtra dhe dy vepra jo-fikse. Vepra të tjera, duke përfshirë tre romane, katër koleksione me histori të shkurtëra dhe tre vepra jo-fikse, u botuan pas vdekjes. Shumë nga veprat e tij konsiderohen klasike të letërsisë amerikane.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Heminguej vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Heminguejit janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore.

Hemingëay u rrit në Oak Park, Illinois. Pas shkollës së mesme, ai raportoi për disa muaj për “The Kansas City Star”, përpara se të nisej për Frontin Italian për t’u regjistruar me shoferët e ambulancës së Luftës së Parë Botërore. Në vitin 1918, ai u plagos rëndë dhe u kthye në shtëpi. Përvojat e tij të kohës së luftës formuan bazën për romanin e tij “Një lamtumirë për armët” (1929).

Në vitin 1921, ai u martua me Hadley Richardson, e para nga katër bashkëshortet e tij. Çifti u zhvendos në Paris, ku punoi si korrespondent i huaj dhe ra nën ndikimin e shkrimtarëve dhe artistëve modernistë të komunitetit të emigrantëve të viteve 1920 “Lost Generation”. Ai botoi romanin e tij debutues, The Sun Also Rises, në vitin 1926. Pas divorcit të tij nga Richardson në vitin 1927, Hemingëay u martua me Pauline Pfeiffer; ata u divorcuan pasi u kthye nga Lufta Civile Spanjolle, ku ai kishte qenë gazetar, dhe pas së cilës ai shkroi From Ëhom the Bell Tolls (1940). Martha Gellhorn u bë gruaja e tij e tretë në vitin 1940; ata u ndanë kur u takua me Mary Ëelsh në Londër gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai ishte i pranishëm në ulje të Normandisë dhe çlirimin e Parisit.

Menjëherë pas botimit të Plaku dhe Deti (1952), Hemingëay shkoi për safari në Afrikë, ku ai u vra pothuajse në dy rrëzime të njëpasnjëshme të aeroplanëve që e lanë me dhembje dhe të sëmurë për pjesën më të madhe të jetës së tij të mbetur. Hemingëay mbante banesa të përhershme në Key West, Florida, (1930) dhe Kubë (1940 dhe 1950), dhe në vitin 1959 bleu një shtëpi në Ketchum, Idaho, ku ai vrau veten në mes të vitit 1961 .

Ky shkrimtar kolosal amerikan është lauruar me shpërblime prestigjioze letrare, madje në vitin 1953 ky shkrimtar merr Çmimin Nobel me ” Plaku dhe deti ” u vetevra me 2 korrik te vitit 1961 vetem tre jave para 62-vjetorit te lindjes se tij. Në gjuhën shqipe janë përkthyer një varg romanesh, e vëllimesh me prozë tregimtare të këtij shkrimtari. Vlen të përmenden shqipërimet kolosale të Ismail Kadaresë, Vedat Kokonës./KultPlus.com

124 vjet nga lindja e shkrimtarit amerikan Ernest Hemingway

Posted on by Kult Plus

Ernest Hemingway ishte novelist amerikan, shkrimtar i historive të shkurtëra dhe gazetar. I përket shkrimtarëve të periudhës klasike të letërsisë amerikane. Ernest Hemingway në profilin e tij shkrimtaresk përfaqëson në menyrë të shkëlqyer realizmin letrar në SHBA. Stili i tij ekonomik dhe i nënvlerësuar kishte një ndikim të fortë në fiksion, shkruan KultPlus.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Heminguej vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Heminguejit janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore.

Hemingway u rrit në Oak Park, Illinois. Pas shkollës së mesme, ai raportoi për disa muaj për “The Kansas City Star”, përpara se të nisej për Frontin Italian për t’u regjistruar me shoferët e ambulancës së Luftës së Parë Botërore. Në vitin 1918, ai u plagos rëndë dhe u kthye në shtëpi. Përvojat e tij të kohës së luftës formuan bazën për romanin e tij “Një lamtumirë për armët” (1929).

Në vitin 1921, ai u martua me Hadley Richardson, e para nga katër bashkëshortet e tij. Çifti u zhvendos në Paris, ku punoi si korrespondent i huaj dhe ra nën ndikimin e shkrimtarëve dhe artistëve modernistë të komunitetit të emigrantëve të viteve 1920 “Lost Generation”. Ai botoi romanin e tij debutues, The Sun Also Rises, në vitin 1926. Pas divorcit të tij nga Richardson në vitin 1927, Hemingway u martua me Pauline Pfeiffer; ata u divorcuan pasi u kthye nga Lufta Civile Spanjolle, ku ai kishte qenë gazetar, dhe pas së cilës ai shkroi From Whom the Bell Tolls (1940). Martha Gellhorn u bë gruaja e tij e tretë në vitin 1940; ata u ndanë kur u takua me Mary Welsh në Londër gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai ishte i pranishëm në ulje të Normandisë dhe çlirimin e Parisit.

Menjëherë pas botimit të Plaku dhe Deti (1952), Hemingway shkoi për safari në Afrikë, ku ai u vra pothuajse në dy rrëzime të njëpasnjëshme të aeroplanëve që e lanë me dhembje dhe të sëmurë për pjesën më të madhe të jetës së tij të mbetur. Hemingway mbante banesa të përhershme në Key West, Florida, (1930) dhe Kubë (1940 dhe 1950), dhe në vitin 1959 bleu një shtëpi në Ketchum, Idaho, ku ai vrau veten në mes të vitit 1961

Ai lindi me 21 Korrik 1899 dhe vdiq me 2 Korrik 1961 . /KultPlus.com

Tregimi prekës i Ernest Hemingway në gjashtë fjalë

Posted on by Kult Plus

Kur Ernest Hemingway ka qenë në moshë të re, ka vënë një bast me shoqërinë e kolegët shkrimtarë, ku ka deklaruar se si ai mundet të shkruaj tregim me gjashtë fjalë, shkruan KultPlus.

“Në shitje, Këpucë për bebe, t’pambathura”, është tërësia e asaj që është përshkruar si një roman me gjashtë fjalë, duke e bërë atë një shembull ekstrem të asaj që quhet fantazi e shpejtë ose imagjinatë papritur.

 Ernest Hemingway ka qenë një novelist amerikan, që ka shkruar storie të shkurtra. Hemingway njihet si një nga figurat më të shquara të viteve 1920 dhe 1950, ndërsa në vitin 1954 fitoi Çmimin Nobel për Letërsi. Ai ka publikuar shtatë romane, në mesin e tyre edhe romanin “Plaku dhe Deti”.
I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Hemingway vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Hemingway janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore./ KultPlus.com

Tregimi prekës i Ernest Hemingway në gjashtë fjalë

Posted on by Kult Plus

Kur Ernest Hemingway ka qenë në moshë të re, ka vënë një bast me shoqërinë e kolegët shkrimtarë, ku ka deklaruar se si ai mundet të shkruaj tregim me gjashtë fjalë, shkruan KultPlus.

“Në shitje, Këpucë për bebe, t’pambathura”, është tërësia e asaj që është përshkruar si një roman me gjashtë fjalë, duke e bërë atë një shembull ekstrem të asaj që quhet fantazi e shpejtë ose imagjinatë papritur.

Ernest Hemingway ka qenë një novelist amerikan, që ka shkruar storie të shkurtra. Hemingway njihet si një nga figurat më të shquara të viteve 1920 dhe 1950, ndërsa në vitin 1954 fitoi Çmimin Nobel për Letërsi. Ai ka publikuar shtatë romane, në mesin e tyre edhe romanin “Plaku dhe Deti”.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Hemingway vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Hemingway janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore./ KultPlus.com

123 vjet nga lindja e shkrimtarit amerikan Ernest Hemingway

Posted on by Kult Plus

Ernest Hemingway ishte novelist amerikan, shkrimtar i historive të shkurtëra dhe gazetar. I përket shkrimtarëve të periudhës klasike të letërsisë amerikane. Ernest Hemingway në profilin e tij shkrimtaresk përfaqëson në menyrë të shkëlqyer realizmin letrar në SHBA. Stili i tij ekonomik dhe i nënvlerësuar kishte një ndikim të fortë në fiksion, shkruan KultPlus.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Heminguej vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Heminguejit janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore.

Hemingway u rrit në Oak Park, Illinois. Pas shkollës së mesme, ai raportoi për disa muaj për “The Kansas City Star”, përpara se të nisej për Frontin Italian për t’u regjistruar me shoferët e ambulancës së Luftës së Parë Botërore. Në vitin 1918, ai u plagos rëndë dhe u kthye në shtëpi. Përvojat e tij të kohës së luftës formuan bazën për romanin e tij “Një lamtumirë për armët” (1929).

Në vitin 1921, ai u martua me Hadley Richardson, e para nga katër bashkëshortet e tij. Çifti u zhvendos në Paris, ku punoi si korrespondent i huaj dhe ra nën ndikimin e shkrimtarëve dhe artistëve modernistë të komunitetit të emigrantëve të viteve 1920 “Lost Generation”. Ai botoi romanin e tij debutues, The Sun Also Rises, në vitin 1926. Pas divorcit të tij nga Richardson në vitin 1927, Hemingway u martua me Pauline Pfeiffer; ata u divorcuan pasi u kthye nga Lufta Civile Spanjolle, ku ai kishte qenë gazetar, dhe pas së cilës ai shkroi From Whom the Bell Tolls (1940). Martha Gellhorn u bë gruaja e tij e tretë në vitin 1940; ata u ndanë kur u takua me Mary Welsh në Londër gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai ishte i pranishëm në ulje të Normandisë dhe çlirimin e Parisit.

Menjëherë pas botimit të Plaku dhe Deti (1952), Hemingway shkoi për safari në Afrikë, ku ai u vra pothuajse në dy rrëzime të njëpasnjëshme të aeroplanëve që e lanë me dhembje dhe të sëmurë për pjesën më të madhe të jetës së tij të mbetur. Hemingway mbante banesa të përhershme në Key West, Florida, (1930) dhe Kubë (1940 dhe 1950), dhe në vitin 1959 bleu një shtëpi në Ketchum, Idaho, ku ai vrau veten në mes të vitit 1961

Ai lindi me 21 Korrik 1899 dhe vdiq me 2 Korrik 1961 . /KultPlus.com

Letra që Ernest Hemingway i dërgoi Petro Markos

Posted on by Kult Plus

Një ndër autorët shqiptarë, i cili për fat të keq nuk vlerësohet aq sa duhet, është Petro Marko i cili një herë e një kohë, takohej me laureatin e çmimit Nobel për Letërsi, shkrimtarin e madh Ernest Hemingway.

Në artikullin “Shkrimtari, që do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…”, marrë nga parathënia e librit “Për kë bie këmbana”, botim i shtëpisë botuese “Ombra GVG”, Petro Marko shkruan:

“…U njoha me Heminguejin në Valencia, në Kongresin e Shkrimtarëve më të shquar të botës, si: Pablo Neruda, Nikolas Giljen, Andre Marlo, Nekse, Ana Serges, Luvdig Ren, Aleksej Tolstoj, Rafael Alberti, Atonia Maçado e të tjerë. Ky dukej më i gjalli. Unë për herë të parë i shikoja dhe u dëgjoja emrin këtyre kolosëve të letërsisë bashkëkohore, të cilët, me mendimet dhe shkrimet e tyre, i dhanë një hapësirë më humane, më internacionale dhe socialiste letërsisë dhe artit botëror.

Isha kureshtar për këtë njeri, trupmadh dhe të ngarkuar me kamera (se xhironte filma për zhurnalet e kinemave të botës dhe i shiste për t’i ardhur në ndihmë Republikës), të ngarkuar me bomba, me dylbi, me pistoleta, aq sa një shkrimtar tjetër i njohur i tha:

– Si shumë t’i rëndojnë supet hekurat që mban!

– Më shumë mi rëndojnë mendimet se hekurat, – iu përgjigj Ernest Heminguej.

Kur lexova romanin e tij u mahnita, prandaj nisa dhe unë të shkruaja romanin ‘Hasta la vista’. Kur u botua, i dërgova edhe atij një kopje, ku i shkruajta: ‘I frymëzuar thellë dhe i nxitur nga romani juaj ‘Për kë bie këmbana’, kushtuar vullnetarëve amerikanë, që ranë në Spanjë, unë shkrova këtë roman modest, kushtuar shqiptarëve që ranë në Spanjë’.

Pas dy a tre muajsh, mora një kartë postale. E hapa dhe lexova këto fjalë të Heminguejit, shkruar në gjuhën spanjolle: ‘I dashur Pedro, mora romanin tuaj dhe ju falenderoj. Mjerisht, unë nuk e lexoj dot, se nuk e di gjuhën tuaj. Vetëm për një gjë jam i sigurt: shkrimtari, që e do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…’”./KultPlus.com

Zëri i shiut

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Ernest Hemingway

Po ti cili je? pyeta shiun që zbriste ëmbël,
Dhe, çudi të thuhet, m’u përgjigj, e përkthej si vijon:
jam Poema e Tokës, tha zëri i shiut,
përjetë ngrihem e pakuptueshme nga vendi e deti i
padepërtueshëm,
lart drejt qiellit, nga ku, në formë fluturake
ndryshuar tërësisht, por ende e njëjta,
zbres për të lag toka të thara skeletike,
shpërfaqjet e pafundme të pluhurit të botës,
dhe atë në to, që pa mua do të ish vetëm farë, latente, e palindur;
dhe përherë, ditë e natë, i kthej jetë, vetë origjinës sime,
e bëj të pastër, e qendis;
(Sepse kënga, e dalë nga vendi i saj i lindjes,
pas plotësimit, bredharake,
i intereson asaj ose jo,
kthehet në kohë me dashuri.)

Përktheu: Faslli Haliti / KultPlus.com

Letra që Ernest Hemingway i dërgoi Petro Markos

Posted on by Kult Plus

Një ndër autorët shqiptarë, i cili për fat të keq nuk vlerësohet aq sa duhet, është Petro Marko i cili një herë e një kohë, takohej me laureatin e çmimit Nobel për Letërsi, shkrimtarin e madh Ernest Hemingway.

Në artikullin “Shkrimtari, që do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…”, marrë nga parathënia e librit “Për kë bie këmbana”, botim i shtëpisë botuese “Ombra GVG”, Petro Marko shkruan:

“…U njoha me Heminguejin në Valencia, në Kongresin e Shkrimtarëve më të shquar të botës, si: Pablo Neruda, Nikolas Giljen, Andre Marlo, Nekse, Ana Serges, Luvdig Ren, Aleksej Tolstoj, Rafael Alberti, Atonia Maçado e të tjerë. Ky dukej më i gjalli. Unë për herë të parë i shikoja dhe u dëgjoja emrin këtyre kolosëve të letërsisë bashkëkohore, të cilët, me mendimet dhe shkrimet e tyre, i dhanë një hapësirë më humane, më internacionale dhe socialiste letërsisë dhe artit botëror.

Isha kureshtar për këtë njeri, trupmadh dhe të ngarkuar me kamera (se xhironte filma për zhurnalet e kinemave të botës dhe i shiste për t’i ardhur në ndihmë Republikës), të ngarkuar me bomba, me dylbi, me pistoleta, aq sa një shkrimtar tjetër i njohur i tha:

– Si shumë t’i rëndojnë supet hekurat që mban!

– Më shumë mi rëndojnë mendimet se hekurat, – iu përgjigj Ernest Heminguej.

Kur lexova romanin e tij u mahnita, prandaj nisa dhe unë të shkruaja romanin ‘Hasta la vista’. Kur u botua, i dërgova edhe atij një kopje, ku i shkruajta: ‘I frymëzuar thellë dhe i nxitur nga romani juaj ‘Për kë bie këmbana’, kushtuar vullnetarëve amerikanë, që ranë në Spanjë, unë shkrova këtë roman modest, kushtuar shqiptarëve që ranë në Spanjë’.

Pas dy a tre muajsh, mora një kartë postale. E hapa dhe lexova këto fjalë të Heminguejit, shkruar në gjuhën spanjolle: ‘I dashur Pedro, mora romanin tuaj dhe ju falenderoj. Mjerisht, unë nuk e lexoj dot, se nuk e di gjuhën tuaj. Vetëm për një gjë jam i sigurt: shkrimtari, që e do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…’”./KultPlus.com

15 mendime të bukura mbi dashurinë

Posted on by Kult Plus

15 mendime të bukura mbi dashurinë:

“Ajo ishte e gatshme të mohonte ekzistencën e hapësirës dhe kohës, më shumë se sa ta pranonte se dashuria mund të mos jetë e përjetshme.”
– Simone de Beauvoir

“Është e lehtë të biesh në dashuri. Pjesa e vështirë është gjetja e personit që do ta shkaktonte atë.”
– Bertrand Russell

“Në dashuri, ne shpesh e dyshojmë atë që më së shumti e besojmë.”
– François de La Rochefoucauld

“Secila dashuri, sa do qiellore që mund të duket, rrënjët e saj i ka në instiktin seksual.”
– Arthur Schopenhauer

“Dashuria është emri për përpjekjen tonë për plotëni; për dëshiron tonë për të qenë komplet.”
– Plato

“Gravitacioni nuk është përgjegjës që njerëzit bien në dashuri.”
– Albert Einstein

“Oh, dashuria nuk është këtu për të na bërë të lumtur. Unë mendoj se ajo ekziston për të na treguar se sa shumë mund të durojmë.”
– Herman Hesse

“Sa më shumë që ke sukses në dashuri, aq më shumë do të bindesh në ekzistencën e Zotit dhe në pavdekshmërinë e shpirtit.”
– Fyodor Dostoevsky

“Dashuria e vërtetë nuk e njeh thellësinë e saj deri në momentin e ndarjes.”
– Kahlil Gibran

“Dashuria është një gjendje në të cilën njeriu i sheh gjërat ashtu siç ato nuk janë.”
– Friedrich Nietzsche

“Dashuria pushton çdo gjë, prandaj le ti nënshtrohemi dashurisë.”
– Virgil

“Ata që është më së vështiri për t’i dashuruar, kanë më së shumti nevojë për të.”
– Socrates

“E dini që jeni të dashuruar kur nuk mund të flini, sepse më në fund realiteti është më i bukur se sa ëndërrat e juaja.”
– Dr. Seuss

“Kur dashuroni, ju dëshironi të bëni diçka për të. Dëshironi të sakrifikoni për të. Dëshironi ti shërbeni asaj.”
– Ernest Hemingway

“Një grua e njeh fytyrën e burrit që e dashuron, ashtu siç detari e njeh detin e hapur.”
– Honore de Balzac / KultPlus.com

Hemingway dhe vështirësitë e tij me shëndetin mendor

Posted on by Kult Plus

I cilësuar si një nga shkrimtarët më me ndikim të shekullit XIX, zëri letrar i prozës së Ernest Hemingway mahniti kritikët dhe lexuesit.

Personaliteti i tij i madh dhe stili “macho” e bënë atë një yll përtej faqeve të shtypura të artikujve të tij në gazeta, tregime të shkurtra dhe romane.

Prapa kësaj fasade, megjithatë, Hemingway u përball me një betejë të përjetshme kundër depresionit, alkoolizmit dhe çështjeve të shëndetit mendor, të cilat kontribuuan në vetëvrasjen e tij më 2 korrik 1961.

Hemingway kishte një marrëdhënie të trazuar me prindërit e tij

Hemingway u përpoq të lidhej me babanë e tij, i cili pavarësisht nga pamja e jashtme e qetë, mund të ishte një ngacmues i dhunshëm dhe dominues.

Ai gjithashtu kishte një marrëdhënie të ashpër me nënën e tij, e cila e veshte Ernestin si vajzë kur ai ishte fëmijë. Gruaja e tretë, gazetarja Martha Gellhorn, më vonë do t’i atribuonte vështirësitë e tij me gratë, përfshirë tradhtinë, mizorinë dhe braktisjen, në marrëdhënien e tij me të ëmën.

Vetëvrasja e babait i la një plagë të thellë

Pavarësisht jetës personale të Hemingway, ai gjeti sukses profesional, duke botuar romanin e tij të parë, The Sun Also Rises, më 1926.

Në dhjetor të vitit 1928, kur Hemingway ishte 29 vjeç, babai i tij kreu vetëvrasje, duke qëlluar veten me një revolver të familjes, pas një periudhe të gjatë të dështimeve fizike dhe financiare.

Hemingway u trondit thellë nga vdekja e babait të tij, për të cilën e fajësoi kryesisht nënën e tij.

Për shumë nga familja dhe miqtë e tij, zgjedhjet e rrezikshme të jetës së Hemingway, përfshirë fiksimet e tij me gjuetinë dhe gjakderdhjen, spektaklin e luftës me dema, si dhe nxitimin e tij për t’u bashkuar me aksionin gjatë Luftës Civile Spanjolle dhe Luftës së Dytë Botërore, pasqyruan një magjepsje ndoshta morbide mes errësirës ​​dhe vdekjes.

Vitet e fundit të Hemingway ishin të trazuara

Më 1940, Hemingway bleu një shtëpi në Kubë, dhe megjithëse ai vazhdoi të udhëtonte nëpër botë, ajo shtëpi do të ishte vendbanimi i tij kryesor për 20 vitet e ardhshme.

Ai botoi veprën e tij të fundit, duke fituar një çmim Pulitzer më 1953, dhe Çmimin Nobel për Letërsi më 1954, duke i sjellë atij një nivel të ri të famës ndërkombëtare.

Po atë vit, Hemingway gati vdiq pas dy aksidenteve me aeroplan ndërsa udhëtonte në Afrikë, duke pësuar përplasje të kafkës, këputje të mëlçisë dhe shpretkës, dy disqe të plasur, si dhe lëndime të tjera.

Aksidentet çuan në një rënie të shpejtë të shëndetit të tij fizik dhe mendor, në një Hemingway të shtrirë në shtrat duke mos marrë parasysh urdhrat e mjekëve për të frenuar pirjen e tij.

Hulumtimet e reja kanë ndihmuar të hedhin dritë mbi shkaqet kontribuuese për luftimet e Hemingway

Më 2006, Dr. Christopher D. Martin, një psikiatër dhe lexues i Hemingway, botoi një studim novator të bazuar në të dhënat mjekësore, korrespondencën, biografitë dhe intervistat që synonin të ndriçonin historinë e shëndetit mendor të Ernest Hemingway.

Ai gjeti atë që ai besonte se ishte dëshmi domethënëse që Hemingway paraqiti simptoma të çrregullimit bipolar, si dhe tipare të mundshme kufitare dhe narciste të personalitetit, të cilat u përkeqësuan nga alkoolizmi afatgjatë i tij.

Në librin e tij të vitit 2017, Hemingway’s Brain, psikiatri Andrew Farah argumentoi se simptomat e Hemingway i ngjanin më shumë encefalopatisë traumatike kronike (CTE) sesa çrregullimit bipolar.

Sipas Farah, Hemingway pësoi të paktën nëntë tronditje ose trauma të rënda të trurit gjatë jetës së tij, të cilat mund të shpjegojnë rritjen e paqëndrueshmërisë së tij./ Biography / KultPlus.com

Letra që Ernest Hemingway i dërgoi Petro Markos

Posted on by Kult Plus

Një ndër autorët shqiptarë, i cili për fat të keq nuk vlerësohet aq sa duhet, është Petro Marko i cili një herë e një kohë, takohej me laureatin e çmimit Nobel për Letërsi, shkrimtarin e madh Ernest Hemingway.

Në artikullin “Shkrimtari, që do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…”, marrë nga parathënia e librit “Për kë bie këmbana”, botim i shtëpisë botuese “Ombra GVG”, Petro Marko shkruan:

“…U njoha me Heminguejin në Valencia, në Kongresin e Shkrimtarëve më të shquar të botës, si: Pablo Neruda, Nikolas Giljen, Andre Marlo, Nekse, Ana Serges, Luvdig Ren, Aleksej Tolstoj, Rafael Alberti, Atonia Maçado e të tjerë. Ky dukej më i gjalli. Unë për herë të parë i shikoja dhe u dëgjoja emrin këtyre kolosëve të letërsisë bashkëkohore, të cilët, me mendimet dhe shkrimet e tyre, i dhanë një hapësirë më humane, më internacionale dhe socialiste letërsisë dhe artit botëror.

Isha kureshtar për këtë njeri, trupmadh dhe të ngarkuar me kamera (se xhironte filma për zhurnalet e kinemave të botës dhe i shiste për t’i ardhur në ndihmë Republikës), të ngarkuar me bomba, me dylbi, me pistoleta, aq sa një shkrimtar tjetër i njohur i tha:

– Si shumë t’i rëndojnë supet hekurat që mban!

– Më shumë mi rëndojnë mendimet se hekurat, – iu përgjigj Ernest Heminguej.

Kur lexova romanin e tij u mahnita, prandaj nisa dhe unë të shkruaja romanin ‘Hasta la vista’. Kur u botua, i dërgova edhe atij një kopje, ku i shkruajta: ‘I frymëzuar thellë dhe i nxitur nga romani juaj ‘Për kë bie këmbana’, kushtuar vullnetarëve amerikanë, që ranë në Spanjë, unë shkrova këtë roman modest, kushtuar shqiptarëve që ranë në Spanjë’.

Pas dy a tre muajsh, mora një kartë postale. E hapa dhe lexova këto fjalë të Heminguejit, shkruar në gjuhën spanjolle: ‘I dashur Pedro, mora romanin tuaj dhe ju falenderoj. Mjerisht, unë nuk e lexoj dot, se nuk e di gjuhën tuaj. Vetëm për një gjë jam i sigurt: shkrimtari, që e do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…’”. /KultPlus.com

Zëri i shiut

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Ernest Hemingway

Po ti cili je? pyeta shiun që zbriste ëmbël,
Dhe, çudi të thuhet, m’u përgjigj, e përkthej si vijon:
jam Poema e Tokës, tha zëri i shiut,
përjetë ngrihem e pakuptueshme nga vendi e deti i
padepërtueshëm,
lart drejt qiellit, nga ku, në formë  fluturake
ndryshuar tërësisht, por ende e njëjta,
zbres për të lag toka të thara skeletike,
shpërfaqjet e pafundme të pluhurit të botës,
dhe atë në to, që pa mua do të ish vetëm farë, latente,e palindur;
dhe përherë, ditë e natë, i kthej jetë, vetë origjinës sime,
e bëj të pastër, e qendis;
(Sepse kënga, e dalë nga vendi i saj i lindjes,
pas plotësimit, bredharake,
i intereson asaj ose jo,
kthehet në kohë me dashuri.)

Përktheu: Faslli Haliti / KultPlus.com

Sot është përvjetori i lindjes së shkrimtarit amerikan, Ernest Hemingway

Posted on by Kult Plus

Ernest Hemingway ishte novelist amerikan, shkrimtar i historive të shkurtëra dhe gazetar. I përket shkrimtarëve të periudhës klasike të letërsisë amerikane. Ernest Hemingway në profilin e tij shkrimtaresk përfaqëson në menyrë të shkëlqyer realizmin letrar në SHBA. Stili i tij ekonomik dhe i nënvlerësuar kishte një ndikim të fortë në fiksion, shkruan KultPlus.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Heminguej vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Heminguejit janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore.

Hemingway u rrit në Oak Park, Illinois. Pas shkollës së mesme, ai raportoi për disa muaj për “The Kansas City Star”, përpara se të nisej për Frontin Italian për t’u regjistruar me shoferët e ambulancës së Luftës së Parë Botërore. Në vitin 1918, ai u plagos rëndë dhe u kthye në shtëpi. Përvojat e tij të kohës së luftës formuan bazën për romanin e tij “Një lamtumirë për armët” (1929).

Në vitin 1921, ai u martua me Hadley Richardson, e para nga katër bashkëshortet e tij. Çifti u zhvendos në Paris, ku punoi si korrespondent i huaj dhe ra nën ndikimin e shkrimtarëve dhe artistëve modernistë të komunitetit të emigrantëve të viteve 1920 “Lost Generation”. Ai botoi romanin e tij debutues, The Sun Also Rises, në vitin 1926. Pas divorcit të tij nga Richardson në vitin 1927, Hemingway u martua me Pauline Pfeiffer; ata u divorcuan pasi u kthye nga Lufta Civile Spanjolle, ku ai kishte qenë gazetar, dhe pas së cilës ai shkroi From Whom the Bell Tolls (1940). Martha Gellhorn u bë gruaja e tij e tretë në vitin 1940; ata u ndanë kur u takua me Mary Welsh në Londër gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai ishte i pranishëm në ulje të Normandisë dhe çlirimin e Parisit.

Menjëherë pas botimit të Plaku dhe Deti (1952), Hemingway shkoi për safari në Afrikë, ku ai u vra pothuajse në dy rrëzime të njëpasnjëshme të aeroplanëve që e lanë me dhembje dhe të sëmurë për pjesën më të madhe të jetës së tij të mbetur. Hemingway mbante banesa të përhershme në Key West, Florida, (1930) dhe Kubë (1940 dhe 1950), dhe në vitin 1959 bleu një shtëpi në Ketchum, Idaho, ku ai vrau veten në mes të vitit 1961

Ai lindi me 21 Korrik 1899 dhe vdiq me 2 Korrik 1961 . /KultPlus.com

Letra që Ernest Hemingway i dërgoi Petro Markos

Posted on by Kult Plus

Një ndër autorët shqiptarë, i cili për fat të keq nuk vlerësohet aq sa duhet, është Petro Marko i cili një herë e një kohë, takohej me laureatin e çmimit Nobel për Letërsi, shkrimtarin e madh Ernest Hemingway.

Në artikullin “Shkrimtari, që do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…”, marrë nga parathënia e librit “Për kë bie këmbana”, botim i shtëpisë botuese “Ombra GVG”, Petro Marko shkruan:

“…U njoha me Heminguejin në Valencia, në Kongresin e Shkrimtarëve më të shquar të botës, si: Pablo Neruda, Nikolas Giljen, Andre Marlo, Nekse, Ana Serges, Luvdig Ren, Aleksej Tolstoj, Rafael Alberti, Atonia Maçado e të tjerë. Ky dukej më i gjalli. Unë për herë të parë i shikoja dhe u dëgjoja emrin këtyre kolosëve të letërsisë bashkëkohore, të cilët, me mendimet dhe shkrimet e tyre, i dhanë një hapësirë më humane, më internacionale dhe socialiste letërsisë dhe artit botëror.

Isha kureshtar për këtë njeri, trupmadh dhe të ngarkuar me kamera (se xhironte filma për zhurnalet e kinemave të botës dhe i shiste për t’i ardhur në ndihmë Republikës), të ngarkuar me bomba, me dylbi, me pistoleta, aq sa një shkrimtar tjetër i njohur i tha:

– Si shumë t’i rëndojnë supet hekurat që mban!

– Më shumë mi rëndojnë mendimet se hekurat, – iu përgjigj Ernest Heminguej.

Kur lexova romanin e tij u mahnita, prandaj nisa dhe unë të shkruaja romanin ‘Hasta la vista’. Kur u botua, i dërgova edhe atij një kopje, ku i shkruajta: ‘I frymëzuar thellë dhe i nxitur nga romani juaj ‘Për kë bie këmbana’, kushtuar vullnetarëve amerikanë, që ranë në Spanjë, unë shkrova këtë roman modest, kushtuar shqiptarëve që ranë në Spanjë’.

Pas dy a tre muajsh, mora një kartë postale. E hapa dhe lexova këto fjalë të Heminguejit, shkruar në gjuhën spanjolle: ‘I dashur Pedro, mora romanin tuaj dhe ju falenderoj. Mjerisht, unë nuk e lexoj dot, se nuk e di gjuhën tuaj. Vetëm për një gjë jam i sigurt: shkrimtari, që e do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…’”. /KultPlus.com

Sot është përvjetori i lindjes së shkrimtarit amerikan, Ernest Hemingway

Posted on by Kult Plus

Ernest Hemingway ishte novelist amerikan, shkrimtar i historive të shkurtëra dhe gazetar. I përket shkrimtarëve të periudhës klasike të letërsisë amerikane. Ernest Hemingway në profilin e tij shkrimtaresk përfaqëson në menyrë të shkëlqyer realizmin letrar në SHBA. Stili i tij ekonomik dhe i nënvlerësuar kishte një ndikim të fortë në fiksion, shkruan KultPlus.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Heminguej vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Heminguejit janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore.

Hemingway u rrit në Oak Park, Illinois. Pas shkollës së mesme, ai raportoi për disa muaj për “The Kansas City Star”, përpara se të nisej për Frontin Italian për t’u regjistruar me shoferët e ambulancës së Luftës së Parë Botërore. Në vitin 1918, ai u plagos rëndë dhe u kthye në shtëpi. Përvojat e tij të kohës së luftës formuan bazën për romanin e tij “Një lamtumirë për armët” (1929).

Në vitin 1921, ai u martua me Hadley Richardson, e para nga katër bashkëshortet e tij. Çifti u zhvendos në Paris, ku punoi si korrespondent i huaj dhe ra nën ndikimin e shkrimtarëve dhe artistëve modernistë të komunitetit të emigrantëve të viteve 1920 “Lost Generation”. Ai botoi romanin e tij debutues, The Sun Also Rises, në vitin 1926. Pas divorcit të tij nga Richardson në vitin 1927, Hemingway u martua me Pauline Pfeiffer; ata u divorcuan pasi u kthye nga Lufta Civile Spanjolle, ku ai kishte qenë gazetar, dhe pas së cilës ai shkroi From Whom the Bell Tolls (1940). Martha Gellhorn u bë gruaja e tij e tretë në vitin 1940; ata u ndanë kur u takua me Mary Welsh në Londër gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai ishte i pranishëm në ulje të Normandisë dhe çlirimin e Parisit.

Menjëherë pas botimit të Plaku dhe Deti (1952), Hemingway shkoi për safari në Afrikë, ku ai u vra pothuajse në dy rrëzime të njëpasnjëshme të aeroplanëve që e lanë me dhembje dhe të sëmurë për pjesën më të madhe të jetës së tij të mbetur. Hemingway mbante banesa të përhershme në Key West, Florida, (1930) dhe Kubë (1940 dhe 1950), dhe në vitin 1959 bleu një shtëpi në Ketchum, Idaho, ku ai vrau veten në mes të vitit 1961

Ai lindi me 21 Korrik 1899 dhe vdiq me 2 Korrik 1961 . /KultPlus.com

59 vjet nga vdekja e Hemingway, një nga figurat më të rëndësishme të letërsisë botërore

Posted on by Kult Plus

Ernest Hemingway ishte një novelist amerikan, shkrimtar i historive të shkurtëra dhe gazetar. I përket shkrimtarëve të periudhës klasike të letërsisë amerikane. Ernest Hemingëay në profilin e tij shkrimtaresk përfaqëson në menyrë të shkëlqyer realizmin letrar në Amerikë.

Hemingway la vulën e tij në historinë e letërsisë botërore, duke u bërë një nga figurat më të rëndësishme në botën e letërsisë, shkruan KultPlus.

I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Hemingway vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Heminguejit janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore.

Ky shkrimtar kolosal amerikan është lauruar me shpërblime prestigjioze letrare, madje në vitin 1953 ky shkrimtar merr Çmimin Nobel me ” Plaku dhe deti ” u vetëvra me 2 korrik te vitit 1961 vetem tre jave para 62-vjetorit te lindjes se tij. Në gjuhën shqipe janë përkthyer një varg romanesh, e vëllimesh me prozë tregimtare të këtij shkrimtari. Vlen të përmenden shqipërimet kolosale të Ismail Kadarese, Vedat Kokonës.

Ndër veprat më të njohura të shkrimtarit janë: ”Plaku dhe deti”, ”Dëborërat e Kilimanxharos”, ”Për kë bien këmbanat”, ”Të kesh e të mos kesh”.

Në vijim, KultPlus ju sjell disa thënie të njohura nga veprat e Hemingway:

“Jeta e çdo njeriu përfundon në të njëjtën mënyrë. Janë detajet se si ai njeri jetoi dhe se si vdiq që dallojnë njërin person nga tjetri”.

“Mënyra më e mirë për të kuptuar, nëse e beson dikë, është duke i besuar atij/asaj”.

“Përpara se të flasësh për jetën, së pari duhet ta jetosh atë”.

“Gjëja më e dhimbshme është të humbasësh veten në procesin e të dashurit shumë të dikujt dhe të harrosh se edhe ti vetë je special/e”.

“Asnjë mik nuk është aq besnik sa një libër”

“Lumturia tek njerëzit inteligjentë është gjëja më e rrallë që njoh”.

“Përpara se të flasësh, dëgjo. Përpara se të reagosh, mendo. Përpara se të shpenzosh, kurse. Përpara se të lutesh, fal. Përpara se të heqesh dorë, përpiqu”.

“Mjaft ndoqe nga pas personin e gabuar. Personi i duhur nuk ka për të ikur kurrë nga ty”.

“Është me rëndësi që të arrish në fund të një udhëtimi, por gjëja më me rëndësi, është vetë udhëtimi”.

“Vetëm ata që janë të përgatitur për të shkuar shumë larg, mund ta kuptojnë më mirë se sa larg mund të shkojnë”./ KultPlus.com

‘I pabotuar’ i Hemingway botohet në New Yorker

Posted on by KultPlus

Një histori deri më tani e panjohur nga Ernest Hemingway u zbulua nga një nip i shkrimtarit dhe u botua për herë të parë në të përjavshmen “New Yorker”, përcjell KultPlus.

Në “Pursuit as Happiness” (Në kërkim të lumturisë), “Babai” rrëfen me tone autobiografike një shaka peshkimi në ndjekje të një balene gjigante: faqe të pabotuara më parë do të përfshihen në një ribotim të romanit “Plaku dhe deti” që do të publikohet së shpejti.

Historia pason narratorin, i cili quhet Ernest Hemingway si autor, në kërkim të “balenës më të madhe të mallkuar, e cila nuk ka notuar kurrë në këtë oqean”. Ernest dhe dy miqtë e tij – “Z. Josie”, pseudonimi i mikut të tij Joe Russell, me të cilin shkoi të peshkonte në Kubë dhe ndihmësin e tij Carl Guttiérez – kapën njërën, por në fund ndjekja nuk shkon ashtu siç do tëdëshironin peshkatarët.

Kur e pamë, kuptuam se sa e madhe ishte.

“Jo e frikshme, madhështore”, shkruan Hemingway: “E shihnim atë të ngadaltë dhe të qetë dhe pothuajse të palëvizshme në ujë, me luspat e mëdha pektorale, si dy tehe të gjata e të purpurta. Pastaj, pa barkën dhe filloi të lëshohej sikur të tërhiqeshim nga një makinë, dhe ajo filloi të hidhej drejt veriperëndimit me ujin që pikëlonte në çdo kërcim. “Sean Hemingway zbuloi shtypshkrimin me shënime të autorit midis gazetave të koleksionit tw Ernest Hemingway në Bibliotekën John F Kennedy në Boston: “Nuk e kuptoj pse ai nuk mori shumë vëmendje. Është një perlë,” shpjegoi ai për “New Yorker”. / KultPlus.com

‘Libri i Karantinës’, rekomandimi nga KultPlus: ‘Për kë bie kambana’

Posted on by Kult Plus

Në këto ditë karantine, kur virusi Covid-19 është përhapur anembanë botës, qëndrimi brenda shtëpisë është mundësi e mirë për t’u rikthyer te leximi. Dhe kalimi i kohës duke lexuar libra është gjithmonë zgjedhje e mirë.

KultPlus-i vazhdon me rekomandimet për të gjithë juve që jeni të interesuar t’i rrekeni leximit dhe ta shfrytëzoni këtë kohë për t’i zgjeruar njohuritë tuaja

‘Për kë bie kambana’ është roman nga autori Ernest Hemingway i botuar në vitin 1940. Ai tregon historinë e Robert Jordanit, një i ri amerikan në Brigadat Ndërkombëtare i bashkangjitur në një njësi guerile republikane gjatë Luftës Civile spanjolle. Si një dynamiter, ai është caktuar për të hedhe ne ere një ure gjatë një sulmi në qytetin Segovia.

Ky roman është konsideruar si një nga veprat më të mira të Hemingway.

Ernest Hemingway në romanin e tij, temën na jep të realizuar me përshkrimin e situatave dhe ngjarjeve nëpërmjet personazheve, të cilët nuk janë të shumtë, e kryesisht tema boshtore dhe lëvizjet realizohen nëpërmjet kryeheroit të romanit Robert Xhordanit, i cili është i projektuar si misionar, pra misioni i tij dihet, i cili është rrëzimi i një ure, i caktuar nga urdhërat e eprorëve të tij.

Në romanin “Për kë bie kambana”, Hemingway me një grup personazhesh, pjesëmarrës të ngjarjeve dhe zhvillimeve kryesore thurë tërë ngjarjet dhe skenat që vërshojnë romanin fund e krye. Hartimi i planeve dhe strategjive e veprimeve për luftë bëhen kryesisht në një vendstrehim, në një shpellë ku protogonistët ndihen të sigurt. Aty të udhëhequr nga idetë dhe strategjitë e kryeprotogonistit Robert Xhordani, do të improvizohen skena dramatike që më pas edhe tërë protogonistët do të jenë pjesë e po atyre skenave.

Ernest Hemingway ishte gazetar dhe shkrimtar i shquar amerikan i shekullit të XX, fitues i Çmimit Nobel dhe Pulitzer, po ashtu autor i romanit të famshëm, “Plaku dhe deti”. Ai shquhej për pasionet e tij të gjuetisë dhe peshkimit.

Ernest Hemingway lindi 21 korrik 1899 në Çikago. Babai i tij ishte mjek kurse për pasion kishte peshimin. Nëna e tij ishte muzikante dhe ëndërronte ta kishte vajzë foshnjën që më pas mori emrin Ernest. Hemingway e kaloi fëmijërinë dhe rininë pas peshkimit dhe gjuetisë. Ndërkohë, filloi të merret me gazetari pranë gazetës “Kansas City Star”. /KultPlus.com

“Tani nuk është koha të mendoni për atë që nuk keni…”

Posted on by KultPlus

   

Me këtë frazë Ernest Heminguej na bën thirrje të mos dorëzohemi, edhe kur pengesat që jeta vë para nesh duken të pakapërcyeshme. Shprehja e sotme është marrë nga romani “Plaku dhe deti” i Ernest Heminguejit, një nga shkrimtarët më të mëdhenj të shekullit XX. “Tani nuk është koha të mendoni për ato që nuk keni. Mendoni se çfarë mund të bëni me atë që keni”./                      

Ernest Heminguej, shkrimtari në frontin e jetës. Autor i romanit më të rëndësishëm për Luftën e Parë Botërore: “Lamtumirë armë”, amerikani Ernest Heminguej ka hedhur mbi vete mitin e shkrimtarit-hero, duke u shndërruar në një nga romancierët më të famshëm të shekullit XX. Jeta e tij qe një rrugëtim i kaluar në frontet e luftës, në dyluftime demash, nëpër ekspedita gjuetie, një pjesë e mirë ritreguar përmes një gjuhe esenciale. Ndër sukseset e tij më të mëdha citojmë romanin “Plaku dhe deti” i qendërzuar në marrëdhëniet midis qenies njerëzore dhe natyrës, i cili i dha çmimin “Nobel” për Letërsi në 1954. Është momenti i triumfit të tij më të madh, mirëpo për shkrimtarin hapet faza e fundit e krizës ekzistenciale, e cila e çoi drejt përkeqësimit me alkoolizmin dhe, më në fund, në vitin 1961, në vetëvrasje.

Goditja përfundimtare u mundëson përfytyruesve të parashikojnë zona të errëta atje ku gjithçka ngjan e shndritshme, kurse moralistëve të përkulen para kuptimit të kësaj sfide të fundit. Megjithatë, duhet thënë se ishte shumë i zgjuar; ai e pranonte personazhin, nuk i gjente justifikime bizantine, nuk vinte shumë në dukje ndonjëherë anën karikaturë dhe, në çastet e padurimit, parapëlqente të vepronte sikur të kishte dëshirën e fshehtë për të kaluar caqet e saj dhe, shkurtimisht, të ishte i pabesë. Madje, ndonjëherë i ndodhte të tregonte edhe një farë bashkëfajësie: në ato çaste, ai ishte një lloj Heminguei në katror, ekzibicionist dhe i gëzuar, ndoshta jo edhe pa ndonjë fije tërbimi.

Gjatë një rrëfimi njëherësh fisnik dhe të pikëlluar, ai i shprehet Kurt Singer: “Gjithë shoqëria është si në ring. Mund të mbijetosh vetëm nëse i kthen goditjet dhe unë jam gjithmonë gati, për t’i veshur dorezat e boksit. Sigurisht, që ende merrem me boks. Do të luftoja deri në ditën e fundit dhe, atë ditë, do të luftoja kundër vetvetes, për ta pranuar vdekjen si diçka të bukur, të njëjtën bukuri që shohim të diel pas të diele, në arena. Kur të dorëzohem, turma do të më sodisë  me të njëjtin interes  mospërfillës si putanat, kur ato sodisin demin”. / Konica.al

Nëse do të dëshironim me ­çdo kusht të kërkonim çelësin e qëndrimit në këto fjalë, nuk do zbulonim tjetër veç temës së vetmisë së lavdishme, të pathyeshmërisë, të shembullit që i jep njerëzimit mahnitës, të betejës së nevojshme, burrëri, sfidës ndaj vdekjes. Nuk duhet të mashtrohemi: gjithmonë drejt kësaj teme kthehet biseda e Hemingueit, si në një parabolë të përjetshme, me gjithë mijëra variantet e tij.

“Plaku dhe deti”

Pas tetëdhjetë e katër ditësh, gjatë së cilës ai nuk qe në gjendje të kapte gjë, plaku Santiago gjen forcën të rikthehet në det: kjo përpjekje e re peshkimi ripërtërin përgatitjen e tij si peshkatar dhe vulos fillimin simbolik. Në gjuetinë e dëshpëruar me një peshk shpatë të madh në Karaibe, në një betejë me duar gati të zhveshura kundër peshkaqenëve, që njëri pas tjetrit i rrëmbejnë në të njëjtën kohë një copë nga gjahu i tij, duke i lënë vetëm simbolin e fitores dhe mallkimin përfundimisht të mposhtur. Santiago krijon, ndoshta për herë të parë, një miqësi të vërtetë me forcat e papërmbajtshme të natyrës. Dhe mbi të gjitha gjen brenda vetes shenjën dhe praninë e guximit të vet, arsyetimin e një jete të tërë. Kush më mirë se Santiago refuzon të dallojë fitoren nga disfata, triumfin nga dështimi, këto dy gjendje shpirtërore të cilat, si në jetë ashtu edhe në të shkruar, Heminguei është mishërimi vetë? Shkrimtari, me të arritur njëfarë lartësie dhe njëfarë dhuntie te vetvetja, përfundon duke u bërë një trup i vetëm me veprën: ai e vazhdon, merr përgjegjësitë, merr frymë njëherazi me të. Që të dy janë, në përfytyrim si në arsyetim, gjithnjë e më shumë të pazbërthyeshëm./Konica.al / KultPlus.com

Letrat e zjarrta të Heminguejt me aktoren e njohur që zgjatën derisa shkrimtari vrau veten

Posted on by Kult Plus

“E dashur Marlene, unë të dua vazhdimisht dhe të admiroj. Kam llojlloj ndjenjash të përziera për ty. Të lutem dije këtë, dije se të dua dhe nuk mund të të harroj asnjëherë. Mund t’i ndjej të rrahurat e zemrës, gjithnjë…”, i shkruante me zjarr Heminguej aktores gjermane. Dhe kjo ishte vetëm njëra nga letrat e shumta që ai i shkruante asaj.

Kjo letër e Heminguejit iu drejtua aktores Marlene Dietrich. Heminguej ishte vetëm njëri nga shumë persona që i dërgonte letra aktores bukuroshe. Ata e mbajtën shoqërinë për 30 vjet.

Këtë letër të zjarrtë ai e shkroi më 12 gusht të vitit 1952, disa muaj pasi shkroi veprën “Plaku dhe deti”.

Shkrimtari dhe aktorja u takuan për herë të parë në vitin 1934, si pasagjerë. Ai po kthehej nga Afrika ku ishte me gruan e tij të dytë, ndërsa ajo po kthehej pasi vizitoi të afërmit në Gjermaninë naziste.

Marlene e tregoi tërë historinë më vonë sesi u takuan. Ata vazhduan të kenë korrespodencë të fortë, gjithnjë flirtuese, derisa shkrimtari vrau veten në vitin 1961. Siç përshkruhet më vonë nga Spanieri, dashuria e tyre ishte platonike.

“Ata pretenduan se asnjëherë nuk ishte koha e duhur që të bashkoheshin, e megjithatë mbetën miq shumë intimë”, thotë ajo.

Sipas saj, ata biseduan për familjet e tyre, punën dhe ndjenjat që ushqenin për njëri-tjetrin. Ata kishin njëfarë skeme fantazie mes tyre.

Romancieri amerikan njihet për stilin e tij të të rrëfyerit, por letrat kanë njëfarë sharmi, siç thotë Spanier. Në letrat e tij ai i hedhë mendimet dhe ndjenjat krejt spontanisht, kur i lexon letrat e tij do të gjesh ndjenja të ndryshme, ku përfshihet humori, dashuria e fortë e tij e shprehjet nga zhargoni.

Letrat e tij për Marlenen janë shumë të dashura dhe me plot humor. Ai i firmos gjithnjë letrat e tij me “Papa”, e nganjëherë i referohet asaj si “Krauti im i vogël” apo “bijë”. Siç tregon Sandra Spaniher, Heminguej iu referohej shumicës së grave të reja në këtë mënyrë.

Heminguejin dhe Marlenen i lidhte përvoja e tyre në Luftën e Dytë Botërore, kur ai ishte korrespondent dhe ajo mbante shfaqje në USO.

Në një letër tjetër ai i shkruan “Ne duhet të mbajmë kontakte të mira, edhe pse jam më i vjetër dhe ti më e re, ne jemi ndryshe nga të tjerët”, duke vazhduar “jeta është përgjithësisht e vështirë”…

Gjatë vitit ’40, ata rrinin jashtë hotelit “Ritz” në Paris, aty ku ai do t’i dhuronte një poezi që ai e kishte shkruar për vdekjen. Me zemër të thyer ai i dha poezinë asaj teksa vet më vonë do të bashkohej me një njësi të këmbësorisë, në të cilën për 24 orë vdiqën 67 burra. Por jo, Heminguej.

Ajo më vonë do t’i plotësonte kërkesën e tij duke ia lexuar poezinë në hotel dhe siç thuhet të gjithë u përlotën teksa e dëgjuan, përfshirë edhe Marlenen që e lexonte.

Kjo marrëdhënie interesante e tyre ishte gati e përsosur. Ata kishin personalitete të forta, dhe gjithnjë u duhej të luftonin me famën e tyre në mënyrë që të krijonin një hapësirë private. Vërtet, ata e respektuan thellë njëri-tjetrin.

Maria Riva, vajza e Marlenes, në biografinë e saj shkruan: “Për nënën ai ishte njeri i veçantë. Ai ka qenë çdoherë njeri me imagjinatë të jashtëzakonshme, nënë time e adhuronte dhe ishte i bindur se ajo për të qe shoqja më e mirë ndonjëherë. Ai e adhuronte për inteligjencën e saj, natyrisht për bukurinë dhe sharmin krahas krenarisë së saj të ndrojtur”.

Letrat e Heminguejit janë në ankand, dhe definitivisht ky partneritet mes tyre është njëri nga më interesantët në tërë shekullin XX. /KultPlus.com

Petro Marko për Hemingway-in

Posted on by Kult Plus

Petro Marko gjatë kohës që qëndroi në Spanjë me brigadat internacionale, pati rastin të takohej me shumë personalitete të artit dhe letërsisë. Ndër personazhet më të rëndësishëm që ka takuar është edhe shkrimtari amerikan Ernest Hemingway.

Në librin autobiografik ‘Retë dhe gurët’ Petro Marko e kujton Hemingwayn si më poshtë:“Para se të mbaronim kursin në Pozo Rubio, erdhën shumë personalitete dhe na folën. Mbaj mend kur na erdhën Hemingueji dhe Ehremburgu. Isha kureshtar për këto dy figura të njohura dhe u shkoja pas. Pas fjalimeve që mbajtën-i pari foli për luftën e bashkimit dhe të clirimit të Shteteve të Bashkuara, i dyti për luftën e Napoleonit në Rusi-na dhanë cigare.

U shkoja pas. I tha Ehremburgu Heminguejit:- Shumë i rënduar je me këta hekura në sup e në kurriz!(se Hemingueji ishte i ngarkuar me aparate kinematografike, me armë, me dylbi, me bomba, xhironte filma nga fronti dhe i shiste për Republikën.) –

Më shumë më rëndojnë mendimet sesa hekurat! iu përgjigj Hemingueji.

Unë i kisha parë këta dy shkrimtarë në Konferencën e Shkrimtarëve Antifashistë, që u mbajt në Valencia.

Mbaj mend se nga Bashkimi Sovjetik ishin Aleksej Tolstoj, Ehremburgu e të tjerë. Nga Gjermania-Ana Segers, Ludvig Reni. Ishin aty Pablo Neruda, Nikolas Guilen, Cezare Valejo, Neksoe, Andre Marlo e shumë e shumë shkrimtarë e poetë nga Anglia, Amerika Latine, Evropa. Unë isha si i ftuar dhe dëgjoja zërin e kulturës botërore nga goja e njerëzve më të shquar të letërsisë së këtij shekulli”./KultPlus.com

Ernest Hemingway: Lumturia te njerëzit inteligjentë është gjëja më e rrallë që e njoh

Posted on by KultPlus

“Nëse dy njerëz dashurohen, s’mund të ketë për ta një fund të lumtur!”

“Ti nuk mund të shpëtosh nga vetvetja duke ikur nga një vend në një tjetër.”

“Mënyra më e mirë për ta zbuluar nëse mund t’i besoni dikujt është duke i besuar atij personi”

“Kur njerëzit flasin, dëgjoni krejt çfarë po thonë. Shumica e njerëzve asnjëherë nuk dëgjojnë”

“Asnjëherë mos shkoni në udhëtime me dikë që nuk e dashuroni”

“Lumturia te njerëzit inteligjentë është gjëja më e rrallë që e njoh”

“Brengosuni çdo ditë nga pak dhe do t’i humbni disa vite jetë. Nëse diçka është e gabuar, rregullojeni nëse është e mundur. Por ushtrojeni veten të mos brengoseni: brengat asnjëherë nuk rregullojnë ndonjë gjë”

“Tani nuk është koha të mendoni se çfarë nuk keni. Mendoni se çfarë mund të bëni me atë çfarë keni”

“Nuk ka mik më besnik sesa libri”

“E moralshme është ajo çfarë ju bën të ndiheni mirë pasi ta keni bërë, e pamoralshme është ajo çfarë ju bën të ndiheni keq pasi ta keni bërë”.

“Cilat gjëra e dëmtojnë një shkrimtar? Politika, gratë, pijet, paratë, ambicia. Por një shkrimtar e dëmtojnë edhe mungesa e politikës, grave, pijeve, parave dhe ambicies.”

“Shkruani kur jeni të dehur, modifikojeni kur jeni esëll.”

“Lumturia nuk është asgjë tjetër përveç se shëndeti i mirë dhe memoria e keqe.”

“Ka gjëra më të këqija se lufta: tradhtia, egoizmi dhe frika.”

“Nuk është vështirë ta menaxhoni jetën kur nuk keni asgjë për të humbur.”

“Qenia njerëzore është e vetmja kafshë e cila mund të qesh, edhe pse ka numrin më të vogël të arsyeve se përse duhet të qesh.”

“Gjëja më e dhimbshme është të humbasësh veten duke e dashur shumë dikë tjetër dhe të harrosh se edhe ti vetë je e veçantë”. /KultPlus.com