Gustave Flaubert (1821-1880) ishte një romancier francez i cili konsiderohet si një nga shkrimtarët më të mëdhenj në historinë e letërsisë. Ai lindi në Rouen, Normandi, Francë dhe kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij atje. Babai i tij ishte mjek dhe vetë Floberi studioi drejtësi në Paris, por shpejt e braktisi këtë rrugë karriere për të ndjekur pasionin e tij për të shkruar.
Floberi është bërë i njohur për romanin e tij “Madame Bovary”, i cili u botua në 1857 dhe shkaktoi një skandal në atë kohë për portretizimin e një gruaje që ka lidhje dhe në fund bën vetëvrasje. Romani konsiderohet tani një kryevepër e letërsisë franceze dhe një vepër pioniere e realizmit letrar.
Flaubert ishte i njohur për vëmendjen e tij të përpiktë ndaj detajeve në shkrimin e tij dhe përkushtimin e tij për të arritur një stil “perfekt”. Ai kaloi vite duke punuar në romanet e tij dhe dihej se vuajti fjalët dhe frazat individuale. Ai ishte gjithashtu një udhëtar i zjarrtë dhe u frymëzua nga udhëtimet e tij në Itali, Egjipt dhe vende të tjera.
Përveç “Madame Bovary”, veprat e tjera të shquara të Floberit përfshijnë “Salammbô”, “Edukimi sentimental” dhe “Tre përralla”. Ai konsiderohet si një nga themeluesit e romanit modern dhe një figurë kyçe në zhvillimin e realizmit letrar.
Sot, janë bërë plotë 143 vjet që kur Gustave Flaubert u largua nga jeta, por veprat e tij vazhdojnë të lexohen e të komentohen në mbarë boten. /KultPlus.com
“Ty të dua si kurrë nuk kam dashur e si nuk do të dua më. Ti je dhe do të mbetesh e vetmja, e pakrahasueshme me asgjë tjetër. Eshtë diçka e pleksur dhe e thellë, diçka që më mban nga të gjitha anët, që kënaq të gjitha orekset e mia dhe përkëdhel sedrën time.
Realiteti yt gati zhduket. Përse sa herë mendoj për ty, të shoh me kostume të tjera, të ndryshme nga të tuat? Mendimi se ti je dashnorja ime më vjen rrallë, apo ti nuk formulohesh tek unë nga kjo. Kundroj fytyrën tënde të ndriçuar nga gëzimi, teksa lexoj vargjet e tua duke të admiruar.
Atëherë ajo ka një shprehje të shkëlqyer ideali, krenarie dhe mallëngjimi. Nëse mendoj për ty kur jam në shtrat, një krah i mbledhur, lakuriq, një kaçurrel i ngritur pak më lart se tjetri, duke parë tavanin. – Më duket se ti mund të plakesh duke u shëmtuar, por asgjë nuk do të dyve dhe të pavarur nga ne.
A nuk kam bërë gjithçka për të të lënë? A nuk ke bërë gjithçka që të duash të tjerë? Jemi kthyer prapë te njëri-tjetri, pasi jemi bërë për njëri-tjetrin. Të dua me gjithë zemër. Do doja të të dashuroja më shumë derisa të të bëja të lumtur, sesa të bëj edhe të vuash!
Unë dua të të shoh në përmbushjen e të gjitha dëshirave të tua”/ KultPlus.com
Gustave Flaubert (1821-1880) ishte një romancier francez i cili konsiderohet si një nga shkrimtarët më të mëdhenj në historinë e letërsisë. Ai lindi në Rouen, Normandi, Francë dhe kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij atje. Babai i tij ishte mjek dhe vetë Floberi studioi drejtësi në Paris, por shpejt e braktisi këtë rrugë karriere për të ndjekur pasionin e tij për të shkruar.
Floberi është bërë i njohur për romanin e tij “Madame Bovary”, i cili u botua në 1857 dhe shkaktoi një skandal në atë kohë për portretizimin e një gruaje që ka lidhje dhe në fund bën vetëvrasje. Romani konsiderohet tani një kryevepër e letërsisë franceze dhe një vepër pioniere e realizmit letrar.
Flaubert ishte i njohur për vëmendjen e tij të përpiktë ndaj detajeve në shkrimin e tij dhe përkushtimin e tij për të arritur një stil “perfekt”. Ai kaloi vite duke punuar në romanet e tij dhe dihej se vuajti fjalët dhe frazat individuale. Ai ishte gjithashtu një udhëtar i zjarrtë dhe u frymëzua nga udhëtimet e tij në Itali, Egjipt dhe vende të tjera.
Përveç “Madame Bovary”, veprat e tjera të shquara të Floberit përfshijnë “Salammbô”, “Edukimi sentimental” dhe “Tre përralla”. Ai konsiderohet si një nga themeluesit e romanit modern dhe një figurë kyçe në zhvillimin e realizmit letrar.
Sot, janë bërë plotë 143 vjet që kur Gustave Flaubert u largua nga jeta, por veprat e tij vazhdojnë të lexohen e të komentohen në mbarë boten. / KultPlus.com
Ja ku është një Flaubert tejet euforik. “Marrëzia e të zakonshmes rritet bashkë me qytetërimin”- pohoi ai, dhe për këtë arsye në moshën 27-vjeçare nisi njëudhëtim drejt Orientit (Lindjes). I neveritur nga marrëzia që e kishte pushtuar shekullin XIX, Flaubertmundi ta trulloste veten në atë botë të pandotur:nën diell dhe në mesin e palmave, me tufat e tyre të hurmave, po aq të sakta sa në vëzhgimin e Sanço Pançës: “O vajza e bukur me vathët e varur, si një palmë e ngarkuar me hurma!”.
Natyrisht, romantizmi e neverit, dhe Flaubert gjen thuajse gjithmonë përfundime groteske të fjalive të tij: ”Dhjami është për plakat, si ajo dredhka për rrënojat. Ai fsheh dëmin dhe e konsolidon atë”,- shkruan ai kur ndodhet në Maltë duke përshkruar një plakë andaluziane.
Në Kajro, tek konsulli, një grua dikur shumë e bukur (gruaja e një daullxhiu korsikan të kohës së Napoleonit, tani kryetar i policisë turistike) e veshur me të bardha, me feste turke ngjyrë ari, ka në shpinë një formë katrore.
E megjithatë, ka momente të lirizmit të pastër sentimental edhe aty ku ndoshta nuk do e prisnit.“Nata e parë buzë lumit Nil. Një gjendje kënaqësie dhe lirizmi… Në qiell ka yje. Më zë gjumi në shtratin tim në kamp. Zgjohem para Maxime; që pasi zgjohet pak më vonë zgjat krahun e majtë për të më kërkuar”.
“Në Karnak, në një pellg i vogël të gjelbër, bregu është i mbushur me kallamishte të mprehta me gjemba. Atje lahet Maxime. Spektakël i trupit të tij nudo që qëndron në breg”– shkruan Flaubert .Maxime Du Camp është miku me të cilin Flaubert u nis në “Udhëtimin” e tij në Orient më 22 tetor 1849.
Në vitin 1843 shkrimtari u magjeps menjëherë nga sjellja e shpenguar e Maxime. Por në korrespondencën e tij ai përdor fjalë që janë shumë emocionale për miqtë e tjerë (“Të kam dashur që me shikimin e parë”, “Mora letrën tënde shumë të dëshiruar. U laga!) është më tepër sesa thjesht njëmani për të shkëmbyer letra me shprehje vulgare.
Me një gjatësi 1 metër e 83 cm Gustave saktësonte:“Unë kam shpatullat e një portieri dhe nervozizmin e në shoqëruese të nuses”. Gjatë viteve 1849-1851, ata do të jetojnë në Egjipt, Liban, Rodos, Siri, Palestinë, Turqi, Greqi dhe Italia. Në librin “Udhëtimi” shfaqen kërcimtarët, e shëmtuar në pamje por magjepsës për shkak të një “degradimi të qëllimshëm”, me “trillin e tregimit të muskujve”, pubisit, ijeve dhe fillimin e vitheve të zhveshura, të mbuluar nga një copë e zezë.
“Ata përparojnë drejt teje, me krahët e shtrirë”, dhe fytyrat e tyre, “nën make-up dhe djersën, mbeten më të pashprehura se sa një statujë”- shkruan ndër të tjera shkrimtari. Dikush flet për sodominë e tij në publik dhe në tavolinë.
“Duke udhëtuar për t’u shkolluar, dhe me një post qeveritar Maxime i shkathët na ka siguruar të dyve një mision administrativ në emër të Ministrisë së Bujqësisë dhe Tregtisë. E pamë për detyrë t’i përkushtoheshim këtij lloj ejakulimi”– shton më tej ai.
Dikush e kërkon në banjë, por efekti është i neveritshëm, njëlloj si me prostitutat. Flaubertdetyrohet të zhvendosë një tufë koteleh të vogla për t’u shtrirë, ndërsa gruaja është ”barrikaduar me pantallonat plot kopsa”, dhe gjithçka i ngjan një “kolonie të keqe lebrozësh”.
Dhe në mesin e gjithë kësaj, është Joseph, kuzhinier dhe shërbëtor, që shërben si përkthyes.
Por pjesë më interesante e librit ka të bëjë me ekzotizmin; pulat që sillen nëpër shtëpi, barkatme vela të kryqëzuara që i ngjajnë shalleve; kortezhet e dasmës, timpanistët e hipur mbi gomerë, të gjitha devetë të mbuluara me pjata floriri, gra që ulërijnë me britmat tipike dhe mundësit lakuriq e të lyer me vaj që simulojnë luftime trup më trup; apo festa për synetllëkun e një deveje, nderuar nga një falus i madh i lëvizshëm.
Në Galata kërcejnë si në jerm dervishët. Ne flemë shumë pak – për shkak të pleshtave – në dyshekë të vjetër apo brenda mantelit tonë nën qiellin e happur:deve, beduinë dhe gomerë, të ngatërruar midis tyre dhe një plakë pa asnjë dhëmb.
Sublime janë incidentet kur humbasin gomarët, tëcilët duhet t’i presësh të shtrirë në rërë; apo nëse një mushkë zhytet në një vrimë dhe detyrohesh ta hapësh rrugën me duar. Por kafsha e ngarkuar plot me furnizime ushqimore dhe mjete kuzhine bie sërish brenda tyre. Ndërkohë udhërrëfyesi i zemëruar e godet më gurë në kokë. Ecim drejt Piramidave u lëkundur mbi gomarët ku kemi hipur që na duken si gjela.
Sitet e lashta janë mbresëlënëse, nga Sfinksi në Baalbek, deri tek Parnassus. Edhe Maximemeket. Por sa hyn brenda piramidave mund të rrëshqasësh mbi jashtëqitjet e lakuriqëve të natës. Në disa fshatra të Libanit, “kur të krishterët tërhiqen në rrafshnaltë”, disa burra “ua shesin të huajve përdorimin e grave të tyre”.
Bota e dikurshme rishfaqet herë pas here:një vajzë duket e shëmtuar si Laure Le Poittevin, motra e një shoqeje të humbur (e cila ndërkohë do të martohet dhe do të jetë nëna e Guy de Maupassant); një fytyrë të kujton evokon Muzën (vullnetare e fortë, me armë në dorë, poetesha Louise Colet, e cila përpiqet më kot të sigurojë dashurinë e Flaubert).
Në Hôtel du Nil, disa karikatura të Gavarni dhe Daumier qëndrojnë si roje mbi zezakun që zbraz enët e dhomës. Flaubert konsiderohet si “shumë shakator” në takimet e rralla shoqërore, në anije, në konsullata. Në Romë, e viziton e ëma. Maxime është rikthyer. Në qershorin e vitit 1851, Flaubert rikthehetnë qytetërim. Për t’i rezistuar këtij, do të ketë vetëm letërsinë të bukur:”Do të zhytem në përsosmëri”./IlVenerdi / KultPlus.com
Ty të dua si kurrë nuk kam dashur e si nuk do të dua më. Ti je dhe do të mbetesh e vetmja, e pakrahasueshme me asgjë tjetër. Eshtë diçka e pleksur dhe e thellë, diçka që më mban nga të gjitha anët, që kënaq të gjitha orekset e mia dhe përkëdhel sedrën time.
Realiteti yt gati zhduket. Përse sa herë mendoj për ty, të shoh me kostume të tjera, të ndryshme nga të tuat? Mendimi se ti je dashnorja ime më vjen rrallë, apo ti nuk formulohesh tek unë nga kjo. Kundroj fytyrën tënde të ndriçuar nga gëzimi, teksa lexoj vargjet e tua duke të admiruar.
Atëherë ajo ka një shprehje të shkëlqyer ideali, krenarie dhe mallëngjimi. Nëse mendoj për ty kur jam në shtrat, një krah i mbledhur, lakuriq, një kaçurrel i ngritur pak më lart se tjetri, duke parë tavanin. – Më duket se ti mund të plakesh duke u shëmtuar, por asgjë nuk do të dyve dhe të pavarur nga ne.
A nuk kam bërë gjithçka për të të lënë? A nuk ke bërë gjithçka që të duash të tjerë? Jemi kthyer prapë te njëri-tjetri, pasi jemi bërë për njëri-tjetrin. Të dua me gjithë zemër. Do doja të të dashuroja më shumë derisa të të bëja të lumtur, sesa të bëj edhe të vuash!
Unë dua të të shoh në përmbushjen e të gjitha dëshirave të tua
Në këtë ditë KultPlus ju sjellë disa thënie mbi rëndësinë e librit:
“Duhet të bëni kujdes prej librave, çfarë është brenda tyre, fjalët, kanë fuqinë të na ndryshojnë” ― Cassandra Clare
“Mos lexoni siç bëjnë fëmijët, për t’u zbavitur apo siç bëjnë ambiciozët për të mësuar. Jo, lexoni që të jetoni.” ― Gustave Flaubert
“Nëse ka ndonjë libër që do ta lexosh, por nuk është shkruar akoma, atëherë duhet ta shkruash ti.” ― Toni Morrison
“Kur ke mbaruar së lexuari një libër, dëshiron ta kishe autorin që e ka shkruar mik, që të mund t’i telefonoje dhe t’i tregoje si ndihesh. Kjo nuk para ndodh.” ― J.D. Salinger
“E kam imagjinuar gjithnjë Parajsën si një lloj biblioteke.” ― Jorge Luis Borges
“Miq të mirë, libra të mirë dhe një ndërgjegje e qetë: kjo është jeta ideale.” ― Mark Twain
“Kaq shumë libra, kaq pak kohë.” ― Frank Zappa
“Nëse lexon vetëm librat që i lexojnë të gjithë, do të mendosh vetëm gjërat që i mendojnë të gjithë.” ― Haruki Murakami
“Librat janë miqtë më të qetë dhe më të përhershëm; ata janë këshilltarët më të gjindshëm dhe më të mençur dhe mësuesit më të durueshëm.” ― Charles William Eliot
“Kur kam pak para, blej libra; dhe kur më tepron ndonjë gjë prej tyre, blej ushqim dhe veshje.” ― Desiderius Erasmus./ KultPlus.com
“Ty të dua si kurrë nuk kam dashur e si nuk do të dua më. Ti je dhe do të mbetesh e vetmja, e pakrahasueshme me asgjë tjetër. Eshtë diçka e pleksur dhe e thellë, diçka që më mban nga të gjitha anët, që kënaq të gjitha orekset e mia dhe përkëdhel sedrën time.
Realiteti yt gati zhduket. Përse sa herë mendoj për ty, të shoh me kostume të tjera, të ndryshme nga të tuat? Mendimi se ti je dashnorja ime më vjen rrallë, apo ti nuk formulohesh tek unë nga kjo. Kundroj fytyrën tënde të ndriçuar nga gëzimi, teksa lexoj vargjet e tua duke të admiruar.
Atëherë ajo ka një shprehje të shkëlqyer ideali, krenarie dhe mallëngjimi. Nëse mendoj për ty kur jam në shtrat, një krah i mbledhur, lakuriq, një kaçurrel i ngritur pak më lart se tjetri, duke parë tavanin. – Më duket se ti mund të plakesh duke u shëmtuar, por asgjë nuk do të dyve dhe të pavarur nga ne.
A nuk kam bërë gjithçka për të të lënë? A nuk ke bërë gjithçka që të duash të tjerë? Jemi kthyer prapë te njëri-tjetri, pasi jemi bërë për njëri-tjetrin. Të dua me gjithë zemër. Do doja të të dashuroja më shumë derisa të të bëja të lumtur, sesa të bëj edhe të vuash!
Unë dua të të shoh në përmbushjen e të gjitha dëshirave të tua”.
“Ty të dua si kurrë nuk kam dashur e si nuk do të dua më. Ti je dhe do të mbetesh e vetmja, e pakrahasueshme me asgjë tjetër. Eshtë diçka e pleksur dhe e thellë, diçka që më mban nga të gjitha anët, që kënaq të gjitha orekset e mia dhe përkëdhel sedrën time.
Realiteti yt gati zhduket. Përse sa herë mendoj për ty, të shoh me kostume të tjera, të ndryshme nga të tuat? Mendimi se ti je dashnorja ime më vjen rrallë, apo ti nuk formulohesh tek unë nga kjo. Kundroj fytyrën tënde të ndriçuar nga gëzimi, teksa lexoj vargjet e tua duke të admiruar.
Atëherë ajo ka një shprehje të shkëlqyer ideali, krenarie dhe mallëngjimi. Nëse mendoj për ty kur jam në shtrat, një krah i mbledhur, lakuriq, një kaçurrel i ngritur pak më lart se tjetri, duke parë tavanin. – Më duket se ti mund të plakesh duke u shëmtuar, por asgjë nuk do të dyve dhe të pavarur nga ne.
A nuk kam bërë gjithçka për të të lënë? A nuk ke bërë gjithçka që të duash të tjerë? Jemi kthyer prapë te njëri-tjetri, pasi jemi bërë për njëri-tjetrin. Të dua me gjithë zemër. Do doja të të dashuroja më shumë derisa të të bëja të lumtur, sesa të bëj edhe të vuash!
Unë dua të të shoh në përmbushjen e të gjitha dëshirave të tua”/ KultPlus.com
