Maqedonia në një optikë të re historiografike

Jusuf Buxhovi: ”Maqedonia nga antika deri te koha jonë”, botoi “Jalifat Publishing” , Houston dhe “Faik Konica” Prishtinë, 2019.

Nga Ramadan Musliu

Projekti më i ri historiografik i Jusuf Buxhovit, “Maqedonia nga antikita deri te koha jonë” është një shembull ilustrativ i pohimit të dijetarit të njohur austriak se historia ka për funksion “zgjerimin dhe fuqizimin e botës sonë mendore, falë njohjes së thelluar të zhvillimit të përjetshëm moral” (Johann Gustav Droysen, Grundriß der Historik). Historia e Maqedonisë vjen pikërisht në një moment historik kur po bëhet ridefinimi i identiteteve etnike por edhe i atij shtetëror i shqiptarëve në shtetin të sotëm të quajtur Maqedonia e Veriut, e cila është “suksesore” e pjesërishme e territorit të Maqedonisë antike. Autori me një qasje metodologjike tashmë të identifikueshme si një sintezë e gjerë e dijes dhe informacionit për periudha përkatëse, ke ndërtuar një sistem kritik dhe rivlerësues të procesit historik, trajton edhe Maqedoninë, në dy plane kryesore: në korelacionin Maqedoni antike, si monarki dhe si perandori globale botërore me Maqedoninë e Veriut tashmë, si një sajesë politike në një teritor të tjetërsuar etnikisht, dhe, si plan i dytë referencial del ndjekja e vazhdimësisë etnike të hapësirës maqedone që nga antikiteti e deri në aktualitet, vazhdimësi kjo që favorizon popullatën autoktone, domethënë atë shqiptare.

Duke trajtuar Maqedoninë si konstrukt politiko-juridik, që nga Maqedonia antike e Filipit e veçmas e Aleksandrit të madh, krijuesit të një perandorie globale botërore, autori merret me thyerjen e tabuve politikë që janë krijuar gjatë periudhave të ndryshme e sidomos shfaqjen e Maqedonisë si një çështje sllave, si pasojë e implikimit rus në Ballkan dhe e Krizës lindore, të cilës i ka ndihmuar edhe inteligjencia romantike europiane, e cila idealizmin kulturor e hodhi në rrafshin politik, duke u përpjekur të krijojë madje edhe entitete shtetërore.
Të gjitha këto probleme, deri tek periudha e fundit, ajo e krijimit të shtetit maqedon nga Tito, si shkëputje e suksesshme e Maqedonisë nga sfera e interesit politik serb, bullgar e grek, e deri tek riemërtimi i këtij shteti në Maqedoni e Veriut, autori i vështron në kontinuitet, duke ndërtuar një rend kronologjik sipas periodizmit nga historia e përgjithshme, duke filluar me antikitetin. Autori, duke u mbështetur në një faktografi të tërë, problemin maqedon e nxjerr jashtë sferës sllave, të cilët shfaqen në Ilirik nga mesi i shekullit VII , Maqedoninë e trajton si një hapësirë dhe etni që vjen nga degëzimet pellazge, të vendosur në trekëndëshin mes ilirëve, thrakëve dhe dardanëve, madje duke i përafruar me dardanët si suksesor të perandorisë së hershme po ashtu të një koncepti botëror të perandorisë së tyre që gjen inkarnim në atë maqedone të Aleksandrit të madh. Duke trajtuar fillesën maqedone, së pari në domenin e mitit mbi Makedonin si të birin e Zeusit, apo të birit të LIkaonit, të birit të Pellazgut, pra si nip i Pellazgut apo edhe si të birit të perëndsisë egjiptase, Ozirisit, megjithatë origjina e tij mbetet pellazge, domethënë e përbashkët me popujt të tjerë më të cilët ishte i rrethuar, me Brygët, Pajonët apo dardanët, siç i njeh G.F. Hani, dhe ilirët e thrakët që janë të një gjaku sa na e kujton pohimin e Georgievit, i cili thotë se maqedonët, epirotët, thrakët e madje edhe ilirët e flasin të njejtën gjuhë. Kësisoj historia edhe antike edhe e tanishme e Maqedonisë është ë pashkëputshme nga kompleksi pellazg e veçanërisht e lidhur me atë dardane, të cilët, sikurse edhe me Tribalët, kanë bërë lufta të pandërprera, si karakteristike e luftërave brenda llojit të fiseve pellazge.

Pas rënies nën sundimin e Perandorisë romake roli i maqedonëve vjen duke u zbehur sa ata shkrihen në etninë dominuese, atë liro-dardane, duke ruajtur vetëm tiparet gjuhësore dhe kulturore, por edhe famën e dikurshme me të cilën do të lidhet edhe vetë Skënderbeu duke u cilësuar si princ i maqedonëve dhe i epirotëve. Mengadalë Maqedonia vjen duke u zbehur si entitet shtetëror dhe si bartës i dikurshëm i një perandorie gjithëbotërore. Një përpjekje për ta faktorizuar, përkatësisht për ta politizuar, bëhet me ardhjen e sllaveve, përkatësisht sundimi bullgar i këtyre trojeve, çështje që ende nuk është ndriçuar sa duhet shkencërisht. Manipulimet e mëdha bëhen nga politikat shtetërore të dy shteteve, bullgarëve dhe serbeve, sidomos ne periudhën e ekspansionit të tyre gjatë shekullit XIX dhe XX, periudhë kur në Serbi zë fill shkolla nacional-historike e themeluar nga Garashanini, modelet e të cilës edhe sot i ndjekin historianët shqiptar, duke pranuar të gjitha falsifikatet e tyre. Po kaq rol në këtë spekulim historik kanë edhe bullgarët, të cilët një gjuhë liturgjike, çfarë ka qenë sllavishtja, mundohen ta bëjnë një gjuhë të perandorisë bullgare më një shtrirje të gjerë në Ilirik.

Me invanzioni osman problemi maqedon, deri në fazën e dekompozimit të kësaj perandorie, mbetet si i margjinalizuar ngase statusi i saj është i njëjtë me të gjithë shqiptarëve. Maqedonia, pjesa më e madhe e territorit të sotëm, hyri në kuadër të ndarjes administrative të kohës, si Vilajet i Manastirit, kurse në planin global popullata edhe kulturalisht edhe politikisht është unijon me ato të vilajeteve të tjera dhe përpjekjeve për pavarësim. Vetëm më shfaqjen e krizës lindore, domethënë me implikimin rus në Ballkan, Maqedonia imponohet si një çështje e kohës që duhet të shkojë në kuadër të procesit të defaktorizimit të elementit shqiptar, ndonëse gjatë kësaj periudhe edhe në këtë pjesë shqiptare ka përpjekje për inkuadrim në proceset politike që do të shpinin nga shkëputja prej Perandorisë otomane. Implikimi rus nënkupton implikimin sllav, përpjekjet serbe dhe bullgare që të marrin në administrim këtë hapësirë, lëvizje që shkojnë në disfavor të elementit shqiptar, Madje kjo krizë rezulton edhe në luftëra ballkanike, pas të cilave territori maqedon trajtohet si pjesë e Serbisë së vjetër, gjithnjë në pajtim me spekulimet dhe falsifikimet historike serbe.

Megjithatë shqiptarët, përkundër këtyre përpjekjeve janë element aktiv, ngase marrin pjesë në të gjitha proceset e rëndësishme të Perandorisë osmane, për të mos thënë se janë faktori kryesor në lëvizjen xhonturke, nga e cila shqiptarët dalin të deprimuar. Brenda këtyre rrethanave Manastiri, por edhe Shkupi behën qendra të rëndësishme të lëvizjeve politike dhe kulturore shqiptare, qoftë kur është fjala për organizimin e Kongresit të alfabetit të (1908) në Manastir apo përpjekjet që Shkupi të bëhet qendër politike e lëvizjes për pavarësinë s Shqipërisë. Gjatë kësaj periudhe e mbizotëron ideja e integralizmit kombëtar, ide që gjithnjë do të zbehet pas krijimit të shtetit shqiptar me shpalljen e pavarësisë në Vlorë në fund të nëntorit të vitit 1912. Gjatë periudhës midis dy luftërave botërore shqiptarët e Maqedonisë, të mbetur nën tutelën serbe, i nënshtrohen një presioni të madh që është një lloj specifik i gjenocidit ngase në këtë kohë bëhet marrëveshja e njohur e Lloznaës mes Serbisë dhe Turqisë, me të cilën bëhen një shpërngulje masovike për në Turqi. Studiuesi Buxhovi, duke ndjekur parimin e objektivitetit shkencor, bën edhe zbardhjen e disa të vërtetave të kamufluara nga historiografia sllave, veçanërisht kur është fjala për proceset politike mbi të cilat kinse është mbështetur tradita e popullit maqedon, para se ai të identifikohet si një nacion, merret vesh i kamufluar. Ndër këto ngjatje është pa dyshim Kryengritja e Ilindenit dhe Republika disaditëshe e Krushevës, që është një lëvizje e nxitur nga bullgarët dhe ku shqiptarët u përdorën si një burim i konfliktit reciprok, në njërën anë popullata ortodokse shqiptare e në anën tjetër, ajo e besimit islam. Këtë ngjarje tragjike dhe pa ndonjë peshë historike më vonë përpiqen edhe disa qarqe politike ta marrin si një aktivitet të përbashkët maqedono-shqiptar, duke i dhënë konotacione politike të kohës së vet.

Megjithatë, në këtë periudhë, të cilën autori i cilëson si rikthim të Jugosllavisë, kur ndodh edhe një rindarje administrative e Maqedonisë, duke marrë statusin e një banovine, e ashquajtur e Vardarit, kur ndodh dominimi i elementit sllav, në radhë të parë i atij serb, i cili Maqedoninë e shndërroi pas asnjë bazë historike, etnike dhe politike në “Serbi të vjetër”, megjithatë Maqedonia, përkatësisht Shkupi, mbetet si një epiqendër e zhvillimeve kulturore ehe politike e shqiptarëve sepse dominanca entike ishte ajo që e përcaktonte qoftë edhe kuantitativisht zhvillimet e të gjitha sferave.

Kapitull më vetë në libër dhe që gjen në trajtim shkoqitës është ai “ Republika e Maqedonisë dhe Jugosllavia – Maqedonia krijesë e Titos”, problemi maqedon kalon nga një nivel gjeografik jo vetëm në nivel politik, por shtetëror, sepse kthesa e madhe që u bë në Jugosllavinë e atëhershme me Luftën e Dytë Botërore, bëri që Maqedonia të pushojë së qeni monedhe për kusuritje, sepse ajo shndërrohet në një entitet shtetëror dhe sllavët e kësaj hapësire katapultohen me identitet të ri, shndërrohen në komb maqedon, çështje që do të ketë pasoja të rënda për popullatën dominuese shqiptare të kësaj hapësire. E gjithë kjo ndodh me vendimet e Kuvendit të tretë të AVNOJ-it të mbajtur në Beograd më 1945, kur kinse me vullnetin e lirë të gjitha pjesët e ish-Jugosllavisë monarkiste i bashkohen shtetit të ri komunist. Në libër jepet një pasqyre e gjerë e zhvillimeve politike të kohës, por edhe ushtarake, të cilat, për shkak të politikës pragmatiste të Titos, arritën të largojnë pretendimet hegjemoniste serbe dhe bullgare nga Maqedonia, ndonëse me një kosto të madhe për etninë shqiptare. Në kuadër të këtyre proceseve një vështrim i rëndësishëm i bëhet edhe lëvizjeve nacionaliste shqiptare, organizimin e frontit antisllav, midis të cilave shquhet NDSH, që është një përpjekje e vonuar e implikimit euroatlantik në Ballkan, të cilët mendonin që përmes elementit shqiptar të bëjnë ndryshime në hartën politike jugosllave, pasi që e panë gabimin strategjik të Jaltës dhe konferencave të tjera. Edhe NDSH, sikundër edhe lëvizjet e tjera politiko-ushtarake dështojnë ngase inicimi i saj ishte vetëm një sprovë se çfarë mund të bëhej po qe se krijohet një momentum politik për ndryshimin eventual në këtë hapësirë. Një hapësirë të gjerë zë trajtimi i zhvillimeve politike në vend gjatë periudhës së pas çlirimit dhe deri tek krijimi i shtetit të pavarur maqedon sikundër edhe analiza e shkaqeve politike që shpiejnë deri të shpërthimi i luftës së fundit në vitin 2001, të njohur si luftë e Ushtrisë çlirimtare Kombëtare. Edhe kësaj ngjarjeje me peshë, e cila çon deri të Marrëveshja e Ohrit, për të cilën autori mendon se është një përmbyllje e pa suksesshme politike e një luftë të suksesshme, i jep një tretman të duhur, duke e marrë si një ngjarje me peshë historike, duke i ndarë komponentet qenësore të saj, atë ushtarake, diplomatike dhe politike.

Edhe kjo luftë nuk solli atë për të cilën ishin bërë sakrifica njerëzore, ndonëse në një rrafsh të të drejtave të njeriut u arrit një përparim, por jo edhe qëllimi themelor, shndërrimin e shqiptarëve në një faktor shtetformues, pa të cilin shteti Maqedonia e Veriut nuk mund te ketë perspektivë dhe ky status inferior do të jetë gjithnjë burim i krizave të reja.

Edhe në këtë kapitull jepet një pasqyrë e gjerë e zhvillimeve politike në kuadër të të cilave përfshihet edhe spektri politik që nga themelimi, ridefinimi i programeve të tyre në varësi nga kushtet e reja të krijuara me kontekstin e ri politik.

Në fund të themi se ky botim kapital për historinë e Maqedonisë, i cili pret një receptim dhe një qasje kritike historiografike, sepse rëndësia e tij është ajo që e bën të paevitueshëm një akt të tillë, duke qenë së është iunicues dhe frymëzues për trajtimin e çështjeve të shtruara në një plan më të gjerë, paraqet edhe një sukses shumë të madh të Jusuf Buxhovit si historian, që lirisht mund të konsiderohet si një pjesë komplementare të projektit Kosova në tetë vëllime, pasi që historia e kësaj hapësire është e pashkëputshme me historinë e Kosovës. /KultPlus.com

Promovohet libri i fundit i Jusuf Buxhovit: Maqedonia, nga antika deri te koha jonë

Buxhovi i jep një tjetër dhuratë historiografisë me një vepër voluminoze mbi Maqedoninë që nga koha antike deri në kohën tonë. Në librin e tij më të ri, me mbi 1000 faqe, Jusuf Buxhovi eksploron të gjithë historinë e Maqedonisë, përcjellë KultPlus.

 Sipas kritikëve dhe miqëve të autorit, libri është quajtur si pjesë e librit disa-volumësh i veprës ‘Kosova’. Fjalën e fillimit në këtë promovim e ka marrë botuesi dhe miku i Buxhovit, zotëri Nazmi Rrahmani.

‘Autori ka nisur ta shkruajë këtë libër duke parë që Maqedonia trashëgon edhe një pjesë të shqipëtarëve, që nga ilirët e deri sot. Autori ka ngrituar çështjen maqedone duke trajtuar çdo aspekt të saj, si gjeografik e politik ashtu edhe etnik’ tregon Rrahmani.

Lëvdatave për librin pati edhe Ramadan Mjeku, përfaqësues i shtëpisë botuese, i cili ka treguar për bashkëpunimin e gjatë të tyre me shkrimtarin Buxhovi. Ai ka treguar që autorë si Buxhovi ‘e kanë marrë përgjegjësinë për ta treguar si të mirëfilltë historinë e kombit tonë.’

Urimeve për mikun e tyre i është bashkangjitur edhe redaktori i librit zotri Musliu. ‘Libri i Buxhovit i ka tejkaluar të gjitha pritshmëritë tona. Libri vie në një moment historik kur po bëhet ridefinimi dhe riemërimi i Maqedonisë. Autori e ka ndarë Maqedoninë në dy periudha, në kohën antike dhe moderne duke komentuar edhe në riemërimin e saj si pjesë e propagandave politike’ u prononcua redaktori i librit.

Musliu gjithashtu ka treguar që autori është mbështetur në një faktografi duke treguar lidhjet e maqedonëve me dardanët, si dhe duke gjetur lidhje farefisnore mes dy vendeve. Ai citon nga libri i Buxhovit duke thënë ‘maqedonët, grekët e pëllazgët e flasin të njëjtën gjuhë. Kronologjizmi i detajuar i historisë së Maqedonisë na mëson se si janë zhvilluar ngjarjet që nga antika deri në kohërat tona”, ka thënë Musliu për librin.

Në qendër të këtij libri janë shqiptarët, pavarësisht në cilën pjesë jetojnë, ka shtuar Musliu. Musliu na bën të ditur gjithashtu që Serbia i referohet Maqedonisë si ‘Serbia e vjetër’ duke treguar tendencat territoriale ndaj këtij shteti, në fund të fjalës së tij për librin.

Një kapitull të veçantë të këtij libri e përbën çështja e ekzistencës apo jo të popullit maqedon, duke i ftuar lexuesit të diskutojnë e të mendojnë më gjatë për këtë temë. Promovimi është përmbyllur nga vetë Buxhovi i cili ka thënë se Dardania çfare e njohim ne nuk është ajo që ka qenë, ashtu siç nuk është as Maqedonia, prandaj ka marrë përgjegjësinë ta shkruajë.

‘Libri është përkthyer në anglisht dhe pritet që të botohet në këtë gjuhë në fund të këtij viti’ ka sqaruar autori Jusuf Buxhovi për të pranishmit. Së fundi autori ka shtuar që ndihet i zhgënjyer nga raportimi i medieve për 12 qershorin, ditën e Çlirimit, që sipas tij, është përdorur për përfitime të tyre politike. Sipas Buxhovit, ngjarje si kjo e sotmja janë shkaku që ai merret me punën e dokumentimit të saktë të historisë.

 Fare në fund autori ka paralajmëruar librin e radhës që është ‘Dardania mesjetare’. Ky libër do të plotësojë trinomin historik të krijimtarisë së Jusuf Buxhovit./RronaJaka/KultPlus/

Jusuf Buxhovi promovon librin “Maqedonia nga antika deri te koha jonë”

Autori Jusuf Buxhovi sot promovon në kryeqytet librin e tij më të ri “Maqedonia nga antika deri te koha jonë”.

Në këtë vepër voluminoze, autori, jo vetëm që i plotëson me argumente të tjera disa nga tezat e shfaqura në “Kosovën” në tetë vëllime rreth ndërlidhjes së ilirëve me pellazgët dhe të rolit të madh të Dardanëve e Dardanisë në formimin e perandorive të mëdha botërore: Trojës, Romës dhe të Bizantit me ç’rast ata shihen edhe si shtrat i qytetërimit antik, por qëndrimin për mosekzistencën e “shtetit mesjetar serb” dhe të gënjeshtrën për gjoja “Kosovën – djep shpirtëror dhe historik serb” e riformulon me shkëputjen e Rashës dhe dinastisë së Nemanjajve nga origjina sllave (serbe) duke e ndërlidhur atë me origjinën e botës ilire.

Promovimi mbahet në ora 18:00 në librarinë Dukagjini./KultPlus.com

Promovimi i “KOSOVËS” I-V në Manhajm

Nën organizimin e Shoqatës humanitare “Dardania” të Manhajmit, sot u promovua “KOSOVA” I-V e Jusuf Buxhovit. 

Kryetari i Shaqatës “Dardania”, Naser Hoxha, tha se vepra e historianit Buxhovi vjen në ambientin e këtushëm të bashkësisë shqiptare në kuadër të përpjekjeve që të promovohen vlerat e rëndësishme shqiptare, që i shërbejnë emblemës së saj identitare në raport me atdheun por edhe Gjermaninë, ku jetojnë.

Historiani Buxhovi me këtë rast përkujtoi se identiteti shpirtëror dhe historik shqiptar me rrënjë në atikitet, doli në pah pikërisht nga historianët dhe gjuhëtarët gjermanë para katër shekujsh, me ç’rast, nga ana e tyre u njohtua opinioni shkencor dhe politik botëror rreth kësaj të vërtete që kërkohej të mbahej e fshehur. Sipas Buxhovit, gjermanët ishin të angazhuar edhe në çastet vendimtare në dobi të shtetndërtimit shqiptar si dhe në çlirimin e Kosovës dhe njohjen si shtet të pavarur.

Duke folur për këtë të arritur historike ndër më të mëdhatë e shqiptatizmit në këtë shekull, historiani Buxhovi tha se shteti Kosovës nuk po konsolidohet në përputhje me idealet e themeluesve të tij. Për këtë ai fjësoi klasën e papërgjegjshme politike të përkrahur nga një pjesë e faktorit ndërkombëtar e interesuar që Kosova të mbetet poligon i krimit ndërkombëtar./KultPlus.com

Loja me alteregon

Albulena Krasniqi

Romani “Dushkaja”, i autorit Jusuf Buxhovi, është ndërlidhje paralele tematike ndërmjet historiografisë dhe anës shpirtërore. Këto dy çështje janë emblema e këtij romani bashkëkohës. Prozën e karakterizon narratori i gjithëdijshëm, i cili ngjarjen e rrëfen me procedim realist, duke specifikuar kështu vendin(atelien), ndjenjat e piktorit, e deri te konteksti kohor historik.

Në qendër të romanit kemi piktorin, një intelektual që është vazhdimisht në luftë me trazimin e brendshëm shpirtëror,shkaktuar kështu nga gjendja kritike, politike e vendit të tij. Vend ky, i dhënë me emër simbolizues në vepër : “Dushkaja”, që si titull, mund të merret si një toponim, metaforë, apo alegori, nëpërmjet së cilës autori mjeshtërisht paraqet edhe historinë e vendit në depresion. Periudha e vështirë në të cilën ky vend ndodhet, pasqyrohet mjaft mirë nga frazat e shumta në vepër.

“Po kameleonët?…Si ta zunë udhën kur ata me përshtatjen në përputhje me rrethanat nuk shqetësojnë kënd?…Shmangin ngatërresat e panevojshme, ndonjëherë edhe luftërat,madje..Me të tillë Dushkaja e harruar është plot e përplot…Janë hijeshia e saj…

Ata janë pjesë e mashtrimit më të madh me të cilin ndeshet bota.”

Në një botë pushtuar nga krimi, vrasësit me pagesë, si dhe ndërrimi i përhershëm i ushtrive, në luftërat pa mbarim, gjeneralët e pasluftës dhe komandantët e vetëshpallur, të cilët rrënojnë konceptin e lirisë, si dhe cubat, që me një fjalë nënkupton, tradhtarët e kombit.

Të gjitha këto dukuri, të ndodhura në “Dushkajën e harruar të mbushur me ferra e murriza”, vend, i cili në zemrën e piktorit, cilësohet i pastër,i pafajshëm.

Dialogu në vepër, zhvillohet ndërmjet piktorit, me “zërin”. Ky i fundit, është personazh fiktiv, që simbolizon ndërdijen e piktorit, e që ne lirisht mund të themi, se personazhi i veprës ndahet në dysh, pra, krijon alteregon e tij, duke e liruar nga vetja përbindëshin e mbyllur, gjatë gjashtëdhjetë viteve karrierë, si në agoni. Duke vendosur kështu, që ta lë të frymojë, dhe të lëvizë,e t’i kushtëzojë lojën “cicmic”, e cila artistit i shërben për të sfiduar veten në relacion me veten. Shoqërimi nga ky personazh, vjen në fillim të veprës, e qëndron deri në fund të saj, për ti shtuar kështu dramacitetin analizës së veprave artistike, si dhe shqetësimit krijues.

Kthimi në retrospektiv, ngarkon thellë psiken e piktorit, dhe loja që nga sytë e tij shihej si konceptim i luftës në relacion me zërin, përderisa vendos gurët në dërrasën e cicmicit, dilemat e veprimit të tij  zgjasin dhe janë çdoherë ndërmjet triumfuesit ose humbësit, por që loja, duhet patjetër të luhet, kusht ky, që i rikujtohej nga kundërshtari pa formë!

 Autori, nëpërmjet figurës së alegorisë, pasqyron qëndrueshmërinë e njeriut shqiptar, edhe përkundër dhunës e tmerrit të përjetuar. Pra, natyrisht, ky roman duhet të kuptohet më thellë, e jo në kuptimin sipërfaqësor të tij. Loja që detyrimisht luhet, figuron gjendjen e intelektualit shqiptar, i cili është pre e aparaturës shtetërore, e cila dhunon psiken dhe fizikun e atyre që nuk janë të gatshëm për bashkëpunim.

“Horri,horri!…Je mospërfillës!…Je kryengritës si gjithë soji i poshtër i krijuesve!…për këtë do ta paguash!… Mbas atyre çirrmave pashë grushtin e tij si mu afrua te hunda…Një unazë e madhe shkëlqente e gatshme të më qëllonte.”

Gjaku si element i  përdorur tejmase në vepër, shtron përpara historinë e një vendi, ku gjaku si njollë famëkeqe, ka ndjekur përherë popullin shqiptar. Dhe këtë periudhë kohore, e cila jepet numerikisht në vepër, përshkon periudhën afro një shekullore.

Ndërsa shkronjën A, piktori e vendoste në fundin e çdo vepre të tij, duke treguar kështu, se krijuesi ndodhej përsëri në fillim, ani pse e përfundon atë, njëkohësisht duke përshkruar kështu edhe natyrën e tij të padefinuar.

Ndryshimet e shpeshta të temperaturës trupore të artistit, ngërthejnë kuptimin alegorik, për gjendjen dëshpëruese individualo-kolektive të popullit tonë.

Buxhovi, kërkon dritën e lirisë, për popullin e Dushkajës, dhe mëkëmbjen e saj, nga e kaluara e errët historike, si dhe kërkon të fshihen gjurmët e së tashmes, të përfaqësuara nga motivet kameleonase.

Ky roman, ndërlidh mjaft mirë elementin historik me atë letrar, duke na dhuruar kështu realitetin e Kosovës së pasluftës, përmes gjuhës metaforike të autorit mjeshtër./KultPlus.com

Azem Shkreli – ikonë e poezisë shqipe

Në “Takimet letrare Azem Shkreli”, që u mbajtën dje në Ennpental të Gjermanisë, me ç’rast, nën organizimin e Lidhjes së Shkrimtarëve nga Gjermania, krijues të shumtë nga diaspora, përkujtuan poetin tonë të madh, tashmë ikonë të poazisë shqipe, u promovuan edhe veprat e historianit dhe shkrimtarit Jusuf Buxhovi “KOSOVA” I-V si dhe romani “Dosja B”.

Me këtë rast, autori Buxhovi, pasi që evokoi disa kujtime nga jeta dhe vepra e Azem Shkrelit, u ndal te disa aspekte që lidhen me konceptin historiografik të “KOSOVËS” si dhe hapjen e çështjeve që zgjuan reagime të shumta në disa qarqe shkencore dhe politike në Beograd, Tiranë dhe Prishtinë nga ato obkektive e deri te refuzueset dhe anatemueset deri e përmasave linçuese, siç ishin nga Akademia e Sebe e Shkencave dhe Arteve, të cilave, në njëfatë dore, iu bashkuan edhe disa “akademikë” dhe “historianë” nga Kosova!

Sipas autorit, reagimet nga Beogradi ishin të pritshme,ngaqë për herë të parë, nga një autor shqiptar kundërshtoheshin gënjeshtrat historike për gjoja shtetin mesjetar serb në Kosovë si dhe tezat e tyre shoveniste për “autoktoninë e mjegulluar të shqiptarëve në mesjetë” e shpifje të ngjashme me të cilat është ushqye politika antishqiptate në dy shekujt e fundit me pasoja tragjike për shqiptarët. Ndërsa reagimet e ngjashme nga Prishtina, autori i lidh me mendësinë e historiografisë serbe të thadruar te shumë prej tyre si dhe frikën se rrënimi i tyre rrënon edhe “kredibilitetin shkencor” të veprave të tyre! Sidoqoftë, sipas Buxhovit, “Kosova” theu këtë diskurs dhe i hapi udhën një qasjes tjetër në historiografinë shqiptare drejt lirimit nga kthetrat e ideilogjisë si dhe nga diktati i Beogradit dhe kornizave antishqiptare.

“KOSOVA” po ashtu u hapi rrugën edhe rishqyrtimeve të domosdoshme brenda historiografisë shqiptare në raport me antikitetin, ku teza pellazge fiton legjitimitet ndaj rrudhjes te ilirishtja si dhe ridefinimi i raporteve iliro-romake dhe atyre me Bizantin dhe kundrimit “pushtuesi”, me ç’rast dardanët dhe ilirët shihen ndërtues të tij, gjëqë arbërit i vendos në qendër të perandorisë dhe assesi në margjina apo në perferi të saj. Buxhovi këtë e arsyetoi me perandorët dardanë-ilir Konstandinin e Madh dhe Justiniani si dhe reformat e tyre me cilat Iliriku dhe Dardania morën rolin e rikthimit të saj në histori për dhjetë shekuj.


Me këtë rast, autori u ndal edhe te aktualiteti politik për të cilin tha se është në shpërputhje të thellë me aspiratat histotike të shqiptarëve për liri,demokraci dhe përkatësi përendimore nga shkaku se kjo klasë politike idelin e shtetit e ka kthyer në plaçkë për pasurim dhe despotizëm politik. Shkas për këtë revoltë ishte romani “Dosja B”, që pa ashtu u promovua gjatë këtyre takimeve. Autori, tha se historia nuk mund të kthehet në fakt jetësor pa letërsinë dhe artin, dhe se romani “Dosja B” i ka shërbyer që luftës së fundit që ishte heroike dhe e drejtë t’ia nxjerr në pah edhe anët e errta, veçmas kur në to kyçen strukturat kriminale, heronjtë e rremë dhe gjithëfarë ujemu, zhvillime këto që janë të pashmangshme dhe pjesë e dramave dhe teagjikës së tyre, por që ato bëhen apokolptike kur “çlirimtarët” uzurpoj ë pushtetin dhe kthehen në pushtues të brendshëm!

Jusuf Buxhovi promovon librin në Gjermani

Buxhovi – mysafir i takimeve letrare “Azem Shkreli” në Gjermani.

Në takimet e sivjeme letrate “Azem Shkreli”, që mbahen nesër (e diel) në Ennepetal të Gjermanisë, (“Haus Ennepetal”, Gasstrase – 10), shkrimtari dhe historiani Jusuf Buxhovi,.promovon librin historiografik “KOSOVA” I-V si dhe romanin “DOSJA B”.

Gjatë qendrimit disaditësh në Gjermani, autori do të ketë disa promovime të veprave të fundit në qytet gjermane./KultPlus.com

Botohet libri “Maqedonia nga antikiteti deri te koha jonë” nga Jusuf Buxhovi




Ka dal nga shtypi libri “Maqedonia nga antikiteti deri te koha jonë” i autorit Jusuf Buxhovi.

Studimi monografik mbështetet mbi konceptin se Maqedonia nga antikiteti, mesjeta e deri te koha jonë është pjesë e botës ilire-dardane. Duke u përqendruar te faktorët etnikë, shoqëror-politik dhe kulturor në një vazhdimësi mbi dy mijë vjeçare, në trekëndëshin e mbretërive maqedone, dardane dhe asaj epirote, nxirret në pah një identitet i caktuar historik me trashëgimtar të vetëm shqiptarët e sotëm. 

Në këtë vepër voluminoze, autori, jo vetëm që i plotëson me argumente të tjera disa nga tezat e shfaqura në “Kosovën” në tetë vëllime rreth ndërlidhjes së ilirëve me pellazgët dhe të rolit të madh të Dardanëve e Dardanisë në formimin e perandorive të mëdha botërore: Trojës, Romës dhe të Bizantit me ç’rast ata shihen edhe si shtrat i qytetërimit antik, por qëndrimin për mosekzistencën e “shtetit mesjetar serb” dhe të gënjeshtrën për gjoja “Kosovën – djep shpirtëror dhe historik serb” e riformulon me shkëputjen e Rashës dhe dinastisë së Nemanjajve nga origjina sllave (serbe) duke e ndërlidhur atë me origjinën e botës ilire. 

Kështu, duke u mbështetur mbi dokumente të shumta nga Vatikani, Bizanti, po edhe ato sllave, që nuk janë manipuluar dhe sajuar nga historiografia serbe dhe ajo ruse e shekullit të kaluar dhe në vazhdimësi, dinastia e Rashës del e veçuar nga formacionet politike dhe shoqërore sllave, të faktorizuara në mesjetë nga Vatikani dhe Kostandinopoja për qëllime politike, me ç’rast edhe përpjekjet hegjemone të Nemanjajve në Ilirik, të cilësuar vazhdimisht si Tribal (fis ilir) shihen si vazhdimësi e mbretërisë dardane për ta trashëguar kurorën e Bizantit, gjë që nuk është e rastit që edhe në bulat dhe kartat e pamanipuluara nga Beogradi, në kuadër të shtetit të Rashës vazhdimisht përfshihen edhe Arbrit dhe Maqedonët. Në këtë aspekt, dinastia rasiene e Nemanjajve, krishterimin e shfrytëzoi për pushtet politik siç kishte vepruar Konsandini i Madh dhe Justiniani, me ç’rast, në raporte e reja të ndarjes së kishave dhe luftës së tyre për pushtet, ndonëse së fundit u mbështet te kisha lindore, ruajti lidhjet e mira dhe madje të pashkëputura me Vatikanin dhe katolicizmin, së cilit edhe i kishte takuar nga fillimet dhe prej nga buron edhe fuqia politike e tyre. 

Në pjesën e fundit, që ka të bëjë me zhvillimet nga Kriza Lindore e këndej,e ku për herë të parë shfaqet edhe Maqedonia si koncept gjeografik për qëllime hegjemoniste serbe, greke dhe bullgare prej nga, në vitin 1944, Titoja e shfrytëzoi për krijimin e republikës maqedone në kuadër të federatës jugosllave, shpërbërja e ish Jugosllavisë në vitin 1991 si dhe shpallja e shteti të pavarur maqedon, shihet si një zhvillim antihistorik për rrëzimin e identitetit historik të shqiptarëve. Të trajtuar si pakicë, shqiptarët përjashtohen nga shtetformimi, me çka edhe lufta e vitit 2001 shihet e papërfunduar, ndërsa shteti maqedon, i përkohshëm dhe faktor i një krize të hapur.

“Maqedonia nga antikiteti deri te koha jonë” botohet nga “Jalifat Publishing” – Hustoni dhe “Faik Konica” – Prishtinë dhe ka 1068 faqe. Pritet që promovimet e para të bëhen në Shkup dhe Tetovë nga fillimi i qershorit, ndërsa në Prishtinë gjatë Panairit të Librit. / KultPlus.com

“Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit” në Panairin e Librit në Paris

Në Panairin Ndërkombëtar të librit në Paris, që u hap pardje, ka gjetur vend edhe romani i Jusuf Buxhovit “Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit” (QUI REISTE A LA PESTE RESISTE AU DIABLE), i botuar nga botuesi i njohur parisien “L’Harmattan” në përkthimin e Odette Marquet.

Romani i Buxhovit në frëngjisht ka pasur dy promovime të suksesshme në Paris si dhe tri ribotime brenda një kohe të shkurtër në Francë.


Në Panairin e Librit, autori Buxhovi, është prezantuar në stendën e botuesit parisien “L’Harmattan”, bashkë me autorët tjerë shqiptarë të përkthyer nga ky botues me renome botërore.

Romani “Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit”, i botua në vitin 1982, krahas dhjetëra ribotimeve, është përkthyer edhe në sllovenisht (1990), serbisht (1986) dhe është në përkthim e sipër edhe në italisht dhe anglisht. / KultPlus.com

Tri vëllime të ‘Kosovës’ nga Jusuf Buxhovi do të promovohen në Zagreb

Gjatë qëndrimit në Zagreb, historiani Buxhovi do të pritet në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kroacisë, në Rektoratin e Univeristetit të Zagrebit si dhe nga Kryebashkiaku i Zagrebit

Në kuadër të “Javës së Kosovës në Kroaci”, ku me shumë manifestime kulturore dhe artistike shënohet 11 vjetorit i pavarësisë së Kosovës, në Zagreb, promovohen tri vëllimet e fundit të “Kosovës” së Jusuf Buxhovit. 
Promovimi i organizuar nga Këshilli i Pakicës Kombëtare Shqiptare në Zagreb dhe Qyteti i Zagrebit, mbahet këtë të hënë, më 11 shkurt, në orën 18, në bibliotekën e kryeqytetit “Bogdan Ogrizoviq”.

Për veprën e Buxhovit flet historiani Njazi Muhamedi.

Gjatë qëndrimit në Zagreb, historiani Buxhovi do të pritet në Rektoratin e Universitetit të Zagrebit nga rektori, prof.dr. Damir Boras si dhe në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kroacisë, me ç’rast, në këtë institucion me renome shkencore do të bisedohet për projektet e përbashkëta hulumtuese, sidomos ato që prekin raportet shqiptare-kroate nga mesjeta e tutje. Historiani Buxhovi do të pritet edhe nga Krybashkiaku i Zagrebit, Milan Bandiq.

Buxhovi: Çmimi amerikan botuesit Ramiz Tafilaj, mbështetje shtetit të Kosovës dhe historisë së saj

Nga Jusuf Buxhovi

Çmimi i Presidentit për Arritje Jetësore (President’s Lifetime Achievement Award) që iu dha Ramiz Tafilajt, drejtor i shtëpisë botuese “Jalifat Publishing” nga Houstoni, është shpërblimi më i lartë për vullnetarët në Shtetet e Bashkuara.

“Keni shërbyer si model i shpirtit amerikan. Orët e shumta të shërbimit tuaj kanë forcuar lidhjet e bashkëpunimit dhe besimin që afron njerëzit me njëri-tjetrin, ndërsa keni ndihmuar për të zgjidhur disa nga sfidat më të mëdha të kohës sonë, shkruan pos tjerash kyetari Trump.

Në të vërtetë, Z. Tafilaj u nderua veçanërisht për punën e jashtëzakonshme për shqiptaro-amerikanët dhe për punën e tij në çështjet shqiptare në Ballkan në lidhje me politikën amerikane në rajon, por ajo që e dalloi veprimtarinë e tij të palodhshme nga të tjerët në SHBA dhe këtij çmimi i jep një peshë të veçantë, është padyshim veprimtaria e tij botuese, me ç’rast, botimi i “Kosovës” në tetë vëllime si dhe përkthimi i saj, në tri vëllime në anglisht, paraqesin një të arritur të jashtëzakonshme, një punë pionieri, që i takon shtetit dhe institucioneve akademike.

Me këtë rast duhet thënë se botimi në anglisht i “Kosovës” në vitin 2014, në saje të përkushtimit të madh të botuesit Tafilaj, si vepra e parë historiografike e një autori shqiptar e përmasave të tilla shkencore, jo vetëm që ka depërtuar në tregun amerikan të librit, por është futur në të gjitha institucionet shkencore dhe universitare amerikane dhe në Bibliotekën e Kongresit me statusin e literaturës për historiografinë e Europës Juglindore. Si e tillë, “Kosova” në tri libra, në anglisht, shfaqet si dëshmi historike për shtetin e Kosovës, por edhe për historinë shqiptare nga antikiteti deri te koha, e fokusuar te Dardania si epiqendër e saj etnike, shoqërore dhe politike, dëshmi kjo që kthen rëndësinë e shqiptarëve për qytetërimin antik si faktor të saj përbërës dhe njëherësh rrënon gënjeshtrën e propagandës serbomadhe për gjoja Kosovën “djep mesjetar të shtetit serb” dhe shqiptarët pa identitet kulturor dhe historik, të shpërndara prej tyre prej dy shekujsh, të cilave u ka munguar kundërpërgjigja e argumentuar shqiptare. 

Andaj, çmimi amerikan botuesit Z.Tafilaj, paraqet një mbështetje të veçantë amerikane për shtetin e Kosovës, për të cilin ata kanë merita të mëdha si dhe për historinë e tij të shkruar si fundament mbi të cilin qëndron ai si realitet shoqëror dhe politik. /KultPlus.com

“Kosova” e Buxhovit u promovua në librarinë “Dukagjini”

Në ambientet e kulturuara të librarisë “Dukagjini” në Prishtinë, mbrëmë u bë promovimi i tre vëllimeve të fundit (VI,VII dhe VII) të “Kosovës”.

Me këtë rast, botuesi Nazmi Rrahmani tha se fjala është për një vepër kapitale të historiografisë shqiptare të parën të llojit të tillë, në të cilën nëpërmes Kosovës përfshihet historia shqiptare nga antikiteti deri te koha jonë. Rreth tri veprave të fundit, vëllimeve VI, VII dhe VIII me të cilat përmbyllet kompleti prej tetë veprave, Nazmi Rrahmani tha se këto hedhin dritë në fazën e fundit, por më të ndjeshme të shtetformimit të Kosovës, atë të protektoratit ndërkombëtar nga qershori i vitit 1999 e deri më 17 shkurt 2008 kur shpallet pavarësia e shtetit të Kosovës. 

“Në këto libra, autori me anën e dokumenteve pasqyron sfidat me të cilat u ballafaqua shtetformimi, nga ato të angazhimit ndërkombëtar e deri te vendoret, që ishin me zhvillime shpesh kundërthënëse dhe të përcjella me konflikte, sidomos me ato që kishin për qëllim këtë proces ta ndalnin ose ta fusnin në një rrugë pa krye në mënyrë që të pengohet pavarësia.”


Edhe redaktori i librit, Ramadan Musliu, përmbylljen e veprës me tri vëllimet e fundit, e quajti “projekt kapital të historiografisë shqiptare” edhe për faktin se është vepra e parë e cila nxjerr në pah një raport historik jashtë konventave ideologjike dhe limiteve të tjera të vëna ngahistoriografia serbe, e ku Dardania, e anashkaluar qëllimisht, shfaqet si amëz e antikitetit shqiptar e ndërlidhur me lashtësinë pellazge. 

“Meritë tjetër e madhe e Buxhovit”, theksoi Musliu “është edhe rrënimi i gënjeshtrës së historiografisë hegjemoniste serbe rreth Kosovës – djep mesjetar serb, që është kthyer në program nacionalist-hegjemonist serb me të cilën është pushtuar Kosova prej një shekulli”. 

Në fund, Ramadan Musliu, tha se vepra e Buxhovit mbetet model po edhe shtrat i pakapërcyeshëm i historiografisë shqiptare.


Autori i librit, me këtë rast tha se vepra e tij paraqet certifikatën historike të Kosovës të ndërlidhur me Dardaninë si qendër të antikitetit, vendi dhe rëndësia e së cilës ka qenë e madhe dhe përcaktuese jo vetëm për qytetërimin antik, por edhe për zhvillimet tjera, që kanë përcaktuar karakterin shoqëror, politik dhe kulturor të botës ilire si pjesë e asaj pellazge. Rolin e madh të Dardanisë në këtë aspekt, që ka përcaktuar edhe zhvillimet në mesjetë dhe veçmas në Bizant, ku duhet kërkuar identitetin administrativ, atë shpirtëror dhe shtetëror shqiptar, Buxhovi e theksoi edhe në zhvillimet e vonshme që lidhen me nacionalizmin shqiptar që çuan te shpallja e pavarësisë shqiptare në vitin 1912. Ndër këto ngjarje autori veçoi Lidhjen Shqiptare të Prizrenit si dhe kryengritjen e Kosovës të vitit 1912, të cilat ishin përcaktuese për shfaqjen e shtetit shqiptar.

Duke iu referuar Kosovës si qendër e nacionalizmit shqiptar që vuri në binarët historik shpalljen e pavarësisë kombëtare, Buxhovi tha se me shpalljen e pavarësisë së shtetit të Kosovës, në një farë mënyre përmbushet edhe koncepti i Rilindjes kombëtare për shtetësinë shqiptare të përkatësisë evropiane në përmasat e përafërta me shtrirjen e saj etnike gjatë Perandorisë Osmane. Por, sipas autorit, shteti i Kosovës, kjo e arritur e madhe historike, që çështjes shqiptare i jep impulse historike dhe politike për të qenë dominuese në rajon në aspektin gjeostrategjik, duhet të mbrohet dhe të konsolidohet me anën e patriotizmit shtetëror në mënyrë që të përballojë sfidat historike dhe kurthet, ndër të cilat, Buxhovi theksoi ato që i vinë nga Beogradi dhe projekt ruso-sllave, që veprojnë me perfiditet të madh dhe operojnë në forma të ndryshme. /KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit promovohet nesër në librarinë “Dukagjini”

Nesër në Prishtinë do të promovohet “KOSOVA” VI,VII dhe VIII nga autori Jusuf Buxhovi, shkruan KultPlus.

Promovimi i tre librave të fundit , me të cilën mbyllet projekti autoriale i “Kosovës” në tetë libra – që paraqesin certifikatën historike të shtetit të Kosovës, por edhe të rolit të Dardanisë në kompleksitetin e antikitetit, po vazhdon rrugëtimin e promovimit në vende dhe ambiente të ndryshme. Kësaj radhe “KOSOVA” do të promovohet në librarinë “Dukagjini” nesër në orën 18:00.

Përveç promovimit të tri vëllimeve të fundit të “KOSOVËS” VI,VII dhe VIII, me këtë rast do të bëhet edhe shitja e kompletit prej tre librash me zbritje 50% (nga 30 në 15 euro). / KultPlus.com

Sot në Pejë u promovua ‘Kosova VI,VII dhe VIII’ nga Jusuf Buxhovi

Nën organizim të drejtoratit për Kulturë, Rini dhe Sport në Komunën e Pejës sot është bërë promovimi i librave ‘Kosova VI,VII dhe VIII’ nga publicisti dhe historiani i njohur shqiptar, Jusuf Buxhovi.

Historiani dhe publicisti, Jusuf Buxhovi, u shpreh i lumtur që iu dha mundësi që të bëjë promovimin e librave të tij në vendlindjen e tij, ku edhe ka kaluar një pjesë të fëmijërisë së tij.

Duke diskutuar me të pranishmit për librar, ai u shpreh se historianët ia kanë borxh popullit që ngjarjet e mëdha historike ti dokumentojnë. Sipas tij e vërteta duhet të bartet tek brezat e ri dhe mbi themelet e saj të ndërtohet shteti i Kosovës dhe e ardhmja e tij. Në kuadër të qëndrimit të tij në Pejë, Jusuf Buxhovi, do të vizitoj edhe Bibliotekën “Azem Shkreli” ku edhe do të dhurojë 100 libra ndërsa nesër ai do të ketë edhe bashkëbisedim së bashku me të rinjtë e kësaj komunë.

Pas pesë vëllimeve të para që përfshijnë Antikën, Mesjetën, periudhën e Perandorisë Osmane, periudhën e viteve 1912-1945 dhe atë 1945-1999, vijnë tre vëllime të reja. Libri i gjashtë përfshin ngjarjet e ndodhura në Luginën e Preshevës dhe në Maqedoni gjatë viteve 1999-2001 dhe në librin e shtatë vështrohen të gjitha ngjarjet më kryesore në Kosovë dhe për Kosovën në periudhën 2002-2008.
Në vëllimin e tetë janë përfshirë dokumentet më të rëndësishme historike që kanë të bëjnë me shqiptarët në përgjithësi, siç janë Vendimet e Shën Stefanit, Protokollet e Kongresit të Berlinit (1878), si dhe ato të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit të cilat kanë qenë përcaktuese të fatit të shqiptarëve në përgjithësi. Këto tetë vëllime i kanë mbi 5 mijë faqe, projekt i përbashkët i Shtëpisë Botuese “Jalifat Publishing”, dhe Shtëpisë Botuese “Faik Konica”./KultPlus.com

Buxhovi: Shkupi kryeqytet historik i shqiptarëve

Sot u bë promovimi i “Kosovës” VI,VII dhe VIII në Universitetin “Nënë Tereza” në Shkup.

Edhe promovimi i sotëm i “Kosovës” VI, VII dhe VIII në Shkup , zgjoi interesimin e studentëve dhe të intelektualëve të Shkupit. Me këtë rast, autori u prit nga Rektori Ais Pollozhani si dhe stafi akademik i Universitetit, ku u përgëzua për veprën dhe përkushtimin që në të të gjej vend edhe Maqedonia.

Ndërsa prorektori Rizvan Sulejmani, Buxhovin e vlerësoi autor të rëndësishëm të historiografisë shqiptare, shkrimtar, por edhe intelektual, që i kontribuoi politikisht procesit të shtetndërtimit të Kosovës nga çastet e para. Redaktori i librit, Ramadan Musliu, edhe këtë herë theksoi se projekti i rrumbullakuar i “Kosovës” në tetë libra, paraqet njërën ndër punët më të rëndësishme në historiografinë shqiptare.

Autori, në ligjëratën e tij, u ndal te Maqedonia dhe roli i shqiptarëve në të nga antikiteti deri te koha jonë. Sipas autorit, Maqedonia antike si pjesë e botës dardano-ilire dhe Maqedonia si shtet politik, janë pjesë e pandashme e historisë shqiptare, duke e ilustruar këtë edhe me faktin se Shkupi paraqet kryeqytetin historik të shqiptarëve. Me këtë rast, autori bërë me dije se së shpejti botohet studimi voluminoz “Maqedonia nga antikiteti deri te koha e jonë”. /KultPlus.com

Buxhovi paralajmëron botimin e veprës voluminoze “Maqedonia nga antikiteti deri te koha jonë”

Në librarinë “Nobel” të Tetovës, u bë promovimi librar i “Kosovës” VI, VII dhe VIII të autorit Jusuf Buxhovi.

Me këtë rast, autori pati një takim me lexuesit, të cilët u interesuan për vendin e Maqedonisë, që zë një hapësirë të rëndësishëm në librin VI.

Me interes u përcollën vlerësimet e autorit rreth Maqedonisë si çështje shqiptare me një kontinuitet historik, etnik dhe politik nga antikiteti e deri te koha jonë.

Autori bëri të ditur se përfshirja e Maqedonisë në këtë vepër është pjesë e studimit voluminoz me mbi një mijë faqe:
“Maqedonia nga antikiteti deri te koha jonë”, që së shpejti del nga shtypi. Ky libër do të përkthehet edhe në anglisht në mënyrë që opinioni botëror të ketë edhe versionin e një autori shqiptar rreth Maqedonisë dhe faktorit shqiptar në të nga antikiteti e deri te koha jonë./E.D /KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit promovohet në Tetovë

Sot në Universitetin e Tetovës, në orën 11:30 dhe të enjten, më 8 nëntor, në Universitetin e Evropës Juglindore (UEJL)- në orën 13:00, promovohet “Kosova” VI, VII dhe VIII e Jusuf Buxhovit.

Ne këtë rast, autori do të mbajë ligjëratën “Vendi i shqiptarëve në Maqedoni i parë nga këndvështrimi historik, etnik dhe politike nga antikiteti deri te koha jonë”.

Gjatë qëndrimit në Tetovë, të enjten, në orën 17:00, në librarinë “Nobel”, autori do të ketë edhe një takim me lexuesit dhe dashamirët e librit. /KultPlus.com

Nesër në Shkup promovohet “KOSOVA” VI, VII dhe VIII

Pas premierës së suksseshme në Prishtinë, në Kolegjin AAB, “KOSOVA” VI, VII dhe VIII promovohen në Shkup, shkruan KultPlus.

Promovimi bëhet në Qendrën Informative Kulturore, në orë 19.

Periudhën e viteve 1912-1945 dhe atë 1945-1999, vijnë tre vëllime të reja. Libri i gjashtë përfshin ngjarjet e ndodhura në Luginën e Preshevës dhe në Maqedoni gjatë viteve 1999-2001 dhe në librin e shtatë vështrohen të gjitha ngjarjet më kryesore në Kosovë dhe për Kosovën në periudhën 2002-2008.
Në vëllimin e tetë janë përfshirë dokumentet më të rëndësishme historike që kanë të bëjnë me shqiptarët në përgjithësi, siç janë Vendimet e Shën Stefanit, Protokollet e Kongresit të Berlinit (1878), si dhe ato të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit të cilat kanë qenë përcaktuese të fatit të shqiptarëve në përgjithësi. Këto tetë vëllime i kanë mbi 5 mijë faqe, projekt i përbashkët i Shtëpisë Botuese “Jalifat Publishing”, dhe Shtëpisë Botuese “Faik Konica”./ KultPlus.com

Sot në Kolegjin AAB u promovua ‘Kosova VI,VII dhe VIII’ nga Jusuf Buxhovi

Në kuadër të Panairit Vjeshtor të Librit AAB 2018, sot u promovua libri “KOSOVA”, në tetë vëllime i historianit Jusuf Buxhovi, shkruan KultPlus.

Pas pesë vëllimeve të para që përfshijnë Antikën, Mesjetën, periudhën e Perandorisë Osmane, periudhën e viteve 1912-1945 dhe atë 1945-1999, vijnë tre vëllime të reja. Libri i gjashtë përfshin ngjarjet e ndodhura në Luginën e Preshevës dhe në Maqedoni gjatë viteve 1999-2001 dhe në librin e shtatë vështrohen të gjitha ngjarjet më kryesore në Kosovë dhe për Kosovën në periudhën 2002-2008.

Në vëllimin e tetë janë përfshirë dokumentet më të rëndësishme historike që kanë të bëjnë me shqiptarët në përgjithësi, siç janë Vendimet e Shën Stefanit, Protokollet e Kongresit të Berlinit (1878), si dhe ato të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit të cilat kanë qenë përcaktuese të fatit të shqiptarëve në përgjithësi. Këto tetë vëllime i kanë mbi 5 mijë faqe, projekt i përbashkët i Shtëpisë Botuese “Jalifat Publishing”, dhe Shtëpisë Botuese “Faik Konica”.

Me rastin e promovimit të këtij projekti, rektori i Kolegjit AAB, prof. dr. Lulzim Tafa, tha se historiani Jusuf Buxhovi, është i veçantë si rezultat i opusit të tij të shumëllojshëm të krijimtarisë së tij intelektuale.

“Emri i Jusuf Buxhovit është shumë i njohur dhe shumë i pranishëm, në kulturën shqiptare është i veçantë për arsye të opusit të tij të gjerë dhe ajo që është më e rëndësishme për arsye të opusit të tij të shumëllojshëm të krijimtarisë së tij intelektuale”, tha rektori Tafa.

Në promovimin e librit “Kosova” në tetë vëllime foli edhe shkrimtari Nazmi Rrahmani, redaktor dhe botues i këtij projekti, i cili tha se autori duke kaluar nëpër periudha përkatëse kombëtare dhe duke analizuar të gjitha ngjarjet jep një pasqyrë të qartë për shumë momente të rëndësishme historike.

“Pas përfundimit të luftës në Kosovë më 1999 dhe pas hyrjes së NATOS, çështja e shqiptarëve në Ballkan, megjithatë, nuk kishte perspektivë të një zgjidhjeje përfundimtare, sepse trojet shqiptare ishin të copëtuara nëpër shtete të ndryshme të cilat kishin edhe qëndrime tepër të ndryshme lidhur me pozitën e tyre. Autori niset nga fakti historik se Rezoluta 1244 anuloi dy gjendje: Republikën e Kosovës të shpallur në Kaçanik si dhe pushtimin policor ushtarak serb. Mirëpo ky zhvillim nuk mundi të anashkalojë proceset historike nëpër të cilat ka kaluar Kosova që nga okupimi serb më 1912 i përcjellë nga dy ripushtime: ai i vitit 1918 dhe 1944, e as realitetet shoqërore politike që i kanë përcjellë shqiptarët e Kosovës dhe të viseve të tjera që kishin mbetur nën Jugosllavinë e dikurshme e mandej nën shtetet që kishin shpallur pavarësinë: si Serbia e Maqedonia”, tha Rrahmani.

Po ashtu Rrahmani, u ndal me nga një analizë të thuktë, për çdo vëllim. Ramadan Musliu, redaktor dhe recensent i librit, tha se është detyrë dhe obligim parësorë i të gjitha institucioneve relevante që tezat e theksuara nga z. Buxhovi të barten në tekste shkollore dhe studime tjera historike. Sipas tij po ashtu është edhe nevojë dhe duhet që çdo familje këtë libër ta ketë në vitrinën e tyre.

Autori Jusuf Buxhovi, tha se puna e madhe në vëllimet e reja të librit “Kosova” e ka shtyrë atë që të mos ndalet edhe në botimin e titujve të rinj dhe se ndjehet i nderuar që gjendet në mesin e studentëve të Kolegjit AAB , ngaqë akademikët e rinj duhet të marrin përgjegjësinë për proceset shoqërore nëpër të cilat po kalohet. Libri “Kosova” në tetë vëllime paraqet certifikatën historike të shtetit të Kosovës, ku Dardania si lidhje e antikitetit me proceset shoqërore, shpirtërore dhe politike, përcakton rolin e saj dominues në historinë politike shqiptare.

Buxhovi theksoi se është dashur të ballafaqohet me stereotipe ideologjike dhe ato të klisheve serbomëdha që për fat të keq po e rëndojnë sot e gjithë kohën historiografinë shqiptare në Tiranë dhe Prishtinë.

Në fund, Buxhovi theksoi se e mirëpret edhe projektin e Institutit të Historisë së Kohës si një libër konkurrent, ndaj të cilit është mosbesues ngaqë historitë e shkruara kolektive përherë kanë qenë ideologjike dhe në shërbim të “fitimtarëve”. Autori Buxhovi, për studentët pati një porosi, për të cilët tha se janë gjenerata e re që duhet të marrë përgjegjësi për fatin e vendit dhe për shtetndërtimin e tij.

Të gjithë të interesuarit, librin “Kosova” vëllimet VI, VII dhe VIII, do kenë mundësi ta gjejnë në Panairin Vjeshtor AAB 2018 deri ditën e dielën, me 50% zbritje nga çmimi i zakonshëm./ KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit vjen me vëllimet 6, 7 dhe 8

Sot dolën nga shtypi vëllimet 6,7 dhe 8 të kompletit tashmë të njohur “Kosova” të historianit, publicistit e shkrimtarit Jusuf Buxhovi.

Sipas autorit, promovimi i parë i këtyre tri vëllimeve do të bëhet në Panairin e librit që organizon Kolegji AAB më 5 tetor në orën 12:00.

Sipas autorit, promovimi do të vazhdoj edhe në qytete të tjera të Kosovës por edhe në Shkup, Tetovë e Ulqin si dhe qytete të tjera shqiptare.

Botues të kompletit “Kosova” 1-8 janë Jalifatpublishing nga Hjustoni (ShBA) dhe “Faik Konica” nga Prishtina./KultPlus.com

Enciklopedia Buxhoviane – rishikim fundamental historiografik

Nga Agron Jaha

Pjesa Hyrëse – Prolog

Dy fjalë për veprën në tërësi

Me “Kosova” të profesorit të merituar të Historisë Iliroshqiptare (çdo gjë e arritur këtu vetëm me zgjuarsi, punë vetëmohuese e dritëpërçuese e Genius Ilyrici) – të nderuarit Jusuf Buxhovi, shqiptarët shënojnë fitoren e tyre të parë të madhe bashkëkohore në rrafshin kulturor ndaj falsifikimeve e keqinterpretimeve, anashkalimeve politike e fshehjeve të qëllimta të vërtetës objektive historike të korpusit kulturor ilir, korpus ky që ravijëzoi konturat e lëvizjes progresiste të qytetërimit evropian.

Korpusit trashëgues kulturor të Ilirothrakisë paraantike (albanofonisë ilirike), i cili më vonë do të shfaqet në formën e plotë të tij në regjistrat shkrimor historik si iliro-romakiumi apo etnoetatizmi gjenealogjik dardano-romak, i kthehen si figuracioni simbolik i heroizmit trojan që nga Eneu, por edhe personalitetet e tij të lartësuara historike, si Konstandini e Justiniani. Edhe vepra unikate në mbrotje të ilirokristianizmit e shkruar me gjakun e princit më të madh mesjetar evropian, kurorëzon rolin vendimtar për një Evropë me identitet të qartë kristiano-romak të faktorit ambi- dhe polivalent historik – Gjergj Kastriotit.

2
Të bësh një recension të një studimi kaq të thellë, siç është “Mesjeta” e J. Buxhovit, paraqet jo vetëm një obligim kolegial e kombëtar, por dhe një nder personal që më bën autori si dhe një sfidë sui generis (të llojit të veçantë). Për dy arsye:

– Për herë të parë kemi në historiografinë tonë një studim të thellë e të thuktë, por edhe të gjerë e larmishëm nga aspekti burimor, i cili i ofrohet lexuesit shqiptar pa asnjë lloj cenzure a diktati politik. Pra, ashtu siç e kërkon historiografia objektive, e paanshme. Ndryshe nga vepra enciklopedike e Akademisë së Shkencave në Shqipërinë shtetërore “Historia e Popullit Shqiptar”, e cila ende mbetet në binarët klasik të deskripcionit kronologjik, pa pasur impulse inovative në rrafshin shpjegues, Enciklopedia Buxhoviane ka guximin të rishikojë me një dioptri tjetërfare gjithë kompleksin e ndërtesës së deritanishme historiografike, duke hapur kështu rrugë deri më tash të panjohura në letrat historiografike brenda konceptimit dhe studimit sistematik allofil të historisë së Popullit Shqiptar. Së këndejmi do të ishte hap i duhur nga ana e Akademisë së Shkencave në Shqipëri që të bëj një shqyrtim kritik e tërësor të veprës reformative të Buxhovit, të bëj edhe të njohur veprën e tij në Shqipëri dhe të pranoj rezultatet e shënuara aty.

– Problemi tjetër është ai metodologjik. Duhet punë pioniere gjatë recensionit, pra edhe recensenti duhet të jetë kreativ dhe inovativ në qasjen e tij. Me një shkëputje mendore teorike nga metodologjia e deritanishme e konceptimit.

2.a.2 Vështrim holistik nga këndi filozofik-didaktik i veprës, risitë në qasjen metodologjike doktrinare të autorit. Specifika sui generis e studimeve ilire.

Buxhovi, si njohës i shkëlqyer i historikut të studimeve ilire që është, shtron dhe thumbon qysh në fillim të këtij libri me të drejtë dhe me gjuhë kritike-argumentative pozicionimin teorik të historiografisë së shek. të 19-të, e cila anashkalon rolin vendimtar të faktorit iliro-dardan në kuadër të orbis romarum. Nënvizon se brenda kësaj ngrehine shtetërore ata jo vetëm që posedonin me shtetësinë romake, civis romanes (kjo sidomos nga koha e Karakallës) apo romaios (nga koha e Theodeziut pas ndarjes së Perandorisë), por edhe ishin mbrojtësit kryesor të saj. Një status të tillë nuk arritën ta fitojnë popujt invadues në Ballkan e Itali asnjëherë: Gotët, sllavët, avarobullgarët etj.

3
Sllavët do t’ia dalin vetëm aty nga shekujt IX-X të krijojnë organizimet e tyre të para suprafisnore në formë të despotatit (fillimisht në Dioklea dhe më vonë në Rashën dardane), zhupanive apo të vetëshpallura perandori, si ajo bullgare (IX-XI).
Autori në kritikën e tij vazhdimisht ruan ekulibrin e linjës së vëzhguesit objektiv, duke spikatur një mori faktorësh objektiv që edhe faktikisht „larguan“ temën dardane nga kronikat me rëndësi të kohës.

Perandoria Lindore Romake ishte e angazhuar sinkronisht në më shumë fronte, kjo pamundësonte objektivisht qartësimin e situatës me popullatat invaduese sllave (ndonëse në burimet romakolindore përmenden aty-këtu edhe përpjekje për rivendosjen e sllavëve në drejtim të Azisë së Vogël! Vërejtja nga unë, A.J.), kështu që kishte filluar misionimet e organizuara për kristianizimin e këtyre popullatave. Qëllimi ishte strategjik, që ata një ditë të i shërbejnë Perandorisë Lindore Romake Nga burimet romakolindore të kohës, sidomos nga vepra epokale e perandorit Konstandin Porfirogjeni „De administrando imperio – Corpus Fontium Historia Byzantine“, mësojmë se popullatat sllavofone quheshin me antroponimin kolektiv – teonimin „pagan“ apo të pafe. Por, siç do të shohim më vonë, këto struktura, sidomos gjatë dhe pas Kryqëzatave, do të kthehen kundër Perandorisë dhe do të dobësojnë sipas autorit së bashku me kryqtarët nga Perëndimi në mënyrë vendimtare strukturat shtetërore të Perandorisë Lindore Romake.

Për shkak të problemeve të vazhdueshme që kishte Perandoria, sidomos me popullatat invaduese, dhe përfshirjes totale iliro-dardane në të gjitha strukturat e Perandorisë (romanizimi etatist, Perandorisë Lindore Romake konsiderohej nga iliro-dardanët shteti i tyre, vërejtja nga studimet e mija të fundit mbi raportet shtetësi-etni në Perandorinë Lindore Rormake), ata sipas autorit nuk do të jenë më në qendër të vëmendjes. Kronikat dhe në përgjithësi burimet shkrimore romako-lindore pas shek. të shtatë, do të tematizojnë problemet dhe vështërsitë e vazhdueshme të Perandorisë në ballfaqimin e saj me këta popuj invadues që nuk jetonin brenda Perandorinë Lindore Romake dhe nuk posedonin statusin e qytetarit romak.

Kjo „zhdukje“ e popujve konstitucional nga kronikat romako-lindore (pra, e ilirodardanëve, greqishtfolësve, etj.) ka shërbyer fatkeqësisht edhe për anashkalimet dhe jo rrallë edhe për keqkuptime e qe besa edhe për shtrembërime të qëllimta në analizat dhe deskripcionet e historiografisë moderne nga shumë autorë të huaj e nganjëherë edhe vendor.
Këto shpjegime nga J. Buxhovi, paraqesin risi në këndkundrimin apo specifikën e studimeve ilire. Ato, me apo pa dashje, hapin një çështje shumë delikate, atë të interpretimit të burimeve historike. Qasja metodike, sipas së cilës „histori“ është vetëm ajo që na e ofrojnë burimet direkte të shkruara, tregohet si e pamjaftueshme, sidomos në kuadër të analizave të proçeseve me diskontinuitet formal historik.

4
Prandaj, historiografi moderne dhe analitike apo analizë objektive historike, në unison konceptual me profesorin e nderuar Buxhovi, konsideroj jo vetëm punën me burimet historike, por edhe analizat retrospektive kulturore, apo figurativisht lidhjen e pjesëve nga kohë të ndryshme nga i njëjti zingjir tematik dhe kulturor, duke abstrahuar diskontinuitetin letrar dhe pranuar latencën („heshtjen“) burimore si kategori historike valide.

Kjo përkon me thënien paradigmatike të autorit J. Buxhovi: „Subjektiviteti historik nuk krijohet vetëm nga pamja e jashtme, por edhe forcat e brendshme lëvizëse“, qasje e cila përshkon shtratin argumentues dhe shpjegues të veprës.

Mendoj se këtu autori ka vendosur një guri të rëndë në themelin e ndërtesës së re të qasjes inovative doktrinare në konceptimin e historisë iliro-shqiptare, jo thjesht si një element i rëndësishëm i historisë romake, por si shtylla kurrizore e saj.

(Vazhdon)


Jusuf Buxhovi: “KOSOVA” II, MESJETA. Botoi “Jalifal Publishing” – Houston dhe “Faik Konica” – Prishtinë, 2015

“Këndi i Buxhovit” në Bibliotekën e Qytetit të Gjakovës

Në Bibliotekën e Qytetit të Gjakovës “Ibrahim Rugova”, në kuadër të “Këndit të autorit”, sot u përurua veprimtaria letrare e shkrimtarit Jusuf Buxhovi, shkruan KultPlus.

Me këtë rast autori i dhuroi Bibliotekës rreth 300 vepra letrare, në të cilat përfshihen veprat origjinale të autorit si dhe një numër tjetër që i janë dhuruar autorit nga shkrimtarët shqiptarë.

“Këndi i autorit” do të pasurohet edhe me dokumentet letrare si dhe ato historike që lidhen me veprimtarinë e gjatë letrare të autorit, po ku do të zënë vend edhe dokumentet autentike rreth Gjakovës në histori, ku një vend të rëndësishëm do të zënë ato që lidhen me veprimtarinë politike dhe patriotike të LIDHJES shqiptare të Prizrenit, në të cilën, si drejtues të saj politik dhe ushtarak unë shquan shumë gjakovarë.

Me këtë rast autori Buxhovi pati edhe një takim me krijuesit gjakovarë./ KultPlus.com

“KOSOVA” VI, VII dhe VIII

Nga Jusuf Buxhovi.

Me botimin e vëllimeve: VI,VII dhe VIII, përmbyllet projekti ambicioz “KOSOVA” në tetë libra, e para vepër e llojit të tillë në historiografinë shqiptare. E filluar në vitin 2012 me tri vëllime (Antika, Perandoria Osmane dhe Koha e re me Dardaninë qendër të antikitetit pellazg-ilir), dhe e plotësua në vitin 2015 me dy vëllime të tjera (IV dhe V, në të cilat u përshi koha nga viti 1912 deri në vitin 1999), tri vëllimet e fundit trajtojnë administratën ndërkombëtare nga faza e emergjencës humanitare (1999-2001), si dhe zhvillimet politike dhe shoqërore, që çuan te shpallja e pavarësisë, më 17 shkurt 2008.

Kohën e protektoratit ndërkombëtar prej tetë vitesh, autori e ka sistemuar në dy kapituj themelor: atë të ndërtimit të infrastrukturës së institucioneve ndërkombëtare përgjegjës për protektoratin nën drejtimin e UNMIK-ut dhe KFOR-it, dhe në përfshirjen e faktorit vendor në këtë proces me zgjedhjet e para lokale të vitit 2000 dhe ato vendoret në vitin 2001, prej nga dalin institucionet vendore: Parlamenti, Presidenti si dhe qeveria. Pjesa e parë e protektoratit ndërkombëtar gjen vend në “Kosovën” VI. Ndërsa “Kosova” VII, kap periudhën 2002-2008. Kompleti mbyllet me “Kosovën” VIII, me dokumentet kryesore të Kongresit të Berlinit 1878 (protokollet origjinale frëngjisht dhe gjermanisht të përkthyera edhe në gjuhën shqipe) dhe dokumente të zgjedhura nga Lidhja Shqiptare të Prizrenit 1878-1881, që lidhen me organizimin politik dhe ushtarak të Lidhjes Shqiptare nga mbrojtja e viseve shqiptare (Plavës, Gucisë, Grudës e Hotit e deri te Ulqini), si dhe themelimin e Qeverisë së Përkohshme të Lidhjes, me ç’rast rikthehet shteti mesjetar shqiptar i rrënuar nga osmanët pas vdekjes së Skënderbeut. Përzgjedhja dhe mbarështimi i këtyre dokumenteve e nxjerrin Kosovën si epiqendër të zhvillimeve kryesore historike nga mesjeta e këndej, mbi të cilat u jetësua platforma politike e nacionalizmit shqiptar, që solli te pavarësia e Shqipërisë në vitin 1912.

Në përputhje me konceptin e historisë kritike, autori ruan këtë qasje edhe në tri librat e fundit. Në këtë aspekt, në librin VI (Kosova 1999-2001 – Lugina e Preshevës dhe Maqedonia), rëndësi e madhe i kushtohet kohës së emergjencës humanitare, që lidhet me zbarkimin e misionit ndërkombëtar dhe rolin e tij për krijimin e rrethanave për normalizimin e jetës institucionale dhe infrastrukturës demokratike. Këtu, autori, është kritik ndaj rolit të faktori ndërkombëtar (UNMIK-ut dhe KFOR-it), që në përputhje me konceptin e “sigurisë para demokracisë”, strukturat e dala nga lufta i ktheu në partner politikë (paçka se ato përdorën metoda kriminale për përvetësimin e pushtetit, në formën e “një puqi të heshtur institucional”). Kjo ndikoi që “faktori luftë”, në forma të ndryshme, të vazhdojë të sfidojë rrethanat edhe në Luginë të Preshevës dhe në Maqedoni.

Edhe pse luftërat që u shfaqen në Luginën e Preshevës në vitin 2000 dhe në Maqedoni në vitin 2001 në formë të kryengritjeve të armatosura, në njëfarë mënyre shihen si vazhdim i luftës së UÇK-së për faktorizimin e mëtutjeshëm të çështjes shqiptare në rajon në përputhje me strategjinë që ato të përfshihen në kuadër të protektorateve ndërkombëtare, megjithatë, mbetën të kufizuara dhe larg qëllimeve të parashtruara politike, siç ishte kërkesa e UÇPBM-së për autonomi politike të Luginës së Preshevës të shpallur në referendumin 1992 dhe, nismëtarja e UÇK-së së Maqedonisë, për riorganizimin e Maqedonisë në shtet dy-kombesh (shqiptar-maqedonas gjegjësisht maqedonas-shqiptar). Kjo ka të bëjë sidomos për luftën e Maqedonisë, që ndonëse për nga aspekti ushtarak vlerësohet njëra ndër luftërat më të suksesshme të shqiptarëve në këtë shekull, ajo mbeti pa dividentën politike dhe shoqërore, ngaqë i mungoi platforma politike me të cilën sukseset në planin ushtarak do të përcilleshin me krijimin e strukturave të pushtetit politik dhe institucional me të cilat do të imponohej edhe zgjidhja politike (organizimi i shtetit maqedonas mbi parimin dy-kombesh siç u kërkua fillimisht). Kështu që, lufta për territore, përfundoi me marrëveshjen e Ohrit, e cila pos që “nën petkun e pluralizmit” solli në pushtet strukturat e luftës, që vazhduan avazin e pararendësve të tyre që t’u shërbejnë politikës nacionaliste maqedonase, nuk ndryshoi statusin politik dhe shoqëror të shqiptarëve.

Duhet theksuar, se trajtimi i Maqedonisë në librin VI, shkon tutje ngjarjeve të apostrofuara dhe shfaqet si çështje shqiptare. Kjo gjen mbështetje te qëndrimi se Maqedonia antike si dhe zhvillimet që rrodhën në mesjetën e hershme dhe atë të vonshme, në të gjitha fazat historike, ishte pjesë e etnisë shqiptare dhe , si e tillë, erdhi edhe deri te koha jonë. Me këtë rast, theksohet se e përfshirë në vilajetin e Kosovës me Shkupin kryeqendër të saj, Maqedonia zë vend kyç në zhvillimet politike të Rilindjes Kombëtare. Andaj nuk ishte e rastësishme që në gushtin e vitit 1912, në Shkup përfundoi marrëveshja e kryengritësve shqiptarë me me Perandorinë Osmane, e njohur si Katërmbëdhjetë pikëshi i Hasan Prishtinës, me të cilën iu vunë themelet pavarësisë së Shqipërisë. Rolin e qendrës historike shqiptare, Shkupi, do ta ketë edhe në zhvillimet tjera, edhe pse në realitetet që sollën pushtimet ballkanike të vitit 1912 dhe ato të Luftës së Dytë Botërore, kjo u luftua vazhdimisht nga pushtuesit serbë dhe jugosllavë, kur Maqedonia nga një koncept gjeografik, politikisht do të shpallet shtet i maqedonasve, gjë që edhe luta e fundit shihet si një kapitulli i papërfunduar i këtij konfrontimi historik kundër etnisë shqiptare në Maqedoni.

Diskursi kundër luftimit të etnisë shqiptare si dhe përpjekjet që t’i merret vazhdimësia historike nga antikiteti (lidhja me Dardaninë) deri në atë masë sa shteti i Kosovës, siç e paraqet Deklarata e Pavarësisë e 17 shkurtit 2008 e mbështetur mbi dokumentet e Ahtisarit, të shfaqet “pa histori”, pasqyrohet gjerësisht në vëllimin VII (Kosova 2002-2008). Me këtë rast, me sy kritikë shihen qëndrimet e faktorit ndërkombëtar, që Kosova të projektohet shtet qytetar me vulën e shpifur “të multietnisë”, ndërkohë që pakicës serbe, duke iu njohur “e drejta” që krishterimi ortodoks në Kosovë dhe objektet e kultit të trajtohen si trashëgimi ortodokse serbe në saje të gënjeshtrave të historiografisë serbe për gjoja shtetin mesjetar serb në Kosovë, i njihet “e drejta historike”.

Privimi i shqiptarëve nga trashëgimia e krishterimit ortodoks si pjesë e krishterimit të përbashkët, i cili, në këtë pjesë, pranohet qysh në shekullin IV dhe njohja e kësaj “të drejte” serbëve, krahas një shtrembërimi historik, njëherësh shfaqet edhe me pasoja politike, ngaqë le të hapur një konflikt, ku rëndom “e drejta historike” përherë ka përparësi ndaj “të drejtës etnike”, ose jetësore. Sepse, kjo e dyta, në rrethanat e caktuara politike, mund të ndryshohet dhunshëm, siç është parë vazhdimisht në përvojën e hegjemonizmit dhe ekspansionizmit serbomadh në dy shekujt e fundit ndaj etnisë shqiptare, e pasqyruar me luftëra dhe tri gjenocide, deri te i fundit në vitin 1999, që u ndal me ndërhyrjen e NATO-s.

* Botues: “Jalifat Publishing”, Houston dhe “Faik Konica”, Prishtinë, 2018./ KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit në Universitetin e Kanadasë

Botimi anglisht i “Kosovës”, me autor Jusuf Buxhovi tashmë po depërton edhe në Universitete e Kanadasë, si literaturë për historinë e Europës Juglindore, përcjell KultPlus.

“Përhapjes po i ndihmon edhe shtëpia botuese “Jalifat Publishing” me donacionet e veta të vazhdueshme në gjithë botën. Këto ditë, botuesi amerikan, Ramiz Tafilaj, Universitetit Quest i dorëzoi dy komplete të “Kosovës” në anglisht”, thuhet në njoftimin e autorit Buxhovi, në rrjetin social Facebook.

Koordinatorja e studimeve të universitetit Deidre Plaatjes me rastin e pranimit të kësaj vepre tha se i vjen mirë që edhe Biblioteka Universitare po pasurohet me këtë vepër historike që u ka munguar.

“Në si qytetar të Kanadasë jemi krenar që kemi marrë pjesë në rrjedhat historike që nxorën shtetin e Kosovës”, pohoi ajo, duke vazhduar të thotë se është e njoftuar me punën e historianit Buxhovi, jo vetëm nga indeksi i literaturës universitare ku ato tashmë janë të përfshira, por edhe se shumë nga studentët shqiptarë, që kanë studiuar aty, ndër ta edhe Drenusha dhe Kaltrina, kanë folur për historianin Buxhovi dhe veprën e tij që ka thyer gënjeshtrën serbe për Kosovën.

Plaatjes tha se pret me interesim praninë e historianit në Universitetin e Kanadasë dhe ligjëratën e tij. Ramiz Tafilaj falënderoi nikoqiret e Universitetit dhe u zotu se me rastin e qëndrimit të autorit në këtë Universitet do të sjell edhe një kontingjent tjetër librash nga historiografia shqiptare, në mënyrë që me vepra të njihet historia objektive e shqiptarëve./ KultPlus.com