Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, së bashku me ministren e Arsimit, Arbërie Nagavci u takuan me ministrin e jashtëm të Greqisë, Nikos Dendias, shkruan KultPlus.
Bashkë zhvilluan një diskutim konstruktiv për fushën e arsimit, rinisë, kulturës e sportit, duke parë mundësinë rreth thellimit të bashkëpunimit dhe ndarjen e përvojave në mes të dy vendeve, bëhet e ditur nga MKRS.
Në fund të takimit u theksua gatishmëria për forcimin e mëtejmë të marrëdhënieve dypalëshe mes Republikës së Kosovës dhe Republikës së Greqisë. / KultPlus.com
Filmat mund të prekin emocionet dhe kujtimet më të thella të audiencës. Ata krijojnë një përvojë të përbashkët që mund të ngjallë të qeshura, lot, zemërim dhe madje edhe frikë, duke komunikuar ide ndryshe nga çdo mjet tjetër tradicional i artit të bukur. Historia e filmit i përket shekullit të 19-të, e historia e suksesit të Kosovës në këtë fushë daton në shekullin e kaluar, por në vitin 2021 kinematografia e Kosovës arriti kulmin më të lartë të suksesit ndonjëherë, me arritje të jashtëzakonshëm në mbarë botën.
Nën patronazhin e Ministrisë së Kulturës, në ambientet e Kino ARMATËS është organizuar edhe ndarja e çmimeve vjetore të kinematografisë.
I pari që hapi këtë ceremoni ishte Berat Miftari, i cili falënderoi të pranishmit në sallë dhe gjithë komunitetin e kineastëve që ngriten në piedestalin më të lartë emrin e Kosovës.
“Ja ku jemi në ndarjen e çmimeve për kinematografi. Ngjarje që bën bashkë njerëzit që përgjatë gjithë vitit mblidhen dhe nëpërmes ekranit të madh i japin botës tregimet më të mira që vijnë nga Kosova dhe të njëjtat fluturojnë kudo në botë. Sot është e pamundur që në një festival me renome në botë të mos jenë edhe kineastët edhe nga Republika e Kosovës, të cilët përmes rrëfimeve të tyre, jo vetëm që janë pjesëmarrës, por në shumicën e tyre nga këto festivale edhe kthehen me çmime. Është kjo ceremoni që shpërblen më të mirët në artin e shtatë siç njihet, natyrisht është arkitektura, piktura, skulptura, vjen muzika, është poezia, është vallëzimi e të gjitha këto arte me një mjeshtëri të jashtëzakonshme inkorporohen brenda shiritit filmik, e jo rastësisht thuhet se bota është e paimagjinueshme të jetojë pa filmin, të jetojë pa ju për fjalë të tjera.
Kryeministri Albin Kurti në një fjalim të veçantë gjatë kësaj ceremonie, tha se kinematografia e Kosovës ka arritur majat në vitin e fundit, dhe detyrë e tyre është që të ushqejnë talentin e kineastëve, të rinjëve dhe të rejave të vendit,
“Çdo vit shteti i Republikës së Kovoës nderon me çmimin lauretët e shumë fushave artistike. Sonte jemi mbledhur këtu për t’i nderuar e kremtuar këta kinematografë me dy çmime. Çmimin për Vepër Jetësore në Kinematografi dhe Çmimin Vjetor në Kinematografi. Gjatë vitit të kaluar por edhe gjatë këtij viti, kinematografia jonë arriti në majat më të larta që ka arritur ndonjëherë. Përfaqësimi ndërkombëtar gjithëandej planetit, çmime të jashtëzakonshme dhe të panumërta të fituara na treguan edhe një herë se talentin e kemi brenda shtëpisë dhe se ne duhet të punojmë me të e për të. Talenti pa punë është pothuasje asgjë, vetëm puna e madhe dhe e vazhdueshme do të shfaq horizonte të reja. Detyra e jonë është që ta ushqejmë këtë talent dhe ta hapim e t’ia hapim e t’ia lehtësojmë rrugët drejt sukesit e t’i mbështesim jo vetëm kur të arrihet suksesi”.
FOTO: MKRS
Kurti përmend edhe marrëveshjet që janë arritur në kinematografi, duke përmendur atë të bashkëprodhimit kinematografik me shtetin e Izraelit dhe atë të Francës.
“Këto marrëveshje hapin rrugë dhe ofrojnë mundësi për prodhime të reja, që nënkupton më shumë financim, më shumë shkëmbim të stilave dhe gjëra të tjera të filmbërjes. Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit aktualisht po punon edhe në Ligjin për Kinematografi, i cili do të përcillet për diskutim në Kuvendin e Kosovës. Do të ketë edhe shumë insentime dhe jetësime të tjera të shumta për fushën e filmit. Me shpalljen e filmit si interes i veçantë shtetëtor i yni, do t’i jipet vëmendje dhe rëndësi procesit të bërjes së filmit në vend.
I pari i ekzekutivit shton edhe pjesën e rritjes së interesimit për të shikuar filma në Kosovë, duke përmendur statistika në shitjen e biletave nëpër kinematë e vendit, me ç’rast është shtuar interesimi për të shikuar filma vendor.
“Prandaj, filmi te ne po shikohet shumë më shumë se më parë, e krahas kësaj është rritur edhe kritika për të. Edhe prodhimi i filmit po shtohet, sepse imagjinata po thellohet. Të rejat e të rinjtë tanë kanë imagjinatë të madhe, këtu nuk mund pa i përmendur gratë që janë emri i suksesit tonë të Kosovës, e këtë e kemi parë në film, pikturë e gjithëandej. Këtë e kemi parë edhe në poezi, e shkënce e sport. Ne jemi këtu për asgjë tjetër vetëm për të punuar që imagjinatën tuaj ta bëni për të gjithë neve”.
FOTO: MKRS
Regjisorja Blerta Zeqiri, si pjesë e jurisë ka lexuar edhe arsyetimin për çmimin vjetor për kinematografi për vitin 2021.
“Çmimi Vjetor për Kinematografi i jepet regjisores për suksesin e jashtëzakonshëm të filmit të saj debutues të quajtur “Zgjoi”. I vlerësuar dhe i shpërblyer ndërkombëtarisht, përfshirë 3 çmimet kryesore në Sundance 2021, “Zgjoi” tërhoqi përsëri vëmendjen e botës në pjesën e dhimbshme të historisë së Kosovës, duke promovuar kinematografinë dhe shtetin tonë përmes distribuimit në të gjitha kontinentet. Në vitin 2021, Blerta Basholli ishte shembull për regjisorët, e sidomos për regjisoret e reja se si me përkushtim dhe vizion mund të sfidohej izolimi i kineastëve tanë dhe të deportohet në qarqet më prestigjioze filmike botërore”, tha Zeqiri.
FOTO: MKRS
Ndërkaq, Blerta Basholli me shumë emocione në fytyrën e saj, u shpreh e lumtur që mori këtë çmim dhe falënderoi gjithë ekipin për punën e madhe.
“Ky çmim për mua është shumë i veçantë, sepse po e marrim në Kosovë, po e marrim prej një kryeministri e ministri që përveç që janë filmdashës, i kanë dhënë një fokus të veçantë kinematografisë nga fillimi. Ky çmim nuk më takon vetëm mua, por gjithë njerëzit që kanë marrë pjesë. Kemi punuar shumë e kemi marrë mbështetje për t’u bërë ky film. Filmi “Zgjoi”, si çdo film tjetër, ka kërkuar punë e përkushtim që të arrijmë këtu. Sot po e marrë një çmim vetëm unë, por jemi një grup i madh i njerëzve që punuam shumë që të arrijmë këtu”.
Basholli vlerësoi bashkëpunimin si shumë të këndshëm, nga producentët, aktorja Yllka Gashi, e gjithë të tjerët që ndihmuan në realizimin e këtij filmi.
“Kam kaluar kohë shumë të mirë gjatë realizimit të filmit “Zgjoi” për shkak të punës dhe përkushtimit të secilit. I falënderoi të gjithë”.
Ajo nuk harroi që të përmend edhe kolegët e saj nga Kosova që kanë arritur sukses të jashtëzakonshëm, e nuk duhet vetëm që të marrim shembull nga kinematografia e huaj.
“Për mua janë shumë më inspirim kolegët e mi, përfshirë Blerta Zeqirin që lexoi arsyetimin e saj. Kur Blerta ka shkuar në Festivalin e Filmit “Sundace”, isha në Amerikë në studime dhe thash se si arriti të shkojë atje. Inspirimi për mua ka qenë shumë më shumë prej kolegëve sesa nga regjisorët e mëdhenj, sepse ne shpesh herë harrojmë me i përmend kolegët tonë që janë sa më afër nesh e kanë korrur suksese të mëdha. Jo vetëm filmi “Zgjoi”, por edhe shumë filma të tjerë kanë arritur majat vitin e kaluar”.
Blerta Basholli falënderoi gjithë të pranishmit, përfshirë edhe familjen e saj, e gjithashtu përmendi edhe pjesën e buxhetit dhe mbështetjes së institucioneve.
“Uroj që bashkë edhe institucionet edhe komuniteti të punojmë bashkë që të zhvillojmë tutje industrinë e filmit, sepse kemi korrur shumë suksese por kemi nevojë që sa më shpejt të shtyjmë përpara me ligj, me lehtësira financiare, me krejt sa më shpejt që të ruajmë kuadrot që i kemi kriju, që mos të na hupin kuadrot që i kemi. Shpresoj që shumë shpejt të bëhet ligji për kinematografi dhe kjo industri e filmit të rritet shumë e më shumë”.
Ndarja e Çmimit për Vepër Jetësore “Bekim Fehmiu” i është ndarë aktorit post-mortem, aktorit të madh kosovar, Abdurrahman Shala.
Edhe një herë tjetër, Blerta Zeqiri lexoi arsyetimin duke thënë se aktori Shala ka dhënë kontribut të jashtëzakonshëm në fushën e kinemasë si atë vendore dhe atë botërore.
“Me rolet e tij të paharrueshëm, Abdurrahman Shala ka krijuar një opus artistik gati të pakrahasueshëm në historinë e kinematografisë kosovare. Nuk ka film të rëndësishëm të asaj periudhe kohore që nuk ka pasur Shala. Roli i tij i fundit ishte ai i Zekirit, të filmit “Para shiut”, film fitues të Luanit të Artë në Fesitvalin e Venedikut dhe film i nominuar për çmimin “Oscars”. Shala ka dhënë kontribut edhe në krijimin e shtëpisë së parë filmike të Kosovës “Kosova Film”, drejtor i parë i të cilit ishte, dhe më vonë edhe në krijimin e unionit të artistëve të filmit të Kosovës, duke lënë gjurmë të pashlyera dhe duke trazuar rrugët për zhvillimin e një industrie sado të vogël të filmit në Kosovë. Duke marrë parasysh gjithë këto, dhe duke kuptuar madhështinë dhe veçantinë e një njeriu dhe artisti si Abdurrahman Shala, juria është unanime në vendimin e ndarjes së këtij çmimi. Gjithnjë me shpresë se gjeneratat e reja do të gjejnë inspirim nga veprat e tij.
I pranishëm për të marrë çmimin ishte familjari Genc Shala, çmimin të cilin ia dhuroi Ministri Hajrulla Çeku.
“Shala ka pasur ëndrra që nuk ka arritur t’i realizojë. Në vitet 70-ta qytetin e filmit në Veterrnik por nuk iu është mundësuar një gjë e tillë. Ka dashur gjithashtu të bëjë një produksion të kasetave dhe të pllakave që mos bëjnë regjistrime në Beograd, por nuk arriti”, tha Shala duke falënderuar të gjithë për këtë çmim.
Të bëhesh regjisor kërkon pasion, vizion dhe përkushtim të pakrahasueshëm, që të tria janë virtyte për t’u kanalizuar në filma me cilësi të lartë. Regjia është një punë me presion të lartë dhe kërkon udhëheqje të fortë dhe imagjinatë të pazbutur. Një regjisor duhet të dijë si të menaxhojë njerëzit, si dhe të dijë të menaxhohet, dy aspekte të punës nga të cilat varet suksesi i një filmi.
“Shkolla e filmit ka të bëjë me zbulimin se kush je, nuk ka të bëjë vetëm me marrjen e një sasie të caktuar njohurish apo teknikat më të fundit. Duhet të mësosh se kush je, çfarë përfaqëson dhe sa i mirë je” (Geuens). Blerta Basholli me filmin e saj “Zgjoi”, mësoi se është një yll i madh dhe mund të arrijë suksese të jashtëzakonshme, të tilla sikurse shkrimi i historisë në njërin prej festivale më të mëdha në botë “Sundance Film Festival”, duke fituar për herë të parë në historinë e këtij filmi tre çmimet kryesore, e gjithë këto të arritura me filmin e saj të parë.
FOTO: MKRS
Debutim i ëndrrave
Në një interevistë për KultPlus, Blerta Basholli tregoi se asnjëherë nuk e kishte pritur që filmi të arrinte gjithë këtë sukses dhe të fitonte gjithë ato çmime.
“Nuk e kom mendu nashta as në andrrën më të mirë nuk e kom imagjinu fillimisht me u pranu në “Sundance”, e pastaj me bo edhe histori aty. Shteti na ka mbështet shumë mirë edhe në kampanjë, por ne kemi pasur fatin të gjejmë mirëkuptim dhe njerëz që e dojnë kinematografinë dhe na kanë mbështet deri në fund. Ky çmim i dhuruar nga institucionet e Kosovës është çmim shumë i rëndësishëm për mua, e kjo ndoshta është edhe kulmi i ëndrrave”.
Shkrimi i historisë, larg horizontit
“Për të qenë e sinqertë, nashta pse e kemi pas plan gjatë gjithë kohës për t’u pranu në “Sundance”, nuk e kom prit që të fitojmë çmime e të shkruajmë histori në “Sundance”, i veçoi si çmime më të veçanta. Por edhe medalja presidenciale nga presidentja Vjosa Osmani është i veçantë, edhe ky sot gjithashtu. PriFest, si festival nga Prishtina ku fituam çmim është shumë i veçantë dhe secili ka ndjenjën e vet”.
Puna e madhe dhe xhirimet e shumta gjatë procesit të bërjes së një filmi, detyrimisht të largojnë nga filma dhe qëndrimi larg tyre asnjëherë nuk është diçka e mirë, megjithatë Basholli vlerëson se puna e saj herë pas here ia mundëson që ndonjëherë ta kalojnë shumë kohë me fëmijët, dhe ndonjëherë të mos i shohin për një kohë të gjatë.
“Puna jonë e ka një të mirë dhe një të keqe, kur je prind dhe punon në industri të filmit mundesh me pas më shumë kohë me kalu me fëmijët, sesa një prind që punon në orar të rregullt, sepse je gjithë ditën në shtëpi, mundesh me planifiku pushime më të gjata. Gjatë kohës kur është realizuar filmi, unë kam qenë edhe drejtoreshë e kulturës dhe masdite isha në montazh, kështu që fëmijët e mij për disa muaj më kanë parë shumë pak, falë nanës sime e cila u kujdes, sepse as Artani nuk ishte në shtëpi. Gjatë kohës kur nuk jemi të zënë, i marrim gjithë kohën me veti dhe kalojmë shumë kohë me ta”.
FOTO: MKRS
Filmi i dytë, jeta e rinisë së Bashollit në vitet e 90-ta
“Jom mundu pak a shumë me paraqitur pjesën gjatë kohës së okupimit. Kom kontaku me familjarët dhe shoqërinë, por hala s’kom kontaktu me ta rreth të drejtave të emrave. Duhet me lyp të drejtën për emra, sidomos nga familja jem, e sigurisht për të gjithë të tjerët”, përfundoi ajo.
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, beson se Kosova do të arrijë edhe suksese të tjera më të mëdha sa i përket pjesës së filmit.
“Unë besoj që në raport me talentin dhe potencialin që e kemi si shoqëri në fushën e kinematografisë, nuk e kemi arritur akoma kulminacionin sepse ka shumë e shumë për t’u arritur.. Por ajo që është arritur deri tani, është rezultat i punës vetëmohuese i filmbërësve të Kosovës. I përkulem suksesit të tyre që ka ardhur nga puna e palodhshme dhe përkushtimit të jashtëzakonshëm në vitet e fundit. Suksesi i tyre është obligim për institucionet, dhe ne përveç që e kemi dyfishu buxhetin për filmin dhe do të vazhdojmë rritje progresive në vitet e ardhshme, tanimë po hartojmë ligjin e ri për kinematografinë, po ofrojmë insentiva të reja për të atrakuar investime të reja për film në Kosovë.
Mobilizimi i institucioneve për filmin = sukses i garantuar
“Kemi nënshkruar marrëveshje për bashkëprodhim kinematografik me Izraelin e Francën, shumë shpejt do të vazhdojmë edhe me disa shtete të tjera evropiane. Po negociojmë anëtarësimin e Kosovës në Euro Imazh, që është fondi më i madh evropian i filmit, pjesë e Këshillit të Evropës. Shumë shpejt në pjesën e dytë të këtij viti do të kemi çasje në programin “Media” të Komisionit Evropian, që është edhe në fond tjetër ku filmbërësit tanë mund të aplikojnë dhe të përfitojnë. Një angazhim e mobilizim i madh i institucioneve, i nxitur nga sukseset e artistëve tanë, që është i madh e i jashtëzakonshëm, sukses për të cilin jam i bindur që do të jetë edhe më i madh vitet në vazhdim.
Ligji i Kinematografisë, jetik për të ardhmen e filmit
“Ne tash po e përmbyllim koncept-dokumentin për art dhe kulturë, ky koncept-dokument po na i rekomandon disa ligje të reja, ligji i përgjithshëm për kulturën, një ligj i veçantë ai për kinematografinë, do të kemi edhe një për muzetë dhe veprimatinë botuese. Ligji për kinematografinë unë besoj shumë që si të përfundon faza e miratimit të koncept-dokumentit në qeveri, nga ai moment do të fillojë hartimi dhe gjatë vjeshtës ligji i ri për kinematografi duhet të jetë në procedurë parlamentare.
Ne kemi një fond të veçantë dhe një çasje të veçantë, shpesh edhe të jashtëzakonshme edhe kur nuk kemi fonde dhe e dijmë se një film ka potencial për sukses në ndonjë fesitval për të marrë çmim, ne mobilizojmë fonde shtesë, kështu ka ndodhë edhe me “Zgjoin”. Është rezultat shumë i madh suksesi i tij, po përgjigjja e shkurtë është se edhe atëherë kur fondi hargjohet, ne gjithmonë gjejmë mundësi të reja, sepse të rinjtë tanë dhe artistët tanë, e sidomos e veçanarisht ata të artit të 7-të, janë një potencial i jashtëzakonshëm për promovimin e shtetit tonë, janë një potencial i jashtëzakonshëm për të krijuar dhe për të mbështetur zhvillimin ekonomik të Kosovës, kështu që ne nuk na takon asgjë vetëm të krijojmë kushte më të mira”.
FOTO: MKRS
Përpos yjeve nga fusha e kinematografisë, në këtë mbrëmje kori “SIPARANTUM” mori një vëmendje më të veçantë, duke patur paraqitje briliante të kohërave moderne, ku bëri të gjithë publikun për veti dhe dëshmoi talentin e madh që Kosova ka edhe në fushën e muzikës. Në përfundimin e kësaj cereonie është organizuar edhe një koktej rasti, derisa më vonë është shfaqur edhe filmi “Era dhe Lisi”, me aktorë të mëdhenj të skenës shqiptare, Abdurrahman Shala, Faruk Begolli, Xhevat Qorraj etj. E gjithashtu, kinematografia e Kosovës po vazhdon të lulëzojë dhe sukseset po vijnë në mënyrë të natyrshme. /KultPlus.com
Sot në Kanë është nënshkruar marrëveshja për bashkëprodhim kinematografik mes Kosovës e Francës, përcjell KultPlus.
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, përmes jnë postimi në Facebook ka thënë se kjo është një ditë e shënuar për kulturën dhe filmin.
Në vijim gjeni postimin e plotë të tij:
Ditë e shënuar për kulturën dhe filmin, konfirmim i marrëdhënieve të shkëlqyera ndër-shtetërore mes Kosovës dhe Francës.
Sot në Cannes kemi nënshkruar marrëveshjen për bashkëprodhim kinematografik mes dy shteteve.
Moment krenarie. Urime komunitetit të filmit, suksese në realizime të përbashkëta filmike kosovaro-franceze./ KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku është takuar sot me zëvendësministrin e Kulturës të Republikës së Maqedonisë së Veriut, Daim Luçin.
Në takim është diskutuar për çështje të interesit të dyanshëm mes dy vendeve në fushën e kulturës, me theks fuqizimin e bashkëpunimit kulturor përmes aktiviteteve konkrete të përbashkëta në shkëmbimin e përvojave të mira dhe të profesionistëve në fusha të veçanta kulturore.
Ministri Çeku e ka informuar edhe për punët, planet dhe aktivitetet që janë duke u realizuar në fushën e kulturës nga ana e ministrisë dhe ofroi mbështetjen e plotë të MKRS-së për të bashkërenduar përpjekjet për rritjen e mëtutjeshme të bashkëpunimit me Maqedoninë e Veriut në kulturë. /KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku ka bërë të ditur se Kosova së shpejti do të ketë një institucion të ri, atë të Muzeut të Artit Bashkëkohor, në bashkëpunim me Komunën e Prishtinës.
Në një intervistë për KultPlus, Çeku deklaroi se janë në fillet e para konceptimit të Muzeut të ardhshëm të Artit Bashkëkohor, i cili është një institucion që Kosova nuk e ka dhe duhet ta ketë.
“Është një institucion kombëtar i kulturës për të cilin ne si ministri e kemi për detyrë që ta iniciojmë, por gjithsesi edhe me Komunën e Prishtinës për shkak të lokacionit ku duhet të ndërtohet ky muze. Tashmë e kemi konceptin fillestar dhe në ditët në vijim do të ngritet Këshilli Inicues i Muzuet të Artit Bashkëkohor, ku do të përbëhet nga emrat më eminent të artit tanë bashkëkohor, të emrave që i kemi edhe me karrierë ndërkombëtare dhe nga të tjerë. Besoj që ky këshill do t’i vëjë themelet e këtij koncepti edhe përmbajtësor se çfarë muzeu bashkëkohor të artit duhet të kemi, por edhe të konceptit arkitektonik se çfarë ndërtese duhet të bëhet. Ky muze do të shërbejë parasegjithash në komunikimin ndërkombëtar në sferën e artit, prandaj këtu jemi në hapat e parë por unë jam shumë optimist që gjatë mandatit tonë qeverisës do të jemi shumë afër e ndoshta edhe afër realizinit përfundimtar të këtij muzeu”, deklaroi Çeku.
Nga ana tjetër, kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, ka pohuar për KultPlus se ekziton një bashkëpunim i mirëfilltë me Ministrinë e Kulturës dhe ata po punojnë së bashku në Muzeun e Artit Bashkëkohor.
“Ne kemi një bashkëpunim të mirëfillt me Ministrinë e Kulturës, e pikëriht sot po bisedonim që piktorët e kryeqytetit e legjendave të tjera të artit, ju duhet një muze që t’i kemi të mbrojtura në mënyrë institucionale në galeri, nëpër muze të kryeqytetit. Jemi duke punuar në këtë aspekt, i kemi vendos zonat e jemi pajtu me MKRS-në për pikat, në këtë rast të Teatrit të Operas dhe Baletit. Tani jemi pajtuar edhe pikat edhe të Muzet të Artit Modern, gati janë termat e referencës dhe shumë shpejti do të kemi konkurse ndërombëtare për dizajnimin, e më pastaj dikur në vitin e ardhshëm edhe fillimin e ndërtimit të tyre”.
Komuna e Prishtinës së fundmi ka marrë vendim për ndarjen e lokacionit për ndërtimin e Teatrit të Operas dhe Baletit prapa Pallatit të Rinisë. /KultPlus.com
Është krahasuar me piktorin Pablo Picasso, i cili konsiderohet si një nga artistët më të mëdhenj të historisë, por kjo nuk e pengoi që shprehja më e perdorshme e artistit shqiptar, Nusret Salihamixhiq të jetë “kjo është e thjeshtë si një lojë” në çdo vepër që ai punonte, vepra që në radhë të parë përfshinin guximin në kohën kur po pikturonin dhe që përfshinin vlera shumëdimensionale, ngjyra voluminoze dhe piktura që lënë gjurmë në kohë që autori të mos harrohet kurrë, shkruan KultPlus.
Mbrëmë në Galerinë e Ministrisë së Kulturës u hap ekspozita pikërisht me emrin “Loja” e artistit të shquar, Nusret Salihamixhiq, ku edhe në përpikmëri dhe vëndosshmëri u prezantuan veprat e autorit nëpër etapa të ndryshme të jetës, ekspozitë e cila është kuruar nga artisti tjetër i njohur, Jakup Ferri.
Planifikimi kërkon kohë dhe ekspozita të tilla nuk realizohen brenda muajve, gjithashtu kërkohet edhe punë e madhe, një punë që bëhet çdo ditë dhe gjithashtu gjatë gjithë këtij procesi ekziston frika se gjithë mundi dhe puna e bërë, madje edhe mund të dështojë. Por vendosmëria e të gjithë atyre që morën pjesë në këtë proces, rezultoi suksesshëm dhe Galeria po mirëpriste njerëzit që po vinin në tufë për të parë e për të mësuar më shumë rreth veprave të artistit Salihamixhiqit.
Në një linjë me gëzimin, mungesa për të shfaqej natyrshëm
Gruaja e Nusret Salihamixhiqit, Mybera Ferizi, kujtimet për burrin e saj i mbanë në një vend të veçantë, derisa mungesa për të është e madhe.
“Unë të gjitha kujtimet me Nusretin i kam të mira. Gjithë kohën që kemi kaluar bashkë, ai ka qenë duke punuar natë e ditë. Ka punuar si profesor, është rikthyer në shtëpi dhe ka kërkuar që buka të jetë gati, mund të them që deri në shtratin e vdekjes e ka mbajtur brushën në dorë. Ka lënë piktura që nuk ka askush, mund të them që askush në botë nuk ka lënë piktura sa ka lënë Nusreti. Ai ka punuar sikurse me qenë fabrikë. Secila pikturë e tij është unikat në stilin e vet, nuk ka bërë asnjëherë një të njëjtë”, u shpreh ajo për KultPlus.
E pyetur mbi hapjen e kësaj ekspozite, Mybera me emocione në fytyrë tha se ndjehet shumë e lumtur për këtë gjë. “Nuk e di se a mundet të bëhet më madhështore. Një gëzim tepër i madh, e gjëja e vetme që më mungon është ai, emocionet gjithmonë janë të pranishme”.
(Mos)gatishmëria për ekspozitë dhe synimi për të rinjtë
Edhe djali i tij, Fatos Salihamixhiqi, rrëfen për KultPus se nuk ndjeheshin të gatshëm si familje për të hapur një ekspozitë të tillë, jo sepse mungojnë veprat, nuk ishin të përgatitur e në fund vedosën të sipërfaqin punën, guximin dhe pasionin e madh që ka pasur babai i tyre për artin.
“Kjo është hera e parë që veprat e tij po prezantohen në publik pas vdekjes së tij. Këto punime janë punime që janë punuar në faza të ndryshme, në etapa të ndryshme. Këtë seleksionim e ka bërë Jakup Ferri, në bazë të përzgjedhjes së tij e ka bërë për veprat që artisti ka realizuar në vitet 1960-70-80. Unë jam shumë falëndrues ndaj Dhuratës, e cila me një punë të palodhur ka bërë të pamundurën të mundurën. Unë nuk kam qenë i interesuar që në këtë kohë të hap këtë ekspozitë, nuk kam qenë unë i pëgatitur jo pse nuk kemi pasur vepra. Por e kam pasur të pamundur që t’i them jo Dhuratës dhe Jakupit”.
Sa i përket pjesës në qoftë se këto piktura janë në shitje apo jo, Fatosi thotë se për këtë gjë nuk është biseduar akoma asgjë, pasi qëllim kryesor dhe si mision kanë t’ia mundësojnë studentave, artistëve e njërëzve të ndryshëm t’i shohin ato dhe të mësojnë prej këtyre veprave.
“Këtu do të shihet guximi se si një artist si Nusreti në vitet 60-ta ka pas guximin që të bëjë vepra që vështirë është të bëhen në ditët e sotme. Për atë kohë ka qenë guxim, kështu që është shembull për gjeneratat e reja që të mos ketë paragjykime por të kenë lirinë e shprehjes në punën e tyre”.
Ideja, bashkëpunimi dhe realizimi
Drejtoresha ekzekutive e Galerisë së Ministrisë së Kulturës, Dhurata Ramosaj, tregon se si erdhi nga ideja e deri te bashkëpunimi me familjarët për të risjellë veprat e Nusretit.
“Ideja ka ardhur nga ne si udhëheqës të Galerisë së Ministrisë së Kulturës, Jakup Ferri ka qenë i ftuar. E kemi ftuar para dy viteve që të jetë pjesë e programit, pasi ekziston një procedurë e gjatë që shkon nga ftesa, pranimi e pastaj deri te ekspozita. Kemi pasur shumë kënaqësi që fillimsiht familja ka pranuar që të ekspozojë profesorin i cili nuk jeton më, e gjithashtu edhe Jakupin, i cili me qef e ka pranuar këtë obligim të ri si kurator. E deri sot i kemi vendour bashkarisht të gjitha se si do të vendosen pikturat, si do të prezantohet, si do të bëhet PR, të gjithë bashkë kemi ardhur te ideja finale”.
Ramosaj gjithashtu njofton se data 5 maj është vendosur bashkarisht me familjen dhe gjithë të tjerët
“Data, ka qenë vjet e vendosur që të mbahet në maj. Ne kemi fatin që kjo ekspozitë të jetë e hapur edhe nga vizituesit e Manifestas, e ne jemi munduar që të jemi edhe pranë artistëve të rinj, studentëve por pse jo edhe turistat me pa një autor sikurse Nusreti. Kjo ekspozitë do të jetë e hapur deri më 26 korrik të këtij viti.Sa i përket mënyrës së shitjes duhet të vendosë familja, ne e kemi hapur si promovim dhe familja duhet të vendosë për një gjë të tillë”.
Kujtime pozitive nga fëmijëria, të përhershme në sirtar
Për kryetarin e Prishtinës, Përparim Rama, vizita në këtë ekspozitë e ka rikthyer në kohë, atëherë kur atelia e babait të tij vizitohej shpesh herë nga axha Nusret, siç e quan ai, e përveç bisedës, arti e pikturat shtoheshin takim pas takimi.
“Kjo është një ekspozitë shumë e rëndësishme. Ne duhet t’i çmojmë vlerat e artistëve tanë, të cilat janë legjenda të kryeqytetit dhe jo vetëm. Nusret Salihamixhiqi është një piktor i veçantë me karakter botëror, e unë kam pasur fatin që ai dhe babai im të jenë miq të mirë. Unë jam rritur me pikturat e tij, ne e kemi thirrur atë axha Nusret e sot jam shumë i emocionuar sepse një numër të madh të pikturave që po i shoh unë janë të kohës kur unë nuk kam lindur dhe po e shoh atë ndërlidhshmërinë e fillesave të pikturimit të Nusretit, e deri te pikturat e tij të mëvonshme. Një kohë ai është thirrur edhe piktor më i madh se Pikaso, këto janë legjendat e kryeqytetit tonë, ky është Nusreti me të cilin duhet të mburremi ne të gjithë”, tha ai për KultPlus.
Kujtimet me artistin, Rama i ka në memorie si një gjë pozitive që do t’i mbajë me vete gjithmonë.
“Unë e mbaj mend shumë herë edhe në atelenë e babait kur vijke axha Nusret. Ai tërë kohën pinte cigare dhe mbante një brushë në dorë. Gjatë gjithë kohës ka qenë duke punuar, duke bërë skica, duke bërë art e kritika konstruktive. Babai im, Kadrush Rama dhe Nusreti kanë pasur një miqësi të mirë. Era e ngjyrave të ndryshme, buzëqeshja e shakatë që kanë bërë me njëri tjetrin, i kam në memorie si një gjë pozitive që i mbaj në vete gjithmonë”.
“Rikthimi” i Nusret Salihamixhiqit
Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, ndau me lexuesit e KultPlus emocionet e veçanta për rikthimin e Salihamixhiqit në Galerinë e Ministrisë, pas afër 11 vitesh kur ai ishte në një ekspozitë në Galerinë Kombëtare.
“Jam shumë i lumtur që Galeria e Ministrisë pas një kohe shumë të gjatë, e pas ekspozitës së fundit të Nusret Salihamixhiqit, pra, pas afër 11 vitesh e kemi edhe një herë në Galerinë e Ministrisë një nga emrat më të mëdhenj të artit bashkëkohor e pamor në vendin tonë. Ai është një figurë emblematike, të paktën për mua personalisht ndër më të mirët e vendit tonë dhe jo vetëm. Nusreti është një artist i botës shqiptare, por me përmasa ndërkombëtare, i vlerësuar edhe nga kritikët ndërkombëtarë”.
Vëllimin e madh të veprave të artistit e veçon edhe Çeku, që thotë se kjo e bën të dallueshëm nga të tjerët.
“Nusreti përpos që ka ekspozuar shumë, ka krijuar edhe shumë. Nuk dallohet vetëm për nga stili i tij shumë i veçantë, ka qenë shumë i guximshëm në kohën kur ka punuar, por dallohet edhe për nga vëllimi i krijmtarisë, ka lënë shumë vepra mbrapa”.
Blerja e veprave të artit nga artistët vendor
Çeku njofton se ka filluar cikli i parë i blerjes së veprave nga artistët vendor, derisa shumë shpejt do të aktivizohet edhe një formë tjetër e blerjes së këtyre veprave.
“Ne në Galerinë Kombëtare kemi një pjesë të vogël, por familja e cila vazhdon me shumë zell ta ruajë e t’i mirëmbajnë veprat e tij, po vazhdojnë të bëjnë një kontribut të jashtëzakonshëm. Ne tashmë e kemi nisur ciklin tonë të parë të blerjes së veprave nga artistët tanë vendor, pas vendimit të Qeverisë së Kosovës për t’i ndarë mbi 1 milionë euro për blerjen e veprave. Tashmë konkursi për blerje është i hapur dhe artistët mund të aplikojnë. Shumë shpejt do të aktivizohet edhe forma tjetër e blerjes së veprave që është përmes blerjes direkte dhe unë besoj që Salihamixhiqi dhe emra të tjerë duhet të jenë pjesë e koleksionit të shtetit me vepra të reja, sepsa disa i kemi në Galerinë tonë”.
Çeku lartësoi edhe një herë tjetër figurën madhështore të artistit, duke thënë se së shpejti do të botohet edhe një monografi me të gjitha veprat e Salihamixhiqit.
“Numri i madh i njerëzve të pranishëm këtu, anëtarë të familjes së tij, kritikët dhe fakti që ekspozita është kuruar nga artisti ynë Jakup Ferri e bën shumë madhështore këtë ngjarje. Prandaj unë besoj që kjo duhet të ketë vazhdimësinë e saj dhe një vazhdimësi që ne veçse e kemi nisur para ca kohësh me një vendim të Ministrisë, është botimi i monografisë së Nusret Salihamixhiqit, Galeria jonë e Ministrisë është duke punuar në këtë monografi me disa nga artistët, dizajnerët dhe fotografët më të mirë dhe shumë shpejti do ta kemi monografinë e të gjitha veprave të Salihamixhiqit të botuar”.
Muezu i Artit Bashkëkohor
Rama deklaroi se ekziston një bashkëpunim i mirëfillt me Ministrinë e Kulturës, e ata bashkë po punojnë edhe në Muzeun e Artit Bashkëkohor.
“Ne kemi një bashkëpunim të mirëfillt me Ministrinë e Kulturës, e pikëriht sot po bisedonim që piktorët e kryeqytetit e legjendave të tjera të artit, ju duhet një muze që t’i kemi të mbrojtura në mënyrë institucionale në galeri, nëpër muze të kryeqytetit. Jemi duke punuar në këtë aspekt, i kemi vendos zonat e jemi pajtu me MKRS-në për pikat, në këtë rast të Teatrit të Operas dhe Baletit. Tani jemi pajtuar edhe pikat edhe të Muzet të Artit Modern, gati janë termat e referencës dhe shumë shpejti do të kemi konkurse ndërombëtare për dizajnimin, e më pastaj dikur në vitin e ardhshëm edhe fillimin e ndërtimit të tyre”.
Ndërkaq, i pari i Kulturës njoftoi për KultPlus se janë në fillet e para të konceptimit të Muzeut të ardhshëm të Artit Bashkëkohor, i cili është një institucion që Kosova nuk e ka dhe duhet ta ketë.
“Është një institucion kombëtar i kulturës për të cilin ne si ministri e kemi për detyrë që ta iniciojmë, por gjithsesi edhe me Komunën e Prishtinës për shkak të lokacionit ku duhet të ndërtohet ky muze. Tashmë e kemi konceptin fillestar dhe në ditët në vijim do të ngritet Këshilli Inicues i Muzuet të Artit Bashkëkohor, ku do të përbëhet nga emrat më eminent të artit tanë bashkëkohor, të emrave që i kemi edhe me karrierë ndërkombëtare dhe nga të tjerë. Besoj që ky këshill do t’i vëjë themelet e këtij koncepti edhe përmbajtësor se çfarë muzeu bashkëkohor të artit duhet të kemi, por edhe të konceptit arkitektonik se çfarë ndërtese duhet të bëhet. Ky institucion i ri i artit pamor duhet të jetë hapësira e re e shtetit tonë për të sigurar edhe një vend për mirënjohjen që duhet t’ia bëjmë emrave sikurse Nusret Salihamixhiqi, por jo vetëm. Ky muze do të shërbejë parasegjithash në komunikimin ndërkombëtar në sferën e artit, prandaj këtu jemi në hapat e parë por unë jam shumë optimist që gjatë mandatit tonë qeverisës do të jemi shumë afër e ndoshta edhe afër realizinit përfundimtar të këtij muzeu”, deklaroi Çeku.
Pikturat e Nusretit të japin një ndjenjë se ju po kaloni në një botë paralele, apo edhe dimension tjetër. Përmes ngjyrave, skicave, vijave, ideve të menduara, domosdo të “detyrohet” të vish në përfundim se kjo vepër është diçka jashtë kornizës së mendjes, pra, vërtetohej se imagjinata e njeriut mund të kalojë çdo kufi njerëzor.
Momenti kulminant ishte atëherë kur me shkronja të vogla dhe stil të veçantë shiheshin edhe 4 numra që kishte shkruar Nusreti, e që ishin pikërisht vitet në të cilat kishte realizuar këto vepra (1953,1960, 1973 etj), atëherë gjithçka ndryshonte dhe udhëtimi i njerëzve nëpër kohë dukej gjithnjë më i besueshëm, vepra që sipërfaqnin diçka që i përket së ardhmes, prandaj gjithsesi arti është gënjeshtra që na mundëson të kuptojmë të vërtetën.
E njohur si kërcimtare dhe koreografe moderne amerikane, Martha Graham kishte thënë se asnjë artist nuk është përpara kohës së tij. Artisti është në kohën e tij, vetëm se të tjerët janë pas kohës, prandaj neve na duhen vite të arrijmë në kohën e Nusretit dhe ai do të na presë me brushë në dorë dhe vepra të reja.
Ekspozitën “Loja” mund ta vizitoni deri më 26 korrik 2022 në Galerinë e Ministrisë së Kulturës. /KultPlus.com
Numri i vizitorëve në pavijonin e Kosovës në Bienalen e Venedikut po vazhdon të jetë shumë i madh.
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku thotë se gjatë qëndrimit në Venedik ka mirëpritur në pavijonin e Kosovës zëvendëskryeministërin e Malit të Zi, Dritan Abazoviq, ministren e kulturës në Shqipëri, Elva Margariti, ministrin e kulturës në Zvicër, Alain Berset, sekretaren e shtetit në Ministrinë e Kulturës së Austrisë, Andrea Mayer, ministrin e kulturës së Sllovenisë, Vasko Simoniti, dhe ministrin e kulturës së Lihtenshtajnit, Manuel Frick.
Në vijim gjeni postimin e plotë të ministrit Çeku:
Bashkë me artistin Jakup Ferri, kuratoren Inke Arns dhe komisioneren Alisa Gojani Berisha, zyrtarët e lartë të shteteve përkatëse i njoftuam për pavijonin tonë, jetën kulturore të vendit tonë dhe bashkëpunimin ndërkombëtar artistik.
Në ditët e para pas hapjes në pavijonin e Kosovës pritëm shumë personalitete të politikës, artit e diplomacisë nga e gjithë bota. Numri i vizitorëve në pavijonin e Kosovës vazhdon të jetë shumë i madh./ KultPlus.com
Sot ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku ka pritur në takim ambasadoren e Izraelit në Kosovë, Tamar Ziv.
Bashkë diskutuan për hapat konkret drejt nënshkrimit të marrëveshjeve të bashkëpunimit, në fushën e bashkëprodhimit të filmit dhe atë për bashkëpunim në fushën arkivave.
Kosova dhe Izraeli tashmë kanë të nënshkruar memorandum bashkëpunimi mes Bibliotekës Kombëtare të Kosovës dhe Bibliotekës Kombëtare të Izraelit.
Marrëveshje e cila është bërë vitin e kaluar dhe përfshin ndër të tjera shkëmbimin e koleksioneve mes dy bibliotekave, bashkëpunimin shkencor, shkëmbimin e praktikave rreth dixhitalizimit dhe veprimet kulturore mes tyre.
Ministri Çeku gjithashtu e njoftoi me hapat që janë ndërmarr për projektin e themelimit të qendrës hebraike në Prizren, investimet që po bëhen nga Ministria e Kulturës dhe i kërkoj bashkëpunim që të sigurohemi që po kurohen programe që përfaqësojnë më së miri kulturën dhe historinë e popullit hebre. /KultPlus.com
Ministri i Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku sot nëpërmjet një postimi në rrjetin social Facebook, ka cilësuar koncertin e Filharmonisë së Kosovës si një mbrëmje magjike, përcjell KultPlus.
“Mbrëmje e magjishme me Bach, katër koncerte për piano, pesë pianistë kosovarë të nivelit botëror, të përcjellur nga seksioni harkor i Filharmonisë nën dirigjimin e maetros nga Bullgaria Svilen Simeonov.
Menan Bërveniku, Mrika Sefa, Neritan Hysa, Jeta Dumnica dhe Misbah Kaçamaku, ishit të shkëlqyeshëm dhe i dhuruat publikut kosovar një natë të rrallë, ju faleminderit.
I gjithë ky program gati dy orësh është realizim i Filharmonisë së Kosovës, dëshmi e pamohueshme e punës dhe përkushtimit”, ka shkruar ai. / KultPlus.com
Po vazhdojnë diskutimet mbi reformën ligjore dhe institucionale në kulturë, mes Ministrit Çeku dhe komunitetit artistik.
Takimi i radhës u mbajt në Kino Lumbardhi në Prizren.
Përgjatë dy orësh u diskutua për mënyrën e funksionimit sa më të mirë të artit dhe kulturës në vend. U fol për ndryshimin e ligjit dhe udhëzimeve, ndërtimin e një partneriteti strategjik mes ministrisë dhe skenës së pavarur kulturore, statusin e teatrove amatore dhe mbështetjen e tyre të qëndrueshme financiare. Gjithashtu për promovimin e artit tek gjeneratat e reja, integrimin e dramave të gjuhëve tjera, turke, rome, boshnjake etj, në kuadër të teatrit të qytetit, promovimin më të madh të aktiviteteve kulturore dhe lidhjen e tyre me programet edukative në shkolla.
Po ashtu u fol për çështjen e politikave kulturore për botimin e librave, krijimin e orkestrës simfonike të qytetit, pagat e artistëve dhe instrumentistëve, funksionalizimi i baletit, teatrit të kukullave në Prizren, forcimi i komisioneve vlerësuese për projektet që aplikohet për subvencionim, rritja e monitorimit për mbarëvajtjen e projekteve që subvencionohen duke ashpërsuar monitorimin.
Tema tjera ishin krijimi i artit për publikun, duke rritur dhe zhvilluar audiencën, rritja e fondit për diversitet kulturor, kalendari vjetor i artit për Prizrenin, hapësirat alternative kulturore, ri funksionalizimi i hapësirave publike për ta kthyer artin tek publiku etj.
Diskutimi i radhës do të mbahet në Ferizaj. / KultPlus.com
Vendtakimi i radhës mes Ministrit Çeku dhe komunitetit artistik ishte në shkollën “Prenk Jakova” në Gjakovë.
Ministri Çeku takohet me komunitetin artistik në Gjakovë, diskutuan për funksionimin e kulturës, sfidat dhe zgjidhjet e mundshme në këtë fushë
Me pjesëmarrësit e shumtë që ishin pjesë e këtij diskutimi të hapur, u fol për tema të rëndësishme, të ndërlidhura me funksionimin e kulturës, sfidat dhe zgjidhjet e mundshme në këtë fushë.
Ministri Çeku në fjalën hyrëse ndër të tjera tha që ky është një vit i reformës ligjore dhe ridefinimit të politikave të kulturës pasi që burimi themelor i sfidave dhe problemeve që komuniteti ka, vijnë prej legjislacionit, politikave dhe gjithë mënyrës si organizohet jeta kulturore, edhe në institucionet publike të kulturës edhe në skenën e pavarur kulturore.
Ndër temat e diskutimit ishin reforma institucionale, programet kulturore për fëmijë dhe adoleshentë, xhirollogaritë dhe financimi i organizatave kulturore në nivelin lokal, problemi i shuarjes së festivaleve, përkrahja dhe kompensimi financiar në bazë të performancës, partneritetit ministri-komunë në përkrahjen e institucioneve të kulturës, definimin e statusit të artistit të pavarur në ligjin për kulturë.
Gjithashtu u fol për matjen e performancës dhe rritjen e audiencës, vlerësimin e trupave rezidente të teatrove dhe menaxhimi i tyre, për parkun publik kulturor “Ali Podrimja”, ndërrimin e mënyrës së subvencionimit të skenës së pavarur kulturore, përfundimin e shtëpisë së kulturës në Rogovë të Hasit, për nxitjen e bizneseve të sponsorizojnë në kulturë dhe shumë tema të tjera./ KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku dhe zëvendësministrja Daulina Osmani kanë pritur në takim të ngarkuarin me punë pranë Ambasadës së Republikës së Japonisë në Kosovë, Keisuke Yamanaka.
Ata diskutuan për bashkëpunimin mes dy vendeve, me theks në fushën e sportit.
Ministri e ka informuar diplomatin japonez Yamanaka për punën dhe programet e MKRS-së të fokusuara në fushën e sportit si dhe për bashkëpunimin që ministria ka me organizatat sportive në vend.
Po ashtu ministri foli edhe për bashkëpunimin e mirë që ka Federata e Xhudos e Kosovës me Federatën e Xhudos së Japonisë.
Nga ana e tij, përfaqësuesi i Japonisë Yamanaka, e falënderoi ministrin për pritjen dhe gatishmërinë e treguar për të bashkëpunuar edhe në të ardhmen në projekte konkrete. /KultPlus.com
Këtë muaj bëhet një vit nga vdekja e artistit tonë të njohur Rasim Thaçi – Cima, përcjell KultPlus.
Sot, ministri Hajrulla Çeku priti në takim fëmijët e tij, Adelina dhe Artan Thaçi.
“Personaliteti i Cimës ishte i veçantë, ai dallohej si në dimensionin njerëzor ashtu edhe në atë artistik.
Dokumentimi i veprimtarisë së tij artistike dhe shënimi i datave të rëndësishme janë detyrime tona ndaj tij dhe të gjithë atyre që kanë dhënë shumë për vendin tonë përmes artit“, shkruhet në njoftim. / KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka zhvilluar një takim me komunitetin artistik nga Komuna e Pejës, shkruan KultPlus.
Përmes një njoftimi në llogarinë zyrtare në “Facebook”, Çeku, ka njoftuar se atje diskutuan për zhvillimin e politikave kulturore, për problemet, sfidat, pasurimin e jetës kulturore dhe reformën ligjore.
Postimi i plotë:
“Dje, bashkë me deputeten Adriana Matoshi, ishim në Pejë, në qytetin që i ka dhuruar shumë art e artistë Kosovës. Libri e biblioteka, kënga e kori, aktorët dhe teatri, instrumentistët dhe shkolla e muzikës, artistët dhe shkolla e artit, trashëgimia dhe muzeu. Në kino-teatrin ”Jusuf Gërvalla” së bashku diskutuam për zhvillimin e politikave kulturore, për problemet, sfidat, pasurimin e jetës kulturore dhe reformën ligjore. Mbi të gjitha, nga ky takim shpresdhënës kam dalur i mbushur me energji të mirë, dhe i bindur që jemi në hapat e duhur të reformës kulturore. Sugjerimet e sfidat po evidentohen, dhe zgjidhjet po diskutohen në shumë komuna. U jam mirënjohës komunitetit për kontributin e tyre, të cilët edhe pse kanë kaluar shumë kohë të vështira, vazhdojnë të besojnë në ndryshimin që nuk është shumë i largët. I ftoj që të bashkëngjiten edhe në takimet në komunat e radhës”. /KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, sot ka pritur në takim përfaqësuesit e garës ndërkombëtare të pianos “Pianisti i ri”, drejtuesen Vlora Baruti si dhe fituesit e viteve të kaluara, pianistët Anila Aliu, Erita Qafleshi, Bimi Milla, Dea Bajrami.
Bashkë diskutuan për organizimin e kësaj gare tashmë tradicionale, rëndësinë që ka në zbulimin dhe ngritjen e talentëve të rinj në piano.
Gjithashtu për përgaditjet që po bëhen për edicionin e 15-të, që do të mbahet këtë vit.
Çeku i përgëzoi për punën e tyre të deritanishme dhe angazhimin e vazhdueshëm për zhvillimin dhe profilizimin e pianistëve premtues. /KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka zhvilluar një takim me ambasadorin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Jeffrey M. Hovenier, shkruan KultPlus.
Përmes një postimi në “Facebook”, Çeku ka treguar se është biseduar për partneritetin e deritanishëm dhe zgjerimin e bashkëpunimit mes Kosovës dhe SHBA-ve.
Postimi i tij i plotë:
“Sot kisha kënaqësinë të pres në takim Ambasadorin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Jeffrey M. Hovenier.Bashkë kemi diskutuar për partneritetin e deritanishëm dhe zgjerimin e bashkëpunimit mes nesh, për projektet e përbashkëta në kulturë, rini, trashëgimi kulturore e sport. Përherë falënderues për punën dhe përkushtimin e Shteteve të Bashkuara në zhvillimin e vendit tonë dhe mirëpres fillimin e bashkëpunimit me Ambasadorin Hovenier për të thelluar angazhimin tonë të përbashkët në zhvillimin kulturor të vendit tonë”.
Hovenier ka zhvilluar takime edhe me ministrat e tjerë të Qeverisë së Kosovës këto ditët e fundit. /KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS), Harjulla Ceku ka udhëtuar për në Preshevë që të zhvillojë një vizitë zyrtare, shkruan KultPlus.
Me të arritur aty, Çeku është pritur nga kryetarja e Preshevës, Ardita Sinani, të cilët zhvilluan edhe një konferencën për media.
Çeku premtoi në konferencë se do të ketë angazhime konkrete për të rritur mobilitetin kulturor mes institucioneve të të dyja vendeve.
“Bashkëpunimi që e kemi nis para ca kohe me takime edhe në Prishtinë, po e konfirmojmë edhe njëherë këtu. Jam shume i lumtur që si vazhdimësi e përpjekjeve të Qeverisë Kurti për ta shtyrë përpara bashkëpunimin me Luginën të kontribuojmë edhe me dimensionin bashkëpunimit kulturor. Ne i diskutuam çështjet e përbashkëta dhe jam shumë i lumtur që do të kemi angazhime konkrete për të rritur mobilitetin kulturor, bashkëpunimin kulturor mes institucioneve dhe natyrisht për ta parë edhe një dimension të bashkëpunimit në sferën e trashëgimisë kulturore si një nga elementet kryesore që nxisin edhe pjesën sociale, ekonomike”, tha Ministri i Kulturës.
Për vizitën e ministrave nga Qeveria e Kosovës në Luginë, Ardita Sinani po i sheh si diçka shumë frymëzuese e inkurajuese.
“Është jashtëzakonisht inkurajuese, frymëzuese vizitat e çdo ministri të Qeverisë së Republikës së Kosovës. po tregohet një interesim jashtëzakonisht shumë i madh kohëve të fundit për sensibilizimin e pozitës shqiptarëve të Luginës së Preshevës nga ana e Prishtinës zyrtare, sidomos vizita e Çekut na bënë që të ndjehemi më krenar dhe të gjejmë forcë për të vazhduar dhe të çojmë përpara të gjitha këto procese përpara. Kultura dhe trashëgimia kulturore janë burim i rezistencës dhe ne me këtë rezistencën tonë dhe diskriminimit të vazhdueshëm që po bëhet nga Beogradi zyrtar përmes këtyre mekanizmave duke ruajtur mekanizmat, duke ruajtur trashëgiminë, kulturën janë këto shtytje për të çuar gjitha këto përpara. Ne me ministrin biseduam përmes mjeteve të ndara nga Qeveria e Kosovës që janë në linje buxhetore se si duhet të ndahen dhe të menaxhohen dhe t’i shpërndajmë ato mjete. Përveç simbolikës për ne është shumë e rëndësishme institucionalizimi i këtyre mjeteve, vija buxhetore e cila ka ndodhur për herë të parë përpos krahas ndihmave që janë dhënë në vazhdimësi nga gjitha qeveritë e mëparshme”, tha ajo.
Qeveria e Kosovës ka bërë disa vizita zyrtare në Preshevë vitin e kaluar. /KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrullah Çeku, sot nëpërmjet një postimi në rrjetin social Facebook, ka përgëzuar punën e skitarëve tonë, Kiana Kryeziut dhe Albin Tahirit, të cilët me paraqitjen e tyre kanë bërë krenarë një popull të tërë, përcjell KultPlus.
“Kiana me paraqitjen e saj na ka bërë krenarë të gjithëve, ndërsa ka hapur dyert që rrugën e saj ta ndjekin edhe shumë vajza të tjera”, ka shkruar ai.
Mëposhtë KultPlus ju sjell postimin e tij të plotë:
Skitarët tanë sot bënë paraqitjet e para në Lojërat Olimpike Dimërore në Pekin. Është kënaqësi dhe ndjenjë e veçantë të shohësh garat e tyre në një prej organizimeve më të mëdha sportive në botë.
Kiana Kryeziu, 17 vjeçare u bë vajza e parë garuese nga vendi ynë dhe zuri vendin e 49-të nga 82 garuese. Kurse Albin Tahiri doli në vendin e 35-të nga 43 garues në garën e parë dhe do të vazhdojë me dy gara të tjera.
Kiana me paraqitjen e saj na ka bërë krenarë të gjithëve, ndërsa ka hapur dyert që rrugën e saj ta ndjekin edhe shumë vajza të tjera.
I përgëzoj për punën që kanë bërë deri tash duke e përfaqësuar denjësisht shtetin e Kosovës dhe u uroj shumë suksese më tutje. / KultPlus.com
Artisti Jakup Ferri do të përfaqësojë Republikën e Kosovës në Edicionin e 59-të të Bienales së Artit në Venedik për vitin 2022, ndërsa kuratore do të jetë Inke Arns.
Për të përcjellë përgatitjet dhe parë nga afë punën e artistit, sot në studion e tij qëndroi për vizitë Ministri Hajrulla Çeku dhe këshilltarja Nora Arapi-Krasniqi, ku takuan artistin Jakup Ferrri, kuratoren Inke Arns dhe ekipin e pavijonit.
Ekipi i Kosovës që do të prezantohet në Bienalen e Venedikut, e njoftuan për përgatitjet që janë duke u bërë dhe punës që do të përzgjidhet për prezantim si në Sale D’armi, Arsenale në Venedik.
Artisti Ferri shpalosi pikturat, tapiseritë dhe qëndisjet të cilat i punon së bashku me gratë të cilat vazhdojnë t’i ruajnë këto tradita artizanale.
Ministri Çeku shprehu gatishmërinë e plotë të ministrisë në mbështetje pavijonit që Kosova të prezantohet sa më dinjitetshëm në Venedik. / KultPlus.com
Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku, ka pritur në takim zyrtar sportisten, Kiana Kryeziu, e cila së fundmi arriti të sigurojë kualifikimin në Lojërat Olimpike “Pekini 2022”, shkruan KultPlus.
Përmes një postimi në llogarinë zyrtare, Çeku njoftoi se diskutuan për punën, përkushtimin dhe sukseset e sportistëve të Kosovës, në veçanti për zhvillimet në sportin e skijimit.
Postimi i tij i plotë:
“Kiana Kryeziu është 17 vjeçare. Ajo tashmë ka hyrë në historinë e sportit kosovar si vajza e parë që do të përfaqësojë shtetin tonë në Lojërat Olimpike Dimërore. Sot prita në takim skitaren Kiana Kryeziu, sportisten që ka fituar normën olimpike për pjesëmarrje në Lojërat Olimpike Dimërore, kryetarin e Federatës Skitare të Kosovës, Milaim Kelmendi dhe kryetarin e Komitetit Olimpik të Kosovës, Ismet Krasniqi. Në takim diskutuam për punën, përkushtimin dhe sukseset e sportistëve tanë, në veçanti për zhvillimet në sportin e skijimit. Së bashku me Kianën vendin tonë në Olimpiadën dimërore Pekini 2022 do ta përfaqësojë edhe skitari Albin Tahiri. Me qëllim të përgatitjes së sportistëve për këto gara olimpike nënshkruam memorandum me Federatën Skitare të Kosovës për mbështetje financiare të sportistëve tanë”. /KultPlus.com
Rreth 455 mijë EUR është shuma shtesë që u sigurua javën e kaluar për federatat e sportit.
Mbështetja e përgjithshme për Komitetin Olimpik, federatat, klubet dhe sportistët gjatë vitit 2021 është 6,35 milionë EUR, një rritje prej 57 përqind krahasuar me vitin 2020 dhe 51 përqind krahasuar me vitin 2019, bënë të ditur ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çeku.
Brenda programit të ringjalljes sporti dhe sportistët kanë përfituar 2.28 milionë euro:
27 federata (dhe KOK e KPOK) 214 klube sportive (dhe organizata) 178 sportistë.
Mbështetja e përgjithshme për federatat e sportit gjatë vitit 2021 është mbi 4 milionë EUR, një rritje prej 115 përqind krahasuar me vitin 2020 dhe 60 përqind krahasuar me vitin 2019.
“Siç e kemi shpallur nga fillimi, sporti është prioritet nacional i qeverisë. Viti i ardhshëm, ndër tjerash, do të na gjejë me:
Strategjinë dhe Planin e Veprimit për zhvillimin e sportit, Programin afatgjatë për funksionalizimin e ligave sportive në të gjitha shkollat e vendit, Përfundimin e disa projekteve të trashëguara dhe nisjen e të rejave në infrastrukturë sportive, Programin për brandimin ndërkombëtar të Kosovës si “Shtet i Xhudos”, Formulën e re të financimit të klubeve sportive nga shteti (përfshi trajnerët sportiv), Politikën e re të kategorizimit, vendosjen e rregullsisë financiare dhe rilicensimin e federatave të sportit”, shkruan ai. / KultPlus.com
Sot Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku i ka dorëzuar Kryetares së Bordit të Këshillit të Kosovës për Trashëgimi Kulturore 54 dosje, propozime që 54 asete të trashëgimisë kulturore të hyjnë në listën e mbrojtjes së përhershme.
Dosjet për vlerësim janë dorëzuar me propozim të institucioneve kompetente të trashëgimisë kulturore në përputhje me ligjin për trashëgiminë kulturore, ndërsa i përkasin trashëgimisë arkitekturale dhe arkeologjike.
Ministri Çeku dhe kryetarja e KKTK-së, Halimi vlerësuan se në kuadër të koordinimit dhe bashkëpunimit të institucioneve të trashëgimisë ka ardhur edhe deri tek ky hap konkret në proces të mbrojtjes së aseteve të trashëgimisë tonë të pasur kulturore.
Kjo nismë do të hap rrugë drejt përfshirjes së trashëgimisë kulturore në plane hapësinore, duke mundësuar shfrytëzimin e potencialit që kemi për zhvillim ekonomik e mirëqenie sociale. / KultPlus.com
Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit dhe UN-Habitat në Kosovë kanë zyrtarizuar sot marrëveshjen për integrimin e trashëgimisë kulturore në kuadër të planifikimit hapësinor, për zhvillim gjithëpërfshirës të qëndrueshëm dhe të gjelbër.
MKRS ka bërë të ditur lajmin përmes një njoftimi në llogarinë zyrtare, ku edhe ka thënë se në kuadër të kësaj marrëveshje për tri vitet e ardhshme, parashihet zbatimi i zhvillimit të programit të konservimit të integruar, përmes qasjes gjithëpërfshirëse.
Ky bashkëpunim realizohet nëpërmjet programit për Zhvillim Gjithëpërfshirës, të financuar nga Qeveria e Suedisë.
Bashkëpunimi i MKRS dhe UN Habitat Kosova, do të bëhet në veçanti për mbrojtjen, zhvillimin, menaxhimin dhe promovimin e zonave të mbrojtura dhe qendrave historike mund të sigurohet nëse arrihet një bilanc ndërmjet mbrojtjes dhe zhvillimit të kontrolluar.
Ky program parasheh zhvillimin i projekteve nga fusha e konservimit të integruar, ku përfshihen zhvillimi i udhëzuesit për bazat e konservimit të integruar, studimet e fizibilitietit për zonat e mbrojtura dhe qendra historike, dhe hartimi i planeve të konservimit dhe zhvillimit për zonat e mbrojtura dhe qendrat historike të Kosovës.
Për ministrin e MKRS-së, Hajrulla Çeku përfshirja e trashëgimisë kulturore në dokumentet e planifikimit hapësinor, është hap i detyrueshëm në mënyrë që të sigurohet një mbrojtje efektive, menaxhim dhe zhvillim i kontrolluar i trashëgimisë kulturore në relacion me zhvillimet në nivel të planifikimit hapësinor.
“Ky proces kompleks kërkon angazhim dhe koordinim maksimal nga të gjitha institucionet dhe akterët që veprojnë në këtë fushë”, ka thënë Çeku gjatë këtij takimi.
Ndërkaq, shefi i UN-Habitat në Kosovë, Omar Siddique ka pohuar se Strategjitë Hapësinore të fuqizuara nga kultura, kontribuojnë në modelet e qeverisjes lokale që kanë në qendër njerëzit me qasje nga poshtë-lartë, përmes planifikimit me pjesëmarrje. Në këtë takim mori pjesë edhe ambasadorja e Suedisë Karin Hernmarck dhe drejtori i Departamentit të Planifikimit Hapësinor Servet Spahiu. /KultPlus.com
Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit së fundmi pati bërë të ditur anulimin e procedurës për blerjen e veprave të artistëve vendor, me ç‘rast ka pasur reagime të shumta, përcjell KultPlus.
Andaj, sot ka reaguar edhe ministri Hajrulla Çeku i cili ka shprehur keqardhjen për anulimin e konkursit për blerjen e veprave të artit.
KultPlus ju sjell njoftimin e tij të plotë:
Disa sqarime mbi anulimin e procedurës për blerjen e veprave të artit.
Fillimisht shpreh keqardhjen time për anulimin e procedurës dhe gjithë situatën e krijuar veçanërisht në raport me të gjithë artistët pjesëmarrës në këtë thirrje.
Sulmet ndaj artistëve që kanë qenë në listën e përfituesve dhe ndaj anëtarëve të komisioneve përzgjedhëse janë totalisht të papranueshme. Fushata denigruese dhe kërcënimet që nisën nga momenti i shpalljes së listës janë veprime të ulëta.
Programin për blerjen e veprave të artit e kemi nisur me qëllimin më të mirë. Megjithatë, duke e përfshirë brenda Programit të Ringjalljes Ekononike kemi krijuar pritshmëri të gabuar. Do të duhej ta komunikonim më mirë në publik konceptin e programit. Gjithashtu, ankesat për konflikt interesi që i kemi pranuar kërkonin periudhë shtesë shqyrtimi. Këtë kohë nuk e kishim, pasi jemi në fund të vitit dhe brenda pak ditësh mbyllen edhe sistemet e pagesave. Për shkak se fondi përkatës i ringjalljes mund të përdoret vetëm sivjet, për shkaqe procedure kërkohej edhe anulimi formal i kësaj thirrje.
Menjëherë kemi filluar punën për thirrjen e radhës, e cila do të shpallet në fillim të vitit të ardhshëm. Do të jemi të kujdesshëm, kemi nxjerrë mësimet tona. Blerja e veprave të artit nga shteti do të jetë praktikë e rregullt viteve në vijim dhe me buxhet të shtuar.
Edhe një herë, shpreh keqardhjen time më të thellë sidomos ndaj artistëve të listës fituese dhe bashkëndiej me ta për situatën e krijuar pa fajin e tyre. Ju siguroj që angazhimi ynë mëton fuqizimin e artistëve të Kosovës. Në këtë kuptim, besoj thellë që shteti duhet t’i blejë veprat më të mira të artit, duke e nxitur krijimin e tregut të artit, i cili e vlerëson dinjitetshëm artistin dhe artin cilëson. / KultPlus.com
