Koalicioni i Organizatave Joqeveritar (OJQ) për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë (KOMF), ka publikuar raportit e parë të Monitorimit “Karta e Vlerësimit”, ku Kosovën e ka vlerësuar me notë të ulët 2.35.
Raporti u publikua në Kuvendin e Kosovës, me prezencën e përfaqësuesve të Kuvendit të Kosovës, Zyrës së Kryeministrit të Kosovës, ministrive përkatëse, institucioneve tjera, agjencive ndërkombëtare, organizatave jo qeveritare si dhe partnerëve të tjerë.
Sipas këtij raporti, Kosova vlerësohet me nota të ulëta sa i përket mirëqenies së fëmijëve, mbrojtjes së tyre si dhe shëndetit.
Mirëqenia sociale u notua me notë 2.6, mbrojtja e fëmijëve me 2.5 dhe shëndeti i fëmijëve me 2.25.
Po ashtu u vlerësua arsimi me notë 2.25, zhvillimi në fëmijërinë e hershme me 2.25 si dhe drejtësia për të mitur 2.0.
Qëllimi kryesor i KOMF përmes këtij raporti është realizimi i monitorimit të pavarur të shoqërisë civile në fushën e të drejtave të fëmijëve në baza vjetore, të bazuar në fakte dhe dëshmi.
Raporti ofron të dhëna për gjendjen e të drejtave të fëmijëve, nivelin e zbatimit të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës dhe jep rekomandime, të cilat priten të mbështesin përmirësimin dhe mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve në Kosovë. Fushat në të cilat është analizuar progresi për politikat, legjislacionin për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve dhe zbatimin e tyre janë: Mirëqenia sociale, Mbrojtja e fëmijës, Shëndeti i fëmijës, Zhvillimi në fëmijërinë e hershme, Arsimi dhe Drejtësia për të mitur.
“Vlerësimi i fushave në këtë raport bazohet në sistemin e notimit sikurse notimi i nxënësve në shkollat e Kosovës, nga nota një deri në notën pesë. Raporti është hartuar nga 24 bashkë-autorë, ekspertë nga organizatat anëtare të KOMF, të cilët kanë ofruar vlerësimin e fushave përmes argumenteve konkrete që mbështesin notën e dhënë.
Raporti me të gjetura dhe rekomandime u prezantua nga autorë të raportit, Gani Lluga, Besim Kodra, Remzije Krasniqi dhe Fatmire Haliti”, njofton KOMF./RTK/ KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF i cili përfaqëson 34 organizata jo qeveritare, marrë shkas grevën në arsim dhe mungesën e një zgjidhjeje për fillimin e mësimit prej tashmë dy javësh, ka dërguar drejt Qeverisë së Republikës së Kosovës kërkesën që në kuadër të dialogut të përfshihen të gjitha palët, sidomos fëmijët dhe prindërit, të cilët KOMF vlerëson se janë të dëmtuar drejtpërdrejtë nga ndërprerja e mësimit.
KOMF konsideron që qasja e bisedimeve vetëm nga dy palët (Qeveri dhe SBASHK) po anashkalon dhe harron interesin më të mirë të fëmijëve, të drejtën për arsim dhe dëmet që tashmë janë shkaktuar tek fëmijët.
“Një dialog me përfshirjen e fëmijëve, prindërve dhe të palëve të tjera, do të siguronte që interesi më i mirë i fëmijës të jetë konsideratë parësore përgjatë gjithë procesit. KOMF propozon që në këtë dialog të përbashkët, Qeveria të përfshijë akterët si më poshtë:
Përfaqësues nga Qeveria e Republikës se Kosovës
Përfaqësues nga Ministria e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Informacionit
Përfaqësues nga Sindikata e Bashkuar e Arsimit, Shkencës dhe Kulturës
Përfaqësues nga Këshilli i Nxënësve të Kosovës
Përfaqësues nga Këshilli i Prindërve të Kosovës
Përfaqësues nga Këshilli i Mësimdhënësve
Përfaqësues nga Kolegjiumi i Drejtorëve të Shkollave dhe Kopshteve
Institucioni i Avokatit te Popullit
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve
KOMF kërkon thirrjen e një takimi urgjent me përfshirjen e të gjitha palëve. Kjo përfshirje do të siguronte transparencë në bisedime, të dëgjohen shqetësimet e të gjitha palëve dhe të gjinden zgjidhjet më të mira e të qëndrueshme për të gjithë, e në veçanti për fëmijët.
Mohimi i arsimit është shkelje e të drejtës themelore të fëmijës, e garantuar me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe Konventën Ndërkombëtare për të Drejtat e Fëmijës. KOMF konsideron që ndërprerjet e vazhdueshme të procesit arsimor kanë dëmtuar dhe po dëmtojnë mësim-nxënien e fëmijëve, do të lënë pasoja domethënëse në zhvillimin e fëmijëve dhe do të zbehin autoritetin e shkollës si institucion i dijes”, thuhet në reagimin e KOMF./ KultPlus.com
Pasi Sindikata e Bashkuar e Arsimit, Shkencës dhe Kulturës e Kosovës ( SBAShK ) e drejtuar nga Rrahman Jasharaj ka ftuar mësimdhënësit që t’i bashkohen grevës dhe ka bërë thirrje që nxënësit të mos dalin sot në shkollë, koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF dhe Këshilli i Nxënësve të Kosovës – KNK kanë reaguar duke u shprehur se nëse sot më 1 shtator nuk fillon mësimi, rreth 320,000 nxënësve do t’i mohohet e drejta themelore për arsim.
Në mesin e tyre, e drejta për arsim do t’i mohohet rreth 25,000 fëmijëve të cilët presin të ulen në bankat e shkollës për herë të parë.
“Mohimi i arsimit është shkelje e të drejtës themelore të fëmijës, e garantuar me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe Konventën Ndërkombëtare për të Drejtat e Fëmijës.
KOMF i bën thirrje palëve në këtë proces të kenë konsideratë kryesore interesin më të mirë të fëmijës, të gjejnë një zgjidhje të përbashkët, pasi ndërprerja e arsimit dëmton më së shumti fëmijët”.
Sipas njoftimeve në disa shkolla procesi arsimor është duke u zhvilluar, ndërsa në disa të tjera jo. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF mirëpret vendimin e Qeverisë për fillimin e zbatimit të masës për aplikimin e shtesave për fëmijë, e cila është dokumentuar në shumë vende të botës si instrumenti më efektiv në zbutjen e varfërisë dhe i cili zbatohet në pothuajse të gjitha vendet e Europës.
KOMF nga viti 2015 ka dërguar rekomandimin drejt Qeverive të Kosovës dhe drejt partive politike për planifikimin dhe realizimin e shtesave për fëmijë.
KOMF përmes një shkrese me rekomandime ka ofruar kontributin drejt Ministrisë së Financave, Punës dhe Transfereve për përmirësimin e skemës për shtesat për fëmijë duke paraqitur mangësitë aktuale si dhe propozimet për adresimin e tyre.
Rekomandimet kryesore:
-Shtesat për fëmijë aktualisht po mundësohen përmes aplikimit në formë elektronike – ekosova. Në mungesë të informatave, shkathtësive apo edhe pajisjeve elektronike, shumë prindër mund të privohen nga kjo e drejtë për të aplikuar për shtesa për fëmijë. KOMF ka rekomanduar që krahas aplikimit në formë elektronike, të mundësohet aplikimi edhe në formë fizike nga prindërit/kujdestarët ligjor.
-KOMF ka propozuar që skema për shtesat e fëmijëve të rishikohet duke përfshirë fëmijët deri në moshën 18 vjeçare. Legjislacioni në Kosovë por edhe Konventa për të Drejtat e Fëmijës përcakton moshën e fëmijës deri në moshën 18 vjeçare. Përfshirja e fëmijëve deri në moshën 18 vjeçare është e nevojshme sidomos duke pas parasysh faktin që aktualisht nuk ka ndonjë skemë të aplikueshme për mbështetjen e fëmijëve të moshës 16 – 18 vjeçare apo fuqizimin e të rinjve.
-KOMF potencon që shuma aktuale e shtesave për fëmijë është e pamjaftueshme për të përmbushur nevojat e fëmijëve. Megjithatë, KOMF vlerëson nismën e ndërmarrë për realizimin e shtesave për fëmijë, e cila do ti hap rrugë krijimit të një skeme të qëndrueshme në vitet në vijim. KOMF rekomandon që në kuadër të planifikimit buxhetor vitin e ardhshëm, shtesat për fëmijë të prioritizohen për të konsideruar rritjen e shumave mujore, për të mbështetur nevojat e fëmijëve.
-Në kuadër të vendimit për caktimin e kushteve dhe kritereve për zbatimin e pjesshëm të masës 3.5, në paragrafin 4, përcaktohet që aplikimi për të përfituar nga shtesat e fëmijëve mund të bëhet nga nëna e fëmijës, ndërsa në mungesë të nënës mund të bëhet nga babai dhe kujdestari ligjor. Megjithatë për momentin, platforma online ekosova, lejon aplikimin për shtesa të fëmijëve vetëm nënën, përderisa nuk lejon aplikimin nga babai apo kujdestari ligjor. KOMF kërkon që platforma online të rishikohet për të mundësuar aplikimin edhe nga babai si dhe kujdestari ligjor. Mundësimi i aplikimit për shtesa të fëmijëve nga kujdestari ligjor është sidomos i domosdoshëm për fëmijët pa kujdes prindëror për të cilët në mungesë të prindërve, kujdestari ligjor ushtron të drejtat dhe përgjegjësitë e plota për fëmijën.
-Skema për shtesa për fëmijët është mundësuar në kuadër të Pakos për Ringjallje Ekonomike. Për të siguruar qëndrueshmërinë e shtesave për fëmijë përtej kësaj pakoje, KOMF rekomandon që Ministria e Financave, Punës dhe Transfereve të planifikojë hartimin e Ligjit për Shtesat për Fëmijë. Në këtë proces paraprakisht duhet të analizohet me kujdes dhe të vendoset modeli më i përshtatshëm i shtesave për fëmijë për kontekstin e Kosovës. Praktikat dhe modelet nga shtetet e e rajonit dhe Europës janë të ndryshme lidhur me shtesat për fëmijë. Dy modelet kryesore të shtesave për fëmijë janë si vijon: Shtesat universale për fëmijë, që nënkupton transfere të pakushtëzuara për të gjitha familjet me fëmijë pa marrë parasysh nivelin e të ardhurave të tyre, statusin ekonomik apo statusin e punësimit. Model tjetër i shtesave për fëmijë është përcaktimi apo përshkallëzimi i shumës së shtesave bazuar në të ardhurat vjetore të familjes, statusit ekonomik dhe statusit të punësimit, numrit të fëmijëve në familje, moshës dhe nevojave të fëmijëve.
-KOMF bashkë me organizatat anëtare është i gatshëm për të kontribuar në këtë proces me qëllimin për të siguruar bashkërisht modelin më të mirë të shtesave për fëmijë për mbështetjen e fëmijëve dhe prindërve. / KultPlus.com
Sipas njoftimit të Ministrisë së Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, MASHTI në bashkëpunim me Drejtoritë Komunale të Arsimit është duke bërë përgatitjet që viti i ri shkollor të fillojë me kohë e me prezencë fizike në mjediset shkollore.
KOMF bën thirrje për mobilizim, krijim të kushteve infrastrukturore në bazë të rekomandimeve të IKSHPK-së, respektim të masave dhe vaksinim të të gjithë mësimdhënësve, me qëllim të mbrojtjes së shëndetit të fëmijëve në procesin mësimor.
Për të mbrojtur shëndetin e fëmijëve, KOMF u bën thirrje:
-Mësimdhënësve, të vaksinohen për shkak të ruajtjes së shëndetit të përgjithshëm, me theks të veçantë shëndetit të fëmijëve.
-DKA-ve, për krijim të kushteve infrastrukturore, dezinfektim të rregullt të shkollave dhe pajisje të shkollave me mjete dezinfektuese, si dhe monitorim të vazhdueshëm e rigoroz të zbatimit të masave për parandalimin e Covid-19;
-Nxënësve dhe mësimdhënësve, për zbatim të masave për parandalimin e përhapjes së Covid-19 duke bartur maskat, respektuar distancën fizike dhe mirëmbajtur higjienën;
-MASHTI-t për inspektim rigoroz të zbatimit të masave;
-MASHTI-t, komunave dhe shkollave për vënien e fokusit te shëndeti mendor i fëmijëve, angazhimin e psikologëve qoftë edhe përkohësisht në shkolla, me qëllim të përmirësimit të shëndetit mendor të fëmijëve, por edhe të mësimdhënësve, të rënduar nga pandemia Covid-19. Të sigurohet që të paktën një psikolog të jetë në dispozicion për një shkollë.
-MASHTI-t në bashkëpunim me DKA-të, të sigurojnë mbarëvajtjen e punës së mësimit plotësues/shtesë për të siguruar përmirësimin e gjendjes së fëmijëve në mësimnxënie, sidomos për fëmijët të cilët nuk e kanë ndjekur mësimin në distancë.
-MASHTI-t dhe MSH-së bashkë me komunat, të sigurojnë realizimin e vizitave të rregullta shëndetësore të fëmijëve në shkolla.
KOMF kërkon mobilizim të gjithëmbarshëm, krijim të kushteve dhe respektim të masave nga nxënësit dhe mësimdhënësit, për të ruajtur shëndetin e fëmijëve si dhe për të mundësuar një vit shkollor efektiv.
Varësisht prej situatës epidemiologjike, MASHTI dhe komunat duhet të aplikojnë skenarët sipas rekomandimeve të IKSHPK. / KultPlus.com
Nesër, më 17 Korrik 2021, bëhet një vit nga hyrja në fuqi e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës, i cili është hartuar për herë të parë në Republikën e Kosovës. Pavarësisht kësaj, gjatë këtij viti nuk janë ndërmarrë veprimet e nevojshme për të garantuar zbatimin e plotë dhe efikas të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës, përcjellë KultPlus.
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijeve, ka dorëzuar sot tek të gjithë deputetët e Kuvendit të Republikës së Kosovës, disa letra me shkrime nga fëmijë në nevojë për shërbime sociale, të cilët kanë paraqitur nevojat e tyre dhe kanë kërkuar reagimin e deputetëve për zbatim të këtij ligji, me qëllim të sigurimit të mbrojtjes së tyre dhe garantimit të një jete dinjitoze për ta.
Ky vit i gjen fëmijët në një gjendje edhe më të rëndë si pasojë e pandemisë Covid-19, e cila mbi të gjitha ka rënduar situatën e fëmijëve, e veçanërisht fëmijëve të cenueshëm. Shumë fëmijë kanë mbetur pa marrë shërbimet dhe mbrojtjen e nevojshme që ndihmojnë në zhvillimin e tyre. Pandemia Covid-19 ka ndikuar në rritjen e numrit të fëmijëve pa përkujdes prindëror, rritjen e dhunës në familje dhe rrjedhimisht rritjen e nevojës për shërbime sociale, për të cilat urgjentisht duhet siguruar financim i qëndrueshëm përmes krijimit të Grantit Specifik për Shërbime Sociale. Në gjendje shumë të rëndë vazhdojnë të jenë fëmijët me aftësi të kufizuara dhe fëmijët e përfshirë në punë të rënda.
KOMF apelon karshi gjithë institucioneve përkatëse, për reagim dhe zbatim të menjëhershëm dhe tërësor të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës. Vonesa të tilla në zbatim të legjislacionit që mbron fëmijët në Kosovë, rrezikojnë mirëqenien dhe përkeqësojnë edhe më tej gjendjen e fëmijëve e sidomos atyre të cenueshëm. / KultPlus.com
Në Ditën Ndërkombëtare Kundër Punës së Rëndë të Fëmijëve, Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF, bën thirrje për vetëdijesim dhe sensibilizim të prindërve, institucioneve dhe të gjithë qytetarëve për të mbrojtur fëmijët nga punët e rënda.
Fëmijët e përfshirë në punë të rënda u ekspozohen një sërë rreziqesh për jetën, shëndetin dhe formave të ndryshme të shkeljes së të drejtave të fëmijës, përfshirë: neglizhimin, abuzimin fizik dhe psikologjik, mungesën e qasjes në arsim dhe rrezikut të abuzimit seksual dhe/ose trafikimit.
Aktualisht, në Kosovë nuk ka shërbime të veçanta të ofruara nga komunat për të adresuar mbrojtjen e fëmijëve të përfshirë në punë të rënda; duke përfshirë qendrat e kujdesit ditor, ekipet mobile si dhe shërbimet e rehabilitimit dhe reintegrimit (mbështetjen sociale, arsimore dhe psikologjike për fëmijët dhe familjet e tyre). Përjashtim bëjnë iniciativat e disa organizatave jo qeveritare, sikurse Terre des hommes e cila ka hapur qendër ditore në Prishtinë për trajtimin dhe re integrimin e fëmijëve të përfshirë në punë të rënda me fokus trajtimin e fëmijëve në situatë rruge.
Prej muajit Korrik 2020 në Kosovë ka hyrë në fuqi Ligji për Mbrojtjen e Fëmijës, i cili synon të mbrojë fëmijët nga të gjitha format e keqpërdorimit, shfrytëzimin apo formave tjera që vënë në rrezik jetën, sigurinë, shëndetin, edukimin, arsimimin dhe zhvillimin e fëmijës. Sipas këtij ligji, çdo komunë duhet të punojë për të mbrojtur fëmijët nga të gjitha rreziqet, duke përfshirë edhe rreziqet e mëdha që vijnë nga puna e rëndë të fëmijëve.
KOMF u bën thirrje komunave dhe qeverisë të marrin masat të zbatojnë Ligjin për Mbrojtjen e Fëmijës në mënyrë që të përmirësojnë gjendjen e fëmijëve të përfshirë në punë të rënda.
KOMF ka adresuar një shkresë drejt Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës, duke rekomanduar që shkollat e Republikës së Kosovës të të gjitha niveleve (niveli i arsimit fillor, i mesëm i ulët dhe i mesëm i lartë), të mbajnë një sesion dedikuar formave të rënda të punës së fëmijëve, dëmit, pasojave në shëndetin dhe zhvillimin e fëmijës si dhe raportimit drejt institucioneve përgjegjëse.
Kjo me qëllim të rritjes të vetëdijes tek fëmijët dhe poashtu krijimit të një hapësire ku fëmijët ndajnë mendimet, pikëpamjet dhe shqetësimet mbi format e rënda të punës.
Puna e rëndë duhet të raportohet në Qendrat për Punë Sociale nga çdo qytetar që mund të dijë apo njohë raste të tilla. / KultPlus.com
Me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve – 1 Qershorit, Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF, mbajti konferencë për media përpara objektit të Qeverisë të Republikës së Kosovës, ku paraqiti faktet rreth situatës së fëmijëve në Kosovë, prezantoi kërkesat dhe bëri thirrje emergjente që Kryeministri dhe Qeveria t’i adresojë ato.
Viti 2020 konsiderohet viti më i rëndë në 20 vitet e fundit sa i përket mirëqenies sociale në Kosovë. Kjo për shkak të pandemisë Covid-19, e cila ka përkeqësuar edhe më shumë gjendjen e fëmijëve në Kosovë, e sidomos atë të fëmijëve të cenueshëm. Periudha e zgjatur e izolimit dhe kushtet e rënda të jetesës kanë ndikuar në rritjen e përdorimit të dhunës ndaj fëmijëve, rritjen e numrit të fëmijëve pa kujdes prindëror dhe përkeqësimin e gjendjes së fëmijëve me aftësi të kufizuara. Kriza dhe masat e izolimit kanë ndikuar në përgjithësi në përkeqësimin e shëndetit mendor të fëmijëve, prandaj mbështetja e tyre është e domosdoshme.
Fakte rreth gjendjes së fëmijëve në Kosovë:
22.8% e fëmijëve jetojnë në varfëri përderisa 7.2% e tyre jetojnë në varfëri ekstreme.
72% e fëmijëve raportohet të jenë të disiplinuar me dhunë (presion psikologjik dhe/ose ndëshkim fizik).
5% e fëmijëve janë të përfshirë në punë.
Vetëm 15% e fëmijëve të moshës 3-4 vjeç vijojnë programet për edukim në fëmijëri të hershme.
“PISA” ka radhitur Kosovën në vendin e 76, në mesin e 78 shteteve të cilat i janë nënshtruar vlerësimit, duke rezultuar me nivel të ulët të cilësisë në arsim.
Investimet në sektorin e shëndetësisë në Kosovë, janë ndër më të ulëtat në rajon. 40% të shpenzimeve për shërbime shëndetësore paguhen nga xhepi i qytetarëve. Furnizimi me barna vazhdon të mos jetë i rregullt, duke rrezikuar seriozisht shëndetin e fëmijëve.
Vetëm 38% e fëmijëve që jetojnë në komunitete janë vaksinuar plotësisht.
Vetëm 1% e buxhetit total të buxhetit qendror ndahet për shërbime sociale. Ofruesit e shërbimeve sociale për mbrojtjen e fëmijëve në vazhdimësi rrezikojnë mbylljen e shërbimeve si pasojë e mungesës së financimit të qëndrueshëm.
8% e fëmijëve të moshës 7-12 vjeç, janë raportuar të kenë vështirësi funksionale të paktën në një fushë dhe vetëm 10% e fëmijëve me aftësi të kufizuara në Kosovë përfitojnë nga shërbimet shëndetësore dhe sociale. Nga 43.000 fëmijë me aftësi të kufizuara, vetëm 5,300 vijojnë mësimin në shkolla publike të rregullta në Kosovë.
Problematikat e mësipërme dhe rekomandimet konkrete për adresimin e secilës prej tyre, KOMF poashtu i adresoi gjatë takimit që pati me Kryeministrin e Republikës së Kosovës, Z. Albin Kurti, Ministren e Drejtësisë znj. Albulena Haxhiu dhe Ministren e Arsimit, Shkencës dhe Inovacionit, znj. Arbërie Nagavci.
Gjatë këtij takimi, përfaqësuesit e KOMF dhe përfaqësuesit e Qeverisë së Kosovës diskutuan për mbrojtjen e fëmijëve në fushën e mirëqenies sociale, shëndetësisë, arsimit, fëmijërisë së hershme dhe drejtësisë për të mitur.
Përfaqësuesit e KOMF do të takohen edhe me Presidenten e Republikës së Kosovës, ku do të diskutojnë lidhur me avancimin dhe bashkëpunimin për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve në Kosovë.
KOMF gjatë ditës do të zhvillojë vizita tek disa prej organizatave anëtare ofruese të shërbimeve direkte për fëmijë. KOMF do të vizitojë një familje strehuese, Handikos në Prishtinë, Balkan Sunflowers, Qendrën për Mbrojtjen e Viktimave dhe Parandalimin e Trafikimit të Qenieve Njerëzore – MVPT, si dhe SOS Fshatrat e Fëmijëve Kosovë. / KultPlus.com
KOMF ka reaguar me shqetësim të madh për lajmin e publikuar në media, ku është raportuar për ngacmim seksual të një vajze të mitur, nga disa djem po ashtu të mitur, brenda mjediseve shkollore, përcjellë KultPlus.
KOMF bën thirrje dhe apelon tek të gjitha mediat që kanë publikuar pamje filmike dhe të dhëna që cenojnë identitetin e të miturës dhe të miturve tjerë, ti largojnë ato. Pamjet filmike, zbulimi i emrit të shkollës, zbulimi i klasës dhe të dhëna të tjera, çojnë në zbulim të identitetit të fëmijës, dëmtim të rëndë dhe riviktimizim të fëmijës, fëmijëve dhe familjeve të tyre. Për shkak të ndjeshmërisë së lartë të rastit dhe moshës shumë të vogël të fëmijëve të përfshirë në rast, KOMF bën thirrje që mediat në radhë të parë të mbrojnë konfidencialitetin e rastit duke pasur në fokus interesin më të mirë të fëmijës.
KOMF bën thirrje drejt Qendrës për Punë Sociale që me prioritet të ofrojë shërbimet për mbrojtje dhe rehabilitim për fëmijën dhe të ndërmerren të gjitha shërbimet e nevojshme për fëmijët e tjerë. Po ashtu, KOMF bën thirrje karshi të gjithë institucioneve të mandatuara dhe të përfshirë në këtë rast, që të ndërmarrin të gjitha masat e nevojshme në përputhje me legjislacionin.
“Si KOMF përmes organizatave anëtare të cilat ofrojnë shërbime direkte sociale dhe psikologjike për fëmijët, ofrojmë mbështetjen tonë për këtë rast, nëse kjo kërkohet nga institucionet”, thuhet në komunikatë.
Tutje, KOMF ka njoftuar se do të monitorojë nga afër dhe intensivisht veprimet që do të ndërmerren nga institucionet përkatëse në lidhje me këtë rast dhe në të njëjtën kohë bën një apel ndaj gjithë organeve të përfshira në rast që të ndërmarrin veprime urgjente për trajtimin e tij. / KultPlus.com
KOMF apelon tek subjektet politike të cilat janë pjesë e fushatës elektorale për zgjedhjet nacionale, që të mos i shfrytëzojnë fëmijët në kuadër të fushatës zgjedhore.
Përfshirja e fëmijëve në fushatë elektorale nga subjektet politike përbën shkelje të të drejtave të tyre, shfrytëzim, e në të njëjtën kohë nuk është në interesin më të mirë të fëmijës. Për më tepër, përfshirja e fëmijëve në aktivitetet e fushatës zgjedhore gjatë kësaj periudhe, përbën rrezik të drejtpërdrejtë edhe për shëndetin e tyre për shkak të situatës së shkaktuar nga pandemia.
KOMF bën me dije se përfshirja e fëmijëve në fushatë zgjedhore është në kundërshtim me legjislacionin në fuqi.
KOMF i bën thirrje Komisionit Qendror të Zgjedhjeve të monitorojë aktivitetet e subjekteve politike dhe të ndërmarrë masat bazuar në legjislacionin në fuqi, në rastet kur konstatohet përfshirja dhe shfrytëzimi i fëmijëve.
KOMF i bën thirrje prindërve që të mos i politizojnë fëmijët, të mos i marrin fëmijët në aktivitetet të cilat organizohen nga partitë politike dhe të vetëdijësojnë fëmijët për të mos e ndërprerë procesin mësimor për qëllime të pjesëmarrjes në aktivitetet e partive politike gjatë fushatës elektorale.
KOMF i bën thirrje mediave të cilat mbulojnë fushatën zgjedhore, që të marrin një rol aktiv për publikimin e rasteve ku fëmijët shfrytëzohen për qëllime partiake gjatë fushatës elektorale, gjithmonë duke mbrojtur identitetin dhe integritetin e fëmijës. / KultPlus.com
Pandemia Covid-19 ka rënduar edhe më shumë gjendjen e fëmijëve në Kosovë, e sidomos atë të fëmijëve të cenueshëm, ku shumë fëmijë kanë mbetur pa shërbime. Periudha e zgjatur e izolimit dhe kushtet e rënda të jetesës kanë ndikuar në rritjen e përdorimit të dhunës ndaj fëmijëve, rritjen e numrit të fëmijëve pa kujdes prindëror dhe përkeqësimin e gjendjes së fëmijëve me aftësi të kufizuara.
Kriza dhe masat e izolimit kanë ndikuar në përgjithësi në përkeqësimin e shëndetit mendor të fëmijëve, prandaj mbështetja e tyre është tejet e rëndësishme dhe e domosdoshme.
Si Koalicion për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve, ju paraqesim faktet rreth situatës së fëmijëve në Kosovë si dhe nevojën emergjente që një qeverisje e mirë t’i adresojë ato!
ULJA E VARFËRISË TE FËMIJËT
22.8% e fëmijëve në Kosovë, jetojnë në varfëri, përderisa 7.2% jetojnë në varfëri ekstreme! Ligji për Asistencën Sociale përmban kritere diskriminuese për fëmijët duke përjashtuar kështu një pjesë të madhe të familjeve në nevojë nga kjo skemë. Shuma mujore e ndihmës sociale është shumë e vogël për të përballuar kushtet elementare të jetesës për një familje. Kosova nuk aplikon shtesat për fëmijë, i cili është dëshmuar si një nga instrumentet më efektive për zbutjen e varfërisë dhe pabarazisë tek fëmijët.
Kërkojmë:
Reformimin e politikave sociale për zbutjen e varfërisë:
Largimin e kriterit diskriminues dhe të papranueshëm në kuadër të Ligjit për Asistencë Sociale, ku përcaktohet që familja duhet të ketë të paktën një fëmijë nën moshën 5 vjeç për të përfituar nga skema e asistencës sociale.
Rritjen e shumës mujore së ndihmës sociale për të përballuar kushtet elementare të jetesës për familje.
Aplikimin e shtesave për fëmijët.
PËRFSHIRJA E FËMIJËVE ME AFTËSI TË KUFIZUARA NË SHKOLLA DHE SIGURIMI I QASJES NË SHËRBIME
8% e fëmijëve të moshës 2 – 17 vjeç në Kosovë, janë raportuar të kenë vështirësi funksionale të paktën në një fushë. Vetëm 10% e fëmijëve me aftësi të kufizuara në Kosovë përfitojnë nga shërbimet shëndetësore dhe sociale. Nga 43.000 fëmijë me aftësi të kufizuara, vetëm 5,300 vijojnë mësimin në shkolla publike të rregullta në Kosovë.
Kërkojmë:
Ndërmarrjen e masave që të gjithë fëmijët me aftësi të kufizuara të përfshihen në shkollë, të kenë qasje në shërbimet shëndetësore dhe sociale.
Punësimin e asistentëve mbështetës në shkolla për fëmijët me aftësi të kufizuara, si dhe sigurimin e transportit.
Largimin e barrierave fizike në çdo mjedis.
MBROJTJA E FËMIJËVE NGA DHUNA DHE PUNËT E RËNDA
72% e fëmijëve nga 1 deri në 14 vjeç raportohet të jenë të disiplinuar me dhunë (presion psikologjik dhe/ose ndëshkim fizik). 5% e fëmijëve janë të përfshirë në punë! Kërkojmë:
Ndërmarrjen e të gjitha masave për zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës, i cili ka hyrë në fuqi në 2020.
MBROJTJA E FËMIJËVE NGA DUHANI DHE DROGA
Duhani dhe drogat po dëmtojnë rëndë shëndetin e fëmijëve! Ligji për Duhanin nuk po zbatohet. Programet për rehabilitim janë tërësisht në mungesë.
Kërkojmë:
Ndërmarrjen e masave për zbatimin e menjëhershëm të Ligjit për Duhanin. Krijimin e programeve parandaluese dhe rehabilituese për fëmijët viktima të abuzimit me substanca narkotike.
INVESTIMI NË ZHVILLIMIN NË FËMIJËRINË E HERSHME
15% e fëmijëve të moshës 3 – 4 vjeç vijojnë programet për edukim në fëmijëri të hershme. Këto të dhëna tregojnë që pjesa dërrmuese e fëmijëve në Kosovë në vitet e para rriten në mjediset familjare, kryesisht me prindërit apo kujdestarët, pa ndonjë mbështetje institucionale.
Kërkojmë:
Krijimin e programeve për mbështetjen e prindërve dhe kujdestarëve për zhvillimin në fëmijërinë e hershme.
Hapjen e institucioneve të reja parashkollore.
RRITJA E CILËSISË NË ARSIM DHE KRIJIMI I AMBIENTEVE MIQËSORE PËR FËMIJËT NË SHKOLLA
Programi për vlerësim ndërkombëtar të nxënësve “PISA” ka radhitur Kosovën në vendin e 76, në mesin e 78 shteteve të cilat i janë nënshtruar vlerësimit, duke rezultuar me nivel të ulët të cilësisë në arsim. Dhuna fizike dhe psikologjike vazhdon të përdoret nga mësimdhënësit në shkolla si mjet disiplinimi. Dhuna po vazhdon të përdoret edhe në mes të bashkëmoshatarëve.
Kërkojmë:
Rritjen e investimeve për rritjen e cilësisë në arsim dhe zbatim efikas të të gjitha ligjeve që rregullojnë gjithëpërfshirjen dhe qasjen në arsim, parandalimin e braktisjes dhe parandalimin e dhunës në shkolla.
SIGURIMI I QËNDRUESHMËRISË SË SHËRBIMEVE SOCIALE
Ofruesit e shërbimeve sociale shpesh rrezikojnë mbylljen e shërbimeve si pasojë e mos financimit të qëndrueshëm. Me mbylljen e shërbimeve fëmijët e cenueshëm mbesin pa strehim dhe shërbime duke u cenuar rëndë të drejtën themelore për mbrojtje. Vetëm 1% e buxhetit total të Ministrisë së Punës dhe Mirëqenies Sociale ndahet për shërbime sociale.
Kërkojmë:
Procedimin sa më shpejt të miratimit të Projekt Ligjit për Financat e Pushtetit Lokal, i cili parasheh krijimin e Grantit Specifik për Shërbime Sociale për të garantuar financim të qëndrueshëm të shërbimeve sociale.
Krijimin e një skeme të qëndrueshme për kontraktimin e shërbimeve sociale dhe familjare nga sektori jo-qeveritar.
Rritjen e pragut të minimumit të financimit për shërbimet sociale të ofruara nga sektori joqeveritar, në mënyrë që të përmbushen nevojat e qytetarëve për shërbime sociale.
KUJDESI NDAJ SHËNDETIT MENDOR TË FËMIJËVE
Situata e jashtëzakonshme e shkaktuar nga pandemia Covid-19, izolimi dhe kushtet e rënda të jetesës, në përgjithësi kanë ndikuar në përkeqësim të shëndetit mendor të fëmijëve duke rritur pasigurinë e frikën dhe duke cenuar ekuilibrat emocional të tyre.
Kërkojmë:
Rritjen e numrit të psikologëve në shkolla, me qëllim të fuqizimit të mbështetjes emocionale të nxënësve dhe të kujdesit ndaj shëndetit mendor të tyre.
RRITJA E CILËSISË SË SHËRBIMEVE SHËNDETËSORE
Investimet në sektorin e shëndetësisë në Kosovë, janë ndër më të ulëtat në rajon. Shpenzimet nga xhepi i qytetarëve janë të larta, kjo në mungesë edhe të fondit për sigurime shëndetësore. Furnizimi me barna vazhdon të mos jetë i rregullt, duke rrezikuar seriozisht shëndetin e fëmijëve.
Kërkojmë:
Krijimin e planeve konkrete, politikave të nevojshme dhe investimeve për rritjen e cilësisë së shërbimeve shëndetësore, implementimin e fondit për sigurime shëndetësore, sigurimin e qëndrueshmërisë së fondit për trajtimin e fëmijëve me sëmundje të rënda që kërkojnë shërim jashtë vendit, sigurimin që barnat nga lista esenciale nuk do të mungojnë asnjëherë.
TRANSPARENCË NË BUXHETIMIN PËR FËMIJËT
Në Kosovë mungojnë proceset transparente dhe të qasshme për të garantuar në mënyrë efektive përfshirjen e qytetarëve dhe sidomos fëmijëve në procesin e buxhetimit.
Kërkojmë:
Deklarimin e buxhetit në mënyrë transparente në fushat të cilat prekin fëmijët dhe mbrojtjen e fëmijëve, duke bërë të njohur investimet në fushën e arsimit, shëndetësisë, mirëqenies sociale dhe drejtësisë për të mitur.
Proceset transparente dhe të qasshme për të pasur pikëpamjet e fëmijëve dhe prindërve në procesin e buxhetimit.
RRITJA E LLOGARIDHËNIES
Llogaridhënia në fushën e mbrojtjes së fëmijëve mbetet shumë e ulët, qoftë në fushën e shërbimeve sociale, shëndetësisë apo arsimit. Mungojnë mekanizmat e pavarur inspektues për të shqyrtuar cilësinë e ofrimit të shërbimeve. Njësitet e inspektimit veprojnë në kuadër të ministrive, pra nuk janë të pavarura dhe ato funksionojnë me kapacitete shume të kufizuara.
Kërkojmë:
Krijimin e mekanizmave të qëndrueshëm dhe të pavarur të inspektimit për cilësinë e ofrimit të shërbimeve në fushën e shëndetësisë, arsimit dhe mirëqenies sociale.
Fuqizimi i tyre përmes rritjes se kapaciteteve është hapi tjetër që do ndikonte në rritjen e llogaridhënies.
PËRFSHIRJA SOCIALE E FËMIJËVE NGA KOMUNITET ROM, ASHKALI DHE EGJIPTIAN
Vetëm 38% e fëmijëve që jetojnë në komunitete janë vaksinuar plotësisht. Vetëm 8% e fëmijëve të moshës 3 – 4 vjeç që jetojnë në komunitetet Rom, Ashkali dhe Egjiptian vijojnë programet për edukim në fëmijëri të hershme. 84% e fëmijëve ndjekin shkollën fillore, 64% ndjekin shkollën e mesme të ulët dhe 31% ndjekin shkollën e mesme të lartë. 1 në 3 gra dhe 1 në 10 burra nga komunitetet të moshës 20–24 vjeç janë martuar para moshës 18 vjeç.
Kërkojmë:
Rritjen e vaksinimit për imunizimin e fëmijëve që vinë nga komunitet Rom, Ashkali dhe Egjiptian.
Përfshirjen në shkolla të fëmijëve nga komunitetet Rom, Ashkali dhe Egjiptian.
Ndërmarrjen e masave për parandalimin e martesave nën moshën 18 vjeç. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF ndan mirënjohjet vjetore “Mik i Fëmijëve”, në fushën e mbrojtjes sociale dhe decentralizimit të shërbimeve sociale, me fokus në të drejtat e fëmijëve në Kosovë, për vitin 2020.
KOMF këtë vit ndan tre mirënjohje vjetore me titull “Mik i Fëmijëve” 2020, për individë apo subjekte të cilët kanë dhënë kontribut drejt shërbimeve sociale dhe mbrojtjes së fëmijëve. Për shkak të pandemisë Covid-19 dhe në përputhje me rekomandimet e institucioneve relevante, KOMF po i publikon këto çmime online.
Mirënjohjet vjetore “Mik i Fëmijëve 2020”, u ndanë si më poshtë:
· Avokuesi për të drejtat e fëmijëve Rijad Mehmeti, merr Mirënjohjen Vjetore “Mik i Fëmijëve 2020”
· Familja strehuese nga Ferizaj Ymrije dhe Halil Selmanaj, merr Mirënjohjen Vjetore “Mik i Fëmijëve 2020”
· Dr. MSc. Burim Buzhala, merr Mirënjohjen Vjetore “Mik i Fëmijëve 2020”
Vlerësimi i nominimeve për mirënjohjet “Mik i Fëmijëve” është realizuar nga paneli i përbërë nga:
– Igballe Rrahmani – Institucioni i Avokatit të Popullit
– Blerta Perolli Shehu – Universiteti i Prishtinës
– Zana Zeqiri – SHFMU “Meto Bajraktari”
KOMF falenderon të gjithë fituesit, individët, bizneset e korporatat, të cilët vazhdimisht dhe në mënyrë të pakursyer dëshmojnë vullnet dhe angazhim në mbështetje të komunitetit e mbi të gjitha të fëmijëve, drejt misionit fisnik të mbrojtjes së të drejtave të tyre.
Ndarja e mirënjohjeve vjetore në fushën e mbrojtjes sociale dhe decentralizimit të shërbimeve sociale, me fokus në të drejtat e fëmijëve në Kosovë për vitin 2020, u mundësua në kuadër të projektit “Aksioni i Përbashkët për Decentralizim” financuar nga Bashkimi Europian, menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë dhe implementuar nga Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF, në partneritet me SOS Fshatrat e Fëmijëve Kosovë, Organizatën për Fëmijët pa Kujdes Prindëror – OFAP dhe KMOP, dhe në kuadër të projektit “Fuqizimi i Shërbimeve Sociale për Fëmijët dhe Familjet e Cenueshme”, financuar nga Ambasada e Zvicrës në Kosove dhe implementuar nga Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve KOMF. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF, në partneritet me Organizatën për Fëmijët pa Kujdes Prindëror – OFAP, SOS Fshatrat e Fëmijëve Kosovë dhe KMOP, përmes projektit “Aksioni i Përbashkët për Decentralizim” financuar nga Bashkimi Europian dhe menaxhuar nga Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë, si dhe përmes projektit “Fuqizimi i Shërbimeve Sociale për Fëmijët dhe Familjet e Cenueshme”, financuar nga Ambasada e Zvicrës në Kosove dhe implementuar nga Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve KOMF, ndan çmimet vjetore për tregimet më të mira në media, në fushën e mbrojtjes sociale dhe decentralizimit të shërbimeve sociale, me fokus në të drejtat e fëmijëve në Kosovë, për vitin 2020.
Gjashtë çmime vjetore në gazetari, në vlerë prej 500 Euro secila, do të ndahen për shkrimet apo reportazhet më të mira të botuara në gazeta, portale, radio dhe televizione të ndryshme në Kosovë, gjatë vitit 2020.
Aplikantët që konkurrojnë duhet t’i përmbahen këtyre kritereve:
1. Të kenë shkrim, botim, dokumentar apo reportazh televiziv/radiofonik që trajton tema të cilat kanë të bëjnë me fëmijët dhe ndërlidhen me shërbimet dhe mbrojtjen e tyre në Kosovë, të botuara nga data 12 Nëntor 2019 deri në datën 14 Nëntor 2020;
2. Për shkak të situatës së krijuar nga pandemia Covid-19, aplikantët duhet të dërgojnë punimin/shkrimin/publikimin e tyre në formë elektronike me email tek: [email protected]
Në email duhet të ceket titulli i botimit dhe data e saktë e publikimit të tij, si dhe të dhënat e aplikantit (emër, mbiemër, mediumi ku punon dhe numri i telefonit). Në email duhet të bashkëngjitet punimi i plotë me të cilin aplikanti po konkurron.
3. Gazetarët kanë të drejtë të aplikojnë me më shumë se një botim / punim.
Afatet për aplikim:
• Konkursi do të qëndrojë i hapur që nga data e shpalljes së tij në www.portalpune.com dhe faqet zyrtare të KOMF, SOS dhe OFAP, nga data 14 Nëntor 2020 deri më 29 Nëntor 2020, ora 00:00.
• Çmimet për fituesit do të ndahen gjatë një ceremonie e cila do të organizohet gjatë muajit Dhjetor 2020.
KOMF, Organizata për fëmijët pa kujdes prindëror – OFAP, SOS Fshatrat e Fëmijëve Kosovë dhe KMOP inkurajojnë të gjithë gazetarët që kanë punuar shkrime apo reportazhe të të gjitha trajtave, të cilat trajtojnë çështje që kanë të bëjnë me të drejtat dhe mbrojtjen e fëmijëve në Kosovë, dhe të cilat kanë synuar dhënien e kontributit në përmirësimin e mbrojtjes sociale dhe decentralizimit të shërbimeve sociale, të aplikojnë për gjashtë çmimet e mëdha që do të ndahen këtë vit. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ–ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF hap sot fushatën nacionale “Komuna ime, e drejta ime sociale”, e cila ka për qëllim vetëdijesimin e mëtejshëm dhe mobilizimin e vendimmarrësve për ndërhyrje emergjente në sigurimin e shërbimeve sociale për qytetarët në nevojë, gjendja e të cilëve është rënduar edhe më tepër si pasojë e pandemisë Covid–19.
Gjatë muajit Qershor 2020, KOMF ka publikuar Raportin e Monitorimit ku ka pasqyruar gjendjen tejet të rënduar të shërbimeve sociale në vend. Në mungesë të financimit të qëndrueshëm, shumë shërbime sociale janë mbyllur tashmë apo janë në prag të mbylljes. Për pasojë shumë fëmijë dhe qytetarë të cenueshëm po mbesin pa shërbimet e domosdoshme për zhvillimin dhe mirëqenien e tyre. Përmes kësaj fushate, KOMF synon të përçojë rekomandimet e raportit të monitorimit drejt vendimmarrësve dhe institucioneve me qëllim vendosjen prioritet dhe investimin në zhvillimin e shërbimeve sociale.
KOMF konsideron se përballja me pandeminë Covid–19 vërteton edhe më shumë nevojën për ndërhyrje emergjente në ofrimin e shërbimeve sociale për qytetarët në nevojë për shërbime sociale.
Përmes kësaj fushate, akterët kryesorë të përfshirë në sigurimin e mirëqenies së qytetarëve, do të përçojnë mesazhe rreth prioriteteve dhe punës së tyre për sigurimin e shërbimeve sociale dhe familjare. Gjithashtu, përfaqësues nga shoqëria civile dhe organizatat ndërkombëtare në Kosovë, përmes mesazheve që kanë për qëllim mobilizimin e vendimmarrësve për investimin në shërbime sociale.
Pjesë e fushatës virtuale që do të realizohet përmes rrjeteve sociale do të jenë Ministri i Punës dhe Mirëqenies Sociale, kryetarët e komunave, përfaqësues nga shoqëria civile si dhe përfaqësues të agjencive ndërkombëtare në Kosovë.
Me qëllim të rritjes së vëmendjes së institucioneve për ndërhyrje emergjente në ofrimin e shërbimeve për qytetarët në nevojë si dhe ngritjes së vetëdijes për publikun e gjerë mbi rëndësinë e mirëqenies sociale, KOMF ka vendosur përballë ndërtesës së qeverisë, një simbol që paraqet përgjegjësinë dhe detyrimin institucional për sigurim të mirëqenies sociale për të gjithë.
Poashtu, me qëllim të përmirësimit të shërbimeve sociale, KOMF është duke mbështetur hartimin e Ligjit të ri për Shërbime Sociale. Prandaj, krahas fushatës virtuale, përgjatë gjithë kësaj jave, KOMF do mbajë konsultime me shoqërinë civile, Qendrat për Punë Sociale, Ministrinë e Punës dhe Mirëqenies Sociale, përfaqësues nga komunat, etj, për t’i dhënë zë pikëpamjeve të shoqërisë civile, institucioneve dhe grupeve të interesit gjatë hartimit të Ligjit të ri për Shërbime Sociale dhe Familjare.
Ky aktivitet mundësohet në kuadër të projektit “Fuqizimi i Shërbimeve Sociale për Fëmijët dhe Familjet e Cenueshme”, financuar nga Ambasada e Zvicrës në Kosove dhe implementuar nga Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve KOMF, si dhe projektit “Aksioni i Përbashkët për Decentralizim”, financuar nga Bashkimi Europian, menaxhuar nga Zyra e BE-së në Kosovë dhe implementuar nga Koalicioni i OJQ–ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF në partneritet me Organizatën për Fëmijët pa Kujdes Prindëror – OFAP, SOS Fshatrat e Fëmijëve Kosovë dhe KMOP. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ–ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF në Kosovë, përmes organizatave anëtare ka përcjellë rifillimin e procesit mësimor e më specifikisht mbarëvajtjen e procesit mësimor gjatë dy javëve të para. Krahas marrjes së masave për një rikthim të sigurtë në shkolla për shkak të pandemisë, i cili ishte në të njëjtën kohë edhe fokusi kryesor nga të gjitha palët, KOMF ngre si një çështje jetike e shumë të rëndësishme, mbrojtjen e shëndetit mendor të fëmijëve gjatë kësaj faze të rikthimit në shkolla.
Pandemia globale Covid-19, prej muajsh tashmë ka shkaktuar një paralizë të shumë sferave të jetës, me ndryshime radikale e të menjëhershme në mënyrën e jetesës tonë. Kjo situatë e jashtëzakonshme, shoqëruar me pasigurinë totale për të nesërmen, privimin e pjesshëm të lirisë, ndarjen nga njerëzit e dashur dhe ndërprerjen e detyruar të aktiviteteve të përditshme, ka prodhuar shqetësim, ankth e traumë tek çdo individ, mbi të gjitha tek grupet më të ndjeshme, siç janë fëmijët.
Ndërprerja e mësimit ishte një ndër faktorët kryesor të cilët shkaktuan kaos në jetët e fëmijëve e ndër të tjera ngjallën frikë e pasiguri mes tyre. Ndërprerja e mësimit në muajin mars 2020, ishte e detyrueshme dhe e përshpejtuar si pasojë e shpërthimit të pandemisë, duke mos lënë asnjë hapësirë për ta bërë procesin më gradual e të pranueshëm për fëmijët.
KOMF konstaton se edhe rinisja e procesit mësimor është bërë pothuajse në mënyrën e njëjtë, pa hapa të mjaftueshëm përgatitor të zhvilluar në bashkëpunim apo me pjesëmarrjen e fëmijëve dhe prindërve. Ministria e Arsimit dhe Shkencës, ka përcaktuar modelin për rifillimin e procesit mësimor, ndarjen e klasave në grupe, mësimin e kombinuar, etj. Megjithatë nuk janë bërë mjaftueshëm konsultime apo sesione paraprake (qoftë virtuale) me fëmijët dhe prindërit për t’i informuar dhe përgatitur ata rreth asaj çfarë pritet të ndodhë nëpër shkolla me fillimin e vitit. Po ashtu KOMF konsideron që nuk ka pasur konsultime të mjaftueshme me nxënësit sa i përket ndarjes në klasa dhe ka munguar një qasje e unifikuar për ndarjen në grupe e cila do të minimizonte pakënaqësitë. Për pasojë ndarja e nxënësve në dy grupe shpesh ka ndarë fëmijët prej shoqeve apo shokëve të ngushtë duke ndikuar negativisht në entuziazmin dhe vullnetin e tyre për tu kthyer në shkolla.
Po ashtu, dilemat rreth nisjes së procesit mësimor dhe shtyrja e datës së fillimit të shkollës, shoqëruar me mungesën e përgatitjeve të duhura, kanë ndikuar dukshëm në gjendjen psikologjike të fëmijëve, aq më tepër kur marrim në konsideratë situatën e rënduar përgjatë muajve të fundit.
Shëndeti mendor njëjtë si ai fizik, ka një rëndësi të pakontestueshme në garantimin e zhvillimit të fëmijëve në përputhje të plotë me interesin më të mirë të tyre. Është jetike që shkollat, institucionet, mësimdhënësit dhe të gjithë ofruesit e shërbimeve të kujdesen fillimisht që fëmijët të përshtaten në mënyrë graduale e të pranueshme nga vetë ata në mjediset ku marrin shërbime, të ndihen të sigurtë, të qetë e të mbrojtur. Kjo është cekur edhe në udhëzime të lëshuara nga profesionistë të fushës së shëndetit mendor dhe zhvillimit të fëmijëve.
Ndër të tjera, një grup i ekspertëve nga disa universitete në Angli, në një thirrje drejtuar autoriteteve arsimore në muajin maj 2020, kanë nënvizuar faktin se është thelbësore që me hapjen e shkollave autoritetet të prioritizojnë lojën, socializimin dhe shëndetin mendor të fëmijëve mbi mësimin formal dhe progresin akademik pasi shëndeti i varfër mendor, mund të çojë në probleme mendore afatgjata1.
Nisur nga gjithë kjo situatë, me qëllim të mbrojtjes së shëndetit mendor të fëmijëve, KOMF rekomandon:
· MASh, Drejtoritë Komunale të Arsimit dhe shkollat krahas marrjes së masave sipas udhëzuesit për rikthim në shkolla, duhet të shohin mundësinë për angazhim të stafit shtesë teknik dhe profesional. Angazhimi i stafit profesional, sikurse angazhimi i psikologëve shtesë dhe i punëtorëve social, është më se i domosdoshëm në këtë periudhë të vështirë;
· Mësimdhënësit të zhvillojnë orën e kujdestarisë por edhe orë të tjera përgjatë javës, duke i zhvilluar si orë diskutimi mbi vështirësitë, problemet dhe mbi shëndetin mendor, me qëllim të mbështetjes së fëmijëve dhe mbrojtjes së shëndetit të tyre. Në këtë mënyrë i gjithë sistemi i jep prioritet mirëqenies emocionale të fëmijëve dhe shëndetit mendor të tyre, dhe në të njëjtën kohë garanton mbështetje për këdo që ka nevojë për ndihmë;
· Mësimdhënësit të organizojnë sa më shumë aktivitete rekreative dhe argëtuese me fëmijët me qëllim largimin e stresit dhe të ankthit; Në këtë periudhë, ekuilibri emocional i fëmijëve duhet të jetë konsiderata e parë;
· Të mbahen takime virtuale me prindër për të diskutuar mbi rëndësinë e shëndetit mendor të fëmijëve dhe rolin e prindërve në këtë drejtim;
· Mësimdhënësit të organizojnë takime të rregulla virtuale me të gjithë nxënësit e klasës, ku ata do të kenë mundësi të takohen me shokët/shoqet e klasës të cilët nuk i kanë takuar deri më tani për shkak të ndarjes që është bërë. / KultPlus.com
KOMF, me rastin e hyrjes në fuqi të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës, i bën thirrje Qeverisë dhe komunave që të angazhohen që ky ligj të gjejë zbatimin e nevojshëm dhe të garantojë të drejtat dhe mbrojtjen e të gjithë fëmijëve në Kosovë.
KOMF bën thirrje që zbatimi i Ligjit për Mbrojtje të Fëmijës të marrë vëmendje dhe investim të menjëhershëm nga të gjithë sektorët dhe po ashtu të kthehet në prioritet për institucionet që punojnë në mbrojtje të fëmijëve.
Ligji për Mbrojtjen e Fëmijës i hartuar për herë të parë në Kosovë, hyn në fuqi sot më 17 Korrik 2020, duke shënuar një hap shumë të rëndësishëm për Kosovën drejt përmbushjes së zotimit për të mbështetur e garantuar të drejtat dhe mbrojtjen e fëmijëve.
Hyrja në fuqi e këtij ligji sot, e gjen vendin në një situatë dhe gjendje edhe më kritike si pasojë e pandemisë Covid-19, e cila mbi të gjitha ka rënduar gjendjen e fëmijëve. Prej disa muajsh tashmë, shumë fëmijë kanë mbetur pa marrë shërbimet dhe mbrojtjen e nevojshme që ndihmojnë në zhvillimin e tyre. Në gjendje shumë të rëndë vazhdojnë të jenë fëmijët me aftësi të kufizuara dhe fëmijët e përfshirë në punë të rënda. Në anën tjetër izolimi i zgjatur dhe kushtet e rënda të jetesës kanë ndikuar në rritjen e përdorimit të dhunës ndaj fëmijëve dhe në përgjithësi rritjen e dhunës në familje.
Ligji për Mbrojtjen e Fëmijës ka për qëllim të mbrojë fëmijën nga të gjitha format e dhunës, abuzimit, apo ndonjë forme tjetër që vë në rrezik jetën, sigurinë, shëndetin, edukimin dhe zhvillimin e fëmijës. Ky ligj ka për qëllim të sigurojë përgjegjësitë e prindërve, familjes, organit të kujdestarisë, shoqërisë dhe të shtetit në kujdesin, mbrojtjen dhe zhvillimin e fëmijës, si edhe ngritjen e sistemit të integruar e funksional të mbrojtjes së fëmijës.
Duke konsideruar gjendjen aktuale të fëmijëve, mungesën e shërbimeve adekuate dhe nevojën e menjëhershme për ndërhyrje për garantim të mbrojtjes së tyre, KOMF apelon edhe një herë ndaj gjithë institucioneve qendrore e lokale për të bërë prioritet absolut mbrojtjen e fëmijëve dhe për të ndërmarrë në mënyrë të menjëhershme të gjithë hapat e nevojshëm për zbatim rigoroz dhe tërësor të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës!
Organizatat anëtare të KOMF mbeten të përkushtuara të mbështesin institucionet në hartimin e akteve nënligjore dhe në zbatimin e ligjit. KOMF poashtu bazuar në misionin e tij do të monitorojë procesin e zbatimit të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijës. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF përmes një letre iu është drejtuar Ministres së Financave, Hykmete Bajrami, Ministrit të Shëndetësisë, Armend Zemaj dhe Ministrit të Punës dhe Mirëqenies Sociale, Skender Reçica, për të kërkuar mbështetje të sektorit jo-qeveritar për ofrim të shërbimeve direkte për fëmijët e cenueshëm.
KOMF ka kërkuar që gjatë planifikimeve dhe rishikimeve buxhetore të Qeverisë së Republikës së Kosovës, mbrojtja e të drejtave themelore të fëmijëve duhet të jetë prioritet absolut për Qeverinë e Republikës së Kosovës, duke e vendosur këtë prioritet para investimeve kapitale.
Pandemia Covid-19 ka rënduar gjendjen e fëmijëve të cenueshëm, ku shumë prej tyre kanë mbetur pa shërbimet e nevojshme, sidomos fëmijët me aftësi të kufizuara, fëmijët e përfshirë në punë të rënda, fëmijët në situatë rruge, fëmijët e neglizhuar etj. Në këtë fazë është e rëndësishme që të merren hapat e nevojshëm për zbutjen e pasojave tek fëmijët duke ofruar shërbime direkte cilësore, përmes financimit të qëndrueshëm të shërbimeve për fëmijët e cenueshëm, rritjes të mbështetjes ndaj ofruesve të shërbimeve dhe kontraktimin e tyre në këtë periudhë të vështirë gjatë dhe pas pandemisë.
Organizatat Jo-Qeveritare ofruese të shërbimeve direkte për fëmijët e cenueshëm mbështeten financiarisht nga niveli qendror (MPMS dhe MSH), donatorë ndërkombëtar, komunat dhe sektori i bizneseve. MPMS dhe MSH përmes procesit të thirrjeve publike çdo vit kanë financuar organizatat e licencuara për ofrimin e shërbimeve direkte për fëmijët e cenueshëm dhe qytetarët në nevojë për shërbime. Këtë vit si pasojë e situatës së krijuar nga pandemia Covid-19, nuk ka pasur thirrje për mbështetje financiare të organizatave të licencuara që ofrojnë shërbime direkte. Poashtu, mbështetja nga sektori i biznesit ka rënë dukshëm për shkak të situatës të krijuar nga pandemia.
Për arsyet e cekura më sipër, KOMF kërkon:
– Shpalljen urgjente të thirrjeve të rregullta vjetore për financimin e Organizatave Jo-Qeveritare për ofrim të shërbimeve nga Ministria e Punës dhe Mirëqenies Sociale dhe Ministria e Shëndetësisë.
– Rritjen e buxhetit për financimin e shërbimeve sociale dhe shëndetësore direkte të ofruara nga sektori jo-qeveritar.
KOMF ka parasysh që gjendja e përgjithshme ekonomike është rënduar si pasojë e pandemisë Covid–19 dhe mund të bëhen rishikime buxhetore. KOMF kërkon që në kuadër të rishikimeve buxhetore të bëhet rritja e buxhetit për financimin e shërbimeve sociale dhe shëndetësore direkte për fëmijët e cenueshëm të ofruara nga sektori jo-qeveritar. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF përmes një konference për media ka lansuar faqen e internetit për zhvillimin në fëmijërinë e hershme “www.aferfemijes.org”.
Donjetë Kelmendi nga KOMF tha se duke qenë se vetëm rreth 6% e fëmijëve të moshës së nivelit parashkollor janë të përfshirë në institucionet parashkollore, pjesa dërmuese e fëmijëve në vitet e para rriten në mjediset në shtëpi, kryesisht me prindërit, gjyshërit, të cilët kanë nevojë për mbështetje profesionale për zhvillimin e shëndetshëm të fëmijëve.
Loreta Keqekolla nga KOMF prezantoi faqen për zhvillimin në fëmijërinë e hershme e cila synon mbështetjen e prindërve, kujdestarëve dhe ofruesve të shërbimeve për zhvillimin në fëmijërinë e hershme. Kjo faqe ofron temat aktuale, aktivitete, këshilla, udhëzime dhe diskutime për prindërit, kujdestarët dhe ofruesit e shërbimeve për zhvillimin në fëmijërinë e hershme. Çdo aktivitet dhe këshillë ndikon në ndërtimin e një baze të rëndësishme në fazat e zhvillimit të fëmijës.
Faqja “Afër fëmijës” do të pasurohet në vazhdimësi si dhe do të jetë faqe dinamike ku varësisht nga nevoja do te shtohen edhe rubrika te reja.
KOMF bën me dije që kjo faqe është një burim alternativ shtesë i cili mund të përdoret nga prindërit, kujdestarët, ofruesit e shërbimeve dhe nuk zëvendëson në asnjë mënyrë platformën ekzistuese të MAShTI për zhvillimin në fëmijërinë e hershme.
KOMF fton prindërit, kujdestarët dhe ofruesit e shërbimeve për të vizituar faqen “www.aferfemijes.org”, për mbështetje në zhvillimin në fëmijërinë e hershme. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF, është duke zhvilluar një fushatë vetëdijesuese lidhur me procesin e decentralizimit të shërbimeve sociale dhe familjare.
Shërbimet sociale dhe familjare duhet të ofrohen për të gjithë qytetarët në nevojë për mbrojtje sociale. Për të sjellë shërbimet sociale sa më afër qytetarëve, në vitin 2009 ka filluar decentralizimi i shërbimeve, ku janë bartur kompetencat nga niveli qendror drejt komunave të Kosovës. Mirëpo, edhe pas 10 viteve ky proces nuk ka përfunduar. KOMF ka monitoruar implementimin e decentralizimit të shërbimeve sociale për vitin 2019, ku si rezultat ka publikuar raportin “Komuna Ime, e Drejta Ime Sociale” i cili paraqet gjendjen e rëndë në sektorin e mirëqenies sociale.
Në linjë me këtë raport, KOMF ka lansuar një video vetëdijesuese me qëllim mobilizimin e institucioneve për investim në sektorin e mirëqenies sociale.
KOMF lut mediat që të publikojnë videon në linkun e mëposhtëm në mënyrë që bashkarisht të avokojmë për përmirësimin e shërbimeve sociale për të gjithë qytetarët, sidomos gjatë kësaj periudhe të pandemisë ku gjendja e tyre është rënduar edhe më shumë.
Në Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, KOMF mbajnë konferencë për media për publikimin e Raportit të Monitorimit “Komuna ime, e Drejta Ime Sociale”. Konferenca për media do të mbahet më 1 Qershor 2020, në orën 10:00, në “Hotel Sirius” në Prishtinë, shkruan KultPlus.
Dita Ndërkombëtare e Fëmijëve këtë vit i gjen fëmijët në një gjendje sociale edhe më të rënduar, si pasojë e pandemisë Covid–19, ku shumë fëmijë dhe qytetarë kanë mbetur pa shërbime sociale.
Edhe pse shërbimet sociale dhe familjare janë të garantuara me ligj për të gjithë fëmijët e qytetarët në nevojë, ato nuk janë trajtuar me prioritet nga qeveritë e deritanishme qendrore e lokale. Kosova ka filluar procesin e decentralizimit të shërbimeve sociale në vitin 2009 duke synuar t’i sjellë shërbimet sa më afër qytetarëve, por edhe pas 10 viteve, ky proces ende nuk është implementuar në tërësi. Kjo situatë po rezulton me shkeljen e të drejtave të fëmijëve e qytetarëve në nevojë për shërbime sociale, duke i lënë në një gjendje të rëndë dhe të pa-trajtuar nga institucionet përgjegjëse.
Ky raport pasqyron gjendjen e rëndë të shërbimeve sociale në shtatë komuna, ofron të gjeturat dhe rekomandimet lidhur me financimin, planifikimin dhe menaxhimin e shërbimeve, llogaridhënien, ndarjen e përgjegjësive, monitorimin dhe inspektimin.
Në këtë konferencë do të lansohet edhe fushata e KOMF “Komuna Ime, e Drejta Ime Sociale”, e cila do të jetë pjesë e aktiviteteve për shënimin e 1 Qershorit, Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve.
Ky aktivitet mundësohet në kuadër të projektit “Aksioni i Përbashkët për Decentralizim”, projekt i financuar nga Bashkimi Europian dhe i menaxhuar nga Zyra e BE-së në Kosovë, i cili implementohet nga Koalicioni i OJQ–ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF në partneritet me Organizatën për Fëmijët pa Kujdes Prindëror – OFAP, SOS Fshatrat e Fëmijëve Kosovë dhe KMOP. /KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve, ka bërë thirrje Qeverisë dhe Komunave të marrin masa urgjente lidhur me zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve, shkruan KultPlus.
“Edhe pse mbrojtja e të drejtave të fëmijëve garantohet me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe legjislacionin në fuqi, fëmijët nuk janë trajtuar me prioritet nga qeveritë e deritanishme qendrore e lokale”, thuhet ndër të tjera në komunikatën e tyre.
Këtu keni njoftimin e plotë:
“KOMF thirrje Qeverisë dhe Komunave të marrin me urgjencë masat për zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve.
Në prag të Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve – 1 Qershorit, KOMF i bën thirrje Qeverisë dhe komunave të marrin me urgjencë të gjitha masat e nevojshme për fillimin e zbatimit të Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve, i cili do të hyjë në fuqi në muajin Korrik 2020. Ky duhet të jetë prioritet absolut i të gjithë sektorëve në nivel qendror dhe komunal, duke pasur parasysh gjendjen e rënduar të fëmijëve edhe si pasojë e pandemisë Covid-19.
Dita Ndërkombëtare e Fëmijëve këtë vit i gjen fëmijët në një gjendje akoma më të rënduar, si pasojë e pandemisë Covid-19, ku shumë fëmijë kanë mbetur pa shërbime dhe mbrojtje. Periudha e zgjatur e izolimit, kushtet e rënda të jetesës dhe vështirësitë financiare kanë ndikuar në rritjen e përdorimit të dhunës ndaj fëmijëve dhe në përgjithësi rritjen e dhunës në familje. Përveç kësaj, gjendja e fëmijëve me aftësi të kufizuara dhe e prindërve të tyre është rënduar edhe më shumë gjatë pandemisë. Fëmijët me aftësi të kufizuara kanë mbetur pa shërbimet esenciale sociale, shëndetësore e rehabilituese, si edhe pa mbështetjen e nevojshme psikologjike. Kriza dhe masat e izolimit kanë ndikuar në përkeqësimin e shëndetit mendor, prandaj mbështetja profesionale ndaj fëmijëve me aftësi të kufizuara dhe prindërve të tyre është e rëndësishme dhe e domosdoshme. Fëmijët e përfshirë në punë të rënda, edhe gjatë pandemisë po vazhdojnë të jenë në rrezik për jetën, shëndetin dhe po ekspozohen ndaj abuzimit, shfrytëzimit seksual dhe trafikimit.
Edhe pse mbrojtja e të drejtave të fëmijëve garantohet me Kushtetutën e Republikës së Kosovës dhe legjislacionin në fuqi, fëmijët nuk janë trajtuar me prioritet nga qeveritë e deritanishme qendrore e lokale, qoftë në zbatim të politikave, legjislacionit, ndarje të buxhetit apo ofrim të shërbimeve.
Ligji për Mbrojtjen e Fëmijëve është aprovuar me datë 27 Qershor 2019, nga Kuvendi i Republikës së Kosovës dhe parashihet të hyjë në fuqi në muajin Korrik 2020. Prandaj kjo thirrje i drejtohet Qeverisë dhe Komunave, për të marrë me urgjencë masat për zbatimin e Ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve.
Ligji për Mbrojtjen e Fëmijëve ka për qëllim të mbrojë fëmijën nga të gjitha format e dhunës, abuzimit, apo ndonjë forme tjetër që vë në rrezik jetën, sigurinë, shëndetin, edukimin dhe zhvillimin e fëmijës. Ky ligj ka për qëllim të sigurojë përgjegjësitë e prindërve, familjes, organit të kujdestarisë, shoqërisë dhe të shtetit në kujdesin, mbrojtjen dhe zhvillimin e fëmijës, si edhe ngritjen e sistemit të integruar e funksional të mbrojtjes së fëmijës.
Fëmijët përbëjnë 30% të popullsisë së Kosovës, prandaj Qeveria dhe komunat duhet të investojnë në këtë potencial për të krijuar një shoqëri të shëndoshë dhe një fuqi punëtore e cila në të ardhmen do mund të kontribuojë më shumë në zhvillimin ekonomik të vendit. Investimi në fëmijë është i domosdoshëm për Kosovën e cila proklamon mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve.
KOMF poashtu njofton që përgjatë gjithë javës, duke filluar nga nesër 1 Qershor, do të zhvillojë aktivitete në vazhdimësi për shënimin e Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve, me qëllim të ngritjes së vetëdijes për respektimin e të drejtave të fëmijëve dhe mbrojtjen e tyre”. / KultPlus.com
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF përmes një letre iu është drejtuar Ministrit të Shëndetësisë në detyrë, Arben Vitia, Ministres së Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit në detyrë Hykmete Bajrami dhe kryetarëve të komunave të Kosovës, sigurimin e shërbimeve esenciale për fëmijët me aftësi të kufizuar gjatë kohës së pandemisë Covid-19.
KOMF shpreh shqetësim të thellë për gjendjen e fëmijëve me aftësi të kufizuara dhe prindërve ose kujdestarëve të tyre, e cila gjatë kohës së pandemisë është rënduar edhe më shumë dhe konsideron që mirëqenia dhe shërbimet shëndetësore, sociale dhe arsimore duhet të jenë prioritet gjatë kësaj kohe.
Bazuar në nevojat e fëmijëve me aftësi të kufizuara dhe familjeve ose kujdestarëve të tyre, KOMF kërkon nga institucionet qeveritare që të konsiderojnë kërkesat e mëposhtme lidhur me fëmijët me aftësi të kufizuara, në mënyrë që të sigurojmë mirëqenien e tyre gjatë përballjes me COVID-19.
KOMF kërkon:
Qasje në informacionet dhe udhëzimet e komunikuara rreth shëndetit publik për fëmijët me aftësi të kufizuara. Kjo nënkupton që mesazhet e transmetuara për shëndetin publik duhet të jenë gjithëpërfshirëse, duke mos diskriminuar apo stigmatizuar askënd. Gjithashtu, këto udhëzime duhet të jenë në përputhje me legjislacionin ekzistues në raste katastrofash natyrore ose në raste emergjente. Informacionet dhe udhëzimet duhet të kenë një gjuhë të qartë për t’u lexuar dhe kuptuar; Mënyrat për qasje në informacione mund të shtohen, ku përveç internetit në kohën e pandemisë mund të vihen në dispozicion edhe linjat telefonike, videot, broshurat informuese etj, si dhe interpretimi i përshtatshëm në gjuhën e shenjave. Në rastin e informimit të fëmijëve të verbër mbi epideminë, zgjidhjet alternative rreth mbrojtjes dhe kujdesit duhet të hulumtohen dhe formulohen nga vetë këta persona dhe nga organizatat që i përfaqësojnë ata.
Investim në ofrimin e shërbimeve dhe pajisjeve të nevojshme për fëmijët me aftësi të kufizuara. Është shumë e rëndësishme që gjatë kësaj kohe të eliminohet çdo pengesë financiare lidhur me qasjen në kujdesin shëndetësor për fëmijët me aftësi të kufizuara. KOMF kërkon nga institucionet përgjegjëse që të krijojnë një pako ekonomike për mbështetje të fëmijëve me aftësi të kufizuara, e cila mund të përmbajë pagesa të shumave për fëmijët me aftësi të kufizuara, ndihmë për shpenzimet specifike dhe zgjatjen automatike të çdo ndihme të marrë edhe nëse dokumentacionit të nevojshëm i ka skaduar afati. Shërbimet dhe pajisjet e domosdoshme në karantinë duhet të jenë plotësisht të qasshme për personat me aftësi të kufizuara. Shërbimet shëndetësore dhe ato sociale kanë vazhdimisht mungesë të financimit të mjaftueshëm dhe të qëndrueshëm. Investimi në këto shërbime është thelbësor dhe urgjent për të plotësuar shpenzimet e rritura për shkak të pandemisë, përfshirë sigurimin e ilaçeve, mjeteve mbrojtëse dhe mbështetjes për stafin që punon jashtë orarit.
Sigurim të produkteve esenciale, mbështetje profesionale gjatë ballafaqimit me pandeminë COVID-19 për fëmijët me aftësi të kufizuara. Asnjë fëmijë me aftësi të kufizuara nuk duhet të mbetet pa ushqim, mbështetje dhe shërbime profesionale të domosdoshme. Institucionet duhet të vendosin mekanizma për të autorizuar personat me aftësi të kufizuara të jenë në gjendje të dalin gjatë karantinimit të detyrueshëm, për periudha të shkurtra dhe në mënyrë të sigurt, kur përballen me vështirësi gjatë mbylljes dhe qëndrimit në shtëpi. Sigurimi i qasjes në internet (duke i liruar nga pagesa) dhe sigurimi i pajisjeve elektronike për familjet që kanë fëmijë me aftësi të kufizuara duhet të bëhet, në mënyrë që fëmijët me aftësi të kufizuara të mund të marrin shërbime profesionale dhe mbështetje online nga profesionistët që punojnë me fëmijët me aftësi të kufizuara. Një shembull i mirë i cili mund të replikohet është Komuna e Prishtinës e cila ka zhvilluar aksionin për sigurimin e pajisjeve elektronike për fëmijët në nevojë në Komunën e Prishtinës.
Mbështetje profesionale për prindërit/kujdestarët si dhe familjet strehuese: Kriza dhe masat e izolimit mund të përkeqësojnë shëndetin mendor dhe gjenerojnë frikë dhe ankth, prandaj mbështetja profesionale për kujdestarët e fëmijëve me aftësi të kufizuara, është e rëndësishme dhe e domosdoshme.
Organizimi i vizitave në terren, nga përfaqësuesit e institucioneve të mandatuara për të siguruar mbrojtje, për personat e identifikuar me aftësi të kufizuara që keqtrajtohen në shtëpi ose brenda komunitetit, dhe të sigurohet mbështetje adekuate për ta në mënyrë që të respektohen të drejtat e tyre njerëzore.
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve në Kosovë – KOMF përmes një letre iu është drejtuar Ministrit të Financave, Besnik Bislimi, duke kërkuar përfshirjen e disa kategorive si përfitues në kuadër të Pakos Emergjente Fiskale.
Konkretisht, KOMF kërkon që Skema për Përkrahjen Materiale të Familjeve të Fëmijëve me Aftësi të Përhershme të Kufizuara, Strehimi Familjar për Fëmijët pa Përkujdes Prindëror dhe stafi profesional i strehimoreve që punojnë 24 orë shërbim të jenë pjesë e Pakos Emergjente Fiskale për të siguruar mirëqenie sociale për të gjithë fëmijët, njofton Klan Kosova.
“KOMF konsideron që mirëqenia dhe shërbimet sociale duhet të jenë prioritet dhe një ndër shtyllat kryesore të qeverisjes. Prandaj, KOMF kërkon nga Ministri i Financave dhe Qeveria të sigurojnë përfshirjen e kategorive të mëposhtme në Pakon Emergjente Fiskale”.
Më poshtë mund ta lexoni letrën e plotë:
Skema për Përkrahje Materiale Familjeve të Fëmijëve me Aftësi të Kufizuara të Përhershme mbështet familjet që kanë fëmijë me aftësi të përhershme të kufizuara në vlerën mujore prej 100 Euro. Numri i fëmijëve që përfitojnë nga kjo skemë aktualisht në Kosovë është 2360 fëmijë. Shuma prej 100 Euro është e pamjaftueshme për mbulimin e nevojave themelore (produkte ushqimore, produkte higjienike, trajtim terapeutik, pajisje të nevojshme, materiale didaktike-mësimore, medikamente, etj.) për fëmijët me aftësi të kufizuara.
Familjet strehuese që ofrojnë strehim për fëmijët pa kujdes prindëror që janë farefis me fëmijën (strehimi tek të afërmit), marrin 75 Euro në muaj për shpenzimet mujore të fëmijës. Ndërsa familjet që strehojnë fëmijë pa kujdes prindëror e që nuk janë farefis i fëmijës (familjet strehuese alternative), marrin 250 Euro në muaj për shpenzimet mujore të fëmijës. Aktualisht, numri i fëmijëve pa kujdes prindëror në strehim familjar tek të afërmit është 497 fëmijë, përderisa numri i fëmijëve në strehim familjar alternativ është 54 fëmijë. Familjet strehuese alternative janë familje vullnetare të rekrutuara nga Qendrat për Punë Sociale për të ofruar strehim për fëmijët pa kujdes prindëror, ato nuk realizojnë asnjë përfitim social në emër të të qenit familje strehuese dhe në këtë mënyrë rrezikohet qëndrueshmëria e tyre.
Për arsyet e cekura më sipër si dhe për faktin që shpenzimet e familjeve janë rritur si pasojë e situatës së krijuar nga pandemia COVID-19, kërkojmë që dy skemat e mësipërme të përfshihen në kuadër të pakos emergjente, duke paraparë një shtesë të caktuar në vlerë monetare për muajt në vijim.
Strehimoret apo qendrat rezidenciale që ofrojnë shërbime 24 orë për fëmijët pa përkujdesje prindërore, viktima të dhunës në familje, viktima të abuzimit dhe trafikimit gjatë gjithë kësaj periudhe kanë vazhduar të ofrojnë shërbime me kapacitet të plotë. Sikurse shumë pozita që janë vlerësuar dhe konsideruar me rrezik në këtë periudhë edhe këto pozita ofrojnë shërbime 24 orë, janë të hapura për rastet e reja në nevojë për akomodim, janë të ekspozuara drejtpërdrejt ndaj rrezikut të infektimit në vendin e tyre të punës. Kërkojmë që stafi profesional i strehimoreve që ofron shërbime direkte 24 orë (jo menaxhmenti dhe stafi administrativ) të jenë po ashtu përfitues në kuadër të pakos emergjente – konretisht në kuadër të Masës 6.
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve i cili përfaqëson 31 organizata jo qeveritare në fushën e mbrojtjes së të drejtave të fëmijëve vlerëson iniciativën e qeverisë për miratimin e Pakos Emergjente Fiskale në vlerë prej 179.6 milionë euro, duke e konsideruar atë si një hap shumë të qëlluar i cili pritet të zbusë dëmet ekonomike të ardhura si pasojë e pandemisë COVID-19. Në anën tjetër, KOMF shpreh shqetësimin e thellë për faktin që kategoritë e lartcekura janë jashtë kësaj pakoje prandaj KOMF kërkon vëmendjen e institucioneve, në mbështetje të fëmijëve me aftësi të kufizuara dhe fëmijëve pa përkujdes prindëror gjatë kohës së pandemisë COVID-19.
Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve (KOMF), ka shprehur ngushëllimet për ndarjen nga jeta e aktores së famshme Leze Qena, shkruan KultPlus.com
Përmes një postimi në Facebook, KOMF ka vlerësuar anagzhimin e aktores në aktivitetet për fëmijë si dhe njëkohësisht ka shprehur dhimbjen për humbjen e saj.
Këtu keni statusin e tyre të plotë:
“Shprehim dhimbjen e thellë për ndarjen nga jeta të ikonës së skenës teatrore, Leze Qena. Lezja do të mbetet në kujtimet tona për kontributin e madh që dha në botën e artit, buzëqeshjen dhe pozitivitetin që e përcolli në çdo kohë. Ajo ishte pjesë e platformës avokuese të KOMF “Miqtë e Fëmijëve” ku kontribuoi në mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve. Lezja ishte gjithmonë e gatshme të përkrahte dhe angazhohej në çdo iniciativë në mbështetje të fëmijëve.
Artistja e mirënjohur e skenës dhe teatrit Leze Qena për më shumë se 55 vite zhvilloi veprimtarinë si aktore e suksesshme në shumë shfaqje teatrale në Kosovë, e njohur dhe e admiruar nga publiku i gjerë përmes roleve shumë të dashura për publikun.
Faleminderit për momentet e bukura që i ke dhuruar publikut shqiptar ndër breza.
Përmes këtyre fotografive kujtojmë Lezen gjatë nënshkrimit të “Deklaratës së Zotimit” në KOMF, e cila është një përmbledhje e zotimeve të Miqve të Fëmijëve për tu angazhuar në çështjet që prekin apo cënojnë mbrojtjen dhe të drejtat e fëmijëve.
