Madhështia e Skënderbeut e Vivaldit “zbriti” mbrëmë në Prishtinë për të mrekulluar publikun

Jeta Zymberi

Mbi 1000 veta mbrëmë kishin marrë rrugën për në katedralen “Nënë Tereza” në Prishtinë. Të gjithë këta persona po i bënte bashkë një qëllim. Dëshira e madhe për të parë e dëgjuar një nga veprat e rralla që kompozitorët e njohur botërorë i kanë kushtuar heroit kombëtar të Shqipërisë, Gjergj Kastriotit – Skënderbeut.

E kompozuar në vitin 1700 nga kompozitori i njohur italian Antonio Vivaldi, kjo vepër erdhi mbrëmë për herë të parë në Kosovë me rastin e Vitit Mbarëkombëtar të Gjergj Kastriotit – Skënderbeut. Ky vit njëherësh shënon edhe 300 – vjetorin e shfaqjes së parë të operës “Scanderbeg” nga Vivaldi.

Por vepra lirisht mund të themi që mbrëmë ishte premierë botërore në formatin që u dha sepse është hera e parë që vepra vjen e punuar për shfaqje koncertale.

“Scanderbeg” zë një vend prestigjioz në prodhimin e Vivaldit sepse falë shfaqjes së kësaj opere Vivaldi zgjeroi kufijtë e famës së tij në botën e operës evropiane.

Në këtë operë të Vivaldit, protagonisti nuk i përket mitologjisë por një të kaluare shumë të afërt për atë periudhë. Skënderbeu ishte një figurë shumë e shquar në kujtesën italiane dhe atë evropiane, përveç një personalitet i rëndësishëm politik, është udhëheqësi i vetëm i cili asnjëherë nuk ka pësuar një humbje nga osmanët.

E mbrëmë gjithçka zbriti në Prishtinë. E cilësuar kjo si një mbrëmje madhështore ku numri i të ftuarve ishte i kufizuar kjo për arsye të hapësirës, kjo mbrëmje në kushte të tjera do mblidhte rreth vetës mijëra njerëz të cilëve jo shpesh ju bie të shohin shfaqje të tilla.

Kur të gjithë kishin zënë vendet dhe po prisnin fillimin e tingujve të parë, ku fryma e Vivaldit do të jehonte në sallë, muzikantët të cilët erdhën nga Italia zunë vendet e tyre, dhe me një lëvizje të kokës i konfirmuan njëri tjetrit se gjithçka ishte gati për të nisur tingujt.

Disa tinguj të lehtë filluan t’i shoqërojnë të pranishmit, për të vazhduar tutje të merrnin “forcë” e të kumbonin si forca e heroit tonë për të cilën njihet në mbarë botën.

Jo vetëm fryma e Vivaldit, por në këtë mbrëmje dukej sikur aty kishte zbritur edhe Skënderbeu, me forcën, me hijen e tij të rëndë, me gjithë pushtetin e tij. Një ndjenjë krenarie, e emocion i papërshkruar kishte kapluar të gjithë të pranishmit që po përjetonin secilin tingull të lëshuar.

Përveç muzikantëve të Ansamblit “Aurata Fonte” nga Italia, të cilën kanë prezantuar për herë të parë koncertin për 300 – vjetorin e shfaqjes së parë të veprës Skënderbeu në Firenze, skenën e mbizotëruan edhe dy zërat e kristaltë të sopranos Miho Kamiya dhe kontratenorit Safet Berisha.

Herë njëri e herë tjetri me zërin e tyre kumbues shpalosin pjesë nga vepra e Vivaldit duke e sjellë kështu edhe më afër publikut kosovarë këtë vepër madhështore.

Gjithë kjo performancë nuk kishte ndryshe si të pritej veçse me duartrokitje të shumta të cilat kthyen në skenë edhe njëherë artistët, e këta të fundit nuk i lanë duarthatë, por interpretuan edhe një pjesë shtesë, e krejt në fund në këmbë u ngrit Perikli Pite, një prej personave kyç në organizimin e kësaj opere, i cili tha që ata kishin përgatitur edhe një surprizë. Bëhej fjalë për interpretimin e veprës “Një vallëzim nga Mantova” e cila u mirëprit jashtëzakonisht mirë nga publiku.

I pranishëm në këtë mbrëmje ishte dhe kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj. Haradinaj tha se kjo vepër frymëzon shqiptarët gjithandej në 550 – vjetorin e vdekjes së kryeheroit të shqiptarëve, Skënderbeut.
Besa Luzha, si njëra prej organizatorëve të koncertit, foli për KultPlus në cilësinë e organizatores ku shpalosi vështirësitë dhe kënaqësinë e sjelljes së kësaj vepre në Kosovë.

“Kemi pasur shumë sfida deri në finalizimin e këtij koncerti, sfida se si ta vendosin operën në version koncertal, përpjekjet e mëdha që ta sjellim ansamblin, pastaj përpjekjet për ta rregulluar hapësirën për numrin e madh të kërkesave për të qenë prezent në këtë koncert. Shumë sfida por jam shumë e kënaqur që publiku i Kosovës u kënaq që pa një vepër që është kompozuar dhe performuar 300 vite më parë dhe kompozitori italian Vivaldi ja ka kushtuar heroit tonë kombëtar. Ne duhet të ndjehemi krenarë si Prishtinë që kemi qenë nikoqir të kësaj premiere”, u shpreh Luzha për KultPlus.

Ndërsa kompozitori Rafet Rudi e cilësoi këtë mbrëmje si një moment historik.

“Për ne është një moment historik, pavarësisht se siç dihet nuk është ruajtur partitura integrale e veprës, këto janë dromca nga opera që është shfaqur disa vite më parë edhe në Tiranë. Ishte një ansambël jashtëzakonisht i mirë, i specializuar për muzikë barokiene, por më vjen keq që salla nuk ishte adekuate për diçka të tillë. Unë mendoj që është një moment i rëndësishëm në kulturën tonë, dëshmoi Kosova që ne kemi publikë dhe ky publik meriton një sallë dinjitoze”, pohoi Rudi.

Nga opera “Scanderbeg” mbijetuan vetëm dy recitative dhe katër arie. Disa prej arive të operës u mbajtën në Torino, ndërsa libreti u arkivua në disa biblioteka në Itali. Pjesa tjetër e materialit humbi. Një grup muzikantësh nga shoqata e Fenice Estense dhe në veçanti violon elisti Perikli Pite, arriti, në sajë të një kërkimi të gjatë dhe të kujdesshëm, të gjejë edhe 6 arie të tjera që i atribuohen me siguri operës së Vivaldit.

Sopranoja italiane Miho Kamiya e cila në këtë koncert barti një pjesë kryesore të barrës, e vlerësoi veprën “Scanderbeg” si një vepër që i bëri bashkë dhe sonte i solli edhe në Kosovë.
“Opera Scanderbeg e shkruar nga Vivaldi i ka lidhur bashkë muzikantët e Auranta Fonte, që duke punuar dhe duke bërë hulumtime të ndryshme për të gjetur airet që sonte u vunë në skenë dhe në të njëjtën kohë janë dëfryer sepse hapë pas hapi kanë gjetur diçka të re. Mikpritja në Kosovë është e jashtëzakonshme dhe në fillim nuk e kemi pritur një mikpritje kaq të madhe dhe të palodhshme. Ditët këtu kanë qenë shumë të lumtura pavarësisht që edhe të lodhshme sepse duhet të bëheshim gati për të vënë në skenë operën”, tha sopranoja italiane për KultPlus.

Cilësuar si një koncert madhështorë dhe një natë historike për Kosovën, kjo mbrëmje u mbyllë mes përqafimeve e urimeve për rrugëtimin e suksesshëm të kësaj vepre e cila tashmë cilësohet e kompletuar pasi që u dha premierë edhe në Kosovë. /KultPlus.com

Letërsia shqipe e Maqedonisë, mes dy “vëllezërve të mëdhenj”, Shqipëri, Kosovë

Përfaqësimi institucional i Maqedonisë në edicionin e 25-të të Panairit Ndërkombëtar të Tiranës Klik Ekspo Group, u realizua përmes Ministrisë së Kulturës së Maqedonisë, e cila në bashkëpunim me Klik solli një temë interesante që lidhej me bashkëpunimin e Letërsisë së dy vendeve, por edhe problematikën e madhe që ka vetë Letërsia Maqedonase bilingue (dygjuhësie) në vendin e saj.

Pjesëmarrësit ngritën problemin e përkthimit të dy anshëm, por edhe ngërçet artificiale që ekzistojnë në mes të dy vendeve tona. Krijuesit Ermis Lafazanovski, Nikola Madzirov, Shkëlzen Haliti dhe studiuesit Ali Pajaziti, Qerima Lita, përballë krijuesit dhe botuesit Arian Leka dhe botuesit Rexhep Hida sollën të gjitha shqetësimet që e kanë penguar letërsinë e të dy vendeve që të ketë komunikim më të mirë.

Publicisti Ben Andoni, moderator këtij takimi prezantoi pjesëmarrësit dhe të ftuarit që siç u shpreh ai, janë profesorë të fushave të ndryshme, nga historia, sociologjia, poet, njerëz të teatrit ndërsa nga pjesa shqiptare janë të pranishëm tha Andoni, botues e përkthyes të njohur nga gjuha maqedonase në gjuhën shqipe.

Gjithmonë është tentuar të thuhet se Republika e Maqedonisë së Veriut, siç quhet tani, e shpalli pavarësinë vonë dhe shqiptarët kanë një lloj perceptimi se edhe letërsia e Maqedonisë është pak e vonët.

Por në fakt nuk është kështu, letërsia në Maqedoni është një letërsi që gjithënjë ka komunikuar me Shqipërinë. Ka qenë një fat i madh që një pjesë e madhe e atyre që bëjnë letërsi në Maqedoni, janë me origjinë shqiptare por edhe një pjesë e autorëve maqedonas kanë qënë të lidhur me Shqipërisë, u shpreh Andoni.

Përveç se me krijimtarinë e tyre, vijoi më tej ai, por edhe me autorësinë e kulturave kanë ditur që të kombinojnë dy kombe me letërsinë shqipe.

“Ka një urë shumë interesante tha Andoni, duke evidentuar figurën e akademikut kosovar Esat Mekuli, i cili ishte i parë që inkurajojë letërsinë shqipe në Kosovë e Maqedoni”.

Më tej, publicisti Andoni solli në vëmendje se atë që ka bërë “Jehona” në Maqedoni në vitet ‘60 për letërsinë shqipe duhet të ruhet dhe të respektohet, – tha ai. “Jehona” përveç se solli autorë shqiptarë përcolli një gjuhë shqipe më afër standardeve se asnjë herë më pare”, theksoi shkrimtari Ben Andoni.

Duke marrë fjalën, Rexhep Hida, nga shtëpia botuese Fan Noli theksoi se letërsia është ura që lidh popujt dhe kombet shpirtërisht më shumë se çdo gjë tjetër ndaj ta vlerësojmë dhe ti japim meritat e duhura siç është vepruar dhe në këtë panair të Klik-ut. ‘’Ballkani është ndarë në Republika të ndryshme siç është ndarë Shqipëria në qarqe të ndryshme, por shpirtërisht mendoj se kemi qenë pranë dhe jemi pranë, dhe një nga urat më të ndritura për të ruajtur këtë miqësi dhe botë shpirtërore është pikërisht letërsia. Unë kam qenë shumë i afërt me krijimtarinë ballkanase sepse për ne nuk mund të kuptohet njohja e letërsisë botërore pa njohur letërsinë e popujve të Ballkanit. Madje Ballkani nuk mund të quhet vetëm një fuçi baruti por dhe një thesar kulture (lindi Odisea, Omeri e shumë vepra të tjera). Edhe shqiptarët e Maqedonisë e duan komunikimin letrar e shpirtëror, dhe unë personalisht kam qenë pjesëmarrës në panairin e Shkupit që në vitin 1993. Ndaj dhe sot panaireve të tilla ku i jepet rëndësi librit nuk i jam ndarë kurrë dhe do të vazhdoj të jem pjesëmarrës,’’tha Hida.

Ndërsa vizitoi Panairin e këtij viti, veçanërisht stendat maqedonase, edhe ambasadori i Maqedonisë në Shqipëri z.Dancho Markovski shprehu vlerësimet më të larta për organizimin e panairit Klik Ekspo Group, ku theksoi se kompanitë maqedonase kanq qenë dhe do të jenë prezente në çdo edicion të Klik duke e kthyer këtë pjesëmarrje në një traditë. Sipas tij është e rëndësishme që të dyja palët (Shqipëri-Mqedoni) të kuptojnë se pa një bashkëpunim të mirë ekonomik, nuk ka as marrëdhënie të mira politike dhe kulturore. ‘’Duke parë që ky është një panair që po organizohet për 25 vite rresht shikoj që është në një nivel mjaft të lartë dhe i organizuar mjaft mirë. Ky panair është i njohur nga shteti maqedonas pasi ka shumë kompani që kanë marrë pjesë më herët dhe marrin pjesë edhe këtë edicion. Mendoj se ky panair është një mënyrë shumë e mirë për të nxitur bashkëpunimin ekonomik mes dy vendeve, por edhe marrëdhëniet politike duhet të ndihmojnë nxitjen e mëtejshme të këtij bashkëpunimi . Edhe pse kemi marrëveshje ku të dyja shtetet aderojnë do të ishte mirë që të bënim edhe marrëveshje të tjera për lehtësimin e procedurave doganore midis dy shteteve në mënyrë që mallrat të qarkullojnë sa më shpejt. Pra neve nuk kërkojmë që vetëm marrëdhëniet politike të jenë të mira por edhe prezenca e ambasadorit këtu synon që të nxit bashkëpunimin ekonomik, në nivele edhe më të larta se aktualisht. Kontaktet me politikanët tanë them se janë shumë të mira. Ne kishim vizitë presidentin Ilir Meta për festimin e 110 vjetorit të alfabetit shqiptar,( kjo është një mundësi për ta uruar dhe popullin shqiptar për këtë festë në Shqipëri dhe kudo). Unë jam i mendimit se; nëse marrëdhëniet politike dhe kulturore nuk qëndrojnë në të njëjtat nivele me ato ekonomike atëherë midis dy vendeve ka një hendek,’’ tha ambasadori maqedonas Dancho Markovski, shkruan Gazeta Dita./ KultPlus.com

Fituesi i mbi dhjetë çmimeve në letërsi vjen në Kosovë, nderohet me “Çelësin e Qytetit”

Ambasada e Francës në Kosovë, në bashkëpunim me Aleancën Franceze të Prishtinës, në kuadër të veprimtarisë së tyre në fushën e edukimit dhe librit, më 16 dhe 17 tetor sjellin në Kosovë shkrimtarin dhe përkthyesin e njohur nga Franca Mathias Enard, pesë nga veprat e të cilit tashmë janë përkthyer në gjuhën shqipe dhe botuar nga shtëpia botuese ‘Buzuku’.

Pesë veprat e përkthyera në shqip janë: ’Busulla’, ’Zona’, ’Përsosmëria e Qitjes’, ’Tregoju për betejat, mbretërit dhe elefantët’, ’Rruga e Vjedhësve’. Në kuadër të misionit të tij letrar në Kosovë, Mathias Enard do të nderohet nga Komuna e Prishtinës. Kryetari i Komunës Shpend Ahmeti do t’i ofrojë “Çelësin e Qytetit”.

Gjatë qëndrimit të tij në Prishtinë, autori do të ketë, këtë program: E MARTË, 16 Tetor 2018 Vendi: Aleanca Franceze e Prishtinës, rruga Lah Nimlani 15 Ora 20:00 – Takim me publikun e Aleancës Franceze të Prishtinës, shkrimtari nënshkruan librat e tij për publikun. E MËRKURË, 17 Tetor 2018 Vendi: Komuna e vjetër e Prishtinës (Zyra e Kryetarit) Ora: 08:15- Ceremonia e dhënies së “Çelësit të Qytetit” nga Kryetari i Komunës Shpend Ahmeti Vendi: Universiteti i Prishtinës ( Departamenti i gjuhës dhe letërsisë frënge) Ora: 10:30 – 12:00 Ligjëratë me titull « Meqenëse ata janë qenie njerëzore » Vendi: Amfiteatri i Bibliotekës Kombëtare Ora: 14:15 – 15:15 Takim i hapur me nxënësit e shkollave të mesme.

Mathias Enard, do të qëndroj në Shkup me datë 15 tetor, me 16 dhe 17 tetor në Prishtinë, ndërsa 18 tetor në Tiranë. E gjithë kjo vjen si rezultat i bashkëpunimit rajonal, në mes të ambasadave të Francës në Prishtinë, Tiranë, Shkup.

Mathias Enard (1972 – Niort, Francë) është romancier tashmë i njohur botërisht, specialist i gjuhëve dhe kulturave orientale. Ka studiuar persishten dhe arabishten, duke qëndruar një kohë të gjatë në Lindjen e Mesme. Jeton në Barcelonë dhe ligjëron arabishten në qytetin e Barcelonës dhe të Berlinit. Deri më tani është vlerësuar me çmime prestigjioze dhe veprat e tij janë të përkthyera në shumë gjuhë. Vlen të theksohet se në romanin e tij ’TREGOJU PËR BETEJAT MBRETËRIT dhe ELEFANTET’, ka për personazh kryesor një shqiptar, Mesihin nga Prishtina. INFORMATA PRAKTIKE Përkthimi: Të gjitha takimet dhe ligjëratat do të jenë në gjuhën frënge, dhe do të ketë përkthim shqip. /KultPlus.com

Helena Kadare, në një rrëfim për letërsinë në Prishtinë

Për herë të parë Helena Kadare do të jetë në një rrëfim për letërsinë dhe jetën përkrah shkrimtarit të madh Ismail Kadare për lexuesin e Kosovës.

Më 7 tetor ora 20:00 shkrimtarja do të jetë përballë dy gazetareve Beti Njuma e Alda Bardhyli, në kafenenë Sonder, për një rrëfim të rrallë mbi udhëtimin e pazakontë të një gruaje në letërsi.

Në historinë e letërsisë shqipe Helena Kadare hyn tek femrat e para që botuan në një letërsi të dominuar nga burrat që në vitin 1970-të me romanin “Një lindje e vështirë”. Libri u prit mirë nga kritika. Më pas ajo rikthehet për lexuesin në fillim të viteve 90-të me romanin “Një grua nga Tirana”, “Bashkëshortët” në vitin 2002.

Me një stil të veçantë rrëfimet e Helenës janë përshkruar nga një ndjeshmëri e hollë.

Ajo ka një kontribut e në fushën e përkthimeve. Vitet e fundit ajo botoi librin autobiografik “Kohë e pamjaftueshme” ku tregon jetën e saj përkrah shkrimtarit Ismail Kadare. Udhëtimi i saj me “Letërsia dhe qyteti” drejt Prishtinës është një ngjarje për jetën kulturore, pasi sipas dy gazetareve nuk do të jetë thjesht një rrëfim por dhe një reflektim mbi mënyrën sesi kulturat sot ndërveprojnë me njëra tjetrën, dhe rolit të letërsisë sot në zhvillimet social-politike.

Gjatë qëndrimit në Kosovë, Helena do të ketë dhe një takim me student të Universitetit të Filozofisë. / KultPlus.com

“Katër i Radës” erdhi si përkujtim tragjedie dhe përpjekje muzikore për të çliruar universin njerëzor (FOTO)

Gili Hoxhaj

Tragjedia tronditëse në ujërat e Adriatikut, e ndodhur para më shumë se dy dekadash, erdhi mbrëmë si një kambanë dhimbjeje e përkujtimi në Teatrin “Oda”. Kjo operë pranë publikut të Prishtinës, solli një imazh që as sot botës nuk i është shqitur nga sytë. Familje që lundrojnë për një “strehë” të sigurt, e përfundojnë duke mos u gjetur kurrë, ose duke mos dalë nga atje të gjallë. Një anije e stërmbushur me shqiptarë, në mars të vitit 1997, fundoset në brigjet italiane, ku u godit nga një anije italiane, duke lënë klithmat e përpjekjeve për të shpëtuar.

Si homazh i viktimave të Otrantos, në një kontekst të ngjashëm në brigjet italiane, mbrëmë në Prishtinë erdhi opera “Katër i Radës. Il naufragio” (Fundosja e anijes). Një vepër e porositur nga Bienalja e Venecias, realizuar nga Qendra e Prodhimit Teatror Koreja, Itali, me muzikë të Admir Shkurtajt, me libret nga Alessandro Leogrande, autor i romanit-reportazh me të njëjtin titull, e me regji të Salvatore Tramcere.

Pas udhëtimit nëpër shumë vende evropiane, mbrëmë erdhi për të parën herë në kryeqytetin e Kosovës.

Salla në Teatrin “Oda” ishte mbushur në të dy anët. Posa publiku zë vend në ulëse, dritat zbehen ngadalë. Në njërën anë është e ulur orkestra që ecën nën drejtimin e Admir Shkurtaj, që sjellë një eksperiencë të re për publikun, kur bashkohet me zërat e sopranove e aktorëve. Derisa salla nis të errësohet, ndriçimi bie vetëm mbi partiturat e instrumentistëve, kur duart e dirigjentit ngritën për të parën herë, dritat fillojnë të zbresin. Zhurma që nis e vjen nga ana tjetër përballë orkestrës, bën që publiku ta kthejë shpejtë shikimin atje, në kërkim të zërave e hapave që vijnë. Dritat e zbehta u zbulojnë vetëm pak fytyrën e personazheve. Muzika vjen e përcillet me zërat e tyre, duke plotësuar njëra-tjetrën, e duke u takuar me dramaticitetin që ngjarja shtjellon në vete. Në mesin e atyre që qëndrojnë mbi anijen që po fundoset, dominojnë gratë, me duart e mbushura plot, disa prej të cilave kokën e kanë të mbështjellur me shami. Foshnjat që i shtrëngojnë pas vetes, ndonjëherë u rrëshqasin nga duart, rrobat të cilat i mbajnë mbi supe i kanë të mbështjellura me peshqir e çarçafë.

Ata janë gjithnjë e më pranë rrezikut që u kanoset, ecin në orientimin të papërcaktuar, të zhytur në frikë, ankth dhe errësirë ata shkelin në çdo skutë të anijes dhe jashtë saj, herë si në përhumbje fillojnë të qeshin e këndojnë. Mes kësaj loje atyre u bashkohen kori polifonik tradicional shqiptar, duke sjellë një gërshetim të veçantë të muzikës bashkëkohore me atë tradicionale, duke e bërë tragjedinë edhe më të pranishme, e duke e veshur skenën me zymtësinë e saj.

Kur anija fillon të zbrazet, nënat vendosin fëmijët në anije, e i shtrëngojnë lehtë për herë të fundit, derisa i përcjellin zërat e korit polifonik tradicional shqiptar me këngën “Dallgë deti”. Kur kori largohen nga rrethi i krijuar, në duar mbajnë nga një lule, të cilat i vendosin pranë trupave të foshnjave, të cilët janë të vetmit që i mbanë anija që për një natë, duke u lëkundur ecin me klithma në kërkim të shpëtimit, të përzierë më zëra grash, burrash e të fëmijëve.

Afër perdes së bardhë, ku gjendeshin ata që përcaktonin minutat e fundit të anijes së mbushur me familjet shqiptare, fillojnë e ngrihen rroba me po këtë ngjyrë, përveç një xhakete ngjyrë të kuqe që fillon e pikon ujin në dysheme derisa ngrihet lart, dhe e merr gjithë dritën e sallës. Pas kësaj, të pranishmit do të ngrihen në këmbë, për duartrokitje të gjata, duke i bërë artistët të kthehen nga të dy anët për t’u përkulur nën falënderim.

Dirigjenti i orkestrës Admir Shkurtaj tha se ndihet shumë i gëzuar që mbrëmë erdhi në Kosovë, për t’u prezantuar me një nga punët e tij më të rëndësishme. Ai tha se tragjedia nuk mund të risjellët por ndërtimi muzikor mund t’i shpërfaq emocionet e forta të saj.

“E veçanta e kësaj opere është se mbledhim gjithnjë reagimet e njëjta të publikut dhe gjithmonë me emocione të njëjta. Kjo do të thotë se kur gjuha takon ato telat e brendshëm, atje ndihemi të gjithë të barabartë dhe kjo është dëshmi e kësaj pune. Historia e përhershme është shumë e thjeshtë, ndërtimi muzikor dhe skenik i historisë është diçka më e komplikuar, tragjedia është tragjedi dhe s’mund ta barazosh dhe ta risjellësh atë. Pra është një histori e vërtetë dhe një histori muzikore që krijohet paralelisht asaj të vërtetës”, u shpreh Shkurtaj për KultPlus.

Regjisori Salvatore Tramcare tha se prezantimi i kësaj shfaqje në Prishtinë është shumë i rëndësishëm për të, pasi që vijnë nga një vend i afërt siç është Apulia dhe i kanë ndjekur histori të ngjashme. Për KultPlus, ai u shpreh se përmes artit duhet shpërfaqur kujtesën tonë si thirrje për humanizëm.

“E rëndësishmja është t’i kujtojmë këto histori sepse ato mund të kthehen. Mendoj që arti duhet të reflektojë këtë kujtesë, qoftë përmes muzikës, poezisë, këngëve. Duhet të jemi human, pavarësisht politikës”, shprehet Tracmare për KultPlus.

Pas suksesit dhe çmimeve që ka fituar gjatë dy viteve, që nga dita e premierës, me mbështetjen e Institutit Italian të Kulturës, opera u shfaq premierë për Shqipërinë, në skenën e Teatrit “Migjeni”, në Shkodër. Pas premierës së mbrëmshme në Prishtinë, më pas do të udhëtojë për në Tiranë, në skenën e re të Amfiteatrit në kodrat e Liqenit./ KultPlus.com

Reagimi i Rita Orës për performancën e Dua Lipës

Rita Ora dhe Dua Lipa, dy shqiptaret më famë botërore shpesh janë komentuar për një raport që lë për të dëshiruar.

Rita Ora dhe Dua Lipa, akoma nuk janë shfaqur së bashku ndërsa gjatë vizitave në Kosovë të dyja kanë permendur njëra -tjetrën. Dua përmendi Rita Orën duke thënë se do të donte të ishte pjesë e festivalit.

“Kemi pas qef me i pasë plot artista tjerë, bile edhe Rita Orën, Era Istrefin, Bebe Rexhën. Për mua sa më shumë femra është mirë të jenë pjesë e festivalit” ka treguar Dua Lipa në konferencë.

Por edhe Rita ka bërë një hap në këtë drejtim, për herë të parë këngëtarja ia bën like Dua Lipës postimin e fundit që ka falënderuar shqiptarët për pjesëmarrjen e tyre në mbrëmjen ku ajo performoi për një orë e gjysmë para publikut të Prishtinës. / KultPlus.com

Fustani i Dua Lipës i punuar nga kjo kreatore kosovare

Dua Lipa po vazhdon qëndrimin e saj në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë, shkuran KultPlus.

Ajo mbrëmë është paraqitur në një konferencë për media, para koncertit të saj para publikut prishtinas në kuadër te festivalit “Sunny Hill”, që fillon nesër e vazhdon deri te dielën.

Dua Lipa sot është shfaqur e veshur nga kreatorja kosovare, Krenare Rugova ndërsa duket se po ndihet mjaft elegante në fustanin ngjyrë të zezë.

“E punuar me dashuri nga Prishtina. Faleminderit Krenare Rugova”, ka shkruar Dua Lipa në postimin e saj në “Instagram”.

Made with love from Prishtina. Thank you @krenarerugova

A post shared by DUA LIPA (@dualipa) on

Kjo është hera e dytë që Dua Lipa vjen në Prishtinë për të performuar para publikut të Prishtinës./ KultPlus.com

Nga 1 janari nuk do të ketë kufi mes Kosovës dhe Shqipërisë

Ministri i Diasporës i Shqipërisë, Pandeli Majko, mbrëmë u tha kosovarëve se nga data 1 janar nuk do të ketë kufi mes Kosovës dhe Shqipërisë. Këtë deklaratë e dha në Skenderaj gjatë një manifestimi kushtuar mërgimtarëve.

Majko theksoi se kryeministri shqiptar, Edi Rama, e ka marrë vendimin në fjalë dhe nga 1 janari nuk do të ketë kufi mes dy shteteve.

“Duhet me hap kufirin midis Shqipërisë dhe Kosovës, kryeministri na tha që e ka marrë vendimin, më datën 1 janar fillon lëvizja e lirë midis Shqipërisë dhe Kosovës”, tha Majko mbrëmë, transmeton Gazeta Express.

Edhe pse në manifestim ishin të pranishëm kryeministri Ramush Haradinaj e presidenti Hashim Thaçi asnjëri nga ta nuk foli rreth vendimit të Edi Ramës për heqjen e kufirit.

Lajmi i dhënë nga Majko i gëzoi fort kosovarët. Pas kësaj deklarate mbrëmë në Skenderaj shpërthyen brohoritjet dhe duartrokitjet. /Gazeta Express

“Java Arbëreshe” dëshmoi edhe njëherë se si ruhen gjuha dhe traditat

Instituti i Librit dhe i Promocionit, në bashkëpunim me Bashkinë San Giorgio Albanese, në provincën e Kozencës në Itali, në datat 21 deri më 29 korrik, organizuan edicionin e dytë të projektit “Java arbëreshe – 2018”, në kuadër të një projekti edhe më të madh rajonal “Festa dei popoli” (Festa e popujve).

Një grup i formuar nga studentë të Fakultetit të Arteve të Bukura dhe Fakultetit të Artit Skenik (Universiteti i Arteve të Bukura në Tiranë) dhe nga piktorë të mirënjohur të peizazhit, pjesë aktive e kolonive të organizuara nga ILP ndër vite, u nis më datë 21 korrik nga Tirana drejt San Giorgio Albanese-s apo si i thonë banorët e tij arbëreshë, drejt Mbuzatit.

Gjatë Javës Arbëreshe nga grupi i të rinjve shqiptarë dhe të rinjve arbëreshë u realizuan disa vepra artistike dhe veprimtari kulturore.

Tri murale me temën e Skënderbeut, Heroit tonë Kombëtar, qëndresën e tij dhe natyrën e bukur të San Giorgio-s, u realizuan nga studentët e arteve: Lidja Keçaj, Përparim Gjonaj, Ardian Engjëlli, Adri Sado, Mirjana Madhi, Endri Doce, të drejtuar nga profesori i tyre Shpëtim Kërçova, profesor pranë Universitetit te Arteve, Fakulteti i Arteve të Bukura.

Mbi njëzet piktura të realizuara nga piktorët pjesëmarrës, Viktor Bejkosalaj, Skënder Strica, Çaush Vathi, Jordan Finidiku, Shpëtim Xhema, Kudret Durollari dhe Osman Tonuzi, u ekspozuan ditën e fundit të këtij aktiviteti për kënaqësinë e të gjithë banorëve të qytezës. Në këto piktura u pasqyruan me art bukuritë e kësaj zone me një histori të lashtë e të gjatë ku arbëreshët ruajnë ende me mjaft dashuri e përkushtim si gjuhën ashtu edhe traditat me të cilat u nisën mbi 500 vjet më parë drejt brigjeve të Italisë për t’u strehuar në zonën piktoreske dhe bujare kalabreze. Kjo qytezë, ku përveç arbëreshëve dhe italianëve ka edhe mjaft emigrantë të ardhur në vitet e fundit për të gjetur strehim aty, për shkak të kushteve të vështira të jetesës në vendet e tyre, është një shembull i gjallë respekti dhe mirësie ndaj miqve në një tokë ku këto vlera kanë qenë ndër shekuj shtyllat e jetesës së qytetarëve të saj.

Gjatë kësaj jave grupi artistik shqiptar pati mundësinë të vizitonte dy qyteza të tjera, si: Corigliano Albanese (ku vizituan kështjellën e Dukatit e ngritur në shekullin e XIII) dhe qytetin e Acri-t.

Në Muzeun MACA (Muzeu i Artit Bashkëkohor në Acri) patën mundësinë të vizitonin ekspozitën e quajtur “Albania: The Spirit of Times”, e cila ishte kuruar nga Artan Shabani e Boris Brollo.

Në mbrëmjen finale u organizua një festë për të gjithë banorët, ku pjesëmarrësit në “Festa dei popoli” kishin përgatitur gatime tradicionale të vendeve të tyre. Grupi shqiptar përgatiti, me këtë rast, disa gatime tradicionale shqiptare, si: byrek me spinaq, patëllxhanë të mbushur, shëndetlije, biskota, të cilat u vendosën në stenda, ku gjendeshin gatime tradicionale nga vende, si: Nigeria, Afganistani, Siria, Egjipti etj.

Gjithashtu, grupi i talentuar i studentëve balerinë: Endri Sejati, Ema Bilbilaj, Fjoralba Hasanbelliu dhe Marigen Disha, të përgatitur nga prof.dr.asoc. Roberta Mone, pedagoge në Universitetin e Arteve, Fakulteti i Artit Skenik, kërcyen për kënaqësinë e të pranishmëve valle popullore të të gjitha trevave shqiptare, të cilat u finalizuan me zbritjen në shesh për të vallëzuar bashkë me publikun pjesëmarrës në koncert.

Ky aktivitet u organizua falë iniciativës dhe mikpritjes së kryetarit të Bashkisë së San Giorgios Albanese, Gianni Gabriele dhe zëvendëskryetarit të Bashkisë, Sergio Esposito, /KultPlus.com

Konfirmohet data kur Dua Lipa vjen në Kosovë

Festivali “Sunny Hill” i cili është paraparë që të fillojë me datë 10 gusht deri më 12 do të mbledh shumë yje botërore e vendore.

Organizatori kyç njëherësh edhe babai i yllit shqiptar me famë botërore, rokeri Dukagjin Lipa ka treguar se Dua do të vijë në Kosovë dy ditë para fillimit të festavalit, përcjell rtv21.tv.

“Me datën 8 gusht Dua vjen në Prishtinë…atëherë do t’i kemi aktivitetet e fondacionit ku i ndajmë 100mijë euro për aktivitetet në Kosovë.”, tha Lipa. Përveç Duas në këtë festival do të marrë pjesë edhe shumë yje botërore si DJ më i mirë në botë Martin Garrix, pastaj Albert Stanaj, Action Bronson, reperët e famshëm vendor si Ledri Vula, Mc Kresha, e të tjerë./KultPlus.com

Gashi: Mbështetja e shtetit gjerman jetike për Kosovën

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kujtim Gashi, ka pritur sot në takim Kestrin Zielosko-Labonte, zyrtare e lartë në Ministrinë për Kulturë dhe Sport të Republikës së Baden-Württembergut të Gjermanisë, njëherësh edhe koordinatore e projekteve për fushën e arsimit Gjermani-Kosovë e zëvendëspresidentit evropian, Reiner Welan.

Ministri Gashi falënderoi zyrtaren dhe përmes saj, qeverinë gjermane, për mbështetjen e vazhdueshme që qeveria dhe populli gjerman kanë dhënë dhe po japin për shtetin e Kosovës në të gjitha fazat shtetndërtuese.

Ndër të tjera ministri Gashi e njoftoi zyrtaren gjermane për punët dhe angazhimet e tij në fushën e zhvillimit të kulturës, si dhe hapat që janë ndërmarrë nga ana e MKRS-së, për realizimin e shumë projekteve kapitale, me theks të veçantë për ndërtimin e ndërtesës së Operës dhe Baletit si një nevojë e kamotshme e komunitetit artistik në Republikën e Kosovës.

Ministri Gashi shprehu gatishmërinë e tij që të intensifikohen marrëdhëniet me dikastere të veçanta brenda Bundestagut Gjerman në rrafshin kulturor dhe në fushën e trashëgimisë kulturore.

Zyrtarja gjermane falënderoi ministrin Gashi për pritjen, duke vlerësuar lartë të arriturat që ka shënuar Republika e Kosovës në fushën e kulturës, veçanërisht në arritjen e nënshkrimit të marrëveshjes në programin “Evropa Kreative”.

Ajo u shpreh se bashkëpunimi bilateral do të intensifikohet./KultPlus.com

Reagon hoteli në Shqipëri që i tha kosovarit “racë derri, pak ua ka bërë Serbia”

Hoteli në Durrës, stafi i të cilit i kishte ofenduar rëndë një turist kosovar duke i thënë se “kosovarët janë racë derri dhe mirë ua ka bërë Serbia”, ka kërkuar falje publike.

Faqja në Facebook e Hotelit “Ylli i detit”, ka kërkuar falje publike për ofendimin e bërë qytetarëve kosovarë, duke thënë se personi i papërgjegjshëm që e ka bërë atë shkrim ka marrë dënimin e merituar.

“Kërkjomë ndjesë publike për shqetësimin dhe keqkuptimin që i është bërë klientit tonë nga njerëz te papërgjegjshëm të cilët morën ndërshkimin e merituar. Me Rrespekt Ylli DETIT”, thuhet në shkrimin e faqës së tyre në Facebook.

Leutrim B. nga Kosova kishte publikuar dëshmi nga komunikimi që ai ka pasur me stafin e hotelit nga Durrësi, përmes platformës komunikuese Messenger. Në bashkëbisedimin mes tyre bie në sy sjellja vulgare e stafit të hotelit nga Durrësi ndaj qytetarit nga Prishtina.

“Pas një dëshire me kalu vikendin në Shqipëri me familje me ju bashkangjitë shokëve të tjerë që ishin atje, deshta me rezervu një Hotel prej Prishtinës, që mos me u bo telash me gjetë dhomë kur shkoj atje pasi kam qenë edhe me fëmijë të vegjël. E pyes Hotel ‘Ylli i Detit’ , siç shihet edhe në foto, dhe më thotë se ne nuk bëjmë rezervime nga telefoni sepse duhet një kapare. E mirëkuptoj. E rezervoj diku tjetër ku nuk duhet kapare për një rezervim”, shkruan Leutrim B..

“Jeni racë derri, pak jua ka bërë Serbia”, reagimi ndaj një kosovari në Shqipëri

Një rast aspak i këndshëm i ka ndodhur një shtetasi të Kosovës përderisa kishte vendosur ta kalonte fundjavën në bregdetin e Shqipërisë.

Fillimisht, personi në fjalë kishte vendosur që të rezervonte një dhomë në një nga hotelet e Shqipërisë, mirëpo me të pyetur për dhoma të lira, atij i ishte kërkuar paradhënie nga hoteli ku ai po kërkonte të kalonte pushimet, shkruan Lajmi.net.

Në pamundësi për një gjë të tillë, pushuesi nga Kosova kishte refuzuar këtë kërkesë dhe kishte filluar të kërkonte për alternativa të tjera të hoteleve.

Disa ditë pasi që ky person kishte gjetur akomodim në një tjetër hotel ku nuk ishte i detyruar të paguante paradhënie, atij i shkruajnë përsëri nga hoteli ku ai fillimisht kishte kërkuar për dhoma të lira.

“Zotëri do vini? Keni bërë rezervim tek ne? Nëse jo na thoni?”, ishte pyetur ky pushues nga hoteli në fjalë.

E menjëherë pasi kosovari ishte përgjigjur se ka gjetur akomodim në një hotel tjetër, kishin filluar të sharat dhe ofendimet nga personat të cilët nuk dihet a janë pronarë apo nga personeli i këtij hoteli.

“Ju kosovaret jeni rrace derri, pak ua ka bërë Serbi”, ishin disa nga të sharat dhe ofendimet që ky pushues kishte marrë nga personeli i këtij hoteli.

Këtë shqetësim ky turist nga Kosova e ka shpërndarë me miqtë e tij në rrjetin social, Facebook.

E ky nuk është rasti i vetëm kur pushues nga Kosova kanë problem të tilla me akomodimet nëpër hotelet dhe vendet e tjera në Shqipëri.

Edhe gjatë sezoneve të tjera verore pushues nga Kosova dhe nga vendet tjera janë ankuar se ka shumë parregullsi në ofertat që fillimisht ofrojnë këto hotele në Shqipëri, të cilat as për afër nuk i ofrojnë kushtet për të cilat pushuesit paguajnë.

Ankesa ka pasur vazhdimisht edhe për fryerjen e faturave nga bizneset në Shqipëri për pushuesit kosovarë gjatë sezonës së verës.

Sa kushton dasma në atdhe e sa në Zvicër?

Fotografia në ballinë: Norik Uka.

Ku do t’ju kushtonte më shtrenjtë martesa? Një krahasim i buxhetit të dy çifteve tregon se sa mund të kushtojë një dasmë në Zvicër dhe sa në Kosovë.

Bërja e dasmës, për një çift martesor nuk nënkupton vetëm festimin e kurorëzimit të dashurisë së tyre. Mjerisht, jo. Të martohesh, domethënë po ashtu edhe t`i hedhësh një sy arkës së kursimeve, të përpilosh një plan buxhetor dhe të zgjosh tek vetja talentin e përgjumur për organizim. Nuk tingëllon aspak romantike? Në fakt, kjo pjesë as nuk është e tillë.

Ne i kemi lutur dy çifte martesore nga Zvicra që të hedhim një shikim në planin e tyre të martesës, për të zbuluar se si ngrihet fare në këmbë i gjithë ky konstrukt i festës dhe çfarë shpenzimesh dalin për të realizuar një dasmë, shkruan albinfo.ch.

Çifti ynë zviceran jeton në Kantonin Thurgau. Të dy janë 25-vjeçarë. Ndërsa çifti shqiptar, një 27-vjeçare nga Thurgau dhe një 26-vjeçar nga St. Galleni, të dy janë të lindur në Zvicër.

(KEYSTONE/Christian Beutler)

Lokali dhe menyja e dasmës

Çifti zviceran e bën dasmën në Mainau, Gjermani. Janë të ftuar 100 mysafirë. Për menynë me 5 pjata ata paguajnë 120 euro për person. Por, duke qenë se marrja e sallës me qira nuk përfshihet në çmim, ata në fund duhet të paguajnë 19.000 euro.

Çifti shqiptar martohet në Tetovë, në një nga restorantet më të rinj për dasma. Edhe ata janë përcaktuar për një meny prej 5 pjatash dhe duan që mysafirëve t`ua ofrojnë menynë më të shtrenjtë dhe më të mirë. Por kjo kushton vetem 18 euro për person. Për të festuar bashkë, janë ftuar 450 dasmorë. Restoranti nuk kërkon ndonjë shumë shtesë për qiranë. Kështu, çifti paguan në total 8100 euro.

Fotografitë dhe videoxhirimi

Çiftit zviceran i kushtojnë më shtrenjtë edhe videoxhirimi dhe fotografimi, të cilat së bashku arrijnë në shumën prej 4100 eurove.

Ndërsa çifti shqiptar paguan 1800 euro për 3 ditë xhirime. Filmohet dhe fotografohet në natën e “Kanagjeqit”, në ditën e dasmës dhe gjatë banketit. Këtu përfshihet edhe një videoklip i çiftit martesor, i cili do të filmohet në Liqenin e Ohrit, raporton albinfo.ch.

Dekorimi

Një element që në dasmat zvicerane është pjesë e nënkuptueshme, në dasmat në vendet tona të prejardhjes ka hyrë në modë vetëm në vitet e fundit: dekorimi i sallës së dasmës. Ka gjithnjë e më shumë agjenci në Shqipëri, Kosovë dhe në Maqedoni që e ofrojnë këtë shërbim. Çiftit të ëndrrave kështu premtohet se t`i plotësohet çdo dëshirë, sa i përket dekoracionit. Dhe, çmimet për këtë, duket se nuk njohin kufi. Çifti ynë shqiptar është përcaktuar për një agjenci nga qyteti i lindjes, e cila, për 3500 euro ua zbukuron sallën dhe tavolinat si dhe e përgatit një libër të dasmorëve dhe një ekran të personalizuar të fotografive. Organizatorët nga agjencia do të kujdesen që rrjedha e banketit të shkojë pa telashe.

Për dekorimin e sallës së çiftit zviceran kujdeset familja e nuses. Kështu, ky segment do të kushtojë 1500 euro.

Veshmbathja, stolitë dhe Aksesorët

Mbase do t’ ju ketë rënë veçanërisht në sy në grafikonin tonë një shtyllë e kuqe te rubrika: Veshja e nuses. Kjo nuk domethënë se nuset shqiptare fustanin e tyre të nusërisë e blejnë në Champs-Élysées, por shpjegohet me faktin se ka edhe shumë shpenzime tjera që shkojnë bashkë me bërjen nuse. Në Tetovë, ku traditat lokale mbahen me të madhe, kostumet dhe fustanat tradicionalë janë pjesë e rëndësishme e gjithë kësaj.

Dimitë tradicionale mund të blihen në qytet duke filluar nga 200 euro. Kush përcaktohet për ndonjë thurje të veçantë, punë dore ose kualitet më të lartë të qëndismave me fije të praruara, fare lehtë mund të paguajë deri në 2000 euro për një veshje të tillë. Krahas dimive të zakonshme, ka edhe variante tjera të tyre, si për shembull kaftani ose xhamadani, që shumë nuse dëshirojnë t`i kenë në zotërim.

Këtyre u shtohen pastaj fustanat tjera të mbrëmjes, disa prej të cilëve nuk janë thjesht të blerë, por të prerë dhe qepur sipas masës dhe dëshirës, pasi që nusja, me ata fustanë do të vallëzojë edhe në shumë dasma të tjera. Kështu, nusja shqiptare shpenzon 4500 euro për veshjen e saj. Fustani i saj i dasmës, i disenjuar dhe i prerë sipas masës nga një disenjator i njohur kosovar, ka një vlerë prej 2600 eurove. Ai nuk përfshihet më shumën e përmendur më parë.

Fustani dasmor i nuses zvicerane kushton po ashtu 2600 euro. Për stolitë dhe aksesorët tjerë ajo paguan 700 euro.

Vlera e gjithëmbarshme e stolisjes së nuses shqiptare shkon në 16.000 euro. Në intervistë me albinfo.ch ajo thekson se nuk është sasia që përcakton këtë çmim të lartë, por cilësia. “Unë nuk doja stoli ari që është i falsifikuar dhe sidoqoftë nuk i përgjigjet çmimit që ka. Ne jemi përcaktuar për 22 karatë dhe i kemi kushtuar shumë rëndësi cilësisë. Disa gjëra i kemi blerë në Zvicër”.

Dy bashkëshortët e ardhshëm nuk kanë nevojë të shpenzojnë kaq shumë për veten e tyre. Për kostumet e tyre të markave me emër, përfshirë dhe këpucët, ata paguajnë rreth 2000 euro.

Fotografia: Norik Uka

Muzika dhe shpenzimet e përgjithshme

Shuma që paguan një çift martesor për një orkestër ose për një DJ, është shumë e ndryshueshme në të dy vendet. Në Zvicër, për një DJ paguhet deri në 10.000 franga zvicerane. Në trojet shqiptare ka mundësi që një këngëtar me gjithë orkestrin ta paguash 500 euro.

Çifti zviceran ka angazhuar një DJ për 1200 euro, ndërsa çifti shqiptar, dy artistëve të famshëm kosovarë bashkë me orkestrin ua ka paguar 3800 euro. 450 euro shtesë ata kanë paguar për një grup prej 6 vajzave, të cilat gjatë ditës do të këndojë këngë tradicionale shqiptare.

Sponsored by eny Finance

Apostolova: Kosova është e pasur me trashëgimi kulturore

Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë dhe Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim lansuan sonte në Prizren projektin e financuar nga BE “Dialogu ndërmjet komuniteteve përmes mbrojtjes përfshirëse të trashëgimisë kulturore”, i cili përkon me vitin e trashëgimisë kulturore evropiane 2018.

Me këtë rast, shefja e Zyrës së BE-së në Kosovë, Nataliya Apostolova, tha se projekti do të fillojë së shpejti dhe do të ketë aktivitete të shumta për të dëshmuar vlerat e trashëgimisë evropiane. Ajo theksoi se ruajtja e trashëgimisë kulturore është një ndër vlerat e çmuara të Bashkimit Evropian, i cili ka dhënë një ndihmë të rëndësishme në këtë fushë në Kosovë, përmes së cilës promovohet vendi në botë.

“Kosova është e pasur me trashëgimi kulturore që kanë jetuar këtu në të kaluarën në diversitetit duke bërë Kosovën unike. Projekti është testament e vlerave të mëdha për ruajtjen e trashëgimisë kulturore dhe komuniteteve. Përmes këtij projekti të rehabilitimit, promovohet trashëgimia kulturore e vendit. Kinema Lumbardhi ku ne jemi sot është zgjedhur për këtë ngjarje pasi përfaqëson një erë të rëndësishme për qytetin dhe jetën e tij kulturore. Projekti tregon diversitetin e komuniteteve për t’i afruar së bashku, në veçanti të rinisë, komunitetet e të cilave ndajnë trashëgiminë për të punuar së bashku”, tha ajo.

Ulrika Richardson, koordinatore e OKB-së për zhvillim dhe përfaqësuese e përhershme e UNDP-së, tha se faza e dytë e projektit që implementohet nga kjo organizatë, promovon ndërtimin e mirëbesimit përmes restaurimit dhe ruajtjes së trashëgimisë kulturore. “Në fazën e parë kemi punuar me intensitet të madh me komunën, me komunitetet, shoqërisë civile, policinë dhe institucionet nacionale dhe kemi vënë një bazë solide për të vazhduar me frymë të njëjtë. Në fazën e dytë do të rritim angazhimin e të rinjve, pasi Kosova ka një popullsi kryesisht të re dhe ndajnë përgjegjësinë për ruajtjen e asaj që është më e vlefshme, trashëgimisë kulturore”, tha Richardson.

Kryetari i Komunës së Prizrenit, Mytaher Haskukaj, ka thënë se ruajtja e trashëgimisë kulturore është investim në ruajtjen e bashkëjetesës dhe se do të ketë mbështetjen e komunës që ai drejton. “Si prizrenas kudo që kam shkuar në botë kam qenë krenar me Prizrenin. Krenaria për qytetin tim ka buruar nga dashuria për të, por edhe nga lavdatat e njerëzve që kanë vizituar Prizrenin. Ndër lëvdatat që kam dëgjuar janë për njerëzit e saj, mikpritjen dhe gatishmërinë për të ndihmuar të tjerët. Kjo mirësi që hetohet në Prizren, bazohet në trashëgiminë kulturore të saj, në xhaminë, katedrale, sheshe e rrugicave, sahat kullë e kalldrëmin e Prizrenit bazohet në trashëgiminë e Prizrenit, por edhe artizanale”, tha ai.

Një mesazh të para-incizuar përmes video-linkut për të pranishmit ka mbajtur Tibor Navracscis, komisionar evropian për arsim, kulturë, rini dhe sport, ndërsa Ares Shporta ka prezantuar një histori të shkurtër të kinemasë Lumëbardhi- vendet kulturore si qendra të kohezionit shoqëror. /KultPlus.com

Gazetarja e KultPlus, Gili Hoxhaj shpërblehet për artikullin më të mirë në “Garën e Kritikëve të Rinj” (FOTO)

Laboratori i Inovacioneve të UNICEF, në bashkëpunim me organizatën PEN, ka mbajtur sot garën për “Kritikët e rinj” si pjesë e Programit PONDER që synon fuqizimin e të rinjve përmes shkrim-leximit kritik, medial. Ky është edicioni i dytë i kësaj gare prej së cilës kanë dalë tre fitues gjithsej. Gara ka paraparë çmime për storie kritike me shkrim, video dhe fotografi.

Gazetarja e KultPlus, Gylymser Hoxhaj (Gili Hoxhaj) është shpërblyer për artikullin më të mirë në Garën e Kritikëve të Rinj, shkruan KultPlus.

Uresa Ahmeti dhe Gylymser Hoxhaj kanë qenë dy nga të shpërblyerat në kategorinë e artikujve më të mirë që prekin tema tabu. Ahmeti është shpërblyer për shkrimin “How does eve Ensler challange taboo in the Vagina Monologues?” kurse Hoxhaj me shkrimin “Abortet e pasigurta, një kapitull i heshtur kosovar”.

Që të dyja fitueset thanë se kanë zgjedhur këto tema pikërisht sepse kanë dashur të trajtojnë të drejtën e gruas dhe pozitën e saj në shoqërinë kosovare.

Sovran Ndrecaj është shpërblyer në kategorinë e fotografisë më të mirë, me fotografinë që prek barazinë gjinore.
Çmimet janë ndarë nga juria e përbërë nga Donjeta Demolli, Leonora Aliu dhe Bardhi Bakija. Juria vlerësuese ka theksuar se selektimi në këtë garë ka qenë shumë i vështirë, ndërsa janë të lumtur që rinia e Kosovës po arrin që me sens kritik t’i prek aspektet më negative të kësaj shoqërie.

Konkursi ka përfshirë edhe një kategori për videon më të mirë, por që asnjë nga videot nuk i ka plotësuar kushtet për
selektim.

Gjatë eventit, zëvendës-shefi i zyrës së UNICEF në Kosovë, James Mugaju, deklaroi se zyra e UNICEF në Kosovë në bashkëpunim të ngushtë me misionin e OSBE-së në Kosovë dhe OJQ PEN janë duke e mbështetur këtë program për shkak se besojnë që nëse investohet në aftësitë e mendimit kritik, do të ketë më shumë të rinj me aftësinë për të filtruar mesazhet në rrjetet sociale.

Laboratori i Inovacionit në UNICEF për dy vite është pjesë e programit Ponder dhe përmes trajnimit direkt të 300 të rinjve pa dallim gjinie apo etniteti, ka përcjellë 70 pjesëmarrës të programit në zhvillimin e tyre profesional, përmes ofrimit të punës praktike në platformat mediale në tërë Kosovën; ka ofruar mentorim dhe monitorimit drejt suksesit të 22 të rinjve që janë punësuar në media.

Përves çmimeve fituese, të gjithë të rinjtë të cilët kanë aplikuar në këtë garë tani më kanë hyrë në rrjetin e kritikëve të rinj, dhe si të tillë përmes kësaj gare do të publikohet puna e tyre në platformën Ponder – www.ponder-ks.org, e që ka për qëllim rrjetëzimin e të rinjve që ndajnë interesa të ngjashme, dhe që duan të zhvillojnë mendimin kritik dhe të bëhen qytetarë aktiv në shoqërinë e tyre./ KultPlus.com

Fshati Gjylekar, banorët rrëfehen për kuptimin e emrit të tij

Fshati Gjylekar që ndryshe njihet edhe me emrin Skifetraj, historikisht njihet me emrin më të çuditshëm në Kosovë ku as banorëve nuk ju pëlqen.

Fshati Gjylekar gjendet nëntë kilometra larg qytetit të Vitisë dhe ka 3 mijë e 600 banorë. Në krahasim me shumë fshatra të tjerë ka një shtëpi shëndeti, xhamin dhe një shkollë fillore me 390 nxënës.

Banorët kanë rrëfyer për fshatin ku ata banojnë. Ata kanë treguar se emri i fshatit të tyre nuk ju pëlqen dhe është shumë i pa përshtatshëm.

“Gjylekar është diqysh emër i papërshtatshëm, po Skifteraj pak ma ndrysh është”, ka thënë një banorë i këtij fshati për televizionin T7.
Ndërsa një banorë tjetër është shprehur se ai dhe shumë fshatar tjerë nuk e kanë në qejf emrin e fshatit të tyre.

“Shumë fshatar tanë si shumë qytetar tjerë kanë dëshirë me ndërru edhe nuk i përket shqiptarizmit, ky emër normalisht nuk më pëlqen po tash e kemi dhe duhet me bajt”, ka rrëfyer banori i këtij fshati.

Mirëpo ata nuk e din se nga është prejardhja e emrit të fshatit Gjylekar. Ata thonë se ka shumë rrëfime gojore dhe shkrime të vjetra nëpër arkiva ku thonë se rrjedh nga turqishtja dikush nga Serbishtja po nuk ka burime të sakta rreth prejardhjes së këtij emri i cili konsiderohet i çuditshëm dhe i papërshtatshëm. / KultPlus.com

Rugova i kishte kërkuar Albright-it që Kosova të bëhet shteti i 51-të amerikan

Adnan Merovci, një nga bashkëpunëtorët më të ngushtë të presidentit historik, Ibrahim Rugova ditë më parë ka publikuar një fotografi derisa po lexonte librin “Zonja sekretare” të Madeleine Albright, shkruan KultPlus.

Ai ka veçuar një pjesë të librit nga viti 1998 kur Albright e përshkruan atmosferën gjatë takimit me Rugovën, ku ai i kishte kërkuar me shaka që Kosova të bëhej shteti i 51-të amerikan.

“Ri lexim: Kosova shteti i 51-të amerikan! “Gjatë takimit u zhgënjeva kur pashë mimikën e kolegëve të RUGOVËS, të cilët rrinin si të ngrirë, madje bënin edhe gjeste mosmiratimi gjatë kohës sa ai fliste. Gjithsesi, RUGOVA foli hapur. Tha se kushtet në Kosovë po keqësoheshin çdo ditë e më shumë dhe kërkoi që NATO-ja të krijonte një zonë ndalimfluturimi, që të mos lejonte sulmet me helikopter të serbëve. Ai vuri në dukje se qëllimi i shqiptarëve ishte pavarësia, por se mund të pranonin të kishte një status të përkohshëm si protektorat ndërkombëtar apo madje, bëri shaka ai, të bëheshin shteti i pesëdhjetenjëtë amerikan”, shkruhet në librin e Albright./ KultPlus.com

“Bazeni me dymbëdhjetë kitrra” e rikthen artistin Sislej Xhafa në vendlindje

Prej datës 5 korrik deri 25 gusht 2018, Galeria Kombëtare e Kosovës organizon ekspozitën e artistit Sislej Xhafa me titullin ‘love you without knowing’ (të dua pa e ditur), kuruar nga Jérôme Sans, kurator, kritik arti dhe drejtor institucionesh të artit bashkëkohor nga Parisi, shkruan KultPlus.

‘Love you without knowing’ është prezantimi i parë i këtij artisti me famë botërore në Kosovë, pas shumë ekspozitash në muze e galeri prestigjioze të botës. Ekspozita në fjalë, vjen pas përfaqësimit tejet dinjitoz të shtetit të Kosovës nga Xhafa në Bienalen e 57të të Venedikut më 2017, me veprën lost and found.

Data e 5 korrikut, do të rikthej artistin Sislej Xhafa në vendlindje ku do të prezantohet me ekspozitën e titulluar “Bazeni me dymbëdhjetë kitrra”.

Ekspozita hapet në ora 11:00 tek Shtegu i Shëndetit (afër Bazenit) në rrethinë të Pejës.

Kjo ekspozitë u mundësua nga Ministria e Kulturës , Rinisë dhe Sportit, si dhe me përkrahjen e Ambasadës Amerikane në Prishtinë dhe Komunës së Prishtinës. Poashtu realizimin e ekspozitës e ndihmuan me pjesëmarrjen e tyre Kuvendi i Kosovës dhe Komuna e Pejës, Ansambli i Komunës së Gjakovës, si dhe kompania ndërtimore Bavaria. / KultPlus.com

Sunny Hill fillon me shitjen e biletave grupore, me çmime të reja dhe atraktive

Festivali më i madh i muzikës këtë vit, Sunny Hill vjen me llojin e ri të biletave, me çmim edhe më atraktiv sesa biletat individuale. Të gjitha llojet e biletave mundësojnë hyrje për tre net të festivalit.

Ngjarja më e madhe e muzikës këtë vit, Sunny Hill Festival, i cili do të sjell disa nga emrat më të mëdhenj të muzikës botërore aktualisht, sot ka njoftuar se ka filluar edhe me shitjen e biletave grupore.

Biletat grupore për festival nënkuptojnë blerjen e biletave për 3+ persona. Më saktë, për grupe prej 3 deri në 5 persona, bileta për një person kushton 45 euro për tre netë rresht (mesatarisht 15 euro për natë), ndërsa për grupe prej 6 personave e më shumë, bileta për një person kushton vetëm 40 euro (mesatarisht 13 euro për natë), e cila poashtu përfshin hyrjen për të gjitha netët e festivalit.

“Duke parë interesimin e madh të audiencës së huaj për Sunny Hill, ne kemi dashur që të krijojmë mundësi të reja për pjesëmarrje grupore në festival edhe për të rinjtë tanë, të cilët do të kursejnë në çmim sa herë që ata bëhen bashkë për të blerë cilindo nga opsionet e biletave grupore të festivalit. Së shpejti do të dalim edhe me biletat familjare, për t’ia mundësuar prindërve që festivalin ta përjetojnë së bashku me fëmijtë e tyre” thuhet në njoftimin zyrtar të Sunny Hill.

“Bazuar në emrat e artistëve që do të performojnë në Sunny Hill, ne jemi festivali me çmimet më të ulëta në Evropën Juglindore, dhe gjithë kjo, për t’ia përshtatur platformën tonë mundësive të tregut lokal, përkundër kërkesës që po vjen nga të rinjtë e shumtë nga vendet e ndryshme evropiane, të cilët do të jenë pjesë e Sunny Hill këtë vit”.

Përveç Dua Lipës, në Sunny Hill Festival do të performojnë edhe ACTION BRONSON, DJ #1 në botë për momentin, Stanaj, SG Lewis, Col3trane, Grace Carter, Bondax, si dhe artistët më të mirë shqiptar, sikurse Ledri Vula, MC Kresha, Lyrical Son, Dafina Zeqiri, Gjiko, Lumi B, Buta, Kidda, Oda, Jericho, Gamblemania, Asgjë Sikur Dielli, Genc Salihu, Shpat Deda, Dren Abazi dhe Zig Zag Orchestra, Gon & Sonik, Rrrron dhe Ylli Megi.

Sunny Hill Festival, do të mbahet nga datat 10-11-12 Gusht, në parkun kombëtar të Gërmisë. Për t’i parë llojet e reja të biletave apo për më shumë informata, vizitoni: www.sunnyhillfestival.com

Nënshkruhet për herë të pestë radhazi Kalendarit Kulturor Kosovë-Shqipëri

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit i Republikës së Kosovës, Kujtim Gashi dhe Ministrja e Kulturës së Republikës së Shqipërisë, Mirela Kumbaro- Furxhi, në ambientet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, nënshkruan sot Protokollin e Bashkëpunimit për Kalendarin e Përbashkët Kulturor Vjetor, të pestin vit radhazi.

Përmes këtij akti, dy vendet janë pajtuar për përfshirjen e aktiviteteve kulturore në një kalendar të përbashkët, i cili është i bazuar në “Deklaratën e përbashkët për bashkëpunim dhe partneritet strategjik ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Kosovës” nënshkruar në Prizren më datë 11 janar 2014.

Kalendari i sivjetmë i përbashkët kulturor do të realizohen aktivitete në fushën e trashëgimisë, që kanë të bëjnë me digjitalizimin e trashëgimisë dhe trajnime e edukim në fushën e restaurimit dhe konservimit; ekspozita në fushën e arkeologjisë dhe të muzeve, në fushën e teatrove do të mbahet festivali mbarëkombëtar i teatrit dhe do të realizohen shfaqje teatrale si në Kosovë ashtu edhe në Shqipëri, në fushën e filmit do të jepen premierat e pesë filmave. Në fushën e artit pamor do të realizohet një ekspozitë e në Shqipëri. Këtë aktivitete do t’i bartin institucionet kombëtare përkatëse të kulturës.

Nënshkrimin e këtij kalendari ministri Kujtim Gashi e ka cilësuar si ditë shumë të rëndësishme për të dy vendet. “Është ditë shumë e veçantë për Kosovën dhe Shqipërinë. Nënshkrimin e kalendarit vjetor kulturor e kemi ideuar në lokacion të veçantë në shtëpinë tonë të përbashkët. Ky akt hap rrugë të reja të bashkëpunimit mes Kosovës dhe Shqipërisë”, ka thënë ministri.

Ministri Gashi ka pohuar se të gjitha institucionet e kulturës dhe trashëgimisë do të kenë aktivitete të përbashkëta edhe në Kosovë edhe në Shqipëri.

“Mendoj që ky është një moment që dy institucionet tona janë në krye të organizimeve pa e prek pjesën e pavarur të institucioneve të kulturës. Besoj që këtë vit është më i veçantë sepse jemi ndalë në aktivitetet specifike”, u shpreh Gashi duke shfaqur edhe vlerësim për punën e ministres Kumbaro në raport me lobimin për anëtarësimin e Kosovës në UNESCO.

Në anën tjetër, Ministrja e Kulturës së Shqipërisë, Mirela Kumbaro-Furxhi, tha se kultura e dëshmon më së miri se nuk ka kufi tjetër mes Kosovës dhe Shqipërisë përveç atyre administrativ.

“Është për mua viti i pestë si Ministre e Kulturës të nënshkruaj këtë kalendar por duke pranuar siç e tha edhe ministri është që është një formalizim i një aktiviteti e një bashkëpunimi që merita në radhë të parë i shkon institucioneve të kulturës”, tha ministrja.

Ajo pati vlerësim për institucionet e kulturës dhe skenën e pavarur kulturore të Kosovës. “Ne kemi njohur të gjithë energjinë që ka skena e pavarur e Kosovës me të cilën duam ta kemi një bashkëpunim por edhe për të mësuar më shumë sepse skena e pavarur ne Tiranë nuk e ka të njëjtën pjekuri. Kufijtë janë administrativë kultura është si lumenjtë. Lumenjtë kur kalojnë vijën e ujin nuk pyesin a ka kufi. Ne duhet te krijojmë të njëjtin mjedis për kulturën”, vlerësoi Kumbaro.

Që të dy ministrat thanë se koncepti i kalendarit të përbashkët është i hapur dhe do të përfshihen të gjitha vendet ku ka shqiptarë.

“Koncepti i kalendarit të përbashkët kulturor është një koncept që është një skenë e hapur me Maqedoninë, me Malin e Zi, padyshim edhe me Greqinë por jo vetëm”, tha në fund ministrja shqiptare. / KultPlus.com

19 vjet nga hyrja e KFOR-it në Kosovë

Sot bëhen 19 vjet nga hyrja e forcave të KFOR-it në Kosovë dhe fillimi i tërheqjes së forcave kriminale ushtarake e paramilitare serbe.

Kjo u bë në ditën kur hyri në fuqi marrëveshja e nënshkruar më 9 qershor 1999 në Kumanovë në mes forcave të NATO-së dhe ushtrisë së atëhershme jugosllave.


Atë e nënshkruan Michael Jackson, komandanti i parë i KFOR-it në Kosovë, dhe ish-shefi i Shtabit të Armatës së Serbisë, gjenerali Nebojsha Pavkoviq, i akuzuari i Hagës për krime lufte dhe gjenocid.

Ndër të tjera në marrëveshje parashihej:

c) që nga Kosova të largohen të gjithë personat dhe organizatat me aftësi militare duke përfshirë armatën e rregullt dhe forcat e marinës, civilë të armatosur, paramilitarë, forcat ajrore, garda kombëtare, policia kufitare, rezervistët, policia ushtarake, shërbimet informative, MUP-it, policia lokale, speciale, antirebeliste, antiterroriste dhe çdo grup i përcaktuar kështu nga KFOR-i.

d) u caktua një zonë sigurie ajrore 25 kilometra përtej kufirit të Kosovës, e ndërsa në pikën

e) u caktua një zonë 5 kilometrash përtej kufirit me RFJ-në që nuk guxonte të vendosen armatimet e rënda dhe ushtria, përveç ushtarët kufitarë.

Sulmet, që vazhduan për 78 ditë, u anuluan më 10 qershor, pasi Komandanti Suprem i NATO-së, gjenerali Wesley Clark i raportoi Këshillit të Atlantikut Verior se sulmet ajrore kishin detyruar diktatorin Sllobodan Millosheviq të fillonte tërheqjen e plotë të forcave nga Kosova.

Me hyrjen e NATO-s, në Kosovë nisi edhe vendosja e misionit të përkohshëm të Organizatës së Kombeve të Bashkuara-UNMIK, i cili do të administronte vendin për një periudhë të caktuar kohore.

Këtë vit Kosova u vizitua më së shumti nga shqiptarët, turqit dhe amerikanët

Sipas anketës “Statistikat e Hotelerisë TM1-2018” të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, në tre muajt e parë të vitit në 187 hotele të Kosovës kanë qëndruar mbi 64 mijë persona, dhe më shumë se gjysma e tyre ishin vizitorë të huaj.

“Në tremujorin e parë të vitit 2018 (TM1 2018) pjesë e anketës ishin 187 hotele, që ushtrojnë veprimtari hoteliere në territorin e Kosovës. Pjesa më e madhe e hoteleve gjenden në rajonin e Prishtinës, Pejës, Prizrenit, etj. Sipas anketës, kapaciteti i shfrytëzuar në nivel vendi ishte 12.38%”, thuhet në komunikatën e ASK-së.

Sipas Agjencisë së Statistikave të Kosovës, në tremujorin e parë 2018, në këto hotele ishte 64.501. Prej tyre, 42.69% ishin vizitorë vendorë, kurse 57.31% ishin vizitorë të jashtëm.

Ndërkaq, numri i bujtjeve në TM1 2018 ishte 86.227 bujtje, ku 40.70 % e bujtjeve ishin nga vendorët dhe 59.30% nga të huajt. Sipas ASK-së, numrin më të madh të vizitorëve dhe netëqëndrimet e tyre e ka rajoni i Prishtinës me 29.487 vizitorë dhe 41.224 netëqëndrime.

Përveç vizitorëve nga Shqipëria, ASK radhit vizitorët nga Turqia dhe ShBA.

“Numri më i madh i vizitorëve të huaj përqendrohet në Prishtinë, Prizren, e kështu me radhë. Sa u përket vizitorëve të huaj, numri më i madh ishte nga Shqipëria, Turqia, ShBA, etj.”, thekson ASK.

Nicole Malachowski, pilotja amerikane që bombardoi Serbinë për 200 orë rresht

Nicole Malachoëski (The USA Air Force) është pilotja e parë “bombarduese” amerikane e cila para 19 vitesh, pikërisht më 24 mars filloi ta gjunjëzojë Serbinë. Ajo ka marrë medalje të ndryshme nderi nga Ushtria e SHBA. Ajo është shquar për përsosmëri të jashtëzakonshme në goditjen e objekteve ushtarake serbe, edhe nëpër qendra të banuara, ose afër qyteteve ku ndodheshin bazat, përcjelle KultPlus.

Me gradën “Majore”, pilotja amerikane, Nicole Malachowski, është dekoruar me medaljet e çmimet më të larta të Ushtrisë Amerikane si “Meritorious Service Medal”, “Air Medal”, “Air Force Commendation Medal”, “Air Force Achievement Medal”, si dhe medaljen “4th Fighter Wing”s”, të cilën e ka marrë si një heroinë e madhe gjatë fushatës së bombardimeve ajrore në Kosovë, për mbrojtjen e civilëve gjatë bombardimeve. Ajo është shquar për përsosmëri të jashtëzakonshme në goditjen e objekteve ushtarake serbe, edhe nëpër qendra të banuara, ose afër qyteteve ku ndodheshin bazat. Besohet se Nicole është një grua e guximshme dhe mjaft e aftë, e para femër amerikane në historinë 60-vjeçare të aviacionit që është pjesë e skuadronit bombardues luftarak “Pilotët e vdekjes”. Ajo hyn kështu edhe në analet e historisë amerikane të fluturakëve, duke u renditur e suksesshme dhe me vlera të spikatura mes pilotëve burra. Deri sot pilotja numëron rreth 200 orë fluturime bombarduese në Kosovë (mars-qershor 1999 – 78 ditë) si dhe 10 ditë në Irak (prill 2003).

Forcat luftarake-ajrore amerikane (The USA Air Force) kanë gjithsej 568 femra pilote. Nga këto vetëm 71 prej tyre shërbejnë me aeroplanët fluturakë. “Unë, thotë Nicole, do të bëj detyrën, pavarësisht se mund të jem vendosur edhe në qendër të debateve, se si ka mundësi që një femër të kryejë këtë detyrë kaq të vështirë dhe me rrezik të madh për jetën”. Pilotja amerikane, Malachoëski, ka kryer shkollën e mesme në vitin 1992 në Las Vegas. Fëmija i tretë i një familjeje të vjetër amerikane (nëna quhet Cathy dhe babai i saj Robert Ellingëood). Nicole është e martuar me pilot, edhe ai me gradën “Major”, por me origjinë ruse, i quajtur Paul Malachoëski. Nicole u rreshtua në radhët e Flotës Ushtarake Ajrore të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në vitin 1996, pas diplomimit në Akademinë e Forcave Ushtarake Ajore, me nivelin B. S. në Management dhe më ulët French. Më parë se të inkuadrohej në radhët e skuadroneve bombarduese të Flotës Ushtarake Ajrore të SHBA-ve, “Bubullima e zogut” (Thunderbirds), ajo shërbeu si instruktore dhe komandante me avionët luftarakë “F-15E”, në skuadronin “494th Fighter Squadron”, në bazën amerikane në Britaninë e Madhe, “RAF Lakenheath”. Këtu Nicole mblodhi rreth 1900 orë fluturime, nga këto 1700 orë fluturime me bombarduesit “F-15” dhe “F-16”. Nicole Malachoëski, nga Çikagoja, është e datëlindjes 1974 dhe njihet në SHBA si e para femër amerikane pilote me gradën “Major” dhe e para femër amerikane e seleksionuar për të shërbyer në radhët e fluturimeve luftarake në forcat ajrore “Thunderbrids, që njihen ndryshe si “Pilotët e vdekjes” apo “Bubullima e zogut”. Fluturimin e parë në qiell të hapur e ka kryer në vitin 1996. Për piloten amerikane kanë shkruar e folur jo vetëm gazetat, revistat ushtarake, por edhe gazeta e televizione të njohura në SHBA si CNN, ABC, NBC, FOXNEËS etj.

Eksperienca

Malachoëski u trajnua në bazën ushtarake “Columbus Air Force Base”, në Misisipi, me fluturakët bombardues “F-15E” e më pas, në bazën Seymour Johnson Air Force Base në Karolinën ë Veriut. Prioriteti i saj ka qenë stërvitja me “Pilotët e vdekjes” (Thunderbird). Më tej, Nicole shërben në bazën RAF Lakenheath, në Angli dhe kthehet sërish në bazën, “Seymour Johnson Air Force Base” në Karolinën e Veriut. Ajo do të shërbejë si oficere edhe në bazën “Camp Red Cloud” në Korenë e Jugut. Nicole ka marrë pjesë në krejt fushatën e sulmeve ajrore ndaj bazave e caqeve serbe në Kosovë e Serbi, si dhe në operacionin “Liria e Irakut” (Operation Iraqi Freedom). Ajo shihet në SHBA si femra që ka bërë histori. Në muzeun e “Pionierëve të fluturimit”, hapur në Washington D.C, asaj i është rezervuar një pavijon i veçantë me fotot, videoxhirimet, shkrimet dhe kujtimet e pilotes nga Britania e Madhe, Kosova e Iraku.
Fushata e sulmeve ajrore, e cila vuri në shënjestër caqet ushtarake serbe në territorin e saj dhe në bazat e vendosura në Kosovë zgjati 78 ditë dhe përfundoi me fitoren e NATO-s. Ajo është konsideruar si lufta më e suksesshme e kohëve moderne të Aleancës Veri Atlantike, NATO.

Kosova, aty zë një vend të posaçëm, pasi atje pilotja amerikane ka kryer mëse 200 orë fluturime bombarduese gjatë fushatës së vitit 1999. Siç dihet, më 24 mars 1999, është edhe dita kur nisën sulmet ajrore kundër bazave ushtarake serbe në Kosovë dhe në territorin e Serbisë./ BEQIR SINA, Nju Jork