Flonja Haxhaj
Talentët e rinj, ata që janë në fillim të karrierës dhe ata që tashmë kanë vendosur hapat e parë në fushën e operës, mbrëmë patën mundësinë të performojnë në koncertin ‘New Generation’ si kurorëzim i punës një-javore në punëtorinë e mjeshtrit të zërit, Jean Bernard Thomas, i cili njëherësh punon edhe më zërin e Ramë Lahaj, përcjell KultPlus.
E për të folur për punën e tij me talentët e rinj shqiptarë, me të cilët punoi përgjatë këtyre ditëve, në qendër të skenës u ftua, Jean Bernard Thomas, i cili përveç që vlerëson lart talentët, flet edhe për mikpritjen e vendasve në këto ditë të qëndrimit të tij në Kosovë.
“Unë nuk e flas gjuhën tuaj por unë jam shumë i lumtur që jam këtu dhe i ftuar nga Ramë Lahaj, për të parë se si është Kosova sepse më herët kam dëgjuar për këtë vend, ndoshta kisha krijuar përshtypje të gabuara sepse njerëzit më flisnin, dhe tani unë e njoh Kosovën dhe mund të flas për Kosovën. Jam vërtet i surprizuar që në këtë vend kaq të vogël nuk ka asnjë ndryshim me Parisin apo me Milanon, por ndryshimi me njerëzit këtu mendoj që është në zemrën tuaj, jeni njerëzit më të sjellshëm në gjithë botën”, tha Bernard Thomas në fillim të fjalimit të tij.
Tutje ai shtoi se ka parë një potencial të madh gjatë shtatë ditëve në të cilat ka punuar më artistët e rinj në këtë festival.
“Unë mund ta ndjej këtë tek ata njerëz që duan ta bëjnë operën profesion të tyre, duke provuar të gjitha nivelet si nivelin e lartë, të mesëm dhe të ulët duke e dashur muzikën me gjithë zemrën e tyre dhe për këtë jam shumë i lumtur që Rama më tha të vij këtu në Kosovë disa herë, sepse këtu ka shumë talentë”, shtoi ai teksa vazhdoi se i ka shijuar shumë ditët e tij këtu.
Ndërkaq ai dha edhe lajmin se duke parë kapacitetin e artistëve këtu, shkollën lirike të cilën supozohej ta ndërtonte në Itali do ta zhvendosë dhe do ta ndërtojë në Kosovë, në atë mënyrë që t’u japë më shumë mundësi atyre që duan ta zhvillojnë edhe më tutje këtë profesion.
E ky lajm i tij u pasua me shumë duartrokitje në publik, e më pas ju dha mundësia artistëve të rinj të performojnë veprat e përzgjedhura.
Koncertin, i pari e filloi Harris Bajraktari me ‘Notte e giorno faticar’ të gjeniut të muzikës, Wolfgang Amadeus Mozart, duke u përcjellur më pas nga Urta Haziraj me operën ‘Lámero, saro costante’ të po të njëjtit kompozitor.
Koncerti vazhdoi edhe me artistët e rinj, Bledar Domi, Anna Tafani dhe Shaban Behramaj të cilët, njëri pas tjetrit interpretuan operat, ‘Il lacerato spirito’ të Giusepe Verdit, ‘Oh! Quante volte’ të Vincenzo Bellinit dhe ‘Caro Mio Ben’ të Tommaso Giordani.
‘New generation’ vijoi me sopranon, Kaltrina Miftari, e cila në minutat e fundi është bindur nga maesto Jean Bernard Thomas për të dalë në skenë. Ajo interpretoi operën ‘Donde lieta usci’ të Giacomo Puccinit, përcjellë nga sopranoja Gesu Zefi, e cila solli para publikut të ‘RLIOF’ operën ‘L’altra notte in fondo al mare’ të Arrigo Boitos.
Më pas, tenori shqiptar, Gerald Murrja performoi ‘Dalla sua pace’ të Mozart. ‘Je veux vivre’ e kompozitorit francez Charles Gounod erdhi për publikun nga sopranoja italiane, Chiara Salerno. Ndërkaq, në vijim u interpretua opera ‘Caro nome’ e Verdit, operë kjo e sjellë nga sopranoja Rovena Xhelili, për të vazhduar më pas me ‘O isis und Osiris’ të cilën e interpretoi Xheildo Hyseni. E krejt në fund në skenë u ngjit sërish sopranoja Kaltrina Miftari e cila solli operën ‘Un bel di, vedremo’.
E për ta përmbyllur në mënyrën më të mirë të mundshme, të gjithë artistët së bashku, sollën një interpretim rrëqethës të këngës ‘Rrjedh në këngë e ligjërime’, këngë kjo që ngriti në këmbë publikun, të cilët i shpërblyen me duartrokitje të gjata.
Më pas, në skenë u ngjit i pari i këtij festivali, Ramë Lahaj, i cili përveç që falënderoi të gjithë ata që kanë punuar gjatë këtyre ditëve të festivalit, e sidomos maestron Bernard Thomas, zbuloi edhe befasinë e mbrëmjes, atë të ardhjes së një ndjekësi të madh të tij nga Shqipëria.
Elvis Kalemi, edhe pse për arsye të ndryshme nuk mundi të jetë pjesë në mesin e artistëve të përzgjedhur, atij ju dha mundësia të këndojë në skenë e më pas duke ju bashkëngjitur edhe vetë Jean Bernard Thomas.
“Elvisi nuk është selektu me këndu, por mua më ka bërë përshtypje një gjest i tij, edhe pse ai nuk është selektu në fund kur ai e merr vesh, i sjell profesorit një dhuratë, është thjesht një pije, për ta falënderuar atë për gjithë punën gjatë këtyre ditëve”, u shpreh Lahaj, duke i liruar më pas skenën vetë Elvisit, i cili më pas përçoi emocione të mëdha në publik.
I pranishëm në mesin e publikut që kishin ardhë për ta shijuar këtë mbrëmje ishte edhe këshilltari në Ministrinë e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Liburn Jupolli, i cili për KultPlus tha se ardhja e mjeshtrit të zërit, Jean Bernard Thomas, është një vlerë e shtuar jo vetëm për “Rame Lahaj International Opera Festival’ por për gjithë komunitetin e muzikës.
“Në vazhdën e gjithë zhvillimeve që po ndodhin në vend duke përfshirë edhe edicionin e dytë të mahnitshëm me program të ‘RLIOF’, në të njëjtën kohë edhe në zhvillimet që po ndodhin me zhvillimin e institucionit më të ri në vend, atë të Operës së Kosovës, Jean është një prurje shumë e mirë dhe një mik i ri shumë i mirë për të gjithë komunitetin tonë artistik dhe për të gjitha institucionet e muzikës”, tha Jupolli.
Ai më tutje komentoi edhe idenë e Bernard Thomas për ndërtimin e shkollës lirike në Kosovë duke vlerësuar se do t’i ndihmonte komunitetit të operës në Kosovë.
“E para njëherë si ide është shumë e mirë, çfarëdo iniciative që shkon drejt edukimit të gjeneratave të reja sidomos në opera është shumë e vlefshme, kështu që një kontribut i tillë do të ishte shumë i mirëpritur sidomos kur vjen prej profesionistëve të kalibrit të maestros. Kështu që është diçka që e mirëpresim, jo vetëm si ministri e Kulturës por po besoj që është e mirëpritur nga i gjithë komuniteti dhe do ishte një kompliment besoj interesant dhe i mirë ndaj shkollës e cila vetëm se ekziston në Universitetin e Prishtinës”, përfundoi Jupolli për KultPlus.
Pas përfundimit të koncertit foli edhe sopranoja Urta Haziraj, e cila shprehet tejet e kënaqur për pjesëmarrjen e saj në këtë mbrëmje dhe për përzgjedhjen e saj në mesin e të gjithë atyre që kishin marrë pjesë në punëtori.
“Ka qenë një natë shumë e bukur, një koncert me vepra tejet të vështira teknikisht, gjë me të cilën kemi punuar me maestron. Jam ndje jashtëzakonisht mirë, kjo është një mundësi shumë e mirë për secilin nga ne që kemi marrë pjesë. Me maestron kemi punuar për një javë dhe përgjatë këtyre ditëve kemi punuar teknikisht nga ora 10 deri në orën 18:30 varësisht nga numri i pjesëmarrësve. Normalisht ka qenë edhe pak e lodhshme duke e marrë parasysh që kemi punuar me një teknikë krejtësisht të re, por në fund u korr me një sukses te madh”, u shpreh Haziraj.
Ndërkaq Shaban Behramaj, falënderon festivalin ‘RLIOF’ për mundësinë e dhënë për të punuar me një profesor operistik të këtij kalibri.
“Unë kam kaluar jashtëzakonisht mirë, kam mësuar gjëra të reja për të cilat jam shumë falënderues dhe kjo natë ishte kurorëzimi i punës tonë të përbashkët me profesorin dhe pa diskutim që është një kënaqësi shumë e madhe edhe pse koha prej një jave është shumë e shkurtë me i realizu ato që profesori ka kërkuar nga ne, por jemi munduar maksimalisht që punën që e kemi bërë gjatë kësaj jave për çdo ditë me e shpërfaq sonte para publikut”, u shpreh Behramaj për KultPlus, duke shtuar më tutje që ndjehet tejet i lumtur për përzgjedhjen e tij për të performuar në këtë mbrëmje.
Tutje për KultPlus foli edhe Anna Tafani, e cila kishte ardhur nga Australia, atje ku jeton dhe vepron, për të marrë pjesë në këtë punëtori, e ftesë kjo e cila fillimisht i ka ardhur nga vetë presidenti i këtij festivali, Ramë Lahaj.
“E vlerësoj tej mase shumë sepse ka qenë një eksperiencë shumë e bukur, kemi mësuar shumë, punëtoritë kanë qenë intensive në gjithë javën dhe maestro ka punuar nga ora 10 e mëngjesit, deri në 7 të mbrëmjes dhe gjithsecili ka pasur kohën e vetë që të mësonte, ne kemi mësuar shumë edhe duke dëgjuar të tjerët dhe performanca e sotme ishte rezultat i gjithë punës që kemi pasur. Jam shumë e lumtur dhe jam shumë krenare dhe për Ramën dhe për gjithë ekipin që kanë marrë këtë iniciativë sepse është shumë e rëndësishme për të gjithë artistët e rinj të kenë këtë mundësi që të punojnë me një mjeshtër zëri nga jashtë dhe të kenë mundësi të performojnë para publikut”, deklaroi Tafani, e cila më pas tha se është një kënaqësi shumë e madhe dhe ndjehet tejet falënderuese sepse ishte një koncert shumë i bukur dhe i ndjeshëm për të.
Kurse sopranoja, Kaltrina Miftari, tha se punëtoritë e tilla janë shumë të leverdishme për artistët në Kosovë dhe festivali ‘RLIOF’ po bën një punë shumë të mirë në këtë aspekt.
“Për mua ka qenë shumë frytdhënës bashkëpunimi me maestron Jean Bernard Thomas gjatë gjithë javës qe e lamë pas. Si artiste me pervojë të gjatëe në skenë, mendoj që asnjëherë nuk duhet të mendojmeë se mesimi përfundon ndonjëherë sidoms në muzikë. Një artist i vërtetë është gjithmonë në kërkim të njohurive dhe eksperiencave të reja”, u shpreh Miftari për KultPlus.
Ndërkaq, ‘Rame Lahaj International Opera Festival do të përmbyllet me mbrëmjen gala më 31 korrik në sheshin ‘Skëndërbeu’ në Prishtinë, e ku do të performojnë artistë të njohur vendorë e ndërkombëtarë./ KultPlus.com
Foto: Rame Lahaj Opera International Festival