104 vjet më parë Italia tërhiqej nga Vlora dhe bregdeti shqiptar

104 vjet më parë, më 2 gusht të vitit 1920, pas dy muajsh të nxehtë, qeveria shqiptare dhe pala italiane do të binin dakord në një traktat të fshehtë i cili do të dilte në formë të pjesshme në shtyp, nëpërmjet shoqërisë italiane “Stefani” të lajmeve.

Kjo marrëveshje kishte negociator kontin Manzoni nga pala italiane dhe Sulejman Delvinën për palën shqiptare.

Pala italiane pranoi që Shqipëria të qëndrojë nën hapësirat territoriale të vendosura nga traktati i Londrës. Pala italiane pranoi të tërhiqet nga malet e Shqipërisë dhe të dislokojë gradualisht trupat e saj të cilat gjendeshin kryesisht në bregdet për një kthim në Itali, me një njollë turpi humbjeje nga forcat territoriale civile shqiptare.

Italianët do të zotëronin nga kjo marrëveshje vetëm ishullin e Sazanit, të cilin do ta mbanin për të siguruar kalimin e qetë të anijeve në zonën e Otrantos.

Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave, sjell edhe një material ilustrues të situatës së asaj kohe në kanalin e Otrantos, e veçanërisht në ujërat përreth ishullit të Sazanit. / KultPlus.com

Italia riatdheson artefakte të lashta të grabitura nga SHBA

Italia riatdhesoi 266 artefakte të lashta me vlerë dhjetëra milionë euro nga Shtetet e Bashkuara, ku ato ishin sjellë dhe shitur gjatë fundit të viteve 1990 nga një rrjet ndërkombëtar i kontrabandistëve të objekteve, shkruan CNN, transmeton KultPlus.

Artikujt, më të vjetrit prej të cilëve datojnë në shekullin e 9-të para Krishtit, përfshijnë vepra që i përkasin periudhave të qytetërimit etrusk, Magna Graecia dhe Romës Perandorake.

Një deklaratë nga një njësi e specializuar e policisë së karabinierëve të Italisë të premten tha se kthimi i artefakteve ishte për shkak të bashkëpunimit midis autoriteteve gjyqësore italiane dhe amerikane.

Disa nga antikitetet e kthyera në Itali nga SHBA janë ekspozuar gjatë një ceremonie në Nju Jork, SHBA, 8 gusht 2023.

Një tenxhere e lyer ishte ndër artikujt që iu dorëzuan Italisë në ceremoninë e riatdhesimit të javës së kaluar.Karabinierët/Reuters

Fotot e siguruara nga ministria italiane e kulturës tregojnë se artefaktet përfshijnë disa enë të pikturuara, kokën e një statuje dhe disa monedha, të cilat u shfaqën në një ceremoni kthimi në fillim të kësaj jave në Nju Jork.

Deklarata tha se 145 copë u gjetën si pjesë e procedurave të falimentimit kundër një tregtari të antikave.

Deklarata italiane tha se 65 artefakte të tjera kishin ardhur nga muzeu Menil Collection në qytetin amerikan të Houston.

Disa nga antikitetet e kthyera në Itali nga SHBA janë ekspozuar gjatë një ceremonie në Nju Jork, SHBA, 8 gusht 2023.

Antikitetet e kthyera në Itali nga SHBA janë ekspozuar gjatë një ceremonie në Nju Jork.Karabinierët/Reuters

Megjithatë, një zëdhënës i muzeut tha se i ishin ofruar artefaktet si dhuratë, por e kishte referuar donatorin te ministri italian i Kulturës, i cili njoftoi muzeun se Italia po pretendonte objektet.

“Koleksioni Menil i refuzoi këto vepra nga koleksionisti dhe ato nuk kanë qenë kurrë pjesë e koleksionit të muzeut,” tha zëdhënësi./cnn/KultPlus.com

Italia në kërkim të turistit që gdhendi emrin në Koloseum-in e Romës

Ministrat e Kulturës dhe Turizmit të Italisë janë zotuar se do të gjejnë dhe ndëshkojnë turistin i cili u filmua duke gdhendur emrin e tij dhe emrin e të dashurës së tij në murin e Koloseumit të Romës, që përbën vepër penale e cila ka çuar në gjoba të mëdha në të kaluarën.

Videoja e incidentit u bë virale në mediat sociale ndërsa banorët e Romës kanë filluar të ankohen për turma turistësh që kanë vërshuar qytetin e lashtë në numër rekord këtë sezon.

Ministri i Kulturës, Gennaro Sangiuliano, grafitin “Ivan+Haley 23” të gdhendur në Amfiteatrin Flavian gati 2.000-vjeçar, e quajti “serioz, jo dinjitoz dhe një shenjë e pafytyrësisë së madhe”, duke theksuar se ai shpresonte se fajtorët do të gjenden dhe ndëshkohen.

“Ne nuk mund të lejojmë që ata që vizitojnë vendin tonë të ndjehen të lirë të sillen në këtë mënyrë”, tha ministrja e Turizmit, Daniela Santanche, duke bërë thirrje për respekt për kulturën dhe historinë italiane. Në vitin 2014, një turist rus u gjobit me 20 mijë euro për gdhendjen e një shkronje të madhe ‘K’ në murin e Koloseumit, për të cilën ai u dënua me 4 vjet burgim me kusht.

Një vit më pas, dy turistë amerikanë u gjobitën për shkaktimin e dëmeve të rënda pasi gdhendën emrat e tyre në Koloseum./KultPlus.com

Italia riatdheson qindra artefakte antike të kontrabanduara, vlejnë rreth 12 milionë euro

Artefaktet e vjedhura kthehen në shtëpi. Autoritetet italiane, të mërkurën e 31 majit, treguan artefakte të vjedhura të riatdhesuara nga Londra në një operacion të kryer nga Ministria Italiane e Kulturës dhe Njësia e Karabinierëve për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore që synojnë luftimin e trafikimit ndërkombëtar të objekteve kulturore.

Sipas Ministrisë Italiane të Kulturës, grupi i artefakteve, të cilat mund të datojnë mes shekullit të 8-të p.e.s. dhe Mesjetës, arrijnë një vlerë monetare në rreth 12 milionë euro dhe ofrojnë një larmi të fakteve historike të Italisë së lashtë dhe ishujve të saj. Ndër objektet më të vlefshme të ekspozuara në Castel Sant’Angelo ishte një tryezë prej bronzi me tre këmbë, dy koka kuajsh, disa koka mashkullore prej mermeri nga epoka perandorake dhe një pikturë muri që përshkruante një tempull të vogël, ndoshta marrë nga një rezidencë vezuviane, italiane, tha Ministria e Kulturës.

Ministria italiane e Kulturës tha se artefaktet e vjedhura u gjetën pas negociatave të gjata me likuiduesit e Sajms Limitid, një kompani likuidimi që funksionon sipas ligjit anglez, e cila i përkiste një tregtari arti, Robin Symes, i cili rezultoi se ishte një trafikant objektesh kulturore.

Objektet e gjetura përfshijnë një sarkofag plumbi, fragmente mozaikësh dyshemeje të periudhës mesjetare, vazo, stoli ari, argjendi dhe bronzi dhe 26 gjerdanë argjendi dhe bronzi të ripunuara.

“Ky operacion rikuperimi përfshin rreth 750 artefakte arkeologjike të grabitura në Itali dhe në ishujt e saj. Rikuperimi është shumë i rëndësishëm për sasinë e gjetjeve, por edhe për shumëllojshmërinë e tyre. Fjala është për artefakte dhe objekte të llojeve të ndryshme që mbulojnë një shtrirje të gjerë kronologjike, nga epoka e hekurit, pra nga shekulli i tetë para erës sonë, deri në mesjetë.”

“Mund të themi se ky rikuperim, ose më saktë kjo rimarrje, është pjesë e një rruge 30-vjeçare që i ka lejuar Italisë të rifitojë trashëgiminë e saj të shpërndarë nëpër botë. Është një rrugë veçanërisht e rëndësishme dhe efektive që shkon paralelisht me mbrojtjen e kontekstit sipas vendit origjinë të gjetjes.” / a2cnn / KultPlus.com

“Unë jam dëshmitar i shumë arrestimeve nga Sigurimi i Shtetit”, dëshmia e rrallë nga Italia e poetit disident

Rrëfimi i artistit Gëzim Hajdari: “Për momentin, nuk ka vend për mua në Shqipëri.  Kjo është arsyeja pse unë do të vazhdoj të luftoj për çlirimin përfundimtar të Shqipërisë, që të realizohet ëndrra e Etërve tanë të vërtetë, Themelues të Rilindjes Shqiptare, ajo ëndërr që u shkatërrua gati njëqind vjet më pare, me një grusht shteti të maskuar nga ‘errësira’, për të rikthyer në pushtet agjentët e tyre”.

Hajdari, na trego pak për veten, origjinën, familjen? 

Unë kam lindur në vitin 1957, në Darsìa. (Lushnje), në Shqipëri, në një familje ish-pronarësh dhe tregtarësh, pasuritë e të cilëve u konfiskuan gjatë diktaturës komuniste të Enver Hoxhës. Në vitin 1930, familja ime zotëronte dy dyqane në qendër të qytetit të Lushnjës, një makinë, qindra hektarë tokë, pyje dhe bagëti. Babai im u bashkua me rezistencën partizane, kur ishte gjashtëmbëdhjetë vjeç.

Shpesh, na prekte rrëfimi i tij, në dritën e zbehtë të qiririt duke na lotuar sytë. Rrëfimi më prekës ishte historia e Ana Kareninës. Një herë nëna ime, duke fshirë fytyrën, i tha: “Mjaft Riza me këto romane, fëmijët u prekën”. Por ai nuk pushoi kurrë së rrëfyeri, atë që lexonte gjatë ditës, duke u kujdesur për qetë. Çdo mbrëmje, uleshim rreth oxhakut, duke pritur me padurim të dëgjonim një sagë të re.

Pjesa tjetër e jetës sime, i përket luftërave për liri dhe demokraci në vendin tim, denoncimeve kundër krimeve të diktaturës komuniste të Enver Hoxhës dhe kundër abuzimeve e spekulimeve të regjimeve të reja të maskuara, zhgënjimeve, kërcënimeve me vdekje, arratisjeve, internimeve, dënimeve, heshtja nga mafia politike dhe kulturore e Tiranës; më shumë se dymbëdhjetë vjet, zanate të ndryshme si punëtor për të mbijetuar, si në shtëpi ashtu edhe në Perëndim, studime të pafundme, udhëtime në Afrikë, Azi dhe hemisferën jugore, duke dëshmuar realitete të ndryshme dhe të harruara, shpesh duke rrezikuar edhe jetën time.

Keni filluar të kompozoni poezi në moshë shumë të re, si lindi ky pasion?

Fillova të shkruaj në vitin e parë të shkollës së mesme, në moshën njëmbëdhjetë apo dymbëdhjetëvjeçare. Personi që më bëri të dashurohesha me poezinë, ishte gjyshi im nga babai dhe më pas babai im, i cili na recitonte ne fëmijëve, para gjumit, këngët epike kushtuar luftëtarëve legjendar si “Muji dhe Halili”, “Gjergj Elez Alia” dhe “Ajkuna vajton djalin e saj Homerin”. Ndërsa kënga popullore, më bëri të dashurohesha me xhaxhain e nënës sime, Selimin.

Kur isha në shkollën e mesme në qytetin e Lushnjës, flija shpesh me gjyshërit nga nëna. Kjo ishte kur moti ishte i keq dhe nuk mund të kthehesha në fshat. Në atë kohë preferoja ta kaloja natën me gjyshërit e mi të moshuar. Gjyshi më donte shumë, i tha mamasë se i ngjaj. Vëllai i tij, Selimi, e kishte bërë nizamin, (siç quheshin turqisht ushtarët shqiptarë që luftonin në emër të Portës së lartë të Stambollit), gjatë sundimit të osmanëve në Ballkan.

Ai kishte luftuar në Iran dhe Irak për disa vite. Duke mos u martuar, ai jetoi pjesën tjetër të jetës me kujtimet e viteve të nizamit. Çdo person që takonte, i tregonte për jetën e tyre si ushtar, në shkretëtirat e largëta. Historitë e tij më magjepsën shumë. Shpesh Selimi, pasi më kishte treguar për udhëtimet e gjata nëpër shkretëtira, për stërvitjet e sforcuara, për betejat e egra me armiqtë e Perandorisë Osmane, për vdekjen e shokëve të tij ushtarë, filloi të këndonte me një zë të bukur, këngët që tregoi për të gjitha këto.

Gjithmonë e kam mbajtur me vete dashurinë e këngëve të nizamëve. Derisa një ditë vendosa ta përkthej në italisht këtë trashëgimi të paçmuar të popullit shqiptar. Vëllimi “I canti dei nizam”, “Këngët e nizamit”, u botua në vitin 2012, nga “BESA EDITRICE”.

Cilët kanë qenë autorët e parë që keni lexuar dhe cilët kanë lënë gjurmë tek ju? 

Veprat e autorëve që kam lexuar gjatë frekuentimit të viteve të mesme dhe të para të Gjimnazit janë: “Le Quartine” nga Omar Khajam; “The Gulistan” nga Sadi Shiraz; “Anna Karenina” e Tolstoit, tregimet e ÇEHOVIT; tekstet e Pushkinit, Sergej Yesenin dhe Edurad Bagriçkij, “Djalli” i Lermontovit, “Gjethet e Barit” të Ëalt Ëihman, “Lagjet e botës”, nga Janis Ricos, “Dekameron”, i Boccacio, “Lucretius”, De Rerum Natura“Ferri” nga Dante Aligeri; Galsëorthy “The Forsyte Saga”; tregime të shkurtra nga shkrimtari indian, Krishan Chander; “Kuq e Zi”, nga Stendal dhe poezitë e Heinrich Haine. Këta autorë të mëdhenj, të përkthyer me mjeshtëri në shqip, kanë shënuar përgjithmonë fatin tim si poet.

Si e keni përjetuar marrëdhënien me pasionin tuaj, poezinë, në vitet e regjimit komunist?

Vitet e regjimit komunist shqiptar të Enver Hoxhës, do të mbeten gjithmonë mister për mua, por edhe për shqiptarët. Askush nga ne nuk e dinte se çfarë po ndodhte në zemër të pushtetit komunist, për të mos përmendur, kampet e internimit dhe burgjet. Asgjë nuk doli jashtë mureve të kufijve të diktaturës së proletariatit. Dhe ndoshta asgjë nuk do të dihet, duke qenë se gjysma tjetër e së vërtetës historike, fshihet në arkivat sekrete, tashmë të “pastruar” nga regjimet postkomuniste të Tiranës.

Pra, një poet si unë jetonte mes pasionit për poezinë dhe terrorit. Kur lufta e klasave u përshkallëzua, familja ime u etiketua “armike e Partisë Komuniste”, por kur lufta e klasave përjetoi një periudhë “pause” ne arritëm të jetonim pak më të qetë.

Unë jam dëshmitar i gjallë i shumë arrestimeve: “Në emër të popullit, ju jeni i arrestuar”, nga Sigurimi i Shtetit, Policia Sekrete Politike e regjimit. Pas çdo shtetasi të arrestuar, njerëzit pëshpëritnin: “Kush e di se kujt do t’i vij nesër radha”! Dikush mund të përfundonte edhe pas hekurave për, një “fjalë”, për një “metaforë” ose për një “ëndërr”.

Kam pasur shok klase në gjimnaz, Jozef Radin, djalin e intelektualit Lazër Radi, ish-politikan i përndjekur politik, i cili banonte në kampin e internimit të Savërit të Lushnjes. Herë pas here, para gjimnazit tim, kalonin vagonë ushtarake të ngarkuara me burra, gra e fëmijë të dëbuar. Ata erdhën nga të gjitha anët e vendit, për të kaluar pjesën tjetër të jetës në kampet e përqendrimit të qytetit tim. Ndërsa fugonët me xhamat e bllokuar nga hekurat, mbanin të burgosur politikë.

Ishte leximi i klasikëve që më “shpëtuan” dhe, në të njëjtën kohë, më zbutën vetëdijen si poet, në kohët e errëta të historisë shqiptare. Ndërsa peizazhi djerrë dhe mistik, i krahinës sime kodrinore të Darsisë më dha pak ngushëllim, në rininë time.

Kur vendosët të largoheni nga Shqipëria dhe cilat ishin arsyet që ju çuan në këtë zgjedhje?

Në dimrin e vitit 1991, isha një nga themeluesit e degëve të Partisë Demokratike dhe Partisë Republikane të qytetit të Lushnjës, parti opozitare dhe u zgjodha sekretar dege për republikanët në qytetin e sipërpërmendur. Unë jam bashkëthemelues i së përjavshmes opozitare “Ora e Fjalës”. Më vonë, në zgjedhjet e përgjithshme të vitit 1992, dola kandidat për deputet në listat e Partisë Republikane, por nuk u zgjodha deputet.

Gjatë aktivitetit tim intensiv si politikan dhe gazetar opozitar, kam denoncuar publikisht dhe në mënyrë të përsëritur krimet, abuzimet, korrupsionin ekonomik e kulturor, si dhe spekulimet e nomenklaturës së vjetër të regjimit të Enver Hoxhës dhe të fazës më të fundit postkomuniste. Gjithashtu, për këto arsye, pas kërcënimeve të përsëritura, u detyrova, në prill të vitit 1992, të ikja nga vendi im.

Në fund të fundit, unë e kuptove se i ashtuquajturi ndryshim demokratik shqiptar, nuk ishte gjë tjetër veçse një lojë e pistë e vendosur tashmë në tavolinë. Nomenklatura e vjetër komuniste e Enver Hoxhës, me ndihmën e “forcave të errëta” nga përtej oqeanit, ka marrë sërish në zotërim fuqinë politike, ekonomike dhe kulturore të vendit të shqiponjave.

Të ashtuquajturit ish-politikanë të përndjekur gjatë komunizmit, në vend që të themelonin partinë e tyre, për t’i hapur rrugën një ndryshimi rrënjësor në administratë, shoqëri dhe shtet, preferuan të ndajnë pushtetin dhe plaçkitjen, me xhelatët e tyre. Kështu u vra përfundimisht ëndrra për lirinë, demokracinë e vërtetë dhe sovranitetin e Shqipërisë.

Si kanë qenë vitet e para si emigrant?

Vitet e para në Itali, ishin shumë të vështira. Unë isha tridhjetë e pesë vjeç dhe duhej të filloja nga e para. Nuk kisha asnjë cent në xhep, para se të largohesha nga Durrësi, i kisha në xhep paratë e biletës me një drejtim. Kisha humbur gjithçka. I rrahur.

Për të mbijetuar, më duhej të punoja si pastruese stallash, xheniere, punëtore, asistentë printeri. Dhe ndërkohë, isha duke ndjekur një tjetër fakultet për Letërsinë Moderne në Universitetin Sapienza të Romës, duke paguar të gjitha tarifat e universitetit, si dhe qiranë e shtëpisë dhe ushqimin.

Ishte fillimi i viteve ’90-të. Shqipëria në atë kohë identifikohej me prostitutat, vrasësit, hajdutët, përdhunuesit. Një poet si unë, duhet të jetë tre herë më i mirë se kolegët e tij italianë dhe ata që kanë ardhur nga vende të tjera. Pyetjet provokuese për mua, si njeri i kulturës dhe qytetar shqiptar, ishin rend i ditës. Gjithashtu më duhej të shkruaja në shqip dhe italisht, pasi nuk kisha lexues shqiptarë.

Përmbledhjet e para poetike, i botova nga xhepi im. Nuk njihja asnjë botues italian. U deshën para dhe kohë për të shkuar dhe kontaktuar me botuesit në qytetet e mëdha. Punoja nga mëngjesi e kthehesha në mbrëmje dhe nuk mund të bëja asgjë. Është rasti për të treguar një fakt të trishtë, që më ka ndodhur në muajt e parë në Itali. Në atë kohë, bëja punë të çuditshme si punëtor, punëdhënësit herë më paguanin, herë jo.

Në muajt e parë gjeta strehë te disa bashkatdhetarë të mi. Shtëpia ku ata jetonin, u ishte ofruar nga Bashkia, kështu që ata nuk paguanin qira. Këta zotërinj më pritën në fillim, pastaj një ditë më nxorën nga shtëpia. I kërkova të qëndroja edhe disa javë që të gjeja një punë që, të më lejonte të merrja me qira një dhomë, por asgjë…! Mbaj mend që trokisja nëpër qytet shtëpi më shtëpi, duke kërkuar punë, por njerëzit sapo dëgjuan fjalën “shqiptar”, mbyllën derën, duke më thënë: “Ik, ju jeni hajdutë dhe kriminelë”!

Ndoshta kishin të drejtë, në fillim të viteve ’90-të, shqiptarët pushtuan faqet e para të lajmeve të krimit, në gazetat dhe mediat italiane. Derisa një ditë, gjeta punë si punëtor në një kompani të vogël ndërtimi. Më në fund arrita të gjej strehim në një gërmadhë që, nuk ishte banuar për gjysmë shekulli, ku qiraja ishte e ulët.

Pse zgjodhët të jetoni në Itali?

Zgjodha Italinë, sepse popujt tanë kanë ndarë të njëjtin fat gjatë historisë. Italia ka qenë gjithmonë porta e madhe që lidhi Shqipërinë me pjesën tjetër të Evropës. Dhe pastaj gjuha dhe kultura italiane, kanë qenë gjithmonë shumë të njohura. Nuk duhet harruar se, letërsia shqipe ka lindur në latinisht.

Cilat ishin atëherë marrëdhëniet që kishte me klasën intelektuale italiane dhe si ishte pritja?

Vitet e para për mua, ishin vite të përpjekjeve të mëdha, vuajtjeve dhe ankthit të madh ekzistencial. Nuk kishte kohë për të qenë “intelektual”. Intelektualë në Itali dhe jashtë saj, ishin poetët dhe shkrimtarët e realizmit socialist nga Tirana, të cilët së bashku me kolegët e tyre, të përndjekur deri dje gjatë regjimit komunist, u emëruan atashe kulturor, ambasadorë, drejtorë të Fondacionit Soros, ose u “strehuan” në Shtëpitë Botuese në vende të ndryshme të Evropës. Ata pak poetë si unë që, denoncuan publikisht abuzimet, korrupsionin dhe trafiqet mes mafias dhe pushtetarëve, u etiketuan si “armiq të Shqipërisë”.

Për mua ishte të luftoja ditë e natë për të mbijetuar dhe ekzistuar në realitetin social dhe në kontekstin e ri kulturor. Më duhej gjithashtu ta mësoja gjuhën vetë dhe të lexoja shumë. Kam fjetur shumë pak. Unë refuzova një subvencion që më ofroi Komuna e Frosinones në fillim. Vendosa ta fitoj bukën e përditshme, me duart e mia dhe me djersën e ballit.

Në vitin 1993, një vit pas mbërritjes sime në Itali, botova përmbledhjen e parë dygjuhëshe, “Ombra di cane” (“Hije qeni”) me një botues të vogël, “Dismisuratesti”. Libri u prit shumë mirë nga lexuesit dhe kritikët. Më pas, vijuan “Erbamara” (“Bari hidhët”) dhe “Antologjia e shiut”.

Vetëm në vitet 1995-‘96, me botimin e “Sassi controvento” (“Gurë kundër erës”) dhe fitimin e çmimit të parë për poezi Ekstra, në Rimini, fillova të kem kontakte të shpeshta me botën e letërsisë. Ndërsa një vit më vonë, fitova çmimin “Eugenio Montale” me koleksionin “Corpo presente” (“Trup i pranishëm”).

Në vitin 2001, qyteti i Frosinone, më dha titullin “Qytetar Nderi”, për merita letrare. Meqë ra fjala, është me vend të falënderoj disa nga miqtë e mi intelektualë, si: Ciociarian si Amedeo Di Sora, Biagio Cacciola, Luciano Renna dhe Riccardo Mastrangeli, të cilët ishin pranë meje dhe me një ndihmë të madhe morale, në vitet e para të mërgimit tim Kiociarian.

Edhe pse në poezitë tuaja, perceptohet një zhgënjim i madh, Shqipëria është gjithmonë shumë e pranishme. Cilat janë marrëdhëniet që ka sot me Shqipërinë dhe me shqiptarët?

Mund të them se puna ime është një “enciklopedi” që përfshin aspekte të ndryshme të jetës, të ekzistencës, të misterit njerëzor dhe më gjerë. Rrugëtimi im njerëzor e letrar, i gjerë dhe kompleks, përshkon vende popuj, gjuhë, tradita, gjuhë, tradita, mite, legjenda, histori, gëzime, dhimbje, eros  dhe thanatos.

Marrëdhënia ime me Shqipërinë dhe shqiptarët, zbret në kontakt me vendlindjen time, Darsìa dhe gjuhën amtare, të cilën fatkeqësisht sot një pjesë e kolegëve të mi po e masakrojnë në mënyrë çnjerëzore, sikur të mos mjaftonte një gjysmë shekulli terror, lufta e klasave, dënime, vrasje, kampe internimi, vjedhje pronash, bankë qendrore, pasuri të vendit, korrupsion, katastrofë mjedisore, trafik droge, shkelje urbanistike, shkatërrim të ekonomisë, administratës, gjendjes kulturore dhe shpirtërore.

Në poezinë tuaj perceptohet një universalitet i madh, kjo karakteristikë është e vështirë të gjendet tek të rinjtë bashkëkohorë, si e shihni rritjen eksponenciale të poetëve të bërë në Shqipëri?

Është herët të flitet për poezinë shqipe të të rinjve. Pas rënies së regjimit komunist të Enver Hoxhës, si në të gjitha fushat e jetës së përditshme, një farë konfuzioni mbretëron edhe në poezinë e brezit të ri. Do të duhen dekada për të kuptuar emrat e vërtetë dhe vlerat e vërteta poetike që do të jenë në gjendje t’i rezistojnë kohës dhe do të jenë pjesë e trashëgimisë letrare të kombit, si pjesë integrale e kujtesës kulturore të Evropës. Por mund të them se poezia femërore e brezit të ri, është më e mirë se ajo mashkullore.

Cili është “realizmi socialist” të cilit i referoheni shpesh?

I ashtuquajturi “realizëm socialist”, pra manifesti i artit partiak, është një metodë artistike dhe kulturore e lindur në Bashkimin Sovjetik në vitet 1930. Sipas këtij “kanuni”, vepra artistike duhej të kishte formë  realiste dhe përmbajtje socialiste. Në Shqipëri, izolimi total nga pjesa tjetër e botës dhe mungesa e kontaktit me përvojat historike të avangardës letrare evropiane, e bënë marksizmin të vetmin parim estetik të poezisë dhe artit. E gjithë kjo, ndoqi diktatet dhe linjat e politikës kulturore të teorizuar nga doktrina marksiste-leniniste, e helmuar nga ideologjia dhe e marrë si model për një letërsi kombëtare dhe popullore, për vendet e Lindjes, e cila, në kundërshtim me idenë Gethean, i referohej një letërsie universale.

Për diktatorin Enver Hoxha, shkrimtari ishte thjesht një instrument në duart e Partisë për edukimin komunist të popullit, krahu i djathtë i pushtetit: për këtë arsye thuhej se: në Shqipëri, letërsia lindi në vitin 1941, me themelimin e Partisë Komuniste. Në fakt, ata që kundërshtonin këtë metodë, pushkatoheshin, burgoseshin dhe dërgoheshin në punë të detyruar për gjithë jetën. Gjatë regjimit komunist të Enver Hoxhës në Shqipëri, në burgje të ndryshme, u pushkatuan dhe vdiqën 148 intelektualë, artistë, shkrimtarë, poetë, politikanë, filozofë, juristë, përkthyes dhe profesorë të latinishtes e greqishtes. Poeti i fundit, i varur në trekëmbësh, ishte Havzi Nela, në vitin 1988. Terrori ishte një sistem, parimi mbi të cilin bazohej diktatura komuniste.

Ju konsideroheni si “poet mërgimtar”, e gjeni veten në këtë përkufizim?

Të jesh poet emigrant, nuk është një kufizim, por një formë globalizimi, na mëson komparatisti dhe shkrimtari i madh Armando Gnisci. Do të thotë t’i përkasim avangardës trans kulturore të Letërsisë Italiane dhe asaj botërore. Poeti mërgimtar i mëson të gjithëve, të jenë emigrantë, mërgimtarë dhe udhëtarë në një “qytetërim mestizo” në një botë që kreolizohet, për të ndarë së bashku fatet dhe të ardhmen. E ardhmja e gjuhës dhe e letërsisë italiane do t’u takojë pikërisht të rinjve mestizo, udhëtarësh, mërgimtarë e mërgimtarë, të cilët do t’i japin dinjitet gjuhës italiane, duke i rikthyer metaforat e saj një fije të vërtete dhe gjallëri gjuhës së saj të fjetur, të lodhur e të tredhur.

Si e përjetoni raportin mes gjuhës amtare dhe asaj të birësimit?

Unë shkruaj në të dyja gjuhët në të njëjtën kohë, kështu që jam një poet “poligam”. E torturoj veten shqip dhe shkruaj italisht dhe anasjelltas.

Sot jetojmë në epokën e migrimeve masive, çfarë mendoni për këtë fenomen?

Udhëtimi dhe migrimi janë pjesë e ADN-së së ekzistencës njerëzore. Në të vërtetë, historia njerëzore është bërë nga udhëtarët. Megjithatë, e gjithë kjo nuk ka të bëjë fare me migrimin masiv të sotëm. Ky fenomen dramatik në mijëvjeçarin e tretë, është pasojë e politikave kriminale të politikanëve dhe pushtetarëve tanë të korruptuar, lakmitarë dhe luftënxitës, të cilët ia kanë shitur veten “forcave të errëta” që përfitojnë duke shkatërruar vende, ekonomi, tradita, gjuhë, kultura, shtete dhe shpresat për të ardhmen e njerëzimit. Qëllimi i keq është që kaosi, korrupsioni, zhgënjimi, luftërat e përhershme dhe gjaku i pafajshëm mes njerëzve, të mbretërojnë në Evropë dhe në pjesën tjetër të botës. Ata që denoncojnë këtë situate, etiketohen si armiq dhe anti-evropianë.

Keni menduar ndonjëherë të ktheheni në Shqipëri?

Fatkeqësisht Shqipëria ime nuk ekziston më, ajo vetëm ka ndryshuar duart. Që nga lindja e komunizmit e deri më sot, Shqipëria në thelb, nuk ka qenë kurrë e shqiptarëve pasi, pas ideologjisë komuniste dhe qeverive postkomuniste, qëndron dizajni politik i “forcave të errëta”, të cilat ata nuk i kanë pasur kurrë dhe vazhdojnë të mos kenë interes në Shqipëri, duke qenë e lirë dhe sovrane. Nga ana tjetër, mënyra e tyre e të vepruarit, pasqyron plotësisht metodën e lashtë të “shkopit dhe karotës”. Më lejoni të shpjegoj: karota përbëhet nga para, pushtet, poste dhe zyra ministrore – qeveritare, bursa, punë për veten ose në familje, çmime letrare, nderime, shtetësi nderi etj. Shkurtimisht, karota është çmimi i nënshtrimit që pothuajse të gjithë politikanët dhe pseudo intelektualët, si dhe njerëzit e kulturës dhe akademikët, e kanë pranuar me kënaqësi. Nga ana tjetër, shkopi është trajtimi i rezervuar për burrat e vërtetë dhe intelektualët e lirë, të cilët, as nuk janë nënshtruar dhe as nuk janë kompromentuar, me fuqinë djallëzore që lëviz fijet e kukullave.

Për momentin, nuk ka vend për mua në Shqipëri. Kjo është arsyeja pse unë do të vazhdoj të luftoj për çlirimin përfundimtar të Shqipërisë, që të realizohet ëndrra e Etërve tanë të vërtetë, Themelues të Rilindjes Shqiptare, ajo ëndërr që u shkatërrua gati njëqind vjet më pare, me një grusht shteti të maskuar nga “errësira”, për të rikthyer në pushtet agjentët e tyre.

Kohë më parë, Shqipëria humbi aktorin e fundit më të madh Bujar Lako, e njihni njëri-tjetrin? Nëse po, cili është kujtimi i tij?

Nuk e kam njohur personalisht Bujar Lakon , i cili ishte aktor i lindur. Fatkeqësisht, aktorë si ai, përmendin vetëm një gjeni si Kadri Roshi, i cili ka lindur, jetuar dhe punuar nën regjimin komunist, ka qenë viktima e fatit të tyre: ata nuk kanë pasur mundësinë të konkurrojnë me botën e lirë. Por tashmë fakti që ai u shpëtua gjatë terrorit të kuq, ishte roli më i bukur që ai luajti në kinemanë mizore të jetës.

Gratë. Si i perceptoni ato dhe si e përjetoni universin femëror? 

Për të shkruar nuk mjaftojnë vetëm përvoja, përjetimi i brendshëm, angazhimi, leximet, udhëtimet, përpjekjet, gëzimet e përditshme, poetit i duhen edhe femra lexuese. Sa më shumë femra “josh” një poet, aq më shumë vlerë merr poezia e tij. Vlera e poezisë së një poeti matet pikërisht nga numri i lexuesve femra që josh. Njohësi i vërtetë i poezisë nuk është kritiku, studiuesi apo akademiku, por gruaja. Vetëm lexuesja femër është në gjendje të vlerësojë nëse, një poezi ia vlen apo jo. Kështu që unë e përjetoj universin femëror, si poete por edhe si lexuese e poezisë së tyre…!

Si dhe ku e sheh të ardhmen Gëzim Hajdari? Dhe poezia? 

E ardhmja? Shpresoj se po, dhe nëse e kemi, do të jetë poezia që fiton paqen, shpëton njerëzimin dhe ruan kujtesën, dhe jo luftërat e pista të Perëndimit./Memorie.al/ KultPlus.com

Vdes në moshën 58 vjeçare, futbollisti Gianluca Vialli

Ish-sulmuesi i Italisë, Gianluca Vialli, ka vdekur në moshën 58-vjeçare. Vialli, i cili luajti për Chelsean gjatë një karriere të shkëlqyer përpara se të bëhej menaxher i klubit, ishte duke u trajtuar për kancerin e pankreasit, përcjell KultPlus.

Vialli e filloi karrierën e tij në Cremonese, klubi i tij i lindjes, përpara se të luante në Serie A për Sampdoria dhe Juventus, dhe përfundoi karrierën e tij si lojtar në Chelsea përpara se të fillonte karrierën edhe si trajner. Ai shënoi 16 gola në 59 paraqitje për Italinë dhe u shfaq në skuadrat e Azzurrit në Kupën e Botës gjatë viteve 1986 dhe 1990.

Javët e fundit u njoftua se Vialli do të largohej nga detyra e tij si shef delegacioni me ekipin italian për t’u fokusuar në trajtimin e tij për kancerin pankreatik.

Ai ishte ribashkuar vonë në formacionin e Italisë me trajnerin kryesor, Roberto Mancini, ish-partneri i tij në sulm në Sampdoria, dhe Vialli shpresonte se ai do të ishte në gjendje të rifillonte rolin e tij në ekipin kombëtar.

Vialli njoftoi se i ishte nënshtruar radioterapisë dhe kimioterapisë në nëntor 2018, pasi ishte diagnostikuar me kancer një vit më parë. Fillimisht atij iu dha e qartë në prill 2020, por në dhjetor 2021 ai njoftoi se sëmundja ishte kthyer. /KultPlus.com

New Yorku ia kthen Italisë veprat e artit në vlerë 19 milionë euro

New Yorku i ka kthyer Italisë veprat e artit të vjedhura në vlerë 19 milionë dollarë, raporton BBC.

58 veprat e artit që datojnë 200 vjet para Lindjes së Krishtit, vlerësohen rreth 3 milionë dollarë.

Artefaktet e vjedhura ishin shitur nëpër muze dhe te shitësit privatë nga hajdutët, të cilët u dënuan më pas, ka thënë prokurori i qarkut të New Yorkut, Alvin Bragg.

Është tentimi i radhës i New Yorkut për t’i kthyer artefaktetet e vjedhura te shtetet e origjinës. / KultPlus.com

102 vjet më parë Italia tërhiqej nga Vlora dhe bregdeti shqiptar

102 vjet më parë, më 2 gusht të vitit 1920, pas dy muajsh të nxehtë, qeveria shqiptare dhe pala italiane do të binin dakord në një traktat të fshehtë i cili do të dilte në formë të pjesshme në shtyp, nëpërmjet shoqërisë italiane “Stefani” të lajmeve.

Kjo marrëveshje kishte negociator kontin Manzoni nga pala italiane dhe Sulejman Delvinën për palën shqiptare.

Pala italiane pranoi që Shqipëria të qëndrojë nën hapësirat territoriale të vendosura nga traktati i Londrës. Pala italiane pranoi të tërhiqet nga malet e Shqipërisë dhe të dislokojë gradualisht trupat e saj të cilat gjendeshin kryesisht në bregdet për një kthim në Itali, me një njollë turpi humbjeje nga forcat territoriale civile shqiptare.

Italianët do të zotëronin nga kjo marrëveshje vetëm ishullin e Sazanit, të cilin do ta mbanin për të siguruar kalimin e qetë të anijeve në zonën e Otrantos.

Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave, sjell edhe një material ilustrues të situatës së asaj kohe në kanalin e Otrantos, e veçanërisht në ujërat përreth ishullit të Sazanit. / KultPlus.com

Sonte në Tiranë, Albano Carrisi me koncert të hapur (VIDEO)

Në mbrëmjen përmbyllëse së javës së kulturës italiane, skena e Amfiteatrit të Liqenit do të ndizet me koncertin e mjeshtrit të muzikës italiane Albano Carrisi, mikun e vjetër të Shqipërisë, ka njoftuar ministrja e Ministrisë së Kulturës Elva Margariti, shkruan KultPlus.

Përgjatë kësaj javë ka pas një numër të madh të aktiviteteve kulturore në shenjë të javës së kulturës italiane, e ku po pëmbyllet me koncertin e Albano Carris.

Albano Carris është një këngëtar i njohur italian. KultPlus ju sjell nëpërmjet kësaj video hitin e madh “Felicita”./ KultPlus.com

140 vite nga vdekja e Giuseppe Garibaldi, luftëtari i paepur për bashkimin e Italisë

Giuseppe Garibaldi lindi në Nice më 4 korrik 1807. Një personazh i shqetësuar dhe i etur për aventura, që në një moshë shumë të re ai u nis si detar për të ndërmarrë jetën në det.

Më 1832, gati njëzet e pesë vjeç, ai ishte kapiten i një anijeje tregtare dhe në të njëjtën periudhë ai filloi të afrohej në lëvizjet patriotike evropiane dhe italiane (siç është, për shembull, lëvizja Mazziniane “Giovine Italia”), dhe të përqafojë idealet e tyre të lirisë dhe pavarësisë.

Më 1836 ai zbarkoi në Rio de Janeiro dhe nga këtu filloi periudha, e cila zgjati deri më 1848, në të cilën ai u angazhua në ndërmarrje të ndryshme të luftës në Amerikën Latine.

Ai lufton në Brazil dhe Uruguaj dhe grumbullon një përvojë të madhe në taktikat guerile bazuar në lëvizje dhe veprime surprizë. Kjo përvojë do të ketë vlerë të madhe për stërvitjen e Giuseppe Garibaldit si si një drejtues luftimesh, ashtu edhe si një takticien i paparashikueshëm.

Më 1848 u kthye në Itali ku shpërtheu lëvizjen e pavarësisë, me Pesë ditët e famshme të Milanos. Më 1849 ai mori pjesë në mbrojtjen e Republikës Romake së bashku me Mazzini, Pisacane, Mameli dhe Manara, dhe ishte shpirti i forcave republikane gjatë luftimeve kundër aleatëve francezë të Papës Pius IX. Fatkeqësisht, republikanët detyrohen të pranojnë epërsinë e forcave të armikut dhe Garibaldi detyrohet të braktisë Romën më 2 korrik 1849.

Nga këtu, duke kaluar mënyra shumë të rrezikshme përgjatë të cilave ai humbet shumë shokë besnikë, ndër të cilët gruan e dashur Anita, ai mundi të arrijë në territorin e Mbretërisë së Sardenjës.

Pastaj fillon një periudhë e endjes nëpër botë, kryesisht në dete, e cila më në fund e çon atë në Caprera më 1857.

Garibaldi megjithatë nuk braktis idealet për bashkimin e Itailisë dhe më 1858-1859 ai takohet me Cavour dhe Vittorio Emanuele, të cilët e autorizojnë atë për të formuar një organ të vullnetarëve, një organ që quhej “Cacciatori delle Alpi” dhe në komandën e të cilit u vendos vetë Garibaldi.

Merr pjesë në Luftën e Dytë të Pavarësisë duke arritur suksese të ndryshme, por armëpushimi i Villafranca ndërpret operacionet dhe Gjuetarët e tij.

Më 1860 Giuseppe Garibaldi ishte promovues dhe drejtues i ekspeditës së Një Mijëve; ngre spirancën nga Quarto (Gjenovë) më 6 maj 1860 dhe zbarkon në Marsala pesë ditë më vonë. Nga Marsala fillon marshimi i tij triumfal; mund Bourbonët në Calatafimi, arrin në Milazzo, merr Palermon, Messinan, Siracusen dhe çliron plotësisht Siçilinë.

Më 19 gusht ai zbarkon në Kalabri dhe, duke lëvizur shumë shpejt, bën kërdi në linjat e Bourbonëve, pushton Reggion, Cosenzan, Salernon; më 7 shtator hyn në Napolin e braktisur nga Mbreti Francesco II dhe më në fund mposht Bourbonët në Volturno.

Më 26 tetor Garibaldi u takua në Vairano me Vittorio Emanuele II dhe vuri territoret e pushtuara në duart e tij: ai pastaj u tërhoq përsëri në Caprera, gjithmonë i gatshëm për të luftuar për idealet kombëtare.

Më 1862 ai u vu në krye të një ekspedite të vullnetarëve në mënyrë që të çlironte Romën nga qeveria papale, por ndërmarrja u kundërshtua nga Piemonte, kështu që u ndalua më 29 gusht 1862 në Aspromonte.

I burgosur dhe më pas i liruar në Caprera, ai mbeti në kontakt me lëvizjet atdhetare që veprojnë në Evropë.

Më 1866 ai mori pjesë në Luftën e Tretë të Pavarësisë nën komandën e Departamenteve Vullnetare. Ai vepron në Trentino dhe këtu arrin fitoren e Bezzecca (21 korrik 1866), por, përkundër situatës së favorshme në të cilën nodhej kundër austriakëve, Garibaldi duhet të pastrojë territorin e Trentinos me urdhër të piemontasve, të cilëve iu përgjigjet me “Obbedisco” – “Unë bindem “,  që mbeti e famshme.

Më 1867 ai drejtoi përsëri një ekspeditë që synonte çlirimin e Romës, por përpjekja dështoi me humbjen e forcave garibaldine në Mentana përballë forca Franko-Papale.

Në vitin 1871 ai mori pjesë në ndërmarrjen e tij të fundit të luftës përkrah francezëve në luftën Franko-Prusiane, ku, megjithëse ai mundi të arrijë disa suksese, asgjë nuk mund të shmangte humbjen përfundimtare të Francës.

Më në fund u kthye në Caprera, ku kaloi vitet e fundit dhe ku vdiq më 2 qershor 1882. /KultPlus.com

BE: Kosova refuzon propozimin e QUINT’it për mbajtjen e zgjedhjeve serbe

Zëdhënësi i BE-së për çështje të Politikës së Jashtme dhe Sigurisë, Peter Stano, ka thënë të martën, 22 mars, në konferencën për shtyp të Komisionit Evropian, se Bashkimi Evropian shpreh keqardhje për atë që ai e ka quajtur “vendim të Kosovës për të refuzuar propozimin e QUINT-it”, për votimin e Serbëve në territorin e Kosovës për zgjedhjet në Serbi.

Vendet e Quint-it janë: Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe, Italia, Gjermania dhe Franca.

“BE-ja ka vepruar si lehtësues, Përfaqësuesi i Lartë ishte i angazhuar në kontakte për të gjetur marrëveshje për zgjidhje praktike që do t’u mundësonte qytetarëve me dyshtetësi të marrin pjesë në zgjedhje. ‘Kemi bërë përpjekje të gjejmë zgjidhje praktike duke përdorur analogjitë që ishin vendosur në votime në të kaluarën”, ka thënë zëdhënësi i BE-së duke pohuar se Serbia ka luajtur rol konstruktiv e Kosova ka refuzuar.

“Duke pranuar se Serbia ka qenë e hapur për gjetjen e zgjidhje ne shprehim keqardhje se konsensusi mes palëve në fund nuk u arrit pas vendimit të Kosovës për të refuzuar propozimin konstruktiv të Quint-it”, ka thënë zëdhënësi i BE-së.

Ai e ka quajtur këtë vendim të jetë “në kundërshtim me përkushtimet e Kosovës për rrugëtim evropian dhe të ardhme demokratike dhe kundër parimeve të mbrojtjes të së drejtës demokratike të të gjithë qytetarëve, përfshirë edhe të atyre që i takojnë popullatës jo shumicë”.

“Tash ne presim nga Kosova dhe Serbia të përmbahen nga veprimet dhe retorika e cila mund të rris tensionet dhe po ashtu u bëjmë thirrje të dyja palëve të veprojnë me përgjegjësi dhe të angazhohen në mënyrë konstruktive në negociata në kuadër të dialogut” ka thën zëdhënësi i BE-së, Peter Stano.

Ai ka thënë se në këtë moment nuk është në gjendje të paralajmërojë ndonjë takim në kuadër të dialogut, porse janë duke punuar në atë drejtim.

“Po punojmë në atë drejtim dhe ftojmë të dyja palët të veprojnë me përgjegjësi në mënyrë që të jetë e mundur të organizohet një takim i tillë”, ka thënë ai.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka thënë të hënën pas takimin me ambasadorët dhe shefat e misioneve diplomatike dhe konsullore të Kosovës, se për mbajtje të zgjedhjeve parlamentare dhe presidenciale të Serbisë në Kosovë, duhet të ketë një marrëveshje në mes të Republikës së Kosovës dhe asaj të Serbisë.

Kurti u ka thënë ambasadorëve dhe përfaqësuesve diplomatikë se “ne nuk dëshirojmë që t’ua pamundësojmë të drejtën e votës qytetarëve të Republikës sonë që kanë dyshtetësi, por në të njëjtën kohë nuk mund të veprojmë në kundërshtim me ligjshmërinë dhe kushtetutshmërinë e vendit”.

Ai është thënë të jetë në kontakt të vazhdueshëm me përfaqësuesit e vendeve të Kuintit në Kosovë.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, ka thënë të hënën, në një aktivitet parazgjedhor, se “Qeveria e Kurtit kërkon nga Serbia të pranojë pavarësinë e Kosovës, në mënyrë që të lejohen zgjedhjet”, të cilat mbahen më 3 prill.

“Do të merrni nesër (të martën) përgjigjen”, ka thënë Vuçiq më 21 mars.

Autoritetet serbe kanë paralajmëruar që të martën, në ora 12:00 do të mbahet një takim i Këshillit të Sigurisë Kombëtare për të vendosur “rreth hapave të ardhshëm”.

Më 15 janar, Kuvendi i Kosovës ka miratuar një rezolutë, përmes së cilës është kundërshtuar mbajtja e votimeve në Kosovë për një referendum të Serbisë për ndryshimet kushtetuese.

Vendet e Quint-it dhe BE-ja e patën pritur me keqardhje vendimin e Qeverisë së Kosovës për këtë referendum.

Komuniteti ndërkombëtar i ka bërë vazhdimisht thirrje Qeverisë së Kosovës që të gjejë mënyra për mbajtjen e zgjedhjeve serbe.

Zgjedhjet e fundit parlamentare, që Serbia i ka organizuar edhe për komunitetin serb në Kosovë, kanë qenë ato të 21 qershorit 2020.

Ato zgjedhje janë mbajtur sipas një praktike të mëhershme, ku misioni në Kosovë i Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë i ka grumbulluar votat. Ato vota më pas janë numëruar në Rashkë dhe Vranjë, dy qytete kufitare të Serbisë.

Kjo praktikë është krijuar qysh në vitin 2017 dhe autoritetet e Kosovës e kanë lejuar këtë gjë.

Nga OSBE-ja kanë thënë për Radion Evropa e Lirë se janë të gatshëm t’i grumbullojnë votat edhe për zgjedhjet e 3 prillit, por me pëlqimin e të gjitha institucioneve përkatëse./REL/KultPlus.com

Italia premton rindërtimin e teatrit të Mariupolit të bombarduar nga trupat ruse

Italia do të rindërtojë teatrin e shkatërruar në qytetin e rrethuar të Mariupolit, i cili u bombardua mes konfliktit në Ukrainë.

Ministri i Kulturës, Dario Franceschini njoftoi dje se qeveria italiane ka miratuar propozimin e tij për t’i ofruar Ukrainës burimet dhe mjetet për të rindërtuar teatrin sa më shpejt të jetë e mundur.

“Teatrot e të gjitha vendeve i përkasin të gjithë njerëzimit”, shkroi Franceschini në Twitter.

Sipas kryebashkiakut të Mariupolit, Vadym Boichenko gjatë bombardimit të mërkurën, në teatër ishin strehuar mbi 1 000 civilë.

Rreth 130 persona thuhet se u shpëtuan të enjten nga ndërtesa e bombarduar.

Kievi dhe Moska kanë fajësuar njëri-tjetrin për incidentin. Pala ukrainase tha se bombardimi rus ka qenë i qëllimshëm ndërsa Rusia akuzoi regjimentin nacionalist ukrainas Azov për sulmin.

Sipas zyrtarëve lokalë, rreth 80% e banesave në qytetin e mbrojtur të Mariupolit janë shkatërruar, duke përfshirë 30% të tyre të cilat nuk mund të rindërtohen.

Javën e kaluar, UNESCO bëri thirrje për mbrojtje më të madhe të vendeve të trashëgimisë kulturore në Ukrainë.

“Ne duhet të ruajmë trashëgiminë kulturore në Ukrainë, si një dëshmi e së kaluarës, por edhe si një katalizator për paqen dhe kohezionin për të ardhmen, të cilën komuniteti ndërkombëtar ka për detyrë ta mbrojë dhe ruajë”, tha drejtoresha e përgjithshme e UNESCO-s Audrey Azoulay./ KultPlus.com

Italia do ta dërgojë kafen ‘espresso’ si trashëgimi kulturore në UNESCO

Pas picave napolitane, ekspresi i famshëm pret që të njihet nga agjencia e OKB-së, si trashëgimi kulturore: Italia do të çojë në UNESCO edhe kafen ekspres.

“Është një ritual autentik dhe një shprehje e socializimit tonë si popull, tipar që na dallon në mbarë botën”, – shprehet Gian Marco Centinaio, nënsekretari për Bujqësinë, duke konfirmuar se aplikimi ishte dorëzuar.

Kafeja ekspres u bë shpejt një pjesë integrale e identitetit kombëtar, pasi u shfaq për herë të parë në Torino, në fund të shekullit XIX.

Konsumimi i një ekspresi, sjell edhe një rast për t’u takuar, për të diskutuar mbi politikën, a futbollin, për të shprehur pakënaqësitë apo ankesat, për t’u pjtuar me dikë ose për t’i paguar borxhin.

Sipas Institutit Italian Espresso, themeluar më 1998 me qëllimin specifik për të mbrojtur dhe promovuar ekspresin origjinal, tregu vlen më shumë se 4 miliardë euro (3.3 miliardë £) në vit. Ndërsa,  më shumë se 90 për qind e italianëve, pijnë të paktën një filxhan në ditë.

Rregulloret strikte të institutit për ekspresin e përsosur, përfshijnë përdorimin e një përzierje të çertifikuar kafeje, pajisje të çertifikuara dhe deri te personeli i licensuar.

Tradita e ekspresit italian kërkon që shkuma e lehtë që qëndron në sipërfaqe të pijes “duhet të jetë uniforme dhe e qëndrueshme, për së paku 120 sekonda, nga koha kur kafeja është bërë dhe nuk është përzier ende”.

Ngjyra e ekspresit ideal, duhet të jetë “kafe- lajthi, në kafe të errët dhe karakterizohet nga reflekse të errëta“.

Centinaio thotë, se kandidatura e ekspresit është një mënyrë për të festuar rikthimin në ndërveprimin social në Itali, pas kufizimeve që kushtëzoi pandemia, dy viteve të fundit./konica.al /KultPlus.com

Ambasada e Francës: Drejtësia duhet të vihet në vend

Sot, 15 janar 2022, janë bërë 23 vjet që kur forcat policore dhe ushtarake serbe kryen njërën nga masakrat më të dhimbshme kundër njerëzimit në Reçak.

Ambasada e Francës përmes një postimi në llogarinë zyrtare në “Facebook”, kanë thënë se drejtësia duhet të vihet në vend, derisa nuk do ta harrojnë këtë masakër.

“23 vjet më parë në Reçak u vranë 45 civilë të pafajshëm. Drejtësia duhet të vihet në vend. Ne nuk do ta harrojmë këtë masakër dhe viktimat e saj”, shkruhet në postimin e ambasadës.

Një reagim të ngjashëm për këtë ngjarje e pati edhe Ambasada e Italisë, e cila ishte e pranishme në përvjetorin e 23-të. të kësaj Masakre. /KultPlus.com

Kjo figurë ka një atribut alt të zbrazët; emri i kartelës për të është 271892347_517075243182103_1220215904256026520_n-1024x743.jpg

Omicroni kërcënon Italinë, shtrëngohen masat ndaj COVID-19

Italia po planifikon që të shtojë masat kufizuese kundër koronavirusit me synimin që të kufizojë përhapjen e infektimeve. Mes këtyre masave përfshihet edhe bërja me detyrim e mbajtjes së maskës në ambientet e jashtme.

Zyra e kryeministrit njoftoi sot se mes masave të tjera që pritet të aprovohen kur të mblidhet kabineti më vonë gjatë të enjtes do të jetë një urdhër që e bën mbajtjen e maskave FFP2  të detyrueshme në ambiente publike si në teatro, kinema dhe evente sporti.

Po ashtu po shqyrtohet mundësia që të mbyllen diskot dhe club-et deri për natën e Vitit të Ri. Vlefshmëria e certifikatave shëndetësore Covid-19, të cilat ofrojnë akses në një sërë vendesh dhe shërbimesh, do të shkurtohet në gjashtë muaj nga nëntë muaj që ishte.

Për më tepër, qeveria po shqyrton nëse do të përshpejtojë programin e dozave përforcuese, që shihen si mburoja më efektive kundër variantit Omicron, duke ulur kohën e pritjes pas vaksinës së dytë nga pesë në katër muaj. /abcnews.al/ /KultPlus.com

Italy to debate new Covid emergency decree as infections surge

Kur Italia shpallte pavarësinë e Shqipërisë në Gjirokastër

Nga Aurenc Bebja, Francë – 19 Dhjetor 2021

“L’Économiste français” ka botuar, të shtunën e 9 qershorit 1917, në faqen n°16, një shkrim në lidhje me shpalljen asokohe të pavarësisë së Shqipërisë në Gjirokastër nga qeveria italiane, të cilin Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar.

Italia shpall pavarësinë e Shqipërisë.

Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France
Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France

Romë, 6 qershor. — Qeveria italiane sapo ka shpallur pavarësinë e Shqipërisë me aktin e mëposhtëm të datës 3 qershor në Gjirokastër :

Të gjithë popullatës shqiptare.

Sot 3 qershor 1917, në përvjetorin e lumtur të lirive statutore italiane, ne, lejtënant-gjeneral Giacinto Ferrero, komandant i organit të pushtimit (sundimit) italian në Shqipëri, me urdhër të qeverisë së mbretit Viktor Emanuel II shpallim solemnisht unitetin dhe pavarësinë e gjithë Shqipërisë nën kujdesin dhe mbrojtjen e Mbretërisë së Italisë.

Me këtë akt, ju, shqiptarët, do të keni institucione, milici, gjykata dhe shkolla të lira të drejtuara nga qytetarët shqiptarë. Ju do të jeni në gjendje të administroni pronat tuaja dhe produktin e punës suaj, për përfitimin tuaj dhe për mirëqenien gjithnjë e më të madhe të vendit tuaj.

Shqiptarë, kudo që jeni, ose tashmë të lirë në trojet tuaja, ose të arratisur në botë, ose ende të nënshtruar ndaj sundimit të huaj plot premtime, por në të vërtetë të dhunshëm dhe grabitës, ju që, nga një racë shumë e lashtë dhe fisnike, keni kujtime dhe traditat shekullore qe ju lidhin me qyteterimin romak e venecian, ju qe njihni bashkësinë e interesave italo-shqiptare mbi detin që njëkohësisht na ndan dhe bashkon, bashkohuni të gjithë, ju njerëz të vullnetit të mirë që keni besim në fatet e atdheut tuaj të dashur. Vraponi të gjithë nën hijen e flamurit italian dhe atij shqiptar, të betoheni për besim të përjetshëm në atë që sapo është shpallur sot në emër të qeverisë italiane për Shqipërinë e pavarur me miqësinë dhe nën mbrojtjen e Italisë.

https://www.darsiani.com/la-gazette/l-economiste-francais-1917-italia-shpall-pavaresine-e-shqiperise-ne-gjirokaster/ / KultPlus.com

‘Zemra e gruas si një portokalle, dikujt një thelë, dikujt një cohë’

Fqinjët tanë përtej detit i kanë dhënë shumë botës. Jo pak prej mendjeve më të ndritura të botës kanë qenë pikërisht ata, italianët e artit, shkencës, filozofisë, lista vazhdon gjatë.

Po e sjellim sot një koleksion përfaqësues nga urtësia e popullit italian.

Miku i priftit humbet fenë , miku i mjekut humbet shëndetin, miku i avokatit humbet trashëgiminë.

Ai që nuk ndërron mendje ndoshta nuk ka fare.

Ankohemi për mungesë kohe por e humbim si të ish me tepricë.

Dëshira për të dhjerë dhe për t’u martuar vjen befas.

Durimi është një bimë e mirë, por që nuk del në çdo kopsht.

Dysho te miqtë dhe mos beso tek armiqtë.

Dhelprës nuk i pëlqejnë qershitë sepse s’di të hipë në pemë.

Engjëll në rini, dreq në pleqëri.

Gratë dhe pëlhurat mos i shih në dritën e qiriut.

Janë tre lloje tradhtie: të kënaqur, të zemëruar dhe ata që nuk dinë.

Jeto dhe lëri të tjerët të jetojnë.

Kujtimi i vuajtjave e dyfishon lumturinë.

Kur armiku largohet, lehtësoja rrugën.

Kur liria s’di të mbrojë vetveten, atëherë s’është më e vlefshme.

Kur zemra ngulitet te dashnori, s’ka rëndësi rangu i tij.

Kush di pak e thotë shpejt.

Kush di, urdhëron, kush nuk di, bindet.

Kush hipën më lart se i takon, bie më poshtë sa nuk beson.

Kush ka para dhe lidhje miqësore, nuk ka nevojë të brengoset për shoqërinë.

Kush kërkon grindje gjen menjëherë shkak.

Kush mundet – nuk don, kush don – nuk mundet, kush din – nuk bën, kush bën – nuk din dhe kështu bota shkon mbrapsht.

Kush qesh të premten, qan të dielën.

Kuvendi i dhelprave, batërdija në pula.

Lavdërimet janë të dobishme për të mençurit, ndërsa shumë të dëmshme për të marrët.

Liria e tepruar është nëna e shkatërrimit./ KultPlus.com

‘Vera Andrron Detin’, Kaltrina Krasniqi me mesazh: Nuk ka më heshtje, gratë duhet të rrëfehen

I prezantuar në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit të Venecias 2021 në seksionin Horizont, por mbi të gjitha fitues i Çmimit të Madh të Festivalit të Filmit në Tokio, filmi “Vera Dreams of the Sea” me regji të Kaltrina Krasniqi është një film që ndërthur dramën gjenerative dhe individuale në humorin e tensionuar të thriller, shkruan KultPlus.

I hollë në nëntekste dhe i montuar pa pushim, ky film realizohet mbi të gjitha nën interpretimin e aktores Teuta Ajdini Jegeni, një ndërthurje mes shtytjes rebeluese dhe zakonit të heshtjes.

Regjisorja kosovare e paraqet talentin e saj – të dukshëm mbi të gjitha në vendosmërinë dhe saktësinë e zgjedhjeve stilistike shkruhet në gazetën italiane Info Oggi.

Krasniqi tregon se si nëna e saj, Vera dhe Vera në film janë në thelb dy gra shumë të ndryshme, por ka ngjashmëri mes tyre.

“Ato janë gra të të njëjtit brez, që jetuan në një sistem vlerash dhe traditash që i privuan plotësisht gratë nga çdo mundësi veprimi kur ishte fjala për të ndjekur atë që është e tyre – siç është e drejta për të trashëguar, e cila më shpesh përkthehet si pavarësi ekonomike”, thotë Krasniqi.

Ajo tutje shpjegon historinë se si nëna e saj u divorcua nga babai, kur edhe luftoi në gjykatë për më shumë se katër vjet që të sigurojë një pjesë të pronës së saj, për ta humbur në fund gjyqin.

“Nëna ime shpejt e kuptoi se edhe gjyqësori ishte patriarkal. Megjithëse ligji i garantonte të drejta të barabarta pronësore, ajo nuk arriti të transferonte pasuritë e saj, sepse procesi i saj i vendimmarrjes ishte i bazuar në një traditë që historikisht favorizonte burrat. Vera, nga ana tjetër, në film përpiqet të negociojë pozicionin e saj me traditën, e vetëdijshme se ndërhyrja e shtetit nuk ka peshë kur të drejtat e saj pronësore si grua janë në pyetje”, shpjegon tutje regjisorja.

Fituesja e disa çmimeve ndërkombëtare, pohon se Kosova është një vend i blinduar dhe se patriarkati është universal.

“Kosova është një vend i blinduar. Nocioni ynë për detin është romantik, por edhe deti është një vend i panjohur. Kur Vera sheh një mundësi për një jetë të re buzë detit, pas vetëvrasjes së të shoqit, ajo kthehet në një makth të përsëritur mbytës. Uji është një mjet klasik shprehës i kinemasë dhe në këtë rast është në shërbim të një gjuhe pamore që flet në emër të psikikës së Verës”, thotë ajo.

Më pas, Krasniqi jep edhe detaje të tjera nga filmi, ku tregon se si Vera ka lindur në vitet 1950 dhe është personi i parë që shkoi në universitet, derisa nëna dhe gjyshja e saj mezi dinin të shkruanin dhe lexonin.

“Kjo e mban atë vazhdimisht në disavantazh kur bëhet fjalë për përfaqësimin ose negocimin e të drejtave të saj”, përfundon ajo.

 zhytur në një atmosferë të tensionuar, “Vera Andrron Detin” është një portret intim por edhe universal i një gruaje e cila lufton një realitet të vrazhdë pabarazisë gjinore thellë të rrënjosura në shoqëri edhe në ditët e sotme’.

Në film luajnë: Teuta Ajdini Jegeni, Alketa Syla, Refet Abazi, Astrit Kabashi, Arona Zyberi, Aurita Agushi, Ilire Vinca, Xhevat Qorraj, etj. Drejtoreshë e fotografisë: Sevdije Kastrati; Producent: Shkumbin Istrefi.

Vera andrron detin’ është bashkëprodhim në mes të Kosovës (Puntoria Kreative Isstra, Vera Films), Maqedonisë së Veriut (Dream Factory) dhe Shqipërisë (Papadhimitri Productions) i mbështetur nga Qendra Kinematografike e Kosovës, Agjencia e Filmit e Maqedonisë së Veriut dhe Qendra Kombëtare e Kinematografisë – Shqipëri. /KultPlus.com

Atletika italiane hyn në histori, dy medalje ari në 100 metra dhe kërcim së larti

Dy medalje ari për gjithsej 10 minuta shkojnë për Italinë, gjatë garave të atletikës të mbajtura dje.

Fillimisht, Gainmarco Tamberi fitoi në kërcim së larti medaljen e artë me 2,37 metra.

Më pas, Marcell Jacobs, fitoi garën simbol të olimpiadës, atë të 100 metrave me kohën 9’80”.

Asnjëherë në 125 vitet e Olimpiadës asnjë italian nuk kishte marrë pjesë në finalen e 100 metrave.

“Një kënaqësi e jashtëzakonshme”, deklaroi presidenti i Republikës, Sergio Mattarella.

”Jam krenar për ju”, deklaroi ndërkohë kryeministri Mario Draghi. / KultPlus.com

Italians Marcell Jacobs (L) and Gianmarco Tamberi celebrate after won respectively Men’s 100 metres and Men’s High Jump at Tokyo’s Olympic Games 2020 Athletics event, Tokyo, Japan, 01 August 2021. ANSA / CIRO FUSCO

Corriere: Shqipëria është kthyer në destinacion turistik për italianët

Media italiane “Corriere.it” në rubkrikën dedikuar udhëtimeve i ka kushtuar një artikull plazheve të Shqipërisë.

Nga një vend i panjohur, tashmë në destinacion për pushime. Kush do ta kishte menduar se Shqipëria do të bëhej shpejt një nga destinacionet e reja verore evropiane të preferuara nga italianët (dhe jo vetëm)?

Vitet e fundit, Toka e Shqiponjave është rilindur: e re, dinamike, krijuese – pavarësisht problemeve të secilit vend në zhvillim. Qytetet e gjalla, deti i kristaltë, peizazhet e paprishur dhe disa nga plazhet më të bukur në gadishullin Ballkanik.

Plazhet më të mira janë në jug të vendit, midis qytetit të Vlorës dhe Ksamilit, pikës së fundit të tokës shqiptare para Greqisë. Disa – si Sazan dhe Karaburun – mund të arrihen me varkë, të tjerët si Gjipë mund të arrihen vetëm pasi të keni ndjekur itineraret e shëtitjes.

Duke zbritur takoni Porto Palermon, me kështjellën e Ali Pashës me pamje nga deti, dhe Borshi, të përqafuar nga një hapësirë ​​pemësh ulliri dhe shkurre mesdhetare. Dhe pastaj Himara dhe Saranda deri në Ksamil, i famshëm për perëndimet e diellit dhe ujërat që zbehen nga blu në të kaltër në bruz.

Në veri të Shqipërisë, nga ana tjetër, ka Velipojë dhe Kepi i Rodonit, ku mund të admironi edhe një kështjellë të lashtë nga koha e Skënderbeut, heroit kombëtar shqiptar./ KultPlus.com

Shkollat angleze u kishin thënë nxënësve: Mund të vini me vonesë të hënën, shijojeni finalen e futbollit

Fëmijët që e duan futbollin, në disa shkolla angleze të hënën në mëngjes, kanë qenë në gjendje të shkojnë më vonë në klasat e tyre.

Dhe kjo, sipas mediave të huaja, ishte bërë në mënyrë që të mund të qëndrojnë zgjuar dhe të shikojnë Anglinë kundër Italisë në finalen e Euro 2020 të dielën në mbrëmje, përcjell KultPlus.

Megjithatë, skuadra e tyre nuk pati fat as në finalen e tyre të parë të madhe që nga fitimi i Kupës së Botës 1966, një përvojë unike në jetë, jo vetëm për fëmijët e shkollës, por edhe për shumë prej prindërve të tyre.

Sidoqoftë, fillimi i lojës në orën 20:00 sipas kohës lokale (Mbretëria e Bashkuar) do të thoshte një dilemë për prindërit: të përpiqen të marrin fëmijët e tyre të ngazëllyer në shtrat para lojës ose t’i linin ata të shikojnë dhe të rrezikojnë një të hënë të lodhur?

Kështu, në njoftimet për prindërit e nxënësve, drejtorët e disa shkollave u përpoqën ta bënin atë zgjedhje pak më të lehtë duke ofruar një fillim opsional të klasave në 10:30 të mëngjesit me kohën lokale. / KultPlus.com

Sa para i takuan Italisë për titullin e Evropës

FOTO: AP

Italisë i takojnë 34 milionë euro nga fondi shpërblyes i UEFA-s për Euro 2020, njofton AP. Fondi rekord shpërblyes i UEFA është 371 milionë euro. Shuma më e madhe natyrisht i takon kampiones, Italisë.

Anglia do të ketë shpërblim prej 30.25 milionë euro.

Të gjitha 24 përfaqësueset pjesëmarrëse kishin shpërblim bazik të garantuar prej 9.25 milionë euro. Për fitore dhe barazime në fazën grupore ka pasur të hyra shtesë, njëjtë si për kalimin e raundeve nokaut./ KultPlus.com

Ky fshat i vogël në jug të Italisë po ofron pushime falas

Fshati San Giovanni në Galdo filloi skemën ‘Give Yourself Molise’ për të filluar turizmin e qëndrueshëm në këtë rajon. Me bregdetin e Adriatikut në njërën anë dhe malet Apenine në anën tjetër, San Giovanni në Galdo është një fshat tipik italian, transmeton KultPlus.

Është një nga dhjetëra fshatrat mjaft mesjetarë në kodrat Campobasso në rajonin Molise të Italisë Jugore. Rrugët e saj të lashta me kalldrëm janë pothuajse të paprekura nga industrializimi dhe ka shtëpi për vetëm 553 banorë.

Thjesht është vendi ideal për t’u arratisur kur jeta moderne bëhet pak si shumë, dhe jo më pak e rëndësishme ky vend tani u ofron turistëve mundësinë për të shijuar një pushim një-javor në fshat plotësisht falas. E themeluar nga banorët lokal në 2013 me qëllim të ringjalljes së fshatit, organizata kulturore Amici del Morrutto filloi të ofrojë udhëtime falas për turistët korrikun e kaluar si një mënyrë për të filluar turizmin në Molise pas një viti tejet të vështirë për rajonin.

Me emrin Regalati il Molise, ose ‘Jepi vetes Molise’, skema lejoi turistët të qëndronin në tre shtëpi të vjetra në fshat që kishin mbetur bosh për vite falë shpopullimit, me fermerë dhe me prodhues vendas që vijnë për të ofruar prodhime për vaktet e mysafirëve dhe fshatarët e tjerë që i presin për darkë. Me 40 pushime falas në ofertë midis korrikut dhe tetorit të vitit të kaluar, Amici del Morrutto thuhet se ishte përmbytur me kërkesa, me mijëra turistë që vinin çdo ditë nga Italia por edhe shumë më larg.

Kjo skemë ka qenë një sukses i tillë sa që fshati tani ka vendosur ta mbajë këtë ofertë për një kohë të pacaktuar. Amici del Morrutto gjithashtu shpreson që iniciativa e saj do të çojë në krijimin e një rrjeti mikpritjeje në të gjithë Molise, duke përdorur shtëpi akoma më të pabanuara në fshatrat përreth për të promovuar turizëm të ngadaltë por të qëndrueshëm në zonë. Pra, të pëlqen një javë falas duke pirë verë në fshatin italian? Sigurisht që po. Aplikimet mund të bëhen përmes një formulari në faqen e internetit të Amici del Morrutto./KultPlus.com

Ekskluzive: ‘Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit’ nga Buxhovi po shndërrohet në film botëror në gjuhën italiane

Era Berisha

Romani i njohur ‘Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit’ nga shkrimtari dhe historiani i njohur, Jusuf Buxhovi, i cili së fundmi ka dalur nga shtypi nga shtëpia botuese ‘Faik Konica’ dhe është përkthyer edhe në gjuhën italiane, ka marrë një jehonë të re dhe sukseset e tij duket sikur nuk po kanë një fund, shkruan KultPlus.

Romani për herë të parë u botua në vitin 1982 dhe u përkthye në disa gjuhë botërore, tani ka ardhur me ndryshime të cilat dallojnë nga pesëmbëdhjetë botimet e deritanishme, për arsye se aspekti përmbajtësor dhe gjuhësor është plotësuar akoma më shumë. Ndërsa përkthimi në gjuhën italiane i ka dhënë romanit një frymë të re të shoqëruar me një sukses të jashtëzakonshëm në Itali ku çdo ditë e më shumë po i bëhet jehonë.

Mbrëmë, në promovimin e këtij libri në ambientin e KultPlus Caffe Gallery, Buxhovi ka shpalosur një lajm ekskluziv.

Buxhovi ka treguar se libri i tij do të shndërrohet në film botëror në gjuhën italiane dhe për këtë nismë tashmë shkrimtari kosovar ka nënshkruar disa parakontrata me një ndër shtëpitë filmike më të njohura në itali.

Tutje Buxhovi ka njoftuar se njëri nga producentët është tejet i njohur, përderisa filmi pritet të realizohet nga dy prej regjisorëve më të njohur italianë me renome ndërkombëtare, emrat e të cilëve ende nuk mund t’i zbulojë.

Ndërsa, tani për tani libri është në duart e dy skenaristëve të cilët para dy dite kanë marrë përsipër të kthejnë romanin në skenarë. Ndërsa, sipas Buxhovit, i gjithë procesi pritet të përfundojë në shtator.

“Ruajtja e karakterit të personazheve dhe aspektit të librit, ngritja e botës shqiptare në nivel botëror, projektimi kulturor i historisë shqiptare, përfshirja e Kosovës, Malësisë dhe Shqipërisë, janë këto disa nga arsyet kryesore që producenti italian dhe i gjithë ekipi kanë vendosur ti shpalosin në një film të vetëm ku synohet të tregohet fuqia e një populli të tërë”, thotë Buxhovi.

Buxhovi njofton se italianët kanë treguar një interesim shumë të madh që bota shqiptare të ngrihet në nivel botëror dhe padyshim që për të është nderë që ky film do të jetë i përmasave të tilla.

“Ky film do të jetë një film ku tregohet shpirti, mentaliteti dhe bota shqiptare. Po ashtu, italianët përmes këtij filmi dëshirojnë të krijojnë një pasqyrë të vërtetë të popullit shqiptar dhe historisë së tij. Frika ime e vetme mbetet shteti i Kosovës, për të cilën shpresoj që nuk do të jetë pengesë sepse për 15 vitet e fundit, Kosova nuk ka dhënë shenja që dëshiron të tregojë historinë e vet”, ka thënë krejt për fund Buxhovi. / KultPlus.com