Joseph Haydn, (lindur më 31 mars 1732, Rohrau, Austri – vdiq më 31 maj 1809, Vjenë), kompozitor austriak. U rekrutua në moshën tetë vjecare në korin e Katedrales së Shën Stefanit, Vjenë, ku mësoi violinë dhe tastierë. Pasi u largua nga kori, ai filloi të mbështeste veten duke dhënë mësim dhe duke luajtur violinë, ndërsa ndërmori një studim rigoroz të kontrapunës dhe harmonisë. Mori shpejt vëmendjen e Pietro Metastasio dhe nëpërmjet tij u bë faktotum për kompozitorin Nicola Porpora në këmbim të mësimeve.
Duke fituar hyrjen në shoqërinë e lartë, në 1761 ai u bë kreu i institucionit muzikor në pallatin e madh të familjes Esterházy, i cili do ta mbështeste atë për pjesën më të madhe të karrierës së tij. Në këtë pozicion izolimi artistik, por me burime të shkëlqyera, Haydn u ndje i lirë të eksperimentonte dhe u detyrua të bëhej origjinal. Në vitet e fundit ai u njoh ndërkombëtarisht si kompozitori më i madh i gjallë.
Ai kompozoi vepra të rëndësishme pothuajse në çdo zhanër, dhe veprat e tij elegante dhe të këndshme balancojnë mendjen dhe seriozitetin, zakonin dhe risinë. Ai kompozoi 106 simfonitë, duke përfshirë 12 simfonitë e fundit të njohura “Simfonitë e Londrës” (1791–95). Ai praktikisht shpiku kuartetin e harqeve dhe 68 kuartetet e tij mbeten themeli i letërsisë së kuartetit. Veprat e tij korale përfshijnë 14 mesha dhe oratoriumet Krijimi (1798) dhe Stinët (1801).
Ai gjithashtu shkroi 47 sonata për piano dhe më shumë se 125 vepra të bukura për baritonin si violonçel. Njihet si formuesi kryesor i stilit klasik, ai ushtroi ndikim të madh te miku i tij Wolfgang Amadeus Mozart dhe te studenti i tij Ludwig van Beethoven.
Thëniet e tij më të famshme:
“Unë kurrë nuk kam qenë një shkrimtar i shpejtë, kam kompozuar me shumë kujdes dhe përpjekje.”
“Nëse doni të dini nëse keni shkruar diçka që ia vlen të ruhet, këndojini vetes pa askend afër.”
“Unë do të komunikoj me Zotin dhe duhet të jem i veshur siç duhet!”
“Unë ju them përpara Zotit dhe si njeri i ndershëm, djali juaj (W A Mozart) është kompozitori më i madh që kam njohur nga personi dhe reputacioni, ai ka shije dhe për më tepër aftësinë më të madhe në kompozim.”
“Nuk kishte njeri pranë që të më ngatërronte, kështu që u detyrova të bëhesha origjinal.” /KultPlus.com
