Koko Fest, Festivali Mbarëkombëtar i Komedisë mbylli me sukses edicionin e tij të 10-të.
8 Shfaqjet e këtij festivali dhe të ftuarit, i dhuruan publikut emocione dhe argëtim.
Festivali Mbarëkombëtar i Komedisë në Korçë tashmë prej 10 vjetësh i sjell Korçës dhe publikut korçar, veprat më të bukura të komedisë.
“Shfaqjet fantastike, aktorët e talentuar dhe publiku artdashës i dhuruan këtij edicioni emocione të jashtëzakonshme.
8 netë, 8 shfaqje nga trupa teatrale nga brenda dhe jashtë vendit dhuruan të qeshura pafund”, shkruhet në faqen online të Bashkisë Korçë e cila mbështet këtë festival.
Çmimet e ndara në këtë edicion ishin:
1.Shfaqja më e mirë ” Nata e dymbëdhjetë ” Teatri A.Z.Çajupi” me regji nga Dimitri Milonas.
2.Regjia më e mirë- Erion Isai
3.Aktori protagonist- Bujar Ahmeti
4.Aktorja protagoniste- Olta Daku
5.Aktori joprotagonist-Kejdi Gishto
6.Aktorja joprotagoniste- Paola Kodra
7.Artisti i ri- Franci Bregu
8.Artistja e re- Yllka Lota
9.Çmimi i karrierës- Viktor Zhusti
10.Çmimi i publikut- Gentian Zenelaj. / atsh / KultPlus.com
Për të 10-in vit Korça pret Festivalin Kombëtar. Në skenë do të shfaqen 8 shfaqje, 8 trupa që do të sjellin 8 komedi të ndryshme.
Aktiviteti bën bashkë trupa artistike nga të gjitha trevat, përfshirë edhe nga Kosova dhe Maqedonia e Veriut. Të parët u ngritën në skenë mikpritësit, teatri Andon Zako Çajupi i Korçës.
Në këtë 10 vjetor të festivalit u hap edhe një ekspozitë. Në fund të aktivitetit do të jepen edhe çmime për performancat më të mira. /Klan News/ KultPlus.com
“Nder të gjitha qytetet e Shqipnís – mbas mendimit tem – Korça âsht ajo kû frymzimi i qytenís okcidentale paraqitet mâ haptas e jo krejt si nji bimë ekzotike.
Në Korçë ké fort pak rrugaca (impas) e rrugat, edhè në mos kjoshin gjithkund të drejta e të shtrueme, janë të krahazueshme me ndërtesa, shêji qi mbrendë nuk zotnon aq fort mosbesimi ndërmjet bashkëqytetasve, prà shêji që aty ka qytetní; pse qytetnija, së pari, bazohet n’socjabilitet të qytetasve.
Mbasandej në Korçë gjen edhè sod asish që interesohen për të mirë të pergjithtë, kush tue ngrefë me mjete të veta nji shkollë, a nji kishë, a ndonji smuetore, a ndoj bibliotekë qytetse etj.
Kà edhè shumë asish që kanë krye msime të nalta jashta Shqipnijet, posë se kà shumë asì tjerësh që për punë kanë kërkue botën mbarë e s’kanë ndêjë mshilë në vend të vet si zogu i pulës në gzhojë të voes.
E mbasandaj: e po kû shef njeti në Shqipní arët e livadhet pa shtigje e gardhiqe, përpos se ndër rrethina të Korçës? Kjo âsht – mos tjetër – përshtypja që mue m’ká bâ qyteti i Korçës”.
Gjergj Fishta, Nji udhëtim në Turkí të ré, në “Hylli i Dritës”, 1931-1932.
Dom Lazër Shantoja për Korçën:
“Korça ishte qytet! Tekembramja nji qytet në Shqipnì! Shetitore të gjana, rruga e rrugica të drejta, shtëpija të bukura si vila, pomendore e lulishta.
Nji pastërti të pakundshoqen në tanë Shqipnìn. Tepsì. Ajri i kulluet të prehte hundët dhe të freskonte mushknijtë.
Më dukej se ishem në nji qytet t’Engadinës. Malet përreth cikalue me borë më kujtojshin pikturat e Segantinit. U enthuzjazmova për Korçë. Aty bâna edhe nji zbulim t’interesantshëm. Shkova nji ditë me pamun Motrat Stigmatine. Më përsillte nji çupkë korçare.
Më pyet: “A i keni motra?” “Jo, – i përgjegji, – nuk i kam motra, por kështu i quejmë na.” Më pyet prapë çupa e vogël, çiçeronka e ime: “Po prej nga jeni ju?” I përgjigjem: “Prej Shkodre!” E ajo me serjozitetin mâ të madh: “Eh! Prandaj nuk dini me folë shqip…!” Si mos me qeshë? Lotët me duelën prej gazit.
Kam bâmun disa vizita në Korçë. Ndër shtëpija kristjane e myslimane. Kam kaluemun aty disa orë të paharrueshme. Pritje e përzemërt, e qeshun, bisedime t’interesantshme, atmosferë elegance e qytetnimi.
Djelm të rì qi kanë frekuentue universitete, zonjusha qi kanë krye konservatoriume të flasin mbi çashtjet mâ djegse të ditës, mbi problemet mâ t’interesantshme të jetës. Me nji zonjushë korçare nuk ke frikë se bân nji gaffe me folun, bje fjala, mbi kromatizmin e Debussy-it apo mbi librin e fundit të Daniel Rops-it.
Janë “à la page”. Korça m’âsht pëlqye tepër. Kam dalun prej Korçe tue bluemun nëpër mend lamshin e nji përralle të Hoffmann-it. Ai shkruen për nji shpirt qi rrinte ndryemun në nji vjolinë.
Korçë, vjolinë e bukur e Jugës, cili âsht shpirti i yt…? Tiranë-Korçë, në ‘Tomori”, 29 mars 1941./ KultPlus.com
Komiteti Rajonal i Zhvillimit të Turizmit u mblodh sot në Drilon të Pogradecit, ku aktualisht janë duke u zbatuar tre projekte madhore, si “Rehabilitimi e Parkut Ujor Drilon – Tushemisht”, “Shëtitorja e Tushemishtit”, “ByPass i Tushemishtit”, me një vlerë 15.5 milionë dollarë.
Gjatë takimit u bë një vlerësim për bashkëpunimin institucional si dhe u diskutuan detyrat që dalin për këtë sezon turistik.
Prefekti i qarkut të Korçës, Nertil Jole në fjalën e tij kërkoi nga përfaqësuesit institucionalë zbatimin e detyrave që dalin nga Urdhri i Kryeministrit për ngritjen e Taskforcës Ndërinstitucionale të Sezonit Turistik Veror 2023 si dhe më shumë punë për promovimin e destinacioneve turistike, produkteve dhe diversifikimin e ofertës turistike.
“Qarku i Korçës gjatë harkut kohor të 4 viteve të kaluara, ka përfituar mbështetje me investime të qeverisë që shkojnë rreth 100 milionë dollarë për gjashtë bashkitë, ku vlen për t’u përmendur edhe ndihma për agrobizneset nëpërmjet programit të IPARD, me kontribut të kombinuar të qeverisë dhe BE-së. Këtu përfshihen jo vetëm bujtinat, por edhe ndihma për fermerët, duke nxitur prodhime që kanë “brand” qarkun tonë e duke diversifikuar ofertën në agroturizëm”, theksoi Jole.
Prefekti Jole u shpreh se “aktualisht, në të gjithë qarkun e Korçës operojnë 225 struktura akomoduese (hotele dhe bujtina) me 5270 shtretër”.
“Sigurisht, ky kapacitet duhet të jetë akoma më i madh në të ardhmen për të mundësuar arritjen e objektivit afatmesëm që qarkun tonë ta vizitojnë më shumë se 1 milion turistë vendas e të huaj në harkun e një viti, e cila do të mund të bëhet realitet vetëm falë një oferte të integruar për zhvillimin e turizmit brenda rajonit, që ngelet sfida e re e të gjithë aktorëve institucionalë, operatorëve turistikë dhe bizneseve në fushën e turizmit”, theksoi Jole.
Ai shtoi se sezoni turistik sapo ka filluar dhe qarku i Koçës duhet të jetë mikpritës për shumë vizitorë e turistë nga vendi dhe gjithë bota.
Korça është tashmë e vizituar në çdo stinë, Pogradeci është i lidhur më së shumti me turizmin veror, ndërkohë që interesi i vizitorëve po orientohet edhe drejt natyrës e klimës malore të Kolonjës, Maliqit, Pustecit, por edhe Devollit./atsh/KultPlus.com
Në Muzeun Kombëtar të Artit Mesjetar, Korçë po vijon puna për fotografimin me cilësi maksimale e të gjitha veprave që ndodhen në këtë muze.
Ministrja e Kulturës, Elva Margariti ndau foto të këtyre veprave teksa bëri të ditur se, “pas procesit të dezinfektimit në Laboratorin e Restaurimit dhe Konservimit në Muzeun Kombëtar të Artit Mesjetar vijon puna për fotografimin me qëllim dokumentimin dhe lehtësimin e aksesimit të tyre për studiuesit e trashëgimisë”.
Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar, në Korçë, u përurua më 24 Prill 1980. Ai është një nga qendrat muzeore më të rëndësishme të Shqipërisë e më gjerë. Fondi i tij ka mbi 7 mijë objekte kulti e arti, kryesisht ikona.
Aty ka vepra të autorëve anonimë të shek. XIII-XIV dhe të tjerë të mirënjohur si: Onufri, Onufër Qiprioti, Mësues Kostandini, Jeromonaku, Shpataraku, Selenicasi, vëllezërit Zografi etj./atsh/KultPlus.com
Kryebashkiaku i Korçës, Sotiraq Filo solli në vëmendje në rrjetet sociale se 27 shkurti është dita kur në Korçë u mbajt “Mitingu i shkronjave”.
“Nderim dhe mirënjohje për të gjithë patriotët korçarë dhe shqiptarë që manifestuan në mbrojtje të alfabetit shqip të vendosur në Kongresin e Manastirit”, shkruan Filo.
Mitingu i mbrojtjes së shkronjave shqipe që u mbajt në Korçë, në shkurt 1910, ishte më i madhi që u zhvillua në qytetet shqiptare për këtë çështje.
Mitingu u organizua nga klubi “Dituria” në mbrojtje të ABC-së shqipe, ku morën pjesë rreth 15 000 veta nga qyteti e nga rrethi i Korçës, nga Devolli, nga Kolonja, nga Opari e nga Pogradeci. Në emër të popullit të mbledhur në këtë tubim iu dërguan telegrame proteste, kundër përdorimit të alfabetit arab, qeverisë turke dhe deputetëve shqiptarë të parlamentit.
Më vonë, mitingje të tilla u mbajtën edhe në Berat, Tepelenë, Përmet dhe në Skrapar. Duke vënë theksin në përmasat e kësaj lëvizjeje, konsulli francez në Shkodër i shkruante qeverisë së tij, në shkurt të vitit 1910, se tërë Shqipëria është ngritur kundër përpjekjeve të qeverisë turke për t’i detyruar shqiptarët të përdorin alfabetin arab, si dhe për të mbrojtur alfabetin shqip të vendosur në Kongresin e Manastirit.
Mitingjet e zhvilluara nga klubet shqiptare në shkurt të vitit 1910, si nga shkalla e organizimit e rregulli që zotëroi në to, nga përmbajtja kombëtare e përparimtare e kërkesave të tyre, ashtu edhe nga përmasat që morën, ishin ngjarje të reja për Lëvizjen Kombëtare Shqiptare dhe të rralla e të papara deri atëherë. / atsh / KultPlus.com
Jeta parlamentare e Nolit nisi me zgjedhjet e mbajtura më 5 prill 1921, kur mori detyrën si deputet i Kolonisë së Amerikës në legjislaturën e dytë (21 prill 1921-30 shtator 1923). Në vijim ai shërbeu për pak kohë si ministër i Jashtëm në qeverinë e Xhaferr Ypit. Ishte kryetar i Partisë Popullore.
Qe figura kryesore e Lëvizjes së Qershorit 1924. Pas Triumfit të Legalitetit, u dënua me vdekje në mungesë. Sipas vetë Nolit, programi i tij prej njëzet pikash (dokumenti më poshtë) për modernizimin dhe demokratizimin e Shqipërisë, çalonte tek theksi që i vinte reformës agrare.
Në shumatoren e angazhimit të tij të dendur pikëtakoheshin veprimtari të larmishme, siç qenë: poezia, filozofia, historia, politika dhe feja, të cilat priheshin në ansambël nga qëllimi i ngutshëm i konsolidimit të shtetit të ri shqiptar. Megjithëkëtë, vokacioni i tij i njëmendtë qe priftëria. / KultPlus.com
Zbulimeve arkeologjike, në fushën e Korçës, u janë shtuar edhe tre site të tjera me palafite, në bregun e liqenit të Ohrit.
Sipas arkeologut shqiptar Ardian Anastasi, janë zbuluar tre site me palafite në breg të liqenit, të cilat mendohet se kanë ekzistuar rreth 5200 vjet para Krishtit.
Për të përcaktuar saktë vjetërsinë, arkeologu zvicerian i cili po punon së bashku me kolegët e tij shqiptarë, ka informuar prefektin e qarkut Korçë, Nertil Jole, se pritet rezultati i analizave laboratorike nga universiteti i Oxford-it në Angli.
Prej mostrave të strukturës së tokës, marrë nga gërmimet në të tre sitet, pritet të përcaktohet vjetërsia e këtyre shtëpive të ngritura mbi shtylla druri, në zona bregliqenore, me qëllim mbrojtjen nga përmbytjet apo kafshët e egra.
Arkeologët mendojnë se po konfirmohen të dhënat që provojnë elementet e agrikulturës shumë të hershme në fushën pranë liqenit, që ata i kanë quajtur edhe si “Fermerët e parë të Europës”, fakt i cili dëshmon për gjurmët e lashta të ekzistencës sonë.
“Frymëzuese të shohësh pasionin e arkeologëve shqiptarë nga Shqipëria e Kosova, si dhe atyre nga Zvicra”, shprehet prefekti Jole.
Arkeologët po punojnë në terren me një projekt të përbashkët financuar nga qeveria zvicerane në bashkëpunim me Institutin e Arkeologjisë në Tiranë, për zbulimin e shtëpive prej druri-palafite në bregun e liqenit të Ohrit, në afërsi të fshatit Buqezë.
Ky projekt ka nisur në verën e vitit 2019 dhe përfundon në vitin 2025.
Hulumtime të tilla përveçse ngjallin kuriozitet, japin edhe jehonë pozitive për atraksione unike prehistorike në qarkun Korçë. / KultPlus.com
Në datat 12, 13, 14, korrik vjen në Tiranë festivali “Gjon Mili, Jazz&Blues” si dhe në Korçë në datat 15-16 Korrik. Shijoni magjinë e muzikës Jazz & Blues që mjeshtri i madh dhe novator i fotografisë botërore, Gjon Mili ka kontribuar artistikisht në zhvillimin e saj kryesisht gjatë Luftës së Dytë Botërore.
“Gjon Mili Jazz&Blues Festival” synon promovimin e figurës së Gjon Milit, si e vetmja urë lidhëse që kombi shqiptar ka me historinë botërore të muzikës Jazz dhe Blues, duke e bërë pjesë të Trashëgimisë Kulturore dhe Artistike të Shqipërisë. Lindja e këtij festivali u motivua nga realizimi i projektit “Ëndrra e Gjon Milit” në vitin 2019, mbështetur nga Ministria e Kulturës. Festivali do të zhvillohet me dt 12-13-14 Korrik ne Tirane, ora 20:00 n’bahce te Rese dhe me dt. 15-16 Korrik 2022 prane Pedonales ne Korçë.
Ky projekt është aktivitet Flagship në kuadër të Titullit, “Tirana Kryeqyteti Evropian i Rinisë” për vitin 2022, zbatohet nga Kongresi Rinor Kombëtar në bashkëpunim me organizatën RIAS, Muzika për të Rinjtë dhe me mbështetjen e Bashkisë Tiranë, dhe një përfaqësi institucionesh kombëtare dhe ndërkombëtare në vend.
Grupet pjesëmarrëse që do performojnë në festival janë si më poshtë:
Grupi finlandez “Pylkkanen Nu Botega dt 12 korrik Pekka Pylkkanen saksofon Adam Pache Roberto Tarenzi Kimon Karoutzos
Grupi “Kejdi Barbullushi Trio”, 12 Korrik Kejdi Barbullushi- Kitarë Nesim Maxhuni- Bateri Ilir Bajri- Piano Elektrike
Grupi “Just Trio” 13 Korrik Roni Gjura Emiljan Dhimo Mateos Gjipi
Grupi Austriak “TechRider – Julie Island guitar-trio” 14 korrik dhe 15 Korrik
Martin Bayer, Kitarë Andi Tausch, Kitarë Kenji Herbert, Kitarë
Grupi “Ermal Rodi Quartet” datë, 14 Korrik dhe 16 Korrik
Grupi “Philippos Nakas Big Band Selanik” 16 korrik
Grupi “Ivanov Quartet”
Ivan Ivanov – Tenor, soprano saksofon Gordan Spasovski – piano Andrea Mirchevska – doubleBass Slavko Kocev – Bateri. / KultPlus.com
Photographer Gjon Mili outside his office on Warner Bros. lot where he is directing film, Jammin’ the Blues. (Photo by Gjon Mili/The LIFE Picture Collection/Getty Images)
“The Chicago Tribune” ka botuar, të premten e 19 shtatorit 1919, në faqen n°3, rrëfimin e Parashqevi Qiriazit (delegates së Partisë Nacionale të Shqipërisë në Konferencën e Paqes në Paris) mbi mizoritë e grekëve në Korçë dhe zonën përreth, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar:
Shqiptarët duan lirinë, jetojnë me frikën e grekëve, thotë një delegate amerikane (delegatja e shqiptarëve të Amerikës)
Nga Betty Van Benthuysen (Shërbimi i Lajmeve të Jashtme të Chicago Tribune.)
Burimi : gallica.bnf.fr / Bibliothèque nationale de France
Një tjetër histori zemërthyese e vuajtjes dhe degradimit të grave dhe fëmijëve, në vendet e shkatërruara nga lufta, rrëfyer sot nga zonja Parashqevi D. Qiriazi, delegate që përfaqëson Partinë Nacionale të Shqipërisë, e cila ishte gjashtë muaj në Korçë (Shqipëri) dhe u largua prej aty në fillim të shtatorit.
Zonja Qiriazi është një amerikane nga Worcester, Massachusetts. Ja historia e saj për mizoritë që po kryhen në Shqipëri.
“Korça, më 27 gusht, ishte në duart e autoriteteve franceze siç ka qenë që nga viti 1916, por frika në zemrat e të gjithë Shqipërisë është se qeveria franceze synon të tërheqë mbrojtjen e saj përpara se të zgjidhet çështja shqiptare.”
Shumë largohen nga vendi
“Ka qenë rreth datës 20 gusht kur komandanti francez njoftoi popullin se Korça dhe vendi përreth do t’u dorëzoheshin grekëve. Populli e dëgjoi këtë me alarmin më të madh dhe u përhap paniku. Sapo dëgjuan këtë lajm, burrat morën armët dhe gratë u përgatitën të largoheshin.
Njerëzit me mjete të mjaftueshme për t’u larguar u larguan menjëherë. Ndër të paktët që mbërritën së fundmi në Paris ishin z. dhe zonja Olimpic Tuctulli, zoti dhe zonja Athina Turtilli dhe djali i tyre Aleko.
Mijëra shqiptarë u larguan me fëmijët e tyre, duke lënë tokat të pa korra, stoqe të pakujdesura, gjithçka pas, në përpjekje për të shpëtuar jetën e tyre. Shumë prej tyre ikën në Itali, disa në Rumani, SHBA dhe Egjipt.”
Zonja Qiriazi tregoi për përvojën e saj në vitin 1914, kur pa njerëz të grabitur, të vrarë dhe të turpëruar.
Me frikë ndaj grekëve
“Frika në zemrat e të gjithë shqiptarëve se grekët do të vijnë përsëri është e pafjalë për t’u shprehur.” – tha ajo. “Ata kujtojnë pushtimin e fundit kur gratë dhe fëmijët u dogjën, fshatrat u shkatërruan dhe zona të tëra u shkrumbuan. Ditën që u largova, gjithçka digjej.
Kur shqiptarët në Amerikë dëgjuan se kishte probleme në atdhe, u dyndën për të ndihmuar.
Në një fshat të vogël me emrin Kodra, komandanti grek ftoi të gjithë njerëzit të vinin në kishë pasi kishte një mesazh të rëndësishëm për ta. Kur u mblodhën rreth 300 veta, ai vuri automatikët kundër tyre nga të dy hyrjet e kishës dhe asnjë shpirt nuk mbeti gjallë. Duke mos u kënaqur me vrasjen e tyre, ata me dashje u rrotulluan mes kufomave dhe ua prenë kokën, duke i varur ato (kokat) rreth mureve të kishës.”
Njerëzit duan Pavarësinë
“Gjenerali Deveer i Aleatëve erdhi atje dhe pa pamjen e tmerrshme. A është çudi që njerëzit të ikin? Të lësh grekët të hyjnë në Shqipëri, është njësoj si të çosh qengja te një kasap.
Komisioni francez ka qenë aq i sjellshëm me popullin sa ne duam që ai të qëndrojë : Delegatët e Konferencës së Paqes i kanë bërë thirrje të vazhdueshme Konferencës për t’i lutur trupat franceze të qëndrojnë derisa shqiptarët të çlirohen nga kërcënimi i grekëve.”
Kur u pyet se çfarë dëshironin shqiptarët nga Konferenca e Paqes, zonjusha Qiriaz tha :
“Pavarësi të plotë të vendit.
Integritetin territorial, i cili u dëmtua nga traktati i 1878 dhe Konferenca e Londrës e 1913.
Shpresojmë që Franca, e cila luftoi me aq fisnikëri për të drejtat e popullit dhe që është aq thellësisht e bindur se Korça dhe zona përreth është thjesht shqiptare, nuk do të pranojë kurrë t’ua dorëzojë këtë vend atyre që e rrënuan një herë më parë.”
Kërkojmë ndihmën amerikane
“Shpresojmë gjithashtu që delegacioni amerikan, i cili përfaqëson 100.000.000 njerëz që kanë sakrifikuar bijtë dhe arin e tyre për çlirimin e të shtypurve dhe për realizimin e parimeve të Presidentit Ëilson, nuk do të dështojë të bëjë atë që është e drejtë.”
Anëtarët shqiptarë të Konferencës së Paqes janë : Shkëlqesia e Tij Halil Pasha (Halil pashë Alizoti), kryetar i kolonisë shqiptare në Turqi; Dr. Fuad bej Zembraku dhe Dr. Benedikt Blinishti, delegatë nga Kostandinopoja; Luigj Bumçi, Luigj Gurakuqi, Mehdi bej Frasheri, Lef Nosi, Mehmet bej Konica, Dr. Mihal Turtulli dhe At Fishta; Z. Pandeli Evangjeli përfaqësues nga kolonia shqiptare në Rumani dhe Nuredin bej Vlora dhe zonja Parashqevi D. Qiriazi përfaqësues nga organizatat e Shteteve të Bashkuara.
Në kuadër të Ditës Botërore të Bletës, u mbajt edhe Festa e Mjaltit e organizuar nga Bashkia e Korçës.
Kjo festë e veçantë ishte pjesë e Panairit të Pranverës ku u mbaj edhe koncert festiv dhe aktivitete për fëmijë në Zonën Këmbësore.
Edhe këtë vit bletërritësve nga Shqipëria u janë bashkuar edhe ata nga trevat mbarëshqiptare të Maqedonisë së Veriut, Kosovës dhe Greqisë.
Në vendin tonë janë afro 8200 familje që merren me rritjen e bletëve, ndër ta janë profesionistë të cilët e kanë biznes, por edhe individë që e zhvillojnë këtë aktivitet për pasion.
Vlera kapitale e gjithë sektorit llogaritet në afro 72 milionë euro, ndërsa subvencionet nga qeveria dhe programi IPARD në mbështetje të Bletarë po shtohen nga viti në vit./ atsh / KultPlus.com
700 zogj u ekspozuan në Korçë gjatë edicionit të 4-të në festivalin e zogjve.
Këngët e tyre por edhe ngjyrat e bukura e tipare te tjera që i bëjnë aq të veçantë thyen heshtjen e sallës dhe tërhoqën jo pak vëmendje.
Një pjesë e konsiderueshme e tyre të sjellë nga Italia, të tjerë nga Kosova dhe Shqipëria por edhe kanarinat e Korçës u vendosën tek qyteza e fëmijëve me synimin për të rritur ndërgjegjësimin sidomos tek fëmijët për kujdesin dhe dashurinë ndaj zogjve.
Korça nuk është një zgjedhje dhe aq rastësore e organizatores së këtij festivali, pasi qyteti ndër vite ka qenë i njohur për kanarinat dhe mbajtjen e tyre në shtëpi madje aq e kultivuar ka qenë kjo traditë sa një lloj kanarine njihet si kanarinat e Korçës.
Pasioni për zogjtë është i veçantë dhe po i tillë është edhe kujdesi e përkushtimi që u nevojitet.
Pas ekspozimit dy ditor në Korçë juria ka vlerësuar edhe fituesit sipas kategorive ndërsa në ditën e tretë festivali është hapur për publikun. / KultPlus.com
Më 30 Shtator të vitit 1876, u lind në Korçë, muzikanti e atdhetari i njohur shqiptar, Spiridon Ilo. Mërgoi që herët në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ku krahas punës së përditshme, ndoqi dhe studimet e larta për muzikë.
Ai ishte shqiptari i parë, që ngriti një firmë për ndërtimin e pllakave të gramafonit dhe regjistroi shumë këngë patriotike dhe popullore shqiptare. Në vitin 1913 u largua nga Shqipëria dhe u kthye në Rumani.
Në vitin 1916 emigroi në New York, të Amerikës ku hapi një kafene të vogël. Spiridon Ilo themeloi shoqërinë e parë diskografike me këngë shqip, në vitin 1923. Nën drejtimin e tij, diskografia luajti një rol të rëndësishëm në zhvillimin e kulturës shqiptare në vitet 1920-1940.
Ilo kreu regjistrimin e parë të himnit kombëtar të Shqipërisë. Në këtë regjistrim, me numër regjistrimi E-3948, himni u këndua nga Spiridon Ilo dhe tenori arbëresh, Gjuzeppe Mauro.
Në vitet `20 botoi e shpërndau kartolina me temë patriotike. Ka botuar komedinë “Vërtet ëndërr” si dhe përmbledhjen me këngë patriotike “Dëshirat e zemrës”.
Mbas disa vjetësh u rikthye në Rumani dhe në vitin 1926 u vendos përfundimisht në Korçë. Më 1 prill të vitit 1945 iu akordua pension si Patriot i Rilindjes Kombëtare. Kallëpet e pllakave të gramafonit Spiridon Ilo i solli në Shqipëri dhe më 1946 ia dhuroi Komitetit Ekzekutiv. Vdiq në Korçë në vitin 1950./ KultPlus.com
“Nder të gjitha qytetet e Shqipnís – mbas mendimit tem – Korça âsht ajo kû frymzimi i qytenís okcidentale paraqitet mâ haptas e jo krejt si nji bimë ekzotike.
Në Korçë ké fort pak rrugaca (impas) e rrugat, edhè në mos kjoshin gjithkund të drejta e të shtrueme, janë të krahazueshme me ndërtesa, shêji qi mbrendë nuk zotnon aq fort mosbesimi ndërmjet bashkëqytetasve, prà shêji që aty ka qytetní; pse qytetnija, së pari, bazohet n’socjabilitet të qytetasve.
Mbasandej në Korçë gjen edhè sod asish që interesohen për të mirë të pergjithtë, kush tue ngrefë me mjete të veta nji shkollë, a nji kishë, a ndonji smuetore, a ndoj bibliotekë qytetse etj.
Kà edhè shumë asish që kanë krye msime të nalta jashta Shqipnijet, posë se kà shumë asì tjerësh që për punë kanë kërkue botën mbarë e s’kanë ndêjë mshilë në vend të vet si zogu i pulës në gzhojë të voes.
E mbasandaj: e po kû shef njeti në Shqipní arët e livadhet pa shtigje e gardhiqe, përpos se ndër rrethina të Korçës? Kjo âsht – mos tjetër – përshtypja që mue m’ká bâ qyteti i Korçës”.
Gjergj Fishta, Nji udhëtim në Turkí të ré, në “Hylli i Dritës”, 1931-1932.
Dom Lazër Shantoja për Korçën:
“Korça ishte qytet! Tekembramja nji qytet në Shqipnì! Shetitore të gjana, rruga e rrugica të drejta, shtëpija të bukura si vila, pomendore e lulishta.
Nji pastërti të pakundshoqen në tanë Shqipnìn. Tepsì. Ajri i kulluet të prehte hundët dhe të freskonte mushknijtë.
Më dukej se ishem në nji qytet t’Engadinës. Malet përreth cikalue me borë më kujtojshin pikturat e Segantinit. U enthuzjazmova për Korçë. Aty bâna edhe nji zbulim t’interesantshëm. Shkova nji ditë me pamun Motrat Stigmatine. Më përsillte nji çupkë korçare.
Më pyet: “A i keni motra?” “Jo, – i përgjegji, – nuk i kam motra, por kështu i quejmë na.” Më pyet prapë çupa e vogël, çiçeronka e ime: “Po prej nga jeni ju?” I përgjigjem: “Prej Shkodre!” E ajo me serjozitetin mâ të madh: “Eh! Prandaj nuk dini me folë shqip…!” Si mos me qeshë? Lotët me duelën prej gazit.
Kam bâmun disa vizita në Korçë. Ndër shtëpija kristjane e myslimane. Kam kaluemun aty disa orë të paharrueshme. Pritje e përzemërt, e qeshun, bisedime t’interesantshme, atmosferë elegance e qytetnimi.
Djelm të rì qi kanë frekuentue universitete, zonjusha qi kanë krye konservatoriume të flasin mbi çashtjet mâ djegse të ditës, mbi problemet mâ t’interesantshme të jetës. Me nji zonjushë korçare nuk ke frikë se bân nji gaffe me folun, bje fjala, mbi kromatizmin e Debussy-it apo mbi librin e fundit të Daniel Rops-it.
Janë “à la page”. Korça m’âsht pëlqye tepër. Kam dalun prej Korçe tue bluemun nëpër mend lamshin e nji përralle të Hoffmann-it. Ai shkruen për nji shpirt qi rrinte ndryemun në nji vjolinë.
Korçë, vjolinë e bukur e Jugës, cili âsht shpirti i yt…? Tiranë-Korçë, në ‘Tomori”, 29 mars 1941./ KultPlus.com
Këtë vit Festivali Mbarëkombëtar i Komedisë “KOKO FEST” vjen me edicionin e tij të 8-të. Teatri lokal “Andon .Z .Çajupi” në Korçë mirëpret zhvillimin e këtij eventi nga data 29 gusht deri më 4 shtator, një organizim nga “Qendra Kulturore Vangjush Mio” dhe Teatri i Korçës
Premiera e komedisë së suksesshme “Vdis duke qeshur” do të çelë natën e parë të Festivalit Mbarëkombëtar të Komedisë. Blerta Belliu, drejtore e Qendrës Kulturore “Vangjush Mio” e cila është njëherësh edhe organizatorja e këtij eventi shrehet se “përzgjedhja nuk ka qenë e lehtë, por është bërë duke pasur parasysh shfaqje të suksesshme”.
“Puna ka qenë e vështirë, sepse për shkak të pandemisë shumë teatro nuk kanë zhvilluar aktivitet. Ka pasur vështirësi për të përzgjedhur trupa të mira dhe shfaqje cilësore, aq më tepër dhe në zhanrin e komedisë pasi për dy vjet shfaqet janë mbajtur on-line”, u shpreh ajo.
Për shkak të pandemisë edicioni i 7 u organizua në ambiente të jashtme, ndërsa këtë vit është menduar që shfaqjet e përzgjedhura të zhvillohen në ambjente të brendshme të teatrit duke respektuar të gjitha rregullt ndaj pandemisë duke patur një publik të redukuar.
Aktorët si Ndriçim Xhepa, aktorja Eva Alikaj, regjisori Qëndrim Rijani, etj do të jenë pjesë e jurisë prestigjioze për të ndarë çmimet. /atsh/ KultPlus.com
Këshilli Koordinues i Asociacioneve të Familjarëve të të Zhdukurve të Kosovës i ka bërë thirrje Bashkisë së Korçës që ta anulojnë pjesëmarrjen e këngëtarit serb Goran Bregoviq në festivalin e organizuar nga ta.
Ata thonë se e kuptojnë artin, por që edhe duhet kuptuar dhimbja e tyre që ua shkaktoi Serbia gjatë luftës së fundit.
“E dimë që arti është përtej kufijve por e tillë duhet të jetë edhe dhimbja jonë dhe nëse ju nuk mund t’i bashkëngjitni kauzës sanë për të të ditur të vërtetën për fatin dhe vendndodhjen e më të dashurve tanë si një e drejtë elementare, të paktën respektoni dhimbjen tonë”, thuhet në kërkesë.
“Mos na lëndoni më shumë duke lejuar pjesëmarrjen e Goran Bregoviqit ose të ndonjë artisti tjetër serb, që për këto 22 vite bënë përpjekje të vazhdueshme të mohojnë krimet gjenocidiale, duke mohuar dhe mosnjohur të vërtetën tonë të dhimbshme, e mos të flasim për kërkimfalje e keqardhje dhe presionin që do të duhej të bënin si artistë në institucionet e Serbisë që të na kthejnë familjarët tanë të rrëmbyer dhe zhdukur dhunshëm”.
“E dimë që kërkesat tona të vazhdueshme për shumëkë mund të jenë të pakuptueshme, por shpresojmë që jo edhe për ju dhe korçaret që na ndihmuat aq shumë në vitet e tmerrit të luftës dhe në vazhdimësi gjatë këtyre 22 viteve, që për ne janë shekuj. Nëse koha gdhend gurin, ajo shkatërron njeriun. Vitet kalojnë, plakja si proces, nuk e shuan dhimbjen dhe kujtimin për ata që mungojnë”.
Ata thonë se janë kategoria më e goditur nga krimet serbe, duke përmendur numrin e personave të zhdukur që mungojnë nga lufta.
“Edhe sot 22 vite pas lufte, ne dhe gjithë Kosovës na mungojnë edhe 1632 familjarë, na mungojnë më të dashurit tanë. E kaluara jonë ndonëse nuk është e largët, ajo vazhdon të jetë shumë e rëndë për ne”.
“Dhunimi në kohë terrori është më lehtë i pranueshëm, sesa kur ndodhë në kohë lirie. Sot, familjet e personave të zhdukur, dhunohen në baza ditore, përkitazi me humbjen e cila iu është shkaktuar. Andaj ju lutemi mos lëndoni më shumë këto familje dhe ju kërkojmë të anuloni pjesëmarrjen e Goran Bregoviqit dhe çdo këngëtari e artisti serb, që frymëzoi kryerjen e krimeve mbi popullatën shqiptare”. / KultPlus.com
Goran Bregoviç është bërë kryetemë e debateve në rrjete sociale pasi mori ftesë nga Festivali i Birrës Korça, në Korçë.
Dikur ai ka qenë pjesë e grupit të famshëm “Bijelo Dugme” që ka performuar edhe në Kosovë në kohën e ish-Jugosllavisë.
Goran Bregoviç do të performojë në natën më kulminante të festivalit të birrës së Korçës dhe kjo ka irrituar një pjesë të madhe të shqiptarëve të Kosovës që akuzojnë atë për këngë që kanë frymëzuar masakrat serbe në Kosovë me këngën “Kallashnikov”.
Bregoviç në vitin 1983 me grupin e tij kishte kënduar një këngë të titulluar “Kosovska” (Kosovarja) edhe në gjuhën shqipe.
Vargjet e këngës janë të qarta.
“Bjeri, bjeri çifteli-së,” – thotë Zhelko Bebek që ishte vokalist i grupit në atë kohë teksa këndon.
“Kënga le t’jehojë,” dhe “çdo gjë mund të jetë rock’n’roll” vazhdon ai në këtë këngë, teksti i të cilës mban si autor pikërisht artistin serbo-kroat, Goran Bregoviç.
Sonte, t’lutem bëhu gati, Se do t’vijë vonë pas teje, Hape moj dollapin, Zgjedhe ti fustanin më të mirë.
Regullo flokët, bukuri, Ashtu moj ti vetë si di, Vë n’bistek një lulë bozhure, Dua t’jesh ndër t’gjitha më e mirë.
A e di se t’gjithë do t’jenë atje? Për ne të dy do të ketë hare…
Shkojmë së bashku: një, dy, tre…
Rroke mandolinën, Bjeri, bjeri, bjeri çiftelisë, T’gjithë të këndojmë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë,
ÇDO GJË MUND TË JETË ROCK N’ROLL…
Nëse nëna nuk t’lejon. Atëherë, qysh del tek s’e di, Mos u ngut, mos u shpejto, Prit gjersa gjumi e kaplon.
Përvidhu nga kapixhiku, (Dhe) Fustanin mos e gris, Ke kujdes mos humb bozhurin, Dua t’jesh hej moj si hyjneshë.
A e di se t’gjithë do t’jenë atje? Për ne të dy do të ketë hare…
Shkojmë së bashku: një, dy, tre…
Rroke mandolinën, Bjeri, bjeri, bjeri çiftelisë, T’gjithë të këndojmë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë…
ÇDO GJË MUND TË JETË ROCK N’ROLL…
Sonte, t’lutem bëhu gati, Se do t’vijë vonë pas teje, Hape moj dollapin, Zgjedhe ti fustanin më të mirë.
Rregullo flokët, bukuri, Ashtu moj ti vetë si di, Vë n’bistek një lulë bozhure, Dua t’jesh ndër t’gjitha më e mirë.
A e di se t’gjithë do t’jenë atje? Për ne të dy do të ketë hare…
Shkojmë së bashku: një, dy, tre…
Rroke mandolinën, Bjeri, bjeri, bjeri çiftelisë, T’gjithë të këndojmë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë…
ÇDO GJË MUND TË JETË ROCK N’ROLL…
Eja, një, dy, tre…
Rroke mandolinën, Bjeri, bjeri, bjeri çiftelisë, T’gjithë të këndojmë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, (Rroke mandolinën…) Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë. Kënga le t’jehojë, (Rroke mandolinën…) Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, (Rroke mandolinën…) Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, (Rroke mandolinën…)(hej, hej, hej…) Kënga le t’jehojë, Kënga le t’jehojë, (Rroke mandolinën…) Kënga le t’jehojë, (Rroke mandolinën…) Kënga le t’jehojë… (Rroke mandolinën…) Kënga le t’jehojë… / gazetamapo.al / KultPlus.com
Dafina Zeqiri është një tjetër emër që ishte prenotuar për të kënduar në festivalin e ashtuquajtur Festa e Birrës në Korçë.
Por me të mësuar se mysafir nderi i festivalit për të kënduar në një nga netët e tij ishte artisti boshnjak me identitet serb, Goran Bregovic, Dafina e ka tërhequr pjesëmarrjen.
Këtë gjë e ka konfirmuar vet ajo së fundmi përmes një postimi të MTV Kosova të rishpërndarë në InstaStory.
Aty citohet se këngëtarja Zeqiri me të marrë vesh se Bregovic do të ngjitej në skenën e Festës së Birrës në Korç, e kishte anuluar pjesëmarrjen e saj.
Ajo ka vënë edhe një emoji pranë postimit, në të cilin shkruhet “E anuluar”.
Ndërkohë një gjest të tillë e ka bërë edhe kolegu i saj, reperi i njohur shqiptar Capital T, i cili ishte prenotuar për të bërë hapjen e festivalit në natën e parë. / KultPlus.com
Në qytetin e Korçës u zhvillua edicioni i tretë i festivalit “Shpirti i Ballkanit” ku trupa të ndryshme nga vende të rajonit performuan valle dhe muzikë folklorike.
Drejtoresha e Teatrit të Korçës, Zamira Kita, njëkohësisht organizatore e festivalit tha se kjo nismë synon të ruajë folklorin si dhe është mënyra më e mirë për tu rikthyer në normalitet pas më shumë se një viti në pandemi
Ndryshe nga edicioni i parë këtë vit COVID-19 diktoi një formë tjetër organizimi në të cilën morën pjesë vetëm 3 ansamble, Ansambli i Bitolës së Maqedonisë, Ansambli i Skëndërbeut dhe ai i Shqiperisë së Mesme.
Kita tha se “ky festival synon të ruajë traditën e këmbimin e eksperiencave dhe ruajtjen e urave të bashkëpunimit mes vendeve të rajonit”.
“Ne dëshirojmë që të ruajmë në vazhdimësi vlerat e folklorit tonë dhe prandaj e kemi marrë këtë iniciativë. Vjet u përpoqëm në një formë virtuale që të realizonim disa bashkëpunime me disa nga vendet e Ballkanit, ndërsa sivjet u rikthyem në skenë. Shpresojmë që pandemia do të marrë fund dhe ne vitin tjetër do të kemi një festival edhe më të madh në numrin e trupave pjesëmarrëse”, tha Kita.
Këngët popullore folklorike, vallet dhe muzika instrumentale u duartrokiten nga artdashësit korçarë, por dhe turistët e pranishëm në skenën e Pazarit të Vjetër të Korçës.
Një prej anëtarëve të ansamblit “Skënderbeu”, Ines Sulenjis, rrëfeu emocionet e një shfaqje përpara publikut pas një viti pandemi.
“Ishte një ndjesi e papërshkrueshme pasi gjithë trupat nuk ishin mbledhur kurrë pas kësaj kohe pandemie dhe mezi po prisnim të vinim në skenë”, tha ajo.
Një ndër artistët e ansamblit Bitola të Maqedonisë vlerësoi festivalin dhe uroi që vitin tjetër ai të organizohet më i madh.
“Festivali ka qenë i mrekullueshëm, organizimi gjithashtu. Jemi të lumtur që jemi pjesë e tij dhe shpresojmë që vitin tjetër të jetë më i madh”, tha një ndër artistët e Ansamblit Bitola.
Vitin e ardhshëm ky festival pritet të vijë me një program më të zgjeruar dhe pjesëmarrje më të madhe të shteteve të Ballkanit. /atsh/ KultPlus.com
Festivali i Komedisë në Korçë do të nisë në 8 shtator ndërsa për shkak të numrit të kushtëzuar të publikut secila shfaqje do të luhet për disa ditë me radhë për të krijuar mundësinë që të gjithë të shijojnë humorin e “Koko Fest”.
Prej shtatë vitesh komeditë e realizuara nga trupat teatrale nga gjithë trevat shqipfolëse, bëhen bashkë në Korçë në Festivalin e Komedisë “KoKo Fest”.
Tri skena të improvizuara në ambient të hapur, oborri i Muzeut Kombëtar të Arsimit, Hani i Pazarit dhe parku “Rinia” do të mirëpresin publikun korçar dhe vizitorët.
Me pjesëmarrjen e trupave nga Korça, Tirana, Shkodra, Durrësi dhe Tetova, ky festival nuk i ka ndryshuar rregullat për sa i përket garës dhe çmimeve, ku trupat profesioniste do të marrin vlerësime nga një juri e përzgjedhur./atsh / KultPlus.com
Parku Kombëtar Bredhi i Drenovës, një perlë e natyrës në Korçë do të shndërrohet në një destinacion të vizitueshëm për turizmin familjar dhe sportet e aventurës.
Bashkia Korçë, bën të ditur se, ka nisur projektin për rehabilitimin e infrastrukturës rrugore dhe sinjalistikës së nevojshme në këtë park, që e bën më të aksesueshëm nga vizitorët dhe turistët.
“Rehabilitimi i rrugës, sinjalistika, hapësira për piknik, pika e hedhjes me parashutë dhe markimi i shtigjeve për të shëtitur do të realizohen si një bashkëfinancimin i bashkisë Korçë dhe fondeve IPA të Bashkimit Europian për ta kthyer Bozdovecin në një prej zonave natyrore më të frekuentuara për banorët dhe turistët”, thuhet në njoftimin e bashkisë Korçë.
Bredhi i Drenovës është një park kombëtar në Qarkun e Korçës që ka një sipërfaqe prej 1,380 hektarë me një bimësi të veçantë dhe reliev të thyer natyror. /KultPlus.com
Një investim i ri, duke ruajtur traditën po i shtohet Korçës për të mirëpritur turistët e shumtë të cilët zgjedhin të vizitojnë këtë qytetet pothuajse gjatë gjithë vitit.
Ministri i Turizmit dhe Mjedisit, Blendi Klosi shprehet se “për fisnikët e shekullit të kaluar, një element i dukshëm i pasurisë së tyre, ishte shtëpia. E tillë është dhe shtëpia e tregtarit korçar Irakli Qirjako, ose Rokos siç e thërrisnin”.
Klosi thekson se shtëpia e ndërtimit të vitit ’39, do t’i hapë dyert për turistët që duan shijojnë këtë vlerë arkitekturore të Korçës.
“Pronari i sotëm po e kthen në identitet këtë ndërtim dinjitoz të arkitekturës. Dekorimi i saj është bërë nga piktori më i mirë i asaj kohe Sotiraq Zografi. Pronari i sotëm i ka restauruar tërësisht pikturat murale. Së shpejti, shtëpia e Rokos do t’i hapë dyert për turistët që duan shijojnë këtë vlerë arkitekturore të Korçës”, shprehet ministri Klosi. /atsh / KultPlus.com
Në Mësonjëtoren e Korçës kanë nisur punimet për rikonstruksionin e saj. Punimet në këtë ndërtesë pritet të përfundojë para fundit të vitit.
Ministria e Kulturës Elva Margariti shprehet se ky objekt me rëndësi do ti kthehet vendit, sipas parametrave bashkëkohorë.
“Ndërtesa emblematike e historisë së arsimit shqip, Muzeu ABC në Korçë po i nënshtrohet rikonstruksionit. Kishte ardhur koha që Mësonjëtorja, ky objekt-dëshmi i arsimdashjes dhe kurajës, t’i kthehej jo vetëm korçarëve, por gjithë Shqipërisë, sipas të gjithë parametrave bashkëkohorë, por duke ruajtur karakterin e saj monumental.
Pas sondazheve, do të fillojnë punimet në të gjithë srukturën, mure, çati, dyer e dritare të amortizuara nga koha, për të vijuar me rrjetin elektrik, sistemin e ngrohjes, të mbrojtjes nga zjarri. Para fundit të vitit, gjithçka do të jetë gati”, pohon ministrja e Kulturës Elva Margariti, ndërsa ka publikuar dhe disa foto gjatë punimeve në këtë objekt.
Mësonjëtorja e Korçës është shkolla e parë e gjuhës shqipe në viset shqiptare në kohën e Perandorisë Osmane. U hap më 7 mars të vitit 1887 në Korçë në periudhën e fundme të perandorisë. Tashmë ndërtesa e shkollës shërben si një muzeum dhe ndodhet në veri të bulevardit “Shën Gjergji”.
Hapja e shkollës erdhi si rezultat i Lëvizjes Kombëtare Shqiptare që synonte të mundësoheshin të drejtat kombëtare përbrenda Perandorisë Osmane. Mësonjëtorja përbënte një qendër për edukimin kulturor dhe patriotik, rëndësia e saj është e një vlere të veçantë, duke qenë se shkrimi i shqipes nuk u lejua pas ngjarjeve të Lidhjes së Prizrenit. Data e hapjes së saj festohet nga shqiptarët si “Dita e Mësuesit”.
Mësonjëtorja e Korçës ishte qendër e rëndësishme për formimin kulturor dhe ngritjen e ndërgjegjes dhe moralit në popull. Ajo nxiti edukimin patriotik të brezit të ri e të masave të gjera. Shkolla tërhoqi interesin dhe admirimin e shumë shqiptarëve, nën shembullin e saj u frymëzuan më vonë edhe banorë të viseve dhe trevave të tjera shqiptare. Mbështetja financiare iu mundësua edhe nga mërgata e Rumanisë, anëtarët e Shoqërisë “Drita” të Bukureshtit, ndërsa shqiptarët e Stambollit vendosën që drejtor i shkollës të ishte Pandeli Sotiri. /sotnews/KultPlus.com
E madhja Inva Mula, mrekullia e papërsëritshme e MIK-festivalit
Çdo sekondë e MIK Festivalit kishte vendin dhe bukurinë e vet; asgjë nuk ishte e tepërt dhe asgjë mangët. Netët kishin hijeshinë, të veçantën dhe surprizat që të linin pa frymë.
Edhe e shumëpritura, nata e katërt e MIK Festivalit (Muzika Internacionale Korçë), mbërriti. Në skenën e Teatrit “Andon Zako Çajupi”, të qytetit të Korçës ishte ngjitur e madhja, sopranoja e mrekullueshme, me famë botërore, Inva Mula. Duartrokitjet ishin të shumta; shpërthim që dilte nga shpirti i spektatorëve. Emocioni drithëronte çdonjërin prej të pranishmëve. ovacionet dukeshin sikur nuk do të kishin të pushtuar për asnjë çast. E adhuruara e tyre ishte aty, vetëm për ta; do t’u dhuronte zërin e saj hyjnor, i cili do t’i shoqëronte edhe në ditët e mëpastajme, sepse gjithçka do të mbetej e paharrueshme; kështu kishte ndodhur edhe një vit më parë: Gjithçka e ndodhur në skenë, tingujt e orkestrës dhe mrekullia e zërit të sopranos Mula u përjetuan ditë me radhë. Në këtë edicion të dytë, artistja e madhe shoqërohej nga studentët e Akademisë së Arteve dhe sopranoja, Dëshira Ahmeti, e cila kishte ardhur enkas nga New York-u. Ishte hera e parë që vinte në Korçë, mikpritja, kultura, traditat, njerëzit e gjithçka tjetër e kishin lënë të mrekulluar. Pjesë e koncertit ishte edhe pianisti Genc Tukiçi. Ishte nata më e madhe e të gjitha netëve, një mbrëmje speciale, dhuratë për qytetarinë korçare. “Erdha nga New Yorku për të qenë pranë Invës”, – tha Dëshira Ahmeti. Në të vërtetë kjo ishte dëshira e çdo artisti pjesëmarrës. Gjithkush prej tyre e shihte si fat dhe mrekulli. Për të ndjekur nga afër nënën e vet, kishte ardhur nga Franca djali i Inva Mulës, Antoni Çako; kjo gjë e bëri festivalin edhe më hyjnor. Gjithashtu nga një video e siguruar prej mediave, sopranoja u pa duke kërcyer me vajzën e saj, Ninën, nën tingujt e muzikës. Në skenën e këtij Festivali u ngjitën 50 artistë, surprizat ishin të shumta.
Një Festival i shumëpritur
Gjithçka që do të ndodhte në MIK Festival u bë e njohur ditë më parë nga Drejtorja e Qendrës së Artit dhe Kulturës në Bashkinë e Korçës, Zamira Kita, njëkohësisht edhe aktore e talentuar. Gjithashtu u bënë të ditur emrat e artistëve që do të merrnin pjesë. Emri i Inva Mulës i jepte konferencës për shtyp rëndësi të veçantë. Gazetarët dëshironin të dinin çdo detaj. Zamira Kita luante rolin e një lajmësi të madh. Atë çast të gjitha të fshehtat i dinte vetëm ajo; çdo fjalë e saj ishte e rëndësishme.
“MIK Festival, – tha znj. Kita, – është një nga aktivitetet më të rëndësishme artistike që zhvillohen në Shqipëri. Është kënaqësi për ne që ky aktivitet i madh ndërkombëtar zhvillohet në Korçë. Ishte iniciativë e të madhes Inva Mula, dëshirë dhe ide e saj që ky festival të realizohej në qytetin tonë. Dashamirësia e artistëve korçarë, e bordit artistik, e Këshillit Bashkiak dhe e kryetarit të Bashkisë, Sotiraq Filo u shfaq e veçantë në të gjitha dimensionet e saj. Në këtë festival, muzika, arti, kultura do të shpalosen përgjatë 5 netëve, 24-28 korrik, të cilat do të jenë të mbushura me emocion dhe ngjarje të bukura. Artistët e talentuar do të sjellin jo vetëm muzikë klasike dhe qytetare, por dhe serenatë korçare.”
Ato që ishin thënë ditë më parë, tashmë ishin realitet. Inva Mula ishte në skenë. Salla ishte e mbushur plot. Shpirtrat e njerëzve provonin kënaqësi të veçantë. Ishte zëri i Inva Mulës ai që drithëronte çdo zemër. Përmes interpretimit të shkëlqyer, ajo mundi t’i dhuronte publikut korçar një natë elektrizuese tejet mbresëlënëse.
Minuta të mrekullueshme!
Minutat kalonin me shpejtësi. Kur gjithçka merrte fund, të gjithë pyesnin veten: “Si kaluan kaq shpejt dy orë!” Donin që artistja e madhe, Inva Mula dhe kolegët e saj të qëndronin edhe një çast më shumë; magjia e interpretimit të zgjaste edhe pak, edhe pak, por gjërat e bukura që lindin prej shpirtrave të artistëve gjithnjë janë çaste që ikin shpejt; fluturojnë si zogjtë. Për gjithçka ishte treguar kujdes i veçantë deri në imtësi. Çdo sekondë e MIK Festivalit kishte vendin dhe bukurinë e vet; asgjë nuk ishte e tepërt dhe asgjë mangët. Netët kishin hijeshinë, të veçantën dhe surprizat që të linin pa frymë.
Nata e parë: U çel nga familja Papadhimitri ose më saktë nga djemtë e Sofia Zengo Papadhimitrit, të cilët kishin ardhur nga Kanadaja. U interpretuan pjesë të zgjedhura të muzikës klasike. Koncertin ia dedikuan nënës së tyre, Sofia Zengos dhe tezes, Androniqit; dy motrave Zengo, të cilat ishin të parat femra që hodhën themelet e artit pamor. Spektakli ishte sa i mrekullueshëm aq dhe dinjitoz. MIK Festival ka aftësinë t’i bëjë bashkë artistët e mëdhenj, të cilët lartësojnë emrin e Shqipërisë kudo që ata ndodhen. Po kaq e lartësuar ndihet edhe Korça. Festivali do të jetë i pranishëm nga njëri brez te tjetri. Ndërkaq, instrumentistët Zengo, shprehën kënaqësinë për publikun e Korçës:
“Publiku na priti shumë ngrohtë. Këtu konstatova një gjë: Publiku kupton shumë si luhet, është publik që i do shumë artistët dhe i duartroket me shumë ngrohtësi”.
Sopranoja e mirënjohur shqiptare Inva Mula, e cila është organizatore e këtij festivali vinte në Korçë për të dytën vit radhazi. E pranishme do të jetë edhe në vitet që vijnë.
Nata spanjolle dhe ajo vjeneze
Nata e dyta, u quajt “Nata spanjolle”. Koncerti instrumental u dha në teatrin “Andon Zako Çajupi”, kurse Flamengoja e famshme në sheshin e Pazarit të Vjetër të qytetit të Korçës. Nga gjithkush u quajt, spektakël fantastik. Interpretues të kësaj nate ishin mexosopranoja Etleva Shemai në violinçel dhe Florian Vlashi në violinë. Repertori i përzgjedhur u dha për herë të parë në qytetin e Korçës.
“Mendoj, tha Inva Mula, se sonte ishte një natë e paharruar, ia kushtuam Spanjës, muzikës së bukur spanjolle që nuk ka fund dhe na vjen kaq për shtat me temperamentin, me karakterin me gjithë feminitetin e kësaj muzike që u soll kaq bukur në këtë sallë që u ndez me publikun bashkë me këngëtaren tonë të shkëlqyer Etleva Shemai, me tingullin e mrekullueshëm të Florian Vlashit dhe Juliana Laskës me violonçelin e saj. Të gjithë ishin një buqetë e bukur e muzikës spanjolle, të shoqëruar nga Fjorda Veizaj. Është një natë e paharruar, edhe për një arsye tjetër, sepse është një repertor që luhet për herë të parë në Korçë për herë të parë në këtë sallë. Ne duam nëpërmjet festivalit tonë të përcillet edhe karakteri edukativ që publiku korçar, publiku artdashës t’i hyjë thellë edhe muzikës klasike spanjolle”.
Kurse violinisti Florjan Vlashi shprehu kënaqësinë e tij që ishte pjesë e këtij festivali dinjitoz dhe i ftuar nga mikja e tij, Inva Mula:
“Me Invën unë kam lidhje të vjetra dhe një propozim nga ana ime është i pakundërshtueshëm, ashtu si edhe Inva do të vinte tek ne dhe ky lloj këmbimi, kjo muzike, miqësie, artistësh, njohjesh etj., etj., më duket gjëja më bukur që mund të ketë një festival”.
Nata e tretë, u quajt “Nata Vjeneze”, ishte vërtet një superspektakël. Valset vjeneze përcollën kënaqësi të shumta. Kjo natë filloi me koncertin recital në piano, luajtur nga Konstandin Tashko, që zgjati për më shumë se një orë. Studentë nga filarmonia e Universitetit të Arteve “Ibrahim Madhi” sollën repertorin më të mirë të muzikës austriake. Ndërsa Gert Vaso, Enada Hoxha dhe artistë të Ansamblit “Skënderbeu”, me valset vjeneze mahnitën publikun.
Nata e katër ose Nata e sopranos Inva Mula
Mbrëmja gala e natës së katërt, si e përshkruam edhe më sipër, ishte një nga netët me të bukura dhe të shumëpritura. Ishte nata, ku kulmoi mrekullia e quajtur Inva Mula, e shoqëruar nga 15 artistë. Kori ishte përgatitur nga Zana Turku, gjithashtu edhe orekestra ishte sjellë prej saj. Spektatori mbajti frymën për dy orë me radhë. Në përfundim të spektaklit Mula tha:
“MIK Festival, edicioni i dytë i tij, i dedikohet talentit të ri shqiptar për ta inkurajuar dhe mbështetur.” Ndërsa në vijim të fjalës së vet theksoi: “Mik Festival ndodh në Korçë se këtu është djepi i kulturës, këtu është gjithë historia, këtu janë gjithë artistët që kanë dalë, energjia e tyre na thërret që ne të vijmë në Korçë. Jam shumë e lumtur që Mik Festival bën përpara me energjinë e studentëve, këngëtare dhe instrumentistëve të rinj, të cilët do të jenë stafeta e vazhdimësisë së artit në Shqipëri”,- përfundoi Inva Mula.
Pas çdo interpretimi të Mulës, publiku përfshihej prej ngazëllimit të papërmbajtshëm, ndërsa Dëshira Ahmeti, në shenjë respekti për qytetarinë korçare, tha:
“Është hera e parë që vij në Korçë, por di shumë për këtë qytet me tradita, me kulturë, me njerëz kaq të dashur dhe me kaq pasion për artin”.
Nata e fundit u mbyll në pazarin e korçës me serenatat korçare. Për 5 net me radhë Korça u bë qendra e artit shqiptar. / Gazeta Telegraf / KultPlus.com
