Quhet Fascia, provinca e Genova-s dhe, nga vetë emri, nuk është një vend ekzotik që ju fton të udhëtoni.
Gjatë pandemisë 73 banorët e fshatit ishin vetëm, pa hyrje dhe dalje duke qenë të mbrojtur edhe nga pandemia.
Komuna më e vjetër në Itali, siç është vërtetuar nga ISTAT, së shpejti do të bëhet vendlindja e një fëmije, diçka që nuk ndodhte prej 23 vjetësh, raporton Ora News.
Fascia, me 73 banorë, është komuna më e vjetër në Itali me një moshë mesatare që tejkalon 66 vjeç.
Një vend i “kursyer” nga covid Kryetari i bashkisë së qytetit të vogël Val Trebbia, në provincën e Genova, është një ‘i ri’ 49-vjeçar i cili është një sipërmarrës, Marco Gallizia.
Ai nuk shqetësohet për moshën e dokumentuar të fshatit të tij, përkundrazi shprehet: “Ne jemi fshati më i vjetër, por këtu jetoni vërtet mirë falë ajrit të pastër, mungesës së ndotjes dhe produkteve të tokës sonë nga e cila lind ushqimi i shëndetshëm“.
Fascia, në verë shkon nga 73 në 1800 banorë falë shtëpive të dyta dhe pushuesve, ku shumica e qytetarëve janë midis moshës 80 dhe 90 vjeç, por në këtë vit të veçantë ajo ka regjistruar një fakt që sjell shpresë.
Kryetari e paraqet atë kështu. “Një çift në të tridhjetat u zhvendos për arsye pune, dhe ishte vërtet një shenjë e mirë”, citojnë mediat italiane.
Zyra e regjistrimit të Fascia do të regjistrojë një lindje, e para pas 23 vjetësh./ KultPlus.com
Pianisti shqiptar Adelajd Zhuri është shpallur fitues i çmimit parë në edicionin e parë të konkursit të pianos “Ugo Amendola” Itali.
22-vjeçari shqiptar është zgjedhur nga Juria e konkursit një seancë regjistrimi dhe albumi / CD diskografike në 2021 me prestigjozen Muzika IMD & WEB di Roma.
“Një organizim shumë i mirë nga pjesa e stafit të konkursit, duke qenë në gjendje të nxjerrë më të mirën tim në këtë kohë të vështirë për të gjithë ne muzikantët. Gjithmonë mirënjohës profesoreshës sime Teresa Trevisan dhe të afërmve të mi!” shkruan në facebook pianisti Zhuri.
Shqiptari Zhuri edhe në muajin dhjetor fitoi çmimin e parë në një konkurs të rëndësishëm në Treviso.
Adelajd Zhuri ka studiuar në Konservatorin e muzikës “G.Tartini” në Trieste./ KultPlus.com
Karl Gurakuqi, i përkiste të njëtit trung familjar me Luigj Gurakuqin.
Lindi në Shkodër dhe mësimet fillore i bëri në shkollën Françeskane ku filloi edhe të mesmen, të cilën e mbaroi në Salzburg ndërsa fakultetin e filozofisë e kreu në Gratz. Si sot 49 vite më parë u nda nga jeta në Palermo të Italisë.
Shërbeu vijimisht në arsimin kombëtar që nga viti 1917. Djaloshi 22-vjeçar shërbeu në radhët e arsimit për 27 vjet rresht, më të shumtën si profesor gjuhësije. Ishte inspektor arsimi në Vlorë, Shef Seksioni në Ministrinë e Arsimit, drejtor liceu, anëtar i Komisionit Teknik, profesor i shqipes dhe i latinishtes në Institutin femëror “Nana e Skandërbeu”, në Tiranë, etj.
Veproi edhe si qortues librash shkollorë dhe Sekretar i Përgjithshëm i Federatës “Atdheu” (Vlorë, 1921-1922), si Inspektor Epror pranë Ministrisë së Arsimit dhe ishte pjesëtar efektiv i Institutit të Studimeve Shqiptare me cilësi letrari dhe lëvruesi të gjuhës shqipe deri më 1944.
Ishte sekretar i “Komisis Letrare” (1914-1917) dhe Inspektor arsimi në Vlorë (1921-1922). Mbas përfundimit të Luftës së dytë Botërore, Karl Gurakuqi u largua për në Itali. Këtu bashkëpunoi me revistën “Shêjzat” të Koliqit. Në 1944 shkoi për pushime në Austri, por nuk u kthye në Shqipëri me vendosjen e regjimit komunist.
Më pas shkoi në Itali (Palermo) ku shërbeu si profesor në Universitetin e Palermos. Bashkëthemeloi Qendrën Ndërkombëtare të Studimeve Shqiptare me R. Petrotten e G. Valentinin që e bëri Palermon qendrën më të rëndësishme albanologjike të kohës me konferencat e botimet.
Ai vetë ishte i pakënaqur nga regjimi i ri dhe njëkohësisht i padëshirueshëm prej tij. Prej këtij viti jetën e mërgimtarit e derisa vdiq e kaloi në Austri dhe në Itali. Megjithëse jetoi 27 vjet larg atdheut, Karl Gurakuqi nuk mori nënshtetësinë e asnjë shteti të huaj.
Më 1957 emërohet këshilltar i Komitetit “Shqipëria e Lirë” drejtuar nga Rexhep Krasniqi, bashkë me Mehdi Frashërin dhe Ali Këlcyrën. Kohët e fundit i kaloi pranë të birit, Gilbert në Bressanone (Bolzano) dhe vdiq në Palermo, më 6 dhjetor 1971.
Në Austri për 4-5 vjet që qëndroi aty, Gurakuqi iu kushtua, kryesisht leksikografisë. Këtu bashkëpunoi me studiuesin Ndue Paluca. Në Austri mori pjesë në hartimin e skedarit të madh të fjalorit të shqipes me shpjegime në gjermanisht për Akademinë e Shkencave të Austrisë.
Karl Gurakuqi ka qenë ndër bashkëpunëtorët më të zellshëm dhe produktiv të revistës “Shejzat”, një e përkohshme kulturore, shoqërore që qarkulloi jashtë atdheut, gjatë gjysmës së dytë të shekullit të kaluar e që vazhdoi pa ndërprerje nga viti 1958 deri në vitin 1974. Pati edhe një numër përkujtimor në vitin 1978
Ishte anëtar i këshillit drejtues të kësaj reviste që botohej në Romë. Gurakuqi botoi në këtë organ rreth 100 shkrime. Së pari autori ka trajtuar probleme me karakter leksikologjik dhe leksikografik. Kështu në shkrimet që kishin lidhje me sinoniminë e fjalëve dhe me kuptimin e tyre e që nuk janë pak, Gurakuqi jo vetëm konstaton, por jep edhe zgjidhje, sipas mendimit të tij.
Tek “Shêjzat”, ai nuk ka lënë pa kujtuar ata dijetarë shqiptarë dhe të huaj që kanë dhënë një ndihmesë për zhvillimin e kulturës shqiptare, si dhe ngjarjet dhe botimet më me vlerë të kohës dhe të retrospektivës.
Mund të përmendim shkrimet, kryesisht, përkujtimore për Marko la Pianën. G. Petrotën, A. Xhuvanin, K. Kamsin, J. Rrotën, Gj. Fishtën, M. Lambercin, M. Sirdanin, A. Leotin, De Radën, Z. Sqiroin, për Kongresin e Manastirit, shoqërinë “Bashkimi” etj./Konica.al/ KultPlus.com
Piktori dhe karikaturisti shqiptar Agim Sulaj jeton në Itali dhe numëron dhjetëra çmime ndërkombëtare. Në vijim të traditës së krijuar katër vitet e fundit edhe këtë vit do të realizojë një ekspozitë personale në ambientet e Hotel Plaza në Tiranë.
Ekspozita do të çelet në fund të javës që vjen.
“Është një ekspozite personale në vijim të tradites qe kam krijuar këto katër vitet e fundit në ambientet e Hotel Plaza në Tiranë. Një takim i përvitshëm me artëdashësit shqiptarë, miq dhe kolegë”, tregon piktori Agim Sulaj.
Ai tregon gjithashtu se situata nuk është e lehtë për shkak të pandemisë, por gjithsesi vendosi të mos e ndërpresë këtë traditë të nisur prej katër vitesh.
“Këtë vit situata është vështirësuar për shkak të pandemisë, por pasi e mendova gjatë vendosa ta bëj, pasi mendoj se jeta artistike duhet të vazhdojë. Një dhuratë për publikun e artdashësit shqiptarë. Tani ka nevojë për art i cili ju zbukuron jetën njerëzve.”
Në këtë ekspozitë do të jenë rreth 24 punime me tematika të ndryshme në pikturë. Tablo historike dhe peisazhe nga Italia dhe Shqipëria.
“Mbresa nga fëmijëria dhe bregdetin e bukur të qytetit të Vlorës ku u rrita. Gjithashtu do të kenë një tablo dedikuar COVID, një homazh mjekëve e infermierëve për ditët e vështira që po jetojmë.
“Në fakt titullin kjo ekspozitë e merr nga një tablo e një infermieri që shtrëngon në gjoks një të moshuar me COVID. Më frymëzoi një foto e publikuar këto ditë në “Washington Post” dhe e bëra tablo”, shprehet piktori Agim Sulaj. /dp/ KultPlus.com
Një pikturë nga mjeshtri austriak, Gustav Klimt pritet të kthehet në ekspozitë, pas zhdukjes 23 vite më parë.
“Ritratto di Signora” u vodh në galerinë ”Ricci Oddi” në Piaçenza, në shkurt 1997 dhe u gjet në oborrin e së njëjtës galeri në dhjetor 2019.
Kopshtarët e gjelbërimit gjetën pikturën në një zgavër të mbrojtur nga një derë metalike, e fshehur mes shtresave të trasha të derës. Piktura ishte mbështjellë me një qese plastike të zezë dhe dukej e padëmtuar.
”Rishfaqja e pikturës përsëri ndaj artdashësve është mbi të gjitha një dhuratë për qytetin e Piaçenzas, i tronditur nga pandemia që ka goditur vendin tonë dhe të gjithë botën”, deklaroi pronari i galerisë, Massimo Ferrari në një deklaratë.
Piktura e rimarrë është pjesë e një serie portretesh që Klimt përfundoi në vitet e fundit të jetës së tij, midis 1916 dhe 1918./atsh/ KultPlus.com
San Marzano është një nga komunat arbëreshe në Jug të Italisë, ku janë ruajtur me gjuha, traditat dhe këngët shqipe. Në vitet ’70 të shekullit të shkuar profesor Carmine de Padova, i cili është personazhi kryesor që rrëfen për videon e mëposhtme të RAI-t, kishte hapur një klasë në shtëpinë e tij, ku shkonin fëmijë e të moshuar për të mësuar shkrimin e gjuhës mëmë. Bashkëpunëtor i ngushtë me profesor Tullio de Mauron, që gjithashtu shpjegon në video fenomenin e ruajtjes mbi 5-shekullore të gjuhës nga komuniteti arbëresh, ai është angazhuar në projektet të ndryshme artistike dhe shkencore.
Ka ngritur zërin shpeshherë për harresën në të cilën po lihej gjuha e komunitetit ku bënte pjesë, duke mos e përfshirë si pjesë e kurrikulave shkollore deri ditën që vdiq në vitin 1999. De Padova ishte themeluesi i Qendrës së Kërkimeve Arbëreshe C.R.I.A. (Centro Ricerche Italo Albanesi), atribut për të cilin u ftua të merrte pjesë në Festivalin Folklorik të Gjirokastrës më 1978, ku i shoqëruar nga një grup arbëreshësh të San Marzano-s, mbajti edhe një fjalë përshëndetëse. Në Gjirokastër, arbëreshët u prezantuan me programin e tyre artistik dhe me veshjet e veçanta që mbajnë sanmarzanezët, të realizuara më së shumti me katër ngjyra, të zezën, të kuqen, të bardhën dhe të artën./ KultPlus.com
Artisti shqiptar Genti Tavanxhiu jeton në Itali prej 28 vitesh dhe njihet për sukseset e tij ndërkombëtare në fushën e skulpturës monumentale. Tavanxhiu ka studion e tij artistike në kodrat Piceno në Itali, një vend magjepsës, ku ai i jep jetë punimeve të tij.
Artisti shqiptar preferon materiale të qëndrueshme për të bërë skulpturat e tij. Ai shquhet për stilin e tij abstrakt minimalist. Duke përdorur simbole dhe vija, duke ruajtur thjeshtësinë e formave. Vitet e fundit ai gjithashtu i është përkushtuar mjaft artit figurativ, duke treguar ndjeshmërinë e tij si artist në disiplina të ndryshme. Karriera e tij artistike e ka çuar kudo nëpër botë, ku ka krijuar vepra publike, ekspozita personale, ngjarje kulturore, duke marrë çmime të ndryshme dhe tituj njohjeje.
Ai ka marrë pjesë në simpoziume të shumta ndërkombëtare. Skulpturat e tij monumentale janë të pranishme në shumë vende publike në SHBA, Shqipëri, Gjermani, Spanjë, Portugali, Zvicër, Itali, Francë, Rumani, Mal të Zi, Qipro, Turqi, Emiratet e Bashkuara Arabe, Kinë, Japoni, Egjipt, Siri, Iran, Izrael dhe Tajvan.
Portali italiani “TM Notizie” i ka dedikuar një shkrim artistit të njohur shqiptarë, i cili e çeli më 31 tetor ekspozitën e tij në Castignano në Itali, ku artisti jeton prej vitesh.
“Ver Sacrum – Primavera sacra” (Pranverë e shenjtë) është ekspozita e katërt personale e artistit Genti Tavanxhiu gjatë vitit 2020. Artisti shqiptar Genti Tavanxhiu do të prezantojë koleksionin e tij të ri të vjeshtës 2020 që është një seri e punëve të pabotuara dhe interesante, një cikël e veprave që kapërcejnë emocionin dhe shpirtëroren.
Këtë herë, udhëtimi ynë ju çon në Castignano, në kodrat Picene, për të vizituar qendrën muzeale të artit të shenjtë, fryt i koleksionistit Don Vincenzo Catani, themelues dhe kurator i Muzeut. Në Castignano (AP) duke filluar nga 31 Tetori do të gjeni dy surpriza që nuk i prisni. Njëri është kompleksi muze i cili përmban një seri veprash arti të rralla dhe të çmuara, përfshirë një Tabernakull të çmuar që daton që nga viti 1570, dekorimi piktorik i të cilit i atribuohet piktorit të madh El Greco.
Duke u nisur nga një pikturë nga El Greco, artisti shqiptar Genti Tavanxhiu gjeti frymëzimin për të krijuar një vepër të re të tij. Koopertina e El Greco e krijuar nga artisti Genti Tavanxhiu, do të prezantohet për publikun krahas asaj të EL Greco. Ky është hapi ynë i parë drejt ekspozitës së artit “Ver Sacrum”.
Më pas shikojmë punët e tjera si vepra Madona në Shkodër, ku artisti i bën homazhe qytetit të tij të lindjes duke rishikuar plotësisht formën dhe përmbajtjen e imazhit ku zhvillohet një skemë e tij me koncepte estetike krejtësisht të reja dhe revolucionare në artin figurativ, dhe vazhdon me Magdalenën një pikturë e koduar plot simbolikë, duke përfunduar me një seri veprash me temë me madhësi dhe forma të pazakonta.
Ndikimi vizual i këtyre punimeve në madhësi është sigurisht i fortë pasi është një shpërthim ngjyrash. Konceptuar dhe dizajnuar për një arsye specifike që rikthen vëmendjen tek Arti i Shenjtë me një prirje bashkëkohore, duke aplikuar një regjistër krejtësisht personal të një karakteri mesdhetar. Duke parë detajet që duken të vështira në shikim të parë, zbulon vëmendjen e artistit për detajet shpirtërore të veprës.
Sytë që ju shikojnë kondensojnë në mënyrë të vendosur krijojnë ndjesinë e afërsisë me veprën. Figurat, në veçanti ato në koopertinën e El Greco, të përbërë nga natyra të ndryshme, të tilla si engjëlli i së mirës, të ndriçuar nga thyerja e ngjyrave, në të cilat tiparet e përmbledhura janë zbehur me qëllim për të treguar më mirë natyrën e çështjes, dhe pastaj zbresin në anën tjetër, ku engjëlli i së keqes i përbërë nga ngjyrat e një kozmosi në kaos, duke rënë në trishtim, përshkruan në imagjinatë dy anët e kundërta me figurën dramatike dhe qendrore të Jezusit, të zbuluar nga kompozimi, gati për t’u shndërruar në një dimension hyjnor, por akoma të fuqishëm, i hartuar me shenja të dhunshme për të përshkruar më mirë atë që ndodhi, me një pikë qendrore vizuale të pranive përmes një loje shikimesh.
Prania e një entiteti qendror si një udhëheqës vizual përfshin një reflektim të thellë. Të pasura me misticizëm, marrëdhënie të një gjeometrie të shenjtë, lutje që nxisin procesin e punës në shpirtërore dhe më pas shkojnë me imagjinatë drejt botës magjike Platonike, “Timaeus”, e përbërë nga dy botë, e sipërmja me ide dhe e poshtmja e materies në një konflikt shumëvjeçar, i drejtuar me mjeshtëri nga Demiurgos, figura qendrore e krijuesit që i është referuar gjithmonë Artistit.
Një çlirim nga kanunet për një estetikë të re devocionale, imazhe që lidhen me emocione të lashta dhe aktuale, një hapësirë piktoreske që merr erë përsiatjeje, art që bëhet shprehje e dashurisë, na lejon të gjejmë veten dhe të humbasim në mënyrë të pashpjegueshme në të njëjtën kohë. Arti është unik dhe na bën ta shohim botën nga një këndvështrim tjetër. Na zhvillon imagjinatën dhe në fund na dhuron një moment lumturie.
“Fragmente, pjesë të vogla, ëndrra, emocione, ankthe, module, pjesë të një mozaiku të madh të kompozuar me kalimin e kohës, formojnë një komplot që udhëton midis dy brigjeve të Adriatikut të populluar nga mite dhe legjenda. Megjithëse karriera ime artistike ka kapërcyer globin, gjithmonë ka pasur një tërheqje për magjinë e vendeve.
Trajtimi i materies si fenomenologji është një akt që i përket një perëndie më të vogël, por dikush vazhdon të ecë në një shteg në kërkim të një entiteti me shpirt të pastër, duke u ngritur në qiej përmes një sulmi të heshtur dhe të ngadaltë. Një rrugë shumë e vështirë, rruga në krijimtarinë artistike, vazhdon të jetë një sfidë e fuqishme. Ka qenë në të gjitha udhëtimet e mia, një akumulim i kulturës që ka gjeneruar një formë të përzier të shprehjes.
Pjesërisht për shkak të një lloj shkëmbimi, të perceptuar përmes natyrës vizuale dhe nga ana tjetër, pa ndjenja ka modeluar natyrën e punës sime duke punuar në një formë fenomenologjike. Me kalimin e kohës kërkimi është amplifikuar, duke më detyruar të shkoj më thellë për të kuptuar më mirë se çfarë është. Përfundimet janë të një natyre artistike-krijuese, stimuluese për një prodhim gjithnjë të ri, diçka që qëndron në metamorfozë. Ndonjëherë enden plotësisht në errësirë, të tjerët .. shfaqin shkëndija”. – shpjegon artisti shqiptar Genti Tavanxhiu.
Ekspozita do të qëndrojë e hapur për publikun deri më 8 janar 2021. Ju kujtojmë se kushdo që dëshiron të takojë artistin dhe autorin e punëve të ekspozuara do të jetë i pranishëm në disa pasdite. Të kalosh kohë mes bukurisë së artit të bën mirë për zemrën, të mbush me emocione dhe shërben për të qetësuar shpirtin, sidomos në këto kohë të errëta që po kalojmë.
Ne kemi nevojë për ngjyra. Ne kemi nevojë të fluturojmë më tej me imagjinatën, si kur ëndërrojmë me sytë midis faqeve të një libri. Kultura do të ndryshojë botën, kultura nuk ndalet, dhe ne fillojmë me vendin tonë të vogël, kudo që të jetë. /diasporashqiptare/ KultPlus.com
Një tjetër fshat italian po ofron para për të shkuar për të jetuar atje, dhe ju mund të paguheni deri në 40,000 Euro. Fshati i vogël, Santo Stefano di Sessanio, ndodhet në majë të një kodrine dy orë larg Romës.
Marrëveshja përfshin një pagë mujore për tre vitet e para, deri në vlerën e 8,000 Euro në vit, duke arritur në diçka më shumë se 21,000. Një grant i vetëm prej 20,000 € do të jepet gjithashtu për këdo që fillon një biznes të ri që ndihmon qytetin, të tilla si në industrinë e ushqimit ose shërbimit.
Gjithashtu marrëveshja përfshinë edhe pronën me qira, por ende kjo nuk është vendosur në lidhje me sa do të paguajnë vendasit e rinj. Detyrimi vetëm është që aplikuesit të jenë në gjendje të bëhen banorë të Italisë, dhe të jenë nën 40 vjeç. Si dhe kush është që duhet të jetojnë atje për të paktën pesë vjet.
Fshati ka vetëm 115 banorë, me më shumë se gjysmën e tyre pensionistë dhe më pak se 20 janë fëmijë nën moshën 13 vjeç. Sipas Kryetarit të Bashkisë Fabio Santaviça prej fillimit të Tetorit kur u hap thirrja, më shumë se 1,500 persona kanë aplikuar.
Italia është një ndër shtetet me popullsinë më të plakur dhe shumë fshatra janë pothuajse zbrazëta . Këto lloj atraksionesh në Itali janë bërë të zakonshme, për të thithur banorë të rinj dhe emigrantë.
Në vitin 2017, fshati Bormida ofroi 2 000 euro për ata që do të shkonin të jetonin atje. Të njëjtën gjë bëri edhe Molize në 2019. Ndërsa në fillim të këtij viti, Musomeli i Siçilisë nxori në shitje për 2 euro shtëpitë e braktisura, me kusht që blerësi t’i rinovonte./ KultPlus.com
Dy të rinj nga Kosova me banim në Zvicër, kanë udhëtuar në Horën e Arbëreshëve për ti bërë premtimin e dashurisë njëri-tjetrit. Ka qenë dëshira e madhe e tyre për tu njohur nga afër me kulturën arbëreshe çka i ka shtyrë dy të rinjtë shqiptarë të udhëtojnë shumë kilomentra larg.
Alma dhe Milazim përveç dëshirës për të njohur vendin, dëshironin përvojën e plotë arbereshe ndaj edhe kanë kërkuar të vishen me kostumet tradicionale arbëreshe.
Alma veshi fustanin të cilin e mbajnë shumë vajza arbëreshe dhe Milazimi kostumin e djemve. Ky udhëtim dhe propozimi në Horën e Arberëshëve, ishte një ëndërr e bërë realitet për vajzën shqiptare.
“Një emocion i madh për mua, falënderoj përzemërsisht arbëreshët që na ndihmuan pa hezitim. Siguruan këtë veshje të bukur, dhe serenatat e magjishme” është shprehur arbëreshi Giorgoi që ndihmoi çiftin në këtë eksperiencë.
Një përvojë e bukur e paharrueshme për një çift shqiptar që edhe pse jeton në Zvicër nuk harron origjinën dhe mban gjallë dashurinë për kulturën dhe traditat. Arbëreshët u treguan të gatshëm për tja bërë edhe më të bukur këtë ditë dy të rinjve./diasporashqiptare/ KultPlus.com
Pandemia Covid-19 mund të ketë ndryshuar në mënyrë të pakthyeshme botën siç e njohim ne, por duket se ka disa gjëra në të cilat ende mund të mbështetemi.
Dhe disa qytete në Itali të cilat janë duke shitur shtëpi të braktisura me çmime të volitshme për të ndalur shpopullimin, është njëra nga to.
Qyteti piktoresk Salemi në Sicili është i fundit i cili po ofron prona për më pak se çmimi i një kafeje.
Gjatë muajit të ardhshëm, disa dhjetëra shtëpi të shkatërruara do të dalin në ankand me një çmim fillestar prej 1 €, ose pak më shumë se një dollar, shkruan BBC.
Kryetari i Salemit shpreson se kjo skemë do të sjellë frymë të re në qytet.
“Të gjitha ndërtesat i takojnë këshillit të qytetit i cili përshpejton shitjen dhe zvogëlon burokracinë”, ka thënë ai.
Ai tutje ka shtuar “para se të lansojmë skemën fillimisht duhet t’i rindërtojmë pjesët e vjetra ku shtëpitë janë të vendosura, të rregullojmë infrastrukturën, e gjërat tjera”.
“Tani qyteti është gati për hapin e radhës”./ KultPlus.com
Quhet “Dritë ne rilindjen e Venecias”, ekspozita personale me 7 vepra e Helidon Xhixhës, skulptor, i lindur në Durrës në një familje artistësh, me një karrierë ndërkombëtare. Skulptura në çelik, metal industrial me sipërfaqe si pasqyrë që reflekton qytetin e Venecias. Televizioni Italian i ka kushtuar një kronike të posacme ekspozitës së skulptorit shqiptar, I cili me veprat e tij I ka dhënë një ndriçim më shumë venecias.
“Gjithmonë jam përpjekur të përjetësoj veprat e mia nëpërmjet dritës. Në kohët e errëta, ne kemi nevojë për dritë. Kjo ndodh si në Venecia ashtu dhe gjithë Botën, kur ne lundrojmë në pasiguri, arti që ka pasur gjithmonë një rol të rëndësishëm duke treguar gjithmonë të vërtetën. Dhe ajo që dua të tregoj unë nëpërmjet dritës të artit tim, është rilindja e Venecias.”
Është një lidhje e fortë ajo mes Xhixhos dhe Venecias. Në bienalen e 2015, ka sjellë “Ajsbergun” një skulpturë të vendosur në kanalin e Madh, një vepër që denoncon me forcë ndryshimet klimatike, nëpërmjet një arti që pasqyron realitetin.
“Arti ia del mbanë gjithmonë. Edhe pse është një periudhë izolimi, kur të gjithë janë kaq të frikësuar për të ardhmen, për të nesërmen, artisti është ai që bën gjithmonë një hap përpara”. Ekspozita “dritë në rilindjen e Venecias” është e hapur deri më 20 dhjetor./ ballkanweb/ KultPlus.com
Një histori e thjeshtë që nisi në mënyrë shumë natyrale, çoi në krijimin e Shoqatës së Grave Shqiptare në Bari të Italisë.
Një vit më parë dy vajza morën iniciativën për të organizuar një darkë dhe për të bërë bashkë disa miq, në një ftesë zinxhir që jepte mundësinë për të ftuar dhe miq të miqve.
Një takim mes shqiptarësh që bëri bashkë gra në karrierë e vajza të reja që jetojnë në Bari prej shumë vitesh.
Disa prej tyre mbërritën në Itali me prindërit e tyre kur ishin ende fëmijë, të tjerët zgjodhën Barin për të studiuar, të tjerët akoma kur ishin vetëm në fillim të karrierës së tyre pasuniversitare. Vajzat, gratë që në një mënyrë ose në një tjetër kanë filluar një rrugë të ngjashme, duke nisur një jetë të re larg familjes dhe vendit të tyre.
Ky bashkim i përvojave, “betejat” që secila duhet të përballonte gjatë rrugës për të mbledhur fitoret e vogla, janë një pikënisje e bukur për t’u bërë një grup dhe për të krijuar një realitet në të cilin secila jeton në një komunitet social ku ndahen problematika dhe arritje pa harruar përkatësinë e rrënjëve nga vijnë.
Gjatë këtyre muajve, mjaft të vështirë si për situatën emergjente për shkak të Covid 19, ashtu edhe për tragjedinë e tërmetit në Shqipëri nëntorin e kaluar, ato ishin demonstrimi i vullnetit të mirë për të punuar së bashku për të mbështetur njëra-tjetrën, por edhe për të ndihmuar komunitetin shqiptar.
Pulia ndihmoi Shqipërinë me mjete dhe ndihmë mjekësore gjatë ditëve të vështira kur vendi u godit nga tërmeti. Dhe krahas mbështetjes së rajonit të Pulias dhe apulianëve kishte edhe vajza shqiptare që dërguan ndihmë dhe morën detyrën për t’u kujdesur për të plagosurit e shtruar në spital në Poliklinikën e Barit dhe familjet e tyre, që ishin prezent për të shoqëruar të dashurit e tyre.
Duke pasur parasysh sinergjinë e krijuar, një ditë u vendos që të ndërmerrej një projekt i përbashkët, i qartë dhe konkret, krijimi i një shoqate që merret me promovimin shoqëror, me rolin e grave në përgjithësi, ku në qendër të vëmendjes do të ishin interesat e përbashkëta të shqiptarëve.
Për të gjitha këto arsye dhe shumë të tjera që do të lindin me kalimin e kohës, u krijua në 28 shtator shoqata e grave shqiptare në Bari “LE AQUILE DI SETA”(Shqiponjat e mëndafshta). Një emër jo i rastësishëm, por sinonim i forcës dhe vendosmërisë, por pa lënë pas dore tiparet e delikatesës, elegancës, edukimit dhe inteligjencës dhe mbi të gjitha të shpirtit fisnik.
Ka shumë ide dhe rruga përpara nuk do të jetë e lehtë, por aty ku ka një bashkëpunim të mirë është më lehtë të organizohet puna dhe të arrihen rezultate të mira.
Kjo shoqatë synon të mbrojë dhe përmirësojë historinë dhe të kaluarën e Diasporës Shqiptare në Itali, duke parë të ardhmen e komunitetit. Të vetëdijshme se ka shumë shoqata të tjera me të cilat shpresojnë për një bashkëpunim në të ardhmen. Gratë shqiptare të Barit duan të jenë një risi me një frymë bashkëpunimi, duke mësuar nga gabimet e së kaluarës dhe duke u përpjekur të ndërtojnë një rrjet më të mirë.
Gjatë asamblesë Dr. Aurela Hasku u zgjodh Kryetare e shoqatës, si Zëvendës Presidente u zgjodh Dr. Eva Meksi, ndërsa roli i sekretares do të mbahet nga Rezarta Hysenaj dhe roli i financieres ju caktua Fabiola Ismaili-t./ KultPlus.com
Shoqata ‘Agimi Molise’ në bashkëpunim me Federatën e Shoqatave Shqiptare e cila gjendet në Itali, morën pjesë në Festivalin ‘Futura Memoria Adriatica’, përcjellë KultPlus.
Ky festival ishte i organizuar në Komunën Monteclifone të Italisë.
Ansambli i Këngëve e Valleve Popullore i Shoqatës ‘Agimi Molise’ përmes këngëve dhe valleve popullore prezantoi kulturën, identitetin dhe vlerat shqiptare. / KultPlus.com
Për herë të parë në historinë e organizimit të Javës së Modës në Milano, një shou i tërë dedikuar disenjatorëve italian me ngjyrë, ishte pjesë e kalendarit zyrtarë të kësaj ngjarje, dhe organizatorët shpresojnë se do ta theksojë mungesën e diversitetit në industrinë e modës.
Shou digjital me titull “We are Made in Italy”, u transmetua online të dielën më 27 shtator si dhe i shfaqi koleksionet Pranverë/Verë 2021 të pesë disenjatorëve të përzgjedhur zezak të cilët në të kaluarën kishin hasur në vështirësi për të depërtuar në këtë industri, transmeton KultPlus.
Ngjarja u organizua nga anëtarët e lëvizjes “Black Lives Matter” brenda kolektivit të modës në vend, dhe anëtarja e vetme me ngjyrë në këshillin italian të modës, disenjatorja Stella Jean, e cila vazhdimisht ka bërë fushatë kundër racizmit në botën e modës.
“Është shumë e rëndësishme për ne t’i tregojmë botës se rrobat e prodhuara në Itali nuk i takojnë një race, ngjyre apo komuniteti të caktuar. Ne duam t’i shkatërrojmë idetë paragjykuese në këtë industri, se të qenit Italian do të thotë të jesh i bardhë”, citohet të ketë thënë Jean për Reutersin.
Në mesin e pesë disenjatorëve që i shfaqën koleksionet e tyre në këtë ngjarje ishin: Fabiola Manirakiza, Mokodu Fall, Claudia Gisele Ntsama, Karim Daoudi dhe Joy Meribe.
Sfilata digjitale e xhiruar në sheshin “Palazzo Clerici” të Milanos, përfundoi me një video-montazh të disenjatorëve pjesëmarrës dhe me Stella Jeanin e cila me krenari thotë: “Italia është krijuar nga ne”. / KultPlus.com
Sot në Montecilfone, një komunë arbëreshe në Provincën e Campobasso, në rajonin italian të Molise, u mbajt Konferenca për shtyp për prezantimin e Festivalit “Futura Memoria Adriatica”.
Si lindi ideja për Festivalin “Futura Memoria Adriatica”
“Në mesin e shekullit të pesëmbëdhjetë – raportojnë organizatorët – komunitetet shqiptare dhe kroate u vendosën në Molise duke mbajtur të paprekur gjuhën e tyre e cila, edhe nëse ndryshon me kalimin e viteve, mbetet dhe i dallon këta Molisanë nga Campomarino, Montecilfone, Portocannone dhe Ururi (me origjinë shqiptare) dhe Acquaviva Collecroce, Montemitro dhe San Felice del Molise (me origjinë kroate).
Gjuha e folur në shekullin XVI mund të dëgjohet në sheshet e qyteteve shqiptare dhe kroate edhe sot. Një burim kryesor ndërlidhës është gjithashtu edhe Deti Adriatik. Nëse një ditë ajo ishte rruga e ndjekur nga shqiptarët dhe kroatët për të arritur në Molise, asgjë nuk e pengon që ajo të bëhet një urë komunikimi për njerëzit, bizneset dhe idetë.
Cili mjet është më i përshtatshëm se Arti për të forcuar lidhjet midis brigjeve të Adriatikut?
Nxitur nga kjo ide, lindi Festivali “Futura Memoria Adriatica”, një takim midis artistëve nga tre vendet e përfshira Itali, Shqipëri, Kroaci të cilët synojnë nëpërmjet kësaj nisme t’u japin sadopak jetë të re vendeve Molise në procesin e braktisjes dhe shpopullimit falë një “ripopullimi” këte herë krijues.
Në këtë konferencë ishin të pranishëm Giandomenico Sale (drejtor artistik dhe krijues i Festivalit), Giorgio Manes (Kryetar i Bashkisë të Montecilfones), Fausto Bellucci (Kryetar i San Felice del Molise), Driada Denvishi (drejtor i Teatrit Kombëtar “A.Moissi” të Durrësit – Shqipëri), Fernanda Pugliese (Drejtore e revistës dygjuhëshe Kamastra, Arbresho – italiane dhe kroato – italiane).
Artistët e përzgjedhur nga vendet pjesëmarrëse janë Elena Copelli (valltare dhe koreograf) (Itali)”, Alisia Ialicicco (balerin dhe koreograf) (Itali)” Irida Gjiergi (aktore dhe muzikante) (Shqipëri)”, Aida Llukaj (koreograf, valltare) (Shqipëri)” Josipa Bubas (valltare, interpretuese) (Kroaci), Tomislav Cuvelijak (krijues vidiosh) ) (Kroaci)”.
Për secilin nga dy komunat e Molises, San Felice dhe Montecilfone, me qëllim vendosjen e marrëdhënieve kulturore me Kroacinë dhe Shqipërinë, për të krijuar atë urë të nevojshme komunikimi midis dy brigjeve të Adriatikut dhe për të krijuar shkëmbime dhe marrëdhënie të dobishme për ekonominë, turizmin dhe kulturën, programi i aktiviteteve do të përfshijë duke filluar nga data 3 deri më 9 Tetor shfaqje të ndryshme teatri dhe vallëzimi të organizuara midis artistëve të përzgjedhur nga tre vendet pjesëmarrëse.
Gjatë periudhës së qëndrimit, secili artist do të organizojë një punim drejtuar popullatës dhe atyre që dëshirojnë të marrin pjesë. Edicioni i parë i “Futura Memoria Adriatica,” në sajë të kësaj gjetje të re artistike dhe kulturore, synon promovimin e trashëgimisë dhe bukurive të peizazhit, të komunave të vogla të Molises, viktima të shpopullimit ndër dekada dhe braktisjes me qëllim ripopullimin dhe zhvillimin e tyre. Kjo nismë përfshin një reflektim mbi arkitekturën, traditën dhe punimet artizanale, të cilat mund të bëhen një fushë e eksperimentimeve artistike dhe kulturore.
Objektivi kryesor i këtij Festivali është të nxisë zhvillimin e potencialit të zonës Molise me origjinë shqiptare dhe kroate në bukuritë e saj më të “fshehura”, duke mbledhur farën e traditës për ta shndërruar atë, në të tashmen, në një mënyrë të re jetese në vende që shpesh janë të panjohura dhe të braktisur.
“Futura Memoria Adriatica” 2020 është konceptuar dhe promovuar nga Shoqata Kulturore Frentania Teatri./ disporashqiptare/ KultPlus.com
Nesër në shtatë rajone do të Italisë do të zhvillohen zgjedhjet vendore. Në këto zgjedhje garojnë 50 kandidatë shqiptarë.
Në një lidhje për Ora News, nga Italia gazetarja Alba Kepi shprehet se politika “përveçse dashuri e vjetër”, për ne komunitetin shqiptar, është një nevojshmeri e zgjidhjes së shumë halleve që nga e drejta e nënshtetësisë, e njohjes së pensioneve, e lehtësimit të praktikave burokratike për emigrantët; e mësimit të gjuhës shqipe kudo që mundemi, e integrimit e gjithë përfshirjes me strategji konkrete në çdo fushë.
Kjo është një fundjavë e rëndësishme në Itali. Votohet dhe për referendum kushtetues për reduktimin e numrit të parlamentarëve nga 630 në 400 deputatë, e nga 315 në 200 senatorë./diasporashqiptare/ KultPlus.com
Fëmijët arbëreshë në Molise të Italisë kanë nisur vitin e ri shkollor. Ky fillim i vitit shkollor, pas shkëputjes së gjatë për shkak të pandemisë së Covid-19 është pritur me entuzistëm nga fëmijët arbëreshë të Molises në Itali.
Në ditën e parë të shkollës, në komunën VO’ Euganeo, fëmijët kanë kënduar në Arbërisht.
Kronika e përgatitur nga Televizioni Rai ka veçuar performancën e nxënësve të Orkestrës së Institutit Deëey të San Martino in Pensilis, të cilët kënduan në gjuhën arbëreshe.
Një gjest ky që tregon se në Itali mund të ruhen dhe zhvillohen traditat dhe kulturat nga vende të ndryshme, sicc janë dhe arbëreshët në Molise të Italisë/ disporashqiptare/ KultPlus.com
Ariana Kosova është shqiptarja që kandidon në zgjedhjet e ardhshme në Itali.
Ajo do të jetë kandidate për Komunën e Maçeratës dhe Rajonin Marke, duke përfaqësuar 55 qytete të provincës së Maçeratës.
Njëkohësisht, Ariana Kosova është presidente e Lidhjes së Mësuesve Shqiptarë në Itali. E lindur në Shqipëri, ajo kreu studimet në Shkenca Politike dhe Marrëdhënie Ndërkombëtare në Universitetin e Maçeratës.
“Zemra po më fluturonte nga gëzimi dhe nga emocionet kur sot pasdite tek hotel Passetto në Ankona lexohej kurrikulumi i çdo kandidati. “Ariana Kosova kandidate që përfaqëson provincën e Maceratës është lindur në Durrës Albania”, gazetarët, televizionet, duartrokitjet dhe vështrimet më shoqëronin ndërkohë që u ngrita në këmbë duke thënë: Grazie, Faleminderit. Kjo është fitorja e parë, përfaqësimi i kombit tim në institucionet më të larta shtetërore italiane. Fitorja nuk do t’ i përkasë Arianës, por çdo shqiptari të çdo treve të Shqipërisë”, është shprehur Ariana Kosova. /albinfo/ KultPlus.com
“Gratë e pamposhtura” është një projekt i lindur fillimisht, nga një listë me rreth 150 gra dhe vajza, të cilat sjellin inovative në Itali. Ato janë themeluese, menaxhere, aktiviste apo studiuese. Pra, gra që mund të jenë shembull dhe frymëzim për shumëkënd.
Me kalimin e kohës, “Gratë e pamposhtura” janë bërë një kolonë editoriale dhe një komunitet, prej rreth 2,000 grash e vajzash. StartupItalia ka publikuar listën e 150 “grave të pamposhtura” që po ndryshojnë Italinë, për vitin 2020.
Në listën e gjatë është edhe Anita Likmeta. Lindur në Durrës, Shqipëri, ajo u transferua në Itali me familjen, në moshën 11-vjeçare – së pari, në qytetin Pescara dhe më vonë në Romë, ku ndoqi akademinë “Corrado Pani”, shkruajnë mediet italiane.
Në vitin 2011, Likmeta u transferua në Paris, ku ajo do të zhvillojë esenë mbi historinë, me tezën nën drejtimin e profesorit Giancarlo Giordano, për marrëdhëniet midis Shqipërisë dhe Italisë, në periudhën nga 1922 deri në vitin 1943.
Gjithmonë në Paris, ajo njeh një realitet kulturor që solli bashkëdrejtimin e një dokumentari me drejtorin francez Kourtrajmé Mohamed Mazouz, ku edhe intervistoi kandidatin për çmimin “Nobel” në letërsi dhe bashkatdhetarin Ismail Kadare, artistin Kiki Picasso, artistin italian Tanino Liberatore, si dhe politikanin francez, Francois Asselineau.
Më 13 tetor të vitit 2013, gazeta “Il Fatto Quotidiano” boton një artikull të saj, ku Likmeta flet për udhëtimin që e solli atë në Itali dhe vizionin e saj në lidhje me politikat e imigracionit. Nga janari 2014, shkruan në “Huffington Post”. Nga prilli deri në gusht 2015, bashkëpunoi në faqen kulturore “IlGiornaleOff” të “Il Giornale”.
Likmeta është diplomuar për letërsi dhe filozofi, pranë Universitetit të Romës, “La Sapienza”. Ajo është historiane dhe filozofe, me pasionin për komunikimin dixhital. Merret me gazetari, film dokumentar, teksa njihet edhe si blogere, autore tekstesh etj.
“E pamposhtur”, Anita Likmeta, radhitet kështu mes 150 grave më të fuqishme, të cilat, po ndryshojnë shtetin fqinj, me vizionin dhe punën e çdonjërës. /Konica.al / KultPlus.com
Poetja dhe shkrimtarja Irma Kurti është nderuar me titullin “Akademike dhe Presidente Nderi” e Enciklopedisë Poetike Wikipoesia, krijuar në Itali në 2019 me rastin e Ditës Botërore të Poezisë. Në Presidencën e Nderit pranohen deri në dhjetë personalitete në fushën e poezisë.
Wikipoesia përshkruhet nga media e shkruar si “Wikipedia e poezisë”. Në kontekstin e poezisë bashkëkohore, ajo përfaqëson rrjetin më të madh ndërlidhës dhe të vetmen enciklopedi poetike semantike në botë.
Irma Kurti ka botuar njëzet libra në gjuhën shqipe, dymbëdhjetë në italisht dhe katër në anglisht. Ka shkruar rreth 150 tekste këngësh për të rritur e fëmijë dhe njihet si autore e këngëve të suksesshme në festivale të muzikës së lehtë në Shqipëri, Kosovë e Maqedoni. Shkruan tekste dhe në gjuhën angleze e italiane, të cilat janë hedhur në tregun ndërkombëtar të muzikës nga shtëpi diskografike italiane.
Në vitin 2013 fitoi çmimin ndërkombëtar “Universum Donna” për letërsinë dhe emërtimin “Ambasadore e Paqes” nga Universum Academy dhe Universiteti i Paqes në Lugano, Zvicër. / KultPlus.com
Tri gjobat e para prej 1000 euro u vunë sot për mospërdorimin e maskës në ambiente të mbyllura, në dyqeanet dhe lokale, në zbatim të urdhrit të nënshkruar dje në mbrëmje nga guvernatori i Salernos, Vincenzo De Luca.
Gjobat u vunë në tri dyqane në zonën lindore të qytetit.
Autoritetet nuk përjashtojnë edhe mbylljen e këtyre dyqaneve dhe lokaleve.
Ndërkohë, kryetari i bashkisës së Salernos, Vincenzo Napoli, i shoqëruar nga disa patrulla të policisë bashkiake, kreu personalisht inspektime për të konstatuar nëse menaxherët dhe stafi i institucioneve tregtare respektonin dispozitat antiCovid-19. /KultPlus.com
Përvoja e një grupi të vogël në emigracion, të cilët me forcat e tyre kanë arritur të hapin një Qendër të Artit e të Kulturës Kombëtare në Itali, transmeton KultPlus.
Një shkollë të gjuhës shqipe ku mësojnë më se 70 nxënës.
Ndërkohë edhe kurse të ndryshme si ai i aktrimit, violinës, valleve, instrumenteve popullore, vizatimit, gjuhës LIS, tashmë Italia është bërë edhe më e pasur me shqptarë dhe vlera kulturore shqiptare, një realitet i bukur shqiptar, në mes të Evropës. / KultPlus.com
Një shoqatë italiane e dasmave ka organizuar një manifestim të pazakontë të martën, me ç’rast 15 vajza të veshura me fustane nusërie kanë parakaluar rrugëve në shenjë proteste ndaj masave kufizuese për dasmat, të zbatuara shkaku i koronavirusit.
Një protestë e tillë është mbajtur pasi shoqata e dasmave – AIRB – ka bërë të ditur se humbjet në sektorin e organizimit të dasmave kanë arritur në 80 për qind, si rrjedhojë e kufizimeve të zbatuara për frenimin e përhapjes së virusit, raporton KOHA.
“Kemi me miliona punëtorë, kemi më shumë se 30 mijë kompani, kemi edhe sektorin e eksportit që janë ndalur tërësisht”, ka thënë Mario Canditone, sekretar i shoqatës.
Shumica e çifteve në Itali kanë pezulluar dasmat për shkak të rregullave të distancës sociale dhe kufizimeve të tjera që i ndalojnë tubimet dhe ceremonitë martesore.
“Me shumë sakrifica, na është dashur ta anulojmë dasmën që e kishim ëndërruar, dhe krejt kjo për shkak të kësaj situate. Nuk duam që të martohemi pa pjesëmarrjen e njerëzve tanë më të afërt”, ka thënë Dauria Ermanzia, njëra prej nuseve protestuese.
Në Itali dasmat janë kryesisht ngjare që shërbejnë për ribashkimin e familjeve dhe mbledhin shpesh me qindra persona.
Së fundi, shqiptari, Aleks Çapaliku është shpallur si trajneri më i mirë dhe më profesional në Itali, transmeton KultPlus.
Aleks Çapaliku hyn në “Albo d’Oro della Federazione Italiana Scacchi (Si regjistri i Artë i Federatës Italiane të Shahut). Ai është shpallur nga Federata Italiane e Shahut si trajneri më i mirë i Italisë së Veriut.
Çapaliku prej shumë vitesh shërben pranë institutit edukativ “Istituto Comprensivo di Tarcento”, në Udine të Italisë si tutor shahu për fëmijë.
Ai gjithmonë ka qëndruar i saktë, sjellje i sjellshëm dhe vendosmëri. Falë mjeshtrit, nivelet e lojës dhe entuziazmi janë gjithmonë të larta.
Prestigji i hyrjes së tij në rrotën e nderit bie në mënyrë të pashmangshme edhe në të gjitha klubet dhe shkollat ku ai shërben, të cilët kanë njohur gjithmonë cilësitë e Maestro Aleks Capaliku. /albinfo/ KultPlus.com
