Të mërkurën në mbrëmje në televizionin e njohur francezo-gjerman ARTE, është transmetuar i sinkronizuar në gjuhën gjermane filmi “Babai”.
Ky film me regji të Visar Morinës i cili trajton fatin e një kosovari në vitet ’90 që migron ilegalisht në Gjermani në kërkim të një jete më të mirë u shfaq mbrëmë me fillim nga ora 23:10 në kanalin ARTE, mirëpo nuk munguan vërejtjet për këtë film që nga përkthimi e deri te përmbajtja.
Profesori shqiptar në Paris Nezir Kraki, publikoi një opinion të tij në rrjetin social Facebook, duke i paraqitur disa vërejtjet, duke nis nga filmi “Babai” e poashtu nuk la pa përmendur edhe filmin “T’padashtun”, të regjisorit Edon Rizvanolli, i cili u dha në Paris para disa ditëve.
Në vijim po sjellim të plotë kritikën e Nezir Krakit:
N’këtë moment film shqip në kanalin franko gjerman Arte. Filmi “Babai” i Visar Morines.
U gezova qe nje film kosovar shfaqet ne Arte por disa verejtje i kam:
1. Filmi ne shqip dmth, me titra ne frengjisht por përkthim/përshtatja duket se eshte bere me fjalor shqip frengjisht, nuk eshte perkthyer kuptimi por fjala. Me shkollë i thonë perkthim ad literam e jo ad sensum. Kjo eshte verejtje e vogel.
2. Klishetë qe gjenden zakonisht ne filmat tane. P.sh. që n’minuten e 10 te filmit paraqitet nje skene ku familja, rreth nje tepsie hane dreke a darke te ulur përtokë. Ok, fjala eshte per vitet e okupimit serb dhe gjendja mund te kuptohet por bile nje sofër te rrumbullaket e kemi pase edhe atehere, kaja nonen. Nejse, tjeterkund e kam hallin. Derisa ata po hanin bukë (femije e gra te pranishëm), papritmas degjohen britma dhe, fiks nje meter afer tyre, shfaqet i zoti i shpise duke e rrahe djalin e vet brutalisht me rryp. Arsyeja? Babai mendon se i biri ia kishte “vjedh” pushken. Ëoë
Une nuk di që skenë e tillë te ketë ndodhë ne familje shqiptare ku brutalizohet tjetri ne prani te femijeve.
Filmi po vazhdon me klishe tjera e mosperputhje qe as imagjinata hollivudiane nuk do t’i pranonte.
Nejse, po ndalem ketu se nuk jam kritik filmi as kineast por mediokriteti dallohet lehte, pa qene ekspert i fushes.
Nuk e paragjykoj punen e regjisorit te cilin s’e njoh por do t’ishte mire qe edhe njerezit e artit te lexojne libra, te informohen, te dokumentohen mbi ngjarjet qe tregojne, thjesht…te jene regjisorë edhe intelektualisht jo vetem teknikisht.
Para disa diteve u shfaq ne Paris nje film tjeter. Filmi “T’padashtun” i cili do ta perfaqesoje Kosoven ne Oscar. Ai ishte film ULTRA klishé, i zbrazur nga çdo kuptim, me narracion te zbehte dhe te pasakte, me paragjykime mbi shqiptarë e serbë, me krejt çka nje film s’do duhej te shfaqte. Këtu regjisori i kishte vendosur ne te njejtin rrafsh tragjik perdhunimet e grave shqiptare nga çetnikë serbë me rregullat tona (te vjetra) zakonore. Kishte shkuar aq larg saqe djali i gruas se perdhunuar ne lufte (dmth femije nga perdhunimi) takohet dhe dashurohet me vajzen e vet perdhunuesit, ne Holandë ku kishin emigruar te dyja palët. Kjo ngjarje totalisht e paimagjinueshme (probabiliteti zero) zhvillohet ne film paralelisht me tregimin se si babai i te perdhunuarës e kishte perjashtuar atë nga shtepia duke mos e lene as ne vajtimin e nenes se saj, vdekur 18-20 vite pas luftes.
Per dialogjet as qe guxoj te flas: gjuha as gegë as toskë, gjuhë bërllog, dialog i varfer pa bisht pa krye…
Nje keshille : kur realizoni filma te tille mos i shfaqni. Knaquni ne sallonet e juja. Mos na skuqni n’Paris e n’Berlin allahile!
Nejse…
nk, kritik ilegal i filmit
