Lidhja më e shpejtë e internetit në botë është lançuar në Kinë, e cila ka një gjerësi brezi prej 1.2 terabajt në sekondë dhe lidh Pekinin, Wuhanin dhe Guangzhou, raporton Global Times.
Ky rrjet ultra i shpejtë prej 3000 kilometrash po bëhet pjesa më domethënëse e infrastrukturës së ardhshme të internetit të Kinës.
Kina po rrit me shpejtësi madhësinë dhe shpejtësinë e instalimeve të saj të internetit. Siç thuhet, deri në shtator të këtij viti, në vend janë ndërtuar më shumë se 3 milionë stacione 5G me antena, duke formuar strukturën më të madhe të rrjetit në botë./alsatm/KultPlus.com
Një projektligj që ndalon fjalimin apo mënyrën e veshjes, të cilat konsiderohen të dëmshme për shpirtin e popullit kinez, ka zgjallur mjaft debate në Kinë.
BBC raporton se nëse ligji hyn në fuqi, personat e shpallur fajtorë mund të gjobiten ose të burgosen, por projektligji nuk përcakton ende se çfarë përbën shkelje. Ligji i veshjeve ka tërhequr reagime të menjëhershme nga publiku, më shumë online që e kritikojnë atë si të tepruar dhe absurd.
Sipas propozimeve të diskutueshme, njerëzit që veshin ose detyrojnë të tjerët të veshin veshje dhe simbole që “minojnë shpirtin ose lëndojnë ndjenjat e kombit kinez”, mund të ndalohen në burg deri në 15 ditë dhe të gjobiten deri 680 Dollarë. Po ashtu, ata që krijojnë ose shpërndajnë artikuj ose fjalime që konsiderohen të dëmshme për shpirtin e popullit kinez, mund të përballen me të njëjtin ndëshkim.
Ndryshimet ligjore të propozuara ndalojnë gjithashtu fyerjet, shpifjet apo cënimin e emrave të heronjve dhe martirëve vendas si dhe dëmtimin e statujave të tyre përkujtimore.
Në reagimet e tyre në mediat sociale, njerëzit vunë në dyshim se si zbatuesit e ligjit mund të përcaktonin në mënyrë të njëanshme kur “ndjenjat” e kombit “lëndohen”. Ekspertët ligjorë në vend kanë kritikuar gjithashtu formulimin e paqartë të ligjit, duke thënë se ai mund të jetë i hapur për abuzim./tvklan.al/ KultPlus.com
Pekini dëshiron të krijojë një stacion shkencor dhe kërkimor në satelitin e Tokës përpara fundit të dekadës.
“Deri në vitin 2030, gjurmët kineze do të jenë në Hënë. Nuk ka dyshim”, tha fizikani Wu Weiren, drejtor i misionit kinez në Hënë.
Planet vijnë dy vjet pasi Kina njoftoi një plan për të ngritur një bazë të përbashkët me Rusinë në Hënë deri në vitin 2035. Deklaratat e fundit nga Pekini sugjerojnë se Kina dhe Rusia po përshpejtojnë planet e tyre për të fituar garën. Ndërtimi i një baze në Moon nga grupi i udhëhequr nga SHBA që përfshin agjencitë hapësinore të Bashkimit Europian, Kanadasë dhe Japonisë.
Dokumentet e zbuluara vitin e kaluar treguan se NASA planifikon të fillojë ndërtimin e një baze hënore në vitin 2034, por agjencia hapësinore amerikane ka shprehur shpresat për të pasur një bazë të përhershme në Hënë deri në fund të kësaj dekade, me zyrtarët javën e kaluar duke lënë të kuptohet se puna e lidhur mund të të fillojë me misionin Artemis VII, i cili mund të fillojë në vitin 2029 ose 2030 në varësi të përmbushjes së synimeve të përcaktuara më herët nga programi.
Në vitin 2007, Kina nisi Chang’e 1 pa pilot, i cili bëri një udhëtim rreth Hënës dhe gjashtë vjet më vonë, bëri një ulje të suksesshme hënore pa pilot.
Ndërsa do të nisë Chang’e 7 në vitin 2026 për një “mision gjithëpërfshirës eksplorimi” që synon kërkimin e ujit në polin jugor të Hënës.
“Dy vjet më vonë Chang’e 8 do të ndihmojë në ndërtimin e një stacioni ndërkombëtar hënor, të disponueshëm për përdorim nga vendet e tjera”, tha Wu për Televizionin Qendror të Kinës. “Misioni i tij kryesor do të jetë kërkimi i burimeve në Hënë dhe kryerja e eksperimenteve për t’i ripërdorur ato. Për shembull, do të ndihmojë në përgjigjen e pyetjeve të tilla si nëse mund të ndërtohen ndërtesa atje, nëse tullat mund të përdoren dhe si do të kryhen komunikimet”./KultPlus.com
Kina duket se e ka lënë pas pandeminë edhe pse ishte vendi ku shpërtheu Covid-19 dhe humbën jetën milionë njerëz në të gjithë botën. Për herë të parë që nga fillimi i pandemisë tre vjet më parë, vendi aziatik do të rifillojë lëshimin e vizave për turistët e huaj.
Lehtësimi i kufizimeve erdhi pasi Pekini u tërhoq nga politika “zero-Covid” dhe shpalli fitoren ndaj virusit. Grupet turistike nga Hong Kongu dhe Macau do lejohen të hyjnë pa viza dhe zyrat konsullore jashtë Kinës do të rifillojnë shqyrtimin e aplikimeve për viza.
Qytetarët kinezë do të lejohen të udhëtojnë me grupe turistike në 60 vend, nga 20 që ishin më parë. / KultPlus.com
Pjesë të Kinës jugore u goditën gjatë fundjavës nga reshjet më të mëdha në 60 vitet e fundit, mes paralajmërimeve nga ekspertët se moti ekstrem po bëhet gjithnjë e më i shpeshtë.
Rrëshqitje të rënda dheu janë raportuar në të paktën shtatë provinca dhe shumë rrugë janë përmbytur, sipas mediave shtetërore. Në provincën jugperëndimore Guizhou, lumenj të fryrë u derdhën mbi rrugë, duke fshirë makina dhe shtëpi, treguan videot në mediat sociale, shkruan Ctv News, transmeton KultPlus.
Reshjet në Guangxi, Guangdong dhe Fujian arritën më të lartat që nga viti 1961, thanë të shtunën zyrat lokale të motit, pasi ato zona regjistruan një reshje mesatare prej 621 milimetrash (24.4 inç) në periudhën 46 ditore nga 1 maji dhe 15 qershori, sipas lajmeve shtetërore. Kjo shifër është e barabartë me më shumë se 90 për qind të mesatares mbarëkombëtare prej 672.1 milimetrash për të gjithë vitin 2021, bazuar në të dhënat e Qendrës Kombëtare të Klimës. / KultPlus.com
Në këtë foto të publikuar nga Agjencia Kineze e Lajmeve Xinhua, uji rrjedh nga një portë e Hidrocentralit Shuikou në provincën Fujian të Kinës juglindore, të hënën, 13 qershor 2022. (Lin Shanchuan/Xinhua nëpërmjet AP)
Lojërat Olimpike Dimërore janë duke u zhvilluar në Pekin të Kinës këtë vit, derisa shteti i Kosovës është duke u përfaqësuar nga Albin Tahiri dhe Kiana Kryeziu, shkruan KultPlus.
Ndërkaq, sot në një intervistë të dhënë për televizionin e Kinës ‘CGTN’, televizon ky që po i transmeton Lojërat Olimpike Dimërore Pekini 2022, skiatori Albin Tahiri kërkoi nga Kina që ta njeh Kosovën si shtet.
Më poshtë gjeni intervistën e skitarëve Albin Tahiri dhe Kiana Kryeziu.
Albini, duke folur për mikpritjen e mirë të Kinës (1:00′ – 1:43 min) për ekipin olimpik të Kosovës, kërkon nga Kina që ta njeh Kosovën si shtet. / KultPlus.com
Qyteti kinez, Harbin, i cili tashmë njihet në mbarë botën për festivalin e krijimeve artistike nga akulli e bora, anuloi sërish këtë ngjarje madhështore. Ky është viti i dytë që kjo u anulua për shkak të COVID-19.
Organizatorët e festivalit kanë frikë se nëse organizojnë ngjarjen, COVID-19 do të përhapet më shpejtë tek populli i atjeshëm e vizitorët.
Atraksioni turistik, Harbin, vazhdon të jetë i hapur për vizitorët, por numri i tyre është pakuar dukshëm.
Aktvitetet tradicionale të cilat organizohen në kuadër të festivalit të krijimeve artistike nga bora e akulli, si garat me krijime të skulpturave, noti në ujë me akull e ceremonitë martesore në këtë vend, u anuluan edhe këtë vit.
Ndikimi i COVID-19 në këtë destinacion turistik është i madh, ka thënë një vizitor. Ai ka thënë se njerëzit të cilët dëshirojnë të vizitojnë atë frikësohen nga COVID-19.
Vizitorët të cilët shkojnë për vizitë në këtë vend, duhet të dëshmojnë se nuk kanë qenë më parë në ndonjë rajon të rrezikuar nga pandemia.
Vizitori Lli ka thënë se për organizmin e festivalit nevojiten shumë para, por pa turistë është vështirë të përballohet.
Lojrat Olimpike do të fillojnë në Pekin me 4 shkurt 2022, andaj Kina ka dyfishuar masat për ndalim të përhapjes së COVID-19.
Për shkak të pandemisë së COVID-19, qyteti veriperëndimor kinez, Xi’an, është në izolim që prej 23 dhjetorit 2021. / KultPlus.com
Disa banorë në qytetin kinez të“Xi’an-it” kanë përdorur shkëmbimin e furnizimeve ditët e fundit, pasi shqetësimet për mungesën e ushqimit vazhdojnë.
Disa foto që janë publikuar në rrjetet sociale tregojnë sesi banorët po shkëmbejnë ushqimet edhe me pajisje teknologjike.
Rreth 13 milionë njerëz janë mbyllur në shtëpitë e tyre që nga 23 dhjetori dhe aktualisht nuk mund të largohen për të blerë ushqim.
Videot dhe fotot në faqen e mediave sociale Weibo treguan njerëzit që shkëmbenin cigare me lakër, lëng për larjen e enëve me mollë dhe peceta higjienike për një grumbull të vogël perimesh.
Getty Images
Xi’an është në epiqendrën e shpërthimit aktual të Covid në Kinë dhe autoritetet lokale kanë miratuar masa drastike të cilat kanë tërhequr kritika të konsiderueshme në internet.
Masat e rrepta vijnë përpara Vitit të Ri Hënor dhe Lojërave Olimpike Dimërore që do të mbahen në Pekin muajin e ardhshëm. /KultPlus.com
Komiteti Olimpik i Kosovës (KOK) gjatë orëve të pasdites sonte i është drejtuar me një letër Presidencës së Kosovës, Qeverisë dhe Ministrisë së Sporti, KOK ka kërkuar nga këto institucione që të deklarohen nëse do të marrin pjesë apo jo në Lojërat Olimpike Dimërore “Pekini 2022”.
Kosova do t’i bashkohet Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Britanisë së Madhe dhe Australisë duke mos marrë pjesë në Lojërat Olimpike Dimërore që sivjet pritet të mbahen në Pekin në Kinë.
ShBA ka thënë se nuk do të merre pjesë në këtë lojëra për shkak të shkeljes së të drejtave të njeriut në shtetin e Azisë Qendrore,
Kërkesa e KOK është bërë një ditë pasi që nga Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani e kishte mbështetur publikisht vendimin e SHBA-së për bojkotimin e këtyre lojërave,
Presidenca po ashtu ka njoftuar se bojkot diplomatik nënkupton që ekipet garuese mund të marrin pjesë në Lojëra, por Presidentja e Kosovë do t’i bojkotojë shumicën e ceremonive dhe aktiviteve zyrtare që krerët e delegacioneve i bëjnë gjatë Lojërave Olimpike,
Kështu, KOK ka kërkuar gjatë orëve të pasdites me një letër që të këtë sqarime shtesë dhe atyre i është konfirmuar se Kosova do të solidarizohet me diplomacinë amerikane që ta bojkotojë Kinën.
Megjithatë, derisa presidenca ka kthyer përgjigje në KOK, Qeveria ende nuk u ja kthyer përgjigje institucionit më të lartë sportiv në vend,
Këtë e ka konfirmuar zëdhënësi i KOK-ut, Kushtrim Krasniqi.
“Sekretari i përgjithshëm i KOK-ut, Besim Aliti, u ka dërguar sot letër Presidencës, Kryeministrisë dhe MKRS-së, për t’u deklaruar nëse do të marrin pjesë ose do ta bojkotojnë pjesëmarrjen në Lojërat Olimpike Dimërore Pekini 2022. Nga Presidenca kemi marrë një përgjigje sonte, të cilët janë deklaruar edhe zyrtarisht se do t’iu bashkohen shteteve aleate për bojkotim. Nga Kryeministria dhe MKRS nuk kemi marrë ende përgjigje. Deri më tani, KOK ka pasur të konfirmuar vetëm pjesëmarrjen e përfaqësuesve të MKRS”, tha ai për Express.
“Pavarësisht qëndrimit të institucioneve tona, Komiteti Olimpik i Kosovës, qëndron në linjë me vendimet që dalin nga Komiteti Olimpik Ndërkombëtar, dhe ne vazhdojmë të përgatitemi për të përfaqësuar vendin tonë me sportistë dhe delegacionin tjetër sportiv” .
Kosovën pritet ta përfaqësojë në Pekini 2022 skitari Albin Tahiri, që ka përmbushur kriteret për normë olimpike në katër disiplina të skijimit alpin, dhe po e kërkon normën edhe në disiplinën e pestë.
Normën po e kërkojnë edhe Arbi Pupovci dhe Kiana Kryeziu, por të cilët kanë më pak gjasa.
15 janari i vitit të ardhshëm do të jetë data përfundimtare se sa sportistë do ta përfaqësojnë Kosovën në Olimpiadën e dimrit. /GazetaExpress/ /KultPlus.com
Ndotja e ajrit në kryeqytet është e njëjtë me atë të qyteteve të mëdha si Pekin, Mumbai dhe Nju Delhi. Sidomos në dimër, viset urbane përballen me episode të rënda të tymit dhe të mjegullës, të cilat janë të shkaktuara nga rritja e kërkesës për ngrohje, që kryesisht sigurohet nga djegia e karburanteve të ngurta.
Nivelet e tilla të ndotjes së ajrit janë të pasigurta për popullatën e Kosovës prej 1.9 milionë banorë dhe shkaktojnë pasoja të dëmshme shëndetësore.
Ndotja në Prishtinë konsiderohet se vjen nga automjetet, termocentralet në Obiliq dhe ngrohja e familjeve me dru e qymyr, raporton KP.
Pulmologë në vend disa herë kanë kërkuar nga qytetarët që të qëndrojnë në shtëpi ose të vendosin maska kur të dalin jashtë, e kur cilësia e ajrit është e ndotur. / KultPlus.com
Kina ka pezulluar përkohësisht miratimin e lojërave të reja video, në atë që është një goditje e re për kompanitë në sektor dhe, në përgjithësi, për sektorin e teknologjisë.
Siç raportohet edhe nga gazeta ”South China Morning Post”, që citon burime pranë dosjes, vendimi u mor dje në mbledhjen e drejtuesve të gjigantëve të lojërave video, të tilla si ”Tencent” dhe ”NetEase”, nga zyrtarë të Departamentit Qendror të Propagandës të Partisë Komuniste, Administrata Kombëtare për Shtypin dhe Publikimet, Administrata e Hapësirës Kibernetike të Kinës dhe Ministria kineze e Kulturës dhe Turizmit, transmeton KultPlus.
”Ngjarja u përqendrua sidomos në kufizimet për të miturit dhe në kontrollin e përmbajtjes”, shpjeguan burimet.
Ky skenar çoi menjëherë në humbje të mëdha në teknologji (”Tencent” në minus 8,48% dhe ”NetEase” në minus 11,03%).
Bursa e Hong Kongut u mbyll në të kuqe me 2,30%. / KultPlus.com
FILE PHOTO: People play online games at an internet cafe in Fuyang, Anhui province, China August 20, 2018. REUTERS/Stringer
Legjislatura më e lartë e Kinës ka miratuar një reformë të ligjit që lejon prindërit të kenë deri në tre fëmijë.
Komiteti i Përhershëm i Kongresit Kombëtar Popullor të Kinës ka miratuar ndryshimet në Ligjin për Planifikimin e Familjes dhe Popullsisë, transmeton KultPlus.
Agjencia e lajmeve Xinhua raportoi se ligji duhet të ratifikohet nga presidenti kinez Xi Jinping që ligji të hyjë në fuqi.
Reforma u soll në bazë të një vendimi për mbështetjen e çifteve që duan të kenë fëmijën e tretë, i cili u miratua në fund të majit nga Byroja Politike e Komitetit Qendror të Partisë Komuniste të Kinës.
Byroja Politike, e kryesuar nga presidenti Jinping tha se reforma kishte për qëllim t’i përgjigjej plakjes së kombit dhe të përmirësonte burimet njerëzore të vendit.
Kjo reformë është një tjetër tregues se Kina gradualisht po braktis politikën e vendosur në vitin 1980 për të ndaluar rritjen e popullsisë dhe që lejoi familjet të kenë vetëm një fëmijë. Në vitin 2016, prindërit u lejuan të kishin fëmijën e dytë për shkak të problemit të plakjes me të cilën po përballet populli kinez. / KultPlus.com
Kina ka publikuar fotografi të reja të roverit Zhurong në planetin Mars, i cili po e eksploron “planetin e kuq”. Mediet shtetërore kineze thanë se kjo është shenjë e suksesit të plotë të këtij misioni, përcjell KultPlus.
Roveri kinez u lëshua në zonën Utopia Panitia të Marsit më 15 maj. Ky është misioni i parë i Kinës në Mars, duke u bërë vetëm shteti i dytë në botë që arrin sukses të tillë, pas Shteteve të Bashkuara.
Roveri i dërgoi fotografitë e para nga Marsi muajin e kaluar, disa ditë pas lëshimit në sipërfaqen e këtij planeti. Në ato fotografi u pa një sipërfaqe e rrafshët e planetit fqinj të Tokës.
“Kina do të publikojë të dhëna përkatëse shkencore në kohën e duhur për t’ia lejuar njerëzimit shfrytëzimin e fryteve të zhvillimit eksplorues të hapësirës nga vendi ynë”, tha Zhang Keijan, shef i agjencisë kombëtare të hapësirës në Kinë.
Ndonëse Zhurong nuk është rover i avancuar në aspektin teknologjik sa roveri i NASA-s, Perseverance, i cili gjithashtu ndodhet në Mars, prania e tij dërgoj sinjal të qartë se shkathtësitë hapësinore të Kinës po u afrohen atyre të Shteteve të Bashkuara, shkruan tutje CNN. / KultPlus.com
Seriali vizatimor për fëmijë, “Peppa Pig”, është hequr nga një prej platformave më popullore të medias sociale në Kinë, Douyin.
Kështu sipas mediave kineze, rreth 30 mijë video të serialit janë censuruar dhe nuk do të shfaqen më, transmeton KultPlus.
Sipas autoriteteve, karakteri vizatimor nisi të lidhej me një nënkulturë të përdoruesve të internetit, grup shoqëror për të cilin thuhet se kanë qëndrime antiqeveritare, rebele apo “sjellje të fortësh”.
Ata theksojnë se figura e Peppa Pig është përdorur në meme, video dhe shumë kontekste të konsideruara si vulgare dhe është kthyer në simbol të personave që bien ndesh me vlerat e shoqërisë, janë dembelë dhe që përgjithësisht nuk kanë një punë të qëndrueshme.
Kjo nuk është hera e parë që një personazh vizatimor censurohet në Kinë, pasi më herët, “Winnie the Pooh” u ndalua sepse në shumë meme krahasohej me presidentin Xi Jinping. / KultPlus.com
“Nomadland” i Chloe Zhao u fshi në heshtje nga faqja kineze të premten, disa ditë pasi reagimi nacionalist shpërtheu në internet për shkak të pyetjeve të shtetësisë së saj dhe një fjali që ajo foli me një revistë amerikane gati një dekadë më parë, shkruan Variety, transmeton KultPlus.
Filmit iu dha miratimi për një shfaqje të kufizuar teatrale të 23 Prillit përmes Aleancës Kombëtare të Arteve të Kinemave (NAAC) të vendit në shkurt.
“Në të ardhmen, Hollywood nuk do të guxojë të lejojë njerëzit kinezë të xhirojnë filma ose të shkelin në tema kineze më – kurrë nuk do të jeni në gjendje të mendoni se ku janë fushat e minuara”, u ankua një komentues i zhgënjyer në faqen e njohur të rishikimit të përdoruesve Douban.
Ndërsa shumë në Kinë e brohorisnin Zhao si një frymëzim për t’u bërë gruaja e parë aziatike që fitoi ndonjëherë Globin e Artë drejtues, mijëra të tjerë kanë shkuar në platformat online të blogeve që nga e hëna duke kërkuar të dinë kombësinë e saj, të nxitur nga mendimi se ata duhet të festojnë arritjen e saj nëse ajo nuk është një shtetase kineze.
Zjarri i tyre u ndez më tej nga një intervistë që Zhao, i lindur në Pekin, dha për Filmmaker Magazine në 2013. Në të, ajo shpjegoi se ishte tërhequr nga temat e saj të hershme në lidhje me zemrën amerikane për shkak të edukimit të saj në Kinë, dhe “të qenit në një vend ku ka gënjeshtra kudo ”. Revista fshiu pjesën në mes të shkurtit, disa ditë para se të njoftohej data e lëshimit në Kinë e “Nomadland”. Publikimi nuk u është përgjigjur kërkesave të përsëritura për komente.
Së pari, posterët promovues të filmit u zhdukën nga Douban në orët e para të mëngjesit. Së shpejti, data e listës së lëshimit të saj u zhduk papritur.
Më tej, llogaritë e blogut “vetë-media” zbuluan se censorët kishin fshirë artikuj të mëparshëm në lidhje me “Nomadland”. Një llogari veçanërisht e vlerësuar në Wechat postoi një pamje ekrani me dy mesazhe që kishte marrë nga censorët, duke deklaruar se përmbajtja e saj, “pas ekzaminimit nga platforma”, u gjet se kishte shkelur “Rregullat e Zhvillimit dhe Menaxhimit të Shërbimeve të Informimit Publik në Platformat e Mesazheve ”dhe në përputhje me rrethanat ishin fshirë. / KultPlus.com
Kina dhe Rusia kanë deklaruar se do të ndërtojnë një stacion hapësinor në hënë.
Agjencia hapësinore e Rusisë Roscosmos ka thënë se ka nënshkruar marrëveshje me Administratën nacionale hapësinore kineze të zhvillojnë kërkimet për sipërfaqen hapësinore të hënës dhe orbitën e saj.
Një deklaratë nga agjencitë hapësinore të të dy vendeve thotë se ajo do të jetë në dispozicion për t’u përdorur nga kombet e tjera.
Kjo vjen derisa Rusia përgatitet të festojë 60-vjetorin e fluturimit të saj të parë hapësinor.
“Kina dhe Rusia do të përdorin përvojën e tyre të akumuluar në shkencën hapësinore, kërkimin, zhvillimin dhe përdorimin e pajisjeve hapësinore dhe teknologjisë hapësinore për të zhvilluar së bashku një hartë rrugore për ndërtimin e një stacioni ndërkombëtar për kërkimi shkencor në hënë”, thuhej në deklaratë (në Mandarin).
Gjithashtu është shtuar se Rusia dhe Kina do të përgatisin planin, dizajnin, zhvillimin dhe veprimet për stacionin e kërkimeve.
Chen Len, analist i cili ka specializuar programet hapësinore në Kinë i ka thënë AFP-së se projekti është shumë i rëndësishëm. / KultPlus.com
Pandemia e Coronavirusit po detyron shumë njerëz në të gjithë botën të ndryshojnë mënyrën e festimit të Vitit të Ri Hënor, festa më e rëndësishme në kalendarin kinez të zodiakut, shkruan CNN, transmeton KultPlus.
Qindra miliona njerëz zakonisht stërmbushin autostradat, trenat dhe aeroplanë për të ardhur në shtëpi dhe për të festuar me familjen e tyre. Por qeveritë po i dekurajojnë njerëzit nga udhëtimet këtë vit nëse nuk është e domosdoshme.
Festivali 15-ditor fillon të premten, 12 Shkurt, dhe ky do të jetë Viti i Kaut.
Më poshtë ju sjellim disa fotografi nga atmosfera. /KultPlus.com
Kina ka shpalosur një prototip të trenit të shpejtë “Maglev”, që është në gjendje të ecën deri në shpejtësinë prej 620 kilometrash për orë.
Treni ka fuqi të madhe përçuese sa që e bën të duket sikur “noton” në binarët e trenit.
Treni i gjatë 21-metra u zbulua para mediave në provincën Sichuan. Ai u krijua nga Universiteti i Jiatongut. Hulumtuesit nga ky universitet krijuan edhe një shteg 165-metërsh për të demonstruar funksionimin e trenit, shkruan CNN.
Profesori He Chuan u ka thënë gazetarëve se treni do të jetë në funksion brenda 3-10 vjetësh.
Kina është shtëpia e rrjetit më të gjatë të hekurudhave në botë, me më shumë se 37 mijë kilometra shtrirje.
Treni i parë i shpejtë, “Maglev”, nisi operimin më 2003. Ai arriti shpejtësinë deri 431 kilometra për orë. /Koha/ KultPlus.com
Nëse e ndaloni një person në rrugët e Kinës, mundësitë janë që mbiemri i tij të jetë Wang, Li, Zhang, Liu ose Chen.
Këta janë pesë mbiemrat më të shpeshtë në Kinë të cilët i mbajnë më shumë se 433 milionë banorë, apo 30 për qind e popullatës, sipas të dhënave të Qeverisë kineze.
Kina, me 1,37 miliardë banorë ka popullsinë më të madhe në botë por njëkohësisht ka numrin më të vogël të mbiemrave, shkruan CNN, transmeton KultPlus.
Sipas Ministrisë së Sigurisë Publike, vetëm 6000 mbiemra janë në përdorim në të gjithë Kinën ndërkohë që 86 për qind e popullatës kanë 100 nga këta mbiemra.
Për të bërë një krahasim, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, me më pak se një të katërtën e popullsisë së Kinës, raportohet se ekzistojnë 6,3 milionë mbiemra.
Për këtë dallim mes Kinës dhe SHBA-së ka megjithatë një sqarim logjik pasi Kina ka më pak llojllojshmëri raciale se SHBA-të. / KultPlus.com
Artisti shqiptar Alfred Mirashi, i njohur me emërtimin artistik ‘Milot’, është bërë pjesë e ekspozitës së parë të Bienales Ndërkombëtare të Jinan, shkruan KultPlus.
Përderisa ekspozita në provincën e Shandongut të Kinës është hapur në dhjetor, artisti Mirashi ka treguar për numrin e vizitorëve në rrjetet sociale.
“Sot në Bienalen, Jinan, 10 mijë vizitorë në një ditë”, ka shkruar Alfred Mirashi.
Në këtë biennale, Mirashi është i pranishëm me dy vepra pikturale të vitit 2017, “Këndi Mesdhetar” dhe “Këndi Oriental”.
Kjo ekspozitë shfaq punimet e 100 artistëve nga mbi 20 vende të botës. / KultPlus.com
Kina po ndërton qytetin inteligjent ‘Anti-Covid’ me një lagje që ka për synim që t’ua bëjë njerëzve jetën më të lehtë, në rast të shpërthimeve të pandemive.
Lagjja është pjesë e projektit për Zonën e Re Xiong’an, një mega-qytet pranë Pekinit që ‘imiton’ Londrën në madhësi.
Objektet e që të lehtësojnë jetën dhe janë të teknologjisë së lartë, të tilla si ballkone më të mëdha, serra komunale, do t’i lejojnë banorët të jetojnë më rehat në rast izolimesh, në të ardhmen.
Kompleksi në provincën Hebei do të përbëhet nga blloqe apartamentesh prej druri, ferma në çatitë e pallateve dhe energji të rinovueshme, sipas arkitektit kryesor të projektit./ KultPlus.com
Hong Kongu ka miratuar të enjten një projektligj që e bën të dënueshëm mosrespektimin e himnit kombëtar të Kinës, hap që është parë si shenja e fundit e rritjes së pushtetit të Pekinit në territorin gjysmë-autonom.
Votimi i 4 qershorit ka ardhur vetëm disa ditë pasi autoritetet kineze kanë dhënë dritën e gjelbër për miratim të ligjit për siguri kombëtare.
Shtetet e Bashkuara, Britania, Australia, Kanadaja dhe grupet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, kanë thënë se ky ligj do të rrezikojë liritë e Hong Kongut.
Ligji për himnin kombëtar urdhëron shkollat e nivelit fillor dhe atij të mesëm t’ua mësojnë nxënësve këngën dhe në rast se dikush e përqesh atë, bart rrezikun e ndëshkimit me deri tre vjet burgim apo gjobë deri në 6,450 dollarë.
Ky himn nuk është respektuar nëpër fusha të futbollit, pasi tifozët kanë kënduar këngën “Lavdi për Hong Kongun”, që është kthyer në thirrje për demokraci të këtij qyteti.
Hong Kongu, qysh në vitin 1997, është pjesë e Kinës në bazë të organizimit “një shtet, dy sisteme”. / KultPlus.com
Një epidemi vdekjeprurëse u përhap nëpër Kinë, në vitin 1911, duke kërcënuar për një pandemi të mundshme. Origjina dukej se kishte të bënte me tregtinë e kafshëve të egra, por në atë kohë askush nuk ishte i sigurt.
Bllokimet, masat karantinë, veshja e maska, kufizimet e udhëtimit dhe kontrolle kufitare, u vendosën për të ulur e nivelit të infeksionit. Më shumë se 60,000 njerëz vdiqën në Kinën verilindore të ditëve moderne dhe u bë një nga epidemitë më të mëdha në botë në atë kohë.
Kur sëmundja u vu nën kontroll përfundimisht, qeveria kineze mblodhi Konferencën Ndërkombëtare të Murtajës në qytetin verior të Shenyang – afër epiqendrës së shpërthimit.
Të pranishëm ishin virologë, bakteriologë, epidemiologë dhe ekspertë të sëmundjeve nga shumë prej fuqive kryesore të botës – Shtetet e Bashkuara, Japonia, Rusia, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca.
Qëllimi ishte të gjente shkakun e shpërthimit, të mësonte se cilat masa ishin më efektive, të zbulonin pse sëmundja ishte përhapur deri më tani dhe të vlerësonte, se çfarë mund të bëhej për të parandaluar një valë të dytë. Ndërsa konferenca nuk ishte pa akuza për përgjegjësinë, por ishte vetëm për të mësuar të vërtetën.
Teksa bota tani përballet me një pandemi të karakterizuar nga mungesa e një reagimi të koordinuar globalisht dhe përpjekjes shumëpalëshe nga ana e liderëve politikë, aspektet bashkëpunuese të konferencës së vitit 1911 në Kinën veri-lindore ia vlen të rishqyrtohen.
Në krahasim me 1911-ën, na paraqitet një botë e polarizuar dhe e ndarë. Më 1911 nuk kishte asnjë organizatë shëndetësore të përbashkët.
Përgjigja ndaj epidemisë, detyra e të provuarit për të kufizuar përhapjen e saj, i lihej secilit shtet, shpesh atyre me antagonizma politike.
Në Shenyang nuk kishte politikanë, vetëm shkencëtarë që panë nevojën për një përgjigje globale ndërqeveritare – dhe një organizatë globale shëndetësore. Kjo filloi të shfaqej pas Luftës së Parë Botërore me Lidhjen e Kombeve të formuar pas Konferencës së Paqes, në Paris më 1919. Lidhja mori çështjet në lidhje me shëndetin përmes Byrosë së Shëndetit, formuar nga seksioni ekzekutiv i ekspertëve mjekësorë.
Byroja synoi zhdukjen e lebrozës, malaries dhe etheve të verdha, si dhe ndihmoi me sukses në kontrollin e epidemisë së tifos në Rusi, apo shpërthimet e sëmundjeve të kolerës dhe tifos në Kinë, midis luftrave. Pas Luftës së Dytë Botërore, pasardhësi i Lidhjes, Kombet e Bashkuara, do të krijonte OBSH.
Plaga e Madhe mançuriane nuk u përhap në asnjëherë shumë rëndë, në pjesën tjetër të Kinës, Mongolisë apo Rusisë. Mbyllja e portit Dalian, ndaloi përhapjen nga Mançuria në destinacione kryesore në Japoni, Kore, Hong-Kong dhe në Azi e gjetkë.
Nga atje mund të ishte zhvendosur në Evropë, Amerikë dhe në të gjithë botën. Por nuk ndodhi. Sumers, historiani, tha se kjo ndodhi si pasojë e një përgjigje të bashkuar.
“Një bashkim i tillë i njohurive të duhura, burimeve të duhura dhe njerëzve të duhur nuk ka qenë gjithmonë rasti në sfidat e tjera globale të sëmundjeve epidemike” – tha ai.
Masat e marra sot në të gjithë botën – spitalet karantinë të ndërtuara posaçërisht, ordinancat e veshjes me maskë, praktikat e përmirësuara sanitare, kufizimet e udhëtimit, aeroplanët e bazuar dhe ekipet e përkushtuara të punonjësve të kujdesit shëndetësor – në shumë mënyra, përsërisin ato të marra 110 vjet më parë, në Kinën verilindore.
Sidoqoftë, lojtarët kryesorë sot – SHBA, Kina, vendet e Bashkimit Evropian dhe Japonia – me sa duket, kanë pak interes për një përgjigje të koordinuar ndaj krizës shëndetësore dhe perspektivat e çdo konference apolitike duken të largëta.
Në vitin 1911, ekspertët kryesorë në botë për sëmundjen, ishin të etur për ta parë nga afër situatën në Kinë.
Ndoshta kjo është ajo që duhet të ndodhë në një moment pas pandemisë koronavirus: shkencëtarët mund të anashkalojnë politikanët, që të gjejnë kështu një mënyrë për të përmbushur, shkëmbyer dhe diskutuar Covid-19, në një forum të hapur.
OBSH akuzohet si e kompromentuar, virusi është racionalizuar, fuqitë e mëdha konkurrojnë për burime dhe kontrollin e mjeteve, ndërsa vendet më të varfra kanë mbetur të mbrojtur kryesisht, vetëm nga vetë ato./ Konica.al / KultPlus.com
Sipas të gjitha gjasave, koronavirusi vjen nga kafshët që tregtohen në tregjet e kafshëve të egra në Kinë. Tani qyteti i parë kinez, ndalon tregtinë e mishit të qenit dhe maces, duke thyer traditën.
Një vizitor nga Kina tregon me entuziazëm pas kthimit nga Gjermania se sa e madhe është “oferta për mish qeni dhe macesh” në supermarketet gjermane. Ai nuk e kishte vënë re se kishte përfunduar në departamentin e ushqimit të kafshëve shtëpiake. Këtë shaka e dëgjon shpesh në shkëmbimin ndërkulturor midis Kinës dhe Gjermanisë. Ajo konfirmon një nga paragjykimet e shumta që kanë gjermanët për kinezët: në Mbretërinë e Mesit qentë i hanë.
Kjo përshtypje nuk është plotësisht e gabuar, por mishi i qenve nuk është në meny në të gjithë vendin dhe në asnjë mënyrë në të gjitha restorantet. Katërkëmbëshit, të cilët shumicën e herëve i rrisin posaçërisht për t’i therrur, janë kryesisht pjesë e kuzhinës rajonale.
Por që kur qentë dhe macet janë bërë gjithnjë e më popullorë si kafshë shtëpiake në familjet kineze, kritikat se të pranishmit po hanë “mikun më të mirë” janë bërë më të forta. Për shembull në Yulin, në një qytet në Kinën Jugperëndimore. Që nga viti 2009 atje zhvillohej një “festival i mishit të qenve” çdo vit në verë. Kjo zemëronte aktivistët e të drejtave të kafshëve. Në vitin 2017, këshilli i qytetit Yulin e ndaloi shitjen e mishit të qenve. Sidoqoftë, shoqatat e mbrojtjes së kafshëve vazhdojnë të regjistrojnë tregti dhe konsum të këtij mishi. Kjo flet për problemin: ligjet janë një gjë, zbatimi është një tjetër.
Ndalimi i tregtisë së kafshëve të egra
Pas shpërthimit të pandemisë së virusit Corona në provincën qendrore kineze Hubei, qeveria qendrore kineze miratoi me shpejtësi në fund të shkurtit një ndalim të gjuetisë, transportit, tregtisë dhe konsumit të kafshëve të egra. Kjo nuk vlen për “speciet e kafshëve të konsoliduara”, siç janë pëllumbat dhe lepujt. Në atë kohë, shkencëtarët dyshuan se lakuriqët e natës janë origjina e virusit Corona, i cili është përhapur në të gjithë botën.
Fakti që viruset po përhapen gjithnjë e më shumë nga kafshët e egra te njerëzit nuk është asgjë e re, as diçka posaçërisht kineze. Qysh në vitin 2008, virologu gjerman Christian Drosten zbuloi pas epidemisë SARS në një projekt studimor që viruset Corona ndodhen edhe tek lakuriqët gjermanë të natës.
Problemi është kontakti midis kafshëve të egra dhe njerëzve, i cili po bëhet gjithnjë e më i zakonshëm për shkak të konsumit ose shkatërrimit të habitateve. Elizabeth Maruma Mrema, Sekretare e Përgjithshme e Konventës së Kombeve të Bashkuara për Shumëllojshmërinë Biologjike kërkoi në gazetën angleze “The Guardian” që komuniteti botëror të insistojë që tregjet e kafshëve të egra të mbyllen për të “parandaluar pandemitë e ardhshme”. Kina nuk është shembulli i vetëm i rreziqeve. Ebola në Afrikën Perëndimore ose virusi Nipah në Malajzi gjithashtu kaluan nga kafshët e egra te njerëzit.
Kundër traditës
Por masa të tilla janë në kundërshtim me traditën kineze. Ne e dimë që kafshët e egra janë përbërës të preferuar në kuzhinën kineze që nga filozofi Mengzi. Pasardhësi i rëndësishëm i Konfucit jetoi në shekullin e tretë para Krishtit. Në shkrimet e tij filozofike ai meditoi për vështirësinë për të vendosur: “Unë i dua peshqit dhe gjithashtu dua putrat e ariut. Kur nuk mund t’i kombinoj të dyja, i lë peshqit dhe mbetem te putrat e ariut. Unë e dua jetën, dhe e dua edhe detyrën. Kur nuk mund të pajtoj të dyja, atëherë unë heq dorë nga jeta dhe i përmbahem detyrës “.
Putrat e ariut bëjnë pjesë në “tetë thesaret” në traditën kineze. Kafshët dhe bimët e “Tetë Thesareve”, shikohen si medikamente edhe në Mjekësinë Tradicionale Kineze (TCM) që prej mijëra vjetëve. Efekti bazohet në përvojat. Vetëm në disa barishte mjekësore dhe në disa produkte shtazore ka mundur të vërtetojë efekte mjekësia zyrtare.
Gjuetarët dhe uria
Që kafshët e egra u pranuan në shoqëri, kjo ka nisur që në dinastinë e fundit perandorake të Qing (1644-1919). Pas themelimit të Republikës Popullore të Kinës në 1949, vendi u godit fillimisht nga një thatësirë tre vjeçare. Pastaj pasuan vendime fatale politike nën Mao Ce Dunin, të cilat rezultuan në 45 milionë të vdekur nga uria. Në hallin e tyre, njerëzit hëngrën gjithçka që mund të gjenin.
Fundi i mungesës
Varfëria në Kinë është zhdukur vetëm në 30 vitet e fundit si rezultat i rritjes së vrullshme ekonomike. Por me rritjen e mirëqënies, konsumohet gjithnjë e më shumë mish kafshësh të egra. Kjo është simbol i statusit. Ndërkoha ka elementë të fuqishëm të tregut, që e nxisin në mënyrë komerciale tregtinë e kafshëve të egra.
Për shembull, kur Zona Speciale e Shenzhenit shpalli se do të ndalonte konsumin e mishit të maceve dhe qenve në 1 maj të vitit 2020, në rrjetet sociale u lexuan edhe kritika, kryesisht nga prodhuesit e mishit të qenve. Një nga argumentet e tyre: qyteti i Shenzhenit heq dorë kështu nga një pjesë e qenësishme e kulturës ushqimore kineze./konica/ KultPlus.com
Chinese animal rights activists stage a march with posters calling for people to refrain from eating cats and dogs, in Wuhan, central China’s Hubei province on January 23, 2010. Dog and cat meat — age-old delicacies in China — could be off the menu in the food-loving nation under its first law against animal abuse, as people who eat either animal, both of which are viewed as promoting bodily warmth, would face fines of up to 5,000 yuan (730 USD) and up to 15 days in jail if the law is passed. CHINA OUT AFP PHOTO (Photo credit should read STR/AFP via Getty Images)
