Edhe në botën e sotme të mesazheve të çastit, video thirrjeve, internetit dhe telefonave celularë, policia në shtetin lindor të Indisë, Odisha po ruan një tufë pëllumbash transportues për t’u përdorur në rastet kur fatkeqësitë mund të ndërpresin lidhjet e komunikimit.
Shërbimi shtetëror i pëllumbave që daton nga ditët e sundimit kolonial britanik kur stacionet e policisë përdorën zogjtë për të komunikuar me njëri-tjetrin, punëson më shumë se 100 pëllumba të racës belge Homer. Policia tha se pëllumbat, të cilët mund të fluturojnë me një shpejtësi prej 55 km/h dhe deri 800 km largësi, janë dëshmuar si një mjet shpëtimi të paktën dy herë në katër dekadat e fundit. Ata luajtën një rol jetik pas rënies së linjave të komunikimit në vitin 1999, kur një ciklon i fuqishëm goditi zonat bregdetare, si dhe në vitin 1982, gjatë përmbytjeve shkatërruese në disa pjesë të shtetit. /alsat.mk/KultPlus.com
Një fshat i populluar, por krejtësisht i qetë! I tillë është Dadkhai, një fshat i largët në Indi, në majë të një kodre që e rrethojnë Himalajet. Arsyeja pas kësaj qetësie, është vërtet e trishtë. Nuk ka fëmijë që bërtasin teksa luajnë, nuk ka të rritur që bëjnë thashetheme, qeshin apo çdo zhurmë tjetër.
Me rreth 300 familje, Dadkhai njihet si “fshati i heshtur”. Ky fshat ka një përqindje shumë të lartë të njerëzve shurdhë memecë. Këshilli Indian i Kërkimeve Mjekësore zbuloi në 2014-ën pas një hetimi se fëmijët e lindur në këtë fshat kanë të njëjtën sindromë, ata as nuk flasin e as nuk dëgjojnë.
Padyshim, ky fshat funksionon krejt ndryshe nga pjesa tjetër e botës. Është e zakonshme të shohësh njerëz që shikojnë njëri-tjetrin pa thënë asnjë fjalë. Fshatarët identifikohen jo me emra, por me shenja. Edhe ata që janë në gjendje të dëgjojnë dhe flasin janë përshtatur me natyrën e qetë të komunikimit.
Kryetari i fshatit Choudhary Mohammad Hanief i cili është ndër të paktët që flet dhe dëgjon, u shpreh për mediat e huaja se: Çdo familje goditet nga ky mallkim! I kërkova qeverisë një shkollë për këta fëmijë, por lutjet tona ranë në vesh të shurdhër. Këta njerëz janë mbajtur larg arsimit bazë.
Çatitë e këtij fshati janë të mbuluara nga bimët, nuk ka rrugë të asfaltuara dhe ekziston vetëm një qendër e vogël shëndetësore, por pa mjek. Fshatarët e sigurojnë jetesën duke kultivuar perime ndërsa ujin e pijshëm e marin nga burimet aty pranë. Njerëzit duken aq të paqtë sa nuk ndodhin kurrë ngjarje kriminale.
Megjithatë, prevalenca e lartë e këtij mutacioni gjenetik te banorët e ka bërë atë disi të njohur vitet e fundit . E teksa njerëzit që e vizitojnë shtohen, fshatarët janë dyshues ndaj tyre pasi tremben nga kamerat.
Për dekada të tëra, shkaku i mutizmit në Dadkhai ishte një mister. Por shkencëtarët dyshuan fuqishëm se ekzistonte një lidhje gjenetike. Sipas Sunil Kumar Raina, një neurolog indian që udhëhoqi hetimin e ICMR-së në vitin 2014, fshati përbëhet kryesisht nga Gujjars, një komunitet nomad etnik i përhapur në të gjithë Indinë, Pakistanin dhe Afganistanin. Testet e tij gjenetike zbuluan se ky mutacion shkakton mungesën e një proteine të quajtur otoferlin, e cila çon në humbje të dëgjimit.
Dhe kështu ekspertët besojnë se martesat farefisnore brenda fshatit gjatë dekadave kanë bërë që mutacioni të trashëgohet brez pas brezi.
Për të ndryshuar të ardhmen e fshatit, autoritetet tani po inkurajojnë banorët e këtij fshati që të mos rrinë më të izoluar, por të kërkojnë partnerë nga komunitete të tjera.
Vendasit thonë se rasti i parë i shurdh-memecit u raportua në vitin 1901. /KultPlus.com
Emri i tij i vёrtetё ёshtё Mohandas Karamchand Gandhi. Lindi nё Indinё Perёndimore (Porbandar) dhe vdiq nё vitin 1948, nё Nju Delhi. Ishte njё personalitet i madh politik i Indisë, qё shprehte besimet e tij tё thella filozofike nё veprimin e tij politik.
Dedikoi tё gjithё jetёn e tij qёllimeve mё tё larta: pavarësisё sё Indisё, barazisё sё tё drejtave tё shtresave tё ultëta tё popullit, paqes midis induistëve dhe myslimanёve.
Indianёt qё kanё njё koncept shumё tё ndryshёm nga bota perёndimore, sa u pёrket shenjtorёve, e vendosin Gandin midis shenjtorёve tё tyre dhe pёr kёtё arsye e quajnё Mahatma( Maha Atma- shpirt i madh) dhe madje akoma kur jetonte.
Gandi konsiderohet si njëri nga personalitetet e rralla në historinë e humanizmit dhe politikës botërore. Ai ka lënë shumë mesazhe të fuqishme për njerëzimin, para se të vdiste.
Ju bëheni ajo që mendoni.
Aty ku ka dashuri, ka edhe jetë.
Mëso sikur do të jetosh përgjithmonë.
Shëndeti është pasuria jote e vërtetë.
Ruaj gjithmonë sensin e humorit.
Jeta jote është mesazhi yt.
Veprimet që bën, tregojnë prioritetet e tua.
Madhështia jonë qëndron në faktin, se jemi në gjendje të ndryshojmë/përmirësojmë vetveten.
Përmbytjet në Bangladeshin dhe Indinë verilindore bënë që më shumë se 9.5 milionë njerëz të mbeteshin të bllokuar me pak ushqim dhe ujë të pijshëm, pas disa ditësh shirash intensivë.
Stuhia e fortë ka sjellë përmbytjet më të këqija në më shumë se një shekull në disa pjesë të Bangladeshit, ku për pasojë janë regjistruar më shumë se 69 viktima.
Në disa deklarata të banorëve vendas të siguruara nga Reuters, thuhet se ishte një goditje e papritur që i la pa ushqim dhe ujë të pijshëm.
Moti ekstrem në Azinë Jugore është bërë më i shpeshtë dhe ambientalistët paralajmërojnë se ndryshimi i klimës mund të çojë në katastrofa gjithnjë e më serioze.
Drejtori i përgjithshëm i Departamentit të Menaxhimit të Fatkeqësive të Bangladeshit, Atiqul Haque tha se tre rrethe të tjera në pjesët veriore dhe qendrore të vendit ishin përmbytur.
“Administrata lokale së bashku me ushtrinë, marinën, policinë, personelin e zjarrfikësve dhe shërbimeve të urgjencës dhe vullnetarët janë angazhuar në operacionet e shpëtimit dhe ndihmës”, tha Haque.
UNICEF po merret me një nismë ku kërkon në mënyrë urgjente sigurimin e 2.5 milionë dollarëve për të ndihmuar katër milionë njerëz, duke përfshirë 1.6 milionë fëmijë, të bllokuar nga përmbytjet në verilindje të Bangladeshit.
Në disa zona ushtria hodhi thasë me ndihma nga helikopterët për njerëzit, ndërsa thirrjet për ndihmë kanë ardhur në rritje.
Rreth 4.7 milionë njerëz janë detyruar të largohen nga shtëpitë e tyre në Assam dhe afërsisht 330,000 po qëndrojnë në strehimore. / KultPlus.com
Dy poezi të Arbër Selmanit janë botuar edhe në Indi, duke u njohur kështu puna e tij edhe në nivel ndërkombëtar, shkruan KultPlus.
Nëpërmjet një postimi në rrjetet sociale, poeti Selmani ka bërë të ditur se poezia “‘Zoti shëron’ dhe ‘E kam vendosur burrin në shitje’, janë botuar në revistën Rhodora në Indi.
Më poshtë KultPlus ua sjell postimin e plotë të tij:
Dy poezi të miat botohen në Indi! Two poems of mine, part of Rhodora Magazine in India!
Në numrin e fundit të Rhodora Magazine, janar 2022, redaktoret i kanë botuar dy poezitë e mia ‘Zoti shëron’ (God Heals) dhe ‘E kam vendosur burrin në shitje’ (I put my husband up for sale), në gjuhën angleze, bashkë me poetë të tjerë nga mbarë bota (https://bit.ly/3oQPPQE).
Në këtë numër të revistës, e cila e ka marrë emrin prej poezisë “The Rhodora, On Being Asked, Whence is the Flower” nga Ralph Emerson, ka edhe prozë dhe dy drama.
Në parathënie shkruhet: This issue features work from a talented lot. Arbër Selmani tackles irreconcilable differences with wit in “I Put My Husband Up for Sale” (Ky numër ka brenda punë të plot poetëve të talentuar. Arbër Selmani trajton me zgjuarsi dallimet e papajtueshme në poezinë ‘E kam vendosur burrin në shitje). / KultPlus.com
Një bord i testimit në Indi ka tërhequr një fragment nga testi kombëtar i gjuhës angleze, që duket se e promovonte nënshtrimin e gruas pas reagimeve dhe akuzave për mizogjini.
Të gjithë nxënësit morën nota të plota për pjesën e të kuptuarit të leximit në test në fragmentin që duket se në mënyrë eksplicite thoshte se pavarësia e grave është duke i minuar disiplinën dhe rritja e fëmijëve në shtëpi.
Fragmenti në test përmbante shprehje si “emancipimi i gruas e shkatërroi autoritetin e prindit mbi fëmijët” dhe “me heqjen e burrit nga piedestali, gruaja dhe nëna e privuan veten, në të vërtetë, nga mjetet e disiplinës”, shkruan The Guardian.
Pasi nxënësit, mësuesit dhe prindërit u ankuan, Sonia Gandhi, kryetare e partisë Kongresi në opozitë, kërkoi vëmendje për këtë test. Në një ndërhyrje të rrallë publike, ajo i lexoi fragmentet me zë në kuvend të hënën dhe e shprehu neverinë e saj për ndikimin që ky tekst mund të ketë te fëmijët e Indisë.
Pas reagimeve, Bordi Qendror i Shkollimit të Mesëm të Ulët tha se do ta tërheqë fragmentin. “Çështja i është dërguar një komisioni të ekspertëve të lëndëve. Sa për rekomandimet, është vendosur që të hiqet fragmenti”, thuhet në deklaratën e bordit.
Ndonëse numri i vajzave që shkollohen në Indi po vazhdon të rritet, shkalla e aftësisë për shkrim e lexim te vajzat e moshës 15-vjeçare është ende dukshëm më e vogël se te djemtë 59.3 me 78.8 për qind. / KultPlus.com
Ndotja e ajrit në kryeqytet është e njëjtë me atë të qyteteve të mëdha si Pekin, Mumbai dhe Nju Delhi. Sidomos në dimër, viset urbane përballen me episode të rënda të tymit dhe të mjegullës, të cilat janë të shkaktuara nga rritja e kërkesës për ngrohje, që kryesisht sigurohet nga djegia e karburanteve të ngurta.
Nivelet e tilla të ndotjes së ajrit janë të pasigurta për popullatën e Kosovës prej 1.9 milionë banorë dhe shkaktojnë pasoja të dëmshme shëndetësore.
Ndotja në Prishtinë konsiderohet se vjen nga automjetet, termocentralet në Obiliq dhe ngrohja e familjeve me dru e qymyr, raporton KP.
Pulmologë në vend disa herë kanë kërkuar nga qytetarët që të qëndrojnë në shtëpi ose të vendosin maska kur të dalin jashtë, e kur cilësia e ajrit është e ndotur. / KultPlus.com
Gratë e martuara vendosin unaza në gishtat e këmbëve
Në vendet perëndimore, unaza në gishtin e dorës së majtë do të thotë që je e martuar. E kundërta ndodh në Indi, unaza vendoset në dorën e djathtë pasi e majta konsiderohet “e papastër”. Por gjithashtu gratë indiane vendosin unaza në gishtat e dytë të këmbëve së tyre, të cilat njihen si “bicchiya” pasi besohet se sjellin përfitime shëndetësore si rregullimi i ciklit menstrual dhe parandalimi i sëmundjeve të mitrës. Zakonisht janë prej argjendi sepse besohet se ky metal largon negativitetin nga trupi.
2. Lopët trajtohen si njerëzit, ose edhe më mirë se ata
Lopa konsiderohet kafshë e shenjtë në Indi pasi besohet se përfaqëson Tokën Mëmë. Qumështi i saj është një produkt shumë i vlerësuar sepse ushqen njerëzit dhe kafshët. Për këtë arsye, lopët mund të shihen gjithandej në Indi, duke ecur lirshëm në rrugë, shpesh duke bllokuar trafikun dhe nuk mund ta lëvizësh, por duhet të presësh derisa të largohet ose t’i biesh rrotull. Ndalohet therja dhe eksportimi i lopëve, madje në 2007 lopët nisën të merrnin mjet identifikimi me foto që pengonte eksportimin e tyre.
3. Majmunët lahen në pishinë dhe fluturojnë balona
Kafshët jetojnë më lirshëm në Indi, por gjithashtu po zhvillojnë shqisa njerëzore, si për shembull, një majmun u shfaq në një video duke fluturuar një balonë nga maja e një ndërtese, ndërsa në Mumbai, një grup majmunësh po notonin në një pishinë.
4. India njeh një gjini të tretë
Hijras janë një grup njerëzish në Indi që nuk e klasifikojnë veten si femër ose mashkull, që prej vitit 2014. Ata vishen dhe grimohen me ngjyra të ndezura, kurse njerëzit besojnë se mund të të mallkojnë ose bekojnë. Në Indi, hijras enden në trafik duke trokitur në dritaret e makinave për të kërkuar monedha nbë shkëmbim të bekimeve. Disa shfaqen edhe në dasma për të kënduar në nder të çiftit të ri për t’i sjellë mbarësi.
5. Indianët mund të martohen me pemë ose kafshë
Kjo është një amrtesë pa të drejta ligjore,por që njihet në kulturë. Ajo zbatohet kur besohet se një njeri nuk ka fat në martesë për shkak të pozicionit të planetit Mars në grafikun astrologjik. Ndaj, për të thyer mallkimin dhe të mos sjellë fatkeqësi në shtëpinë e bashkëshortit, vajzat martohen me pemë bananeje ose fiku përpara martesës së vërtetë.
6. Fëmijëve të vegjël iu vendoset penel te sytë
Prindërit mund t’i lyejnë fëmijëve të tyre sytë me penel të zi, me lëndë që vijnë nga mineralet. Arsyeja e kësaj bazohet në besëtytninë e largimit të “syrit të keq” si dhe mbrojtja e syve nga sëmundjet, por kjo e fundit nuk mbështetet nga mjekët.
7.Pjesa më e madhe e indianëve nuk flasi Hindi
Ekzistojnë më shumë se 19.500 gjuhë dhe dialekte në Indi, por vetëm 121 fliten nga më shumë se 10.000 njerëz. India nuk ka një gjuhë zyrtare. Hindi është gjuha mëmë e 44% të njerëzve, ndërsa në vend të dytë është gjuha Bengali. Anglishtja është gjithashtu e përdorur nga më shumë se 129 milionë banorë, duke e bërë vendin e tretë me te madh anglishfolës në botë pas SHBA-së dhe Nigerisë. / Gazeta Express / KultPlus.com
Fotografja Poulomi Basu shpreson që imazhet e saj të një lufte të përgjakshme, nën luftën e raportuar në Indi nuk do të rrisin vetëm vetëdijen, ajo dëshiron që fotografitë, të cilat qëllimisht ndërlidhin vijën midis së vërtetës dhe trillimit, për t’i shtyrë shikuesit të ndërmarrin veprime për racën, gjininë dhe drejtësia mjedisore.
“Unë në të vërtetë nuk bëj fotografi të bukura, jam e sigurt që ato mund të jenë poetike, por … më pëlqen në punën time që drita të shkojë me errësirën”, tha Basu.
Ajo është një nga katër fotografët e përzgjedhur për çmimin prestigjioz, ‘’Deutsche Börse’’, me punën e finalistëve aktualisht të ekspozuar në Galeria e Fotografëve të Londrës, deri në shtator.
Gjetjet e saj nxitën një udhëtim tre-vjeçar që e çoi fotografin në zonat e konfliktit në Indinë qendrore dhe lindore për të ndezur një dritë mbi njerëzit që luftonin, shumë prej tyre gra, dhe duke jetuar në mes të një konflikti gjysmë shekulli të gjatë në të cilin dhjetëra mijëra njerëz kanë vdekur, sipas Ministrisë së Punëve të Brendshme të Indisë.
Basu u nis për të eksploruar konceptin se “Në luftë, e vërteta është viktima e parë”, duke krahasuar imazhe fotografike gazetare që zbulojnë dhunën dhe vdekjen nga zemra e konfliktit, me portrete të skenuara, ekspozime të dyfishta kinematografike dhe dëshmi nga njerëzit e involvuar në luftime.
Lista e ngushtë dhe ekspozita e këtij viti, ‘’Deutsche Börse’’, e cila përfshin gjithashtu artistë kryesorë nga Kina, Algjeria dhe Meksika, pasqyrojnë katër qasje shumë të ndryshme. Por, secili pjesëmarrës kërkoi të përziente fotografinë me format e tjera të artit, sipas kuratorit Anna Dannemann.
Ndërkohë, instalimi i artistit algjerian, Zineb Sedira “Standing Here Wondering Who Way To Go”, u paraqet vizitorëve një argëtim të dhomës së saj të jetesës dhe i fton ata të eksplorojnë objekte, relike dhe imazhe nga historia ndërkulturore e familjes së saj.
Ndërsa Basu thotë se as ajo dhe as vizitorët e ekspozitës nuk ka të ngjarë të ndalojnë dhunën në këtë konflikt të gjatë, ajo shpreson që audiencat të kuptojnë kryengritjen si një konflikt feminist kundër dhunës seksuale dhe një betejë mjedisore për të ruajtur lidhjen e njerëzve indigjenë me toka dhe natyra.
“Unë dua që njerëzit të kuptojnë se kjo luftë në feminizëm është ende duke vazhduar dhe unë dua të kuptoj se ajo është e lidhur me drejtësinë mjedisore. Është një zonë luftë, nuk mund të pres të ndryshoj ligjet atje brenda natës. Por, ju mund të protestoni më shumë, të luftoni më shumë”, tha Basu.
“Çmimi i Fondacionit të Fotografisë Deutsche Börse 2021” është në Galerinë e Fotografëve në Londër, deri më 26 shtator 2021. /CNN/ CBC / KultPlus.com
Vala e dytë e koronavirusit në Indi vazhdoi ta kaplojë shtetin me popullsinë e dytë më të madhe në botë. Të martën, atje u regjistruan hiç më pak se 161 mijë e 736 raste për 24 orë.
Kështu, numri i përgjithshëm i rasteve shkoi në 13.69 milionë persona. Kjo shifër e bën Indinë vendin e tretë më të prekur në botë, menjëherë pas Shteteve të Bashkuara dhe Brazilit.
Përpos infektimeve, gjatë kësaj periudhe u regjistruan edhe 879 viktima të reja dhe numri i përgjithshëm i të vdekurve nga pandemia e koronavirusit në Indi shkoi në 171.058, shkruan Reuters, transmeton Gazeta Express.
Shifra ditore e rasteve e ka kaluar kulmin e valës së parë të pandemisë, e cila u shënua në shtatorin e vitit të kaluar. Për këtë arsye, autoritetet në shumë shtete kanë urdhëruar masa të reja izoluese për ta parandaluar përhapjen e mëtejme të virusit.
India ka një ndër shifrat më të larta të personave të vaksinuar për Covid. Sidoqoftë, shifra prej dhjetëra milionësh është akoma modeste në krahasim me numrin e përgjithshëm të popullsisë – 1.35 miliard. / KultPlus.com
Më 25 janar 1980 Nënë Tereza ka marrë çmimin më të lartë civil në Indi, Bharat Ratna për punën e saj humanitare. Shenjtorja shqiptare, emri origjinal i së cilës ishte Agnez Gonxhe Bojaxhiu u largua nga shtëpia në moshën 18-vjeçare dhe shkoi në Indi ku nisi aktivitetin e saj humanitar.
Atje themeloi kongregacionin fetar katolik, Misionaret e Bamirësisë, në vitin 1950.
Nënë Tereza u shua në moshën 87 vjeçare më 5 shtator 1997, ndërsa u shenjtërua më 5 shtator 2016.
Kur mori çmimin Nobel për Paqe në vitin 1979 ajo bëri këtë apel: “Shkatërrimtari më i madh i paqes së sotme është thirrja e një fëmije të pafajshëm ende të palindur. Nëse një nënë vret fëmijën që mban në barkun e saj, atëherë çfarë mbetet për ty dhe mua?
Ndërsa çmimi Bharat Ratna në Indi është çmimi më i lartë civil. Instituti, më 2 janar 1954 nisi të jepte çimet për njohjen e shërbimeve të jashtëzakonshme pa dallim race, feje, gjinie e pozicioni. Fillimisht ishte i kufizuar në arritjet në art, letërsi, shkencë e shërbime publike por më pas kriteret u zgjeruar duke përfshirë “çdo fushë të përpjekjeve njerëzore” në dhjetor të 2011. / KultPlus.com
Me qindra vendas dhe turistë u mblodhën në plazhin Chandrabhaga në Indi ku prej të dielës ka nisur Festivali Ndërkombëtar i Artit të Rërës.
Skulpturat e rërës u gdhendën nga rreth 100 artistë nga e gjithë bota, përfshirë Danimarkën, ShBA-në, Afrikën, Irlandën dhe Rusinë, transmeton Koha Jonë njoftimin.
“Është dita ime e parë këtu, kështu që në fillim do të hedh një sy përreth. Njerëzit janë shumë miqësorë dhe entuziastë për artin dhe këtu është edhe një sit i bukur, kështu që më pëlqen është shumë”, u shpreh Peter, një artist pjesëmarrës.
Festivali pesëditor përfshin artistë që shfaqin talentin e tyre përmes skulpturave me tema të ndryshme.
Në të njëjtën kohë, po zhvillohet Festivali Konark i cili feston kulturën dhe traditën e pasur të qytetit të Odishës përmes shfaqjeve shumëngjyrëshe me tempullin Konark duke ofruar sfondin në skenë. / KultPlus.com
Një vullnetar bamirësie, që ka punuar me Nënë Terezën në Indi, ka vdekur pas një sulmi në Swansea.
Mediat britanike bëjnë me dije se Mark Bloomfield, 54 vjeç vdiq në spital të shtunën, pasi dyshohet se u sulmua në një lokal në qytet.
Familja e tij tha se ai ishte një ndihmës i veçantë i humanists shqiptare.
“Si ndihmës i veçantë i Nënë Terezës në Kalkutë, ai ishte një kontribues thelbësor për misionin e saj dhe për ata që ajo kujdesej.
Në Indi, ai organizoi kampe të lira të kataraktit kirurgjikale dhe themeloi shkolla që i jepnin mundësi edukimit të vajzave. Ai do të mbahet mend për të gjithë këtë dhe më shumë nga nëna e tij dhe tre vëllezërit e motrat”, thuhet në njoftimine familjes.
Një 61-vjeçar është vënë në pranga, si i dyshuari kryesor për vrasjen e tij. Më herët, policia ndaloi një 21-vjeçar dhe një 50-vjeçare, të cilët po hetohen në gjendje të lirë.
Nuk dihen ende shkaqet që mund të kenë çuar në vrasjen e ndihmësit special të Nënë Terezës./Gazeta Liberale / KultPlus.com
Filmi i metrazhit të shkurtër “Bisedë për jetën” me regji të Agim Abdula e producent Bunjamin Kurtishit, është pranuar në dy festivale në Indi, shkruan KultPlus.
Ky film, do të marrë pjesë në Delhi International Film Festival – Neë Delhi, INDI dhe AFC Global Fest, Kolkata – INDI.
Ky film është prodhuar nga produksioni “Galaktika Pictures”, ndërsa tashmë ky produksion shumë shpejt sjellë edhe dy filma të tjerë të shkurtër si: “The Beginning” dhe “Conscience”./ KultPlus.com
