Fituesja e çmimeve Oscar dhe Emmy, Brooke Keesling ka mbajtur një prezantim sot në kinemanë “Jusuf Gërvalla” në kuadër te Festivalit të Filmit të Animuar Anibar, përcjellë KultPlus.
Brooke Keesling tregoi për përvojën e saj gjatë kohës kur punoi për kompani si ‘Cartoon Network’, ‘Disney dhe Warner Bros’, ku edhe ka qenë e përfshirë në disa filma si: “Inception”, “The Dark Knight” dhe “Pirates of the Caribbean”.
Ajo vazhdoi duke treguar për punën e saj në Bento Box Entertainment, shtëpia e “Bob’s Burgers” dhe “Central Park”.
Pos këtyre, Keesling ndau me publikun fakte interesante rreth filmit të saj të parë të animuar, “Boobie Girl”, i cili ka fituar çmimet Oscar dhe Emmy në vitin 2005.
Ajo ka një përvojë të gjatë pune në nivelet më të larta të industrisë së animacionit dhe në detaje tregoi pikërisht për këtë.
Në fund, ajo pranoi edhe pyetje nga publiku ku tregoi për mundësitë e shumta në industrinë e animacionit, duke ju dhënë këshilla animatorëve të rinj të cilët janë të interesuar të kenë një karrierë në fushën e animacionit. / KultPlus.com
Filmi i parë Shrek doli në vitin 2001, gjashtë vjet pasi të drejtat u fituan fillimisht nga DreamWorks.
Shrek-u është protagonisti i filmit, i historisë së tij, një shembull kryesor i anti-heroit në veprim.
Ai heziton ta braktisë moçalin e tij, e jo më të rrëzojë Farkuadin, mbretin antipatik. Të gjitha veprimet e tij janë të motivuara thjesht nga dëshira për të fituar moçalin dhe, më vonë dashurinë për Fionën.
Ky ndërtim karakterial siguron një thelb emocional, i cili, së bashku me mësimin e rëndësishëm që marrim nga dialektika e personazhit të Shrekut, na bën që ne të lidhemi me të në një nivel përjetimi. Me pak fjalë, ne interesohemi dhe kujdesemi për Shrekun.
Në të vërtetë, historia e Shrekut fillon me një libër të vitit ’90-të nga William Steig, me titull thjesht “Shrek”.
Jo shumë fansa të filmit janë në dijeni të kësaj vepre, ndërsa ndikimi kulturor i këtij libri është i papërfillshëm. Rëndësia e saj është e kufizuar në të qenit thjesht gjeneza e Shrekut, pasi ne e kemi njohur atë nëpërmjet filmit.
Të gjithë elementët e Shrekut modern janë në libër. Karakteristikat e gomarit dhe Fiona për shembull. Ashtu si prindërit e Shrekut, të cilët mungojnë dukshëm në përshtatjen filmike.
Pamja e Shrekut është e ngjashme, por jo identike. Shenja dalluese me veshët si lepur janë, së bashku me lëkurën e gjelbër.
Por, në punën e ilustruar të Steig, Shreku paraqet një përplasje të çuditshme në kokën e tij.
Evolucioni i Shrekut është i rëndësishëm. Shreku i Steig është një krijesë e tmerrshme, duke e marrë direkt nga rrënjët mitologjike dhe folklorike indoevropiane (etimologjia e saktë e “ogre” është e paqartë).
Shreku Modern është një krijesë mjaft e arritshme, e cila, në të njëjtën kohë, shfaq të dyja tiparet arketipike të Ogresit dhe, në të njëjtën kohë, i nxjerr ato në mënyrë të qartë për satirë.
Prandaj, Shreku modern ka lindur nga ballafaqimi i të dyve.
Të drejtat për një përshtatje filmike të Shrekut të Steig-ut u blenë nga Steven Spielberg në 1991. Sidoqoftë, ai neglizhoi të bënte gjë me të, dhe të drejtat u rifituan në 1995 nga Jeffrey Katzenberg, bashkëthemelues i DreamWorks.
Arsyeja se pse Spielberg nuk bëri asgjë me Shrek është një pyetje interesante. Sidoqoftë, duhet të vërejmë se Spielberg vetë e pa qartë vlerën e Shrekut.
Një nga regjisorët më të njohur të filmave mendonte se ky anti-hero i madh mbartte vlera. A ishte Shreku i rreshtuar për të qenë ET-ja i ardhshëm? Në çdo rast, DreamWorks ishte studio e re asokohe.
Shreku nuk ishte shëtitja e tyre e parë e animuar, por ishte padyshim i pari që pati brohoritje absolute në debutimin e zakonshëm.
Filmi i parë Shrek doli në vitin 2001, gjashtë vjet pasi të drejtat u fituan fillimisht. Në vend që të zbresë ose në një rrugë tradicionale të animacionit ose në një hibrid të veprimit të drejtpërdrejtë/CGI, Shrek u animua plotësisht duke përdorur kompjuterin për të krijuar imazhet.
Sot ne e marrim këtë si të mirëqenë – me Disney/Pixar që është kampioni aktual në këtë spektër, por në atë kohë ishte një gjë e rrallë, shkruan Medium.
Në këtë mënyrë, Shrek fjalë për fjalë kapërceu tranzicionin analog-digjital, çka përbën një trashëgimi të rëndësishme në historinë kinematografike.
Rezultati i përshtatjes së kësaj qasjeje ishte një film shumë i bukur që audiencat ishin në gjendje ta përjetonin në një mënyrë të re dhe emocionuese. Unë argumentoj se lidhja Shrek-audiencë shkon më thellë se kjo.
Audiencat lidheshin me Shrek në një nivel themelor, kryesisht të nënvetëdijshëm. Ne mund ta shohim këtë përmes një analize se si Shrek paraqitet në Shrek.
Siç u tha më parë, Shreku modern është një karakter shumë më i pastër dhe i arritshëm sesa Shreku i Steig. Gjithçka rreth tij është e rrumbullakosur në modelin e karakterit, pavarësisht se gjoja është një Ogre i neveritshëm. Kjo shtrihet edhe në aspekte të tjera të karakterit.
Në vend që të ketë një personalitet të neveritshëm, Shrek tregohet që është një personazh vërtet i butë, i cili detyrohet të futet në situata poshtërimi nga përndjekja e një shoqërie që i frikësohet atij.
Për ta sqaruar, Shrek është një personazh i fuqishëm, sepse u drejtohet pritshmërive tona estetike në një mënyrë jashtëzakonisht elegante.
Ne qeshim me batutat e tij, simpatizojmë dëshirën e tij për një jetë të thjeshtë dhe dashurinë për Fionën, ndërsa në të njëjtën kohë pritshmëritë tona sfidohen.
Shrek është heroi më pak i mundshëm, por përfundon duke shpëtuar ditën shumë herë. Në këtë pikë, vlen të përmendet toni i humorit në filmat Shrek, të vendosur në filmin e parë të Shrek-ut. Ne tashmë kemi mbuluar se si Shrek lind nga kontradiktat, por zbulojmë se ky parim vlen për gjithçka tjetër në film.
Vendosja e filmit është Far Far Away, një vend ku jetojnë personazhet e përrallave, por gjithmonë me një përmbysje. / KultPlus.com
Një ndër objektivat e Festivalit të Animacionit “Anibar”, është dhënia e kontributit në edukimin e brezave të rinj rreth animacionit, përmes prezantimeve nga profesionistë të fushave, artistë e profesorë të dëshmuar tashmë globalisht përmes punës së tyre. Për këtë qëllim këtë edicion kemi ftuar një ndër emrat më të njohur të industrisë së filmit të animuar në Japoni, është animatori i shumënjohur Koji Yamamura.
Yamamura do të jetë prezent në ditën e fundit të festivalit, më 21 korrik 2019. Ai do të mbajë një prezantim në lidhje me “Shndërrimin e imagjinatës në realitet” përmes animacionit. Pas prezantimit të tij, pjesëmarrësit do të kenë mundësi që të parashtrojnë pyetje dhe të bashkëbisedojnë me të lidhur me teknikat më profesionale të përdorura nga mjeshtri i animacionit. Duhet potencuar se në përgjithësi në industrinë e filmit të animuar, teknologjia e përdorur në prodhimin e filmave merr vëmendjen kryesore të kritikëve dhe artdashësve.
Për Koji Yamamura-n krijimi i filmave të animuar është si hyrje në një botë më të thellë shpirtërore, ku tejkalohet dualizmi në mes të mendjes dhe materies, dhe mund të realizohet bashkimi i ndërdijes me realitetin. Koji Yamamura gjatë prezantimit të tij do ta përqendrojë vëmendjen kryesisht mbi aspektet psikologjike të disa filmave të tij të animuar si: Mt. Head, Fig, Franz Kafka, Country Doctor, Strings Muybridge, “Satie Parade”;. Ai do të flas ndër tjerash për rolin e ndërdijes në prodhimin e filmave të animuar, dhe mënyrat për të hyrë në ndërdije përmes teknikave të animacionit.
Përndryshe, Koji Yamamura është anëtar i Akademisë së Arteve dhe Shkencave të Filmit, dhe profesor i Universitetit të Arteve në Tokyo. Ai gjatë vitit 1990 e rafinoi stilin e tij, duke shpenzuar shumë në krijimin e filmave për fëmijë. Filmi tij, “Mt Head”, është nominuar për Oscar në kategorinë e filmit më të mirë të animuar nga Akademia e Filmit në vitin 2003. Filmi i tij në thelb intepreton historinë tradicionale japoneze të Rakugos “Atama-yama”. Nominimi për Oscar shënoi një pikë kthese për Kojin. Pas këtij nominimi, filma te tij si: “Crocodile”; (2005), “Franz Kafka” “Country Doctor” (2007), dhe “Strings Muybridge”; (2011), morën më shumë se 90 çmime nëpër festivale të animacionit./Inajderi/KultPlus.com
Viti 1975 shënoi një sukses të ri, u prodhua i pari film multiplikativ shqiptar (teknika e kartonave) “Zana dhe Miri” nga piktori Vlash Droboniku i cili mbasi kreu studimet në Institutin e Lartë të Arteve në Tiranë, bëri një specializim të shkurtër në studion “Animafilm”në Bukuresht (Rumani).Filmi multiplikativ ishte një domosdoshmëri e kohës për të mbushur një boshllëk të ndijshëm për filmat për fëmijë, ndonëse tematika që trajtuan ata nuk ishte vetëm për botën fëminore; shkruan kritiku i kinemasë Abaz Hoxha.
Filmi multiplikativ mori një zhvillim të shpejtë, një vit më vonë, 1976, u prodhuan 4 filma. Ekipi krijues u zgjerua ndonse baza teknike ishte ende e dobët mbasi u përdorën aparatura të vjetra të cilat u adaptuan për këtë qëllim. Viti 1977 një hap cilësor, nga kartoni i animuar realizohet filmi i parë me vizatime “Zhgarravinat” me regjisor-piktor Bujar Kapexhiun.
Ky ishte një film mjaft i suksesëshëm i cili u nderua me Kupën e Festivalit të Dytë të Filmit Shqiptar për gjininë e tij më 1977 dhe me çmimin e Parë në Festivalin e Tretë të Filmit Ballkanik në Stamboll (Turqi); duke shënuar kështu edhe të parin çmim për filmat shqiptarë në Festivalet Ndërkombëtare të Filmave.
Teknikat e filmit multiplikativ kombinohen midis tyre, lëvizjet bëhen më ekspresive, me shprehje më të qarta karakteresh, me një ndërtim më origjinal në dramaturgji e me kërkesa të veçanta të stileve grafike për seicilin krijues. Më 1979 regjisori Esat Musliu, piktori Astrit Tota dhe operatori Faruk Basha prodhuan të parin film me kuklla “Vajza me pata”, teknikë që u pasua më vonë në një sëri filmash të Vlash Drobonikut. U rritën kuadrot dhe brenda pak viteve prodhimi i filmave të kësaj gjinie u rrit shumë shpejt. “Në fillim të viteve ‘80 prodhoheshin çdo vit 12 filma multiplikativë të teknikave të ndryshme.
Kjo rritje ishte rezultat i punës këmbëngulëse të krijuesve të këtij sektori. Këta filma u mirëpritën nga spektatorët e moshave të ndryshme, por veçanërisht nga të vegjëlit”; thotë Hoxha. Tipari dallues i tyre ishte karakteri kombëtar në subjekt,skenografi, psikologji. Ata transmetuan tek spektatori i vogël një moral të shëndoshë dhënë nëpërmjet të një humori bindës e të kuptueshëm por që nxiste fantazinë e tyre.
Baza teknike u rrit gradualisht duke kaluar në atelie më të modernizuara që dhanë mundësi për xhirime më të komplikuara dhe teknika më të avancuara. U krijua një bërthamë e konsiderushme krijuesish të gjithë profileve-skenaristë, regjisorë, piktorë, operatorë, multiplikatorë, kompozitorë etj të talentuar që e ngritën sektorin e tyre në lartësi përherë më të mëdha duke realizuar shumë filma cilësorë që u mirëpritën në publikun shqiptar dhe të huaj.
Duhet theksuar se filmi vizatimor iu shmang që në fillimet e tij politizimeve dhe diktatit ideologjik, ndoshta edhe vetë nga natyra e tij ku sundonte lufta midis së mirës dhe të keqes që përfaqësojnë një nga normat bazë të moralit të përgjithëshëm njerëzor sikurse u mbështetën edhe në përrallat popullore.
Ndërsa themeluesit e filmit vizatimor u bënë Vlash Droboniku e Bujar Kapexhiu, mbas tyre vijuan një plejadë e tërë piktorësh dhe regjisorësh të suksesëshëm si Tonin Vuksani, Boris Ikonomi, Gazmend Leka, Artur Muharremi, Esperanca Konomi, Majlinda Agolli, Artur Dauti, Robert Qafëzezi, Artan Maku, Sokol Xhahysa, Gjin Varfi, Stefan Taçi, etj si dhe një ansambël i tërë piktorësh ekzekutues dhe multiplikatorësh si Natasha Vodica, Diana Hoxha, Beti Kumi, Suzana Thaçi, Alma Bengu, Ana Arapi, Suzana Varvarica, Elefteri Milla,…. etj.
Një kontribut të rëndësishëm në xhirimin e filmave për fëmijë dhanë kinooperatorët Tomi Vaso, Diana Diamanti, Jovan Kondakçi, Beqir Vaqari,Vangjush Valla, Sonja Mamaqi, etj. Në këtë mënyrë xhirimi i filmave vizatimorë filloi të konsolidohesh dhe të rritej nga viti në vit duke u bërë e mundur që deri në vitin 1995 të ishin realizuar mbi 160 tituj filmash vizatimorë të teknikave të ndryshme./gazeta shqip
Me skenar e regji nga Ilirjana Bejta dhe Dalip Gashi, filmi i animuar i metrazhit të gjatë, zhanër realizëm magjik ‘Zhak’, tashmë ka nis xhirimet.
‘Zhak’ është një film i animuar që është i bazuar në përrallat shqiptare popullore. Koha e ngjarjes bie diku në fillimet e mesjetës ndërsa për KultPlus, vetë regjisorja Ilirjana Bejta ka treguar që është një ngjarje universale, pa një vend të caktuar.
“Filmi është në gjuhën angleze dhe është duke u punuar për tregun amerikan, marrëveshjet për distribuim është eventualisht co-produksionet do të bëhen publike në funt ë muajit nëntor të këtij viti”, tha për KultPlus Bejta e cila vazhdoi tutje të tregoi se një pjesë e vogël nga filmi ‘Zhak’, është realizuar dje me aktorët Rebeka Qena si Goldenhair dhe Dukagjin Podrimja si Zhak.
“Kjo pjesë është realizuar me teknologjinë e avancuar për animacion Body Motion Capture, e para e këtij lloji në Kosovë dhe qëllimi i kësaj pjese është dëshmia e natyrshmërisë së lëvizjeve, e cila do të prezantohet në Los Angeles muajin e ardhshëm”, theksoi skenaristja dhe regjisorja e filmit.
‘Zhak’ është realizim i neoFILMS, me producent Dalip Gashi ndërsa filmi ka nis të punohet që nga fillimi i vitit 2016-të dhe pritet të përfundohet në fund të vitit 2018.
“Kualiteti i fotografisë është 4K, ndërsa pamja është 3D mbështetur nga teknologjia RealD 3D dhe IMAX”, u shpreh Ilirjana.
Krejt në fund, Ilirjana Bejta, përmendi më meritorët për realizimin dhe mundësimin teknik dhe teknologjik të projektit 3D, artistët dhe në përgjithësi stafin e neoFILMS që janë:
Valon Iseni, Ardian Gashi, Jeton Dajakaj, Kujtim Makolli, Dardan Ejupi, Diar Pepiqi, Valmir Gashi, Yll Sulejmani, Denis Deliu, Visar Zeqiri, Viktor Gashi, Arber Hashani, Malsor Bejta, Dardan Rexha, Elvi Krasniqi, Sadik Sejdiu, Valon Ymeri./ KultPlus.com
