Etiketë: Jusuf Buxhovi

“Kosova” e Buxhovit u promovua në librarinë “Dukagjini”

Posted on by KultPlus

Në ambientet e kulturuara të librarisë “Dukagjini” në Prishtinë, mbrëmë u bë promovimi i tre vëllimeve të fundit (VI,VII dhe VII) të “Kosovës”.

Me këtë rast, botuesi Nazmi Rrahmani tha se fjala është për një vepër kapitale të historiografisë shqiptare të parën të llojit të tillë, në të cilën nëpërmes Kosovës përfshihet historia shqiptare nga antikiteti deri te koha jonë. Rreth tri veprave të fundit, vëllimeve VI, VII dhe VIII me të cilat përmbyllet kompleti prej tetë veprave, Nazmi Rrahmani tha se këto hedhin dritë në fazën e fundit, por më të ndjeshme të shtetformimit të Kosovës, atë të protektoratit ndërkombëtar nga qershori i vitit 1999 e deri më 17 shkurt 2008 kur shpallet pavarësia e shtetit të Kosovës. 

“Në këto libra, autori me anën e dokumenteve pasqyron sfidat me të cilat u ballafaqua shtetformimi, nga ato të angazhimit ndërkombëtar e deri te vendoret, që ishin me zhvillime shpesh kundërthënëse dhe të përcjella me konflikte, sidomos me ato që kishin për qëllim këtë proces ta ndalnin ose ta fusnin në një rrugë pa krye në mënyrë që të pengohet pavarësia.”


Edhe redaktori i librit, Ramadan Musliu, përmbylljen e veprës me tri vëllimet e fundit, e quajti “projekt kapital të historiografisë shqiptare” edhe për faktin se është vepra e parë e cila nxjerr në pah një raport historik jashtë konventave ideologjike dhe limiteve të tjera të vëna ngahistoriografia serbe, e ku Dardania, e anashkaluar qëllimisht, shfaqet si amëz e antikitetit shqiptar e ndërlidhur me lashtësinë pellazge. 

“Meritë tjetër e madhe e Buxhovit”, theksoi Musliu “është edhe rrënimi i gënjeshtrës së historiografisë hegjemoniste serbe rreth Kosovës – djep mesjetar serb, që është kthyer në program nacionalist-hegjemonist serb me të cilën është pushtuar Kosova prej një shekulli”. 

Në fund, Ramadan Musliu, tha se vepra e Buxhovit mbetet model po edhe shtrat i pakapërcyeshëm i historiografisë shqiptare.


Autori i librit, me këtë rast tha se vepra e tij paraqet certifikatën historike të Kosovës të ndërlidhur me Dardaninë si qendër të antikitetit, vendi dhe rëndësia e së cilës ka qenë e madhe dhe përcaktuese jo vetëm për qytetërimin antik, por edhe për zhvillimet tjera, që kanë përcaktuar karakterin shoqëror, politik dhe kulturor të botës ilire si pjesë e asaj pellazge. Rolin e madh të Dardanisë në këtë aspekt, që ka përcaktuar edhe zhvillimet në mesjetë dhe veçmas në Bizant, ku duhet kërkuar identitetin administrativ, atë shpirtëror dhe shtetëror shqiptar, Buxhovi e theksoi edhe në zhvillimet e vonshme që lidhen me nacionalizmin shqiptar që çuan te shpallja e pavarësisë shqiptare në vitin 1912. Ndër këto ngjarje autori veçoi Lidhjen Shqiptare të Prizrenit si dhe kryengritjen e Kosovës të vitit 1912, të cilat ishin përcaktuese për shfaqjen e shtetit shqiptar.

Duke iu referuar Kosovës si qendër e nacionalizmit shqiptar që vuri në binarët historik shpalljen e pavarësisë kombëtare, Buxhovi tha se me shpalljen e pavarësisë së shtetit të Kosovës, në një farë mënyre përmbushet edhe koncepti i Rilindjes kombëtare për shtetësinë shqiptare të përkatësisë evropiane në përmasat e përafërta me shtrirjen e saj etnike gjatë Perandorisë Osmane. Por, sipas autorit, shteti i Kosovës, kjo e arritur e madhe historike, që çështjes shqiptare i jep impulse historike dhe politike për të qenë dominuese në rajon në aspektin gjeostrategjik, duhet të mbrohet dhe të konsolidohet me anën e patriotizmit shtetëror në mënyrë që të përballojë sfidat historike dhe kurthet, ndër të cilat, Buxhovi theksoi ato që i vinë nga Beogradi dhe projekt ruso-sllave, që veprojnë me perfiditet të madh dhe operojnë në forma të ndryshme. /KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit promovohet nesër në librarinë “Dukagjini”

Posted on by KultPlus

Nesër në Prishtinë do të promovohet “KOSOVA” VI,VII dhe VIII nga autori Jusuf Buxhovi, shkruan KultPlus.

Promovimi i tre librave të fundit , me të cilën mbyllet projekti autoriale i “Kosovës” në tetë libra – që paraqesin certifikatën historike të shtetit të Kosovës, por edhe të rolit të Dardanisë në kompleksitetin e antikitetit, po vazhdon rrugëtimin e promovimit në vende dhe ambiente të ndryshme. Kësaj radhe “KOSOVA” do të promovohet në librarinë “Dukagjini” nesër në orën 18:00.

Përveç promovimit të tri vëllimeve të fundit të “KOSOVËS” VI,VII dhe VIII, me këtë rast do të bëhet edhe shitja e kompletit prej tre librash me zbritje 50% (nga 30 në 15 euro). / KultPlus.com

Sot në Pejë u promovua ‘Kosova VI,VII dhe VIII’ nga Jusuf Buxhovi

Posted on by Kult Plus

Nën organizim të drejtoratit për Kulturë, Rini dhe Sport në Komunën e Pejës sot është bërë promovimi i librave ‘Kosova VI,VII dhe VIII’ nga publicisti dhe historiani i njohur shqiptar, Jusuf Buxhovi.

Historiani dhe publicisti, Jusuf Buxhovi, u shpreh i lumtur që iu dha mundësi që të bëjë promovimin e librave të tij në vendlindjen e tij, ku edhe ka kaluar një pjesë të fëmijërisë së tij.

Duke diskutuar me të pranishmit për librar, ai u shpreh se historianët ia kanë borxh popullit që ngjarjet e mëdha historike ti dokumentojnë. Sipas tij e vërteta duhet të bartet tek brezat e ri dhe mbi themelet e saj të ndërtohet shteti i Kosovës dhe e ardhmja e tij. Në kuadër të qëndrimit të tij në Pejë, Jusuf Buxhovi, do të vizitoj edhe Bibliotekën “Azem Shkreli” ku edhe do të dhurojë 100 libra ndërsa nesër ai do të ketë edhe bashkëbisedim së bashku me të rinjtë e kësaj komunë.

Pas pesë vëllimeve të para që përfshijnë Antikën, Mesjetën, periudhën e Perandorisë Osmane, periudhën e viteve 1912-1945 dhe atë 1945-1999, vijnë tre vëllime të reja. Libri i gjashtë përfshin ngjarjet e ndodhura në Luginën e Preshevës dhe në Maqedoni gjatë viteve 1999-2001 dhe në librin e shtatë vështrohen të gjitha ngjarjet më kryesore në Kosovë dhe për Kosovën në periudhën 2002-2008.
Në vëllimin e tetë janë përfshirë dokumentet më të rëndësishme historike që kanë të bëjnë me shqiptarët në përgjithësi, siç janë Vendimet e Shën Stefanit, Protokollet e Kongresit të Berlinit (1878), si dhe ato të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit të cilat kanë qenë përcaktuese të fatit të shqiptarëve në përgjithësi. Këto tetë vëllime i kanë mbi 5 mijë faqe, projekt i përbashkët i Shtëpisë Botuese “Jalifat Publishing”, dhe Shtëpisë Botuese “Faik Konica”./KultPlus.com

Buxhovi: Shkupi kryeqytet historik i shqiptarëve

Posted on by KultPlus

Sot u bë promovimi i “Kosovës” VI,VII dhe VIII në Universitetin “Nënë Tereza” në Shkup.

Edhe promovimi i sotëm i “Kosovës” VI, VII dhe VIII në Shkup , zgjoi interesimin e studentëve dhe të intelektualëve të Shkupit. Me këtë rast, autori u prit nga Rektori Ais Pollozhani si dhe stafi akademik i Universitetit, ku u përgëzua për veprën dhe përkushtimin që në të të gjej vend edhe Maqedonia.

Ndërsa prorektori Rizvan Sulejmani, Buxhovin e vlerësoi autor të rëndësishëm të historiografisë shqiptare, shkrimtar, por edhe intelektual, që i kontribuoi politikisht procesit të shtetndërtimit të Kosovës nga çastet e para. Redaktori i librit, Ramadan Musliu, edhe këtë herë theksoi se projekti i rrumbullakuar i “Kosovës” në tetë libra, paraqet njërën ndër punët më të rëndësishme në historiografinë shqiptare.

Autori, në ligjëratën e tij, u ndal te Maqedonia dhe roli i shqiptarëve në të nga antikiteti deri te koha jonë. Sipas autorit, Maqedonia antike si pjesë e botës dardano-ilire dhe Maqedonia si shtet politik, janë pjesë e pandashme e historisë shqiptare, duke e ilustruar këtë edhe me faktin se Shkupi paraqet kryeqytetin historik të shqiptarëve. Me këtë rast, autori bërë me dije se së shpejti botohet studimi voluminoz “Maqedonia nga antikiteti deri te koha e jonë”. /KultPlus.com

Buxhovi paralajmëron botimin e veprës voluminoze “Maqedonia nga antikiteti deri te koha jonë”

Posted on by KultPlus

Në librarinë “Nobel” të Tetovës, u bë promovimi librar i “Kosovës” VI, VII dhe VIII të autorit Jusuf Buxhovi.

Me këtë rast, autori pati një takim me lexuesit, të cilët u interesuan për vendin e Maqedonisë, që zë një hapësirë të rëndësishëm në librin VI.

Me interes u përcollën vlerësimet e autorit rreth Maqedonisë si çështje shqiptare me një kontinuitet historik, etnik dhe politik nga antikiteti e deri te koha jonë.

Autori bëri të ditur se përfshirja e Maqedonisë në këtë vepër është pjesë e studimit voluminoz me mbi një mijë faqe:
“Maqedonia nga antikiteti deri te koha jonë”, që së shpejti del nga shtypi. Ky libër do të përkthehet edhe në anglisht në mënyrë që opinioni botëror të ketë edhe versionin e një autori shqiptar rreth Maqedonisë dhe faktorit shqiptar në të nga antikiteti e deri te koha jonë./E.D /KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit promovohet në Tetovë

Posted on by KultPlus

Sot në Universitetin e Tetovës, në orën 11:30 dhe të enjten, më 8 nëntor, në Universitetin e Evropës Juglindore (UEJL)- në orën 13:00, promovohet “Kosova” VI, VII dhe VIII e Jusuf Buxhovit.

Ne këtë rast, autori do të mbajë ligjëratën “Vendi i shqiptarëve në Maqedoni i parë nga këndvështrimi historik, etnik dhe politike nga antikiteti deri te koha jonë”.

Gjatë qëndrimit në Tetovë, të enjten, në orën 17:00, në librarinë “Nobel”, autori do të ketë edhe një takim me lexuesit dhe dashamirët e librit. /KultPlus.com

Nesër në Shkup promovohet “KOSOVA” VI, VII dhe VIII

Posted on by Kult Plus

Pas premierës së suksseshme në Prishtinë, në Kolegjin AAB, “KOSOVA” VI, VII dhe VIII promovohen në Shkup, shkruan KultPlus.

Promovimi bëhet në Qendrën Informative Kulturore, në orë 19.

Periudhën e viteve 1912-1945 dhe atë 1945-1999, vijnë tre vëllime të reja. Libri i gjashtë përfshin ngjarjet e ndodhura në Luginën e Preshevës dhe në Maqedoni gjatë viteve 1999-2001 dhe në librin e shtatë vështrohen të gjitha ngjarjet më kryesore në Kosovë dhe për Kosovën në periudhën 2002-2008.
Në vëllimin e tetë janë përfshirë dokumentet më të rëndësishme historike që kanë të bëjnë me shqiptarët në përgjithësi, siç janë Vendimet e Shën Stefanit, Protokollet e Kongresit të Berlinit (1878), si dhe ato të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit të cilat kanë qenë përcaktuese të fatit të shqiptarëve në përgjithësi. Këto tetë vëllime i kanë mbi 5 mijë faqe, projekt i përbashkët i Shtëpisë Botuese “Jalifat Publishing”, dhe Shtëpisë Botuese “Faik Konica”./ KultPlus.com

Sot në Kolegjin AAB u promovua ‘Kosova VI,VII dhe VIII’ nga Jusuf Buxhovi

Posted on by Kult Plus

Në kuadër të Panairit Vjeshtor të Librit AAB 2018, sot u promovua libri “KOSOVA”, në tetë vëllime i historianit Jusuf Buxhovi, shkruan KultPlus.

Pas pesë vëllimeve të para që përfshijnë Antikën, Mesjetën, periudhën e Perandorisë Osmane, periudhën e viteve 1912-1945 dhe atë 1945-1999, vijnë tre vëllime të reja. Libri i gjashtë përfshin ngjarjet e ndodhura në Luginën e Preshevës dhe në Maqedoni gjatë viteve 1999-2001 dhe në librin e shtatë vështrohen të gjitha ngjarjet më kryesore në Kosovë dhe për Kosovën në periudhën 2002-2008.

Në vëllimin e tetë janë përfshirë dokumentet më të rëndësishme historike që kanë të bëjnë me shqiptarët në përgjithësi, siç janë Vendimet e Shën Stefanit, Protokollet e Kongresit të Berlinit (1878), si dhe ato të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit të cilat kanë qenë përcaktuese të fatit të shqiptarëve në përgjithësi. Këto tetë vëllime i kanë mbi 5 mijë faqe, projekt i përbashkët i Shtëpisë Botuese “Jalifat Publishing”, dhe Shtëpisë Botuese “Faik Konica”.

Me rastin e promovimit të këtij projekti, rektori i Kolegjit AAB, prof. dr. Lulzim Tafa, tha se historiani Jusuf Buxhovi, është i veçantë si rezultat i opusit të tij të shumëllojshëm të krijimtarisë së tij intelektuale.

“Emri i Jusuf Buxhovit është shumë i njohur dhe shumë i pranishëm, në kulturën shqiptare është i veçantë për arsye të opusit të tij të gjerë dhe ajo që është më e rëndësishme për arsye të opusit të tij të shumëllojshëm të krijimtarisë së tij intelektuale”, tha rektori Tafa.

Në promovimin e librit “Kosova” në tetë vëllime foli edhe shkrimtari Nazmi Rrahmani, redaktor dhe botues i këtij projekti, i cili tha se autori duke kaluar nëpër periudha përkatëse kombëtare dhe duke analizuar të gjitha ngjarjet jep një pasqyrë të qartë për shumë momente të rëndësishme historike.

“Pas përfundimit të luftës në Kosovë më 1999 dhe pas hyrjes së NATOS, çështja e shqiptarëve në Ballkan, megjithatë, nuk kishte perspektivë të një zgjidhjeje përfundimtare, sepse trojet shqiptare ishin të copëtuara nëpër shtete të ndryshme të cilat kishin edhe qëndrime tepër të ndryshme lidhur me pozitën e tyre. Autori niset nga fakti historik se Rezoluta 1244 anuloi dy gjendje: Republikën e Kosovës të shpallur në Kaçanik si dhe pushtimin policor ushtarak serb. Mirëpo ky zhvillim nuk mundi të anashkalojë proceset historike nëpër të cilat ka kaluar Kosova që nga okupimi serb më 1912 i përcjellë nga dy ripushtime: ai i vitit 1918 dhe 1944, e as realitetet shoqërore politike që i kanë përcjellë shqiptarët e Kosovës dhe të viseve të tjera që kishin mbetur nën Jugosllavinë e dikurshme e mandej nën shtetet që kishin shpallur pavarësinë: si Serbia e Maqedonia”, tha Rrahmani.

Po ashtu Rrahmani, u ndal me nga një analizë të thuktë, për çdo vëllim. Ramadan Musliu, redaktor dhe recensent i librit, tha se është detyrë dhe obligim parësorë i të gjitha institucioneve relevante që tezat e theksuara nga z. Buxhovi të barten në tekste shkollore dhe studime tjera historike. Sipas tij po ashtu është edhe nevojë dhe duhet që çdo familje këtë libër ta ketë në vitrinën e tyre.

Autori Jusuf Buxhovi, tha se puna e madhe në vëllimet e reja të librit “Kosova” e ka shtyrë atë që të mos ndalet edhe në botimin e titujve të rinj dhe se ndjehet i nderuar që gjendet në mesin e studentëve të Kolegjit AAB , ngaqë akademikët e rinj duhet të marrin përgjegjësinë për proceset shoqërore nëpër të cilat po kalohet. Libri “Kosova” në tetë vëllime paraqet certifikatën historike të shtetit të Kosovës, ku Dardania si lidhje e antikitetit me proceset shoqërore, shpirtërore dhe politike, përcakton rolin e saj dominues në historinë politike shqiptare.

Buxhovi theksoi se është dashur të ballafaqohet me stereotipe ideologjike dhe ato të klisheve serbomëdha që për fat të keq po e rëndojnë sot e gjithë kohën historiografinë shqiptare në Tiranë dhe Prishtinë.

Në fund, Buxhovi theksoi se e mirëpret edhe projektin e Institutit të Historisë së Kohës si një libër konkurrent, ndaj të cilit është mosbesues ngaqë historitë e shkruara kolektive përherë kanë qenë ideologjike dhe në shërbim të “fitimtarëve”. Autori Buxhovi, për studentët pati një porosi, për të cilët tha se janë gjenerata e re që duhet të marrë përgjegjësi për fatin e vendit dhe për shtetndërtimin e tij.

Të gjithë të interesuarit, librin “Kosova” vëllimet VI, VII dhe VIII, do kenë mundësi ta gjejnë në Panairin Vjeshtor AAB 2018 deri ditën e dielën, me 50% zbritje nga çmimi i zakonshëm./ KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit vjen me vëllimet 6, 7 dhe 8

Posted on by KultPlus

Sot dolën nga shtypi vëllimet 6,7 dhe 8 të kompletit tashmë të njohur “Kosova” të historianit, publicistit e shkrimtarit Jusuf Buxhovi.

Sipas autorit, promovimi i parë i këtyre tri vëllimeve do të bëhet në Panairin e librit që organizon Kolegji AAB më 5 tetor në orën 12:00.

Sipas autorit, promovimi do të vazhdoj edhe në qytete të tjera të Kosovës por edhe në Shkup, Tetovë e Ulqin si dhe qytete të tjera shqiptare.

Botues të kompletit “Kosova” 1-8 janë Jalifatpublishing nga Hjustoni (ShBA) dhe “Faik Konica” nga Prishtina./KultPlus.com

Enciklopedia Buxhoviane – rishikim fundamental historiografik

Posted on by KultPlus

Nga Agron Jaha

Pjesa Hyrëse – Prolog

Dy fjalë për veprën në tërësi

Me “Kosova” të profesorit të merituar të Historisë Iliroshqiptare (çdo gjë e arritur këtu vetëm me zgjuarsi, punë vetëmohuese e dritëpërçuese e Genius Ilyrici) – të nderuarit Jusuf Buxhovi, shqiptarët shënojnë fitoren e tyre të parë të madhe bashkëkohore në rrafshin kulturor ndaj falsifikimeve e keqinterpretimeve, anashkalimeve politike e fshehjeve të qëllimta të vërtetës objektive historike të korpusit kulturor ilir, korpus ky që ravijëzoi konturat e lëvizjes progresiste të qytetërimit evropian.

Korpusit trashëgues kulturor të Ilirothrakisë paraantike (albanofonisë ilirike), i cili më vonë do të shfaqet në formën e plotë të tij në regjistrat shkrimor historik si iliro-romakiumi apo etnoetatizmi gjenealogjik dardano-romak, i kthehen si figuracioni simbolik i heroizmit trojan që nga Eneu, por edhe personalitetet e tij të lartësuara historike, si Konstandini e Justiniani. Edhe vepra unikate në mbrotje të ilirokristianizmit e shkruar me gjakun e princit më të madh mesjetar evropian, kurorëzon rolin vendimtar për një Evropë me identitet të qartë kristiano-romak të faktorit ambi- dhe polivalent historik – Gjergj Kastriotit.

2
Të bësh një recension të një studimi kaq të thellë, siç është “Mesjeta” e J. Buxhovit, paraqet jo vetëm një obligim kolegial e kombëtar, por dhe një nder personal që më bën autori si dhe një sfidë sui generis (të llojit të veçantë). Për dy arsye:

– Për herë të parë kemi në historiografinë tonë një studim të thellë e të thuktë, por edhe të gjerë e larmishëm nga aspekti burimor, i cili i ofrohet lexuesit shqiptar pa asnjë lloj cenzure a diktati politik. Pra, ashtu siç e kërkon historiografia objektive, e paanshme. Ndryshe nga vepra enciklopedike e Akademisë së Shkencave në Shqipërinë shtetërore “Historia e Popullit Shqiptar”, e cila ende mbetet në binarët klasik të deskripcionit kronologjik, pa pasur impulse inovative në rrafshin shpjegues, Enciklopedia Buxhoviane ka guximin të rishikojë me një dioptri tjetërfare gjithë kompleksin e ndërtesës së deritanishme historiografike, duke hapur kështu rrugë deri më tash të panjohura në letrat historiografike brenda konceptimit dhe studimit sistematik allofil të historisë së Popullit Shqiptar. Së këndejmi do të ishte hap i duhur nga ana e Akademisë së Shkencave në Shqipëri që të bëj një shqyrtim kritik e tërësor të veprës reformative të Buxhovit, të bëj edhe të njohur veprën e tij në Shqipëri dhe të pranoj rezultatet e shënuara aty.

– Problemi tjetër është ai metodologjik. Duhet punë pioniere gjatë recensionit, pra edhe recensenti duhet të jetë kreativ dhe inovativ në qasjen e tij. Me një shkëputje mendore teorike nga metodologjia e deritanishme e konceptimit.

2.a.2 Vështrim holistik nga këndi filozofik-didaktik i veprës, risitë në qasjen metodologjike doktrinare të autorit. Specifika sui generis e studimeve ilire.

Buxhovi, si njohës i shkëlqyer i historikut të studimeve ilire që është, shtron dhe thumbon qysh në fillim të këtij libri me të drejtë dhe me gjuhë kritike-argumentative pozicionimin teorik të historiografisë së shek. të 19-të, e cila anashkalon rolin vendimtar të faktorit iliro-dardan në kuadër të orbis romarum. Nënvizon se brenda kësaj ngrehine shtetërore ata jo vetëm që posedonin me shtetësinë romake, civis romanes (kjo sidomos nga koha e Karakallës) apo romaios (nga koha e Theodeziut pas ndarjes së Perandorisë), por edhe ishin mbrojtësit kryesor të saj. Një status të tillë nuk arritën ta fitojnë popujt invadues në Ballkan e Itali asnjëherë: Gotët, sllavët, avarobullgarët etj.

3
Sllavët do t’ia dalin vetëm aty nga shekujt IX-X të krijojnë organizimet e tyre të para suprafisnore në formë të despotatit (fillimisht në Dioklea dhe më vonë në Rashën dardane), zhupanive apo të vetëshpallura perandori, si ajo bullgare (IX-XI).
Autori në kritikën e tij vazhdimisht ruan ekulibrin e linjës së vëzhguesit objektiv, duke spikatur një mori faktorësh objektiv që edhe faktikisht „larguan“ temën dardane nga kronikat me rëndësi të kohës.

Perandoria Lindore Romake ishte e angazhuar sinkronisht në më shumë fronte, kjo pamundësonte objektivisht qartësimin e situatës me popullatat invaduese sllave (ndonëse në burimet romakolindore përmenden aty-këtu edhe përpjekje për rivendosjen e sllavëve në drejtim të Azisë së Vogël! Vërejtja nga unë, A.J.), kështu që kishte filluar misionimet e organizuara për kristianizimin e këtyre popullatave. Qëllimi ishte strategjik, që ata një ditë të i shërbejnë Perandorisë Lindore Romake Nga burimet romakolindore të kohës, sidomos nga vepra epokale e perandorit Konstandin Porfirogjeni „De administrando imperio – Corpus Fontium Historia Byzantine“, mësojmë se popullatat sllavofone quheshin me antroponimin kolektiv – teonimin „pagan“ apo të pafe. Por, siç do të shohim më vonë, këto struktura, sidomos gjatë dhe pas Kryqëzatave, do të kthehen kundër Perandorisë dhe do të dobësojnë sipas autorit së bashku me kryqtarët nga Perëndimi në mënyrë vendimtare strukturat shtetërore të Perandorisë Lindore Romake.

Për shkak të problemeve të vazhdueshme që kishte Perandoria, sidomos me popullatat invaduese, dhe përfshirjes totale iliro-dardane në të gjitha strukturat e Perandorisë (romanizimi etatist, Perandorisë Lindore Romake konsiderohej nga iliro-dardanët shteti i tyre, vërejtja nga studimet e mija të fundit mbi raportet shtetësi-etni në Perandorinë Lindore Rormake), ata sipas autorit nuk do të jenë më në qendër të vëmendjes. Kronikat dhe në përgjithësi burimet shkrimore romako-lindore pas shek. të shtatë, do të tematizojnë problemet dhe vështërsitë e vazhdueshme të Perandorisë në ballfaqimin e saj me këta popuj invadues që nuk jetonin brenda Perandorinë Lindore Romake dhe nuk posedonin statusin e qytetarit romak.

Kjo „zhdukje“ e popujve konstitucional nga kronikat romako-lindore (pra, e ilirodardanëve, greqishtfolësve, etj.) ka shërbyer fatkeqësisht edhe për anashkalimet dhe jo rrallë edhe për keqkuptime e qe besa edhe për shtrembërime të qëllimta në analizat dhe deskripcionet e historiografisë moderne nga shumë autorë të huaj e nganjëherë edhe vendor.
Këto shpjegime nga J. Buxhovi, paraqesin risi në këndkundrimin apo specifikën e studimeve ilire. Ato, me apo pa dashje, hapin një çështje shumë delikate, atë të interpretimit të burimeve historike. Qasja metodike, sipas së cilës „histori“ është vetëm ajo që na e ofrojnë burimet direkte të shkruara, tregohet si e pamjaftueshme, sidomos në kuadër të analizave të proçeseve me diskontinuitet formal historik.

4
Prandaj, historiografi moderne dhe analitike apo analizë objektive historike, në unison konceptual me profesorin e nderuar Buxhovi, konsideroj jo vetëm punën me burimet historike, por edhe analizat retrospektive kulturore, apo figurativisht lidhjen e pjesëve nga kohë të ndryshme nga i njëjti zingjir tematik dhe kulturor, duke abstrahuar diskontinuitetin letrar dhe pranuar latencën („heshtjen“) burimore si kategori historike valide.

Kjo përkon me thënien paradigmatike të autorit J. Buxhovi: „Subjektiviteti historik nuk krijohet vetëm nga pamja e jashtme, por edhe forcat e brendshme lëvizëse“, qasje e cila përshkon shtratin argumentues dhe shpjegues të veprës.

Mendoj se këtu autori ka vendosur një guri të rëndë në themelin e ndërtesës së re të qasjes inovative doktrinare në konceptimin e historisë iliro-shqiptare, jo thjesht si një element i rëndësishëm i historisë romake, por si shtylla kurrizore e saj.

(Vazhdon)


Jusuf Buxhovi: “KOSOVA” II, MESJETA. Botoi “Jalifal Publishing” – Houston dhe “Faik Konica” – Prishtinë, 2015

“Këndi i Buxhovit” në Bibliotekën e Qytetit të Gjakovës

Posted on by Kult Plus

Në Bibliotekën e Qytetit të Gjakovës “Ibrahim Rugova”, në kuadër të “Këndit të autorit”, sot u përurua veprimtaria letrare e shkrimtarit Jusuf Buxhovi, shkruan KultPlus.

Me këtë rast autori i dhuroi Bibliotekës rreth 300 vepra letrare, në të cilat përfshihen veprat origjinale të autorit si dhe një numër tjetër që i janë dhuruar autorit nga shkrimtarët shqiptarë.

“Këndi i autorit” do të pasurohet edhe me dokumentet letrare si dhe ato historike që lidhen me veprimtarinë e gjatë letrare të autorit, po ku do të zënë vend edhe dokumentet autentike rreth Gjakovës në histori, ku një vend të rëndësishëm do të zënë ato që lidhen me veprimtarinë politike dhe patriotike të LIDHJES shqiptare të Prizrenit, në të cilën, si drejtues të saj politik dhe ushtarak unë shquan shumë gjakovarë.

Me këtë rast autori Buxhovi pati edhe një takim me krijuesit gjakovarë./ KultPlus.com

“KOSOVA” VI, VII dhe VIII

Posted on by Kult Plus

Nga Jusuf Buxhovi.

Me botimin e vëllimeve: VI,VII dhe VIII, përmbyllet projekti ambicioz “KOSOVA” në tetë libra, e para vepër e llojit të tillë në historiografinë shqiptare. E filluar në vitin 2012 me tri vëllime (Antika, Perandoria Osmane dhe Koha e re me Dardaninë qendër të antikitetit pellazg-ilir), dhe e plotësua në vitin 2015 me dy vëllime të tjera (IV dhe V, në të cilat u përshi koha nga viti 1912 deri në vitin 1999), tri vëllimet e fundit trajtojnë administratën ndërkombëtare nga faza e emergjencës humanitare (1999-2001), si dhe zhvillimet politike dhe shoqërore, që çuan te shpallja e pavarësisë, më 17 shkurt 2008.

Kohën e protektoratit ndërkombëtar prej tetë vitesh, autori e ka sistemuar në dy kapituj themelor: atë të ndërtimit të infrastrukturës së institucioneve ndërkombëtare përgjegjës për protektoratin nën drejtimin e UNMIK-ut dhe KFOR-it, dhe në përfshirjen e faktorit vendor në këtë proces me zgjedhjet e para lokale të vitit 2000 dhe ato vendoret në vitin 2001, prej nga dalin institucionet vendore: Parlamenti, Presidenti si dhe qeveria. Pjesa e parë e protektoratit ndërkombëtar gjen vend në “Kosovën” VI. Ndërsa “Kosova” VII, kap periudhën 2002-2008. Kompleti mbyllet me “Kosovën” VIII, me dokumentet kryesore të Kongresit të Berlinit 1878 (protokollet origjinale frëngjisht dhe gjermanisht të përkthyera edhe në gjuhën shqipe) dhe dokumente të zgjedhura nga Lidhja Shqiptare të Prizrenit 1878-1881, që lidhen me organizimin politik dhe ushtarak të Lidhjes Shqiptare nga mbrojtja e viseve shqiptare (Plavës, Gucisë, Grudës e Hotit e deri te Ulqini), si dhe themelimin e Qeverisë së Përkohshme të Lidhjes, me ç’rast rikthehet shteti mesjetar shqiptar i rrënuar nga osmanët pas vdekjes së Skënderbeut. Përzgjedhja dhe mbarështimi i këtyre dokumenteve e nxjerrin Kosovën si epiqendër të zhvillimeve kryesore historike nga mesjeta e këndej, mbi të cilat u jetësua platforma politike e nacionalizmit shqiptar, që solli te pavarësia e Shqipërisë në vitin 1912.

Në përputhje me konceptin e historisë kritike, autori ruan këtë qasje edhe në tri librat e fundit. Në këtë aspekt, në librin VI (Kosova 1999-2001 – Lugina e Preshevës dhe Maqedonia), rëndësi e madhe i kushtohet kohës së emergjencës humanitare, që lidhet me zbarkimin e misionit ndërkombëtar dhe rolin e tij për krijimin e rrethanave për normalizimin e jetës institucionale dhe infrastrukturës demokratike. Këtu, autori, është kritik ndaj rolit të faktori ndërkombëtar (UNMIK-ut dhe KFOR-it), që në përputhje me konceptin e “sigurisë para demokracisë”, strukturat e dala nga lufta i ktheu në partner politikë (paçka se ato përdorën metoda kriminale për përvetësimin e pushtetit, në formën e “një puqi të heshtur institucional”). Kjo ndikoi që “faktori luftë”, në forma të ndryshme, të vazhdojë të sfidojë rrethanat edhe në Luginë të Preshevës dhe në Maqedoni.

Edhe pse luftërat që u shfaqen në Luginën e Preshevës në vitin 2000 dhe në Maqedoni në vitin 2001 në formë të kryengritjeve të armatosura, në njëfarë mënyre shihen si vazhdim i luftës së UÇK-së për faktorizimin e mëtutjeshëm të çështjes shqiptare në rajon në përputhje me strategjinë që ato të përfshihen në kuadër të protektorateve ndërkombëtare, megjithatë, mbetën të kufizuara dhe larg qëllimeve të parashtruara politike, siç ishte kërkesa e UÇPBM-së për autonomi politike të Luginës së Preshevës të shpallur në referendumin 1992 dhe, nismëtarja e UÇK-së së Maqedonisë, për riorganizimin e Maqedonisë në shtet dy-kombesh (shqiptar-maqedonas gjegjësisht maqedonas-shqiptar). Kjo ka të bëjë sidomos për luftën e Maqedonisë, që ndonëse për nga aspekti ushtarak vlerësohet njëra ndër luftërat më të suksesshme të shqiptarëve në këtë shekull, ajo mbeti pa dividentën politike dhe shoqërore, ngaqë i mungoi platforma politike me të cilën sukseset në planin ushtarak do të përcilleshin me krijimin e strukturave të pushtetit politik dhe institucional me të cilat do të imponohej edhe zgjidhja politike (organizimi i shtetit maqedonas mbi parimin dy-kombesh siç u kërkua fillimisht). Kështu që, lufta për territore, përfundoi me marrëveshjen e Ohrit, e cila pos që “nën petkun e pluralizmit” solli në pushtet strukturat e luftës, që vazhduan avazin e pararendësve të tyre që t’u shërbejnë politikës nacionaliste maqedonase, nuk ndryshoi statusin politik dhe shoqëror të shqiptarëve.

Duhet theksuar, se trajtimi i Maqedonisë në librin VI, shkon tutje ngjarjeve të apostrofuara dhe shfaqet si çështje shqiptare. Kjo gjen mbështetje te qëndrimi se Maqedonia antike si dhe zhvillimet që rrodhën në mesjetën e hershme dhe atë të vonshme, në të gjitha fazat historike, ishte pjesë e etnisë shqiptare dhe , si e tillë, erdhi edhe deri te koha jonë. Me këtë rast, theksohet se e përfshirë në vilajetin e Kosovës me Shkupin kryeqendër të saj, Maqedonia zë vend kyç në zhvillimet politike të Rilindjes Kombëtare. Andaj nuk ishte e rastësishme që në gushtin e vitit 1912, në Shkup përfundoi marrëveshja e kryengritësve shqiptarë me me Perandorinë Osmane, e njohur si Katërmbëdhjetë pikëshi i Hasan Prishtinës, me të cilën iu vunë themelet pavarësisë së Shqipërisë. Rolin e qendrës historike shqiptare, Shkupi, do ta ketë edhe në zhvillimet tjera, edhe pse në realitetet që sollën pushtimet ballkanike të vitit 1912 dhe ato të Luftës së Dytë Botërore, kjo u luftua vazhdimisht nga pushtuesit serbë dhe jugosllavë, kur Maqedonia nga një koncept gjeografik, politikisht do të shpallet shtet i maqedonasve, gjë që edhe luta e fundit shihet si një kapitulli i papërfunduar i këtij konfrontimi historik kundër etnisë shqiptare në Maqedoni.

Diskursi kundër luftimit të etnisë shqiptare si dhe përpjekjet që t’i merret vazhdimësia historike nga antikiteti (lidhja me Dardaninë) deri në atë masë sa shteti i Kosovës, siç e paraqet Deklarata e Pavarësisë e 17 shkurtit 2008 e mbështetur mbi dokumentet e Ahtisarit, të shfaqet “pa histori”, pasqyrohet gjerësisht në vëllimin VII (Kosova 2002-2008). Me këtë rast, me sy kritikë shihen qëndrimet e faktorit ndërkombëtar, që Kosova të projektohet shtet qytetar me vulën e shpifur “të multietnisë”, ndërkohë që pakicës serbe, duke iu njohur “e drejta” që krishterimi ortodoks në Kosovë dhe objektet e kultit të trajtohen si trashëgimi ortodokse serbe në saje të gënjeshtrave të historiografisë serbe për gjoja shtetin mesjetar serb në Kosovë, i njihet “e drejta historike”.

Privimi i shqiptarëve nga trashëgimia e krishterimit ortodoks si pjesë e krishterimit të përbashkët, i cili, në këtë pjesë, pranohet qysh në shekullin IV dhe njohja e kësaj “të drejte” serbëve, krahas një shtrembërimi historik, njëherësh shfaqet edhe me pasoja politike, ngaqë le të hapur një konflikt, ku rëndom “e drejta historike” përherë ka përparësi ndaj “të drejtës etnike”, ose jetësore. Sepse, kjo e dyta, në rrethanat e caktuara politike, mund të ndryshohet dhunshëm, siç është parë vazhdimisht në përvojën e hegjemonizmit dhe ekspansionizmit serbomadh në dy shekujt e fundit ndaj etnisë shqiptare, e pasqyruar me luftëra dhe tri gjenocide, deri te i fundit në vitin 1999, që u ndal me ndërhyrjen e NATO-s.

* Botues: “Jalifat Publishing”, Houston dhe “Faik Konica”, Prishtinë, 2018./ KultPlus.com

“Kosova” e Jusuf Buxhovit në Universitetin e Kanadasë

Posted on by Kult Plus

Botimi anglisht i “Kosovës”, me autor Jusuf Buxhovi tashmë po depërton edhe në Universitete e Kanadasë, si literaturë për historinë e Europës Juglindore, përcjell KultPlus.

“Përhapjes po i ndihmon edhe shtëpia botuese “Jalifat Publishing” me donacionet e veta të vazhdueshme në gjithë botën. Këto ditë, botuesi amerikan, Ramiz Tafilaj, Universitetit Quest i dorëzoi dy komplete të “Kosovës” në anglisht”, thuhet në njoftimin e autorit Buxhovi, në rrjetin social Facebook.

Koordinatorja e studimeve të universitetit Deidre Plaatjes me rastin e pranimit të kësaj vepre tha se i vjen mirë që edhe Biblioteka Universitare po pasurohet me këtë vepër historike që u ka munguar.

“Në si qytetar të Kanadasë jemi krenar që kemi marrë pjesë në rrjedhat historike që nxorën shtetin e Kosovës”, pohoi ajo, duke vazhduar të thotë se është e njoftuar me punën e historianit Buxhovi, jo vetëm nga indeksi i literaturës universitare ku ato tashmë janë të përfshira, por edhe se shumë nga studentët shqiptarë, që kanë studiuar aty, ndër ta edhe Drenusha dhe Kaltrina, kanë folur për historianin Buxhovi dhe veprën e tij që ka thyer gënjeshtrën serbe për Kosovën.

Plaatjes tha se pret me interesim praninë e historianit në Universitetin e Kanadasë dhe ligjëratën e tij. Ramiz Tafilaj falënderoi nikoqiret e Universitetit dhe u zotu se me rastin e qëndrimit të autorit në këtë Universitet do të sjell edhe një kontingjent tjetër librash nga historiografia shqiptare, në mënyrë që me vepra të njihet historia objektive e shqiptarëve./ KultPlus.com

Buxhovi: Politikanët e papërgjegjshëm në Tiranë dhe Prishtinë rrezikojnë idealet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit!

Posted on by KultPlus

Historiani Jusuf Buxhovi vlerëson se shënimi i 14o vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit në Prishtinë dhe Prizren nxori në pah gjendjen e rëndë në të cilën ndodhen shqiptarët në të dy shtetet e tyre nga politikat kriminale dhe nga inferioriteti i elitës politike, vasale ndaj asaj politike.

KultPlus:140 vjetori i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit u përcoll me shumë probleme: nga ato organizative, politike dhe të tjera, me çka fitohet përshtypja se në shumë aspekte ajo edhe u nëpërkëmb?
J. Buxhovi: Shënimi i 14o vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, do të duhej të ishte ndryshe nga të gjitha aspektet, por ajo që ndodhi në Prizren pardje në të ashtuquajturin manifestim qendror, nxjerr në pah gjendjen e vërtetë në të cilën ndodhen shqiptarët sot në Shqipëri, Kosovë, po edhe në Maqedoni, që nuk mund të quhet ndryshe pos politikë që bie në kundërshtim me idealet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe të Rilindjes Kombëtare në përgjithësi. Në Prizren, u demonstrua një anarki e paparë dhe një primitivizëm ofendues për një manifestim të tillë. Nëse, para dyzet vitesh, më 1978, në Prizren u demonstrua nacionalizmi shqiptar i një niveli institucional në kërkim të shtetit, në vitin 2018, u demonstrua kultura më e ultë kundër shtetit dhe shqiptarizmit, po edhe kundër vlerave të qytetërimit perëndimor!

KultPlus: Zini ngojë politikën që bie ndesh me idealet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe ato të Rilindjes Kombëtare. Si mund ta arsyetoni këtë?
J. Buxhovi: Krahas bashkimit të etnisë shqiptare, nga katër vilajete sa përfshinte ajo në Perandorinë Osmane, në një vilajet autonom ose siç quhej edhe “Shqipëri osmane”, që do të kthehej në shtet të pavarur (Shqipëri evropiane), sapo të krijoheshin rrethanat, Rilindja Kombëtare kishte shpallur edhe disa kërkesa të tjera,që duhej ta përcillnin këtë projekt. Ndër të cilat më të rëndësishme ishin: përkatësia e qytetërimit evropian dhe kultura kombëtare (shqiptarizmi) si bosht që duhej t’i përkitnin asaj.

Nëse mund të thuhet se me Shqipërinë dhe Kosovën – shtete të pavarura dhe, faktorin shqiptar në Maqedoni, afër pozitës së faktorit shtetformues (po qe se barazinë do ta fokusojë te kjo çështje dhe jo te multietniciteti), në njëfarë mënyre, përmbushet kërkesa e njohur për përfshirjen e katër vilajeteve shqiptare në një tërësi shtetërore, megjithatë konfigurimi i përshtatshëm politik, që erdhi me shtetin e Kosovës si një projekt i Perëndimit si dhe tranzicioni demokratik në Shqipëri, nuk po përcillen me faktorët tjerë, në radhë të parë me ata politikë, që kanë të bëjë me rrumbullakimin e idealeve të Rilindjes Kombëtare.

Kur thuhet kështu, kihet parasysh se klasa politike në Tiranë, Prishtinë dhe ajo në Shkup përgjegjësinë e bërjes së shtetit në përputhje me këto ideale, ku përkushtimi për liri, demokraci, shoqëri të lirë dhe të emancipuar në përputhje me vlerat e një qytetërimi perëndimor, që do ta integronin në familjen e bashkuar evropiane dhe atë veriatlantike, e ka zëvendësuar me atë të interesave të ngushta personale për përfitime materiale me anën e metodave kriminale. Të etiketuara me të drejtë si “poligone rajonale të krimit të organizuar”, Shqipërisë i është vështirësuar anëtarësimi në Bashkimin Europian, ndërsa Kosovës thuajse i janë mbyllur që të gjitha dyert për andej. Në këtë aspekt, shpresëdhënës shfaqet anëtarësimi i Shqipërisë në NATO, por kjo nuk mjafton, ngaqë pa aspektin e integrimit politik, Shqipërinë do ta kthente në një bazë ushtarake dhe asgjë më shumë, ndërsa hapësirën tjetër në një poligon eksperimentues për interesa të ndryshme, “tretman” ky që do t’u shkonte për shtati strukturave kriminale të të gjitha ngjyrave si dhe qendrave të jashtme.

Pra, shikuar nga kjo pikëpamje, oligarkët nga radhët e politikës shqiptare në Tiranë dhe Prishtinë, shoqërinë shqiptare po e largojnë nga qytetërimi evropian dhe integrimet në të. Rilindasit tanë, sidomos ata që morën pjesë në Lidhjen Shqiptare të Prizrenit, jo vetëm që derdhën dhe shkrinë mendjen për qëllimet e saj, por edhe pasurinë dhe gjakun madje. Drejtuesit kryesor të Lidhjes, Abdyli, Haxhi Prizreni, Sulejman Vokshi, Mehmet Korenica e shumë e shumë të tjerë si dhe ata që u përfshinë në kryengritjet e viteve 1908-1912 (Hasan Prishtina dhe të tjerët) mund të shërbejnë vazhdimisht si shembull i sjelljes patriotike në shërbim të lirisë dhe të pavarësisë si dhe shtetit dhe jo të shfrytëzimit të tij për qëllime personale, siç ngjet me pjesën më të madhe të politikanëve tanë, të cilët “luftën” e kthyen në një mjet përfitues. Rilindasit tanë, ndonëse patën vështirësi me kapërcimin e mentaliteteve nga ai oriental në atë evropianë si dhe me përballimin e ndasive fetare, duke i kthyer ato në faktorë integrues të shqiptarizmit, siç ndodhi me sloganin “feja e shqiptarit është shqiptarizmi”, ia dolën që Shqipëria të përballojë sfidat e jashtëzakonshme si dhe vështirësitë e shumta që i vinin nga kundërshtarët e saj të shumtë, që bënin çmos që të jenë mentalitet e tejkaluara historikisht (logjika fisnore, mungesa e kulturës për shtetin) dhe diveristeti fetare ato që ta dështojnë shtetin shqiptar që të shkëputet nga trashëgimia osmane.

Ndërsa sot, kur po shënohet 140 vjetori i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, një shekull i shtetit shqiptar si dhe dhjetë vjet të shtetit të Kosovës, në saje të politikave të papërgjegjshme në Tiranë dhe Prishtinë, karakteri laik i shtetit, që fetishohej nga rilindësit, nëpërkëmbet duke ia hapur dyert religjionit, jo si e drejtë e patjetërsueshme e individit për besim të lirë, por si përcaktim politik. Kështu që shqiptarët, në këtë gjendje, ndodhen në një udhëkryq antihistorik, që mund t’ua rrezikojë jo vetëm shtetet, por edhe qenien, ngaqë hipoteka e “mbetjeve të rrezikshme radikale islamike në Europë”, i kthen te programet e Çubrilloviqi dhe ngjashmet me të cilat janë ushtruar gjenocidet e njohura mbi ta.

Është për t’u habtur se si diskursi i rikthimit të religjionit mbi atë kombëtar,i ndihmuar nga elitat politike shqiptare në pushtet, që prek edhe identitetin kulturor dhe atë qytetërues duke e zëvendësuar atë nga dita në ditë, shikohet me inferioritet nga qarqet intelektuale, shkencore dhe akademike, ndonëse ajo prek shtyllat kryesore të identitetit historik për të cilin është derdhur aq shumë dije, mund dhe gjak?!

KultPlus: Nga punimet e dy sesioneve shkencore, ai nga Akademia e Shkencave në Prishtinë si dhe në Prizren dy ditë më vonë i organizuar nga Institutet e Historisë të Prishtinës, Tiranës dhe Shkupit fitohet përshtypja se bota shqiptare thuajse i ka përballuar sfidat, që ju po i quani në kundërshtim me idealet kombëtare, ngaqë aty u tha se shqiptarët gjenden në një rrugë kur po i realizojnë ato në përputhje me linjat globale të natyrës gjeostrategjike dhe gjeopolitike?
J. Buxhovi: Ato që i quani “sesione shkencore” në Prishtinë dhe Prizren, përkundër firmave “akademike” dhe të instituteve të historisë, më së paku ishin shkencore. Në Prishtinë dhe Prizren u mblodhën “akademikë” dhe historianë për t’u shërbyer dekorit të politikës së papërgjegjshme në Prishtinë dhe Tiranë, me ç’rast, u bë përpjekje që gjendja e rëndë në të cilën gjendet dy shtetet shqiptare, ku grupet mafioze dhe ato kriminale diktojnë politikën antishqiptare, ta paraqesin “të arritur historike në frymën e Lidhjes Shqiptare”! Nëse kalohet kalimthi nëpër ato që u thanë dhe u lexuan në këto “simpoziume shkencore”, bie në sy se aty kishte vetëm mbllaçitje të stereotipeve të njohura ideologjike dhe folklorike nga e kaluara, pa asnjë përpjekje që ato të tejkalohen. Madje, në ato kumtesa, serish, për Lidhjen Shqiptare të Prizrenit flitet me “argumentet” e historianëve të Beogradit rreth Kongresit të Berlinit, që dihet se çfarë janë.

Kështu, edhe në këto “simpoziume” folësit treguan se janë pjesë e kësaj politike si dhe në shërbim të tyre dhe jo të shkencës, gjë që as që mund të ishte ndryshe kur shumica prej tyre është akomoduar si aktivistë të partive politike, me diploma të kurdisura dhe tituj “shkencor” nga kruzhoqet politike!
Të tillët jo vetëm që nuk janë në gjendje të flasin për sfidat e ardhshme me të cilat ballafaqohet shoqëria shqiptare, por as të jenë kritik ndaj faktorëve që bien ndesh me idealet e Rilindjes Kombëtare dhe të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe me rrezikimin e shteteve shqiptare (koketimi me islamin politik) dhe fenomenet tjera.

Të tillët, madje, nuk janë në gjendje, që së paku të thonë ndonjë fjalë se si Prizreni, kryeqendra e nacionalizmit politik prej ku nisën fillet e rikthimit të shtetit shqiptar në histori, në katalogjet që ka përgatitur Komuna e Prizrenit, të aprovuara nga Ministria e Kulturës e Qeverisë së Kosovës para katër vitesh, paraqitet si “qendër e kulturës mesjetare sere” dhe “e shtetit mesjetar serb” dhe “qendër e kulturës turke dhe islame”!/KultPlus.com

“Kongresi i Berlinit dhe Lidhja Shqiptare 1878”

Posted on by Kult Plus

Historiani i njohur kosovar, Jusuf Buxhovi në vitin 2012-të, pati publikuar studimin monografik dhe protokollet origjinale të Kongresit, në librin e tij “Kongresi i Berlinit dhe Lidhja Shqiptare 1878”, shkruan KultPlus.

Ai sot, në 140-vjetorin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, publikoi kopertinën e këtij libri dhe shkroi disa fjalë.

“Ndihmesa ime për ndriçimin shkencor të kësaj ngjarje të madhe historike, që e riktheu shtetin shqiptar në histori: protokollet origjinale të Kongresit në tri gjuhë (frengjisht, gjermanisht dhe shqip), letrat kryesore drejtuar Kongresit nga ana e disa drejtuesve të saj, telegramet e shumta nga Kosova, Shkodra dhe Manastiri si dhe studimi monografik”, thotë Buxhovi./ KultPlus.com

Historianët shqiptarë ende citojnë dokumentet e falsifikuara nga serbët, edhe ato të Kongresit të Berlinit?!

Posted on by Kult Plus

Po sjellim një intervistë të historianit Jusuf Buxhovi, të realizuar vitin e kaluar, por që përkon shumë edhe me aktualitetin.

Kështu vlerëson hisoriani i njohur Jusuf Buxhovi në një intervistë për revistën “Milosao” të Tiranës, me ç’rast ai sqaron edhe shumë çështje të tjera që kanë të bëjë me fanatizmin antishkencor të shumë historianëve zyrtarë të Tiranës dhe Prishtinës që të ruhen stereotipet ideologjike të së kaluarës si dhe “reçetat” e Beogradit rreth gjoja “shtetit mesjetar” serb në Kosovë, që asnjëherë nuk ka ekzistuar!

“Milosa”:Ribotimi i Kongresit të Berlinit sjell në vëmendjen e publikut dokumentet, aktet dhe letrat e shumë subjekteve. Pse i sollët sërish për publikun shqiptar?

J. Buxhovi: Libri “Kongresi i Berlinit dhe Lidhja Shqiptare 1878” i takon filleve të punës sime hulumtuese shkencore në historiografi nga fillimi i viteve të shtatëdhjeta të shekullit të kaluar. Ky libër monografik mbështetet mbi temën e magjistraturës “Lidhja Shqiptare e Prizrenit në dokumentet gjermane”, e mbrojtur në vitin 1979 në katedrën e Historisë së Universitetit të Kosovës. Botimi i vitit 2008, ishte një rast i mirë që tema e magjistraturës të plotësohet me një kundrim më të gjerë të problematikës, duke u parë në tërësinë e Kongresit të Berlinit, gjë që asaj i ka dhënë një dimension më të thellë.

“Milosao”:Juve personalisht jeni i ndarë mes kërkimeve, publicistikës dhe sidomos krijimit letrar. Sa e ndihmojnë njëra-tjetrën përpjekjet individuale në disa fusha?

J. Buxhovi: Publicistikën e kam profesion të mirëfilltë jetësor. E kam filluar në vitin 1967 si gazetar i “Rilindjes” për ta vazhduar dhe përfunduar në vitin 2008 në Bon të Gjermanisë si korrespodent i përhershëm i kësaj të përditshme shqiptare në këtë vend. Pra, për dyzet vjet pune aktive, gazetaria më ka ndihmuar shumanshëm. Megjithatë, gazetaria mund të jetë e dëmshme në krijimtarinë letrare, po qe se nuk lirohesh nga sipërfaqësia e saj që ia imponon dinamika, dhe veçmas e papërshtatshme në fushën e hulumtimeve shkencore, po qe se faktografia mbetet në nivelin e trajtimit publicistik.

“Milosao”:Çfarë pasojash ka sjellë Kongresi i Berlinit prej vitit 1878, në ditët tona. A mendoni se ky ishte shkaku kryesor që mori trajtë Lidhja shqiptare e Prizrenit dhe u përmirësua përpjekja për pavarësinë e vendit?

J. Buxhovi: Kongresi i Berlinit i vitit 1878 duhet parë në frymën e zhvillimeve të njohura që solli Kriza Lindore, me çka u bë e ditur se fundi i Perandorisë Osmane në pjesën evropiane do të përcillej me lëvizje të mëdha gjeostrategjike, të cilat, duhej të mbaheshin nën mbikëqyrje nga Fuqitë e Mëdha të kohës, veçmas pas bashkimit të Gjermanisë në vitin 1871 dhe shfaqjes së saj në skenën politike si faktor i rëndësishëm. Meqë pansllavizmi rus në këtë hapësirë ishte shumë aktiv dhe po përdorte lëvizjet nacionale të botës ortodokse (grekëve, serbëve, malaziasve, rumunëve dhe bullgarëve) për interesa të veta, atëherë ishte e natyrshme që edhe oponentët e saj, Austro-hungaria dhe Italia të përdornin lëvizjet tjera nacionale, veçmas atë të shqiptarëve për qëllime të veta, pra që të mbrojnë interesat e tyre në hapësirën evropiane te Perandorisë Osmane.
Në këto rrethana, pas luftës serbo-turke të vitit 1877 dhe asaj ruse-turke të vitit 1878, pra pas Paqes së Shën Stefanit, e cila Serbisë i lejoi zgjerim në pjesët shqiptare (nga Nishi deri në Kurshumli) si dhe krijoi Bullgarinë e Madhe (ku u prekën edhe disa pjesë të etnisë shqiptare), ishte i pashmangshëm edhe reagimi shqiptar, që pasoi me thirrjen e Lidhjes Shqiptare në Prizren disa ditë para se Kongresi i Berlinit të fillonte punimet.
Natyrisht se për një reagim të tillë të shqiptarëve, që si dihet, filloi me moton e “mbrojtjes së vatanit nga copëtimet sllave dhe greke” dhe përfundoi me një lëvizje politike ndër më të fuqishmet që i hapën rrugë zhvillimeve që do të çojnë tridhjetë e katër vite më vonë deri te shpallja e shtetit të pavarur shqiptare, ishin të interesuar edhe fuqitë qendrore (Austrohungaria, Gjermani dhe Itali), siç ishte e interesuar edhe vetë Perandoria Osmane, e cila te reagimi i shqiptarëve për të mbrojtur tokat e tyre, shihte mundësinë për t’i shpëtuar trysnisë ruse, por pa dividentë politike (autonominë brenda Perandorisë), siç kërkonin shqiptare. Ka shumë dokumente mbi të cilat mbështeten këto qëndrime, vlerësimi analitik i të cilave, nxjerr në pah pjekurinë politike të elitës politike shqiptare të Kohës që procesi i pashmangshëm i rënies së Perandorisë Osmane të shfrytëzohet në përputhje edhe me interesat e atyre fuqive të mëdha të cilat pansllavizmit mund t’i kundërvihen me futjen në lojë të kartës së faktorit shqiptar, që nuk mund të ishte tjetër pos me lindjen e një shteti shqiptar, pa marrë parasysh përmasat e tij etnike.
Shikuar nga këndvështrimi historik, Lidhja Shqiptarëve e Prizrenit e vitit 1878, në arenën ndërkombëtare, e promovoi politikisht nacionalizmin shqiptar të mbështetur mbi faktorin gjuhë siç e vuri në binarët e pashmangshëm dhe të pandalshëm pavarësinë e Shqipërisë.

“Milosao”:Kush ju ka ndihur në këtë përpjekje të stërmadhe dhe a mendoni se keni pasur pengesa në punën tuaj?

J. Buxhovi: Puna ime hulumtuese dhe shkencore duhet parë në kuadër të zhvillimeve shoqërore dhe politike të kohës. Pra, ato të viteve të gjashtëdhjeta, shtatëdhjeta dhe të tetëdhjeta nëpër të cilat kaloi Kosova, që lidhen me emancipimin politik, kulturor dhe shpirtëror të shqiptarëve, të cilat , pas ndryshimeve kushtetuese të viteve 1968-1974, u hapën rrugë edhe krijimit të institucioneve kombëtare, siç ishte Universitetit i Prishtinës, Akademisë së Shkencave dhe Arteve si dhe instituteve të tjera hulumtuese shkencore, ku një rol të madh pati edhe veprimtaria botuese në gjuhën shqipe që drejtonte “Rilindja” e të tjera. Këtyre zhvillimeve duhet shtuar edhe bashkëpunimi kulturor dhe arsimor me Shqipërinë, i vendosur zyrtarisht në vitin 1968 në marrëveshjen e parë midis Tiranës dhe Prishtinës, me ç’rast, midis Tiranës dhe Prishtinës filloi këmbimi i teksteve shkollore, librave si dhe profesorëve në të dy universitetet, shkëmbim ky që i solli dobi të mëdha Kosovës. Tirana dhe Prishtina asokohe harmonizonin qëndrime edhe rreth disa projekteve të përbashkëta hulumtuese dhe shkencore aty ku kishte mundësi. Meqë si gazetar isha i akredituar në Bon dhe po merresha me hulumtimin e dokumenteve të Kongresit të Berlinit, çarqet shkencore në Prishtinë dhe Tiranë (Dr. Ali Hadri, Aleks Buda dhe Arben Puto) insistuan që këtë angazhim ta ktheja në vokacion të përhershëm hulumtues shkencor, gjë që edhe kështu ndodhi. Pra, në punën time hulumtuese, si mentor të parë, kam pasur akademik Ali Hadrin dhe profesor Aleks Budën, me të cilët kam bashkëpunuar deri në vitin 1981, kur do të ndërpritet dhunshëm nga ana jugosllave pas ngjarjeve të vitit 1981. Megjithatë, ndryshimin e njohur të rrethanave politike dhe shoqërore të atyre viteve, jam munduar që ta përballoj me punë individuale në Gjermani, duke iu përkushtuar hulumtimit nëpër arkivat gjermane, në mënyrë që të rrumbullakoj sa më shumë që të jetë e mundur punën e nisur në vitet e shtatëdhjeta.

“Milosao”:Në kërkimet tuaja të vazhdueshme, ju jeni përballur me dokumente autentike. A mund të na thoni, ka pasur përpjekje për manipulime nga fqinjët apo nga kancelaritë ndërkombëtare?

J. Buxhovi: Mund të thuhet pa hezitim se e gjithë problematika e studimit të dokumenteve të Kongresit të Berlinit dhe atyre që solli kjo ngjarje, për çdo studiues të mirëfilltë shqiptar, përcillet me anatemën e manipulimit dhe falsifikimit të tyre të qëllimshëm në njërën anë si dhe të stereotipeve ideologjike në tjetrën anë. Manipulimi dhe falsifikimi i këtyre dokumenteve gjithsesi se lidhet me historiografinë serbomadhe të Beogradit, po edhe të Moskës dhe Athinës për qëllime të njohura hegjemoniste që u sherbyen projekteve antishqiptare ( “Naçërtanja” e Garashaninit e vitit 1844 dhe ajo e “Megaloidhesë” greke e po të njëjtës kohë si dhe ato të historiografisë ruse). Kongresi i Berlinit si dhe vendimet e njohura të tij, kanë paraqitur referencën emblematike të manipulimit të këtyre qendrave në mënyrë permanente nga falsifikimi i tyre e deri te keqinterpretimet e qëllimshme, që për moto kishin fabrikimin e gënjeshtrës rreth “shqiptarëve ardhacakë dhe pa histori”, “shqiptarëve mbetje e mjegulluar osmane dhe fundamentalistë të rrezikshëm islamikë” e të ngjashme, me çka atyre duhej jo vetëm t’u mohohej shteti, por, për hir “të interesave të mëdha evropiane”, Beogradit, Athinës e të tjerëve, t’u lejohej qërimi i hesapeve me ta, deri te etnogjenocidi!
Kur shikohen mirë e mirë nga të gjitha këndet të gjitha dokumentet e Kongresit të Berlinit, një pjesë të të cilave kam sjellë në librin tim, veçmas letrat e dërguara nga të gjitha viset shqiptare (124 sosh), del se një pjesë të tyre mund të thuhet se janë shkruar edhe nga konsuj rusë e grekë, nga klerikë ortodoksë dhe agjentë të tjerë të Beogradit, Athinës dhe Moskës, po edhe nga ndonjë konsull austriak. Këtë të fundi, madje e pranon edhe Andrashi, ministër i jashtë i Austrohugarisë në memoaret e tij, me ç’rast zbulon se “Vjena ka punuar që në nga disa qendra shqiptare të vinë letra dhe telegrame që na duheshin”. Këto “ndërhyrje” nuk ua humbin vlerën kërkesave autentike të shqiptarëve, veçse bëjnë të ditur se midis tyre ka pasur edhe të dirigjuara në përputhje me interesat tjera, gjë që historiografisë sonë i mbetet që ato t’i deshifrojë dhe t’i interpretojë mirë e mirë.

“Milosao”:A mendoni se Lidhja e Prizrenit ka trajtime të ndryshme në Shqipëri e Kosovë? Nuk duket se një pjesë e studiuesve nuk kanë parë dokumentet origjinale?

J. Buxhovi: Arsyet e njohura ideologjike dhe ato që shqiptarët nga 1912 i ndanë dhunshëm në realitetet shoqërore dhe politike të ndryshme kanë sjellë edhe qëndrime të ndryshme, ku në njërën anë, nga Tirana zyrtare është imponuar qëndrimi se nga Europa dhe Perëndimi shqiptarëve u kanë ardhur të gjitha të këqijat, se perëndimi nuk i ka dashtë shqiptarët e të ngjashme, gjë që kjo ka justifikuar izolimin dhe mbylljen komuniste, ndërsa në tjetrën anë, Lidhja Shqiptare e Prizrenit është dashtë të shihet vetëm si përpjekje për autonomi, që si e tillë të “justifikojë” statusin politik të shqiptarëve në Jugosllavi e të ngjashme, sado që pjesa më e madhe e historianëve të Kosovës, konceptin e autonomisë e kanë parë si proces, që shkon tutje, e jo si gjendje statike, kundrim ky që ka qenë i ngjashëm edhe me qëndrimin politik të intelektualëve shqiptarë dhe të një pjese të klasës politike…
Krahas këtyre stereotipeve, që për fat të keq, ende gjithnjë mbahen te një pjesë e historianëve tanë (sidomos atyre në Tiranë) nga shkaku se kanë doktoruar dhe shkruar libra, siç kanë fituar edhe tituj “akademikë” e të tjera gjatë kohës së diktaturës komuniste, sot e gjithëditën mungon edhe vullneti i qëllimshëm për ballafaqimin me dokumentet origjinale. Them kështu, ngaqë ka dhjetë vite që kam sjellë dokumentet origjinale të Kongresit të Berlinit në origjinal (frëngjisht dhe gjermanisht), të nxjerra nga Arkivi Politik i Ministrisë së Punëve të Jashtme të Gjermanisë në Bon (të autorizuara nga botuesi gjerman“Gisen”) e të përcjella edhe me përkthimin në gjuhën shqipe, ndërsa që historianë nga Tirana dhe Prishtina edhe në tutje citojnë versionin e cunguar dhe të filtruar të dokumenteve që sjell Haxhivasilevi, Gjorgjeviqi dhe historianë të tjerë serbë! Ç’është më keq, disa pedagogë të kësaj mendësie, pengojnë studentët që marrin guximin të citojnë librin tim, meqë kjo ua rrënon “kredibilitetin” veprave të tyre!

“Milkosao”:Historianët e Shqipërisë dhe Kosovës kanë pasur një lloj tutele të diktuar nga regjimet respektive. A mendoni se ka ardhur koha që duhet të ketë një trajtim kombëtar shqiptaro-kosovar sa i përket rëndësisë së Kongresit të Berlinit?

J. Buxhovi: Tutela e regjimit represiv komunist është dashtë të marrë fund me rënien e komunizmit, siç ka ndodhur edhe në vendet tjera. Por, për fat të keq, ajo po vazhdon për arsyet që i ceka më sipër. Kujtoj se historiografia jonë duhet të ketë qëndrim shkencor jo vetëm sa i përket Kongresit të Berlinit, por të gjitha çështjeve të tjera, veçmas asaj që ka të bëjë me lidhjen pellazge dhe të tjera nga antikiteti, ku pjesmarrja jonë në djepin e qytetërimit të lashtë dhe të vlerave të tij universale është thuajse vendimtare. Kjo do ta nxjerrë në pah edhe komponentin kombëtar.

“Milosao”:Sa i vështirë ka qenë për Ju hulumtimi në arkivat gjermane dhe sa kohë ju është dashur t’i grumbulloni këto materiale?

J. Buxhovi: Të qenit gazetar (korrespodent i përhershëm i “Rilindjes” në Gjermani, i akredituar pranë qeverisë gjermane) më ka krijuar mundësi të mëdha edhe formale që t’u qasem dokumenteve pa ndonjë vështirësi. Meqë fokusimi im hulumtues ka qenë Kongresi i Berlinit, ishte e natyrshme përqendrimi te shqyrtimi dhe vjelja e dokumenteve të Arkivit të Ministrisë së Punëve të Jashtme në Bon. Aty kam punuar nga mesi i viteve të shtatëdhjeta e deri në vitin 2008, ku kam klasifikuar mbi pesë mijë dokumente që kanë të bëjnë me Krizën Lindore, Kongresin e Berlinit dhe çështjen shqiptare nga viti 1865 e deri në vitin 1912. Pjesa më e madhe e këtyre dokumenteve ruhet në arkivin tim personal, ngaqë nuk ia kam dalë t’u siguroj vend në Arkivin e Kosovës dhe atë të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës. Sepse, këto institucione, për arsye “të pakuptueshme”, që u cekën, nuk kanë qenë në gjendje të ofrojnë as siguri e as trajtim shkencor!

“Milosao”: E mendoni se ishte e arsyeshme ajo që përcaktoi në konkluzionet e veta Lidhja e Prizrenit, sa i përket mbrojtjes nga copëtimi i trojeve shqiptare dhe autonomi nën Turqinë?

J. Buxhovi: Qëndrimet dhe vendimet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit janë në përputhje me rrethanat si dhe zhvillimet historike të kohës, në të cilat u gjenden shqiptarët, kur ata në njërën anë rrezikoheshin nga hegjemonizmi i fqinjëve sllavë dhe grekë dhe në tjetrën anë rrezikoheshin nga shembja e shpejtë e perandorisë osmane. Mbrojtja e interesave kombëtare asokohe mund të sigurohej nëpërmes kërkesës për bashkimin e katër vilajeteve shqiptare (krijimi i një Shqipërie osmane, që në të vërtetë doli nga kërkesat e katërmbëdhjetë pikëshit të Hasan Prishtinës në Shkup, në gusht të vitit 1912), që nënkuptonte lirimin nga koncepti i “miletit osman” ku gjendeshin dhe një formule kompromisi që do ta arrinte Perandoria Osmane me fuqitë evropiane të boshtit (Austrohungarinë dhe Italinë). Pa marrë parasysh si rrodhën ngjarjet deri në nëntor të vitit 1912 dhe nëpër ç’katrahurë kaluan shqiptarët, megjithatë epilogu i këtij zhvillimi ishte i përcaktuar nga programi i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit si dhe platformës kombëtare që doli prej saj. Pa këtë ngjarje, nuk do të kishte as Shqipëri e as komb shqiptar.

“Milosao”:Keni mbaruar dhe një kolanë historike të Kosovës, cilat janë planet tuaja më të afërta?

J. Buxhovi: “Kosova” në pesë libra, e botuar midis viteve 2012-2015, këtë vit plotësohet edhe me tri vëllime të tjera (VI,VII dhe VIII), me çka përmbyllet koncepti im që ky libër në tetë vëllime të paraqesë një kontribut shkencor për historinë e Shqipërisë së natyrshme dhe të Shqiptarëve nga antikiteti e deri te koha jonë, ku Dardania është në qendër të vemendjes, si një mbretëri ndër më të vjetrat e antikitetit, e lidhur me Trojën dhe zhvillimet tjera që ndodhën pas rënies së saj. Përqendrimi te Dardania si qendër e antikitetit ka rëndësi të dyfishtë: ngaqë në njërën anë lashtësisë sonë ia shton komponentin kryesor që atë e lidh me qytetërimin trojan dhe atë pellazg në përgjithësi (qëllimisht të harruar dhe të anashkaluar), dhe në tjetrën anë e zhvlerëson në tërësi gënjeshtrën serbe për gjoja “shtetin mesjetar serb” në Kosovë, që nuk ka ekzistuar kurrë, që për fat të keq, edhe sot e gjithditën mbrohet nga disa historianë të mendësisë ideologjike në Tiranë dhe Prishtinë, me të cilën Serbisë, siç e pasqyron edhe pakoja e Ahtrisarit në Kushtetutën e Kosovës, vazhdon t’i njihet edhe “e drejta historike”, paçka se ajo frymëzoi gjenocidët serbe ndaj shqiptarëve ( të viteve 1878, 1912, 1944 dhe 1999)!
…….

Kur shteti rrezikohet nga politikanët!

Posted on by KultPlus

(Çka tha sot , ndër të tjera, autori i romanit Dushkaja JusufBuxhovi gjatë promovimit në
Prizren)

E.Dujaka

Ditën ndërkombëtare të librit, shkrimtari JusufBuxhovi, e shfrytëzoi për një bashkëbisedim me dashamirët e librit dhe një grup studentësh të Prizrenit.

Shkas ishte promovimi i romanit “Dushkaja”, që u mbajt naë Bibliotekën e Qytetit. Shkrimtari Buxhovi gjatë këtij bashkëbisedimi u fokusua te raportet e shoqërisë me lirinë, te raportet e politikës me shtetin si dhe të raportet e shtetit me religjionet.

Rreth raporteve të shoqërisë me lirinë, Buxhovi tha se ato janë ngatërruar me çlirimin,ngaqë çlirimi jo vetëm që nuk ka sjellë lirinë e dëshiruar, por abuzimi me çlirimin nga disa “çlirimtarë”, një pushtim e ka zëvendësuar me tjetrin.

Rreth raporteve të politikës me shtetin, autori tha se ato janë absurde, ngaqë shteti i fituar me mund, nga pjesa më e madhe e klasës sonë politike është kthyer në një plaçkë dhe po luftohet nga ata sikur të ishte një mallkim dhe jo një vlerë me të cilën lidhet qenia jonë.

Edhe rreth raporteve të shtetit me religjionet, Buxhovi tha se ato janë të çrregulluara ngaqë kjo klasë e papërgjegjshme politike, që e ka katandisur vendin nga çdo pikëpamje, në vend se të mbrojë shtetin sekular, në vend se lirinë e besimit ta mbrojë si të drejtë elementare të njeriut, zuri ta keqpërdorë për qëllime politike dhe të pasurimit me anën e kontrabandimit me ndërtimin e objekteve të kultit, deri në atë masë sa që shtetit sekular t’i rrezikohet edhe fundamenti. E keqja më e madhe për Buxhovin, është se nga politizimi i religjionit (islamit politik), sot kemi dukurinë e ngatërrimit të identitetit kombëtar me atë fetar, me ç’rast, fetarizmi del para kombëtares!

Autori, po ashtu, foli edhe për nevojën e ridefinimit të shqiptarizmit në përputhje me rrethanat e reja të dy shteteve shqiptare në Ballkan (Shqipërisë dhe Kosovës) si dhe nevojës që formula e deritanishme e bashkimit kombëtar si ideologji e shekullit të kaluar, të zëvendësohet me atë të unionit të dy shteteve në kuadër të Bashkimit Evropian në bashkëpunim me vendet perëndimore.

Promovohet ‘Dushkaja’ nga Jusuf Buxhovi, mes depresionit shpirtëror dhe hulumtimit historiografik

Posted on by Kult Plus

Gili Hoxhaj
“Dushkaja”, titullohet libri më i ri i shkrimtarit e historianit të njohur Jusuf Buxhovi. Sot në mesin e adhuruesve të librit dhe atyre që e çmojnë veprimtarinë e Buxhovit, ky libër u promovua në Librarinë “Dukagjini”.

Në qendër të këtij libri është një piktor i cili shtjellon idetë e tij lidhur me ngjarjet që e rrethojnë, duke nxjerrë dhe pasqyrimin edhe për periudhat e kaluara të historisë. Përmes këtij personazhi autori do të nxjerrë reflektimin e tij mbi “kaosin” e jetës së përditshme në një vend të pasluftës që ende orvatet në kërkim të lirisë ideale. Krahas përmbajtjes, vlerën artistike këtij libri ia shton edhe kopertina e librit që përmban pamjen e një nga pikturave më të njohura të piktorit të famshëm shqiptar Ibrahim Kodra.

Nazmi Rrahmani nga shtëpia botuese “Faik Konica”, u shpreh se romani më i ri i Jusuf Buxhovit është roman interesant dhe jo vetëm për nga tema që trajton dhe nga mënyra e shkrimit e vlera artistike, por është interesant edhe për mënyrën e re në të cilën autori përpiqet ta paraqesë një pjesë të historisë përmes këndvështrimit të një krijuesi dhe veprave të tij, të cilat pasqyrojnë momente, ngjarje dhe situata të ndryshme.

Pas tij fjalën e mori recensenti i librit, Ramadan Musliu, i cili tha se ky libër është një roman për lexuesin elitar që më shumë do të përqendrohej tek idetë sesa tek veprimet. Ai tutje shtoi se Buxhovi pas dy romaneve të mëparshme, “Dosja e hapur” dhe “Dosja B” që i përkasin karakterit dokumentar, vjen me romanin “Dushkaja” që është pothuajse tematikë e njëjtë mirëpo ndryshim në procedim.

“Vetë titulli zgjon shumë dilema. Dushkaja mund të merret si një toponim, si një metaforë, si alegori dhe si mitologji. Nëse e marrim në planin mitologjik ekzistojnë edhe fjalë që lidhen me dushkun. Ekziston fjala “Dushk për gogla”, që zgjon kontekstin ironik të një mashtrimi që ndodh. Ekziston edhe dushku si një lloj mburoje e mysafirit që ishte në bela”, u shpreh Musliu, i cili tutje shtoi se realiteti i romanit është më konkret sesa kontekstet figurative.

“Romani trajton një tematikë specifike, bën një autopsi psikologjike. Nëse romanet e mëhershme që përmenda bëjnë një autopsi të një procesi historik me shkaqet dhe pasojat, këtu kemi një autopsi të llojit tjetër, një gjendje të ndrirë të një situate psikologjike, morale e një situate të një shoqërie të pasluftës” tha tutje Musliu duke shtuar se në gjithë këtë rrëfim shpërfaqet një lloj dyshimi për shkak të një gjendje ekzistuese.

Autori i librit, Jusuf Buxhovi, tha se në këtë libër ka ndërlidhje me historiografisë me pjesën shpirtërore, duke shtuar se nuk mund të ketë histori që nuk ka histori të shpirtit.

“Mund të them se ky roman për mua është një intermexo në punën time hulumtuese historiografike. Nga puna fizike ku punoj me mesazhe të thata e dokumente kaloj tek idetë. Këtu ndërlidhet historiografia me pjesën shpirtërore. Përpiqem që paralelisht t’i krijoj këto dy çështje”, tha në fjalën e tij Buxhovi ndërsa shtoi se vepra nuk mund të jetë jashtë kontekstit kohor, shoqëror e politik ndërsa ai si krijues e intelektual gjithnjë e ka parë me shqetësim periudhën e tranzicionit dhe kohës nëpër të cilën po kalon vendi.

Ndër të tjera ai shtoi se i ka dy momente që peshojnë për të: çështja e çlirimit dhe ajo e lirisë. Ai tha se këto dy koncepte dallojnë, pasi që liria është më thellë dhe më e gjerë, është përgjegjësi që fillon nga qëndrimi personal dhe bartet tek çarku i shoqërisë. Ai tha se këto 20 vitet e fundit të tranzicionit karakterizohen me rrënim të lirisë e cila kthehet në kaosin, i cili pretendon të jetë liri. E gjithë kjo situatë ka bërë që edhe personazhi kryesor rreth të cilit shtjellohet libri i tij ta reflektojë këtë gjendje që merr përmasa të depresionit shpirtëror.

“Shoqëria jonë sipas mendimit tim e ka dorëzuar lirinë, ua ka dorëzuar atë dhunuesve të lirisë. Kemi një realitet tragjik ku liria jonë dhunohet nga të ashtuquajturit çlirimtarët të cilët në vend që të jenë një avangardë në mënyrë që proceset shoqërore ta marrin një rrugë të lirisë, tek ne ndodh e kundërta, një robëri zëvendësohet gati me një tjetër”, u shpreh Buxhovi gjatë ceremonisë përuruese të librit.
“Dushkaja” është botuar nga Faik Konica Prishtinë dhe Jalifat Publishing Huston dhe përmban gjithsej 165 faqe./ KultPlus.com

“Dushkaja” e Buxhovit, promovohet sot në Prishtinë

Posted on by Kult Plus

Sot, në Prishtinë, në Librarinë Dukagjini, në orën 18:00, promovohet romani i Jusuf Buxhovit “Dushkaja”, shkruan KultPlus.

Këtë promovim, autori ua kushton shkrimtarëve të brezit që i takoi: Ali Podrimja dhe Teki Dërvishi në shenjë të nderimit të veprës së tyre të madhe letrare./ KultPlus.com

Romani “Dushkaja” i Jusuf Buxhovit, nesër do të promovohet në Gjakovë

Posted on by KultPlus

Nesër, në Gjakovë, në Bibliotekën e Qytetit, në orën 12:00, promovohet romani i Jusuf Buxhovit “Dushkaja”, shkruan KultPlus.

Këtë promovim, autori ua kushton shkrimtarëve të brezit që i takoi: Ali Podrimja dhe Teki Dërvishi në shenjë të nderimit të veprës së tyre të madhe letrare.

Promovimi i “Dushkajës”, në ditët në vijim, do të bëhet edhe në Prshtinë, Prizren, Pejë, Gjilan, Ferizaj, Mitrovicë, Viti dhe disa qendra të tjera. /KultPlus.com

Së shpejti romani më i ri nga Jusuf Buxhovi

Posted on by KultPlus

“Dushkaja”, është romani më i ri i autorit Jusuf Buxhovi, që pritet të publikohet së shpejti, shkruan KultPlus.

Një metaforë letrare për vendin magjik, ku bota kthehet në katund e katundi në botë, ku vrasja merret si virtyt e dija për marrëzi.., thuhet mbi këtë roman, që është botuar nga “Faik Konica” në Prishtinë dhe “Jalifat Publishing” në Houston./KultPlus.com

“Dosja B” e Jusuf Buxhovit tashmë edhe në anglisht

Posted on by Kult Plus

“Dosja B” e autorit kosovar Jusuf Buxhovi, tashmë ka dalë nga shtypi në gjuhën angleze shkruan KultPlus.

Një njoftim të tillë, e bëri përmes rrjetit social Facebook, vetë Buxhovi, i cili tregoi se shtëpia botuese “Jalifat Publishing” nga Houstoni (SHBA) nxori nga shtypi romanin “Dosja B” të përkthyer në anglisht nga Avni Spahiu.

“Romani në anglisht mban titullin “Dossier B – Kosovo’ s Untold Story” (Dosja B – një rrëfim i panjohur i Kosovës”). Botuesit amerikan njofton se promovimi i ” Dosjes B” në anglisht do të bëhet në janar në disa qendra të rëndësishme amerikanë (Uashington, Çikago, Nju Jork dhe Houston), ndërsa në Kosovë do të Promovohet në Prishtinë dhe Gjakovë”, ka shkruar Buxhovi./ KultPlus.com

Një Esat Pashë Toptan ndryshe?…

Posted on by KultPlus

Nga Jusuf Buxhovi

“Nuk është lehtë ta shpjegosh Esat Pashë Toptanin (1864-1920), njërin ndër personazhet më enigmatike të botës shqiptare”.

Kështu thotë autori Ilir Ikonomi në librin “Esat Pashë Toptani”, i cili qysh në fillim paralajmëron se qasja e tij ndaj kësaj figure historike, vlerësimi i së cilës edhe sot e gjithëditën është kontraverz dhe të shumtën me anatemën “e tradhtarit”, ka të bëjë me kohën në të cilën ka jetuar, duke shtuar se “askush nuk e ka monopolin e të vërtetës”. Mbështetja mbi këtë parim autorin pashmangshëm e ballafaqon me paragjykimet e shumta bardh-zi, të ngritura sa nga historiografia shqiptare me qasje ideologjike e sa nga mosnjohja, por edhe injorimi i burimeve meritore me të cilat do të mund të thyheshin stereotipet politike me të cilat Esat Pashë Toptani si ushtarak, politika dhe burrështetas i njohur dhe më me shumë ndikim i kohës së shtetndërtimit shqiptar, është dashtë të shihej vetëm si tradhtarë, paçka se ai ka marrë pjesë në një zhvillim historik tepër kompleks, kur shteti shqiptar ishte në formim e sipër, dhe se ky proces me shumë kurthe, me shumë lojëra, përfshinte aktorë të shumtë, që kryenin shërbime të ndryshme.

Natyrisht se ballafaqimi i Ikonomit me Toptanin, i parë në kohën në të cilën ka jetuar si dhe zhvillimet historike nëpër të cilat ka kaluar, në njërën anë nxjerr në pah një figurë historike të ushtarakut veprues me fuqi të madhe ushtarake mbas, të politikanit të pakapërcyeshëm dhe njëherësh të diplomatit aktiv ndër më komplekset me të cilin lidhet rrugëtimi i shtetit shqiptar me gjithë ato telashe dhe drama të mëdha që e kanë përcjellë nga shfaqja e deri te akti kur atij përfundimisht, në Konferencën e Paqes në Paris, do t’i njohet ekzistenca ndërkombëtare në përmasat që ia caktoi Konferenca e Ambasadorëve e Londrës. Ndërsa në tjetrën anë, nxjerr në pah shumësinë e faktorëve të tjerë, nga brenda dhe nga jashtë, që kanë ndikuar këtë zhvillim si dhe rolin e tyre në të, që kur shikohen mirë e mirë, Toptanin e kthejnë në një referencë të pazëvendësueshme të ushtarakut, të politikanit dhe të një diplomati, i cili, në skenën e madhe diplomatike dhe politike, ku çështja shqiptare bartej si një plaçkë për kusuritje midis fuqive të mëdha të kohës, shfaqej i pashmangshëm, qoftë kur ai ishte i nevojshëm (për dike) dhe duhej të shfrytëzohej, qoftë kur shihej i rrezikshëm (për dike) dhe duhej të eliminohej, siç do të ndodhë në të vërtetë edhe me vrasjen e tij në Paris. Shikuar nga këndvështrimi i dokumenteve relevante të kohës, shumë prej të cilave Ikonomi i shfrytëzon me objektivitetin e duhur, ndërsa disa prej tyre (Memorandumin Konferencës së Paqes, takimin me presidentin amerikan Uilson si dhe letrën dërguar atij dhe takimet e shumta me burrështetasit e fuqive të mëdha e të tjera të kësaj natyre), qëllimisht të anashkalaura ose të injoruara, i nxjerr në pah për herë të parë, Esat Pshë Toptani shfaqet një lojtar i pandalshëm, tepër i shkathtë, tepër i vendosur, i gatshëm për kompromise dhe lojëra ndër më të ndryshmet, ku në shumë raste duket se edhe fati i Shqipërisë pa marrë parasysh si do të dukej ajo dhe në duar të kujt binte, u nënshtrohet ambicieve të tij të shfrenuara për pushtet, paçka se e gjitha kalonte nëpër çmimin e një tragjike historike?
Por, gjithnjë në përputhje me dokumentet që trajton Ikonomi si dhe qasjen ndaj tyre siç thotë “ku nuk ka tradhtarë dhe heronj”, sidomos të atyre që mund të merren “si kapitale” (Memorandumi Konferencës së Paqes, ku kërkohej të rikthehen vendimet e Konferencës së Ambasadorëve në Londër dhe takimi me presidentin amerikan Uilson në Paris, ku kërkohej që shteti shqiptar, për t’u nxjerrë nga kthetrat e traktateve të fshehta siç ishte ai i Londrës i vitit 1915 dhe marrëveshja Itali-Greqi për ndarje në Shqipërisë në dy pjesë, duhej të kthehej nën adiminstrimin e fuqive të mëdha, në të cilën fjalën kryesore do ta kenë SHBA-të ), del një Esat Pashë Toptan ndryshe nga hipotekat e rënda “të tradhtarit”, me të cilat kuturu e ka ngarkuar historiografia ideologjike dhe në përgjithësi politika shqiptare e kohës. Ndonëse Ikonomi i ka kushtuar rëndësi të madhe raporteve të Toptanit me Italinë, Serbinë më vonë me mbretërinë Serbe-Kroate-Sllovene, atyre me Francën, po edhe me Greqinë dhe faktorët tjerë të lidhur për fatin e saj në ato rrethana), duke u përpjekur që ambiciet e tij politike dhe ato për pushtet t’i fokusojë te përcaktimi që ai midis Italisë dhe Beogradit të zgjedh këtë të fundit “si mbrojtës të Shqipërisë”, gjë që, si do të shihet, ky përcaktim do të jetë vendimtar që ai të eliminohet edhe fizikisht në Paris madje me hipotekën e tradhtisë, megjithatë fundi i tij tragjik, më tepër shihte si pasojë që nga skena politike shqiptare të përjashtohet njëri nga lojtarët kyç, më të zhdërvjelltë dhe më me ndikim në vend, nga frika se ai herdo-kurdo mund të dëmtonte planet italiane në Shqipëri dhe rajon duke futur në lojë kartën e Beogradit. Por, edhe përkundër kësaj, karta e ndikimit të Beogradit në politikën shqiptare nuk do të eliminohet. Si do të shihet, me rastin e Ahmet Zogut e deri te Enver Hoxha, politika shqiptare jo vetëm që nuk do të lirohet prej saj, por ajo do t’ua përcaktojë kahun zhvillimeve tragjike nëpër të cilat do të kalojë shteti shqiptar por edhe shqiptarët në përgjithësi për thuaja një shekull…

Kështu, Esat Pashë Toptani, pasi që kishte parë se në ato rrethana të kusuritje midis faktorëve të jashtëm, në mos të shpërbëhej fare, Shqipëria doemos duhej të kalonte nëpër tutelën e huaj dhe se kjo mund t’i kthehej në kob, sigurisht se si politikan dhe njeri që kishte marrë pjesë në të gjitha zhvillimet që kishte kaluar shteti shqiptar nga shpallja dhe përfshirja në luftën e madhe botërore, në përvojën e atij që nëpër të gjitha kapërcyellit në njëfarë mase ia kishte ruajtur qenien qoftë edhe duke e kthyer në një plaçkë të vetën, kishte bindjen se për t’u ruajtur fare disi, fati i Shqipërisë dhe Shqiptarëve duhej të lidhej me Beogradin, çështje këtë që asnjëherë nuk e mohoi dhe as nuk e fshehu, por njëherësh ai mbetet si pararendës i politikës shqiptare në vazhdim, e cila, praktikisht, në të gjitha fazat e mëtutjeshme të rrugëtimit të shtetit shqiptar, nga ato monarkike dhe ideologjike, Beogradin e pati si referencë dhe mento madje.

Ndaj, libri i Ikonomit, mund të duket paksa “ndryshe”, jo pse Toptanit ia heq hipotekën e “njeriut të Beogradit”, të kthyer në kredo politike “të shpëtimit të Shqipërisë”, gjë që kjo si fakt politik nuk do të lejohej assesi nga italianët dhe aleatët e tyre, të cilët objektivisht qëndrojnë pas atentatit në Paris, por pse atë e kthen në pararendës të politikanëve shqiptarë (nga Zogu e deri te Enver Hoxha), që nuk do të vonojë dhe praktikisht shtetin shqiptar e kthyen nën tutelën e Beogradit pa u anatemuar “për tradhtarë”!

Si i tillë, libri i Ikonomit, është i veçantë dhe meriton vëmendje.

O Ilir Ikonomi: “Esat Pashë Toptani – njeriu, lufta, pushteti”. Botoi UETPress, Tiranë, 2016. Faqe 551.

Jusuf Buxhovi promovon veprën ‘Kosova’ edhe në Tropojë

Posted on by KultPlus

I ftuar nga “Klubi i Shkrimtarëve dhe Artistëve në Tropojë, dje ishte në Bajram Curr ishte shkrimtari i njohur dhe historiani Jusuf Buxhovi.

Ai në fillim ishte në një pritje të ngrohtë në Bashkinë e qytetit, ku mikpritëse ishte zv/kryetarja e bashkisë Feride Rrahmani dhe drejtuesit kryesorë të sektorëve. Ajo i uroi mirëseardhje edhe në emrin e kryetarit Besnik Dushaj, duke vazhduar të vlerësoi kontributin e tij intelektual dhe uroi për korpusin e gjerë të botimeve të tij.

Më pas një shëtitje në bulevardin e ri dhe të bukur të qytetit dhe një vizitë në Bibliotekën Publike ku Buxhovi dhuroi një set me 60 libra për lexuesit, në mjediset e Muzeut Historik u zhvillua një bashkëbisedim me qytetarë, lexues, të rinj dhe veteranë ku autori foli rreth botimit serioz “Kosova” dhe trajtoi çështje me rendësi historike dhe kombëtare.

Dita është mbyllur me një vizitë të shpejtë Luginës së Valbonës, për të vazhduar diskutimin rreth lidhjeve dhe integrimeve tona kulturore dhe jo vetëm.

Vizitat e personaliteteve intelektuale dhe stina aktive e promovimeve kulturore dhe historike po vazhdon kësisoj në Tropojë. /KultPlus.com