“Fizika e Trishtimit” tashmë është në libraritë shqiptare shqipëruar nga Milena Selimi, botim i shtëpisë botuese Albas. Kjo është vepra e dytë në gjuhën shqipe e Georgi Gospodinovit – e para është “Romani Natyral”, i sjellë për publikun shqiptar nga Janka Selimi Trifonova. Botimi në shqip vjen me kopertinën e realizuar nga Theodore Ushev, kineast i filmit të shkurtër të animuar me të njëjtin titull. Përkthimi në shqip është ai i shtatëmbëdhjetë i këtij romani dhe vjen pas çmimit të radhës prestigjioz që ky libër e mori – çmimi “Angelus” për roman më të mirë evropian të përkthyer në polonisht.
Prezantimi i librit “Fizika e Trishtimit” u zhvillua në kuadrin e “Panairit të Librit” në Tiranë
Ngjarja në kryeqytetin shqiptar përkoi me promovimin e filmit të Theodore Ushevit në Pallatin Kombëtar të Kulturës në Sofje.
“Fizika e trishtimit” heq dyllin e nxehtë në kujtimet e të gjithë neve – ajo sjell përsëri aroma, kujtime , një dritë të caktuar, emocione të harruara. Sepse- Unë Jemi – është diku thellë në shpirtrat tanë, një shkëndijë që është e njëjtë për të gjithë.
“Ky është një roman, i cili është shkruar në një kapsulë kohore – thotë Milena Selimi në një intervistë televizive. Në fillim të librit autori thotë “Unë jemi” dhe në fund të librit thotë “Unë ishim”. Janë shumë të forta këto të dyja fraza, sepse kjo kapsulë kohore i përket një brezi, i përket gjeneratës ’68 të autorit, shkruar për ata, të cilët enden në botë, duke kërkuar vetveten”.
“Fizika e Trishtimit” është një labirinth. Një fëmijë që bëhet burrë në kërkim të identitetit të tij, lumturisë. Kështu që ai thjesht përpiqet të kapë trishtimin e tij, ta bëjë atë më të menjëhershëm, të prekshëm, në mënyrë që të mund ta varrosë.
Në kohën tonë, kur të gjithë po lëvizin, njeriu mendon të krijojë një bazë, një tokë të fortë nën këmbët tona. Njerëzit nga vendet e Lindjes ish-komuniste në këtë lëvizje të madhe globale duken si pa rrënjë, duket sikur se jeni diku por jo saktësisht, trupi juaj është i ndarë nga shpirti juaj. Ndihesh mirë, por gjithmonë mungon diçka. Në fund të fundit protagonisti po përpiqet të tregojë një histori pikërisht për këtë vend, Bullgarinë, vendin më të trishtuar në botë dhe të përballojë trishtimet e tij. Ose të paktën për t’i rregulluar dhe përshkruar ato.
Fizika e Trishtimit ka shumë mbarime (pasi ka shumë fillime) sepse si Gospodinov ashtu edhe narratori i tij e kanë bërë të qartë se ata pëlqejnë të lënë histori të hapura për kthesat e tjera të mundshme (si labirinth).
Të dhëna për librin
Titulli origjinal: Fizika na tagata
Autori: Georgi Gospodinov
Titulli në shqip: Fizika e trishtimit
Përkthyes: Milena Selimi
Imazhi I kopertinës: Theodore Ushev
Lloji i botimit: Paperback
Fletët: 306
ISBN 978-9928-311-00-9
Botues: Albas
Viti i botimit: 2019
Tema
Duke përdorur mitin e Minotaurit si vorbullën e të gjithë veprës, e cila mund të quhet edhe roman, autori ndërton një labirinth rrëfimesh rreth personazhit kryesor, familjes dhe miqve të tij. Rrëfimi kapërcen nga epoka në epokë dhe nga pikëpamja në pikëpamje, duke na shpërfaqur kështu pa filtra mendësinë dhe estetikën e europianolindorëve. Nëpërmjet empatisë patologjike, personazhi arrin të trupëzohet në historitë e të tjerëve, duke na sjellë një larmi ngjarjesh, që zënë fill që nga periudhat parahistorike.
Informacione
Georgi Gospodinov fitoi njohje ndërkombëtare me romanin e tij të parë Roman natyral. Romani Fizika e trishtimit është vepra e tij më e njohur dhe e vlerësuar me shumë çmime kombëtare dhe ndërkombëtare, si: çmimi Jan Michalski, si dhe çmimi prestigjioz Angelus. Gospodinovi shkruan skenarë dhe drama. Shumë prej veprave të tij janë ekranizuar.
Milena Selimi ka përvojë të pasur si gazetare, përkthyese, shkrimtare, si dhe në menaxhimin e medies. Ka bashkëpunuar me organizata kombëtare e ndërkombëtare si korrespondente, koordinatore, moderatore dhe anëtare jurie në fushën e gazetarisë dhe të filmit. Ka sjellë në shqip autorë bashkëkohorë ballkanas si Milen Ruskov, Alek Popov, Nikola Madzirov, Ognjen Spahic, etj.
Theodore Ushev është një kineast bullgar i filmit të animuar, grafik dizajn, artist multimedia. Nga viti 1999 ai jeton e punon në Kanada. Në karrierën e tij artistike numëron më shumë se 16 filma të animuar. Fitues i shumë çmimeve ndërkombëtarë për filmin e animuar. Në vitin 2016 filmi “Vajsha e verbër” u nominua pë Çmimin Oscar në kategorinë e filmit të animuar me metrazh të shkurtër.
“The Physics of Sorrow”- “Fizika e Trishtimit” – filmi më i ri i animuar i Theodore Ushevit. Është krijuar në bazë të romanit me të njëjtin emër të autorit Georgi Gospodinov . Në të interpretojnë zërat e Donald Sutherlandit dhe Rossif Sutherlandit. Në SHBA dhe Kanada filmi ka fituar tashmë gjashtë çmime ndërkombëtare. Ndër to është dhe çmimi “Filmi më i mirë” në festivalin Toronto International Film Festival. / KultPlus.com
