Më 5 korrik të vitit 1946, bikinit dalin për herë të parë në shitje menjëherë pas një sfilate të modës në pishinën Molitor në Francë.
Shumë vende perëndimore i shpallën ato të paligjshme, ndërsa Vatikani i futi në listën e mëkateve.
Bikinit filluan të popullarizohen nga yjet aktore si Brigitte Bardot dhe Ursula Andress dhe nga mesi i viteve 1960 u bënë të zakonshme në plazhe.
Stilisti francez Louis Reard, që krijoi këtë veshje, i quajti “bikini”, duke marrë emrin nga ishulli Bikini në Oqeanin Paqësor; katër ditë më parë, më 1 korrik 1946, Shtetet e Bashkuara kishin kryer provën e parë bërthamore në ishullin Bikini.
Reard shpresoi se duke përdorur emrin “bikini”, do të shkaktonte të njëjtin shpërthim edhe në fushën kulturore./KultPlus.com
Në mes të Savoies, në rajonin e Auvergne-Rhone Alps të Francës, ekziston një luginë e quajtur Lugina e Arvanit (Vallee des Arves) e rrethuar nga shumë më tepër toponime Alb / Arb / ARv. Këto toponime janë me siguri të emërtuara nga fisi Arverni, një fis i madh antik kelt nga i cili rajoni Auvergne rrjedh emri i tij.
Studiuesi i kostumeve folklorike Roman K. kur analizon metodën e prodhimit të veshjes së Luginës së Arvanit me fjalët e tij thotë: “I vetmi shembull i këtij lloji të ndërtimeve të skajeve që unë njoh është Xhubleta e Shqipërisë. Pse këto dy rajone të palidhura, të ndara gjerësisht, përdorin në mënyrë unike këtë metodë ndërtimi, nuk kam asnjë ide.”
Ajo që është interesante se këta njerëz në këtë rajon kanë një veshje popullore tejet të ngjashme me malësorët shqiptarë!
Shohim kostumet folklorike të veshura nga gratë nga fshatrat në “Luginën Arvan” (Vallée de l’Arve) të rajonit Auvergne-Rhône-Alpes të Savoie, Francë. Emri Auvergne rrjedh nga një fis i lashtë kelt i quajtur “Arverni”. Kjo kostum folklorik është i famshëm për të qenë i veçantë dhe ndryshe nga kostumet e tjera folklorike nga rajoni dhe veshjet e tjera popullore franceze në përgjithësi. Ky ndryshim me veshjet e tjera popullore franceze sugjeron një ndikim të jashtëm ose të ndryshëm në kulturën materiale.
“Xhubleta”, fustani unazor, në formë kambanash të veshur nga gratë shqiptare është një veshje e veçantë shqiptare dhe asgjë nuk i afrohet asaj për nga ngjashmëria apo ndërtimi nuk vishet nga ndonjë grup tjetër etnik në Ballkan, Evropë ose kontinentet fqinje. Ajo është e veshur kryesisht në rajonin e Malësis së Madhe, të territoreve shqiptare. Xhubleta është ndërtuar në një mënyrë shumë specifike me teknika dhe materiale arkaike që janë përdorur që nga kohërat e lashta. Në rini, xhubleta është me vija të bardha dhe të zeza, dhe bëhet e zezë në tërësinë e saj vetëm një herë kur një grua martohet. Në disa rajone thuhet se një Xhubletë e kuqe ishte ishte veshur në ditën e dasmës.
Xhubleta është shumë e rëndë për shkak të konstruksionit të trashë të leshit dhe të ndjerë dhe arrin deri në 15-20 kg me të gjitha zbukurimet dhe pjesët përbërëse të veshura së bashku. Nëse krahasojmë kostumet dhe pjesët përbërëse që shohim , pothuajse të gjitha tiparet e dallueshme të Xhubletës janë ruajtur në kostumet e Luginës së Arvanit, ndërsa zëvendësuan disa tipare dhe materiale arkaike, duke humbur versionin bardh e zi të veshur (megjithëse Lugina e Arvanit veshja gjithashtu është me ngjyra të ndryshme tek te rinjte). Forma e kambanës së veshjes bëhet me rripa të qepjes njëra pas tjetrës, secila prej të cilave më e gjatë se ajo më parë, e bëjnë rrobën më të gjerë dhe më të gjerë drejt fundit. Në Luginën e Arvanit shiritat janë bërë më të imët ndërsa Xhubleta ka ruajtur formën më arkaike, me shirita të gjera. / Diaspora shqiptare / KultPlus.com
Një pikturë e artistit të shekullit të 17-të Pieter Brueghel, do të dalë në ankand muajin e ardhshëm në Francë, pasi është rizbuluar së fundmi.
Piktura përshkruan një skenë teksa fshatarët presin në radhë për shërbimet e një avokati, daton mes viteve 1615 dhe 1617. Ajo u zbulua tetorin e kaluar nga një familje franceze.
Pronarët nuk ishin në dijeni se piktura ishte e artistit të famshëm, pavarësisht se ajo kishte kaluar nëpër familje për një shekull.
Vepra do të shitet gjatë një ankandi Old Masters më 28 mars në selinë e shtëpisë së ankandeve pariziane Hôtel Drouot, ku pritet të shitet nga 600,000 deri në 800,000 euro.
Në shënimet e katalogut për shortin, Ertz shkruan se Brueghel ka bërë vepra të tjera me të njëjtën temë.
Historianët e shohin temën e pikturës si një pamje satirike për Holandën nën kontrollin spanjoll. / KultPlus.com
Regjisori kosovar Hekuran Isufi është shpërblyer sot me çmimin e SACD për filmin më të mirë debutues (film i shkurt artistik), “I kemi varros baballarët” në Festivalin në Clermont-Ferrand të Francës.
“Hekuran Isufi fitoi çmimin e SACD për punën më të mirë të 1-rë të Fiction me I KEMI VARROS BABALLARËT (I varrosëm baballarët) në Festival du court métrage de Clermont-Ferrand”, thuhet në njoftim. / KultPlus.com
Një ishull me dy kahje. Ky është “Ishulli i fazanit”, i cili gjendet në tokën kufitare midis Francës dhe Spanjës dhe shkëmbehet mes këtyre dy shteteve çdo gjashtë muaj. Ndonëese shumë shtete kufitare kanë parregullsi, kjo është e vetmja e kësaj natyre.
Përgjatë historisë, ka pasur emërtime të ndryshme për “Ishullin e Fazanit”, por emri që mban aktualisht është vendosur në mënyrë rastësore. “Nuk ka fazanë në Ishullin e fazanëve”, pohoi shkrimtari francez Viktor Hygo kur e vizitoi atë në vitin 1843. Në fakt, në ishull ka vetëm disa shpendë të ngjashëm me fazanët dhe zogj të tjerë shtegtarë.
Ishulli u bë i njohur në vitin 1648, kur iu dha fund luftës 30-vjeçare midis Francës dhe Spanjës dhe u zgjodh si një hapësirë neutrale për të demarkuar territoret e reja kufitare. Në fakt, u zhvilluan 24 samite dhe në vitin 1659 u arrit marrëveshja e paqes në “Traktatin e Pirenejve”.
Vendi nisi të shihej si një metaforë e paqes dhe u vendos që Spanja dhe Franca të kishin kujdestarinë e përbashkët të territorit. Spanja do të mbante kujdestarinë nga 1 shkurti deri më 31 korrik të çdo viti, ndërsa gjashtë muajt e tjerë, Franca.
Çdo 6 muaj, të dyja shtetet përkujdesen për mirëmbajtjen e ishullit, diskutojnë për të drejtat e peshkimit dhe monitorimin e cilësisë së ujit etj. Vizitorët hyjnë në ishull ose në një nga ditët e dorëzimit, kur realizohen aktivitete të shumta, ose gjatë pelegrinazheve të ndryshme./Euronews.al / KultPlus.com
Për ata që largohen nga Shqipëria, Atdheu është gjithmonë aty dhe jo vetën në kujtimet e tyre, të cilat shpluhurosen pas çdo vizite. Për artistët është diçka më shumë, një burim krijimtarie unike. I tillë ka qenë edhe për artistin shqiptar Oger Vaso, i cili pak kohë më parë ka nxjerrë nga botimi romanin e tij të parë “Le destin d’une nation”, (Fati i një Kombi). Një roman metaforik ku ai rimerr etapat e historisë së madhe duke përdorur histori të vogla.
“Le destin d’une nation”, rrëfen historinë e Benjaminit, një gjerman i cili bie në dashuri me një të re shqiptare. Ngjarjet ndodhin në mes të një diktature që asgjëson gjithçka që i afrohet, kulturat e ndryshme munde vetëm të prekin njëri-tjetrin me gishtat e tyre. Kronikë të një kohe të vështirë, për dashurinë dhe për pjesën tjetër, e vendosur në një sfond historik të mirëdokumentuar.
Autori kërkon të kuptojë plotësisht origjinën e së keqes që mundon një vend tranzicioni ekonomik dhe social. Fushat etike dhe morale përplasen. I takon personazheve të gjejnë dritën e tyre, të vërtetën e tyre intime përmes një bote që është bërë groteske.
Olger Vaso është artist franko-shqiptar. Me një formim multidisiplinar, me fokus kinemanë ai vjen para lexuesit me një tjetër formë rrëfimi, letërsinë.
“Le destin d’une nation”, botuar nga Editions du Pantheon mund të gjendet në librari si dhe në amazon. /Diaspora Shqiptare /KultPlus.com
Festivali i Filmit “Frankofon” po vazhdon shfaqjen e filmave në Prizren, Pejë dhe Prishtinë, shkruan Kult Plus.
Filmi që do të shfaqet sot, i quajtur “LA GRANDE BOUFFE” nga Marco Ferrerinë, i cili është më ndryshe sesa filmat e kaluara.
Përpos Kino Armatë, ky film do të shfaqet edhe në Pejë në Kino “Jusuf Gervalla” dhe në Prizren në “DokuKino”.
Ambasada e Francës është duke realizuar edicionin e 20-të të Festivalit të Filmit “Frankofon” në Kosovë.
Më 15 nëntor është bërë hapja e këtij festivali, derisa më 21 nëntor do të shfaqet filmi përmbyllës “Luanteshat e Kodrës”.
Frankofon ka njoftuar se ky film do të jetë në frëngjisht, por do të shfaqet edhe me titra në gjuhën angleze.
Në komunikatën zyrtare të Ambasadës së Francës thuhet se festivali do të mbahet në disa qytete të Kosovës.
“Nga data 15 deri më 21 nëntor, në Prishtinë, Pejë dhe Prizren, çdo ditë, shpresojmë të shihemi në: Kolegjin AAB, Kino Armata, Institutin profesional ATC, Fondacionin 17, Anibar, Dokufest, për një javë të veçantë në 20 vjetorin e Festivalit të Filmit Frankofon!”, thuhet në njoftim./ KultPlus.com
Këngëtarja e njohur shqiptare Elina Duni dhe kuarteti i saj do të zhvillojnë një tur disa ditor në Francë: Charleville-Mézières, Grignan, Lormont, Roanne dhe në New Morning në Paris.
Turi i cili do të nisë në datën 17 nëntor “Le New Morning” (7 Rue des Petites Écuries 75010 Paris) do të promovoje albumin e fundit të këngëtares “Lost Ships”. Një album i dedikuar të gjithë emigrantëve. Kriza e migracionit tashmë është një nga temat kryesore të eksploruara në albumin e Elina Dunit. “Ka këngë që i referohen së shkuarës, me tinguj të nxjerrë nga folklori shqiptar dhe mesdhetar, të gjallë edhe sot. Por ne gjithashtu donim të eksploronim tradita të tjera muzikore: gjejmë balada xhaz të përjetshme, këngë franceze, melodi popullore amerikane … “, ka thënë me herët në një intervistë këngëtarja.
Albumi bashkon pjesë tradicionale dhe kompozime origjinale, duke përfshirë këngë të bëra të famshme nga Frank Sinatra ose Charles Aznavour. Anijet e humbura u regjistruan në Studios la Buissonne në jug të Francës në shkurt 2020 .
“Për këtë album të ri, Elina Duni mori frymëzimin e saj nga folklori shqiptar dhe mesdhetar, të cilin e ka përzier me mjeshtëri me baladat e përjetshme të xhazit, për një rezultat të shijshëm”, shkruan Jazz Radio. / KultPlus.com
Nga fituesit kryesorë në Festivalin Ndërkombëtar të serive të Kanës, të mërkurën mbrëma seriali dramatik “Countrymen” arriti të marrë dy çmime të rëndësishme; për performancën e kastit të ansamblit të tij (aktorët më të mirë) dhe çmimin “High-School Best Series” (seria më e mirë nga juria e të rinjve), përcjell KultPlus.
Lajmin e bëri të ditur aktori i njohur shqiptar, Arben Bala përmes një postimi në rrjetin social Facebook.
“Me shumë kënaqësi ju them se personazhet kryesore e “Countrymen” janë cilësuar aktorët më të mirë në botë. Faleminderit regjisorit tonë, Izer Aliu”, ka shkruar Bala.
Aktorët kryesorë në serial janë: Nader Khademi, Ayaz Hussain, Jonas Strand Gravli, Arben Bala dhe i sapoardhuri Erika Strand Mamelund. Ndërsa, Łukasz Zamaro shërbeu si kinematograf i serialit.
Komedia e përplasjes së kulturës, e fundit nga prodhuesi kryesor norvegjez Rubicon (“Beforeigners”), tregon historinë e katër muslimanëve që lëvizin në një fermë në fshat dhe përfundojnë si themeluesit e biznesit të parë të prodhimit të djathit ‘Hallall’ në vend, pavarësisht nëse duan apo jo.
“Countrymen” është prodhuar nga studio norvegjeze Rubicon. Kurse, ‘Banijay Rights’ është përgjegjës për shpërndarjen e tij.
Seriali do të shfaqet nga botuesit kryesorë nordikë dhe nga ARTE në Francë dhe Gjermani./ KultPlus.com
Tenori i mirënjohur shqiptar Saimir Pirgu, do të interpretojë në skenën e ‘Théâtre Champs-Elysées’ në Paris, Francë, përcjellë KultPlus.
Me hapjen e sezoneve artistike, ai do të nis këtë sezon me operën e kompozitorit francez, Jules Massenet, të titulluar “Manon”.
“Kënaqësi të rikthehem për hapjen e sezonit në Théâtre Champs-Elysées Paris me operan “Manon” J.Massenet, më datë 15 Shtator 2021”, shkruan Saimir Pirgu në rrjetet sociale.
Sipas tij, operat më të njohura të kompozitorit Massenet do të interpretohen nga dyshja artistike Vannina Santoni në rolin e ‘Manon Lescaut’ dhe Saimir Pirgu në rolin e ‘Le Chevalier des Grieux’, nën shkopin e dirigjentit italian Daniele Rustoni.
Chevalier des Grieux dhe Manon, të destinuar nga familja e saj për manastirin, bien në dashuri çmendurisht me njëri -tjetrin. Ata ikin së bashku në qytetin e madh në mënyrë që të jetojnë dashurinë e tyre në mënyrë të plotë. Por kjo do të ishte për të injoruar peshën e moralit dhe kufizimet e një shoqërie që është ende shumë patriarkale dhe që do t’i bëjë ata të paguajnë për guximin e tyre dhe do t’i çojnë në një përfundim tragjik. Këtu Massenet përdor të gjitha recetat e operës komike (ariet, duetet, dialogun e folur) pa rënë kurrë në asnjë lloj teprimi. Rezultati është jashtëzakonisht i bukur me ariet dhe duetet e tij të famshme që kanë bërë shumë breza të skuqen. Ashtu si Carmen dhjetë vjet më parë, Manon, në një zhanër krejt tjetër, pohon një feminitet verbues. Përpjekja për liri dhe kënaqësi ishte fatale për të dy. / KultPlus.com
Dy muaj para hapjes së muzeut të shumëpritur të Çmimeve Oscar në Los Anxhelos, Kana hodhi sot bazat për Muzeun e saj Ndërkombëtar të Kinemasë, me një hapje të planifikuar për në vitin 2028.
“Ambicia jonë është që të kemi një Beaubourg ose një Guggenheim të kinemasë”, tha për shtypin kryetari i bashkisë, David Lisnard, pas nënshkrimit të një marrëveshje tripalëshe me Bibliotekën Franceze të Kinemasë dhe Qendrën Kombëtare të Kinemasë dhe Filmave (CNC), transmeton KultPlus.
I planifikuar në vendin e një ish-qendre sportive, pak larg Pallatit të Festivaleve, ky objekt kulturor dhe turistik synon të arrijë 400 000 vizitorë në vit.
“Punimet priten të fillojnë në 2025 dhe kostoja vlerësohet “midis 150 dhe 200 milionë euro”, shtoi Lisnard, transmeton tutje KultPlus.
Në Kanë, koleksionet e Bibliotekës së Kinemasë do të vendosen në një hapësirë të përhershme prej 2 500 metra katrorë, të plotësuara me 900 metra katrorë të kushtuara festivalit, një studio laboratorike prej 300 metra katrorë për të kuptuar fazat e ndryshme të prodhimit të filmit, një auditor dhe një hapësirë 600 metra katrorë për fëmijët.
Rreth 1 000 metra katrorë do të rezervohen për ekspozita të mëdha të përkohshme. / KultPlus.com
Gazeta franceze, « Journal des débats politiques et littéraires – Paris », ka botuar, të mërkurën e 16 majit 1883, në faqen n°2, një shkrim në lidhje me emërimin e Pashko Vasës guvernator të Libanit.
Lideri shqiptar njihej në mjediset politiko–diplomatike osmane dhe perëndimore si një njeri i talentuar për të drejtuar poste me përgjegjësi të lartë.
Shkrimi në vijim, sjellë në shqip nga Aurenc Bebja – Blogu « Dars (Klos), Mat – Albania » – dëshmon qartësisht se sa i vlerësuar ka qenë atdhetari shqiptar tek të huajt :
Na shkruajnë nga Konstandinopoja, 8 maj :
« Sot, supozojmë të marrë fund, dhe seriozisht kësaj here, çështja e Libanit. Nga mbledhja e organizuar më parë, diçka do të dalë në dritë, dhe Vasa Efendi me shumë mundësi do të marrë në mënyrë unanime votat e ambasadorëve, sepse ai është kandidati i propozuar.
Të shtunën, Arif Pasha, Ministër i Punëve të Jashtme, thirri në një takim të jashtëzakonshëm në Portën e Lartë krerët e misioneve dhe i njoftoi se kandidati i propozuar ishte Vasa Efendiu.
Përfaqësuesit e Francës, Austrisë, Italisë dhe Gjermanisë pranuan, pa hezitim, e pa u vonuar, këtë kandidaturë. Vetëm, ambasadori i Rusisë dhe i ngarkuari me punë i Anglisë dëshironin një ‘ad referendum’ (mendimin e qeverive të tyre) ; Por besojmë se udhëzimet që ata do të marrin do të jenë të favorshme për këtë emërim ; Pra, Vasa Efendiu do të jetë pasardhësi i Rustem Pashës.
Vasa Efendiu është shqiptar. Këshilltar i vilajetit të Adrianopojës, prej disa vitesh, ai ka fituar simpatinë e të gjithë qytetarëve të saj, si myslimanë dhe të krishterë. Autor i dalluar dhe madje poet në gjuhën shqipe, Vasa Efendiu është gjithashtu një administrator i ndershëm, i zgjuar, plot meritë, vendosmëri dhe energji, dhe me padyshim, ai do t’i përmbushë detyrat e tij të reja për të mirën e të gjithëve ; Ai është, ashtu siç thonë anglezët : « The right man in the right place » (Njeriu i duhur në vendin e duhur). Kjo zgjedhje është më e mira nga çdo këndvështrim ; Shqiptarët ishin krenarë dhe të lumtur që sulltani zgjodhi njërin prej tyre për të përmbushur këto funksione të rëndësishme. Mënjanimi i Bib Dodës i pati zhgënjyer disi. Vasa është ende njëri prej tyre, dhe ata vetëm se mund të krenohen për këtë zgjedhje. Pra, incidenti libanez mori fund, Rustemi u zëvendësua, kandidati i sulltanit u pranua dhe shqiptarët janë të kënaqur ; Secili prej tyre është i kënaqur : vetëm anglezëve u vjen keq për Rustemin ; Ata kanë shumë kënaqësi të tjera si kompensim. » / KultPus.com
Gëzim për botën e muzikës dhe jetën e natës, koncertet me publik do të lejohen sërish në Francë duke nisur nga 30 qershori dhe diskotekat do të rihapen duke filluar nga 9 korriku, njoftoi sot qeveria.
“Ne jemi shumë të kënaqur (…). U mundësua më në fund që jeta e natës të rikthehet sërish. Mundemi më në fund ta ribëjmë këtë punë që është fantastike”, theksoi Jean Roch Pedri, menaxher i klubit të natës VIP Room në St-Tropez.
“Sektori i vetëm që ka mbetur i mbyllur që nga fillimi i pandemisë së koronavirusit, domethënë prej 15 muajsh, bota e jetës së natës po del nga një periudhë e vështirë për menaxherët e tyre dhe një pritje e gjatë për klientët”, pranoi sot ministri i ngarkuar me PME, Alain Griset.
Klubet e natës do të jenë në gjendje të rihapen më 9 korrik, por hyrja do të rezervohet për mbajtësit e një karte shëndetësore (prova e vaksinimit ose testi negativ i fundit), me një pjesëmarrje prej 100% jashtë dhe 75% brenda, pa mbajtur detyrimisht maskën.
“Ideja është të lejojmë të rinj dhe të moshuar të festojnë në siguri”, theksoi ministri.
Për Tommy Vaudrecane, president i Technopol, organizator i Techno Parade, këto lëshime janë të nevojshme që festa të fillojë në kushte më të mira./atsh/KultPlus.com
Armand Hasanpapaj u largua drejt Francës në moshën 16-vjeçare duke qenë një ndër valltarët më të mirë, pa e ditur se jeta e tij në Lion do të sillte një tjetër Armand, atë të një shefi kuzhine që e ka pasion të trashëguar nga nëna e tij.
Së fundmi, Armandi dhe nëna e tij kanë ndërmarrë një nismë për të ofruar gatime shqiptare në Ditën e Refugjatëve më 20 qershor në qytetin e Lionit.
Si simbolikë, në këtë ditë ata vendosën të gatuajnë gatime tradicionale shqiptare si, byrek, tollumba etj.
Eventi u mbajt në Place Carnot, Lyon
“Në bashkëpunim me Forumin e Refugjatëve këtu në Lion në datën 20 është dita që dalin të gjithë për mbrojtjen e të drejtave të refugjatëve dhe pasi bëhet ecja në të gjithë qytetin e Lionit ne vendosëm që të bëjmë në mes të sheshit, të prezantojmë ushqime shqiptare si byreku, tollumbat, me nënën time dhe është diçka shumë e bukur që tregon sa më shumë dhe vlerat ushqimore dhe mendimin mbi shqiptarët që të jetë diçka shumë pozitive”, është shprehur më herët Armandi në një intervistë për Disapora Shqiptare. / Diaspora Shqiptare / KultPlus.com
Tre kandidate me prejardhje nga Kosova kanë fituar në zgjedhjet komunale që u mbajtën me 13 qershor në Finlandë, përcjell KultPlus.
Brigita Krasniqi ka fituar në Tampere me 415 vota, përderisa ka treguar për Klan Kosova se pati përkrahje të madhe nga kosovarët që jetojnë në Finlandë.
Krahas kosovarëve, për Albana Mustafin, një tjetër asambleiste tashmë në Komunën e Kemit, nuk ka qenë e vështirë që të rrëmbejë edhe zemrat e finlandezëve, njofton Klan Kosova.
Në anën tjetër, Funda Demiri ka fituar për herë të dytë zgjedhjet në Komunën Vantaas, me 554 vota.
Përveç si kosovare, Brigita Krasniqi, Albana Mustafi, dhe Funda Demiri janë edhe shqiptaret e vetme fituese në zgjedhje, nga 16 sa ishin në listat zgjedhore./ KultPlus.com
Në mes të Savoies, në rajonin e Auvergne-Rhone Alps të Francës, ekziston një luginë e quajtur Lugina e Arvanit (Vallee des Arves) e rrethuar nga shumë më tepër toponime Alb / Arb / ARv. Këto toponime janë me siguri të emërtuara nga fisi Arverni, një fis i madh antik kelt nga i cili rajoni Auvergne rrjedh emri i tij.
Studiuesi i kostumeve folklorike Roman K. kur analizon metodën e prodhimit të veshjes së Luginës së Arvanit me fjalët e tij thotë: “I vetmi shembull i këtij lloji të ndërtimeve të skajeve që unë njoh është Xhubleta e Shqipërisë. Pse këto dy rajone të palidhura, të ndara gjerësisht, përdorin në mënyrë unike këtë metodë ndërtimi, nuk kam asnjë ide.”
Ajo që është interesante se këta njerëz në këtë rajon kanë një veshje popullore tejet të ngjashme me malësorët shqiptarë!
Shohim kostumet folklorike të veshura nga gratë nga fshatrat në “Luginën Arvan” (Vallée de l’Arve) të rajonit Auvergne-Rhône-Alpes të Savoie, Francë. Emri Auvergne rrjedh nga një fis i lashtë kelt i quajtur “Arverni”. Kjo kostum folklorik është i famshëm për të qenë i veçantë dhe ndryshe nga kostumet e tjera folklorike nga rajoni dhe veshjet e tjera popullore franceze në përgjithësi. Ky ndryshim me veshjet e tjera popullore franceze sugjeron një ndikim të jashtëm ose të ndryshëm në kulturën materiale.
“Xhubleta”, fustani unazor, në formë kambanash të veshur nga gratë shqiptare është një veshje e veçantë shqiptare dhe asgjë nuk i afrohet asaj për nga ngjashmëria apo ndërtimi nuk vishet nga ndonjë grup tjetër etnik në Ballkan, Evropë ose kontinentet fqinje. Ajo është e veshur kryesisht në rajonin e Malësis së Madhe, të territoreve shqiptare. Xhubleta është ndërtuar në një mënyrë shumë specifike me teknika dhe materiale arkaike që janë përdorur që nga kohërat e lashta. Në rini, xhubleta është me vija të bardha dhe të zeza, dhe bëhet e zezë në tërësinë e saj vetëm një herë kur një grua martohet. Në disa rajone thuhet se një Xhubletë e kuqe ishte ishte veshur në ditën e dasmës.
.
Xhubleta është shumë e rëndë për shkak të konstruksionit të trashë të leshit dhe të ndjerë dhe arrin deri në 15-20 kg me të gjitha zbukurimet dhe pjesët përbërëse të veshura së bashku. Nëse krahasojmë kostumet dhe pjesët përbërëse që shohim , pothuajse të gjitha tiparet e dallueshme të Xhubletës janë ruajtur në kostumet e Luginës së Arvanit, ndërsa zëvendësuan disa tipare dhe materiale arkaike, duke humbur versionin bardh e zi të veshur (megjithëse Lugina e Arvanit veshja gjithashtu është me ngjyra të ndryshme tek te rinjte). Forma e kambanës së veshjes bëhet me rripa të qepjes njëra pas tjetrës, secila prej të cilave më e gjatë se ajo më parë, e bëjnë rrobën më të gjerë dhe më të gjerë drejt fundit. Në Luginën e Arvanit shiritat janë bërë më të imët ndërsa Xhubleta ka ruajtur formën më arkaike, me shirita të gjera. / Diaspora shqiptare / KultPlus.com
Franca do të dërgojë një tjetër Statujë të Lirisë në Nju Jork për Ditën e Pavarësisë më 4 korrik.
Kjo statujë e re prej bronzi është një e gjashtëmbëdhjeta e madhësisë së asaj me famë botërore që qëndron në Ishullin e Lirisë.
Të hënën, gjatë një ceremonie të veçantë, statuja u ngarkua nga Muzeu Kombëtar të Arteve dhe Mjeshtërive (CNAM) në Parisin qendror, ku është instaluar që nga viti 2011. Statuja do të ngrihet në Ellis Island.
Statuja, mbi 450 kilogramë dhe 10 metra e gjatë, u realizua në vitin 2009 dhe është një kopje e modelit origjinal të statujës të vitit 1878 të ruajtur nga CNAM.
“Statuja simbolizon lirinë dhe dritën në të gjithë botën,” tha Olivier Faron, administratori i përgjithshëm i CNAM. “Ne duam të dërgojmë një mesazh shumë të thjeshtë: miqësia jonë me Shtetet e Bashkuara është shumë e rëndësishme, veçanërisht në këtë moment. Ne duhet të ruajmë dhe të mbrojmë miqësinë tonë.”
Në vitin 1886 një statuje gjigante me pamje femërore, e quajtur Statuja e Lirisë, do t’i dhurohej SHBA-së nga Franca dhe do të shndërrohej më pas në një nga simbolet e Shteteve të Bashkuara dhe gjithë Perëndimit./a2/KultPlus.com
Një memorial britanik, me pamje nga plazhet e zbarkimit, u inaugurua sot në Ver-sur-Mer, në Normandi, nën tingujt e instrumenteve muzikorë dhe në prani të ministrit francez të Forcave të Armatosura, Florence Parly.
Ky memorial është një nderim për 22 442 burrat dhe gratë që humbën jetën nën komandën britanike në 1944 në Normandi për të çliruar Europën.
Britania u përfaqësua nga ambasadori i saj në Francë, Edward Llewellyn.
Princi Charles dërgoi me këtë rast një mesazh me video për të përshëndetur kujtimin e burrave dhe grave që u vranë gjatë zbarkimit më 6 qershor 1944.
“Tingujt e instrumenteve muzikorë shoqëronin vendosjen e kurorave ndërkohë që patrulla e Francës fluturoi dy herë mbi këtë qendër”, bëri të ditur prefektura e rajonit normand të Calvados.
“Avionët që datojnë që nga zbarkimi fluturuan gjithashtu gjatë ceremonisë që zgjati rreth 1 orë e 15 minuta”, shtoi i njëjti burim.
“Tridhjetë e tetë kombësi kanë zbarkuar nën komandën britanike”, theksoi Steven Dean, menaxher i projektit.
Midis tyre janë 177 francezët e komandos Kieffer./atsh/ KultPlus.com
Franca ka organizuar një koncert provë për të parë se a mund të kthehet ne normalitet pas një situate të përmirësuar të COVID-19.
Rreth 5000 persona që u mblodhën në arenën Bercy duhej të konfirmonin që s’janë të prekur nga virusi dhe të bartnin maska, shkruan France24.
Eksperimenti u bë me njerëz të moshës 18-49 vjeç që s’janë të rrezikuar shumë.
Franca raportoi 11,268 raste të reja COVID-19 të premten – një rritje prej vetëm 1,2 përqind nga java e mëparshme kur ishte regjistruar shifra më e ulët që nga fillimi i epidemisë./klan/KultPlus.com
Në dhjetor të vitit 1996, ish-Presidenti Ibrahim Rugova ishte shpallur ”Doktor Nderi” (Honoris Causa) në Universitetin e Parisit VIII në Sorbonë të Francës.
Sekretari i Zyrës së Presidentit Rugova, Adnan Merovci, ka publikuar këto fotografi dhe ka treguar se prezent në këtë ngjarje ishin edhe Fadil Vokrri, Avni Spahiu, Daut Berisha dhe Alush Gashi, përcjell KultPlus.
“Më 1996, Presidenti RUGOVA u shpall Doktor Nderi (Honoris Causa) i Universitetit të Parisit VIII, Sorbonë, Francë. Në këtë ngjarje me rëndësi prezent ishin edhe 4 njerëz të veçantë: Fadil VOKRRI, Avni SPAHIU, Daut BERISHA dhe Dr. Alush Gashi!”, ka shkruar Mervoci në Facebook. / KultPlus.com
Një fermer në Belgjikë ka ndryshuar aksidentalisht kufirin e vendit të tij me Francën. Fermeri ishte duke ecur në pyll kur guri që ndan kufirin mes dy shteteve i zuri rrugën traktorit të tij.
Kështu, ai e zhvendosi atë vetëm pak metra, duke shkaktuar një incident që mund të shkaktonte trazira ndërkombëtare, por që është pritur me buzëqeshje në të dyja anët e kufirit.
“Ai e bëri Belgjikën më të madhe dhe Francën më të vogël, nuk është ide e mirë”, tha David Lavaux, kryetari i fshatit belg Erquelinnes, për kanalin televiziv Francez TF1.
Autoritetet lokale belge planifikojnë të kontaktojnë fermerin për t’i kërkuar atij që të kthejë gurin në vendin e tij origjinal. Nëse kjo nuk ndodh, çështja mund të përfundojë në Ministrinë e Jashtme belge, e cila do të duhet të thërrasë një komision kufitar franko-belg.
Kufiri midis Francës dhe Belgjikës shtrihet në 620 km. Ai u krijua zyrtarisht nën Traktatin e Kortrijk, nënshkruar në 1820 pas disfatës së Napoleonit në Waterloo. Guri daton që nga viti 1819, kur kufiri u shënua me të për herë të parë./ KultPlus.com
Shtatë italianë luftëtarë guerilë të ekstremit të majtë, e që ishin fshehur në Francë për disa dekada pasi i kishin ikur dënimeve për terrorizëm në Itali, janë arrestuar.
Autoritetet në Francë janë duke kërkuar edhe për tre italianë të dënuar për terrorizëm që lidhej me bombardime e vrasje në periudhat mes të ’60-ave dhe ’80-ave.
Qeveria e Italisë ka kërkuar nga Franca qe disa vjet arrestimin dhe ekstradimin e tyre. Në mediat italiane ata ishin identifikuar si Marina Petrella, Giovanni Alimonti, Enzo Calvitti, Roberta Cappelli, Sergio Tornaghi, Giorgio Pietrostefani dhe Narciso Manenti.
Tre burrat që kanë arritur t’i ikin arrestimit janë Luigi Bergamin, Maurizio Di Marzio dhe Raffaele Ventura.
Pesë nga ta ishin pjesë e “Brigadave të Kuqe”, që luftonin kundër militantëve të krahut të djathtë në një periudhë të trazirave, të njohur si “vitet e plumbit”. Qindra njerëz ishin vrarë atë kohë, përfshirë ish-kryeministrin Aldo Moro, që ishte kidnapuar dhe vrarë nga “Brigadat e Kuqe” më 1978.
Franca nën “doktrinën Mitterrand”, ua kishte lejuar terroristëve të dënuar të qëndronin në shtet e të shmangnin ekstradimin në Itali për shkak të rrezikut të rinisjes së dhunës.
Arrestimet erdhën pas takimit të 8 prillit mes ministrave të Mbrojtjes së dy shteteve.
Cappelli dhe Petrella, të dy nga Roma, ishin dënuar me burgim të përjetshëm për përfshirjen në vrasjen e Enrico Cavaglit më 1980. Cappelli ishte dënuar edhe për vrasjen e rojës së sigurimit Michele Granato më 1979 dhe lëndimin e dy policëve.
Petrella ishte dënuar edhe për kidnapimin e një zyrtari të lartë që ishte mbajtur peng për 35 ditë më 1980.
Tornaghi ishte dënuar me burgim të përjetshëm për vrasje, ndërsa Calvitti e Alimonti me nga 11 dhe 18 vjet burgim për tentimvrasje.
Edhe Pietrostefani dhe Manenti ishin dënuar për vrasje. / Koha.net / KultPlus.com
Në foto: Roberta Cappelli, Marina Petrella dhe Giorgio Pietrostefani
Një grup vullnetarësh francezë kanë dalë nga një shpellë pas një studimi 40-ditor që është bërë për të eksploruar kufijtë e përshtatjes njerëzore ndaj izolimit.
15 pjesëmarrësit u ngujuan pa telefona, orë ose dritë dielli, në shpellën e Lombrives në Francën jug-perëndimore.
Ata fjetën në tenda, prodhuan vetë energjinë elektrike dhe nuk kishin asnjë kontakt me botën e jashtme.
Projekti synonte të konstatojë se si njerëzit reagojnë ndaj humbjes së ndjenjës së tyre të kohës dhe hapësirës.
Eksperimenti i quajtur “Deep Time” mori fund të shtunën, duke lejuar tetë burrat dhe shtatë gratë të moshës 27 deri 50 vjeç, të largohen nga shpella, raporton BBC, përcjell Klan Kosova, transmeton KultPlus.
Shkencëtarët që mbikëqyrën projektin hynë në shpellë një ditë më parë për të thënë se projekti ishte afër fundit.
Duke buzëqeshur, por në dukje të trullosur, grupi e përfundoi izolimin. Ata kishin syze dielli për t’u dhënë syve kohë për t’u përshtatur me rrezet e diellit.
Drejtori i projektit, eksploruesi franko-zviceran Christian Clot, tha se koha dukej se kalonte më ngadalë në shpellë.
Një vullnetare, Marina Lançon, 33 vjeçare, tha se eksperimenti “ishte si një pushim i ngutshëm” në jetë.
Ata duhej të mbështeteshin në organizmin dhe ciklet e tyre të gjumit për të strukturuar ditët e tyre.
Në shpellë, ata kishin në dispozicion pak komoditete moderne. Për shembull, vullnetarëve u duhej të gjeneronin energjinë e tyre elektrike me një biçikletë me pedale dhe të merrnin ujë nga një pus 45 metra në thellësi të tokës.
Qëllimi i studimit ka rëndësi të veçantë gjatë pandemisë së koronavirusit, në një kohë kur masat anti COVID-19 kanë mbyllur miliona njerëz në izolim./klan/ KultPlus.com
Pas sulmeve të shumta terroriste që lanë pas një numër të madh vdekjesh, në mesin e tyre edhe plot fëmijë, Franca, njëra ndër shtetet që më së shumti ka hasur në sulme të cilat lanë të vdekur rreth 300 njerëz dhe 1000 të plagosur, po planifikon të ndërtojë një muze për të shëruar plagët e shtetit, shkruan The New York Times, përcjellë KultPlus.
Këto sulme që po konsiderohen si më të tmerrshmet në Evropë, krijuan mjaft trauma fizike dhe psikike, të cilat ende po vazhdojnë edhe sot duke lënë plagë të hapura, andaj Franca po planifikon të ndërtojë një muze i cili do të përndjekë zhvillimet e terrorizmit përgjatë viteve të fundit dhe e cila do të kontribuoj në përballjen me këto fatkeqësi.
Muzeu mendohet të inaugurohet në një vend të përzgjedhur në Paris në vitin 2027, e që për synim ka shfaqjen e eksperiencave të shteteve të cilat janë prekur nga terrorizmi përgjatë 50 viteve të fundit, pasi që edhe vetë Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, në shtator të vitit 2018, u zotua për të krijuar një muze përkujtimor i cili vendos viktimat e sulmeve terroriste në zemër të kujtimeve të tyre.
Henry Rousso, një historian francez, i cili ndihmoi në krijimin e Muzeut Memorial të Caen dhe Memorialin e Shoah në Paris, duke përkujtuar viktimat e Holokaustit, po mbikëqyr këtë projekt të cilën ai e konsideron si një formë rezistence përmes kulturës, inteligjencës dhe transmetimit të eksperiencës dhe përmes së cilës edhe autorët e sulmeve do të paraqiten gjithashtu në muze.
“Fakti që ne jemi duke krijuar një muze përkujtimor përderisa fenomeni i terrorizmit nuk ka asnjë shans të zhduket në vitet që vijnë është një mënyrë për të treguar aftësinë tonë për të bërë një hap prapa”, tha Rousso në një intervistë.
Sipas Rousso, muzeu përkujtimor francez nuk do t’i kushtohet vetëm një sulmi në veçanti por do të shfaqë ekspozita, konferenca dhe filma mbi sulmet në të gjithë botën, dhe një retrospektivë historike mbi terrorizmin në Francë duke filluar nga viti 1974 kur Carlos Çakalli kreu bombardimin e një farmacie në Paris dhe kur Franca filloi të jepte “një medalje njohjeje” për viktimat e sulmeve terroriste.
Memoriali do të rendisë emrat e viktimave të sulmeve terroriste në Francë dhe viktimave franceze të sulmeve jashtë vendit, ndërkohë që vendndodhja e saktë e muzeut pritet të vendoset në pranverën e ardhshme. / KultPlus.com
