Të dielën Filharmonia e Kosovës do të mbajë koncertin e radhës i cili do të veçohet pasi që në koncertin e kësaj mbrëmje rrëfime të familjarëve të të pagjeturve do bëhen një me veprën hipnotike të Arvo Part-it në interpretim të Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, violinistit Visar Kuçi e dirigjentit Gregory Charette.
Të jetosh me kujtimet e të pagjeturve
Intergra dhe forumZDF programi në Kosovë kanë intervistuar familjarë të të pagjeturve dhe kanë sjellë kujtimet e tyre në formën vizuale. Ato fillimisht qenë prezantuar në formatin e video-ekspozitave me fotografi të realizuara nga Atdhe Mulla dhe regji të Kushtrim Koliqit. Në shkurt të vitit 2019, këto fotografi u instaluan në një hapësirë institucionale (Kuvendi i Kosovës) ku dialogu për ta është domosdoshmëri dhe obligim për t’i dhënë fund pritjes së tyre të përhershme.
Kuratorja e ekspozitës Eliza Hoxha, gjendjen e familjarëve të
të pagjeturve, në pritje tash e 20 vjet e paraqet si një tunel të pafund të
formësuar në hapësirat e Kuvendit të Kosovës.
Në koncertin e kësaj mbrëmje rrëfime të familjarëve të të pagjeturve do bëhen një me veprën hipnotike të Arvo Part-it në interpretim të Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, violinistit Visar Kuçi e dirigjentit Gregory Charette. “Fratres” është vepër pa orkestrim fiks dhe përshkruhet si “set hipnotizues i variacioneve në një temë, që kombinon aktivitetin e çuditshëm dhe heshtjen sublime”, e thjeshtë dhe komplekse në të njëjtën kohë, po aq sa procesi i ballafaqimit me të kaluarën përmes njohjes së natyrës universale të vuajtjes njerëzore dhe solidaritetit./ KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës në muajin e parë të këtij viti, shënoi koncertin e dytë me radhë. Mbrëmja nisi dhe përfundoi nën tingujt e kompozimve të Wolfgang Amadeus Mozart që u zbërthyen përmes lojës së instrumentistëve të orkestrës së Filharmonisë së Kosovës. Përballë tyre, për herë të parë erdhi dirigjenti polak Daruisz Mikulski. I veshur në të zeza, me flokët lëshuar mbi supe, Mikulski dëshmoi përvojën e tij që ishte shtrirë edhe në rreshtat e programit të këtij koncerti. Afërsia që kishte krijuar me orkestrën hetohej në çdo vështrim e drejtim të shkopit të tij të dirigjimit. Qëndrimi i tij reflektonte përqendrim, e përcillej me buzëqeshje, krahas lëvizjeve të duarve, krejt trupi i tij dukej sikur vallëzonte natyrshëm nën ekzekutimin e veprave.
Krejt mbrëmja
erdhi si celebrim i jetës muzikore të një prej kompozitorëve, pothuajse të paarritshëm, e më të mirëve që ka njohur historia e muzikës
klasike. Veprat e tij kanë kaluar në lojën e tërë orkestrave botërore, e
vazhdojnë të vlerësohen gjithnjë e më tepër, tash e dy shekuj, kurse vet
Mozarti rrugën e kompozimit e filloi qysh në moshën 5 vjeçare e me gjithsej 35
vite jetë arriti të sjell rreth 600 kompozime. Rrugëtimi muzikor tek publiku në
Prishtinë, mbrëmë nisi me veprën Uverturë nga opera “Flauti magjik”, K.620 ,
vepër kjo që premierën e pati në vitin 1791 në Vjenë, dy muaj para vdekjes së
Mozartit.
Dirigjenti
Daruisz Mikulski i cili dirigjoi veprën e parë, në veprën e dytë u kthye me
korno, për ta zhytur publikun në gërshetimin e
tingujve të kornos së tij me orkestrën, në veprën Koncert për korno dhe
orkestër nr.2 në Es-dur, K.417, vepër kjo e përfunduar në vitin 1783.
Dirigjenti polak Dariusz Mikulski nuk kishte asnjë pushim në mes veprës, kur i
ndahej kornos, përqendronte duart drejt orkestrës, kështu duke iu kthyer edhe
rolit të dirigjentit.
Mikulski është
kornist, dirigjent koncertal dhe operistik, pedagog muzike dhe producent. Ai është
themelues dhe dirigjent i Filharmonisë së Madhe të Polonisë dhe është nderuar për
kontribut nga Ministria Polake e Kulturës dhe Trashëgimisë Kombëtare në vitin
2009, kurse në vitin 2011 është shpërblyer me medaljen e argjendtë të qytetit të
Berlinit. Ai mbrëmë erdhi për herë të parë para publikut të Prishtinës, për të
mbajtur më shumë se dy orë program para publikut.
Bashkëpunimin
me orkestrën e quan si një rrugëtim të përbashkët drejt krijimit të vazhdueshëm.
Ai tha për KultPlus se të realizosh një koncert të suksesshëm me orkestrën,
është e nevojshme të mësojnë ta dëgjojnë njeri-tjetrin derisa secili luan, kështu duke u shndërruar në një.
“Kam dëgjuar
më parë për Kosovën dhe orkestrën e Filharmonisë së Kosovës, por të them të
drejtën nuk e kam pritur që do të takojë kaq instrumentistë fantastik, njerëz
shumë të hapur që të ofrojnë një atmosferë shumë të mirë. Së bashku me
orkestrën ishte e nevojshme që të mësojmë ta kuptojmë njëri-tjetrin dhe mendoj
që i arritëm ta gjejmë kuptimin tek njëri-tjetri”, tha dirigjenti Mikulski për
KultPlus.
Duriusz Mikulski
së bashku me trumeptistin Otto Sauter kanë mbajtur edhe disa masterklase me
studentët e instrumenteve të tunxhit, në kuadër të pjesës së parë të Festivalit të Kosovës për tunxhin që u
organizua në bashkëpunim me Asociacionin Botëror të Tunxhit.
“E kemi
filluar ditën në ora 5:45 në mëngjes, duke punuar me studentët të cilët janë
shumë të interesuar dhe të etur për dijen lidhur me instrumentet e tunxhit”,
shpjegoi dirigjenti dhe kornisti Mikulski.
Edhe Sauter
kishte mbetur i mahnitur nga energjia e studentëve me të cilët ka bashkëpunuar
javën e shkuar, madje ai thotë se vërën zhvillimin edhe që nga hera e fundit
kur i ka takuar.
“Kam shumë shpresë për të ardhmen e këtyre të
rinjve, veçmas trumpetistët femra”, thotë Sauter për KultPlus.
Pas dy
veprave të Mozartit që dukej se ecnin me tingujt e paqes së kompozimeve të
Mozartit, mbrëmë për publikun prishtinas erdhi premierë vepra “L’Angelica
Farfalla” e kompozitorit Enjott Schneder, posaqërisht për trumpetistit Sauter.
Në repertuarin e veprave të Mozartit, nuk gjendet ndonjë vepër dedikuar
instrumentit të trumpetës, ndërsa Sauter thotë për KultPlus se ndoshta kjo ka
ndodhur se Mozarti nuk e donte tingullin e lartë që sjell ky instrument. Ata që
e kanë dëgjuar Otto Sauter në Kosova Brass Festival zor se e kanë harruar lojën
e tij në pikolo trumbetë, instrument të cilin ai e zotëron në çdo zbërthim të
veprës, ndërsa këtë e dëshmoi edhe me lojën e tij mbrëmë që dhuroi një eksperiencë të veçantë të lojës në
këtë instrument. Ai është një ndër
solistët lider botëror në instrumentin e trumbetës, si specialist në pikolo, ai
është prezantuar në të gjitha sallat e mëdha. Edhe pse ka luajtur edhe më parë
si solist në Prishtinë, për Sauter ky ishte bashkëpunimi i parë më orkestrën e
Filharmonisë së Kosovës.
“Ka qenë një
eksperiencë shumë e mirë, për neve dhe për ata dhe është interesante për të
parë zhvillimin që kishin ata përgjatë çdo dite, dhe në anën tjetër e kupton që s’ka rendësi
prej nga vjen, orkestrat muzikore janë gjithkund njësoj”, tregoi Sauter për
KultPlus.
Pas kësaj
vepre publiku u kthye përseri tek Mozarti ku publiku u përqendrua në Simfoninë
No.4 në C-dur, K-551- Jupiter. Ky nuk ishte dhe një rrugëtim i gjatë
interpretativ për orkestrën e dirigjentin, pasi që vet vepra konsiderohet si një
nga simfonitë më të gjata që ka krijuar Mozarti, ndërsa simfonia nga shumë
kritikë është vlerësuar si simfonitë më të arrira në botën e muzikës klasike.
Kjo vepër nga fundi ecën me një ritëm më të shpejtë, ndërsa energjia e
dirigjentit dhe e orkestrës vetëm se e përcillnin veprën deri në momentin kur
instrumentet ulën, e dirigjenti Mikulski ngrit duart lart.
Koncerti i radhës nga Filharmonia e Kosovës është i paralajmëruar të mbahet më 3 mars ndërsa do të sjell përsëri para orkestrës dirigjentin Gregory Charette. / KultPlus.com
Nata e tingujve e zërave, mbrëmë ka qenë më gjatë në sallën e kuqe të Pallatit të Rinisë, aty ku rëndom mbahen koncertet e Filharmonisë së Kosovës. Koncerti i Vitit të Ri, vitin e kaluar s’patë lënë hapësirë as për të lëvizur brenda sallës, numri i tyre kishte mbushur edhe korridorin e hapësirën lart sallës. Nga kjo largësi, shumë prej tyre vitin e kaluar s’ia dolën as të shohin artistët në skenë. Megjithatë qëndruan aty, për të dëgjuar deri në fund koncertin. Ata që kishin siguruar ulëset, pjesa më e madhe e tyre kishin ardhur një orë më herët. Për t’iu shmangur një situatë të ngjashme, Filharmonia e Kosovës mbrëmë solli dy herë brenda natës të njëjtin koncert, ndërsa hyrja ishte me bileta falas. Kjo kishte ardhur edhe si pasojë e asaj që numri i të interesuarve për ta ndjekur këtë koncert kishte arritur numrin 2 mijë, interesim të cilit Filharmonia s’mund t’i përgjigjej as me dy koncerte, andaj ka ndërmarr dhe një hap tjetër, që koncerti i orës 20:00 të transmetohet live në RTK.
Tërë orkestra e Filharmonisë zuri ulëset si zakonisht. Shumë pak pas këtij momenti, ata ngrihen për ta pritur dirigjentin mes duartrokitjeve të publikut. Noorman Widjaja nuk është më i panjohur për publikun. Ai që në lëvizjen e parë mbërthen fort krahët drejt orkestrës. Shkopi ishte diçka që natyrshëm lëvizte në duart e tij. Shpesh ai e drejtonte atë në një anë e shikonte në sy instrumentistët. Ai dëshmonte që ka një komunikim përtej dirigjimit. Kur instrumentistët mbaronin lojën, e duart e tij ndalonin dirigjimin, duartrokitjet përplaseshin fort. Widjaja nuk kthehej për t’i marr duartrokitjet derisa sigurohej që tërë orkestra të ngrihej në këmbë, e pastaj ua dedikonte atyre. Kështu ndodhi edhe me solistët që u ngjitën në skenë. Përshëndetej nga afër me secilin, pas veprës. Me një butësi e ngritje dore, kërkonte mendimin e inkurajimin e publikut për ta.
Sopranoja
Lorika Ismajli ishte ajo që e para u ngjit në skenë, e mori plot duartrokitje
derisa u largua, për të marr edhe më shumë të tilla në interpretimin e saj.
Ngjashëm publiku e priti edhe interpretimin e Adelina Palojas, Kaltrina
Miftarit e Granit Musliut. Në këtë mbrëmje u prezantua edhe ansambli vokal Dardanicum Cantori, i përbërë
nga Diellza Sylejmani- Veseli, Safet Berisha, Kaltrina Miftari dhe Shaban
Behramaj. Orkestra e solistët mbrëmë sollën arie të operave të njohura operistike
dhe vepra simfonike nga kompozitorët si Cilea, Loewe, Bizet, Donizetti,
Puccini, Rossini, Verdi e Mozarti.
Dirigjenti Noorman Widjaja tha se gjatë kohës së provave është përpjekur që sa më shumë të punoj në përmbajtje pasi që ajo e vendos tempin dhe nëse e di përmbajtjen atëherë e di edhe tempin me saktësi, e në këtë mënyrë ata mund ta shijojnë më shumë nëse e kuptojnë atë që po luajnë.
“Puna ime është që t’i shpjegoj atyre se çfarë ndodh në atë simfoni, intermezzo apo në arie. Kur bëjmë operë dikush këndon, ka tekst dhe ne duhet që t’i shoqërojmë me tingull. Kjo është një punë shumë e vështirë. Nëse nuk e kuptojnë operën, nuk është e lehtë. Ne punojmë pjesë pas pjese, jo me një arie në tërësi. Kështu unë u shpjegoj shumë për këtë pjesë. Këtë javë ata krijuan diçka të papritur, një shpërthim sepse kanë filluar të kuptojnë përmbajtjen”, tregoi dirigjenti Widjaja. Ai tutje thotë se ndjesia e muzikës, ngjyrat janë magjike. Por një gjë e tillë nuk mund të arrihet menjëherë. Ai tha se të gjithë kanë shumë potencial për t’u ngjitur në skenë, ndërsa veçon tenorin Granit Musliun, për të cilin thotë se ka një të ardhme premtuese që mund ta arrijë vetëm jashtë Kosovës.
“Me ta duhet
të kesh durim, përndryshe nuk mund të arrish asgjë këtu. Por sonte e shijova
shumë sepse pash diçka që doli mirë. Të gjithë solistët ishin shumë të mirë,
profesionistë, e disa prej tyre ndoshta nuk kanë kënduar operë asnjëherë. Ai
duhet të shkoj në ndonjë shtëpi operistike, sepse këtu nuk ka. Ai është i ri
dhe ndoshta do të gjej mundësi të studioj jashtë dhe një ditë të bëhet shumë i mirë.
E për këtë jam i sigurt sepse është shumë i talentuar”, u shpreh Widjaja.
Nga Shqipëria,
mbrëmë kishte ardhur edhe baritoni Armando Likaj i cili për publikun solli dy
arie të njohura. Duartrokitjet e kthyen për tri herë në skenë. Mimika e tij në
raport me veprën bëri që ai ta fus edhe publikun në lojën e saj. Likaj tha për
KultPlus se ky nuk është bashkëpunimi i tij i parë me Filharmoninë e Kosovës,
me të cilën ka interpretuar para diku tre vitesh, ndërsa tha se gjithnjë me kënaqësinë
më të madhe vjen këtu. Për emocionet që mori mbrëmë, tha se ndikon edhe përvoja
e tij skenike që të ndihet më afër publikut.
“Sonte interpretova dy vepra që njihen kudo në botë dhe dy vepra shumë të rëndësishme të baritonit, të vokalit që unë përfaqësoj. Po ashtu e bukura tjetër që varet edhe nga eksperienca, padyshim edhe këngëtarët e tjerë që janë te pranishëm në këtë gala janë tej mase të talentuar, por mua më bën më afër me publikun vet fakti që kam një eksperiencë skenike, pjesët që i këndojë këtu jam role që unë i kam luajtur në skenë, unë i afrohem shumë afër publikut, i jap maksimumin tim që të jem sa më i kuptueshëm, gjë që reflekton edhe në emocionet e tyre”, u shpreh baritoni Likaj.
Filharmonia e Kosovës me 20 koncerte,
99% e tyre premierë
Nga tani,
ata që duan t’i ndjekin koncertet e Filharmonisë së Kosovës duhet të pajisen me
biletë në objektet e këtij institucioni. Drejtori i Filharmonisë së Kosovës
tregoi për KultPlus se duke parë interesimin e madh të publikut, menaxhmenti i
Filharmonisë së Kosovës kishte bërë tentativa që të gjente një hapësirë tjetër,
apo ta zhvendosnin koncertin në dy ditë. Meqë kjo kishte qenë e pamundur, por në
konsultim më dirigjentin, ata morën prej tij një ide që praktikohet kudo në
botë.
“Vet dirigjenti, duke e parë këtë hall tonin një javë para koncertit, tha se ka zgjidhje tjera që praktikohen në botë, dhe kjo ishte në të njëjtën ditë të bëhen dy koncerte. Bile kjo neve nuk na ka mjaftuar me gjithë atë numër të madh prej 2 mijë vetash që kërkonin patjetër të merrnin pjesë në këtë koncert dhe unë kam biseduar me RTK-në që është edhe sponsori ynë medial të cilët e kanë shqyrtuar mundësinë e transmetimit të drejtpërdrejtë të koncertit. Me këtë mundësi atëherë ne disi menduam se do të rrumbullakohet nevoja e të gjithë të interesuarve për këtë koncert festiv, që është pak më i veçantë se koncertet tjera të Filarmonisë”, tregoi drejtori Jashari, ndërsa shton se qëllimi ka qenë vetëm të ketë rregull dhe vërtetë ai që vjen deri te bileta të jetë i siguruar me ulëse. Pas koncertit të parë, tha se ndihet shumë i kënaqur edhe për faktin se po sheh një publik tjetër nga ai që janë mësuar ta shohin zakonisht.
“Sonte ishte
një publik që na ka lënë shumë përshtypje, tërë kohës me një motivim të jashtëzakonshëm me pritjen që i bënë
secilit performues vokal. Ky është një moment jo i lehtë për solistët vokal dhe
besoj që vërtetë ishte një koncert shumë i suksesshëm i Filarmonisë”, shtoi
tutje Jashari.
Jashari tha
se gjatë vitit kanë sjellë rreth 20 koncerte, me komplet 20 programe të
ndryshme, krahas kësaj gjatë vitit kanë sjell shumë solistë e dirigjentë të
ndryshëm nga bota. Përveç dirigjentëve që janë prezantuar për herë të parë dhe
dirigjentët e njëjtë që i ftojnë për shkak të ndikimit pozitiv që bëjnë në
orkestër.
“Mos të them 99 për qind e programeve kanë qenë premierë që kjo na dallon prej institucioneve tjera që kanë repriza. Ne për herë të parë po bëjmë reprizë sonte”, tregoi Jashari. Ai tutje veçoi turneun koncertal të Korit të Filarmonisë në Britani të Madhe, me tri koncerte të realizuara atje ku janë ndjerë shumë krenarë që publiku britanik dhe posaçërisht kritika profesionale ka qenë e habitur.
Ai tutje tha se synimet e tyre janë në rritje e sipër por që varet nga mbështetja financiare e Ministrisë së Kulturës. Ai tha se do të përpiqen që t’i afrohen rajonit sa i përket kuantitetit, ndërsa vitin 2019 e cilëson si përgatitje për 20 vjetorin e Filharmonisë së Kosovës, në të cilin paralajmërojnë të sjellin emra të mëdhenj të muzikës tonë që kanë karrierë botërore.
“Po të ishte bërë salla do të ishte mrekullia jonë më e madhe që 20-vjetorin ta shënojmë në një sallë që e meritojmë të gjithë”, tha krejt në fund Jashari./ KultPlus.com
Me zërat e burrave të korit të Filharmonisë së Kosovës nisi koncerti i fundvitit nga ky kor. “O frondes virga” e kompozuar nga Hidlard von Bigen, me aranzhim të Rafet Rudit pati si solist kontratenorin Safet Berisha, interpretimi i të cilit u përcoll me mjaft duartrokitje nga të pranishmit.
Edhe kësaj radhe pranë korit në dirigjim gjendej i pari i këtij institucioni Rafet Rudi. Nën dirigjimin e tij, kori i meshkujve solli veprat “Sicut cervus” e “Jesu rex admiribilis” të kompozuara nga Giovani Perlugi de Palestrina. Më pas korit të meshkujve, ju bashkua një ansambël më i vogël vokal, ku gjashtë anëtare të korit të femrave i japin gjallërinë e parë veprës “Haec dies” të William Byrd. Kur zërat e tyre pushonin, interpretimi u pasohej zërave të bashkuar të anëtarëve e gjinisë së kundërt që ishin rreshtuar pas tyre.
Pas kësaj, anëtarët e të dy gjinive bëhen bashkë për veprën “Lauda Jerusalem” të Antonio Vivaldit. Ulëset e vendosura jo shumë larg tyre, plotësohen me një pjesë të orkestrës së Filharmonisë së Kosovës. Sopranoja Adelina Paloja dhe Kaltrina Miftari ishin zërat solistik, përmes së cilave rrodhi interpretimi i veprës të cilën Vivaldi e kishte kompozuar rreth viteve 1720, vepër kjo që dëshmon ndikimin e madh që kishin koncertet e Vivaldit në muzikën e tij të kishës.
Sopranoja Adelina Paloja tha për KultPlus se vepra që ajo ka interpretuar ishte sa atraktive, aq kishte edhe me kërkesa teknike, ndërsa pas gjithë këtij programi thotë se fshihet një punë kolosale të cilën e kanë bërë së bashku me profesorin Rudi dhe secili individualisht në pjesët solistike që kanë interpretuar.
“Jam shumë e lumtur që sonte koncerti u mirëprit aq bukur nga publiku. Kori e ka bërë një punë për tu vlerësuar nga rrethi profesional e publiku që është artdashës, pasi që punohet në detaje që këto vepra të vijnë në këtë format”, u shpreh Paloja, ndërsa shtoi se ardhja e dy solisteve nga Franca i ka sjell një freski pjesës solistike.
“Stabat Mater” është ajo që i dha shijen e fundit publikut, aty ku koncerti arriti kulmin në përcjellje të orkestrës e korit në harmonizim me dy zërat e solisteve nga Franca që për këtë koncert kishin ardhur për herë të parë në Prishtinë, duke i dhënë mundësinë publikut që të dëgjojë zëra të cilët i janë dedikuar veçmas muzikës barokiene.
Stabat Mater është vepër të cilën Giovanni Battista Pergolesi e kishte kompozuar në vitin 1736. E punuar në javët e fundit të jetës së Pergolës, është e projektuar për solistët e sopranos dhe alto solistet, ndërsa përcillet nga një pjesë e orkestrës dhe kori. Stabat Mater është një nga veprat më të shquara të Pergolesit, duke arritur popullaritet të madh pas vdekjes së kompozitorit. Jean-Jacques Rousseau e kishte cilësuar si “dueti më i përsosur dhe prekës që do të vinte nga pena e çdo kompozitori”. I tillë erdhi edhe mbrëmë në Prishtinë. Në disa raste, publiku shijoi zërat e dy solisteve njëkohësisht, e herë mund të dallonte veçantitë e tyre kur njëra zinte vend në ulëse e tjetra ngrihej në interpretim.
Sopranoja nga Franca, Clemence Gracia tha se koncerti i mbrëmshëm u ka dhënë një përvojë shumë të mirë. Ajo thotë se ka qenë tejet e kënaqur që së bashku me Filharmoninë e Kosovës të rrugëtojnë në muzikën barokiene.
“Ka qenë një eksperiencë shumë e bukur dhe ne sollëm si një rrugëtim të ri në vepër. Orkestra reagoi shumë mirë me zërat tanë. Publiku e dëgjoi veprën me vëmendjen dhe ne e ndjemë lidhjen tonë me publikun. Kori tregoi sonte se ishte i përgatitur për këtë vepër”, theksoi sopranoja Gracia.
Drejtori i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari u shpreh për KultPlus se ky koncert përmban një punë të madhe të dirigjentit Rudi i cili e ka konceptuar këtë program, i cili ishte mjaft i larmishëm dhe solli për publikun veprën e “Stabat Mater” të Pergolesit . Ardhjen premierë të kësaj vepre në Kosovë, Jashari tha se e cilëson si një moment të rëndësishëm për jetën kulturore në Prishtinë dhe atë të rajonit.
“Ky program ishte ide e dirigjentit Rudi i cili është jashtëzakonisht i interesuar për muzikën e vjetër. Qëllimi i institucionit dhe dirigjentit është që t’i ofrojmë publikut edhe stile të tjera që më rrallë interpretohen dhe kjo muzikë është shumë specifike dhe andaj ne kemi sjell dy soliste nga Franca që janë të specializuara për këtë lloj muzike”, tha Jashari për KultPlus.
Filharmonia e Kosovës më 23 dhjetor do të sjell koncertin përmbyllës për këtë vit. Koncerti i Vitit të Ri do të mbahet në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinsië, duke filluar nga ora 20:00./ KultPlus.com
Sonte në Prishtinë po mbahet koncerti i radhës i Filharmonisë së Kosovës, i cili u hap me veprat e kompozitores e pianistes nga Franca, Fançoise Choveaux e cila në Prishtinë ka ardhur me ftesë të Ambasadës Franceze dhe Filharmonisë së Kosovës, shkruan KulPlus.
Instrumentistët harkorë të Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës sonte zbërthyen dy vepra të saj nën urdhrat e dirigjentit Oscar Rubilar, dirigjenti i cili zhvillimin muzikor e ka bërë në Kili, Zvicër dhe në Mbretërinë e Bashkuar. “Simfonia Indiko Op.2- për orkestër harkore”, ishte vepra e pianistes e kompozitores Françoise Cheveaux që hapi programin.
Në veprën e dytë “Concerto d’hiver- për piano dhe orkestër harkore”, Cheveaux iu bashkuar orkestrës me lojën e saj pianistike, duke nxjerrë në pah dhe më tepër virtuozitetin e saj edhe prej pianisteje. Piano e vendosur në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinisë, është pianoja e fundit që asaj do t’i shërben për një koncert të këtij formati, e publiku i Prishtinës i fundit që shijoi lojën e saj pianistike.
Pasi që u largua nga skena me plot duartrokitje, pianistja Françoise Cheveaux u rikthye përsëri për të përshëndetur publikun e Prishtinës. Në këtë koncert, drejtori i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari njoftoi të pranishmit se pianisja Choveaux në Prishtinë po e përmbyllë karrierën e saj prej pianisteje por jo dhe si kompozitore.
“Ky është koncerti i saj i fundit për Françoise Cheveaux si pianiste por jo edhe si kompozitore”, ka thënë Jashari.
Françoise Choveaux deri më tani ka shkruar më shumë se 170 vepra muzikore për të gjitha formacionet, nga solo deri të ato me orkestër simfonike. Veprat e saj janë interpretuar në Evropë, Azi dhe Amerikë./ KultPlus.com
Orkestra e Filharmonisë së Kosovës sot po përfundonte provat e fundit për t’i sjellë nesër publikut të Prishtinës, një program të veçantë e të larmishëm, që nis e përfundon me vepra të kompozitorëve të huaj ndërsa sjellë dy vepra të kompozitorëve vendor.
Françoise Chevaux ka marrë rrugën nga Franca për të ardhur nesër në Prishtinë, duke i sjellë publikut të Prishtinës dy vepra të saj. Krahas veprave, publiku do të shijojë edhe lojën e Chevaux në piano në veprën “Koncerti dimëror”. Ajo së bashku me Orkestrën e Filharmonisë së Kosovës do të sjellin lojë tingujsh nën drejtimin e dirigjentit Oscar Rubilar, një dirigjent që zhvillim e tij muzikor e ka bërë në Kili, Zvicër e Mbretërinë e Bashkuar.
Drejtor i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari tha se koncerti i nesërm ka më shumë tituj e vepra se koncertet e zakonshme duke veçuar dy vepra të kompozitorëve kosovarë. Jashari në konferencën e mbajtur sot për media falënderoi Ambasadën Franceze për bashkëpunimin për t’i sjellë Prishtinës, pianisten e kompozitoren Françoise Chevaux.
“Ky program është formuluar nga Filharmonia e Kosovës dhe vjen në bashkëpunim me Ambasadën e Francës në Kosovë. Ky bashkëpunim ka rezultuar me ardhjen e pianistes e kompozitores Françoise Chevaux e cila do të prezantohet me dy vepra ku në njërën do të jetë soliste”, pohoi Jashari.
Në koncertin e nesërm vjen edhe Poema dramatike “Skënderbeu” e kompozitorit Farhi Beqiri. Kjo vepër vjen në nderim të 550 – vjetorit të vdekjes së Gjergj Kastriotit – Skënderbeut, ndërsa ishte kompozuar para 50 vitesh asokohe kur ishte 500 – vjetori i vdekjes së Gjergj Kastriotit.
“Kemi fatin që e kemi kompozitorin mes nesh. Ky është një moment interesant besoj edhe për publikun i cili do të dëgjojë këtë vepër që ka vlera për muzikën tonë kombëtare”, u shpreh tutje Jashari.
Pjesa e dytë e koncertit do të sjellë veprën “Dhimbja Simfonike” të kompozitorit kosovar Mendi Mengjiqi, vepër kjo e cila ka marrë çmimin për “Vepër orkestrale, simfonike dhe koncertale” në konkursin e MKRS-së.
Pianistja e kompozitorja Françoise Chevaux tha se ndihet tejet e lumtur që përmes ftesës që i ka bërë Ambasada Franceze, ajo ka mundësi të takojë dhe të bashkëpunojë me muzikantë kosovarë e po ashtu edhe me dirigjentin Oscar Rubilar.
“Vepra ime është për dimrin, tashmë jemi në dimër e pikërisht kjo vepër e përshkruar këtë atmosferë. E kam luajtur me orkestra të vendeve të ndryshme kurse këtu është një eksperiencë krejt ndryshe, pasi që, akustika dhe ambienti në çdo vend është ndryshe”, tha pianistja e kompozitorja Chevaux.
Dirigjenti Oscar Rubilar vjen për herë të parë në Kosovë, për të punuar me Orkestrën e Filharmonisë së Kosovës. Ai tha se prapa po lë një javë intensive të punës ndërsa theksoi se është i befasuar, pasi që, për të është hera e parë që punon me orkestrën kosovare dhe me vepra të kompozitorëve kosovarë.
“Ka qenë një javë intensive dhe jam shumë i emocionuar për nesër se çfarë do të sjellim për publikun. Kam qenë i befasuar pasi që është hera e parë që punoj me vepra të kompozitorëve kosovar dhe ka qenë shumë interesante për mua, në tërësi është një program interesant më mjaft kontraste”, u shpreh Rubilar në konferencën e mbajtur sot për media.
Krejt në fund koncerti i mbrëmshëm do të përmbyllet me veprën “Uvertura tragjike Op.81” të Johannes Brams.
Koncerti do të mbahet nesër, më 26 nëntor duke filluar nga ora 20:00 në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinisë./ KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës pas hapjes së sezonit 2018 / 2019 me një koncert që u drejtua nga dirigjenti Fernando Briones (Spanjë) dhe me solist koncert-mjeshtrin e Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, Visar Kuçi, këtë muaj do sjellë koncertin tjetër të radhës.
Ky koncert do të dirigjohet nga dirigjenti amerikan Gregory Charette. Dirigjenti Gregory Charette, dirigjoi po ashtu edhe koncertin e parë për këtë vit të Filharmonisë.
Koncerti do të fillojë me veprën e kompozitorit shqiptar Hajrullah Syla “Uverturë shqiptare”, pastaj do jetë kompozitori Max Bruch me Koncert për violinë dhe orkestër nr. 1 në g – mol, Op.26, ku në violinë do të jetë violinisti nga Shqipëria, Rudens Turku. Tutje në program do jetë Vorspiel: Allegro moderator.
Pjesa e dytë e këtij koncerti do të sjellë suitë simfonike “Shehrezadja”, Op. 35, nga Nikolai Rimsky- Korsakov.
Koncerti do të mbahet në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinisë duke filluar nga ora 20:00./ KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës me të gjitha ulëset e zëna e një koncert bindës mbrëm shënoi hapjen e sezonit të ri koncertal 2018/2019, shkruan KultPlus.
Ky koncert erdhi pikërisht në datën e humbjes së Bahri Çelës, njërit nga themeluesit e Filharmonisë së Kosovës. Për dirigjentin e madh kosovar, disa fjalë përkujtimi ndau drejtori i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari, i cili tha se Çela do të mbahet në mend për punën e tij kolosale në fushën pedagogjike si në edukimin e mesëm, ashtu edhe në fakultetin e muzikës në Prishtinë, ku ndikoi fuqishëm në krijimin e brezave të tërë të kuadrit profesional që nga vitit 1978 e deri në pensionimin e tij në vitin 2006. Ai tha se Filharmonia e Kosovës do ta mbaj në mend Bahri Çelën si një ndër themeluesit e këtij institucioni ndërsa për 3 vite radhazi realizoi koncerte me orkestrën kamertale të sapoformuar ndërsa me punën e tij të palodhshme, ai konsolidoi nivelin interpretativ të kësaj orkestre dhe vuri themelet drejt zhvillimit të mirëfilltë të orkestrës simfonike të Filharmonisë së Kosovës.
“Po ashtu do ta kujtojmë për mënyrën e tij jashtëzakonisht insistuese, të veçantë, shpesh herë jo dhe të lehtë në relacion me interpretët por gjithnjë në shërbim të përgatitjeve sa më cilësore të koncerteve korale, orkestrale dhe atyre vokalo-instrumentale”, tha ndër të tjera Jashari.
Bahri Çela
Pas një minutë heshtje në nderim të figurës dhe personalitetit të Bahri Çelës, orkestra simfonike përballë me dirigjentin spanjoll Fernando Briones veçse nisi rrugëtimin drejt zbërthimit të dy veprave kolosale. Ndryshe nga mbrëmjet e kaluara, mungonte karriga ku ulej violinisti e koncert-mjeshtëri Visar Kuçi, në vend të saj, pranë kolegëve erdhi e u pozicionua violinisti Kuçi, i cili ndryshe për më shumë se gjysmë orë në këmbë gjatë lojës së tij solistike me violinë, përcjellë nga orkestra mrekulloi publikun. Ata sollën veprën “Koncert për violinë dhe orkestër nr. 1 në a – mol, Op.77” të Dimtri Shostakovich, vepër kjo e kompozuar në vitin 1947-48, në kohën e viteve të pasluftës në Rusinë Sovjetike dhe si e tillë në atë kohë u ndesh me censurën, ndërsa kompozitori nuk e nxori në pah deri në zbehjen e mjedisit kufizues për veprën. Vepra si e tillë erdhi në katër pjesë: Nocturne: Moderato, Scherzo: Allegro, Passacaglia: Andante – Cadenza (attacca), Burlesque: Allegro con brio – Presto.
Violinisti Kuçi kishte përvjelur mëngët e këmishës, e në krah si zakonisht mbante violinën. Ndryshe nga kostumet me të cilat paraqitet zakonisht në ulëset së bashku me orkestrën simfonike të Filharmonisë së Kosovës, kësaj herë identifikohej me këmishën e bardhë. Duartrokitjet me të cilat pritet në skenë do të jenë shumëfish më të fuqishme pas mbarimit të interpretimit të tij. Vepra e cila ecën me ritëm më të ngadaltë e ndjeshmëri të lartë në pjesën e parë, vjen e bëhet më e gjallë e me tinguj me të përshpejtuar. Kuçi me mjeshtëri artistike, lëvizte harkun mbi violinë, i cili ecte herë përmes skajeve të telave, e herë duke shtrirë harkun përmes tyre në lëvizje më të shpejta. Pas pjesës së parë vepra ecën me një implus më të shtuar ritmik. Shprehja e fytyrës së Kuçit luhatej bashkë me tingujt. Një buzëqeshje mes dirigjentit spanjoll e Kuçit ishte sinjali më i mirë që Kuçi të vazhdonte bindshëm në pjesën tjetër të veprës që ishte me ritëm më të përshpejtuar. Kulminante ishin momentet kur salla “pushtohej” në muzikalitetin e violinës, derisa dirigjenti pushonte lëvizjet e duarve, duke bërë instrumentistët të shkëputen nga instrumentet, e që e mbanin publikun të përqendruar tek violinisti Kuçi. Kuçi shpesh me sytë e mbyllur do ta bënte thellë të prekshme veprën, me vetullat e ngrysura e përkulje në njërin krahë së bashku me violinën, Kuçi dominonte qetësinë e sallës së përqendruar. Në pjesën “Passacaglia”, ai arrin ta transmetoj thellësinë emocionale të veprës, e arrin të nxjerrë lirinë shprehëse që kjo pjesë ia dhuron solistit. Me këtë muzikalitet, Kuçi arrin deri në finalen e Burlesque, ku tashmë publikun e gjente nën emocionin e mbarimit të veprës. Me më shumë se një minutë duartrokitje e buqeta lulesh, Kuçi së bashku me dirigjentin u kthyen përsëri në skenë, e cila bëri që gjithë orkestra të ngrihej në këmbë.
Kësaj vepre kërkuese, Kuçi i ishte përgjigjur me shumë përkushtim duke i kushtuar mjaft shumë kohë dhe i kishte kërkuar shumë koncentrim. Në një koncert të këtij formati, ai tashmë po prezantohet për të tretën herë ndërsa shton se ka më shumë se një dekadë që dëshiron ta luaj këtë vepër.
“Hera e parë kur e kam dëgjuar veprën ka qenë para 15-16 vitesh dhe që nga atëherë kam pasur dëshirë ta luaj por në atë kohë rrethanat ishin ndryshe ndërsa unë isha akoma student dhe gjithnjë e kam njohur si vepër dhe e kam ditur por kur e kam marrë ta ushtrojë që ishte para disa muajve, që nga muaji shkurt e kam ditur që është koncerti dhe kam filluar ta analizojë por që ta ushtrojë i kam pasur dy faza shtatë javëshe me punë intensive dhe në fund doli shumë mirë tërë puna. Kjo vepër ka qenë shumë e vështirë edhe për orkestrën por shumë mirë e kanë realizuar, duke pasur parasysh edhe një grevë gati dhjetë ditore”, tregoi Kuçi për KultPlus, ndërsa tha se puna me dirigjentin spanjoll ka qenë shumë produktive duke shtuar se Fernando Briones është një prej dirigjentëve me një energji pozitive dhe me një qasje e vizion krejt tjetër dhe është një nga ata që dëshiron shumë të kontribojë për Filharmoninë e Kosovës, ndërsa në kuadër të bashkëpunimeve me të Kuçi ka pasur një prezantim edhe në Spanjë dhe thotë se mund të kenë edhe bashkëpunime tjera në të ardhmen.
Pjesa e dytë e koncertit solli një vepër po ashtu të rëndësishme të Ludwig Van Beethoven “Simfonia Nr.7 në A-dur, op.93”, e cila konsiderohet po ashtu si një vepër impenjative e ndarë në katër pjesë. Kjo vepër ishte kompozuar në 1811 dhe 1812 dhe vet Beethoveni e konsideronte si një nga veprat më të mira të tij. Kjo simfoni e cila mbizotëroi sallën në pjesën e dytë të koncertit, erdhi në përzierje tingujsh të orkestrës, e më lëvizje e valëzim të shpeshtë të duarve të dirigjentit drejt tyre. Dirigjenti spanjoll Fernando Briones tashmë bashkëpunon për herë të dytë me Filharmoninë e Kosovës ndërsa ky bashkëpunim ishte më i lehtë pasi që tashmë veçse njiheshin më njëri tjetrin.
“Mendoj se si Beethoveni ashtu dhe Shostakovic kanë bërë revolucion në muzikë në elemente të ndryshme, ka qenë një punë shumë e madhe për ta sjellë këtë koncert dhe rezultati ishte shumë i mirë edhe pse gjithmonë ekziston mundësia për më mirë. Visari është një muzikant dhe person fantastik dhe ishte fantastik sonte”, u shpreh Briones.
Profesoresha Lejla Pula në një prononcim për KultPlus tha se përshëndet fillimin e sezonit të Filharmonisë së Kosovës, e cila në çdo koncert po e dëshmon interesimin e madh të publikut të moshave të ndryshme ndërsa mes fjalësh kujtoi edhe veprimtarinë e kolegut të saj Bahri Çela. Ajo tha se Kuçi gjithmonë e dëshmon angazhimin e përkushtimin e tij muzikor ndërsa mbrëmë me shumë përkushtim e virtuozitet veprën e Shostakovuic.
“Na tronditi dhe na pikëlloi lajmi për vdekjen e kolegut tonë Bahri Çelës i cili ishte edhe njëri nga themeluesit e Filharmonisë së Kosovës dhe ka kontribuar si koleg i imi në drejtimin e dirigjimit edhe në sukseset e korit dhe të orkestrës. Do të na mungojë shumë prezenca e tij dhe do të jetë i përhershëm kujtimi i tij. Pastaj u ndërlidh në program koncerti i Shostakovuic nr.2 në a-mol të cilin më shumë mjeshtëri dhe virtuozitet dhe përkushtim që e interpretoi violinisti ynë i mirënjohur që është edhe koncert- mjeshtër i Filharmonisë së Kosovës i cili sjellë një freski sa herë që paraqitet dhe unë e përshëndes angazhimin e tij dhe përkushtimin e tij muzikor që e ka treguar edhe sonte”, u shpreh Pula për KultPlus, duke thënë se ky koncert ishte me shumë kërkesa të mëdha muzikore dhe teknike, ndërsa dirigjenti me shumë kujdes e prirje diti të komunikoi me solistin dhe orkestrën ndërsa tha se u emocionua shumë nga interpretimi i veprës së dytë të cilën e adhuron që nga shkolla e mesme.
“Më mrekullon qetësia dhe koncentrimi i publikut, i cili ishte i përqendruar në një vepër e cila nuk ishte dhe shumë e lehtë, i përket pjesës së parë të shekullit 19-të dhe është e vështirë për ta përcjellur dhe me këtë përkushtim e meritojmë këtë sallë koncertale e cila është një projekt që po afrohet dhe shpresoj që të realizohet”, përfundoi Pula./ KultPlus.com
Këtë të diel (30.09) Filharmonia e Kosovës do të hap sezonin 2018 / 2019 me një koncert që do të drejtohet nga dirigjenti Fernando Briones (Spanjë) dhe me solist koncert-mjeshtrin e Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, Visar Kuçi, shkruan KultPlus.
Koncerti mbahet në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinisë nga ora 20:00.
Programi:
DMITRI SHOSTAKOVICH
Koncert për violinë dhe orkestër nr. 1 në a – mol, Op.77
Violin Concerto No. 1 in A minor, Op. 77
Përfaqësues të Sindikatave të Institucioneve vartëse të MKRS-së, si të Teatrit Kombëtar të Kosovës, Filharmonisë e Kosovës dhe Ansamblit Kombëtar të Këngëve dhe Valleve “Shota” javën e kaluar kanë filluar grevën, duke anuluar çdo aktivitet, pasi që nuk u janë përmbushur kërkesat e tyre për rritjen e pagës sipas rregullores.
Profesori i trombonit në Fakultetin e Arteve Betim Krasniqi me anë të një postimi në Facebook ka kritikuar indiferencën e komunitetit muzikor përkitazi me grevën që po e mbajnë kolegët tyre në Filharmoninë e Kosovës. Ai tha se është për keqardhje fakti se asnjë institucion i muzikës në Kosovë, e as edhe një festival i muzikës artistike nuk e vizitoi apo përkrahu këtë grevë të atyre që për çdo vit i shfrytëzojnë në çfarëdo forme, veçmas për festivale të veta.
Më poshtë po ju sjellim reagimin e plotë të profesori Betim Krasniqi:
Instrumentistët dhe koristët e Filharmonisë së Kosovës për një javë janë në grevë duke e ngritur zërin për herë të parë për trajtim jo të dinjitetshëm që i është bërë deri tash, duke kërkuar rritjen e mirëqenies së tyre.
Edhe pse shumë me vonesë, instrumentistët dhe kori i Filharmonisë janë organizuar mirë dhe janë të vendosur për kërkesat e tyre legjitime që janë ngritja e mirëqenies së tyre e cila do të ketë ndikim dhe në ngritjen e nivelit profesional-artistik të institucionit më të lartë muzikor në vend.
Për keqardhje ishte mos përkrahja zyrtarisht e kësaj greve nga bordi udhëheqës i Filharmonisë si dhe nga komuniteti artistik në vend.
Asnjë institucion i muzikës në Kosovë, asnjë Festival i muzikës artistike nuk e vizitoi apo përkrahu këtë grevë të atyre njerëzve që për çdo vit i shfrytëzojnë në çfarëdo forme e sidomos për Festivalet e veta.
Asnjë instrumentist që shumë herë kanë qenë solistë me këtë orkestër, dirigjent, kompozitorë, muzikologë…. asnjë nuk erdhi as t’i vizitojë e as ti perkrahë kolegët e tyre!…
Ra kjo grevë dhe u pa… kush dhe kujt e sa i intereson mirëqenia e atij institucioni dhe e artistëve që punojnë aty e që për vite me radhë ka qenë shtyllë e kultivimit dhe zhvillimit të muzikës artistike si dhe ka përkrahur çdo iniciativë si për individë ashtu dhe për festivale të ndryshme.
Si ka mundësi që as edhe një?!… nga të gjithë komuniteti të mos dalë publikisht ta përkrahë grevën?
Një koleg më tha .. pse me u merakos për artistët e Filharmonisë, të gjithë ju që duhet të flisni merrni rroga shumë të mëdha nëpër fakultete, borde, organizata etj ejt
Sado e papëlqyeshme mu duk dalëngadalë duke e analizuar erdha në përfundim që kolegu kishte të drejtë.
Drejtuesit e Festivaleve të muzikës artistike shumica janë Profesorë nëpër universitete dhe kanë paga shumë të mira, një pjesë tjetër e kanë mbush buxhetin dhe ndihen rehat për aktivitetet që i zhvillojnë dhe ruhen që të mos flasin që vitin tjetër të mos dalin nga lista e subvencioneve etj. etj…
Si përfundim asnjë fjalë….
Strukja dhe indiferenca ndaj problemeve është veti artistike që kultivohet dhe trashëgohet në Kosovë e sidomos prej njerëzve që kanë pozitë apo ndikim në shoqëri, prandaj edhe nuk kemi asgjë si duhet…..psh. salla koncertale, shkolla të mirëfillta, fakultete, orkestra etj etj…
Po ju kujtojmë që instrumentistët dhe kori ka filluar të organizohet, shumë shpejt vjen koha që do të marrë pjesë në vendimmarrje dhe do të vendosë edhe për pjesëmarrje të Orkestrës dhe Korit nëpër evenimente që nuk janë në agjendën e përcaktuar për nevoja të Filharmonisë.
E pra…. festivalet duhet ta gjejnë veten pa natën e fundit me Filharmoninë si natë kulminante-madhështore!!! edhe ashtu mosmirënjohja, kritikat jo të sinqerta në formë thashethemi për jo profesionalizëm ndaj këtij institucioni vijnë nga po të njëjtit që edhe e shfrytëzojnë këtë orkestër për glorifikimin e festivalit.
Mirëqënia e anëtarëve të Filharmonisë mund të rritet edhe me pjesëmarrje me pagesë në festivale
Psh.një propozim për Drejtorin dhe bordin udhëheqës të Filharmonis, pjesëmarrja në ndonjë Festival e orkestrës apo korit kushton 8000 euro.
Për ata që nuk e dijnë, si për ironi ky komunitet që aspak nuk i intereson mirëqënia e antarëve të Filharmonisë i ka 10 koncerte në vit dhuratë nga Filharmonia e Kosovës!…
Nesër në mbrëmje mbahet koncerti përmbyllës i sezonit koncertal i Filharmonisë së Kosovës “Nga bota (e vjetër) e re”, i cili do të mbahet te Lumbardhi në Prizren.
Në këtë koncert orkestra e Filharmonisë së Kosovës do të performojë me pjesë nga “Gioachino Rossini (Uvertura “William Tell”- Finale ), Rexho Mulliqi (Simfonia Nr. 1 – Allego), Fahri Beqiri (Poema dramatike “Skënderbeu”), Kreshnik Alickaj (Simfonia Nr. 2 – Koha e 3-të), Modest Mussorgsky (Nata në malin e zhveshur), Antonín Dvorak (Simfonia Nr. 9 në e – mol, “Nga bota e re”) me dirigjentët Baki Jashari dhe Hajrullah Syla./ KultPlus.com
Sot e pesë ditë në kryeqytetin kosovar po mbahet Panairi i Librit, që ka zënë vend në Pallatin e Rinisë në Prishtinë, shkruan KultPlus.
Ky pallat, përveç të tjerash është edhe një nga vendet kyçe që kumbojnë vepra të mëdha muzikore, pasi që, aty thuajse çdoherë mbajnë koncert Filharmonia e Kosovës dhe koncertet e festivaleve të ndryshme që ndodhin në Prishtinë.
Pasi që, ky pallat është edhe i koncerteve, aty padyshim që ka instrumente muzikore, të cilat me ardhjen e librave janë gjuajtur në qoshe të ndryshme të Pallatit të Rinisë, dhe krejt kjo tregon dëmtimin e tyre.
Një piano, është futur në një pjesë prapa skenës së vogël të sallës së kuqe dhe mbi të përpos mbeturinave, është vënë edhe një karrige. Një gjest të tillë e dënuan qytetarët, duke e fotografuar dhe publikuar në rrjetin social Facebook. Me këtë rast ka reaguar edhe Besa Luzha, drejtoresha e Festivalit Chopin Piano Fest.
“Qe qysh kujdesen për instrumentet muzikore në sallën e kuqe. Prandaj na duhet një sallë vetëm për koncerte e ku nuk mbahen aktivitete të tjera nga njerëz që kështu i trajtojnë instrumentet e ndjeshme muzikore”, ka shkruar Luzha./ KultPlus.com
Festivali ReMusica dhe Orkestra e Filharmonisë së Kosovës, dirigjuar nga Toshia Yanagisawa dhe shoqëruar nga violinisti Marc Bouchkov sollën mbrëmë një koncert të përbashkët, programi i të cilit ishte mjaft sfidues. Ky koncert ngërtheu në vete vepra të kompozitorit Rexho Mulliqi, Felix Mendelssohn dhe Sergei Prokofiev, shkruan KultPlus.
Në kuadër të Festivalit Ndërkombëtar të Prishtinës “ReMusica” është bërë traditë bashkëpunimi i këtij festivali me Filharmoninë e Kosovës. Bashkëpunim ky të cilin Filarmonia tashmë e ka traditë edhe me festivalet e tjera të njohura në Kosovë. Kështu mbrëmja e katërt e edicionit të 17-të të festivalit ReMusica bëri së bashku përsëri këtë dyshe.
Koncerti i cili u mbajtë mbrëmë në kuadër të festivalit solli një program mjaft interesant dhe sfidues si për dirigjentin, violinistin e po ashtu edhe për orkestrën e Filharmonisë. Fillimi i këtij koncerti e që ishte simfonia Nr.1 nga kompozitori shqiptar Rexho Mulliqi bëri hapjen e këtij koncerti duke shënuar edhe 95 vjetorin e lindjes së kompozitorit.
Kreacioni i simfonisë së parë siç e quan kompozitori e të cilën e ka lënë vetëm me një kohë, duke e vazhduar me simfoninë numër dy ku e ka vendosur edhe pianon, solli një rrugëtim jashtëzakonisht delikat bazuar edhe në kohën kur është shkruar kjo vepër.
E cila ka qenë sfiduese për dirigjentin Toshia Yanagisawa, pasi që tingujt të cilët janë në veprën e kompozitorit Rexho Mulliqi ai nuk i kishte dëgjuar më parë, kjo për shkak të dallimeve kulturore e të cilat sigurisht që vërehen dhe lënë gjurmë edhe në punët e kompozuesve.
“Jam shumë i lumtur që pata mundësin të dirigjoj simfoninë numër 1 të këtij kompozitori shqiptarë. Tingulli i kësaj vepre është shumë interesant për mua pasi që nuk është një tingull që mund ta gjejë edhe në vendin tim, nuk është në kulturën tonë”, u shpreh ai për KultPlus.
Vepra e dytë solli në skenë violinistin Marc Bouchkov i cili edhe bëri hapjen e këtij festivali duke sjellë tinguj të fuqishëm së bashku me kitaristin Petrit Çeku. Kësaj radhe para të pranishmëve në Sallën e Kuqe erdhi kompozitori Feliz Mendelssoh. Kjo vepër tingëlloi edhe më fuqishëm pikërisht përmes lojës së violinistit, duartrokitjet për të cilin nuk kishin të ndalur.
“Violinisti ndonjëherë ka tinguj shumë të fortë ndërsa ndonjëherë shumë të ndjeshëm. Ai jo vetëm që luan por edhe e dëgjon orkestrën dhe kjo e ka bërë shumë të lehtë bashkëpunimin. Ndonjëherë kemi instrumentistë të cilët nuk e dëgjojnë orkestrën por luajnë kryesisht vetëm dhe në ato raste është shumë e vështirë krijimi i një lidhje në mes të solistit dhe orkestrës dhe një dhimbje kjo për dirigjentin. Kuptohet këtë problem nuk e kisha sonte, kishim një solistë fantastik dhe jam shumë i lumtur”, tregoi tutje dirigjenti Toshia Yanagisawa, për KultPlus.
Pjesa e dytë e këtij koncerti iu dedikua një kompozitori tjetër. Kësaj radhë vëmendjen e mori kompozitori Sergei Prokofiev. Duke shënuar edhe 65 vjetorin e vdekjes së tij, erdhën pjesë nga suita nr.1 dhe nr.2 nga baleti “Romeo dhe Xhulieta”. Një përzgjedhje e dirigjentit, e cila ka qenë një sfidë për Orkestrën e Filharmonisë së Kosovës.
“Sergei Prokofiev është kompozitor i shekullit 20-të. Orkestra ka evoluar dhe krahas rritjes së sektorëve është avancuar edhe gjuha shprehëse e kompozitorëve, në veprat e tyre kanë futur elemente shumë komplekse e që kërkojnë përgatitje të jashtëzakonshme teknike dhe artistike profesionale të çdo muzikanti në orkestër. Me një fjalë ka qenë një sfidë realizmi i veprave të fundit dhe mendoj që më të vërtetë është arritur një sukses nga orkestra”, u shpreh ai.
Dita e pestë e Festivalit ReMusica po vazhdon të sjellë në Prishtinë ngjarje të shumta dhe atraktive për publikun. Sonte duke filluar nga ora 20:00 në Amfiteatrin e Ri të Bibliotekës Universitare do të jetë koncerti autorial nga Donika Rudi./ KultPlus.com
Chopin Piano Fest këtë vit po e sjellë edicionin e 9-të me radhë, me gjithsej katërmbëdhjetë mbrëmje koncertale. I gjithë ky festival do të përmbyllet këtë javë me koncertin e fundit me Filharmoninë e Kosovës, e cila do të dirigjohet nga dirigjenti gjerman, Boian Videnoff dhe me lojën pianistike të pianistit të njohur italian, Giovanni Bellucci.
Në pjesën e parë të koncertit do të interpretohen veprat e kompozitorëve të njohur Luëig Van Beethoven “Koncert për piano dhe orkestër nr.4 në G- dur, Op.58” urse pjesa e dytë përmban një nga veprat me voluminoze të Franz Schubert “Simfonia Nr.9 në C-dur”, shkruan KultPlus.
Drejtori i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari këtë koncert e karakterizon bashkëpunimi tradicional me Chopin Piano Fest që kësaj here ka sjellë Giovani Bellucci që ësht një nga pianistet më të shquar në skenën botërore.
“E falendërojmë Chopin Festin që kanë arritur ta sjellin këtë emër të njohur këtu në Prishtinë. Publiku nesër do të ketë rast të bindet që kemi të bëjmë me një kalibër të veçantë kjo bazuar edhe në provat e sotme që na ka lenë pa tekste orkestrën dhe të gjithë neve”, u shpreh Jashari në konferencën për media.
Pianisti i njohur italian Giovanni Bellucci konsiderohet si një nga pianistet më me ndikim të kohës. Ai vjen për herë të parë në Kosovë dhe lidhur me këtë tha se ndihet i lumtur që nesër do të interpretoi së bashku me orkestrën dhe me dirigjentin Bion Videnoff.
“Fillimisht faleminderit që më keni ftuar në festivalin e Chopenit, po ashtu të luash Bethoveenin në një festival të Chopin-it është shumë interesante pasi që siç e dimë Chopini nuk e preferonte Bethoveenin. Koncertet e Bethoveenit janë një nga veprat monumentale dhe është shumë kënaqësi ta luash në piano posaçërisht dhe Schubertin me të cilin ishin të afërm por jo miq, tregoi Bellucci.
Dirigjenti gjerman, Boian Videnoff tha se është një kënaqësi e madhe që të vij këtu ku nuk ndihet më si mysafir por si anëtar i familjes.
“Është kënaqësi të kthehem këtu ku kam mjaft miq dhe duke u bazuar edhe në prova ishte eksperiencë e mirë interpretimi së bashku me Giovannin me t ë cilin shikojmë lojën detajisht e veçmas dhe është shumë kënaqësi ta luajmë këtë program në këtë renditje”, tregoi ai.
Veçmas ai tregoi për veprën e Schubertit e cila është një vepër monumentale dhe me një kohëzgjatje dhe që është rimodeluar gjatë gjithë kohës, ndërsa është një vepër shumë kërkuese edhe për orkestrën dhe që të ngjall admirim në secilën pjesë ndërsa tha se shpreson që do ta sjellim në atë mënyrë këtë vepër që është kërkuese dhe mjaft e bukur për t’u luajtur nga orkestra.
“Po ashtu një anektodë është se Schuberti derisa shkruante këtë vepër, ai u kishte thënë “Mendoj se më duhen më shumë prova harmonike”, dhe ai ka krijuar një nga perlat më të mira, dhe kjo tregon se ai ishte një personalitet që gjithmonë është në kërkim, i cili është kthyer duke krijuar pjesë të njëjta në mënyrë të ndryshme”, tregoi Videnoff.
Besa Luzha nga Chopin Piano Fest tregoi gjithmonë perpiqen që ta shpalosim pianon në role të ndryshme, në shumë raste si instrument solistik duke ofruar recitale nga pianistet më të njohur të shkollave dhe stileve të ndryshme të interpretimit me raportuar sa më të larmishëm si dhe në duete. Ajo po ashtu tregoi se Drejtoresha Artistike e Festivalit gjithnjë ka menduar se bashkëpunimi me orkestrën shpalos veprat më të rëndësishme për këtë festival dhe për orkestrën dhe kjo është arsyeja që gjithnjë e përfundojnë me Filharmoninë e Kosovës ndërsa shtoi se janë me fat që këtë edicion po i sjellin këto vepra me lojën e pianistit Belluccci me të cilin është e lehtë që të zgjedhën veprat e njohura.
“Besoj që të gjitha festivalet janë duke e plotësuar një boshllëk në jetën kulturore dhe pa këto festivale jeta kulturore do të ishte shumë e zbrazët dhe i falënderojmë të gjithë ata që na kanë mbështetur. Të gjithë së bashku po e plotësojmë këtë mozaik për të treguar që jemi një vend që kultivojmë vlerat artistike”, tha Besa Luzha.
Dy vepra të tjera që ishin paraparë të interpretohen në këtë koncert, nuk do të jenë të pranishme për shkak të mungesës së partiturave dhe shtëpive botuese.
Ky koncert do të mbahet të martën në Sallën e Kuqe të Pallati i Rinisë, duke filluar nga ora 20:00./ KultPlus.com
Edicioni i 13-të i Festivalit DAM po vazhdon t’i shërbejë plot tinguj e befasi publikut të Prishtinës. Në mbrëmjen e katërt të këtij festivali, publiku ishte mbledhur tek Salla e Kuqe e Pallatit të Rinisë për të dëgjuar koncertin e Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, pranë të cilëve për të tretën herë erdhi dirigjenti amerikan Gregory Charette.
Rrugëtimi i mbrëmshëm muzikor u hap me veprën e kompozitorit nga Prishtina, Blond Krasniqi. Orkestra e Filharmonisë me dirigjentin amerikan arritën ta zbërthejnë këtë vepër e cila do të mirëpritej me duartrokitje prej publikut. Koncerti do të kulmonte me interpretimin e Lisa Sahatçiut. Orkestra po mirëpriste një nga solistet më të reja në moshë, e vet ardhja e saj në skenë e përcjellë me buzëqeshje ngjalli duartrokitjet e publikut. Në çdo zbërthim të veprës, sa herë që duart e saj preknin tastet e pianos dëshmonin se Lisa Sahatçiu ishte një emër premtues ani pse numëronte vetëm 13 vite jetë. Ndonjëherë të dy duart e saj përplaseshin njëherazi sa në njërën anë, sa në tjetrën anë të pianos duke ngjallur një magji tingujsh. Lisa Sahatçiu rrëmbeu duartrokitjet më të forta të mbrëmjes. Për ta sjellë para publikut veprën e Camille Saint, ajo tha se i janë dashur gati shtatë muaj përgatitje. Ajo tha se vepra që interpretoi mbrëmë është një nga veprat më të vështira që ajo ka luajtur deri më tani por kjo e inspiron që edhe më tutje ta sfidoj vetën në vepra të tjera.
“Këtë vepër kam filluar ta praktikoj që nga muaji i shtatorit, këtë vepër e kam zgjedhur së bashku me mësuesen time dhe ka qenë një sfidë e madhe për ta zgjedhur e në të njëjtën kohë edhe për ta praktikuar. U ndjeva mjaft mirë pasi që dhe publiku ishte mjaft i madh dhe kjo ishte hera ime e parë që po interpretoja me Filharmoninë e Kosovës”, tregoi Sahatçiu për KultPlus.
Për dirigjentin amerikan Gregory Charette interpretimi i saj ishte fantastik përkundër moshës që ajo ka. Ai tha për KultPlus se pianisten e re, e pret një e ardhme shumë e ndritur.
Menjëherë pas saj në skenë erdhi flautistja Eklejda Zajmi – Gorani. Ajo do të qëndronte për jo pak kohë para publikut ku do të interpretonte “Koncert për flaut dhe orkestër, Op.39” të Lowell Libermann. Rrethuar nga tingujt e orkestrës, tingujt në sallë shpesh do të përqendroheshin tek tingulli i flautës. Flautistja Zajmi- Gorani tregoi se nata e mbrëmshme i ka falur një eksperiencë të mrekullueshme ndërkohë që tregoi për KultPlus, se ajo numëron gati një vit pritje për ta luajtur këtë vepër.
“Është një vepër që më ka dhënë impresionon, vepër kontoperane, ka shumë kërkesa për instrumentin e flautit por për mua ka qenë shumë sfiduese dhe më ka pëlqyer se si kompozitori Libermann e ka trajtuar orkestrën, solistin dhe vendosjen e tingujve në flaut”, u shpreh ajo.
Përkundër dy interpretimeve të mahnitshme, pas një pushimi të shkurtër Orkestra e Filharmonisë së Kosovës do të kthehej por jo në pozicionet e zakonshme. Ata do të qëndrojnë në këmbë për të dhënë gjysmë orë interpretim të një prej veprave më të njohura të Terry Riley. Vepra “In C”, e punuar për ansambël të madh daton që nga viti 1964 dhe e ka dominuar muzikën moderne për shumë vite. Vet vepra si e tillë bëri që Orkestra e Filharmonisë për gjysmë ore të sjellë një lojë plot gjallëri për publikun, një pjesë e të cilëve do t’u bashkohej atyre. Derisa të gjithë interpretonin në instrumentet e tyre, ata lëviznin nga një pjesë, në pjesën tjetër të sallës të rrethuar nga publiku në katër anët.
Përveç kësaj, ata do të shkëmbenin instrumentet në mes vete e në disa raste edhe me pjesëtarët e audiencës duke i bërë publikun pjesë të interpretimit. Dirigjenti Charette përsëri do të ndodhej përballë orkestrës por tanimë në piano, aty ku do t’u bashkoheshin edhe fëmijë që kishin ardhur në koncert. Ai tregoi për KultPlus se për herë të parë ishte takuar me publikun prishtinas me anë të këtij festivali dhe kjo e bën të ndihet si të kthehet në shtëpi.
“Çdo herë që unë vij, ne me orkestrën planifikojmë një koncert të tillë. Java e kaluar ishte shumë e stresuar pasi që vepra është e tillë që kërkon shumë improvizime dhe nuk ka dirigjent pasi që unë luaj në piano dhe në fund mund të them se jam i kënaqur me këtë performancë, jo vetëm me interpretimin por edhe me mënyrën e reagimit të publikut pasi që disa nga pjesëmarrësit na u bashkuan, ne themi se kjo nënkupton “ne i thyem muret”, kështu që ne i thyem muret sonte” u shpreh dirigjenti Charette.
Festivali ndërkombëtar DAM sonte do të sjellë koncertin e radhës “Klubi 90” i cili fillon nga ora 18:30 ku do të interpretojnë solistë të rinj për të vazhduar në ora 20:00 me koncertin “Upriver”, ku do të interpretoi Armel Dupas nga Franca. Të dy koncertet mbahen ne Amfiteatrin e Bibliotekës Universitare. / KultPlus.com
Përkundër temperaturave shumë të ulëta që mbizotëronin jashtë Sallës së Kuqe të Pallatit të Rinisë, ky koncert kishte mbledhur shumë shikues, që e shijuan atmosferën e ngrohtë të Filharmonisë së Kosovës.
Gili Hoxhaj
Filharmonia e Kosovës, mbrëmë solli dy vepra të mëdha që mundësuan që publiku prishtinas për të parën herë të shijoj vepra të përmasave të mëdha artistike. Orkestra e Filharmonisë së Kosovës, mbrëmë këto vepra i interpretuan nën dirigjimin e Alexander Walker nga Britania e madhe, shkruan KultPlus.
Përkundër temperaturave shumë të ulëta që mbizotëronin jashtë Sallës së Kuqe të Pallatit të Rinisë, ky koncert kishte mbledhur shumë shikues, që e shijuan atmosferën e ngrohtë të Filharmonisë së Kosovës. Shumë pranë publikut ndodhej pianisti kosovar, Misbah Kaçamaku që solli pesëdhjetë minuta lojë të veprës monumentale të kompozitorit të madh gjerman Johannes Brahms. Vepra “Koncert për piano nr.1 në d-mol” daton që nga viti 1858. Vepër të cilën autori Brahms e solli një vit më vonë në publik, e që ishte vepra e parë orkestrale e Brahms. Kurse mbrëmë, derisa publiku po shijonte këtë vepër, jo rrallëherë loja e pianistit Kaçamaku bëri që e tërë salla të përqendrohet në tingujt e pianos. Se kjo vepër do shumë punë, vërehej edhe nga përqendrimi i pianistit, i cili e kishte nuhatur me një përjetim muzikor, ndërsa mes sekondash të pushimit ai shpesh hidhte sytë lart e i kthente pranë tasteve të pianos. Ai tha se për pesë vite vetëm e ka studiuar këtë vepër, pa filluar ta ushtroj atë, derisa ka filluar gjashtë muaj punë intensive.
“Unë personalisht kam filluar të merrem me këtë vepër për pesë vite, herë duke e lënë e herë duke iu kthyer përsëri, por për gjashtë muaj jam ulur dhe kam punuar në të. Veprat e mëdha zakonisht janë të tilla që të marrin vite të tëra, derisa të njohësh”, u shpreh pianisti Kaçamaku për KultPlus.
Ai tha se për të katërtën herë punon me Filharmoninë e Kosovës, ndërsa thotë se është një kënaqësi e veçantë bashkëpunimi me ta, për shkak që janë tejet bashkëpunues e pozitiv.
Dirigjenti nga Britania, Alexander Walker, kishte shkelur në skenat e shumë vendeve të botës, e mbrëmë për të parën herë erdhi për të dirigjuar orkestrën e Filharmonisë së Kosovës. Një përkushtim e komunikim muzikor mes tij, pianistit e veçmas Orkestrës së Filharmonisë së Kosovës, reflektohej në çdo lëvizje të tij. Mbrëmë publikut prishtinas i sollën veprën e Bethovenit, “Simfonia Nr.8 në F-dur, Op.93”. Pas çdo pushimi dora e tij numëronte rreth pesë sekonda lart, deri sa shtrihej me shpejtësi për të filluar rrugëtimin e magjishëm muzikor, që Orkestra e dhuronte me shumë përkushtim. Kur dirigjentit i shtohej dhe buzëqeshja, ishte sinjali më i mirë për orkestrën që loja veçse po shkonte në drejtimin e duhur. Walker tha se ishte mahnitur nga puna e orkestrës dhe bashkëpunimit që kanë në mes vete që edhe e kushtëzon suksesin e lojës së tyre.
“Kur u ftova që të vij në Kosovës, isha pak i stresuar, sepse nuk e dija se çfarë do të gjej këtu. Këtu e gjeta një orkestër që është tejet e përkushtuar, shumë të etur për të punuar dhe ata e donin atë që unë bëja, e që është formular për një koncert të suksesshëm”, u shpreh dirigjenti britanik Alexander Walker.
Ai tha se atë e kishte mahnitur prania e shumë të rinjve në këtë koncert, gjë që jo shpesh i ndodh në koncertet e vendeve të tjera. “Gjëja më e mirë këtu ishte që në këtë koncert pash aq shumë njerëz, por jo vetëm fakti që kishte shumë audiencë por që në këtë audiencë kishte shumë njerëz të rinj”, tha Walker për KultPlus.
Duke qenë se pianisti Misbah Kaçamaku, kishte qenë edhe nxënës i profesoreshës Lejla Pula, ajo për KultPlus tha se ndihet e kënaqur nga interpretimi i tij sonte, që sollën një bashkëpunim të shkëlqyer me dirigjentin nga Britania e Madhe dhe me orkestrën e Filharmonisë së Kosovës.
“Më vjen shumë mirë që publiku kosovar ka pasur mundësi ta shijoj këtë koncert të bukur nr.1 në d-mol të Johannes Brahmsit, e këtë vepër ta dëgjoi këtu me Filharmoninë e Kosovës”, tha profesoresha Lejla Pula.
Ajo tha se shembulli i pianistit Kaçamaku shërben me së shumti si inkurajim për pianistet e rinj t’i qëndrojnë besnik karrierës koncertale.“Unë kam shumë dëshirë që të krijohet një traditë e tillë dhe të vazhdoj këtu në Kosovë, në mënyrë që edhe gjeneratat e reja që janë të talentuar ta shohin perspektivën e tyre në skenën kosovare. Me këtë aktivitet edhe të Misbahut edhe të pianisteve të tjerë që kanë vullnet dhe dëshirë që t’i qasen edhe me tutje karrierës koncertale.
Koncerti i radhës nga Filharmonia e Kosovës, vjen në fillim të muajit mars, më 11 mars, në Kishën Katolike “Shën Ndou”, në Prishtinë. /KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës edhe këtë vit duket dukshëm se do të vazhdoi traditën për të mbledhur më shumë vizitorë se sa Salla e Kuqe ka hapësirë. Vepra të Jean Sibelius, e Bohuslav Martinu ishin ato që nisën rrugëtimin muzikor të koncertit të parë për këtë vit nga Filharmonia e Kosovës.
Ishte kompozitori amerikan Gregory Charette , ai që u prit me shumë duartrokitje nga të pranishmit, e me ritëm edhe më të fuqishëm të duartrokitjeve u përcoll gjatë lojës, e në përfundim të saj. Ai qëndronte para e orkestrës së Filharmonisë që tashmë kishte zënë vend para publikut. Gregory Charette, është aktualisht dirigjent muzikor në Oerknal ndërsa me mjaft përkushtim kishte marrë rolin e dirigjentit të koncertit të mbrëmshëm. Komunikimi i tij me orkestrën vërehej dukshëm në çdo lëvizje të duarve të tij, që herë shtriheshin në të dy anët, e herë në vetëm njërën anë të orkestrës. Ai po vinte për herë të dytë në Kosovë, ndërsa tha se mes Kosovës e Holandës ku ai edhe punon, duhet të ketë vazhdimisht shkëmbime.
Përmes Filharmonisë së Kosovës dhe ansamblit që ai drejton, oboisti i Filharmonisë së Kosovës, Albin Abazi kishte ndarë një eksperiencë më ta, andaj së bashku me oboistin holandez Arthur Klaassens, sollën një interpretim të mahnitshëm për publikun.
Tek Gregory Charette, nuk mungonte as komunikimi me publikun, ai mes veprave u drejtohej atyre për t’u treguar më shumë rreth përmbajtjes së asaj që ata po i shijonin.
Vepra e Dimitri Shostakovich, ishte ajo që shënoi kulmin e kësaj mbrëmje. Kjo vepër nga kompozitori sovjetik ishte kompozuar në vitin 1937, por për ta kapur më lehtë kontekstin e kësaj vepre duhet të preken ngjarjet e një viti më herët. Gjatë kohës kur kjo vepër po përgatitej ishte përballur me presion e censurë, gazeta zyrtare sovjetike e kishte cilësuar atë si një vepër vulgare, formaliste dhe jo e përshtatshme. Kompozitori ndodhej në një presion psikologjik deri në finalizimin e saj, ai i gjendej në një situatë ku ishte në rrezik për tu futur në burg vetëm për shkak të punës së tij artistike. Pas këtij shpjegimi, dirigjenti Charette, i ftoi të gjithë të pranishmit ta shijojnë këtë simfoni në mënyra të ndryshme, qoftë si një vepër arti e shkëputur nga konteksti i kohës, me një përjetim tejet personal apo si një protestë intime kundër censurës artistike.
“Muzika është gjuhë dhe çdo shoqëri që beson në lirinë e fjalës, beson dhe ne muzikë dhe në art. Institucionet të cilat përkrahin artin janë jashtëzakonisht të rëndësishme në një shoqëri demokratike”, u shpreh Charette. Këtu ai krejt në fund të fjalëve të tij kishte edhe një mesazh për ta mbështetur më fuqishëm këtë orkestër.
“Ju si një shtet, si një kryeqytet, shoqëri dhe komunitet duhet të jeni shumë krenar për këtë orkestër prapa meje. Kjo orkestër meriton përkrahjen e juaj dhe përkrahjen institucionale”, ka thënë kompozitori.
Ishte oboisti Arthu Klaasens, ai që publikut i dha një interpretim solistik që rrallë herë përjetohet në këtë sallë. Ndonjëherë e gjithë orkestra pushonte lëvizjet e tyre, për t’i dhënë kështu mundësinë publikut të shijoi magjinë e këtij tingulli. Kur tingujt e tij zgjateshin, duart e dirigjentit me ngadalësi ngriheshin, e orkestra vetëm zbatonte rrugën e kësaj melodie. Ai mbrëmë përjetoi eksperiencën e parë të interpretimit para publikut prishtinas, këtë përjetim ai e cilëson si tejet të veçantë.
“Është e mahnitshme ta shohësh këtë sallë të mbushur më kaq shumë njerëz, më shumë se sa që do duhej të zinte kjo sallë, kjo është një ndjenjë shumë e mirë për mua si solist. Publiku me të vërtetë donte të dëgjonte, unë e ndjeva këtë dhe kjo e bëri shumë më të lehtë interpretimin tim”, u shpreh oboisti Klaassens për KultPlus, lidhur me bashkëpunimin me orkestrën, ai i quajti si ndjekës shumë të mirë dhe në harmoni me interpretimin e tij e të dirigjentit.
Drejtori i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari tregoi për KultPlus se bashkëpunimi i mëparshëm i Filharmonisë me këtë dirigjent, kishte nxitur orkestrën që të kërkoi përsëri ardhjen e këtij dirigjenti në Prishtinë, pasi që ai kishte gjetur një gjuhë të fuqishme artistike me orkestrën.
“Ky dirigjent tashmë e dëshmoi veten për herë të dytë, andaj duke i ditur kualitetet e tij ne kemi vendosur ta kemi më shpesh meqë ai me punën e tij është duke e ngritur në nivel më të lartë orkestrën, andaj edhe ky program voluminoz është kërkesë e tij dhe sonte orkestra i ka provuar limitet interpretative që ndoshta me ndonjë dirigjent tjetër nuk do të kishim pas edhe guxim”, u shpreh drejtori Jashari, i cili shtoi se programe të tilla duhet të vazhdojnë t’i ofrohen publikut i cili ka po ashtu kërkesa të larta artistike, pasi që edhe pas pushimit mes veprave publiku vazhdoi të qëndroj në sallë, madje disa prej tyre në këmbë, e ata ulur kishin ardhur rreth një orë më herët për t’i zënë ulëset.
Këtu drejtori Jashari, u shpreh tejet entuziast për praninë e publikut ndërsa tejet i dëshpëruar që Filharmonia e Kosovës ende përballet me mungesën e një sallë adekuate, ku edhe kualiteti i interpretimit do të ishte një nivel edhe më të lart.
Megjithatë ai ndihet tejet i kënaqur që me interpretimin e solistit holandez Klaasens i mundësuan publikut të dëgjojnë tingujt e një instrumenti të rrallë, siç është oboa, i cili kërkon shumë profesionalizëm e trajtim delikat ndërsa shtoi se në Filharmoninë e Kosovës janë bërë pothuajse dhjetë vite që kur nuk ka pasur solo oboist.
Lidhur me planet e këtij viti ai tha se do të ketë edhe udhëtime jashtë vendit, kori do të udhëtoj në muajin maj për në Londër, ndërsa shtoi se ekziston mundësia e shkëmbimit edhe me Indonezinë. Për të gjithë publikun e Filharmonisë, ai tha se edhe ky vit do të jetë mjaft i ngjeshur me koncerte ndërsa paralajmëroi se Filharmonia e Kosovës muajin tjetër do t’u sjellë përsëri një koncert./ KultPlus.com
Orkestra e Filharmonisë së Kosovës, së bashku me solistë nën dirigjimin e dirigjentit të shquar nga Gjermania Noorman Widjaja, mbrëmë sollën një koncert festiv, që shënoi edhe koncertin e fundit për këtë vit nga ky institucion, shkruan KultPlus.
Gili Hoxhaj
Fotografitë: Arben Llapashtica
Edhe një orë para se ky koncert të fillonte, Salla e Kuqe e Pallatit të Rinisë, nuk numëronte pothuajse as edhe një karrige të zbrazur. Kur Orkestra e Filharmonisë së Kosovës, zuri vendin e saj brenda skenës, priten me duartrokitja nga një pjesë e publikut ulur, e të tjerë në këmbë të cilët u kishin besuar tingujve të tyre këtë mbrëmje.
Kur pranë orkestrës vjen dirigjenti Noorman Widjaja, me lëvizjet e tij artistike, e dirigjimin më shumë profesionalizëm rrëmben emocionet e gjithë sallës. Dirigjimi i tij nuk ishte nga ata të zakonshmit, ai nuk kursente asgjë nga fuqia e tij artistike, për të nxjerrë më të mirën e mundshme nga të gjithë ata para të cilëve ndodhej mbrëmë. I veshur në të zeza, ai lëvizte shkopin nga të tri anët sa shtrihej orkestra. Ai dukej sikur edhe reagonte ndaj secilit tingull, e ndaj secilit zë, dhe pas çdo vepre duartrokitjet e publikut nuk ia atribuonte vetës, por shkopi i tij drejtohej përsëri tek orkestra dhe tek solistët.
Dirigjenti Noorman Widjaja, i cili ishte për të tretën herë në Kosovë, përkundër që ai ka dirigjuar shpesh koncerte simfonike, ai për KultPlus, thotë se është dirigjent i operës, ai i do më shumë koncertet e operës sepse kanë më shumë gjallëri, për shkak të tekstit dhe kuptimit që bartin në vete, andaj edhe kur e kishte marr ftesën për këtë koncert, ai thotë se nuk kishte hezituar që nga momenti i parë.
“Ky kuptim brenda tekstit e bën muzikën, kështu që unë mund ta krijoi me atë kuptim dhe të ua dhuroj atë orkestrës”, tregoi dirigjenti Widjaja.
“Për orkestrën që të luaj në opera, e pastaj në simfoni është shumë më e lehtë sepse në opera ata fillojnë të dëgjojnë, dhe të luajnë së bashku. Të them të drejtën, një orkestër e mirë simfonike nuk është një orkestër e mirë e operës por një orkestër e mirë e operës është një orkestër shumë e mirë simfonike për shkak se është më e lehtë për ta sepse dirigjenti i cili e kupton operën mund t’u sqaroj gjithçka atyre”, tha dirigjenti Widjjaja për KultPlus.
Ai thotë se është i kënaqur me punën e instrumentistëve të kësaj orkestre por shtoi se kjo orkestër ka nevojë më shumë për dirigjentë me eksperiencë, për shkak se bashkëpunimi është shumë i rëndësishëm për orkestrën.
“Një tren i mirë ka nevojë për lokomotivë të mirë, ata kanë nevojë jo vetëm dikë që dirigjon dhe shkon por për dikë që kësaj orkestre mund t’i jap shumë më tepër që kjo orkestër të jetë edhe më fenomenale. Unë më të vërtetë i dua ata, ata janë të lumtur sa herë që më shohin dhe ne tashmë jemi bërë miq, ashtu si një familje”, tregoi dirigjenti nga Gjermania për KultPlus.
Publiku mbrëmë shijoi edhe interpretimin e gjashtë solistëve nga Kosova dhe Shqipëria, të cilët me zërin e interpretimin e tyre mrekulluan koncertin këtij fundviti, madje asnjëri prej tyre nuk iku nga skena pa u kthyer përsëri nga duartrokitjet e publikut.
Solistët që interpretuan mbrëmë përfshin tashmë emra të njohur. Linda Kazani nga Shqipëria ishte solistja e parë që iu bashkua orkestrës mbrëmë, më pas erdhi tenori Liridon Sadriu, sopranoja Doklea Hoxha, baritoni Sokol Hidërsha, sopranoja Adelina Paloja dhe sopranoja Arta Jashari.
Pasi që publiku pushon nga duartrokitjet e fuqishme që e kthejnë për të dytën herë sopranon Arta Jashari në skenë, para tyre kthehet përsëri sopranoja Linda Kazani e cila interpreton veprën e Verdit “Estano!…Ah fors’e lui”, ajo dukej se mori gjithë publikun me vete gjatë interpretimit të kësaj vepre të shoqëruar nga zëri që vinte në prapaskenë nga tenori Liridon Sadriu. Ajo dukej sikur komunikonte me çdo njërin në sallë, shpesh duart e saj shtriheshin afër saj, e sytë e saj shkonin edhe tek publiku që ndodhej sipër sallës.
“Më dukej sikur i këndoja secili një me një në sy”, tha Kazani për KultPlus.
Sopranoja Linda Kazani tregoi për KultPlus, se ndihet shumë e kënaqur nga bashkëpunimi i parë me Filharmoninë e Kosovës. Edhe pse ajo interpretoi për herë të parë para publikut kosovar, ajo thotë se e ka ndjerë shumë fuqishëm ngrohtësinë e këtij publiku.
“Me gjithë suksesin që pata sonte këtu jam shumë e emocionuar, edhe pse nuk e dija se si do të më prisnin meqë në publik nuk kisha asnjërin nga familjarët e mij që janë në Tiranë. Ndryshe nga skenat e tjera kur ke një distancë me publikun dhe kur publiku është në errësirë ku ti nuk e shikon, këtu publiku ishte shumë afër dhe shumë i ngrohtë”, tha Linda Kazani.
Drejtori i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari tha se e cilëson si të suksesshëm këtë vit pasi që me dy njësitë e Filharmonisë, korin dhe orkestrën kanë arritur të jenë pjesë e shtatëmbëdhjetë projekteve koncertale. Veçantia e këtij viti për Jasharin kanë qenë dirigjentet dhe solistët e rinj që kanë bashkëpunuar për herë të parë me Filharmoninë.
“Dirigjentët e rinj që kanë bashkëpunuar këtë vit me Filharmoninë kanë lenë shumë mbresa tek orkestra dhe tek publiku, aq më tepër duke u bazuar në faktin që ne kemi nevojë për prurje të dirigjenteve të profilit të lart me përvojë. Një prej tyre është edhe dirigjenti Noorman Widjaja, të cilin me gjasë do ta ftojmë përsëri sepse me dirigjimin e tij orkestra ka përparuar shumë”, tha drejtori Jashari për KultPlus.
Përkundër këtij suksesi, ai thotë se buxheti i pamjaftueshëm, i ka lenë peng dëshirën e tij që Filharmonia e Kosovës të prezantohet edhe jashtë vendit. Ndërsa edhe këtë vit sikur vitet e kaluara vështirësitë e Filharmonisë tashmë shtrihen më shumë në aspektin organizativ dhe në mungesën e sallës për të cilën Jashari thotë se shpreson që të paktën viti i ardhshëm do t’i gjej në një situatë ku do t’i numërojnë ditët për të hyrë në një objekt të ri./ KultPlus.com
Kori dhe orkestra e Filharmonisë se Kosovës, së bashku me katër solistë ishin bashkuar mbrëmë në Atelienë e Pallatit të Rinisë dhe Sportit në Prishtinë, për të sjellë një koncert të fuqishëm me njërën nga veprat e fundit të Haydnit, shkruan KultPlus.
Gili Hoxhaj
Fillimisht në këtë koncert erdhi vepra e popullarizuar e Bethovenit- Uvertura “Coriolan”, për t’i lënë një përmbyllje goditëse me veprën e Joseph Haydan “Missa in Tempore Belli”, apo “Meshë në kohën e luftës”.
Kur orkestrës i bashkohet edhe kori, ky koncert vetëm se fillon rrugëtimin e magjishëm muzikor. Kori, orkestra dhe katër solistë takoheshin në pikë vështrim. Rafet Rudi ishte ai që dirigjoi me shumë pasion, e përkushtim këtë koncert. Sytë dhe duart e tij valëzoheshin me shpejtësi drejt atyre që kishte përballë dhe nga gjithë ky komunikim muzikor jehoi në një mbrëmje që e madhështon edhe më shumë një nga veprat më kolosale të Haydnit.
“Është një vepër në radhën e veprave madhore vokalo-instrumentale që unë po përpiqem të i nxjerrë në dritë. Janë më të vështira sepse kërkojnë staf solistësh, mandej kor dhe orkestër. Jam jashtëzakonisht i lumtur që kori dhe orkestra kanë funksionuar shumë mirë sonte. Kjo vepër ndonëse në titull është “Mesha në kohën e luftës”, në të vërtetë është meshë e paqes, pasi që Haydni ka gjetur forcë ta bëj një vepër humane dhe optimiste”, tha për KultPlus dirigjenti i mbrëmjes Rafet Rudi.
Artistët në skenë i ndante një hapësirë e vogël, për shkak të numrit të madh të tyre. Jo shumë larg tyre, publiku kishte mbushur çdo hapësirë që të mundësonte të dëgjoje këtë interpretim të Filharmonisë.
“Dirigjentet dhe ata që kontribuojnë në këtë koncert gjithmonë e masin vlerën e tyre me reagimin e publikut dhe e vërejtëm që publiku ishte shumë i kënaqur”, u shpreh me shumë emocion Rudi, pasi që u nda nga publiku që dhuroi duartrokitjet më të forta mbrëmë.
Ky koncert kishte vënë përballë katër solistë të shquar, që kishin udhëtuar drejt Prishtinës për t’i dhënë edhe më shumë madhështi këtij koncerti: Mariana Leka – soprano nga Shqipëria, Daniela Diakova – mexosoprano nga Bullgaria dhe Mihail Mihaylov – tenor nga Bullgaria dhe në bas Frano Lufi nga Italia.
Frano Lufi, pas shumë vitesh e ndau skenën me Filharmoninë e Kosovës, kurse kjo mbrëmë shënon koncertin e tij i parë me Filharmoninë në Prishtinë. Ai për KultPlus tha së mbrëmë është ndjerë i mahnitur nga niveli i korit të Filharmonisë, të cilin e quan edhe diamanti i këtij koncerti.
“Kjo është një vepër e mrekullueshme ku kryesisht dominon kori dhe kori sonte ishte i mrekullueshëm dhe ne ndjejmë kënaqësi të madhe kur e dëgjojmë këtë kor dhe unë nuk e dija që kori është kaq i mirë, orkestra nuk diskutohet që është e mirë se ka shumë profesionistë”, u shpreh Lufi.
Ai po ashtu theksoi se ndihet i impresionuar nga interesimi i audiencës për ta ndjekur këtë koncert, duke shtuar se kjo sallë nuk e justifikon një koncert të këtij niveli.
Mes zërave kumbues, kori dhe orkestra jepnin vulën drejt fundit të tij, me thirrjen për paqe, fjalë e cila po e shkrinte fundin e kësaj mbrëmje. Mes kësaj fjale kumbonte në mes një tingulli që t’i kujtonte tamburet e luftës, që Patris Berisha e sillte në perkusione. Pikërisht në këtë pjesë transmetohet mesazhi i veprës së Haydnit “Meshë në luftë”, e cila ishte realizuar në ankthin e luftës , kur Austria ndodhej në pe periudhën kur shtetit qeverisej me dekrete që i sillte imperatori Jozefi II, dhe njëri nga dekretet e famshme të asaj kohe ishte që “asnjë austriak nuk duhet të flet për paqe”.
Drejtori i Filharmonisë së Kosovës, Baki Jashari tha për KultPlus se ky koncert është rezultat i përgatitjeve dymujore dhe intensive nga kori, ku kori ka pasur edhe rol dominant, ndërsa shtoi se ky koncert është edhe një orientim i Filharmonisë që të sjellë edhe koncerte të tjera të bashkëpunimit të dy njësive, të orkestrës dhe korit.
“Ne mundohemi gjithmonë që publikut t’i sjellim vepra monumentale, nuk është lehtë të realizohet një koncert me një qind njerëz në skenë por Rafet Rudi e ka bërë një punë të mrekullueshme”, tha Jashari për KultPlus.
Ky koncert shënon koncertin e parafundit nga Filharmonia e Kosovës për këtë vit, ndërsa Koncerti i Vitit të Ri, vjen javën tjetër më 23 Dhjetor./ KultPlus.com
Baki Jashari, i cili përgjatë disa viteve po qëndron në krye të Filharmonisë së Kosovës, sot mori dritën e gjelbër për edhe një mandat me gjithsej 4 vite për ta drejtuar këtë institucion, shkruan KultPlus.
“Ministria e Kulturës, Rinis dhe Sporteve të Republikës së Kosovës bënë njoftimin për kandidatin e suksesshëm, të rekomanduar nga KD i Filharmonisë së Kosovës, për pozitën e Drejtorit në Filharmoninë e Kosovës, Baki Jashari”, thuhet në vendimin e MKRS-së./ KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës nesër do të sjellë koncertin me Kor dhe Orkestër, në Atelienë e Pallatit të Rinisë dhe Sportit në Prishtinë, shkruan KultPlus.
Gili Hoxhaj
Në këtë koncert do të interpretohen veprat e Joseph Haydan “Missa in Tempore Belli”, “Paukenmesse – Meshë në kohën e luftës Nr.9 në C – dur (Hob.XXII:9)” dhe Ludvig v. Beethoven “Uvertura “Coriolan” Op. 62”.
Rafet Rudi i cili ka përgatitur projektin që do të prezantohet nesër, tha sot gjatë konferencës se ky është koncert në radhën e disa prezantimeve të rëndësishme që ka pasur Filharmonia e Kosovës.
“Me këtë koncert të kësaj vepre voluminoze dhe të madhe ku marrin pjesë kori, orkestra, dhe solistët e nderuar po vazhdon një aktivitet mjaft indikativ në realizimin e veprave madhore të muzikës klasike. Këtë radhë e kemi Haydanin, është një meshë nder më të veçuarat e Haydanit, të cilën e ka shkruar në periudhën e fundit të jetës së tij”, shpjegoi dirigjenti Rudi.
Ai poashtu shpjegoi se kjo vepër e cila quhet “Mesha në kohën e luftës”, është shkruar në kohën kur Austria ishte në luftë dhe pikërisht këtu vije madhështia e këtij kompozitori që edhe në atë kohë ka shkruar një vepër më karakter më optimist, ku fjala e fundit që kumbon në këtë vepër është “Paqe”.
Koncerti është përgatitur nga dirigjenti Rafet Rudi, i cili do të dirigjoj edhe interpretimin e solistëve: Mariana Leka – soprano nga Shqipëria, Daniela Diakova – mexosoprano nga Bullgaria dhe Mihail Mihaylov – tenor nga Bullgaria dhe në bas Frano Lufi nga Italia.
Sopranoja Mariana Leka, është kthyer pas pesë vitesh për të sjellë një bashkëpunim me filharmoninë, ndërsa tha se nuk ka asnjë dyshim që nesër koncerti do të dal i shkëlqyeshëm.
“Është një kënaqësi puna që bëhet në bashkëpunim me korin, orkestrën dhe solistët. Gjatë përgatitjeve jemi ndjerë shumë komod dhe besoj që edhe koncerti do të dal i shkëlqyeshëm”, tha Leka gjatë konferencës sot.
Ndërsa, Frano Lufin e ndaj një hark kohor prej dhjetë vitesh pa ndonjë bashkëpunim me Filharmoninë.
“E ndjej të nevojshme të them se kam ndjerë një nivel të mrekullueshëm të korit dhe shpresoj që nesër do të jenë edhe më të mirë”, tha Lufi sot.
Ai po ashtu është shprehur se ndihet shumë i lumtur ta këndoj këtë vepër e cila ka një kërkesë për paqe, për të cilën e gjithë bota ka nevojë.
Mexosopranoja e cila vjen nga Bullgaria, Daniela Diakova, tha sot se kjo vepër e nderon Prishtinën dhe se ajo e fton të gjithë publikun prishtinas që të ndjek nesër interpretimin e kësaj vepre.
Mihail Mihaylov – tenor nga Bullgaria pohoi sot se ndihet i lumtur që nesër do të interpretoi në Prishtinë, ku ndihet si në shtëpi.
“Mendoj se ky zhanër i meshës është për t’i bashkuar njerëzit, dhe për mua është kënaqësi që të vij nga një shtet i Ballkanit për tu bashkuar përmes muzikës”, ka thënë tenori Mihaylov.
Ky koncert do të filloj nesër në ora 20:00 në Atelienë e Pallatit të Rinisë dhe Sportit në Prishtinë, ndërsa është koncerti i parafundit nga Filharmonia e Kosovës për këtë vit./ KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës më 15 dhjetor, ditën e premte sjellë koncertin me Kor dhe Orkestër, shkruan KultPlus.
Në këtë koncert që do të mbahet në Atelienë e Pallatit të Rinisë dhe Sportit në Prishtinë, do të interpretohen veprat e Joseph Haydan “Missa in Tempore Belli”, “Paukenmesse – Meshë në kohën e luftës Nr.9 në C – dur (Hob.XXII:9)” dhe Ludvig v. Beethoven “Uvertura “Coriolan” Op. 62”.
Solistët që do të interpretojnë nën dirigjimin e dirigjentit Rafet Rudi janë: Mariana Leka – soprano (Shqipëri), Daniela Diakova – mexosoprano (Bullgari), Mihail Mihaylov – tenor (Bullgari) dhe Frano Lufi – bas (Itali).
Koncerti mbahet të premten me fillim nga ora 20:00./ KultPlus.com
Filharmonia e Kosovës sonte më 26 nëntor me fillim nga ora 20:00, do të sjellë koncertin e radhës nën interpretimin e Orkestrës së Filharmonisë dhe dirigjentit nga Shqipëria Bujar Llapaj, shkruan KultPlus.
Në kuadër të këtij koncerti do të interpretohen veprat e kompozitorëve Kreshnik Aliçkaj, Drinor Zymberi dhe Antonin Dvorak. Kurse mbrëmja do të përcillet edhe me tinguj të violinës nga violinist kosovar Festim Fanaj ndërsa në piano do të interpretoj Shkelëzen Baftiari nga Maqedonia.
Ky koncert do të mbahet javën tjetër më 26 Nëntor në Sallën e Kuqe të Pallatit të Rinisë dhe Sporteve./ KultPlus.com