100 vjet nga vdekja e kompozitorit të muzikës klasike, Giacomo Puccini

Më 29 nëntor 1924, Giacomo Puccini vdiq në Bruksel. I lindur në Lucca më 22 dhjetor 1858, si djalë ai nuk shkëlqeu aq shumë në studimet e tij, saqë xhaxhai i tij nga nëna, të cilit iu besua pas vdekjes së parakohshme të të atit, arriti ta përkufizojë atë si “falento”, një dembel pa talent, transmeton KultPlus.

 Edhe në seminar, rezultatet vazhduan të ishin të dobëta, veçanërisht në matematikë. Për Puçinin si student thuhej: «Hyri në klasë vetëm për të veshur pantallonat në karrige; ai nuk i kushton vëmendjen më të vogël asnjë teme dhe vazhdon të bie në tavolinën e tij si të ishte piano; nuk lexon kurrë.” Në vend të kësaj, talenti i tij lulëzoi në Istituto Musicale të Lucca.

Në moshën vetëm 14-vjeçare ai filloi të fitonte duke luajtur organin në kishë dhe duke argëtuar klientët e Caffè Castelli, në qendër të Lucca, në piano. Në vitin 1876 ai ndoqi Teatro Nuovo në Pizë në vënien në skenë të Aidës nga Giuseppe Verdi, një përvojë që e goditi dhe e shtyu drejt operës.

Katër vjet më vonë ai hyri në Konservatorin e Milanos duke u bërë student i Amilcare Ponchielli, ndikimi i të cilit do të gjendej vazhdimisht në veprat e ardhshme të kompozitorit.

Falë Ponchiellit, Puccini u takua me Pietro Mascagni me të cilin lidhi një miqësi të qëndrueshme dhe vlerësim për veprat e Richard Wagner.

Pas disa sukseseve në Milano, si Le Villi dhe Edgar (libretet e të cilëve u shkruan nga poeti i çrregullt Ferdinando Fontana), Puccini u vendos përfundimisht me Manon Lescaut. E përfaqësuar më 1 shkurt 1893 në Teatro Regio në Torino, opera pati një sukses të jashtëzakonshëm dhe shënoi fillimin e bashkëpunimit me libretistët Luigi Illica dhe Giuseppe Giacosa.

I pari, dramaturg dhe gazetar, kishte për detyrë të hartonte skenarin, ndërsa i dyti, autor i komedive të suksesshme dhe profesor i letërsisë, të vendoste tekstin në vargje. Megjithatë, fjala e fundit i përkiste Puccinit, i riemërtuar çuditërisht nga botuesi Giulio Ricordi “Doge”.

Illica dhe Giacosa shkruan libretet për tre operat e ardhshme, duke përfshirë La Bohème, bazuar në temën e Scènes de la vie de Bohème, një roman i serializuar nga Henri Murger. Puna përfundoi në fund të nëntorit 1895. Pasoi Tosca, një dramë historike nga Victorien Sardou.

Në fund të vitit 1902 filloi puna për Madama Butterfly (bazuar në një shfaqje të David Belasco), opera e parë ekzotike e Puccinit. Më 17 shkurt 1904, opera bëri debutimin e saj në La Scala, megjithatë, duke u dëshmuar të ishte një fiasko solemne, aq sa kompozitori e përshkroi reagimin e audiencës si “Një linçim i vërtetë!”.

Pas disa ndryshimeve, veçanërisht në prezantimin e korit të famshëm me gojë mbyllur, ai u prezantua më 28 maj në Teatro Grande në Brescia, ku pati një sukses të plotë. Në vitin 1906, vdekja e Giacosa-s i dha fund bashkëpunimit trepalësh që kishte sjellë në jetë kryeveprat e mëparshme.

Që nga vitet e fundit të shekullit të 19-të, Puccini gjithashtu u përpoq, në disa raste, të bashkëpunonte me Gabriele d’Annunzio, por distanca shpirtërore midis të dyve mbeti e pakalueshme./ KultPlus.com

98 vjet nga vdekja e kompozitorit të muzikës klasike, Giacomo Puccini

Më 29 nëntor 1924, Giacomo Puccini vdiq në Bruksel. I lindur në Lucca më 22 dhjetor 1858, si djalë ai nuk shkëlqeu aq shumë në studimet e tij, saqë xhaxhai i tij nga nëna, të cilit iu besua pas vdekjes së parakohshme të të atit, arriti ta përkufizojë atë si “falento”, një dembel pa talent, transmeton KultPlus.

 Edhe në seminar, rezultatet vazhduan të ishin të dobëta, veçanërisht në matematikë. Për Puçinin si student thuhej: «Hyri në klasë vetëm për të veshur pantallonat në karrige; ai nuk i kushton vëmendjen më të vogël asnjë teme dhe vazhdon të bie në tavolinën e tij si të ishte piano; nuk lexon kurrë.” Në vend të kësaj, talenti i tij lulëzoi në Istituto Musicale të Lucca.

Në moshën vetëm 14-vjeçare ai filloi të fitonte duke luajtur organin në kishë dhe duke argëtuar klientët e Caffè Castelli, në qendër të Lucca, në piano. Në vitin 1876 ai ndoqi Teatro Nuovo në Pizë në vënien në skenë të Aidës nga Giuseppe Verdi, një përvojë që e goditi dhe e shtyu drejt operës.

Katër vjet më vonë ai hyri në Konservatorin e Milanos duke u bërë student i Amilcare Ponchielli, ndikimi i të cilit do të gjendej vazhdimisht në veprat e ardhshme të kompozitorit.

Falë Ponchiellit, Puccini u takua me Pietro Mascagni me të cilin lidhi një miqësi të qëndrueshme dhe vlerësim për veprat e Richard Wagner.

Pas disa sukseseve në Milano, si Le Villi dhe Edgar (libretet e të cilëve u shkruan nga poeti i çrregullt Ferdinando Fontana), Puccini u vendos përfundimisht me Manon Lescaut. E përfaqësuar më 1 shkurt 1893 në Teatro Regio në Torino, opera pati një sukses të jashtëzakonshëm dhe shënoi fillimin e bashkëpunimit me libretistët Luigi Illica dhe Giuseppe Giacosa.

I pari, dramaturg dhe gazetar, kishte për detyrë të hartonte skenarin, ndërsa i dyti, autor i komedive të suksesshme dhe profesor i letërsisë, të vendoste tekstin në vargje. Megjithatë, fjala e fundit i përkiste Puccinit, i riemërtuar çuditërisht nga botuesi Giulio Ricordi “Doge”.

Illica dhe Giacosa shkruan libretet për tre operat e ardhshme, duke përfshirë La Bohème, bazuar në temën e Scènes de la vie de Bohème, një roman i serializuar nga Henri Murger. Puna përfundoi në fund të nëntorit 1895. Pasoi Tosca, një dramë historike nga Victorien Sardou.

Në fund të vitit 1902 filloi puna për Madama Butterfly (bazuar në një shfaqje të David Belasco), opera e parë ekzotike e Puccinit. Më 17 shkurt 1904, opera bëri debutimin e saj në La Scala, megjithatë, duke u dëshmuar të ishte një fiasko solemne, aq sa kompozitori e përshkroi reagimin e audiencës si “Një linçim i vërtetë!”.

Pas disa ndryshimeve, veçanërisht në prezantimin e korit të famshëm me gojë mbyllur, ai u prezantua më 28 maj në Teatro Grande në Brescia, ku pati një sukses të plotë. Në vitin 1906, vdekja e Giacosa-s i dha fund bashkëpunimit trepalësh që kishte sjellë në jetë kryeveprat e mëparshme.

Që nga vitet e fundit të shekullit të 19-të, Puccini gjithashtu u përpoq, në disa raste, të bashkëpunonte me Gabriele d’Annunzio, por distanca shpirtërore midis të dyve mbeti e pakalueshme./ KultPlus.com

Opera “La Boheme” e Puçinit mirëpritet nga artdashësit në TKOB

Opera “La Boheme”, e kompozitorit Giacomo Puccini dhe libret të Giuseppe Giacosa dhe Luigi Illica, u mirëprit mbrëmjen e djeshme në Teatrin Kombëtar të Operës, Baletit dhe Ansamblit Popullor.

Në këtë shfaqje të operas bohemiane, historisë më të bukur të dashurisë, interpretuan
orkestra, kori, trupa e baletit, artistët e Cirkut të Tiranës dhe kori i Fëmijëve.

Regjia e këtij produksioni iu besua regjisores së re, Ada Gurra, e cila shënon për herë të parë në karrierën e saj, realizimin e një produksioni operistik të këtyre përmasave. Gjithashtu skenografia iu besua një tjetër talenti të ri, Renold Sula. Orkestra e TKOB  u dirigjua nga dirigjenti italian Jacopo Sipari, ndërsa kostumograf është Ardi Asllani.

Në rolet kryesore mbrëmjen e djeshme interpretuan Eva Golemi (Mimi), Dorina Selimaj (Musetta), Raffaele Abete (Rodolfo), Armando Likaj (Marcello), Ogert Islami (Schaunard)
Bledar Domi (Colline), Genc Vozga (Benoit), Sokol Hidersha (Alcindoro), Gerald Murrja (Parpignol) dhe Erlind Zeraliu (Sergente dei Doganieri).

Sinopsi i veprës

Në fundin e shek. XIX në Paris, katër shokë jetojnë së bashku në një papafingo. Rodolfo dhe Marcello qëndrojnë në shtëpi duke punuar dhe vjen njëri nga të rinjtë, muzikanti Schaunard, i cili ka fituar para dhe ata vendosin për të ngrënë në një restorant aty pranë. Poeti Rodolfo nuk i shoqëron, sepse duhet të mbarojë shkrimin e tij, por ndërpritet nga Mimi, një rrobaqepëse e cila ishte fqinjë me të. Ata tërhiqen nga njëri – tjetri me shikim të parë dhe bashkëdrejtohen për në restorant, ku po i presin miqtë e tij.

Marcello, shoku i Rodolfos po flirtonte me ish-të dashurën e tij Musetta, e cila detyron shoqëruesin e saj të paguajë faturën për të gjithë. Më vonë Musetta dhe Marcello jetojnë bashkë, si Mimi dhe Rodolfo, kjo e fundit vuan nga tuberkulozi dhe do të ndahet nga Rodolfo, sepse ai mendon që nuk ka mundësi ta ndihmojë të shërohet. Musetta ndahet nga Marcello dhe katër shokët rikthehen në jetën e tyre në papafingo. Ata vizitohen nga Musetta, e cila ka shoqëruar Miminë. Mimì dhe pse tani jeton e pasur, kur ndjen se vdekja po i afrohet, shkon drejt dashurisë së saj të vetme, Rodolfos. Ajo dëshiron të vdesë në krahët e tij, e rrethuar nga miqtë e saj të vërtetë. Musetta, Marcello, Schaunard dhe Colline bashkohen në një përqafim të fundit, ndërkohë që Rodolfo qan mbi trupin e pajetë të Mimisë.

Opera “La Boheme” do të shfaqet edhe në datat 15,16 dhe 17 dhjetor. Në shfaqjen e 15 dhjetorit do të interpretojnë Renisa Lackaj (Mimi), Nina Muho (Musetta), Raffaele Abete (Rodolfo), Paolo Ingrasciotta (Marcello), Ogert Islami (Schaunard), Xhieldo Hyseni (Colline)
Bledar Domi (Benoit, Alcindoro), Gerald Murrja (Parpignol) dhe Erlind Zeraliu (Sergente dei Doganieri).

Ndërsa në 16 dhjetor do të interpretojnë Simona Karafili (Mimi), Dorina Selimaj (Musetta)
Raffaele Abete (Rodolfo), Armando Likaj (Marcello), Ogert Islami (Schaunard), Bledar Domi (Colline), Genc Vozga (Benoit), Sokol Hidersha (Alcindoro), Gerald Murrja ( Parpignol)
Erlind Zeraliu ( Sergente dei Doganieri). Në 17 dhjetor do të interpretojnë Nina Muho (Mimi), Dorina Selimaj (Musetta), Raffaele Abete (Rodolfo),  Paolo Ingrasciotta (Marcello)
Ogert Islami (Schaunard), Xhieldo Hyseni (Colline), Bledar Domi (Benoit, Alcindoro)
Gerald Murrja ( Parpignol), Erlind Zeraliu (Sergente dei Doganieri). / atsh / KultPlus.com

Ermonela Jaho shkëlqen në operën “La bohème” në Madrid

Në mbrëmjen e djeshme në “El Teatro Real” në Madrid, Spanjë, u hap sezoni i operës “La bohème”, të kompozitorit Giacomo Puccini.

Në premierë shkëlqeu me performancën e saj të magjishme, sopranoja Ermonela Jaho.

Në rolin e Mimì-t, soprano Jaho dhuroi emocione të jashtëzakonshme tek publiku me një me kombinim të adhurueshëm të nivelit më të lartë artistik si në ekzekutim, ashtu dhe interpretim të këtij roli.

Në përfundim të shfaqjes artisten e përgëzojë edhe ambasadori, Gazmend Barbullushi. / KultPlus.com