Ku Kultura? e shtjelluar gjerësisht nga Çeku në bashkëbisedim me Sanajan dhe Muratin

Burim i shumë problemeve në fushën e kulturës shihet edhe mungesa e një ligji të tillë, i cili do të ishte si “çelës” i derës së shumë problemeve dhe do të ndikonte gjithashtu edhe në përditshmërinë e veprimtarisë së disa institucioneve, shkruan KultPlus.

Në një bisedë të organizuar nga Kosovo 2.0, ishin të ftuar Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku me bashkëbiseduesit e tjerë, Vullnet Sanaja nga Anibar dhe Donjetë Murati hulumtuese dhe anëtare në Punëtorët në Art, derisa kjo bisedë është moderuar nga gazetarja e K2.0, Lirika Demiri. E përpara gjithë fillimit të këtij debati ose diskutimi, u përkujtua edhe një herë tjetër regjisorja Vjosa Berisha, e cila ka bërë shumë për kulturën për shumë vite në Kosovë.

Mungesa e një “shkopi magjik” për t’i zgjidhur problemet ka ndikuar shumë që vit pas viti ato të përsëriten dhe mund të thuhet se janë bërë edhe pjesë e jetësës për shumë fusha të ndryshme në Kosovë, por sidomos në kulturë, në fushën e së cilës mungon Ligji i Kulturës. Megjithatë, shpresat ekzistojnë gjithnjë se ai është udhës dhe veçse është publikuar edhe koncept dokumenti për art dhe kulturë në platformën për konsultime publike.

“Unë po shpresoj që ligji të jetë i gatshëm deri në vjeshtë, ose eventualisht në fund të vitit” – Hajrulla Çeku.

I pari i Ministrisë së Kulturës, ka deklaruar se pret që të ketë sa më shumë komente nga publiku dhe njohësit e kësaj fushe, në mënyrë që të jetë i gatshëm në formën më të mirë të mundshme.

“Ne besojmë që nëse dojmë reformë të thellë të punojmë pak më gjatë, në mënyrë që të jetë sa më i gjithëpërfshijshëm. Pas publikimit të koncept-dokumentit, është edhe një afat tjetër, komentet që vijnë integrohen në këtë koncept dhe procedohet për vendimmarrje në Qeverinë e Kosovës. Pas miratimit, nga tre opsionet; opsioni pa ndryshime, me ndryshime të moderuara dhe ndryshime rrënjësore, pas vlerësimit që është bërë, analizës dhe të tjerat, koncept-dokumenti rekomandon opsionin e tretë, pra, atë të ndryshimeve të thella në legjislacionin dhe atë institucional në atë të kulturës”, ka thënë Çeku.

Çeku, kërkoi që të ketë një minutazh më të gjatë në fillim të debatit, kjo pasi sipas tij një reformë e tillë është shumë e gjatë dhe kërkon që të ketë më shumë shpjegim, dhe të tregojë mënyrën se si kultura komunikon me fushat e tjera, pse shërben ajo dhe pse duhet të kemi prioritet kulturën dhe investimin në të.

Duke filluar me një kontekst historik, ai tha se me hovin që ka pasur Kosova në instuticionalizimin e Kulturës nga mesi i shekullit XX, që kanë qenë vitet përgjithësisht jo stabile politikisht, duke përfshirë gjithashtu të gjitha zhvillimet e viteve 80′ e deri te lufta 99′, e edhe pas këtyre viteve, ka pasur një zhvillim të pa precedentë, në të gjitha nivelet e sistemit kulturor. Kosova aktualisht numëron rreth 0,4 për qind të burimeve njerëzore të angazhuara në kulturë. Mbi 103 festivale të kulturës, mbi 130 struktura insticione kulturore të nivelit qëndror dhe lokal, mbi 380 biznese dhe struktura të tjera private të profileve të ndryshme në kulturë. 12 shkolla fillore dhe të mesme të artit, 10 prej sosh në muzikë, 2 në art figurativ. Mbi 10 shkolla private të arteve, 11 fakultete të arteve, mbi 10 formacione kamertale, orkestrale, korale për komuna dhe kështu me radhë.

“Po flasim për një eko-sistem koxha kompleks dhe të madh. Legjislacioni ka qenë i vjetëruar, kjo është një pikënisje mbi të cilën është ndërtuar edhe vizioni për reformë. Po jo vetëm i vjetëruar, por edhe i ndërlikuar goxha shumë, që e ka rregulluar kulturën, i cili brenda profilit të kulturës dhe artit është i stër-degëzuar dhe poashtu prej shumë dikastereve e fushave tjera, me theks të veçantë arsimin, diplomacinë dhe ekonominë në Kosovë, që në 20 vitet e fundit ka pësuar shumë ndryshime dhe si i tillë ka një fizionomi strukturore dhe funksionare, që nuk përkon aspak me situatën e viteve 2000. Pra, kur janë hartuar këto ligje kanë qenë kohëra ndryshe, sot dinamika e 20 viteve është shumë e madhe dhe këto legjislacione nuk i plotësojnë nevojat për të vazhduar tutje. Vetëm ky fakt është indikator i nevojës për një lloj rifreskimi, sidomos për faktin që Kosova është një shtet i pavarur, e kto ligje janë ende me vulë të UNMIKU-t. As Galeria Kombëtare e Kosovës e as Galeria e Ministrisë së Kulturës, nuk kanë natyrë skenike performuese, ligje të bazuara. GKK ka akt të vendim të themelimit dhe një statut që përcakton përgjithësi strukturën e organizimit dhe Galeria e Ministrisë ka një aktvendim dhe rregullore. Kur nuk ekziston baza, duhet të improvisosh dhe në fund të vend që të zgjidhet problemi, krijohet grumbull i ri dokumentash ligjore. Galeria e Filharmonia janë të barabarta, por mënyra si funksionojnë kanë baza të ndryshme ligjore, edhe kjo e vështirëson tani punën e të gjithave bashkë. Skena e pavarur, e pambuluar ligjërisht është një tjetër problem i madh, që shpresojmë ta zgjidhimin me ligjin e kulturës “, tha ai mes tjerash, duke potencuar nevojën e madhe që Kosova e institucionet e saj kanë për këtë ligj.

Themelues dhe Drejtor Ekzekutiv i Anibar, Vullnet Sanaja, beson që një prej qëllimeve kryesore të gjithë këtij procesi duhet të jetë që të ndryshojë shumë pjesa se si përceptohet skena e pavarur nga institucionet publike.

Kur jemi duke folur për institucionet publike, jemi duke folur për njerëz. Kur jemi duke folur për institucionet e pavarura të kulturës, prap jemi duke folur për njerëz. Për arsye se në shumicën e kohës duke folur gjithnjë për struktura e gjëra të tjera po e humbim edhe bazën, janë kryesisht artistët që kërkojnë një të drejtë njerëzore e bazike që të ushtrojnë veprimtarinë e tyre brenda një hapësire të caktuar, publike në këtë rast. Tashmë, po më duket që është shumë mirë që po krijohen disa lehtësira në këtë aspekt. Gjithashtu, për këtë ligj duhet që të shohim situatën reale në vend dhe të vazhdojmë. Skena e pavarur duhet të jetë gjithsesi atje në ndryshimet që do të ndodhin. Si skenë e pavarur, nevojat tona kanë qenë gjithmonë që të largohen disa prej vështirësive në baza ditore, që lidhen kryesisht në hapësirën të cilën veprojmë, pra, të lejohet shfrytëzimi i saj. E dyta kish me qenë rreth funksionimit të përditshëm, dmth shumica deri tash nuk kanë pasur mekanizma për financimin e skenës së pavarur, prandaj kemi avokuar gjithnjë që të ndjeket një fond në këtë aspekt. Një fond i cili do të zhvillonte skenën e pavarur, të shërbente si qëndrueshmëri“.

Donjetë Murati, ka thënë se është shumë e qartë që ka probleme të shumta në fushën e kulturës, duke filluar nga muzeut të Kosovës, arkivave, prej gati gjithçka që është shumë esenciale që të funksionojë një shoqëri pak më mirë.

“Ky ligj do të ndikonte drejtpërdrejt në mirëqenien e secilit prej neve. Po pres me padurim që të lexojë këtë dokument dhe ta shohë se çfarë po përmban. Isha në mëdyshje që a duhet gjithçka të fokusohet vetëm në një ligj, apo më pas shfaqen edhe politika të tjera që duhet pasur parasysh. Ka shumë probleme në çasje të dokumenteve ose diçka tjetër, edhe pse zakonisht duhet të shkojmë nëpër ministri të tjera, prapë se prapë Ministria e Kulturës është një adresë e caktuar në të cilën mund të ballafaqohesh edhe gjithashtu të bashkëpunosh me ta. Edhe pse është shumë komplekse, adresa mbetet MKRS-ja, sidomos për neve që punojmë në këtë sferë“, tha ajo, duke hapur debatin në qoftë se duhet të gjitha fushat të përmbledhen bashkë vetëm në një ligj.

Teatri Kombëtar i Kosovës, në të vërtet i gjithë Kosovës

Ministri i Kulturës gjithashtu u pyet se çfarë do të ndodhë me pjesën e TKK-së, pasi ky i fundit do të jetë në rinovim të plotë nga 1 korriku.

“Në Teatrin Kombëtar të Kosovës, pas analizës së bërë e kemi parë që ka nevoje për ndërhyrje emergjente. Kjo për faktin se ajo ndërtesë është shumë e vjetër dhe realisht punëtorët, e aktorët atje po rrezikonin vetën e tyre duke punuar në hapësira të tilla. Ne kemi menduar që Teatri Kombëtar i Kosovës të jetë i gjithë Kosovës, të paktën për një periudhë dhe të mos i përkas vetëm Prishtinës. Prandaj, gjatë kohës së rinovimit, qendrat kulturore nëpër gjithë qytetet e Kosovës, do të shërbejnë si hapësirë alternative për shfrytëzim nga trupa e aktorëve të TKK-së”.

Çeku, i cili po priste që të përgjigjej në pyetjet e debatin e shtruar nga bashkëbiseduesit e tjerë, tha se koncept-dokumenti si fazë e hartimeve ose akti tjetër i reformës ligjore, është analizë e gjendjes, vlerësim i nevojave, vlerësim nëse ligjet aktuale i plotësojnë nevojat që i ka secili sektorë.

“Mbi këtë analizë, nxirret edhe vlerësimi në qoftë se ka nevojë që të orientohet diku. Kur të miratohet koncept-dokumenti, kalon në fazën e hartimit të ligjit apo ligjeve të akteve të tjera nënligjore, të cilat nuk janë veç prej Ministrisë së Kulturës. Kjo reformë do të prekë edhe ligjet e të tjerëve, për të dhënë si pasqyrë të përgjithshme. Loncept-dokumenti, rekomandon për shembull një ligj unik, një ligj unik duhet të jetë një ligj minimalist. Unë e quaj “kushtetutë për kulturë”, jo detajet me u vendosë, jo ligje ku ti tregon se sa premiera duhet t’i ketë institucioni. Në fund vijmë në dilema se, 10 premiera në vit, nëse institucioni i jep 8 atëherë kush duhet të shkojë në burg që teatri i ka bërë vetëm 8? Ligji unik është i përgjithshëm, e jep një model të strukturës së institucionit publik, a do të ketë këshillë drejtues apo jo, a e emëron vetë ministri, a është konkurs publik që një komision i pavarur ia rekomandon tre emra ministrit, e pastaj ai e dërgon në qeveri dhe nënshkruhet kontrata nga kryeministri. Apo, një model tjetër; të gjitha këto detaje mund të vendosen në ligj. Por, dinamika caktohet më statutin e institucionit përkatës, teatri e ka statutin e vetë, nëse pas 10 vjete teatri ka nevoja të tjera, mund të ndryshojë statuti, e jo ligji. Ligji unik, aktet nënligjore, statutet dhe ligjet e aktet nënligjore të ministrive të tjera”, tha ai, duke vazhduar potencimin për rëndësinë e madhe që ka ligji unik për kulturës.

Sanaja thotë se në kinemanë “Jusuf Gërvalla” është një ndër hapësirat e vetme publike në Pejë ku mund të ndodhë aktivitete kulturore alternative, në të cilat mund të shfaqen filma nga e gjithë bota me tema të ndryshme, pa u cenuar liria e shprehjes apo e ngjajshme.

“Po besoj që duhet të njihet kjo pasuri që e kemi. Bashkarisht e kemi krijuar të gjithë, por në të njëjtën kohë të promovohet si një model i suksesshëm në bazë të së cilës mund të rritet kjo hapësirë kulturore, edhe në qytete të cilat mungon, por edhe në qytete ku veçse ka”.

Qasja e Ministrisë ndaj hapësirave alternative

Hapësirat alternative, të cilat mungojnë dhe shpëtimi i tyre është bërë falë angazhimit të një grupi të madh të organizatash, të cilat kanë ndikuar që hapësirat alternative të vazhdojnë si memorie alternative të vendit.

“Unë e shoh si një ligj me tre kapituj. Kapitulli i parë, institucionet publike, i dyti skena e pavarur dhe kapitulli i tretë duhet të jetë infrastruktura/hapësira kulturore”, thotë Çeku, ku sipas tij ky do të jetë në një lloj forme edhe ligji i ri i Kulturës, renditja e të cilave nuk është e planifikuar.

Murati shton tutje një kujtim të saj, i cili ishte si në formë të gabimit ose diçka e tillë, në procesin e blerjes së veprave të artit.

“Blerja e veprave të artit faktikisht e themelon një koleksion publik të artit dhe me themelimin e blerjen e veprave nuk është se veç blehen veprat, faktikisht ato duhet të menaxhohen, të bëhen të çasshme për publikun dhe është sikurse themelimi i një institucioni të ri. Pra, fillon të dokumentoht kultura materiale e një vendi, e në atë kulturë mund të jenë edhe veprat e artistëve më të vjetër, ata që s’janë më, atyre bashkëkohor, ka shumë elemente e qasje mbi të cilat mund të fillosh e ta bësh këtë koleksion. Kur t’i shohësh modelet e ndryshme, atëherë mund që të bëhen interpretime të ndryshme dhe angazhimi me veprat të vazhdojë. Për neve, pasi që e kemi analizuar e kemi parë që ka ndodhur një keqkuptim, në formën se si e kemi kuptuar edhe ringjalljen ekonomike dhe fondin emergjent”.

Tema më e diskutuar në Kosovë këtë muaj: SUNNYHILL

Nga publiku i pranishëm u hap edhe tema e shumë diskutuar në Kosovë, e cila është pikërisht e festivalit “Sunnyhill”, i cili sikurse në një dramë televizive fillimisht largohet nga Kosova, vetëm për t’u rikthyer pas disa ditësh përsëri.

Një nga të pranishmit, pyeti në qoftë se është vendosur diçka për lokacionin e ri dhe çfarë është diskutuar deri tani rreth Ministirsë, pra Qeverisë dhe Komunës së Prishtinës me organizatorët e këtij festivali.

Çeku, shpjegoi se Qeveria ka dhënë versionin e saj, i cili ka të bëjë kryesisht me dhënien në ofrim të një hapësirë për shumë përdorime dhe atë hapësirë t’ia ofrojnë organizimeve si SunnyHill dhe të tjerëve gjatë gjithë vitin, natyrisht për ngjarje më të rëndësishme.

“Institucionet e shtetit, Qeveria bashkë me Komunën pra mund të investojnë në këtë hapësirë dhe ajo të jetë me një qasje më ekskluzive, por gjithsesi të jetë një investim i shtetit me një trupë menaxhuese që bisedon me të gjithë ata që mund të organizojnë ngjarje dhe aktivitete kulturore. Ky është versioni në të cilën beson qeveria. Nuk besojmë që i shërben asnjërit interes në publik, prandaj kemi kërkuar që çështjen me organizimin e SunnyHill të mos e ndërlidhim me çështjen e dhënien së hapësirës në shfrytëzim. Këtë e kemi lënë që ta diskutojmë edhe pak për zgjidhjen më të mirë. Jemi të gatshëm t’i shohim të gjitha modalitetet, për mua si një nga argumentet më të rëndësishme se ka qenë me rëndësi SunnyHill të organizohet në Kosovë është një lloj angazhimi i ynë për të sjellë ngjarje ndërkombëtare në Kosovë”.

Zhvillimi i përgjithshëm kulturor në Republikën e Kosovës, nga këndvështrimi historik ka shërbyer si një fushë me potencial vendimtar në zhvillimin e brendshëm shoqëror, rritjen e kohezionit social si dhe forcimin e elementeve të rëndësishme identitare të shoqërisë dhe të shtetit. Në rrethanat aktuale, Republika e Kosovës, institucionet përgjegjëse dhe shoqëria civile, konstatojnë domosdoshmërinë e formulimit të një kornize të re të politikave publike kulturore të cilat do të mundësojnë që kjo fushë e ndikimit të posaçëm në jetën shoqërore, ekonomike dhe politike, të realizojë plotësisht potencialin e vet, thuhet nga MKRS-ja.

Koncept dokumenti për art dhe kulturë është i paraqitur në webfaqen e Ministrisë së Kulturës dhe është i qasshëm për të gjithë, ndërkohë pritja nga akterët e fushës së kulturës për një ligj unik, është e madhe. /KultPlus.com

Hajrulla Çeku: Dje na la Xhevdeti, sot Vjosa, arti ynë humbi dy njerëz të jashtëzakonshkëm

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku ka reaguar sot për vdekjen e poetit Xhevdet Bajraj dhe producentes Vjosa Berisha.

Ministri Çeku përmes një postimi në Facebook u shpreh se arti ynë humbi dy njerëz të jashtëzakonshëm, krijues të palodhshëm dhe personalitete të pazëvendësueshme.

Postimi i plotë i ministrit Çeku:

Dje na la Xhevdeti, sot Vjosa. Në kulmin e dhimbjes për ndarjen nga jeta të poetit të madh shqiptar, Xhevdet Bajraj, na erdhi lajmi tjetër i kobshëm për shkuarjen në amshim të regjisores dhe producentes së njohur, Vjosa Berisha.

Në momente si këto, fjalët nuk arrijnë të kapin thellësinë e dhimbjes. Arti ynë humbi dy njerëz të jashtëzakonshëm, krijues të palodhshëm, personalitete të pazëvendësueshme.

Ngushëllime familjeve, miqve dhe gjithë komunitetit artistik. Qoftë i përjetshëm kujtimi për jetën dhe veprën e Xhevdetit dhe Vjosës./ KultPlus.com

Tri ngjarje shumë të rëndësishme sportive do të organizohen në Kosovë gjatë këtij viti

Ministria e Sportit mbështet organizimin e “Ligës UNIKE”, “Junior NBA Liga në Kosovë” dhe “FIBA U16 Kampionati Evropian, Divizioni C”, për organizimin e të cilave është nënshkruar memorandum bashkëpunimi me Federatën e Basketbollit të Kosovës.

“Liga UNIKE” është kampionat i përbashkët ku garojnë klubet e basketbollit nga Kosova dhe Shqipëria, organizim që bashkon dy shtetet tona në fushën e sportit.

Projekti “Junior NBA Liga në Kosovë që funksionon në kuadër të Qendrës Nacionale për Zhvillimin e Basketbollit në Kosovë” është pjesë e programit të FBK-së për zhvillimin e basketbollit tek gjeneratat e reja dhe masovizimin e tij në vendin tonë.

Projekti i tretë “FIBA U16 Kampionati Evropian, Divizioni C” është kampionat për të rinj nën moshën 16 vjeç që do të organizohet në Prizren nga 12 deri më 17 korrik të këtij viti dhe është pjesë e kalendarit zyrtar të garave të Federatës Ndërkombëtare të Basketbollit, FIBA.

Ministria e Sportit për realizimin e këtyre projekteve ka ndarë vlerën financiare prej 178 mijë euro, ndërsa memorandumin e kanë nënshkruar ministri Hajrulla Çeku dhe kryetari i FBK-së, Arben Fetahu. / KultPlus.com

lajme

Ministri Çeku: Asnjëherë nuk do të lejojmë që figura e Dua Lipës të keqpërdoret nga debatet e politikës

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ka reaguar pas zhvendosjes së festivalit “Sunny Hill” nga Kosova në Shqipëri.

Çeku ka thënë se Kosova është dhe do të mbetet vend i organizimit të ngjarjeve rinore e argëtuese, të përmasave të vogla e të mëdha.

Më poshtë gjeni postimin e tij të plotë:

Kosova është dhe do të mbetet vend i organizimit të ngjarjeve rinore e argëtuese, të përmasave të vogla e të mëdha. Me ndihmën e qytetarëve, artistëve, bizneseve dhe shtetit.

Ministria e Kulturës ka qenë në komunikim me bartësit e Sunny Hill për të ofruar gjithë mbështetjen për mbarëvajtjen e edicionit të sivjetmë të festivalit. Para ca kohësh, edhe personalisht e kam kontaktuar Dukagjin Lipën me qëllimin e mirë që Ministria e Kulturës të shërbejë si pikë komunikimi për një mori kërkesash të tyre, nga siguria e infrastruktura deri tek mbështetja financiare e lehtësirat tatimore, çështje të cilat prekin disa ministri. Një grup i përbërë nga zyrtarët e disa ministrive ka qenë duke i trajtuar këto kërkesa për të siguruar mbështetje për festivalin nga disa aspekte.

Motivi dhe angazhimi ynë institucional ka qenë i plotë, gjithnjë me synimin e përbashkët që Sunny Hill edhe sivjet të përçojë nëpër botë imazhe pozitive nga vendi ynë. Por, çka kemi me kursim në Kosovë, është toka. Nuk e ka të drejtën as kjo qeveri e as ndonjë qeveri tjetër, ta përdorë territorin e Kosovës pa peshuar mirë kostot, përfitimet, pasojat, kohëzgjatjet në të cilat jepet në përdorim një tokë. Procesi i vendimmarrjes kërkon kohë për të qenë i plotë dhe për të mos qenë i gabuar apo abuziv. Nuk është e drejtë t’i dërgohet letër qeverisë ku t’i kërkohet vendimmarrje e shpejtë për Sunny Hill, dhe pas një kohe të shkurtë të shfaqet njoftimi se organizimi paska ndryshuar vendndodhje. Ky lloj presioni nuk lë kohë të mjaftueshme për t’u siguruar që vendimet institucionale do të ofrojnë mbrojtje të plotë të interesit publik, madje nuk lë kohë të shikohen as aspektet ligjore.

Megjithatë, ne e sigurojmë publikun rinor se në Kosovë nuk do të mungojnë ngjarjet e përmasave të ndryshme, me artistë vendorë e ndërkombëtarë. Edhe Sunny Hill gjithnjë do ta ketë derën hapur, për diskutime të qeta, e për marrëveshje transparente dhe pa presion.

E presim sa më shpejt në Kosovën e saj edhe Dua Lipën me dashuri e respekt të madh. Ajo ka kontribuar si artiste e si shqiptare në imazhin tonë ndërkombëtar. Asnjëherë nuk do të lejojmë që figura e saj të keqpërdoret apo të zbehet nga debate të politikës apo biznesit. / KultPlus.com

U hap Panairi i Librit në Prishtinë, mbi 100 botues prezantojnë rreth dy mijë tituj të rinj

Panairi i librit në Prishtinë u rikthye pas dy vitesh mungesë. Me moton “Libri mbron mendjen” edicioni i 22-të i panairit mirëpret mbi 100 botues ndërsa do të shënohet edhe me aktivitete të shumta, shkruan KultPlus.

Edon Zeneli, kryetar i Shoqatës së Botuesve të Kosovës, në hapje të këtij panairi tha se ky edicion duhej të mbahej para dy vitesh por për shkak të pandemisë ishte shtyrë. Megjithatë, kujtoi se në ditët e vështira të COVID libri shoqëroi njerëzit dhe shërbente si një dritare për ta shijuar lirinë.

Ai ka shtuar se mbi 100 botues do të prezantojnë mijëra tituj të rinj, libra për çdo moshë, për çdo temë apo interes.

“Për gjashtë ditë, sa zgjatë panairi, Prishtina është kryeqendër mbarëkombëtare e librit shqip. Mbi 100 botues prezantojnë mijëra tituj të rinj të botuar në qarkun kohor mes panairit të vitit 2019 dhe këtij panairi të sivjetmë. Libri është mjet e medium përmes së cilës, mendjet e ndritura komunikojnë me secilin prej nesh. Përmes leximit, ne kuptojmë dhe ne mësojmë, andaj për gjatë këto ditë Pallati i Rinisë bëhet edhe pallati i dijes, sepse këtu grumbullohen të gjitha mendjet më të mëdha të botës”, thotë Zeneli.

Ministri i Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku ka thënë se kjo ngjarje tashmë e ka marrë epitetin të caktuar të ngjarjes të rëndësishme kulturore ku gjithë së bashku mblidhemi për ta kremtuar ditën e librit.

“Ne si Ministri e Kulturës jemi shumë të lumtur që jemi mbështetës të aktiviteteve të këtilla, megjithatë ne gjithë tashmë jemi të pajtimit që mbështetja për librin duhet të kalojë në një nivel tjetër dhe në këtë kuadër, ne po punojmë për një politikë të re të kulturës, për një reformë të re ligjore dhe institucionale ku bënë pjesë edhe veprimtaria botuese. Uroj që ta shijojmë këtë Panair”, thotë Çeku.

Ndërsa, nënkryetari i Komunës së Prishtinës, Alban Zogaj, tha se përgjatë viteve panairi i librit në Prishtinë ka qenë një prej ngjarjeve më të rëndësishme kulturore.

“Jam shumë i lumtur që jam sot me ju në hapjen e Panairit të Librit në Prishtinë. Përgjatë viteve, Panairi i Librit në Prishtinë ka qenë një prej ngjarjeve më të rëndësishme kulturore për të pasionuarit pas librit por edhe botuesit. Panairi për mua personalisht është më shumë se sa një ngjarje ku shitet libri dhe ku takohen autorët e publikuesit. Pra, është një ngjarje ku ndahen idetë e reja dhe ku shihet perspektiva e re. Unë kam pas fatin të rritem me libra e mes tyre, kam punuar edhe në Panair për arsye se e kam përkrah babin tim i cili ka qenë pjesë e Panaireve për një kohë të gjatë dhe tek libri kam gjetur magjinë e tij. Libri është një dritare e jashtëzakonshme që na jep mundësinë për të parë e kuptuar botën. Libri na jep mundësi të mendojmë dhe të hapim horizontin tonë”, thotë Zogaj.

Tutje, shkrimtari francez, Claude Arnaud është shprehur i lumtur që ndodhet në Panairin e Librit në Prishtinë.

“Jam shumë i lumtur dhe i nderuar që ndodhem sot këtu mes botuesve, autorëve, përkthyesve dhe gazetarëve në hapjen e Panairit të 22-të të Librit në Prishtinë. Aktualisht në Francë shteti e ndihmon shumë botimin, tek ne ka më shumë shkrimtarë sesa lexues. Zhvillohen kushte të perfeksionimit të shkrimit, por unë besoj se do të ishte mirë të ofrohen kurse leximi, sepse leximi është gjithashtu një art i llojit të vet”, tha ai.

Ndërkaq, drejtorja e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit Alda Bardhyli ka thënë se ky Panair është një ngjarje tejet e rëndësishme ngase neve na lidh me prekjen e bukur të universit njerëzor.

“Rikthimi i Panairit të Librit pas gati dy vitesh mungesë është një ngjarje e rëndësishme që na lidh me prekjen më të bukur të universit njerëzor. E shkuara jonë si në Shqipëri ashtu edhe në Kosovë është një pengesë e vazhdueshme me historinë. Sot, tre dekada nga rënia e komunizmit dhe gati 22 vite nga përfundimi i luftës në Kosovë, mund të shohim dritën që shoqëroi dy vendet tona drejt një çlirimi shpirtëror. Poetët dhe shkrimtarët ishin ata që na orientuan drejt këtij çlirimi”, thotë Bardhyli.

Gjithashtu, shkrimtari dhe poeti Agim Vinca përveçse e vlerësoi lartë këtë edicion të Panairit, ai edhe recitoi një poezi nga libri i tij i parë me poezi që mban emrin “Feniksi”.

“Pas një pauze të imponuar dy vjeçare, Prishtina po i hap sot përsëri dyert e Panairit, dyert e artit dhe të letërsisë, të dijes dhe të kulturës apo dyer që s’kanë mundur t’i mbyllin kurrë asnjë pandemi, asnjë pushtet dhe asnjë pushtues. Fjala shqipe është treguar më e fuqishme se pengesat me të cilat është ndeshur në shekuj, duke i mposhtur ato dhe duke ardhur edhe më e gjallë e më e bukur, sikurse edhe gjuha me të cilën shkruhet”, thotë Vinca.

Krejt në fund, ai interpretoi aq bukur poezinë e tij “E urrej heshtjen” nga libri i tij i parë me poezi “Feniksi”. Kështu, jehona e vargjeve i përcolli tutje të gjithë artdashësit që dalëngadalë po hynin në botën e librit, për t’u përhumbur pas tij me orë të tëra.

Panairi do të mbahet nga 7-12 qershor, në ambientet e Pallatit të Rinisë. Panairin pritet ta vizitojnë rreth 40.000 vizitorë, ndërsa aty do të jenë të pranishëm shkrimtarë ndërkombëtarë e kombëtarë, profesionistë të librit, botues, përkthyes e librarë. / KultPlus.com

Çeku takohet me Këshillin e ri Drejtues të BBK-së, diskutoi për sfidat dhe prioritetet e tanishme

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, ka pritur sot në takim anëtarët e Këshillit të ri Drejtues të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës “Pjetër Bogdani”.

Bardh Rugova, Ervina Halili, Gëzim Selaci, Ardiana Shala si dhe Feim Hoxha, përfaqësues i MKRS-së ishin të pranishëm në takimin me Çekun.

Gjatë këtij takimi diskutuan për gjendjen aktuale të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, sfidat nëpër të cilat po kalon aktualisht ky institucion, si dhe për prioritetet dhe vizionin që duhet të ketë Biblioteka Kombëtare “Pjetër Bogdani”. /KultPlus.com

Në Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, Kurti dhe Çeku vizituan ekspozitën e tri nxënësve të shkollës ‘Dardania’

Në Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, Kryeministri Albin Kurti dhe ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ishin në Galerinë Kombëtare të Kosovës.

Bashkë me shumë fëmijë pjesëmarrës panë ekspozitën me piktura të realizuara nga tri nxënëse të shkollës fillore “Dardania” në Prishtinë.

Nxënëset Afërdita Visoka, Anja Rexhepi dhe Alea Hasani, kanë prezantuar 40 piktura në ekspozitën që do të jetë e hapur deri më 3 qershor. / KultPlus.com

Çeku jep detaje mbi ligjin e ri të kinematografisë dhe anëtarësimin në organizatat ndërkombëtare

Kosova është ngritur në majat e botës përmes kinematografisë dhe suksesit të kineastëve në festivale të ndryshme të filmit nëpër botë, shkruan KultPlus.

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, në një intervistë për KultPlus ka thënë se Kosova do të arrijë suksese të tjera më të mëdha sa i përket filmit.

“Unë besoj që në raport me talentin dhe potencialin që e kemi si shoqëri në fushën e kinematografisë, nuk e kemi arritur akoma kulminacionin sepse ka shumë e shumë për t’u arritur.. Por ajo që është arritur deri tani, është rezultat i punës vetëmohuese i filmbërësve të Kosovës. I përkulem suksesit të tyre që ka ardhur nga puna e palodhshme dhe përkushtimit të jashtëzakonshëm në vitet e fundit. Suksesi i tyre është obligim për institucionet, dhe ne përveç që e kemi dyfishu buxhetin për filmin dhe do të vazhdojmë rritje progresive në vitet e ardhshme, tanimë po hartojmë ligjin e ri për kinematografinë, po ofrojmë insentiva të reja për të atrakuar investime të reja për film në Kosovë.

Çeku thotë se nënshkrimi i marrëveshjeve të reja për Kosovën do të thotë më shumë financa dhe më shumë buxhet e mundësi për kineastët e rinj për të bërë filma.

“Kemi nënshkruar marrëveshje për bashkëprodhim kinematografik me Izraelin e Francën, shumë shpejt do të vazhdojmë edhe me disa shtete të tjera evropiane. Po negociojmë anëtarësimin e Kosovës në Euro Imazh, që është fondi më i madh evropian i filmit, pjesë e Këshillit të Evropës. Shumë shpejt në pjesën e dytë të këtij viti do të kemi çasje në programin “Media” të Komisionit Evropian, që është edhe në fond tjetër ku filmbërësit tanë mund të aplikojnë dhe të përfitojnë. Një angazhim e mobilizim i madh i institucioneve, i nxitur nga sukseset e artistëve tanë, që është i madh e i jashtëzakonshëm, sukses për të cilin jam i bindur që do të jetë edhe më i madh vitet në vazhdim.

Ministri ka bërë të ditur gjithashtu se koncept dokumenti për artin dhe kulturën është në përfundim, ndërsa ligji i ri për kinematografinë pritet të jetë në procedurë parlamentare në vjeshtë.

“Ne tash po e përmbyllim koncept-dokumentin për art dhe kulturë, ky koncept-dokument po na i rekomandon disa ligje të reja, ligji i përgjithshëm për kulturën, një ligj i veçantë ai për kinematografinë, do të kemi edhe një për muzetë dhe veprimatinë botuese. Ligji për kinematografinë unë besoj shumë që si të përfundon faza e miratimit të koncept-dokumentit në qeveri, nga ai moment do të fillojë hartimi dhe gjatë vjeshtës ligji i ri për kinematografi duhet të jetë në procedurë parlamentare”. 

Ministria dhe qeveria krijojnë fonde të reja nëse ka mungesë të tyre gjatë udhëtimeve filmike të kineastëve kosovar nëpër festivalet e mëdha.

Ne kemi një fond të veçantë dhe një çasje të veçantë, shpesh edhe të jashtëzakonshme edhe kur nuk kemi fonde dhe e dijmë se një film ka potencial për sukses në ndonjë fesitval për të marrë çmim, ne mobilizojmë fonde shtesë, kështu ka ndodhë edhe me “Zgjoin”. Është rezultat shumë i madh suksesi i tij, po përgjigjja e shkurtë është se edhe atëherë kur fondi hargjohet, ne gjithmonë gjejmë mundësi të reja, sepse të rinjtë tanë dhe artistët tanë, e sidomos e veçanarisht ata të artit të 7-të, janë një potencial i jashtëzakonshëm për promovimin e shtetit tonë, janë një potencial i jashtëzakonshëm për të krijuar dhe për të mbështetur zhvillimin ekonomik të Kosovës, kështu që ne nuk na takon asgjë vetëm të krijojmë kushte më të mira”, ka thënë ai.

Ndërkaq, mbrëmë janë dhënë çmimet vjetore për kinematografi. /KultPlus.com

Kosova po bëhet me Muze të Artit Bashkëkohor, Këshilli Inicues kryesohet nga Yll Rugova

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka njoftuar se shumë shpejt Kosova do të bëhet me Muze të Artit Bashkëkohor, përcjell KultPlus.

Përmes një postimi në Facebook, ministri Çeku ka njoftuar se Këshilli Inicues i Muzeut të Artit Bashkëkohor përbëhet nga artistë e profesionistë të dëshmuar. Ky këshill do të kryesohet nga Yll Rugova, ndërsa anëtarët e tjerë janë Petrit Halilaj, Flaka Haliti, Sislej Xhafa, Erëmirë Krasniqi, Zake Prelvukaj, Nita Hoxha Salihu, Valdete Pacolli dhe Fisnik Abazi.

Në vijim gjeni postimin e plotë të ministrit Çeku:

Sot e nisëm edhe një ndërmarrje të madhe në kulturë, shteti ynë do të bëhet me Muze të Artit Bashkëkohor

Muzeu i Artit Bashkëkohor është institucion i rëndësisë së veçantë që do të ofrojë mundësi të reja zhvillimi dhe promovimi për artin dhe artistët tanë bashkëkohorë. Në të njëjtën kohë, MAB do të konceptohet në atë mënyrë që të fuqizojë lidhjet tona dhe pozicionin tonë shtetëror në skenën botërore të artit.

Këshilli Inicues i Muzeut të Artit Bashkëkohor përbëhet nga artistë e profesionistë të dëshmuar. KI do të kryesohet nga Yll Rugova, ndërsa anëtarët e tjerë janë Petrit Halilaj, Flaka Haliti, Sislej Xhafa, Erëmirë Krasniqi, Zake Prelvukaj, Nita Hoxha Salihu, Valdete Pacolli dhe Fisnik Abazi.

Detyrat e Këshillit Inicues përfshijnë përgatitjen e konceptit programor dhe artistik, vendimeve për themelim, planit për ngritjen e strukturave të përhershme, konceptit hapësinor dhe arkitektonik të ndërtesës dhe kornizës për koleksionin e Muzeut të Artit Bashkëkohor./ KultPlus.com

Çeku takohet me djemtë e BNE-së, u premton mbështetje nga qeveria

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ka pritur në takim djemtë e ekipit “Bad News Eagles”, të cilët patën një paraqitje madhështore në garat më të forta të e-Sports, shkruan KultPlus.

Çeku njoftoi se në takim është diskutuar pikërisht për potencialin e Esports në Kosovë, dhe sukseset e BNE-së.

Postimi i plotë:

“Me djemtë e ekipit Bad News Eagles, sot diskutuam për potencialin e Esports në vendin tonë dhe gjithashtu për sukseset që arritën dhe emocionet që na dhuruan me rezultatin e tyre historik në turneun më të madh në botë të CS:GO, PGL Major Antwerp 2022.

I përgëzova për rezultatin që shënuan dhe për përfaqësimin që na bënë si shtet, ndërsa u zotuam të punojmë bashkë që këto suksese të vazhdojnë.

Të rinjtë tanë të talentuar vazhdojnë të arrijnë majat e suksesit botëror, andaj edhe mbështetja e Qeverisë së Kosovës do të jetë e përhershme”, shkroi ai. /KultPlus.com

Donjeta Sadiku merr shpërblimin shtetëror, ministri Çeku: Sportistët tanë janë shndërruar në frymëzim për të gjithë ne

Në kabinetin e Ministrit Hajrulla Çeku është mbajtur sot ceremonia për dhënien e shpërblimit shtetëror për boksieren Donjeta Sadikun, fituese e medaljes së bronztë në Kampionatin Botëror të boksit që u mbajt në Stamboll, shkruan KultPlus.

Në këtë ceremoni të pranishëm ishin edhe trajnerja Marjola Sallauka, kryetari i Federatës së Boksit të Kosovës, Enver Krasniqi, dhe kryetari i Komitetit Olimpik të Kosovës, Ismet Krasniqi.

Ministri Çeku është shprehur i nderuar që priti në takim kampionen Sadiku e cila na solli medaljen e bronztë nga Kampionati Botëror i Boksit për seniore.

“Jemi krenarë pa fund me punën, përkushtimin e saj dhe të të gjithë sportistëve tanë që janë shndërruar në frymëzim për të gjithë ne me sukseset që po arrijnë”, është shprehur Ceku.

Donjetës dhe trajneres Sallauka ju ndanë shpërblimet shtetërore për sportistët që arrijnë rezultate kulmore në gara ndërkombëtare.

Krejt për fund Ceku u zotua se bashkë do të punojnë që t’i plotësojnë të gjitha kushtet që sukseset e tyre të vazhdojnë. / KultPlus.com

Çeku në Ditën Ndërkombëtare të Muzeve zotohet për ndryshime të reja

Në Ditën Ndërkombëtare të Muzeve është lansuar Programi Kombëtar i Muzeve në Kosovë.

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, ka thënë se në kuadër të programit të viteve 2022-2023 është paraparë të merren hapa konkret që të kontribuojnë në krijimin e një baze legjislative, programore dhe kapitale për zhvillimin e muzeve në territorin e Republikës së Kosovës.

“Sot ditën e filluam në Lapidariumin e  Muzeut të Kosovës ku prezantuam Programin Kombëtar të Muzeve në Kosovë, një nismë që synon fuqizimin e institucioneve të muzeve dhe zhvillimin e një vizioni të përbashkët për ruajtjen, interpretimin dhe promovimin e veprimtarisë krijuese nga e kalura si dhe edukimin e gjeneratave të reja për rolin e tyre”.

Si hap i parë, sipas Çekut, ka filluar rregullimi i bazës ligjore në fushën e kulturës, ku përfshihen dhe trajtohen edhe muzetë.

“Në këtë kontekst, së bashku me ekipin punues të profesionistëve nga kjo fushë, kemi filluar me studimin e gjendjes ekzistuese të fushës së muzeve në Kosovë. Pas përfundimit të këtij studimi, së bashku do të përcaktohemi për vizionin e institucioneve të muzeve tona, për të sjellur ndryshime pozitive në shoqëri”.

I pari i Kulturës ka njoftuar se gjatë këtij viti do të fillojnë hapat për inventarizim të fondit muzeal i cili gjendet në muzetë e Kosovës.

“Krahas veprimeve në plotësim të bazës ligjore, gjithashtu gjatë këtij viti do të fillojmë me hapat për inventarizim të fondit muzeal i cili gjendet në muzetë e Kosovës, me qëllim që secili artefakt e objekt i cili gjendet në koleksionet e muzeve, të jetë i dokumentuar dhe i regjistruar në Bazën e të dhënave të trashëgimisë kulturore; përkrahjen dhe zhvillimin e projekteve muzeale dhe themelimin e Muzeve të reja kombëtare dhe komunale, duke krijuar kushte adekuate për menaxhim dhe promovim të tyre”. /KultPlus.com

Çeku pas fitores së Bad News Eagles: Zonja dhe Zotërinj, më lejoni t’ju prezantoj me legjendat tona

Ekipi kosovar, Bad News Eagles e ka fituar map-in e dytë me rezultat 16:8 dhe e kanë barazuar në 1:1 rezultatin e përgjithshëm ndaj “MIBR” nga Brazili.

MIBR arritën të mposhtin ekipin kosovar në “Nuke” me rezultat (13:16), por që u mposhtën në Ancient.

Pas fitores së tyre reagoi edhe ministri i Kulturës, Hajrullah Çeku i cili i cilësoi ata si legjenda.

“Zonja dhe Zotërinj, më lejoni më lejoni t’ju prezantoj me legjendat tona”- ka shkruar ministri Çeku në Twitter./ KultPlus.com

Ministri Çeku viziton Ministrinë e Rinisë dhe Sportit të Bullgarisë

Ministri Hajrulla Çeku u prit nga ministri bullgar i rinisë dhe sportit, Radostin Vasilev bashkë me ekipin e tij. Të dy ministrat folën për marrëdhëniet e shkëlqyera ndërmjet Kosovës dhe Bullgarisë dhe nevojën për të thelluar bashkëpunimin përmes programeve rinore dhe sportive.

Gjatë takimit shumë miqësor mes dy ministrave që mbulojnë rininë dhe sportin u diskutuan disa mundësi konkrete të bashkëpunimit ndër-shtetëror. Ministri Çeku e ftoi homologun e tij për vizitë zyrtare gjatë vitit në Kosovë, ndërsa palët u dakorduan për hartimin dhe zyrtarizimin e dokumentit të bashkëpunimit muajve në vijim.

Në këtë takim, ministri Çeku ishte i shoqëruar nga ambasadori i Kosovës në Sofje, Delfin Pllana dhe shefja e kabinetit në MKRS, Klodeta Krasniqi./ KultPlus.com

Driton Kuka fiton çmimin për trajnerin më të mirë për vajza në Evropë 2021

Trajneri i xhudos, Driton Kuka, ka fituar çmimin e trajnerit më të mirë për vajza në Evropë për gjatë vitit 2021, në kohën kur edhe Nora Gjakova dhe Distria Krasniqi fituan medaljet e arta në Lojërat Olimpike, shkruan KultPlus.

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, ka ndarë lajmin për publikun, derisa edhe ai ishte i pranishëm në ceremoninë e ndarjes së këtij çmimi.

“I nderuar që isha pjesë e ceremonisë së @europeanjudo në Sofje për nder të trajnerit kosovar @KukaToni . Atij iu nda çmimi i trajnerit më të mirë për vajzat në Europë 2021. Momente të tilla na mbushin krenari e emocion. Përgëzime Driton, të jemi përzemërsisht mirënjohës”, ka shkruar Ministri Çeku.

Në anën tjetër, Kosova ka arritur që të fitojë dy medalje evropiane në Kampionatin “Sofia 2022”. /KultPlus.com

Çeku për fitoret e xhudos: Rezultatet e tyre ndërkombëtare janë krenari për shtetin tonë

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku ka ndjekur nga afër ekspeditën e ekipit të xhudos së Kosovës që ka pasur në Kampionatin Evropian në Sofje të Bullgarisë, shkruan KultPlus.

I pari i Kulturës ka uruar në llogarinë zyrtare në “Facebook”, punën e jashtëzakonshme të sportistëve në këtë ngjarje madhore për vendin.

Postimi i plotë i Çekut:

“Në europianin e xhudos në Sofje, Laura fiton të argjendtën, Disi të bronztën. Kampionatin Europian 2022 që po mbahet në Sofje të Bullgarisë e nisëm me medaljen e bronztë të Distria Krasniqit, kampiones sonë olimpike. Suksesi vazhdoi edhe sot, në ditën e dytë, kur Laura Fazliu fitoi medaljen e argjendtë duke e marr titullin e nën-kampiones europiane. Paraqitje të mirë në kampionat patën edhe Flaka Loxha dhe Akil Gjakova. Kënaqësi e papërshkrueshme të përcjell nga afër ekipin tonë të xhudos. Rezultatet e tyre ndërkombëtare janë krenari për shtetin tonë. Mirënjohje të veçantë dhe përgëzime të përzemërta kryetarit të Federatës së Xhudos Agron Kuka, trajnerit Driton Kuka dhe xhudisteve e xhudistëve tanë të shkëlqyer”, ka shkruar Çeku.

Kosova në dy Kampionatet e fundit Evropiane ka arritur që të fitojë pesë medalje. /KultPlus.com

Ministri Çeku prezent në suksesin e Krasniqit dhe Loxhës në Evropian

Distria Krasniqi ka arritur që të fitojë medaljen e bronztë në Evropianin që po mbahet në Sofje të Bullgarisë, derisa Flaka Loxha ka zënë vendin e shtatë në këto gara, shkruan KultPlus.

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit përmes një postimi në “Facebook”, ka njoftuar për fitoren dhe suksesin e Kosovës, duke treguar se i pranishëm ishte edhe Hajrulla Çeku.

Postimi i plotë:

“Distria Krasniqi fiton medaljen e bronztë

Kampionia olimpike Distria Krasniqi fitoi medaljen e bronztë në Evropianin e xhudos që po mbahet në Sofia. Ajo mundi gjermanen Mascha Ballhaus në kategorinë -52 kg.

Flaka Loxha (-57 kg), zuri vendin e shtatë, suksesi më i madh i saj në Evropianin e seniorëve.

Garat i përcolli nga afër edhe Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku“. /KultPlus.com

Vendoset lokacioni ku do të ndërtohet Teatri i Operas dhe Baletit, Çeku: Shumë shpejt do të shpallim konkursin ndërkombëtar të projektimit

Pas miratimit të propozim vendimit në Kuvendin e Komunës së Prishtinës, hapësira ku është parkingu aktual prapa Pallatit të Rinisë në Prishtinë është caktuar si vend ku do të ndërtohet Teatri i Operas dhe Baletit, përcjell KultPlus.

Një gjë të tillë e ka konfirmuar edhe ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, i cili thotë se shumë shpejt do të shpallet konkursi ndërkombëtar i projektimit.

KultPlus ua sjell njoftimin e plotë të tij:

Vazhdojmë me vendosmëri, edhe një hap i rëndësishëm drejt ndërtesës së Teatrit të Operas dhe Baletit

Tashmë e kemi edhe lokacionin, shumë shpejt do të shpallim konkursin ndërkombëtar të projektimit. Ashtu siç jemi zotuar nga fillimi, Teatri i Operas dhe Baletit do të bëhet. Institucionet dhe artistët tanë të operas, baletit dhe filharmonisë do ta kenë ndërtesën e tyre të dinjitetshme e shumë të merituar.

Hapësira e destinuar për këtë ndërtesë është parkingu aktual prapa Pallatit të Rinisë në Prishtinë, pas miratimit të propozim vendimit në Kuvendin e Komunës së Prishtinës. Dua të shpreh mirënjohjen time të thellë për të gjithë anëtarët e Kuvendit të Komunës për votën e tyre dhe kryetarin e komunës Përparim Rama për bashkëpunimin në këtë rast.

Qeveria e Kosovës do të bëj më të mirën për t’i zbatuar të gjitha fazat pasuese me efikasitet dhe cilësi, deri në momentin e inaugurimit të hapësirës më të madhe kulturore në shtetin tonë./ KultPlus.com

Çeku: Konfirmohet vullneti i qeverisë franceze për të nënshkruar marrëveshjen e bashkëprodhimit kinematografik me Kosovën

Sot edhe në kopje fizike, ministri Hajrulla Çeku ka pranuar letrën e ministres franceze të kulturës Roselyne Bachelot – Narquin, përmes së cilës ajo konfirmon vullnetin e qeverisë franceze për të nënshkruar marrëveshjen e bashkëprodhimit kinematografik me Kosovën.

Marrëveshja përkatëse mes dy shteteve do të nënshkruhet gjatë Festivalit të Kanës në pjesën e dytë të muajit Maj. Kjo marrëveshje u ofron mundësi dhe mbështetje shtesë filmbërësve të Kosovës për bashkëpunime kinematografike me partnerët francezë.

“Dua të shpreh mirënjohjen time të thellë për zyrtarët e Ambasadës së Francës në Kosovë, duke filluar nga ambasadorja Marie-Christine Butel, këshilltari për kulturë Donato Giuliani, dhe atasheu për kulturë Valon Ibraj. Angazhimi i tyre këmbëngulës ka qenë vendimtar për jetësimin e kësaj marrëveshje bilaterale”, ka shkruar Çeku në rrjetet sociale. / KultPlus.com

Çeku për kualifikimin e BNE: Djemtë tanë bënë histori

Skuadra nga Kosova, Bad News Eagles, ka arritur që të shkruajë histori në e-Sports, duke u kualifikuar në një turne madhor, shkruan KultPlus.

Ekipi kosovar triumfoi 2:1 ndaj Sinners për ta siguruar biletën për në Belgjikë, në turneun më të madh në botë në ESports, pikërisht në “PGL Major Antwerp 2022”.

Për këtë gjë ka reaguar edhe Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, duke uruar djemtë për suksesin historik.

“Historike për komunitetin E-Sports. Ekipi ynë Bad News Eagles kualifikohet në turneun më të madh në botë të CS:GO, PGL Major Antwerp 2022. Përgëzime Flatron, Sener, Dionis, Rigon, Genc, krenari pa fund”, shkroi i pari i Kulturës. /KultPlus.com

Ministrat e Kulturës nga shumë shtete europiane bashkë në Bienalen e Venecias

Kosova ka hapur zyrtarisht Pavijonin në Bienalen Ndërkombëtare të Artit në Venecie, shkruan KultPlus.

Me instalacionin “Monumentaliteti i Përditshmërisë” të artistit Jakup Ferri, Kosova prezantohet sivjet në ngjarjen më të madhe në botë të artit bashkëkohor.

Në edicionin e sivjetmë, të 59-in me radhë, Kosova merr pjesë për herë të pestë në Bienalen Ndërkombëtare të Artit. Pavijoni i shtetit më të ri të Evropës është krahas atij të Ukrainës që paraqitet me ngjyra të zymta.

Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, ka ndarë një fotografi ku shihen ministrat e kulturës na shumë shtete europiane që morën pjesë në këtë hapje.

“Me ftesë të ministrit italian të kulturës Dario Franceschini, në solidaritet me popullin ukrainas, dje në pavijonin e Ukrainës në Bienalen e Venecias, bashkë me ministrat e kulturës nga shumë shtete europiane”, ka shkruar Çeku. /KultPlus.com

Ministri Çeku: Krenari pa fund të shohim punën e artistit Jakup Ferri dhe paraqitjen dinjitoze të Kosovës

Kosova ka hapur zyrtarisht Pavijonin në Bienalen Ndërkombëtare të Artit në Venecie.

Me instalacionin “Monumentaliteti i Përditshmërisë” të artistit Jakup Ferri, Kosova prezantohet sivjet në ngjarjen më të madhe në botë të artit bashkëkohor.

Në edicionin e sivjetmë, të 59-in me radhë, Kosova merr pjesë për herë të pestë në Bienalen Ndërkombëtare të Artit. Pavijoni i shtetit më të ri të Evropës është krahas atij të Ukrainës që paraqitet me ngjyra të zymta.

Me këtë rast, i pranishëm në hapjen e Pavijonit të Kosovës ishte edhe ministri Hajrulla Çeku i cili nëpërmjet një postimi në rrjetet soicale ka përgëzuar artistin Ferri për punën e tij.

Më poshtë gjeni postimin e plotë të tij:

Në një mjedis plot energji pozitive dhe shumë pjesëmarrës, sot hapëm për vizitorë nga mbarë bota pavijonin e Kosovës në Bienalen e Venecias.

Krenari pa fund të shohim punën e artistit Jakup Ferri dhe paraqitjen dinjitoze të vendit tonë në një prej ngjarjeve më të mëdha ndërkombëtare të artit. Hapësira plot jetë e pavijonit ku gjithçka brenda tij është e punuar dhe kuruar deri në detajin e fundit po tërheq vëmendjen e shumë vizitorëve dhe ky fakt na gëzon shumë.

Përgëzime artistit Jakup Ferri, kuratores Inke Arns, komisioneres Alisa Gojani Berisha dhe gjithë ekipit për punën që kanë bërë në prezantimin e vlerave të krijimtarisë sonë artistike. / KultPlus.com

Ekspozita e ‘Muzeut të Fëmijërisë së Luftës’, dokumentim i vuajteve të fëmijëve në kohë të luftës

Flonja Haxhaj

Vizatimet janë bërë në fillim të luftës nga motra ime, Aida Mehmedagie. Jetonim pranë spitalit të qytetit, në një lagje që ishte objekt i shpeshtë i granatimeve. Ishte shumë e rrezikshme të dilnim dhe pjesën më të madhe të kohës e kalonim në shtepi ose në bodrum. Ajo në njëfarë mënyre mbante gjithmonë një libër ose ngjyra në duar. I pëlqente të vizatonte, ishte e talentuar dhe shpesh krijonte vepra te vërteta artistike nën dritat e Ilambave! Ndonjëherë ajo shkruante letra drejtuar shoqes por në fakt ato ishin një lloj ditari per shënime.

Së shpejti pas këtyre letrave dhe pak pas ditëlindjes së saj te shtatëmbëdhjetë, një mbrëmje relativisht te qetë, dikush trokiti në derë. Ne ishim vetëm në shtëpi. Babai ishte te komshiu lart, luanin shah, dhe nëna ishte në detyrë në punë. Ishte njëra nga shoqet e motrës. Një ditë më parë kishin pasur një debat dhe i ka bërë thirrje të ‘pajtohen’. Motra mbeti në pragun e gjerë para derës dhe unë hyra në kuzhinë me qellim qe t’iu bashkohesha atyre së shpejti. Papritur u dëgjua një zhurmë e fortë, e gjithë shtëpia u dridh dhe gjithçka u mbulua nga pluhuri. Dëgjova britma dhe zërin e babait. U ula, pa mundur të lëvizja nga tronditja. Menjëherë pas kësaj, babai hyri në dhomë, krejtësisht i shqetësuar dhe mori vetëm batanijen! Nuk e pashë më Aidën time.”, thuhet në rrëfimin e Selmas nga  Bosnja, rrëfim ky i bashkëngjitur me vizatimin e motrës së saj e që u ekspozuan në mesin e shumë objekteve dhe rrëfimeve të tjera në ekspozitën e Muzeut të Fëmijërisë së Luftës që u hap dje për herë të parë në Prishtinë, përcjell KultPlus.

Kjo ekspozitë paraqet objekte dhe rrëfime nga fëmijë që kanë përjetuar luftën në Bosnjë e Hercegovinë, Kosovë, Kroaci, Serbi, Ukrainë, Siri, Afganistan dhe Palestinë.

Në mesin e shumë objekteve, në këtë muze paraqitet edhe bluza e Edonit 3 vjeç e gjysmë i cili ishte vrarë gjatë luftës në Kosovë së bashku me shumë fëmijë të tjerë, e rrëfimin për historinë e tij e sjell kushëriri i tij, Blinori.

Në rrëfimin e tij, ai shpjegon se si së bashku me nëntë shokë të tjerë gjatë lojës në fushë hasën në një objekt të pazakontë e i cili u nxiti kureshtje për të ditur se çka është. Përderisa ai vrapoi për t’i kontrolluar kafshët, Blinori tregon se dëgjoi një shpërthim në vendin ku ndodheshin shokët e tij.

“I pashë miqtë e mi të shtrirë përtokë, me fytyra të nxira dhe të mbuluar me gjak Me kujtohet frika dhe një ndjenjë ç’ orientimi. Nuk dija si të kthehesha në shtëpi, por gjithsesi fillova të ecja. Rrugës takova një kushëri timin. U përpoqa t’i tregoja se kishim gjetur një objekt të çuditshëm, se nga ajo gjë ishte dëgjuar një ‘bum’ dhe se i kishte vrarë të gjithë, por nuk mund të flisja. Unë isha në lidhje familjare me shumë fëmijë që vdiqën atë ditë. Fisniku ishte 9 vjeç, Burimi dhe Osmani 13 vjeç dhe Valdeti 15 vjeç. Edoni i vogël ishte vetëm 3 vjeç e gjysmë. Ai ishte djali i xhaxhait tim, kushëriri im i parë. Kjo është bluza e tij.”, përfundon rrëfimi i Blinorit.

Këto dhe shumë rrëfime të tjera do të jenë të ekspozuara deri më 30 prill në Galerinë Kombëtare të Kosovës.

Në hapjen e kësaj ekspozite, e cila vjen për herë të parë në Kosovë, foli Amina Krvava, drejtoreshë ekzekutive e Muzeut të Fëmijërisë së Luftës e cila fillimisht falënderon ata që e mundësuan realizimin e kësaj ekspozite në Prishtinë.

“Muzeu i Fëmijërisë së Luftës ka filluar si një platformë në të cilën njerëzit, fëmijët e asaj kohe që tani janë të rritur, kanë mundur të flasin dhe të shprehnin ndjenjat e tyre, të ndihen të sigurte dhe të kenë një vend ku ata mund të flasin për historitë e tyre meqë i gjithë ekipi i muzeut që kanë ardhur në Kosovë janë vetë fëmijë që e kanë përjetuar kohën e luftës. Me kalimin e vitit, kjo platformë ka fillu me u rritë më shumë edhe më pas është marrë iniciativa me u shndërru në muze. Në bashkëpunim me një profesor nga Prishtina kanë marrë edhe tregime të fëmijëve të kohës së luftës në Kosovë, të cilat më pas kanë vendosur t’i prezantojnë në vendin tonë dhe të bëhet një bashkëpunim ku do të mund të tregohen ngjarjet dhe ndodhitë e viteve të 90-ta të luftës në Bosnje dhe të viteve 98/99 të luftës në Kosovë.”, thotë Krvava, e cila shton se përveç historive të luftës në Bosnje e Kosovë, ky muze paraqet edhe tregime të fëmijëve të luftërave që tani janë edhe aktuale si në Palestinë, Ukrainë dhe në shumë  regjione të tjera.

I pranishëm në hapjen e kësaj ekspozite ishte edhe ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sporit në Kosovë, Hajrulla Çeku i cili vlerëson se Muzeu i Fëmijërisë në Bosnje është një shembull shumë i rrallë i muezealizimit të vuajtjeve të fëmijëve në situata të luftës.

“Çmimet ndërkombëtare që i ka fituar ky muze, shtrirja e tyre, koncepti dhe mënyra se si evoluojnë gjatë gjithë kohës, tregojnë se ky nuk është një muze statik, por është një mundësi e jashtëzakonshme edhe për ne, për të fituar nga kjo përvojë”, thotë ministri Çeku i cili shton se është dakorduar me drejtoreshën Krvava që edhe Kosova ta ketë institucionin e vetë ku muzealizohet fëmijëria e luftës.

“Storjet tona janë ende të freskëta, vuajtjet tona janë të dokumentuara deri diku por kemi nevojë edhe më shumë të bëjmë dokumentim. Kemi organizata, individë e artistë që kanë punuar në Kosovë gjatë këtyre viteve për ta dokumentuar dhe ekspozuar këtë pjesë të dhimbjes tonë, vuajtjet e fëmijëve të luftës së fundit dhe në bashkëpunim me Muzeun e Fëmijërisë së Luftës dhe institucionet përgjegjëse, shpresojmë që Kosova shumë shpejt ta ketë muzeun e vetë kushtuar fëmijëve në rrethana të luftës”, vazhdon Çeku.

Në fund foli edhe profesori, Atdhe Hetemi i cili ka ndihmuar që Muzeu i Fëmijërisë së Luftës të ketë edhe rrëfime dhe objekte që tregojnë për vuajtjet e fëmijëve gjatë luftës në Kosovë.

“Në pamundësi për t’i përfshirë të gjithë ata fëmijë që kanë tregimet e tyre për t’i ndarë, unë jam munduar që përzgjedhjen ta bëj në atë formë që do të jepte mesazhe që në  tërë territorin e Kosovës, fëmijët që kanë jetuar këtu gjatë viteve 1997, 1998 dhe 1999 kanë pësuar traumat e veta”, thotë Hetemi.

Muzeu i Fëmijërisë së Luftës është një muze historik në Sarajevë, Bosnje-Hercegovinë që u hap në janar 2017. Muzeu paraqet përvojat e fëmijëve që jetuan luftën në Bosnje, Kosovë, Kroaci, Serbi, Ukrainë, Siri, Afganistan dhe Palestinë, të treguara përmes objekteve, dëshmive video dhe fragmente nga historitë gojore. Çmimi i Muzeut të Këshillit të Evropës 2018, një nga çmimet më prestigjioze në industrinë e muzeve, iu dha Muzeut të Fëmijërisë së Luftës si pjesë e Çmimit të Muzeut Evropian të Vitit 2018./ KultPlus.com

Çeku i thotë Petkoviqit: Përsërite pas meje, Kosova është një shtet sovran dhe demokratik

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrullah Çeku, i ka reaguar drejtori të të ashtuquajturës zyre për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, Petar Petkoviq, pasi ky i fundit kërkoi që qeveria të respektojë vendimin e Kushtetueses për tokën e Manastirit të Deçanit, shkruan KultPlus.

Çeku i ka replikuar në një postim në “Twitter” Petkoviqit, duke i thënë që përpara se të bëjë kërkesa ndaj Kosovës të fillojë ta njohë faktin që Kosova është shtet sovran dhe demokratik.

“Instanca më e lartë ligjore? Po mendon Gjykata Kushtetuese  e Republikës së Kosovës? Para se ta lejosh veten të bësh ndonjë kërkesë nga shteti ynë, të fillojmë me njohjen e fakteve në terren. Ju lutem përsëriteni pas meje: Kosova është një shtet sovran dhe demokratik”, ka shkruar Çeku.

Ministri Çeku poashtu ka kërkuar që Serbia t’i ndalë sulmet terroristen ndaj Policisë së Kosovës.

“Sygjerime shtesë: Kërkoni falje për gjenocidin e kryer(Kisha Ortodokse e Serbisë është e mirëseardhur të ju bashkëngjitet), jepni informatat për personat e zhdukur me dhunë, paguani dëmet ekonomike, përfshirë shkatërrimin e më shumë se një mijë lokacioneve të trashëgimisë, ktheni artefaktet tona të vjedhura. P.s ndalni sulmet terroriste ndaj policisë sonë”, ka shkruar Çeku. /KultPlus.com