‘Meet My Soul’, libri që shpalos vuajtjet e refugjatëve, Rushiti: Kjo ditë më kujton klithmën e grave kosovare që u larguan nga lufta

Xhemile Hysenaj

Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarëve të Torturës, partnere implementuese e UNHCR-së, për nder të Ditës Ndërkombëtare të Refugjatëve publikoi librin “Meet My Soul” me fotografi të syve dhe mesazhe nga azil kërkuesit dhe refugjatët në Kosovë.

Libri u promovua në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, ku pjesë e panelit dhe diskutimit ishin drejtoresha ekzekutive e KRCT-së, Feride Rushiti, shefi i misionit të UNHCR-së Erol Arduç si dhe autorja Malisa Zymberi ku u diskutua për qëllimin dhe procesin e librit. Një libër ky që erdhi pas një pune të madhe ekipore, duke tentuar kështu të ndërgjegjësojë dhe të ngritë vetëdijen kolektive na raport me sfidat dhe vështirësitë e refugjatëve, shkruan KultPlus.

”Sot jemi mbledhur pikërisht në Ditën Ndërkombëtare të Refugjatëve, ditë kjo e cila anë e mbanë botës shënohet si një ditë që shpalos nevojat dhe sfidat me të cilat ballafaqohen personat të cilët e braktisitn vendin e tyre për shkak të rrethanave të luftës, apo të arsyeve të tjera. Për ne kosovarët Dita Botërore e Refugjatëve ka një domethënie të veçantë, na kthen në kujtesën kolektive të 20-të viteve më parë ku mijëra kosovarë u dëbuan nga vatrat e tyre. Kjo ditë ma kujton klithmën dhe vuajtjen e mijëra grave e vajzave të cilat e kishin lënë vatrën ë tyre nga dhuna dhe persekutimi i asaj periudhe kohore”, theksoi për të pranishmit drejtoresha ekzekutive e KRCT-së, Feride Rushiti.

Rushiti ndër të tjera theksoi se shpeshë herë refugjatët janë edhe të padëshirueshëm, dhe ishte pikërisht kjo një ndër arsyet që bëri një ekip profesional i përbërë nga psikologë, punonjës social etj, të mblidhen e ta shtrijnë aktivitetin e tyre me këta njerëz që ndajnë histori të dhimbjes e të vuajtjes.

”Shumë herë jemi dëshmitar që në zhargonin mediatik flitet për statistika, edhe krejt ky zhargon harron që mbrapa këtyre numrave ka vuajtje e dhimbje, ka shpirtra të lënduar dhe harrojmë të trajtojmë si qenie njerëzore personat që lënë vatrat e tyre nga persekutimi apo luftrat e ndryshme me të cilat ballafaqohen vendet e tyre”, u shpreh tutje Rushiti.

”Meet My Soul” shpërfaqë një mozaik të dhimbjes, traumës e vuajtjes, dëshirave dhe ëndrrave që këta njerëz kanë. Njerëz këta që sikur të mos ekzistonte lufta, do të jetonin një jetë normale.

”A është shumë të kërkosh një jetë normale?”

”Askush nuk e fillon udhëtimin për t’u përballur me vdekjen, vdekja bëhet pjesë e udhëtimit vetvetiu”

”Pavarësisht se sa i sigurt është vendi në të cilin jetojmë ose sa kohë ka kaluar, dhimbja dhe vuajtja nga e kaluara gjithmonë do të shqetësojnë shpirtin” – Janë këto vetëm disa nga thëniet e shfaqura në këtë libër, që duken sikur rrjedhin nga sytë e secilit person që është bërë pjesë e këtij libri

Për të folur edhe më shumë rreth këtij projekti, i pranishëm ishte edhe shefi i misionit të UNHCR-së Erol Arduç, i cili deklaroi se ndjehet tejet i prekur nga prezenca e të gjithë atyre që kishin ndarë kohën për të qenë pjesë e këtij promovimi. Ai tregoi se ky rrugëtim nuk ka qenë aspak i lehtë, madje, ndër momentet më të vështira, siç tregon ai, ka qenë momenti i ”Heshtjes Absolute”, kur personi që rrëfehej për largimin nga vendi i tij, Arduçi vetë e madje edhe përkthyesja heshtin në momente të caktuara, pasi nga emocionet e mëdha nuk dilnin as fjalët.

”Këto histori janë të pabesueshme ka momente kur shokohesh. ”Meet my soul” hyn shumë thellë në atë shpirt të lënduar, e shpeshë herë të shkatërruar. Si avokat që jam, e di se shumica e gjërave zgjidhen, mirëpo të zgjidhësh një problem nuk do të thotë gjithmonë edhe ta shërosh dhimbjen e tjetrit. Prandaj them se njerëzit si Malisa Zymberi dhe Feride Rushiti janë shumë të nevojshëm dhe të rëndësishëm në botën tonë. Pasi nuk ka rëndësi se kush jemi apo çfarë jemi, në fund të ditës të gjithë kemi frikat tonë”, shprehet Arduç.

E fundit, por jo për nga rëndësia, fjalën e mori edhe autorja e kësaj libre, Malisa Zymberi. Me emocione që vijnë vetëm pas një punë të realizuar nga vullneti dhe dëshira e madhe, Zymberi theksoi se rrugëtimi përmes të cilit kaloi ”Meet My Soul”, e bëri atë që të kuptojë se ka momente të vogla që kur e sheh lumturinë tek këta njerëz, të bën të kuptosh se është pikërisht kjo puna të cilën dëshiron ta bësh.

Zymberi poashtu tregoi se ndër faktorët më shqetësues, është gjuha e urrejtjes që të tjerët kanë ndaj refujgatëve. ”Po shohim shumë gjuhë të urrejtjes ndaj refugjatëve, dhe prekem shumë kur i shoh komentet negative ndaj atyre. Më bën të pyes veten se nga vjen gjithë jo urrejtje”, thekson Zymberi.

Ajo poashtu, shpalosi para të pranishmëve, se gjatë realizimit të këtij libri, ka qenë shumë e rëndësishme të tregohen të kujdesshëm tek ajo se çfarë do të përçojnë tek shoqëria.

”Kemi tentuar që të përçojmë si mesazh përjetimet e ndryshme të këtyre personave, p.sh disa prej storjeve tregojnë që të qenurit refugjatë vjen me sfida të vazhdueshme sëbashku me rrugëtimin e tyre. Kemi fëmijë që kanë lindur në Kosovë, që për mua dhe të gjithë ekipin ka qenë një ndjenjë e veçantë, të shohësh një nënë refugjatë duke dhënë jetë në vendin tënd është e mahnitshme. Mirëpo, kur e shohim fuqinë që këta njerëz kanë, shpesh motivohemi edhe ne”, shprehet tutje Zymberi.

Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarëve të Torturës (QKRMT) është një organizatë joqeveritare e cila ka për fokus zhdukjen e dhunës dhe torturës, prandaj misioni i QKRMT-së është të mbrojë, avancojë dhe promovojë të drejtat e njeriut dhe liritë themelore për të mbijetuarit e torturës dhe formave të tjera të dhunës.

Kjo e cila do të arrihet përmes rehabilitimit dhe trajtimit ndërdisiplinor, fuqizimit socio-ekonomik, avokimit për reformat ligjore dhe institucionale, duke përfshirë hartimin e ligjeve dhe politikave, ndihmën ligjore për aksesin në drejtësi, rritjen e ndërgjegjësimit dhe forcimin e kapaciteteve të audiencave të synuara dhe aktorëve kryesorë, dokumentacionit dhe hulumtimi. / KultPlus.com

Jusuf Buxhovi me “Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit” në KultPlus Caffe Gallery

Jusuf Buxhovi me “Shënimet e Gjon Nikollë Kazazit” do të prezantohet në KultPlus Caffe Gallery, shkruan KultPlus.

Jusuf Buxhovi, autori i romanit do të bashkëbisedoj me të pranishmit në lidhje me përpunimin e këtij romani që e ka risjell me një version më të plotësuar, dhe i njëjti do të shpërndajë libra falas për të pranishmit, të cilët do ti marrin librat edhe me autografet e autorit.

Ky organizim i cili mbahet të mërkurën me datën 16.06.2021, do të filloj në orën 19:00 dhe pritet të zgjasë deri në orën 22:00. Ngjarja do të jetë e hapur për të gjithë dhe do të mbahet duke respektuar masat mbrojtëse kundër Covid-19./ KultPlus.com

Të premten promovohet libri ‘Meet my soul’ i autores Malisa Zymberi, i dedikohet refugjatëve dhe azilkërkuesve në Kosovë

Këtë të premte do të bëhet promovimi i librit fotografik për azilkërkuesit dhe refugjatët në Kosovë, ‘Meet my soul’, i autores Malisa Zymberi, shkruan KultPlus.

‘Meet my soul’, synon që dhimbjen, dashurinë, agoninë, lumturinë, pikëllimin dhe përjetimet që njerëzit në lëvizje I kanë kaluar në vendin e tyre të origjinës dhe gjatë udhëtimit të tyre deri në Kosovë; ti përçojë përmes syve.

Libri do të promovohet në KultPlus Caffe Gallery, me rastin e shënimit të Ditës Ndërkombëtare të Refugjatëve me fillim nga ora 12:00./ KultPlus.com

Szunyog në KultPlus në ekspozitën e Yllka Letit, Pajaziti: Shpresoj që zëri i saj të jetë një këmbanë e fundit për institucionet e Kosovës

Era Berisha

Kauzat e veçanta që përfundojnë në suksese të njëpasnjëshme tashmë i janë bashkangjitur edhe ngjarjeve të ndryshme që po ndodhin në KultPlus Caffe Gallery, ku së fundmi ekspozita e Yllka Letit, vajzës 15 vjeçare e cila është e diagnostikuar me sëmundjen Fibrozë Cistike, u vizitua nga përfaqësuesi i Zyrës së Bashkësisë Evropiane në Kosovë, Tomáš Szunyog, shkruan KultPlus.

Një numër i madh i pikturave që shpalosin elemente dhe detaje të veçanta, që nga muaji janar kanë zënë vendin e tyre në muret e KultPlus Caffe Gallery, kurse këto piktura tanimë kanë filluar të zbrazen ku ngjyrat unike të plasaritura për syrin e publikut kanë gjetur pronarin e tyre në shtëpinë e mjaft artistëve dhe figurave të njohura, të cilët kanë pasur rastin ta vizitojnë ekspozitën e artistes së re, duke u bërë kështu pjesë kyçe e zërit të shumë fëmijëve që vuajnë nga po e njëjta sëmundje.

Ndër këto figura është edhe përfaqësuesi i Zyrës së Bashkësisë Evropiane në Kosovë, Tomáš Szunyog, i cili sot vizitoi ekspozitën dhe njëkohësisht mësoi më shumë rreth situatës ekonomike e emocionale të Letit ku dëshira dhe shpresa e saj për një të ardhme ku arti shndërrohet në një ëndërr të realizuar, po shprehej përmes syve të saj.

“Po ndjehem shumë i nderuar që sot jam këtu për të vizituar galerinë dhe takuar artisten e re. U impresionova nga talenti i saj sepse është një punë shumë e bukur që më la përshtypje shumë. Po ashtu, mësova për jetën dhe sfidat në të cilat ka kaluar ajo dhe prandaj po e admiroj Yllkën ende më shumë”, thotë Szunyog.

Sipas tij, Yllka është sfiduar edhe nga ana ekonomike për të luftuar me këtë sëmundje dhe prandaj përshtypja e tij ishte se Kosova nuk ka krijuar kushte të mira për financimin e fëmijëve dhe kujdesin ndaj tyre.

“Mesa e di unë, ligji për kujdesin ndaj fëmijëve është adaptuar por rregulloret nuk janë adaptuar për vite të tëra dhe kështu ende nuk janë krijuar kushtet të cilat rregullojnë situatën e fëmijëve që ballafaqohen me situata të tilla. Kurse, Bashkia Evropiane është duke e asistuar Kosovën në përmirësimin e sistemit të kujdesit shëndetësor që është prekur sidomos nga pandemia”, thotë Szunyog.

“Së bashku mundemi ta garantojmë se do ti kushtohet rëndësi dhe kujdes më i mirë të gjithë fëmijëve dhe jo vetëm atyre që janë të talentuar”, potencon Szunyog.

Tutje, kryeredaktorja e gazetës KultPlus, Ardianë Pajaziti falënderoi Szunyog për kohën e tij që ia kushtoi kësaj vizite për të parë punën e Yllka Letit.

“Yllka Leti e ka tejkaluar vetveten dhe është shndërruar në një kauzë për të gjithë fëmijët e Kosovës që janë të diagnostikuar me Fibrozë Cistike dhe nëpërmjet artit të saj, Yllka është shndërruar në një zë për të gjithë fëmijët dhe shpresoj se zëri i saj të jetë një këmbanë e fundit për institucionet e Kosovës që Yllka Leti, ta përdorë talentin jo vetëm për të shprehur artin e saj por edhe të sigurojë mjetet për shërim”, ka thënë Pajaziti.

Ndërsa, artisja e re Yllka Leti, përmes një letre ka falënderuar Tomáš Szunyog dhe drejtorin nga Drejtoria e Kulturës, Adrian Berisha për mundësinë që iu është dhuruar për të pasur një hapësirë ku ajo ka mundësi ta zhvilloj ende më shumë artin e saj. Kurse, në veçanti ajo është shprehur falënderuese ndaj kryeredaktores Pajaziti, duke e vlerësuar atë si një nga faktorët që ka kontribuar në suksesin e saj si artiste.

“Një falënderim i veçantë shkon për Ardiana Pajazitin nga KultPlus, e cila është njëra nga faktorët meritorë në suksesin tim dhe e cila më ka mundësuar dhe hapur dyert drejt suksesit”, thotë Leti.

Sipas saj, falë të gjithëve që kanë kontribuar në artin e saj, suksesi i saj çdo ditë e më shumë po rritet.

“Unë kam filluar një kurs për ‘Art me Pika’, ku nga kjo lindi ideja që punimet e mia ti shesë dhe me ato fitime të mbuloj shpenzimet për barnat e nevojshme dhe për pajisjet e domosdoshme që unë të jetoj”, përfundon Leti.

I pranishëm ishte edhe drejtori nga Drejtoria e Kulturës, Adrian Berisha, i cili shpalosi vendimin e tij për krijimin e një hapësire brenda bibliotekës ‘Hivzi Sylejmani’, që Yllka Leti ta ketë një hapësirë të sajën ku ajo të vazhdojë ta krijoj artin e bukur të saj.

“Unë jam informuar nga Adriana për gjendjen e Yllkës, ku vendosa që ta gjej një hapësirë për Yllkën brenda bibliotekës ‘Hivzi Syljemani’, një studio ku ajo mund ta shpreh artin e saj. Unë kam folur me disa shokë të mi, të cilët gjithashtu kanë shprehur dëshirë për ta mbështetur Yllkën në mënyra të ndryshme”, thotë Berisha.

Sipas tij, gjatë një bisede me Yllkën në Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve, ai ka folur me të dhe i ka thënë që ta krijojë një listë me gjithçka çka asaj i nevojitet, me ç’rast do ti sigurohen të gjitha mjetet e domosdoshme që ajo të punojë.

“Gjithashtu, ajo se çka ne mund të krijojmë si Komunë e Prishtinës, është krijimi i studiove për fëmijë sepse nuk ekzistojnë ato lloj studio dhe prandaj po mendojmë që të krijojmë studio të reja për artistët e rinj. Kështu, kurdo që Yllka është gati, ne do të shkojmë ta vizitojmë hapësirën e krijuar posaçërisht për Yllkën”, përfundon Berisha.

Kështu, krejt në fund, të pranishmit patën rastin të bisedojnë tutje rreth artit të Yllkës, ku ajo edhe shpjegonte domethënien e pikturave të saj. Kurse, disa shprehën edhe dëshirën për ti blerë disa nga ato piktura, me ç’rast Szunyog, cilësoi pikturën e parë që atij i la përshtypje më së shumti dhe që tani ai do ta mbajë në shtëpinë e tij. / KultPlus.com

Xhaxhi Piktori në KultPlus Caffe Gallery: Përpara fëmijëve nuk ndalojmë asnjëherë

Era Berisha

Ambienti i KultPlus Caffe Gallery është shndërruar në një vend ku përveç që zënë vend organizimet nga më të ndryshme për të rinjtë që dashurojnë artin, kulturën dhe jo vetëm, tani hapësira u shfrytëzua edhe nga fëmijët të cilët përmes vizatimeve dhe pikturimit, me rastin e 1 qershorit, ata kaluan një pasdite mjaft të bukur me piktorin e njohur Kosta Zhonga, shkruan KultPlus.

Dje, një ngjarje e tillë ka mbledhur rreth vetës një numër të madh të fëmijëve dhe prindërve të tyre, ku të gjithë kishin ardhur për të kaluar një pasdite nën shoqërimin e melodive të këngëve të ndryshme për fëmijë dhe përmes ngjyrave të shumta të cilat ishin të shpërndara gjithandej, ata arritën të krijojnë një kryevepër krejt në fund, një mozaik i formuar nga copëzat e shumta që fëmijët kanë ngjyrosur, me ç’rast mozaiku zuri vend në dritaret e KultPlus Caffe Gallery.

Përmes një aktiviteti të tillë u dallua mjaft shumë edhe dëshira dhe nevoja e madhe për ngjarje të tilla që organizohen nga dhe rreth fëmijëve. Këto ngjarje jo vetëm që shpalosin talentin e tyre në një moshë të re por aty në fakt mund të nis edhe rrugëtimi i tyre për një të ardhme që ngërthen artin në formën më të mirë të mundshme.

Me fleta të bardha dhe ngjyra të shumta, fëmijët nisën të pikturonin figurën e vendosur para tyre. Lumturia që dallohej në sytë e piktorit ishte në të njëjtin nivel me atë të fëmijëve, të cilët kishin një energji të pa krahasueshme duke shfrytëzuar kështu në masë të madhe ndihmën e Zhongës për ti mësuar dy apo tre teknika të veçanta të pikturimit.

Teksa fëmijët pikturonin, prindërit ishin ata që po ndiqnin punën e tyre më buzëqeshje në fytyrat e tyre, e disa të tjerë iu vinin në ndihmë fëmijëve të tyre kur ata hasnin në ndonjë problem. Po ashtu, fotografitë dhe bisedat e ndryshme ishin bërë pjesë kyçe e këtij aktiviteti që shënoi Ditën Ndërkombëtare të Fëmijëve.

Kështu krejt në fund, pas përfundimit të pikturimit të tyre, fëmijët së bashku me piktorin morën vizatimet e tyre afër vetes dhe me një buzëqeshje që nuk hiqej dot asnjë sekondë, ata vendosën ngadalë vizatimet e tyre në dritare duke formuar kështu mozaikun final, një mozaik ku fjala ‘1 qershor’ ishte ngjyrosur nga secili fëmijë i pranishëm ku u formua edhe rasti më i mirë për të bërë një fotografi unike me piktorin.

Gjithashtu, fletoret e vizatimit të botuara dhe të firmosura nga vetë piktori ishin një kujtim i bukur i ditës së djeshme që fëmijët do ta kenë gjithmonë me vete.

Ndërsa, për të folur më shumë rreth këtyre momenteve, për KultPlus foli vetë piktori Kosta Zhonga.

“Kjo ditë është e mrekullueshme sepse po e shoh se sa të interesuar janë fëmijët dhe prindërit e tyre prandaj dua edhe ti uroj 1 qershorin. Ajo çka më pëlqeu ishte se të gjithë fëmijët shumë të talentuar me sa po e shikoj unë.  Janë të mrekullueshëm si vajzat edhe djemtë. Por edhe prindërit janë shumë ta pasionuar pas pikturës”, thotë Zhonga.

Sipas tij, të gjithë ata të pranishëm e donin pikturën sepse vazhdimisht kërkonin akoma më shumë letra e ngjyra, prandaj edhe ai mundohej t’ia shpjegonte fëmijëve lëvizjet dhe teknikat e dorës për të krijuar figura të ndryshme.

“Unë jam i gatshëm gjithmonë për aktivitete të tjera të njëjta sepse përpara fëmijëve nuk ndalojmë asnjëherë”, përfundon Zhonga për KultPlus.

KultPlus me mbështetje të Komunës së Prishtinës organizoi punëtorinë me Kosta Zhongën, i njohur për fëmijët si Xhaxhi Piktori. / KultPlus.com

Sot, Xhaxhi Piktori në KultPlus Caffe Gallery

KultPlus me mbështetje të Komunës së Prishtinës do të organizojë një punëtori me Kosta Zhongën, i njohur për fëmijët si Xhaxhi Piktori, i cili sot bashkë me fëmijët, për ditën e 1 Qershorit do të kalojë një pasdite kreative në KultPlus Caffe Gallery, shkruan KultPlus.

Ky organizim do të nisë në ora 16:00 dhe parashihet të zgjasë deri në ora 19:00, ku janë të ftuar fëmijët që të jenë pjesë e këtij organizimi, të cilët bashkë me Xhaxhi Piktorin do të kalojnë çaste të paharruara në krijimin e pikturës puzzle me 32 pjesë, të cilat në fund të krijimit do të bëhen bashkë dhe do të formësojë pikturën e krijuar nga fëmijët pjesëmarrës.

Poashtu do të ketë edhe realizime të tjera kreative, duke përfshirë ato me pipza, pjata plastike, letra jeshile, luledielli si të Van Gog në 3D dhe krijime të tjera kreative.

Fëmijët pjesëmarrës përpos që do të kënaqen duke krijuar, poashtu do të shoqërohen edhe me nga një pije. / KultPlus.com

Ministri Çeku në KultPlus: Nuk e kam guximin e ministrave të kaluar që mos t’i raportoj parregullsitë në ministri

Era Berisha

Ambienti i KultPlus Caffe Gallery është shndërruar në një vend ku gjithmonë zënë vend prezantimet nga më të ndryshme të artistëve, bashkëbisedimet për dhe rreth kulturës, shpalosjet e thella rreth çështjeve dhe kërkesave të rëndësishme të shtruara nga komuniteti artistik, si dhe shpalosjet e programeve për kulturë, si nga ana e qeverisë, ashtu edhe nga ajo e Ministrisë së Kulturës, shkruan KultPlus.

Mbrëmë, një ngjarje e tillë ka mbledhur rreth vetës një numër të madh artistësh e udhëheqës të institucioneve kulturore, ku të gjithë kishin ardhur për të dëgjuar nga afër programin e Ministrit të Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Hajrulla Çekut, program ky që pritet ta zbatojë përgjatë mandatit katër vjeçar.

Përmes një diskutimi të përbashkët me komunitetin artistik, ministri fillimisht tregoi se fokusi i tij është në miratimin e programit për dy segmente ku përfshihet ndërtimi ndryshe i qasjes për nga mënyra se si funksionojnë institucionet kombëtare të kulturës dhe zhvillimi i një partneriteti strategjik me skemën kombëtare të pavarur. Këto dy drejtime janë pjesë kyçe të cilat do të përmbushin nevojën për reformën me një program më cilësor dhe më reprezentativ.

Skema e pavarur kulturore është menduar të bëhet aleat i shtetit për promovimin ndërkombëtar të artit, imazhit ndërkombëtar të shtetit dhe zhvillimit të mirëqenies së përgjithshme të qytetarëve të Kosovës. Kurse, për institucionet kombëtare të kulturës tashmë ka filluar një diskutim me Ministrinë e Financave për të siguruar një lloj autonomie financiare dhe administrative të këtyre institucioneve.

Pasi të pranishmit kishin zënë vendet e tyre, nën shoqërimin e shiut që po binte furishëm, po njëlloj ishin edhe diskutimet rreth çështjeve të ndryshme që pasuan përgjatë diskutimit, të cilat herë nisnin në një frymë humori por përfundonin në rrjedhën e seriozitetit.

Debati nisi nën moderimin e aktores Vlora Merovci e ku fillimisht, Ministri u kujdes të falënderoj gazetën KultPlus për angazhimin e vazhdueshëm dinamik.

“Faleminderit KultPlus për një angazhim që disa vite nuk po ndalet e po e mban një lloj dinamike të diskutimit mbi çështjet që lidhen me artin dhe kulturën, prandaj për mua është kënaqësi të jemi së bashku këtu”, tha Çeku.

Sipas tij, ekziston një kaos që duhet të rimendohet për një funksion efikas ndaj reformave dhe parimeve të përgjithshme të cilat në krye kanë këshilla drejtues, drejtorë dhe mënyra të ndryshme të organizimit strukturor të programeve. Andaj, puna për të fuqizuar pozitat e udhëheqësve si: menaxherët e përgjithshëm, drejtori i përgjithshëm dhe udhëheqësit artistik, do të duhej të ishte njëra ndër pikat kryesore që këto figura të jenë shumë të fuqishme.

“Qëllimi final është programi cilësor dhe zhvillimi i audiencës përmes krijimtarisë, prodhimtarisë dhe konsumit kulturor. Prandaj, ekziston diskutimi me një grup të organizatave ku modeli i financimit është më i mirë dhe më i gjallë, për arsye se Ministria e Kulturës që 20 vite është më shumë skemë sociale sesa një Ministri e zhvilluar’’, thotë Ceku.

Për Çekun, është një fatkeqësi që në kulturë të ekzistojë një logjikë e shpërndarjes së fondeve për të gjithë nga pak sepse kultura nuk duhet të funksionojë me këtë logjikë sepse siç po shihet nuk ka rezultate deri më tash. Ndërkohë, ekzistojnë edhe propozime nga organizatat për një model tjetër për fondin kulturor ku vendimmarrja për projektet të jetë e pavarur në mënyrë që kultura të financohet jo si skemë sociale por si fond zhvillimor.

Tutje, Çeku foli edhe rreth çështjes së vendimmarrjes finale sepse ai shpesh ishte sfiduar me pyetje që kërkojnë përgjigje përfundimtare e sipas tij nuk ka një përgjigje përfundimtare sepse ai beson se në art dhe kulturë nuk duhet të ekzistojnë të tilla, definitive por parime të përgjithshme dhe orientime të ndryshme ngase përgjigjet përfundimtare vijnë nga vetë komunitetet.

“Deri tash kemi humbur kohë me ndërtimin e strategjisë sektoriale prandaj duhet të gjejmë forma më kreative, më të shpejta dhe të lehta për t’i lëvizur disa gjëra që kanë mbetur të bllokuara për një kohë të gjatë. Andaj, rëndësi kanë për të marrë ato fusha ku kanë nevojë më së shumti, aty ku komuniteti më orienton mua, por kur bëhet fjalë për trashëgiminë, unë do ti dhuroj prioritet maksimal kohor dhe buxhetor, konsolidimit të rreth 200 monumenteve që janë në rrezik, në çdo moment”, tha Çeku.

Teksa ai u pyet edhe nga moderatorja Vlora Merovci rreth gjendjes të cilën ai e ka gjetur institucionin, ai është shprehur se në fakt është pjesa më e dhimbshme dhe pjesa të cilën ai më së paku ka dëshirë ta flas për arsye se nuk dëshiron të tingëllojë sikur një shfajësim apo vënie faji të dikujt tjetër ose edhe distancim nga përgjegjësia.

“Unë çdo ditë i kujtoj vetes shifrën e zgjedhjeve të fundit sepse kur dikush të voton me këtë nivel të besimit të paarritshëm në shumë vende të botës, është një përgjegjësi e madhe”, potencon ai.

Mënyra më e mirë për të racionalizuar legjislacionin, mendohet të jetë vendosja e vetëm një ligji të kulturës e për çka ai ka kërkuar ndihmën e artistëve. Gjithashtu ka bërë të ditur se shumë shpejt do të publikohen edhe parregullsitë e tjera që mediat nuk i dinë por që është një listë mjaft e madhe.

Teatri Kombëtar, Galeria e Arteve, Filharmonia e Kosovës, Muzeu i Kosovës dhe Ansambli Kombëtar i Shotës, janë vetëm disa institucione të cilat kanë nevojë për ndihmë emergjente dhe financiare, prandaj komuniteti artistik i pranishëm patën rastin të shtrojnë para Ministrit, jo vetëm problemet dhe shqetësimet e tyre por edhe kërkesat e shpresat, të cilat Çeku do të mundohet t’i realizoj.

Kërkesat dhe problemet e shtruara përfshinin: ndarjen e buxhetit, planet për vitet e ardhshme në kuptimin kapital, infrastruktura për të shfaqur punë dinjitoze, ndryshimi i administrimit politik të kulturës, mënyra e zgjedhjes së komisioneve, ndarja e subvencioneve, pajisja e institucioneve me kuadro të mirëfillta, mungesa e kritikave të mirëfillta në çdo fushë të artit, krijimi i vendeve të punës për gjeneratat e reja, drejtimi i kërkesave së klientëve në mënyrë të drejtë nga administratat, regjistrimi i projekteve në një vend ku shikohet progresi i tyre dhe vendi i saktë i tyre, planet për renovimin e Teatrit, takime me punëtorët e teatrit për çështje të ndryshme, ligji për të drejtat e autorit e shumë të tjera.

Pasi u deklarua se ai nuk e ka guximin e ministrave të kaluar që të mos raportoj parregullsitë që i detekton në ministri, Çeku, me një përgjegjësi të plotë u mundua t’i jap përgjigje secilës pyetje të artistëve.

Fillimisht tregoi se janë duke punuar fuqishëm për të themeluar institucionin e Operës për të pasur një program e aktivitet në një ambient të rregullt me premiera aktive.

Tutje u shpreh se do të punojë në minimizimin e Ministrisë së Kulturës për ta kthyer në rolin e saj që e ka realisht.

“Duhet të hiqet dominimi absurd që është vënë mbi sektorin sepse tash po e vërej që Ministri ka vendosur si të ndahen subvencionet e gjë që nuk duhet ndodhur. Do të tentoj të eliminoj logjikën për të marrë projekte me shuma të vogla sepse kjo qasje e vjetër është shfrytëzuar për të shprehur ndikim politik. Komisionet tashmë janë duke u monitoruar nga media dhe duhet të ndërrohen komplet”, tha Çeku duke treguar se tash e tutje do ta mbaj kabinetin e tij larg vendimmarrjes.

Gjatë këtij diskutimi u tregua se tashmë Ministria e Kulturës është duke i zhvilluar tre databaza për kulturë, trashëgimi dhe sport ku çështja e projekteve do të trajtohet në mënyrë online ku të mos ketë më burokraci.

Krejt për fund të këtij diskutimi u fol edhe për performancat e kulturës jashtë vendit dhe përpjekjet e anëtarësimit të Kosovës në UNESCO.

“Ky diskutim rreth cilësisë artistike lidhet me prezantimin ndërkombëtar sepse kemi nevojë për të komunikuar përmes artit dhe artistëve ku fondi të ngritet në një nivel ndërkombëtar. Ndërsa në UNESCO duhet të aplikojmë vetëm atëherë kur e dimë se do të anëtarësohemi sepse dështimi i kaluar nuk do të duhej të shndërrohej në një ndëshkim afatgjatë për Kosovën”, tha Çeku.

Kështu, krejt në fund nuk munguan as edhe admirimet për KultPlus si një forum i rëndësishëm për të debatuar rreth kulturës në një strukturë të përgjithshme si dhe lumturia për atë se çka u dëgjua përgjatë natës së mbrëmshme. Kurse, pas debatit të pranishmit lanë anash shqetësimet e tyre për të shijuar nga një gotë verë e për tu kënaqur me muzikë shqiptare që po kulmonte në ambientin e KultPlus Caffe Gallery.

Eventi ishte i sponsorisuar nga Stone Castle dhe Fluidi. / KultPlus.com

Mërgim Cahani, themeluesi i Kompanisë “Gjirafa” me rrëfim inspirues në KultPlus Caffe Gallery

Themeluesi i Kompanisë së madhe “Gjirafa” do të jetë i pranishëm sot në KultPlus Caffe Gallery për të shpalosur rrëfimin e tij inspirues.

Mërgim Cahani është udhëheqës i kompanisë Gjirafa në Kosovë, e cila është një platformë e përmbajtjes me video dhe studio të produksionit, dhe kompani lidere e shitjes online.

Gjirafa, Inc., është kompania me rritjen më të shpejtë në Ballkan që ofron shërbime të internetit dhe një nga start-ups me investimin më të madh VC nga investitorë me reputacion në Evropë. Gjirafa është cilësuar në pozitën e 11 në listën ‘Deloitte Technology Fast 50 ranking’ për Evropën qendrore dhe në pozitën e parë në regjion, me rritje 1,500% në katër vitet e fundit.

Ejani dhe dëgjojeni nga afër se si Mërgim Cahani përkundër sfidave dhe dështimeve në fillim, arriti të krijojë kompaninë më të suksesshme në vend.

Përveç rrëfimit, gjatë kësaj mbrëmje do të jeni të shoqëruar edhe me nga një gotë verë e muzikë të lehtë. / KultPlus.com

Mërgim Cahani, themeluesi i Kompanisë “Gjirafa” me rrëfim inspirues në KultPlus Caffe Gallery

Themeluesi i Kompanisë së madhe “Gjirafa” do të jetë i pranishëm në KultPlus Caffe Gallery për të shpalosë rrëfimin e tij inspirues.

Mërgim Cahani është udhëheqës i kompanisë Gjirafa në Kosovë, e cila është një platformë e përmbajtjes me video dhe studio të produksionit, dhe kompani lidere e shitjes online.

Gjirafa, Inc., është kompania me rritjen më të shpejtë në Ballkan që ofron shërbime të internetit dhe një nga start-ups me investimin më të madh VC nga investitorë me reputacion në Evropë. Gjirafa është cilësuar në pozitën e 11 në listën ‘Deloitte Technology Fast 50 ranking’ për Evropën qendrore dhe në pozitën e parë në regjion, me rritje 1,500% në katër vitet e fundit.

Ejani dhe dëgjojeni nga afër se si Mërgim Cahani përkundër sfidave dhe dështimeve në fillim, arriti të krijojë kompaninë më të suksesshme në vend.

Përveç rrëfimit, gjatë kësaj mbrëmje do të jeni të shoqëruar edhe me nga një gotë verë e muzikë të lehtë. / KultPlus.com

Një rrugë përplot sfida deri në skenat ndërkombëtare, Elbenita Kajtazi: Kam qëndruar edhe pa bukë

Suada Qorraj

Fotografitë Valbon Tishukaj

Historitë e jashtëzakonshme të suksesit jo çdo herë fillojnë në rrugët e lehta nëpër të cilat përballë ecjes nuk ke pengesa. Ndonjëherë pikërisht rrugët më të vështira, ato të cilat të hedhin sa në një skaj në tjetrin, janë rrugë në të cilat ndërtohet e ardhmja. E pikërisht e tillë është edhe historia e sopranos, Elbenita Kajtazi, dikur vajzës së vogël që shiste qumësht në lagje, kurse sot gruas, zëri i së cilës ka pushtuar teatrot ndërkombëtare.

Sikurse në çdo vit tjetër, edhe këtë herë KultPlus, Ditën e Gruas e shënoi pikërisht me rrëfimin e jetës, fëmijërisë, sfidave, por edhe magjinë e majës së suksesit, të sopranos Elbenita Kajtazi, shkruan KultPlus.

Nën moderimin e gazetares Xhemile Hysenaj, sopranoja Kajtazi me një modesti të jashtëzakonshme dhe një oratori për lakmi, nisi të shpaloste kujtimet e fëmijërisë, tregoi se si kur ishte fëmijë, ruante lopën, dashurinë ndaj së cilës nuk hezitonte ta shprehte. Madje ajo rrëfeu edhe kohën kur për të ndihmuar familjen, rrugët e lagjes ku banonte i kishte shfrytëzuar si vendin ku qumështin e lopës, të cilës i kishte vënë dhe emër, e shiste.

“Pas luftës, nga shtëpia e madhe ku jetonim së bashku me axhallarët, tashmë jetonim ndaras, dhe si në çdo familje tjetër ishte bërë edhe ndarja e gjërave. Ne gëzuam një nga dy lopët e familjes. Unë e kam dashur shumë atë lopë, aq sa s’mund ta përshkruaj me fjalë, Larukë i kam thënë. Me të kam shkuar në arat e fshatit. Qumështin të cilin nëna e merrte nga lopa unë e kam shitur në lagje dhe për këtë jam shumë krenare”, kujton kështu Kajtazi një pjesë nga fëmijëria e saj.

Sopranoja thekson rrugët që bënte së bashku me lopën e familjes, nga shtëpia tek arat, kalonin edhe përmes qytetit ku ajo shpesh herë takohej me nxënësit e tjerë të shkollës, të cilët pa hezituar e përqeshin faktin që ajo kujdesej për lopën. “Mua s’më ka interesuar edhe aq shumë kjo sepse unë e kam dashur lopën time aq shumë sa fjalët e tyre nuk më lëndonin”, vazhdoi rrëfimin e saj me përplot nostalgji e komplekset nuk kishin vend te kjo artiste e madhe.

Meqë ky event po mbahej pikërisht në Ditën Ndërkombëtare të Gruas, Kajtazi kishte vendosur që në rrëfimin e jetës së saj të ndalej tek tri gratë që ja ndryshuan përgjithmonë rrjedhën e jetës.

Nëna ishte udhërrëfyesi i parë në jetën e saj. Duke e drejtuar atë vetëm drejt shkollimit, dhe insistimi i saj që Elbenita t’i ndjek ëndrrat, kishin qenë forca e parë që asaj i dhanë guxim për të provuar çdo sfidë.

Andaj, Kajtazi nuk rresht së përmenduri përkrahjen e madhe që ka marrë qysh si fëmijë nga nëna e saj. Ajo thotë se ndihet krenare për faktin se nëna e ka shtyrë gjithmonë atë dhe gashtë motrat e saj drejt shkollimit, pavarësisht kushteve të vështira në të cilën gjendej familja. Dhe pikërisht nëpërmjet kësaj shtytjeje të vazhdueshme, Elbenita Kajtazi hodhi hapat e parë drejt një karriere të suksesshme në muzikë. Fillimisht ajo përfundoi shkollën e mesme të muzikës në qytetin ku kishte lindur. Për të udhëtuar më pas drejt Prishtinës dhe për të zënë vendin e saj në Fakultetin e Arteve në kryeqytet.

Por, edhe ardhja në kryeqytet nuk ishte e lehtë. Kajtazi tregon se si për të vazhduar studimet dhe për të ja lehtësuar sado pak familjes barrën, ajo kishte filluar punën në një dyqan të rrobave.

“Në muajin e parë kur kam ardhë në Prishtinë, babai më ka ndihmuar duke më dhënë paratë e nevojshme për pagesën e konviktit dhe mensës dhe kjo ishte shuma që unë kisha për tërë muajin. Ka pasur raste kur s’kam shkuar në mense për shkak të ligjëratave të vonshme dhe kështu kam qëndruar dhe pa bukë. Por, pas një muaji kisha gjetur një punë në një butik, ku punova diku rreth një muaj e gjysmë”, deklaroi Kajtazi.

Kajtazi kujton edhe një nga ditët në këtë punë ku edhe kishte takuar një nga profesorët e saj, të cilit disa herë i kishte munguar në orën e mësimit. Teksa flet për të, Elbenita tregon se si ai i kishte kërkuar që ta linte punën ngase ai do të bënte të pamundurën që Elbenitës t’i siguroi një vend në Filharmoninë e Kosovës, ngase ajo posedonte një zë e talent të jashtëzakonshëm.

Pranimi në Filharmoninë e Kosovës dhe përfundimi me sukses i studimeve shënon ëndrrën e çdo prindi për fëmijën e tyre, njëlloj sikurse edhe për prindërit e Elbenitës. Por, ëndrrat e sopranos nuk ndaleshin këtu, ajo synonte të arrinte më tepër, të ndërtonte karrierën e saj jashtë kufijve të vendit.

Elbenita tregon se si në atë kohë gjendej përballë një dëshpërimi ngase kishte marrë një refuzim nga një këngëtar i famshëm shqiptar, dhe madje kishte menduar që të ndryshonte profesionin dhe të bëhej avokate. Por, ishte pikërisht intervista e Ermonela Jahos në njërin nga televizionet shqiptare, që Elbenitës i dha guximin t’i shkruaj asaj dhe t’i kërkoj ndihmë.

“E kam marrë telefonin dhe po i shkruaj në Facebook me një mesazh shumë të gjatë, ja dërgova disa video, duke i shpjeguar se nuk po i kërkoj t’më nxjerrë nga Kosova, por thjeshtë të më tregoj se sa vlejë. Ermonela ma ka kthyer mesazhin brenda dy minutave dhe më ka thënë se ngase i pëlqen zëri im ajo dëshiron të më ndihmoj”, tregon kështu me përplot emocione sopranoja, e ku nuk i munguan as lotët.

Këtë bisedë që ajo e bëri me Ermonelën, e konsideron si një nga bisedat që i ka ndryshuar jetën më së shumti dhe për të mirë. Tutje ajo shpjegon dhe takimin e saj të parë me Ermonelën dhe këngën që ka kënduar për të.

“Ermonela Jaho më ka dhënë një qafore me zemër dhe ka thënë që zemra e saj do jetë gjithmonë me mua”, rrëfen tutje Kajtazi.

Ishte Ermonela ajo që e ndihmoj Elbenitën që të konkurroj në një garë në Itali. Teksa rrëfen peripecitë e këtij rrugëtimi, ajo thotë se kur kujton këtë kohë, e mendon veten mjaft të guximshme sepse duhet guxim të shkosh nga një vend ku nuk ka as sallë të operës, në një garë ku marrin pjesë artistë nga e gjithë bota.

“Kam shkuar tre herë në atë garë, deri sa kam zënë vendin e parë”, thotë Kajtazi duke na dëshmuar për këmbëngulësinë e saj drejt suksesit.

Por, ndryshimi më i madh në jetën e Elbenitës ende nuk kishte ndodhur, ngase ditët e kaluara në Amerikë, kur kishe shkuar të përfaqësonte Kosovën, i dhanë kahje tjetër jetës së saj. Kajtazi tregon se si kishte menduar të mos largohej nga Amerika, të qëndronte atje dhe të bënte një ndryshim në jetën e saj, duke lënë pas familjen, nënë babin, por edhe Ardianin, që tashmë është edhe bashkëshorti i saj.

“Në Amerikë takova regjisoren Vera Kalabria ku në njërën nga ditët teksa qëndronim bashkë në kamp i thashë se kam vendosur që të mos kthehem në atdhe por të qëndroj në Amerikë, në atë kohë kisha një ambicie të madhe por një pjekuri shumë të vogël. Ishte Vera ajo që më këshilloi që të kthehesha në Kosovë, duke premtuar se në momentin që unë do marr shengen vizën ajo do më ndihmonte”.

Duke qenë një vajzë luftarake, Kajtazit nuk ju deshën më shumë se një muaj që të siguronte vizën dhe t’i shkruante Verës, gruas së tretë në jetën e saj që i dha shtysën e fundit ndoshta për nisjen e një karriere të suksesshme. Ajo tregoi me përplot emocione teksa e shpjegonte edhe me duar reagimin befasues që kishte marrë nga Vera Kalabria.

Fillimisht Kajtazi kishte shkuar në Vjenë ngase aty kishte dhe familjarë të saj, ku dhe fitoi bursë studimi që në audicionin e parë, por për shkak të kushteve jo të mira ekonomike ajo duhej ta refuzonte atë.

Një gjë e tillë nuk ndali dot shpirtin luftarak dhe kërkues të Elbenitës, me ndihmën e Verës ajo udhëton për në München, ku do të mbante audicion në teatrin e këtij qyteti.

“Kur shkova në München drejt e në audicion me pantallona dhe atlete, teksa teatri ishte aq i madh dhe po aq i bukur”, rrëfen sopranoja.

Teatri i Münchenit kishte pranuar pa hezitim që Elbenitën ta bënte pjesë të ekipës së vet, mirëpo pikërisht itendanti i atij teatri, që e kishte përkrahur Kajtazin që në momentin kur kishte hyrë brenda e kishte udhëzuar që të mos pranonte një gjë të tillë sepse më pas do të kishte një karrierë të shkurtër operistike duke i siguruar asaj një tjetër audicion në Operën Gjermane të Berlinit. Madje ai i kishte ndihmuar edhe me pagesën e rrugës duke i lënë dhe një letër në të cilën i uronte fat.

Shkuarja në Berlin e takoi prapë Elbenitën me Verën ku këtë herë i kishte ndihmuar sopranos që në audicion të mos shkonte e veshur me pantallona siç kishte bërë deri atëherë. Dhe nga këtu fillon dhe karriera e saj e suksesshme në botën e operës ngase ajo tashmë ishte pranuar në Operën Gjermane të Berlinit.

Kajtazi madje tregon se si në provën e parë kishte shkuar dhjetë minuta me vonesë, e të cilën e konsideron si një nga mësimet më të mëdha të jetës sepse nga ajo ditë ajo kishte mësuar kulturën e të arriturit me kohë në prova.

Kajtazi rrëfen edhe për paraqitjen e saj të parë në skenën e operës, emocionet por dhe frikën që ka përjetuar, ngase për të ishte hera e parë që luante në një skenë aq të madhe e me një publik aq të madh. Ajo e konsideron shumë të rëndësishme faktin që pavarësisht hezitimeve të saja se nuk kishte arritur të luante si duhej në shfaqje, ishte pikërisht regjisorja ajo që e kishte frymëzuar dhe bërë më të fortë e duke e vënë në pah punën e mirë që kishte bërë.

Në mbrëmjen e organizuar nga KultPlus, Elbenita i kishte të pranishëm edhe familjarët, por një gjë të tillë nuk i has shpesh ta përjetojë edhe në skenat ndërkombëtare.

Shkaku i vizave, familjarët e saj rrallë kanë qenë të pranishëm, por që pjesërisht ata kanë arritur të shohin shfaqje të Elbenitës në skenat ndërkombëtare e ky për të mbetet një emocion i veçantë.

Kajtazi, përkundër suksesit, një bashkëpunim të mirë vazhdon ta mbajë me Filharmoninë e Kosovës dhe festivalet klasike në vendin tonë. Sopranoja tregoi se nuk përjashton mundësinë e mbajtjes së një koncerti në Kosovës së shpejti, mirëpo që sipas saj ende nuk ka ndonjë gjë definitive në këtë aspekt ngase akoma janë në bisedime e sipër.

Krejt në fund të këtij rrëfimi inspirues, ishte edhe publiku ai i cili me pyetjet e tyre u interesuan më tepër edhe për faktin nëse Elbenita ka mirësinë dhe vullnetin që tu ndihmonte studentëve, njëjtë si Ermonela që i kishte ndihmuar asaj dhe publiku vetëm sa e kuptoi që Elbenita tashmë e kishte bërë një gjë të tillë e do të vazhdonte ta bënte sa herë që të kishte mundësi.

Të pranishmit, të emocionuar pafund nga ky rrëfim, pas përfundimit të ngjarjes, e takuan nga afër Elbenitën duke e përgëzuar për guximin e ku nuk mungonin as fotografitë e shumta. / KultPlus.com

Elbenita Kajtazi nesër në KultPlus Caffe Gallery, vjen me një rrëfim inspirues

Nesër duke filluar nga ora 19:00 në ambientet e KultPlus Caffe Gallery do të organizohet bashkëbisedim me sopranon e njohur kosovare, Elbenita Kajtazi.

Kajtazi që tash e sa vite është duke shënuar një karrierë të bujshme në skenën ndërkombëtare. Kjo mbrëmje përkon me festën e 8 Marsit, festës së gruas, ku Elbenita Kajtazi është shembulli më i mirë i një gruaje që ka luftuar për të arritur suksesin e saj.

Jeni të ftuar të jeni pjesë e kësaj mbrëmjeje ku do të përjetoni nga afër rrëfimin e suksesit të artistes Kajtazi.

Poashtu pas diskutimit keni mundësi ta takoni edhe personalisht artisten, duke shijuar edhe nga një gotë verë. / KultPlus.com

Një gotë verë e muzikë për dashni më 14 Shkurt në KultPlus Caffe Gallery

KultPlus Caffe Gallery po hap dyert për të dhuruar dashuri e për ta bërë më të ngrohtë ditën e 14 Shkurtit.

Ditën e dashnisë do ta festojmë bashkë me këngët më të mira që i këndojnë kësaj ndjenje dhe me nga një gotë verë.

Nën zërin dhe tingujt fantastik të muzikës së Endrit Rexhepit, pas gotës së parë të verës, gotën e dytë e ke gratis nga KultPlus Caffe Gallery.

Bashkoju karavanit të festës së dashurisë më 14 shkurt, duke filluar nga ora 14:00 e deri më 21:30. / KultPlus.com

Në KultPlus Caffe Gallery, artistët diskutuan me Kurtin dhe Osmanin për problemet me të cilat përballet ky komunitet

Suada Qorraj

Ambientet e  KultPlus Caffe Gallery tashmë kishin hapur dyert për të mirëpritur artistë e regjisorë të shumtë, të cilët tashmë po prisnin që të takoheshin dhe diskutonin për artin dhe kulturën me liderin e Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti dhe Presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, shkruan KultPlus.

Ishte gazetari Arbër Selmani ai që hapi mbrëmjen duke falënderuar të ftuarit, por edhe dy figurat kyqe të kësaj mbrëmjeje.

Teksa e tërë vëmendja tashmë ishte përqendruar pikërisht tek katërshja që qëndronte përballë komunitetit të artistëve, Vjosa Osmani filloi fjalimin e saj duke treguar se është çdo herë kënaqësi e madhe takimi me artistët.

Ajo shtoi më pas se ky vit ka qenë një vit i suksesshëm për filmin e Kosovës, duke potencuar filmin “Zgjoi”, me regji të Blerta Bashollit, por edhe duke vënë theksin në atë se përgjatë këtij viti, kultura dhe tradita shqiptare me një sukses të madh po i shpaloset botës.

“Ky vit ka qenë tepër i suksesshëm, e kemi suksesin e fundit me filmin “Zgjoi”, të Blerta Bashollit, sukses që na ka bërë krenarë të gjithëve.  Pastaj, këto ditë po shohim se si Rita Ora do ta prezantojë traditën tonë, veshjet tona, nëpërmjet një videoklipi të ri, suksese këto që nuk janë të vetme, sepse nëpërmjet kulturës, artistët po promovojnë kulturën tonë”, ka thënë para të pranishmëve Osmani, e cila ka shtuar se edhe këtë vit shpreson në suksese të mëdha të komunitetit të artistëve, sukses që e kanë dëshmuar tash e shumë vite, e që sipas saj, për fat të keq, politikanët dukshëm kanë pas performancë më të dobët se sa komuniteti i artistëve.

Tutje ajo ka shtuar se përkrahja që do ti japin kulturës nuk do të jetë përkrahje vetëm për artistët, por një përkrahje për shtetin, sepse ky komunitet është imazhi dhe pasqyra më e mirë e një shteti. E sipas saj një shtet i mençur investon në një imazh të mirë, e briliant që artistët kanë ndërtuar përgjatë viteve.

Ndërkaq lideri i Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kuri shpalosi programin qeverisës të partisë së tyre, gjithnjë në fokus të artit dhe kulturës. A theksoi se në ketë program përfshihen institucionet e artit, krijimi i Teatrit te Operas dhe Baletit e shumë investime të tjera.

“Me qeverisjen tonë, pas zgjedhjeve të 14 shkurtit, institucionet e artit do të kenë buxhet vetjak dhe të qëndrueshëm, pra nuk do të varen nga Ministria në linja buxhetore. Teatri Kombëtar dhe teatrot e qyteteve do të kenë të garantuar financimin e rregullt dhe fondin e shtuar për projektet artistike. Njëjtë dhe për baletin, ansamblin dhe institucionet e tjera. Do ta themelojmë edhe Teatrin e Operas dhe Baletit si institucion të vetëqëndrueshëm”, deklaroi ndër të tjera Kurti.

Kurti shtoi se në plan programin e tyre zgjedhor përfshihet edhe shpëtimi i trashëgimisë në rrezik, por edhe mbrojtja e përhershme e aseteve të trashëgimisë kulturore.

Kurse Ardianë Pajaziti, kryeredaktore e KultPlus ka thënë para të pranishmëve se pikërisht në mbrëmjen e sotme, në ambientet e KultPlus Caffe Gallery janë mbledhur artistë të profileve të ndryshme, që presin mbështetjen e institucioneve shtetërore për jetësimin e projekteve dhe ideve të tyre.

“Artistët vazhdojnë të jenë imazh i mirë i Kosovës, andaj, një mbështetje institucionale më e madhe ndaj këtij komuniteti, është shumë i rëndësishëm për artistët por edhe për imazhin e Kosovës”, ka thënë Pajaziti.

Më pas, Pajaziti bashkë me Osmanin dhe Kurtin kanë takuar veç e veç të gjithë artistët pjesëmarrës, të cilët edhe kanë treguar për idetë dhe mundësitë e bashkëpunimit në jetësimin e projekteve të ndryshme. Ndërkohë, të pranishmit kanë pas rast të shohin për së afërmi ekspozitën e Yllka Letit, ekspozitë që vazhdon të jetë e hapur në ambientet e KultPlus Caffe Gallery

(Ngjarja u mbështet nga Stone Castle, Fluidi, Birra Prishtina dhe Uji Dea) /KultPlus.com

Yllka Leti në hapjen e ekspozitës së saj: Tash e disa vite unë pikturoj që të jetoj

Jeta Zymberi
Fotografitë: Nok Selmani

Është e jashtëzakonshme kur zemrat humane bëhen bashkë për një kauzë të veçantë. I jashtëzakonshëm është edhe arti i Yllka Letit, vajzës 14 vjeçare e cila është e diagnostikuar me sëmundjen Fibrozë Cistike e që përmes artit të saj ajo siguron terapinë mujore që i kushton hiq më pas se deri në 1700 euro në muaj, shkruan KultPlus.

“Kjo ekspozitë nuk është e zakonshme, kjo ekspozitë është e jashtëzakonshme”, shpalosi mbi 10 punime të Yllka Letit në ambientet e KultPlus Caffe Gallery duke bërë bashkë kështu shumë artdashës, politikanë e artistë.

Që situata e 215 fëmijëve të prekur nga kjo sëmundje të përmirësohet, që zëri i tyre të dëgjohet e kërkesat të ju plotësohen, Yllka sonte u bë zëri i shumë fëmijëve të tjerë që vuajnë nga e njëjta sëmundje.

Në hapje të ekspozitës, moderatori Arbër Selmani u shpreh se ekspozita vjen si një nismë për të ju dal në ndihmë të gjithë fëmijëve që vuajnë nga kjo sëmundje.

Tutje fjalën e mori nikoqirja e kësaj mbrëmje, Ardianë Pajaziti e cila tha se kjo ekspozitë duhet të shërbejë si nismë drejt një kauze më të madhe.

“Yllka Leti është një vajzë e re e cila detyrohet që përmes artit të saj të sigurojë barnat të cilat janë shumë të kushtueshme. Urojmë që institucionet e vendit t’i dalin në ndihmë Yllkës dhe gjithë fëmijëve të tjerë dhe Yllka pikturën ta ketë pasion e jo detyrë sepse kjo njëherit është edhe shkelje e të drejtave të fëmijëve”, theksoi Pajaziti.

Prezenca e Yllka Letit po i jepte kësaj mbrëmje hijeshi të shtuar. Por kur ajo mori fjalën, emocionoj të gjithë.

“I vetmi moment kur unë Yllka Leti ndjehem gjallë është kur unë jam duke pikturuar. Pra, tash e disa vite unë pikturoj që të jetoj”, ishin fjalët hyrëse të Yllkës për të vazhduar tutje të na njoftoj me atë që ajo ballafaqohet çdo ditë.

“Që kur kemi lindur vuajmë nga kjo sëmundje e rëndë, e ngarkuar me barna, trajtim të shtrenjtë, terapi të përditshme. Prindërit tanë vërtetë po luftojnë duke kërkuar barna në çdo vend të botës e nga njerëz të panjohur. Njerëzit tanë mbetën duke na premtuar. Vendi jonë nuk po përmirësohet, zëri jonë nuk po dëgjohet, kërkesat tona nuk po plotësohen”, u shpreh Yllka.

Yllka Leti

Krejt për fund ajo kishte një lutje për të gjithë e në veçanti për institucionet e vendit: “Ju lutem që të na ndihmoni, dua të ndjehem e gjallë edhe kur nuk pikturoj, Dua të pikturoj me dëshirë , me dashuri, e jo që të mbijetoj. Zgjedhje shumë e zgjidhje hiq!”, theksoi artistja e re.

Për të futë barnat e saj në listën e barnave esenciale ka pas disa herë negociata dhe premtime nga politikanët dhe udhëheqësit nëpër vite, por një gjë e tillë nuk është realizuar deri tani.

Në këtë ngjarje ishin ftuar edhe krerët e partive të Kosovës, që të jenë të pranishëm dhe të shohin për së afërmi ballafaqimin e kësaj vajze, e cila në vend se të krijonte për pasion, ajo detyrohet të krijojë e të shes pikturat për sigurimin e terapisë së saj.

Por të pranishëm ishin vetëm dy prej tyre. Lideri i Vetëvendosjes, Albin Kurti i cili ishte i shoqëruar edhe nga ish ministri i Ministrisë së Shëndetësisë Arben Vitija, dhe ish ministri i Shëndetësisë Uran Ismaili e që me prezencën e tyre sikur i dhanë një siguri më tepër Yllkës që dora e shtetit do të shtrihej mbi këta fëmijë.

Në një fjalë rasti, Albin Kurti u shpreh se ndihet me përgjegjësi të dyfishtë, që jo vetëm të nxjerr vendin nga pandemia, por njëkohësisht edhet këta 215 fëmijë që kanë Fibrozën Cistike të trajtohen nga shteti.

“Jam shumë i nderuar dhe i gëzuar që po marr pjesë në këtë ekspozitë në Galerinë Kult Plus ku po ekspozohen punimet e një artisteje të re, shumë produktive e cila këto punime i ka realizuar gjatë kohës së pandemisë Covid-19, që na ka pllakosur të gjithë neve, ndërkohë që kjo ka edhe një sëmundje shumë më të rëndë se kjo tjetra që e ndan me neve, ajo e Fibrozës Cistike. Ne jemi edhe të privilegjuar që e kemi Yllkën dhe po i shohim punimet e saj, por njëkohësisht edhe me përgjithësi të dyfishtë që jo vetëm ta nxjerrim vendin tonë nga kjo pandemi, por njëkohësisht edhe këta 215 fëmijë që kanë Fibrozën Cistike të trajtohen nga shteti”, ka thënë Kurti duke u zotuar që do të bëjnë një rikthim që barnat e nevojshme për Fibrozën Cistike të jenë në listën e barnave esenciale.

Ndërsa ish-Ministri i Shëndetësisë, Uran Ismaili i cili pati punuar që këto barna të hyjnë në listë, u shpreh se do të vazhdojë të punojë që të ketë një reagim sa më të shpejt nga institucionet përkatëse.

“Kjo ekspozitë është një ide e jashtëzakonshme sepse është një platformë që e rritë edhe nevojën te të gjithë fëmijët që janë me sëmundje të rralla. Nëpërmjet Yllkës ne e kuptojmë një realitet që gjendet në shumë familje dhe në këtë rast një gjë e tillë është mëse e mirëseardhur, por në anën tjetër nuk duhet të harrojmë edhe obligimin që shteti  ka ndaj tyre”, u shpreh Ismaili duke uruar që të ketë një reagim më të shpejtë nga gjithë institucionet përkatëse në këtë rast.

“Shpresoj që do të gjejmë një vullnet pak më të madh politik dhe të realizojmë, ne kemi bërë një punë dy vjeçare deri në përpilimin e asaj liste.”

Krejt për fund, të pranishmit përveç që i shijuan pikturat, shumica nga ta vendosën të marrin një copë “Yllkë” me vete. Një ndihmë e vogël ndoshta për Yllkën por një zemër e madhe që do të thotë shumë.

Kujtojmë që ekspozita shitëse e Yllka Letit do të qëndrojë e hapur për dy javë në KultPlus Caffe Gallery dhe të gjithë të interesuarit janë të mirëseardhur çdo ditë nga ora 8:00 – 21:00.
Kjo mbrëmje u organizuar edhe me mbështetjen e “Stone Castle” dhe “Fluidi”. / KultPlus.com

Në KultPlus Caffe Gallery mbahet leximi skenik ‘Ella dhe Shega’

Në ambientet e KultPlus Caffe Gallery pasditen e sotme u mbajt leximi skenik ‘Ella dhe Shega’ e autores Florie Bajoku nën regjinë e Iliriana Arifit. Pjesë e këtij leximi skenik ishin edhe aktorët e mirënjohur kosovar Shpëtim Kastrati, Florieta Bajraktari, Flaka Latifi dhe Egzon Mustafa, shkruan KultPlus.

‘Ella dhe Shega’ është një shfaqje tipike për fëmijët se si ata duhen të shfaqin ndjeshmëri ndaj njëri – tjetrit kur ata gjenden në situata të pafavorshme, qofshin ato materiale apo të natyrave të tjera, dhe si ata duhet të reagojnë kur miku i tyre është në hall apo nevojë.

Për shkak të situatë së krijuar nga pandemia “Fondacioni Mute” u detyrua që planifikimet e veta teatrore ti modifikoj dhe adaptoj që të jenë të realizueshme, e njëkohësisht që tu dhuroj fëmijëve një performancë me temë edukative dhe festive, siç dhe duhet të jenë festat e fundvitit.

Teatri i ndihmon fëmijët që të përshtaten që të mos shohim një imazh të ri çdo 3-4 sekonda dhe të kuptojnë se diçka mund të jetë argëtuese dhe tërheqëse pa një ndryshim të vazhdueshëm të pamjes. Ata do të mësojnë se si të ulen në heshtje dhe të respektojnë emocionet e të tjerëve duke i dëgjuar ata dhe duke ndjerë empati ndaj tyre.

Fondacioni Mute që nga viti 2016 përfshinë edhe fëmijët në teatër përmes projektit “Unë/ ty, dashuri në paketë”, i cili është përcjellur me shfaqje teatrore që nga viti 2016, mirëpo që këtë vit nuk u organizua për shkak të pandemisë./ KultPlus.com

Mbahet dita e parë e trajnimit të gazetarëve mbi të drejtat e komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian

Gazetare Suada Qorraj

Fotografitë Nok Selmani

Në ambientet e KultPlus Caffe Gallery gjatë ditës së sotme është mbajtur dita e parë e trajnimit për gazetarë mbi të drejtat e komuniteteve rom, ashkali dhe egjiptian. Ky trajnim ka për synim rritjen e të drejtave kundrejt këtyre komuniteteve, shkruan KultPlus.

Në këtë trajnim i cili është edhe një nga projektet e KultPlus, pjesëmarrësit patën mundësinë që të njoftohen me gjendjen e mediave dhe raportimin që bëjnë këto media lidhur me komunitetet rom, ashkali dhe egjiptas. Në ditën e parë u bë njoftimi me rregullat dhe etikën që duhet ndjekur gjatë këtyre raportimeve si dhe shkeljeve të shumta që janë bërë deri më sot.

Kryeredaktorja e KultPlus, Ardianë Pajaziti u shpreh se projekti i cili ka filluar të implementohet që në muajin maj është një përvojë dhe shembull për mediat tjera se si duhet të nxirren rrëfime jo vetëm nga komunitetet pakicë, por edhe gjithë shoqërinë në përgjithësi.

“Projekti që kemi realizuar prej majit e deri më tash, me një qasje pa i prezantuar si viktima, persona të ndryshëm nga komuniteti rom, egjiptian dhe ashkali ka qenë një përvojë dhe një shembull edhe për mediet tjera se si mund të nxjerrim rrëfime model jo vetëm për komunitetet pakicë por për shoqërinë në përgjithësi. Mediet, dhe jo vetëm mediet duhet të kenë parasysh që komunitetin pakicë nuk duhet ta trajtojmë as me përkëdhelje por as me sforcim, por të paraqesin gjendjen e tyre në mënyrën më të rrjedhshme, duke respektuar etikën e gazetarisë”, ka thënë Pajaziti.

Ajo ka shtuar se rrëfimet e publikuara deri më sot kanë dëshmuar se në vend ka shumë persona të rëndësishëm nga komunitetet që kanë bërë një punë të madhe për të dëshmuar vetën e tyre.

“Rrëfimet që kemi nxjerrë deri më tani kanë treguar se kemi shumë persona të rëndësishëm nga komuniteti pakicë që kanë bërë shumë për komunitetin e tyre duke dëshmuar se vetëm me punë mund të jesh i barabartë në çdo fushë të cilës edhe i takojnë këto profile”, ka përfunduar kryeredaktorja.

Ndërkaq Imer Mushkolaj, ligjëruesi kryesor i këtij trajnimi tha se kjo ditë ishte mjaft interesante. Sipas tij asnjëherë nuk është mjaftueshëm të flasim për komunitetet pakicë, e sidomos në rastet kur në media është problematike mënyra e qasjes së tyre kundrejt këtyre temave.

“Ishte ditë interesante për shkak se folëm për gjëra interesante. Nuk është asnjëherë e mjaftueshme me folë për komunitetet, sidomos komunitetet jo shumicë me idenë që mediat dhe gazetarët kanë probleme me mënyrën qysh ju qasen. Ndonjëherë edhe pa vetëdije dhe për këtë shkak, pra është e rëndësishme të diskutohet edhe të shihet se cilat janë mënyrat më të mira që këto komunitete me u trajtu në mënyrë të barabartë sikurse edhe pjesëtarët e komuniteti shumicë në kohën ose në rastet kur raportojmë për ta”, tha Mushkolaj.

Ai ka shtuar se hapësira që u kushtohet komuniteteve pakicë kryesisht fokusohet tek rastet që kanë të bëjnë me krimin, kronikën e zezë si dhe rastet sociale. Sipas tij në media ekziston një hapësirë shumë e vogël që u kushtohet arritjeve te pjesëtareve të komuniteteve pakicë.

“Për fat të keq hapësira që ju ofrohet është më shumë e fokusuar tek rastet që kanë të bëjnë me krimin, kronikën e zezë dhe me rastet sociale, po pak i jepet hapësirë asaj anës tjetër të pjesëtareve të komuniteteve që ka të bëjë me anën e “ndritshme”(ta themi në thonjëza), kryesisht më pjesëtaret e komuniteteve që kanë arrit diçka në jetë, që janë student të zotët, mjek të zotët apo edhe artist, e kjo është e rëndësishme të publikohet në mediat tona, që të mos krijohet përshtypja tek publiku se jeta e këtyre komuniteteve është vetëm bardh e zi”, shtoi tutje Imer Mushkolaj.

Kurse njëra nga pjesëmarrëset e këtij trajnimi, Edona Shala tha se përgjatë këtyre dy ditëve pret të mësoj më tepër rreth raportimit korrekt për komunitete të cilat janë të margjinalizuara. Ajo ka shtuar se synon të aftësohet që t’ju ikë raportimeve të zakonshme steriotipizuese që bëhen kundrejt pjesëtareve të komuniteteve pakicë.

“Unë prej këtij trajnimi pres të mësoj më shumë për të drejtat e komuniteteve dhe si të raportoj korrekt për këto komunitete të cilat janë të margjinalizuara. Gjithashtu pres të aftësohem se si të mos bëjë stigmatizim dhe të mos paraqes stereotipet e zakonshme që paraqiten gjithmonë në shumicën e mediave”, tha ajo.

Tutje Shala ka shtuar se paraqitja e komuniteteve në media nuk fokusohet në të dy anët e medaljes, duke e mënjanuar tregimin e storieve të suksesit për këto komunitete.

Trajnimi do të vazhdoj edhe gjatë ditës së nesërme  dhe pas përfundimit të këtij trajnimi gazetarët pjesëmarrës do të realizojnë nga një artikull për komunitetin rom, ashkali dhe egjiptian.

Ky trajnim është pjesë e projektit “Mbështetja e mediave dhe gazetarisë për të drejtat e njeriut në Kosovë”, përkrahur nga zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë dhe realizuar nga Kosovo 2.0, CEL dhe QKSGJ./ KultPlus.com

“Tana art” realizon lexim skenik të dramave shqipe nën regjinë e Iliriana Arifit

Organizata për kulturë dhe teatër “Tana art” realizon leximin skenik të dramave të shkruara nga dramaturgët që janë ndër më të rëndësishmit të letërsisë shqipe në Kosovë. Leximi skenik do të bëhet nën regjinë e regjisores së teatrit, Iliriana Arifi.

Bashkëpunëtorët profesionalë të “Tana art”, në koordinim me regjisoren Iliriana Arifi, për lexim skenik i kanë përzgjedhur këto drama: “Molla e Adamit”- Fadil Hysaj, “Përralla klaustrofobike”- Haqif Mulliqi, “Vorbulla”- Besim Rexhaj, “Poetika e turpit”- Jeton Neziraj, “Ifgjenia kukull”- Arian Krasniqi, “N’dry”- Arta Arifi dhe “Shkumësi”- Naser Shatrolli.

Gjatë këtij eventi do të lexohen dramat e shkruara nga emra dramaturgësh, që janë ndër më të rëndësishmit në letërsinë e sotme shqipe që shkruhet dhe botohet në Kosovë.

Ndërkaq, leximi artistik dhe skenik do të bëhet nga aktorët mjeshtërorë të skenës sonë teatrore, siç janë: Melihate Qena, Aurita Agushi, Afrim Muçaj dhe Artan Gecaj.

Eventi do të mbahet të enjten (26/11/2020), ora 16:00, në KultPlus Caffe Gallery që ndodhet në lagjen Ulpiana të Prishtinës (Rr. “Isa Boletini”, Soliteri 3/2-1, te fontana në Ulpianë)

Organizata për kulturë dhe teatër “Tana art” dhe regjisorja Iliriana Arifi ju urojnë mirëseardhje në këtë aktivitet kulturor! / KultPlus.com

PEN Qendra e Kosovës përkujton sot Mirko Gashin

PEN Qendra e Kosovës sot përkujton poetin dhe boemin Mirko Gashi.

Përkujtimi mbahet në orën 17.00 në KultPlus Caffe Gallery.

 Për veprën e Mirko Gashit do të flasin Osman Gashi dhe Naime Beqiraj. Mbrëmjen përkujtuese e udhëheq Sali Bashota.

Kjo është mbrëmja e dhjetë dhe e fundit e planifikuar për sivjet nga PEN Qendra e Kosovës në kuadër të projektit “Ora e Shkrimtarit”, përkrahur nga MKRS-ja. / KultPlus.com

Për herë të parë flet pas kryqëzimit mediatik, Matoshi: Nuk e kam pritë këtë reagim, synuan të më shkatërrojnë pse e dua një njeri

Suada Qorraj

Ndonëse sukseset e saja janë panumërta, madje pikërisht në natën e tridhjet e një tetorit ajo kishte fituar çmimin e aktores më të mirë në festivalin e filmit “Mostra de Valencia” në Spanjë, Adriana Matoshi u bë cak i sulmeve e fryrjeve në rrjetet sociale, por edhe nga ana e mediave. E ky sulm shpërfaqi edhe një herë një nga anët e errëta të shoqërisë, racizmin e ndërtuar mbi baza etnie e ngjyre. Ishte pikërisht ky racizëm dhe kryqëzimi drejtuar aktores në rrjetet sociale që u diskutua natën e mbrëmshme në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, shkruan KutlPlus.

Aktorja Adriana Matoshi gjatë këtij diskutimi pohoi se e dinte se lidhja e saj do të zgjonte kureshtje, mirëpo nuk ja kishte marrë mendja që do të bënte një bujë kaq të madhe. Ajo madje përmendi edhe kohën kur lojtarët Anglez nuk u mirëpritën mirë në Ballkan, e pikërisht në atë kohë secili ndihej krenar për faktin që kosovarët nuk janë një popull racist, por nuk e mendonte që do vinte ku si pasojë e racizmit do të gjykohej për zgjedhjen e saj personale.

“Pak a shumë ma ka marr mendja që ka me zgju kureshtje, sidomos tek portalet, por nuk ma ka marr mendja që një dalje e imja publike për lidhjen time personale ka me marrë bujë kaq të madhe dhe ka me u përfolë kaq shumë tek njerëzit. Më herët kur ka luajtur Anglia me Kosovën futboll në Prishtinë e di që është bërë një hallakam e madhe sa i përket racizmit dhe se nuk janë pritur mirë në ballkan, dhe janë ndje aq mirë që ne si popull nuk jemi racista. Por, kur dola unë për një sen personal veç u ngulfata, nuk ma ka marrë mendja qaq shumë që ka me shku deri diku ku se kam pritë”, theksoi Matoshi.

Aktorja ndër të tjera theksoi edhe fjalët e mira që ka marrë gjatë kësaj kohe. Sipas saj përderisa kishte të bënte me ndjenjat e saja, miratimin e prindërve dhe fëmijëve të saj, si dhe përderisa tashmë kishte lindur një dashuri mes dy personash, atëherë nuk i bënte keq askujt.

“Kam pasur përkrahje edhe prej njerëzve të ndryshëm, prej njerëzve edhe të mëdhenjë. Mesazhet që vini gjatë kësaj kohe ishin si me ma zanë frymën, se unë nuk disha a është mirë, a është keq. Por, duke u nis prej ndjenjës tem, prej shpirtit tem dhe kur i kam analizu dhe jam ulë me mendu mirë se çka kam bërë. Unë kamë rënë dakord me familjen time, me prindërit e mij, me fëmijët e mij, me veten time, edhe kam thënë kërkujna keq nuk i kam bërë. Unë jam duke e dashtë një njeri edhe ai është duke më dasht mu dhe përderisa dy vetë duhen nuk ka asnjë të keqe”, tha Adriana Matoshi.

Përgjatë këtij debati Matoshi shpjegoj se për të nuk ka qenë e lehtë të përballet me diçka që nuk e kishte imagjinuar ndonjëherë se do ti ndodhte. Ajo foli edhe për faktin se si për një moment nëna, aktorja por edhe personi i thjeshtë në rrugë ishte shuar e shndërruar brenda një dite në një objekt bullizmi.

“Nuk ish aspak e lehtë me u përballë me diçka që nuk e kisha imagjinu, nuk është lehtë kur ti nuk i ke bo kërkujt keq, nuk e ke mendu për asnjë njeri keq diçka ose nuk e le lëndu, as nuk ju ke përzi kërkujt në familje, as nuk ke shkatërru dikë. Dhe për një moment prej të gjithë atyre lëvdatave që i kam pas si aktore, si nënë, si person i thjeshtë në rrugë, për një moment krejt qajo Adriana e mirë që jam kon për ton jetën për një ditë u shu komplet. Nuk o shu te unë absolutisht se unë e kam cekë një lidhje mu nuk më ka bo as ma te mirë as ma të keqe mu më ka bo veç ma të lumtur edhe nuk kam mendu qe ka me i pengu dikujt lumturia jeme deri në atë pikë”, vazhdoi tutja aktorja.

Ndërkaq për panelistin , si dhe psikologun Fitim Uka ishte e rëndësishme realizimi i një debati të tillë, për një ngjarje të tillë që vë në pah atë se çka ne jemi si shoqëri. Sipas tij ajo se çka ka përjetuar aktorja është reflektimi i sjelljes tonë në mjediset familjare dhe edukimin racist që ju bëjmë brezave të rijnë.

“Është mirë që është realizu një debat i tillë sepse jemi lodhë prej debateve politike që na nxjerrin të mirë para ekraneve, por mandej bie një ngjarje e tillë dhe e kuptojmë se kush jemi në realitet. Me thanë të drejtën unë kisha dasht me i kërku falje Adrianës, për shkak që mendoj se jemi bashkëfajtor për atë që ka ndodhë sepse në një mënyrë apo tjetrën në mjediset tona familjare, në mënyrën se si ne sillemi dhe i përbrendësojmë disa norma e parime të caktume ne i kemi eduku brezat e rijnë që me qenë kaq racist, aq racist sa që ndërhyjnë edhe në jetën personale të dikujt deri në masën që do të jenë kriteret tona ato që duhet të përcaktojnë se kush duhet ta takojë dikë, apo kush duhet të lidhet emocionalisht me dikë tjetër.” tha Uka.

Sipas psikologut ne si shoqëri kemi tendencën që të paragjykojmë personat e gjërat që i cilësojmë të huaja, madje edhe ti portretizojmë si inferiore. E sipas tij pikërisht ky inferioritet përbën edhe thelbin e racizmit tonë.

“Përderisa jam i bindur që ne edhe në mjediset tona familjare shpesh herë edhe në shkollë por të motivum edhe prej mediave i promovojmë disa prej roleve, modeleve të cilat janë raciste edhe ksenofobe për shkak se e kemi këtë tendencën se ajo që është e huaj, ajo që është e ndryshme prej nesh gjykohet aq vrazhdë sa të tingëllojë dhe të portretizohet si inferiore ky është thelbi i racizmi, pra ne e kemi tendencën që çfarëdo individi grupi të caktuar në momentin kur ata nuk ngjasojnë me një ‘unë nuk jam krejt identik’ ti quajnë më inferiorë”, shtoi panelisti.

Tutje Fitim Uka ka thënë se janë pikërisht personat që i kanë ofruar Adriana Matoshit mbështetje ata që duhet të promovohen në media. Sipas tij ne si shoqëri kemi tendencën që të qeshim me shakatë raciste e t’ju japi edhe hapësire në televizion duke mos menduar pasojat.

“Dua të besoj që të gjithë ata njerëz që i kanë ofru ndihmë dhe mbështetje Adrianës janë ata që duhet të promovohen në media, janë ata që duhet të promovohen në kuadër të shoqërisë sepse ndonjëherë ne kemi tendencën që të qeshim me këto shakatë që janë raciste, si dhe kemi tendencën që t’ju japim hapësirë në televizion duke i promovuar në kuadër të shoqërisë dhe nuk e kuptojmë se si shpërndahen këto paragjykime kështu që është mirë me ju thonë mjaft qysh tash në mënyrë që mos me e pagu ma shrejntë në të ardhmen”, pohoi Uka.

Udhëheqësja e këtij debati aktorja Aurita Agushi përgjatë këtij diskutimi përmendi edhe faktin që pikërisht në natën kur Adrana Matoshi ishte bërë cak i sulmeve dhe i fyerjeve në rrjetet sociale, por edhe kryeqendra e artikujve të mediave, ajo kishte fituar edhe çmimin aktores më të mirë në festivalin e filmit “Mostra de Valencia” në Spanjë.

E për Matoshin marrja e këtij çmimi, ndryshe prej çmimeve tjera nuk i kishte bërë aq shumë përshtypje pikërisht për faktin që ndonëse puna e saj profesionale po ecte si mos më mirë, ishin pikërisht njerëzit që dikur i thurnin lavde, tashmë i ishin kthyer kundër dhe përqonin mesazhe negative për aktoren. Sipas saj është fatmirësi prezenca e njerëzve të mirë, të cilët kanë parë e kanë jetuar mjaftueshëm që të mos bëjnë paragjykime të tilla.

Përgjatë këtij debati u zhvillua edhe një diskutim me të pranishmit në ambientet e KultPlus Caffe Gallery, ku dhe u morën perspektiva të ndryshme rreth kësaj çështjeje. Debati “Racizmi dhe rrjetet sociale” është mbështetur nga Drejtoria për Kulturë e Komunës së Prishtinës./ KultPlus.com

Xhemail Mustafa përkujtohet sot nga PEN Qendra e Kosovës

Në KultPlus Caffe Gallery, në Prishtinë, PEN Qendra e Kosovës përkujton kritikun, shkrimtarin dhe publicistin Xhemail Mustafa.

Kjo mbrëmje mbahet sot, më 5 nëntor, me fillim në orën 17.00.

Për veprën e Xhemail Mustafës do të flasin: Ibrahim Berisha dhe Blerina Gaxha – Rogova.  

Mbrëmjen e udhëheq Avni Spahiu.

Përkujtimi për Xhemail Mustafën është mbrëmja e shtatë e PEN Qendrës së Kosovës që mbahet në kuadrin e projektit “Ora e Shkrimtarit”, përkrahur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

PEN Qendra ka paraparë edhe tri mbrëmje përkujtimore për shkrimtarët e ndjerë që do të mbahen gjatë javëve në vijim. / KultPlus.com

PEN Qendra e Kosovës me mbrëmje letrare për Hasan Mekulin

Në KultPlus Caffe Gallery në Prishtinë, PEN Qendra e Kosovës përkujton shkrimtarin, teorikun letrar dhe kritikun e ndjerë shqiptar Hasan Mekuli.

Përkujtimi mbahet të enjten, më 29 tetor, me fillim në orën 17.00.

Për veprën e Hasan Mekulit do të flasin Prof. Dr. Sali Bashota dhe Prof. Dr. Osman Gashi.

Mbrëmjen e udhëheq Prof. Dr. Ibrahim Berisha.

Përkujtimi për Hasan Mekulin është mbrëmja e pestë e PEN Qendrës së Kosovës që mbahet në kuadrin e projektit “Ora e Shkrimtarit” që përkrahet nga Ministria  e Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

PEN Qendra ka paraparë edhe pesë mbrëmje  përkujtimore për shkrimtarët  e ndjerë që do të mbahen gjatë javëve në vijim./ KultPlus.com

‘Ora e Shkrimtarit’ nisi me jetën e Esat Mekulit, historia e të cilit ishte po aq madhështore sa dhe veprat e tij

Suada Qorraj

Nata e parë e ‘Ora e Shkrimtarit’ frymoi jetën e autorit që udhëtimet nga Prishtina në Gjakovë me qëllim për të takuar shkrimtarët e rijnë që i dërgonin letra i kishte të shpeshta. Por, veprat monumentale të shkruara e të përjetuara, Esat Mekulti nuk i kufizoheshin në këtë rrëfim të vetëm, shkruan KultPlus.

Nën qetësinë e një publiku që me padurim priste të dëgjonte rrëfimet e njohura e të panjohura deri më sot, folësi i parë dhe moderuesi i ‘Ora e Shkrimtarit’, Ibrahim Berisha, filloi që më rrëfimet dhe faktet që kishte lexuar, të dëgjohej në secilin cep të ambientit të KultPlus Caffe Gallery, që natën e mbrëmshme kishte marrë një hije ndryshe.

“Lindi në Plavë dhe vdiq në Prishtinë. Studio veterinarinë në Beograd dhe u bë doktori i parë në këtë fushë. Është themelues dhe redaktori i revistës ‘Jeta e Re’ si dhe një ndër themeluesit e gazetës ‘Rilindja’. Ai ka shkruar me pseudonime si Esat Nokshi dhe Esat Hoxha. Ka botuar 16 përmbledhje poezish dhe ka përkthyer 80 libra të zhanreve të ndryshme”, e filloi kështu rrëfimin e tij Ibrahim Berisha, me të cilin pak nga pak sillte një copëz poeti tek të pranishmit.

Berisha veçoi një nga shkrimet redaksionale të Esat Mekulit në numrin e parë të gazetës ‘Rilindja’ në të cilën ai ishte përqendruar në barazinë e gruas dhe të burrit. Sipas Berishës, Mekuli kishte shkruar se ‘e vetmja perspektivë e shoqërisë tonë është që burri dhe gruaja të ecin bashkë drejt përparimit’.

Tutje ai ka përmendur edhe një letër që Esat Mekuli në vitin 1941 i kishte dërguar inspektorit të lartë për komisariatin në Kosovë, Dibër dhe Strugë. Sipas tij në rreshtat e asaj letre Mekuli kishte përshkruar pozitën e shqiptarëve në Jugosllavi, duke kërkuar që të bëheshin edhe investime për të rinjtë që vinin nga Kosova.

“Esat Mekuli më 17 qershor 1941 i shkruan një letër të gjatë inspektorit të lartë për komisariatin për Kosovë, Dibër e Strugë.  Në emër të pesë studentëve shqiptarë të Pejës, ai përshkruan në mënyrë të hollësishme pozitën e shqiptarëve në mbretërinë e Jugosllavisë e njëkohësisht kërkon që të bëhen investime për të rinjtë shqiptar nga Kosova për studime edhe avancime në këtë aspekt nisur nga vendimi në Itali dhe vende të tjera”, ka potencuar kështu moderuesi i ‘Ora e Shkrimtarit’.

Minutave që filluan ti kushtoheshin Mekulit nuk kishte si tu mungonte profesori universitari, analisti, e publicisti, Milazim Krasniqi. Që në fillim të fjalimit të tij Krasniqi rrëfeu se rileximi poetik i Esat Mekulit e riktheu atë në fëmijërinë e tij të cilat ndonëse të fashitura në kujtesë, kishin sjellur në mendje emocione dhe përjetime të fëmijërisë dhe të mënyrës si propozohej njohja e vlerave dhe e botës brenda një formacioni ideologjik. Ai madje veçoi poezitë ‘O vëlla me sharrë në krahë”, “Ramiz o vëlla”, ”Popullit tim” dhe “Shqiptari këndon”, mësimi fjalë për fjalë i të cilave qoi në përjetimin e një bote jo realiste dhe pa një liri të vërtetë mendimi.

Ndërkaq për rileximin e poezive jorevolucionare e joideologjike, Krasniqi ka thënë se janë pikërisht këto vargje që e rizbulojnë Esad Mekulin si mjeshtër të rrëfimit të mirëfilltë poetik, rrëfime nëpërmjet të cilave në gjenerata të tëra është injektuar atdhedashuria.

“Ndërsa, duke i rilexuar poezitë jorevolucionare, joideologjike, më rizbulohen në kujtesë vargje brilante, mbresëlënëse estetikisht, të cilat e rizbulojnë Esad Mekulin mjeshtër të deskripcionit, të meditimit mirëfilli poetik. Të kësaj kategorie, estetikisht mbresëlënëse, janë pozitë: “Prej fëminisë”, “Mbramja”, “Andrra e vajzës”, “Malli për të pambërrijtshmen”, “Në mëngjes”, “Metohi”, “Në grykë”, etj. Të fisnikëruar me imazhet dhe mesazhet e poezive të kësaj kategorie, ne si gjenerata kemi marrë një edukim estetik të mirëfilltë, me çka na është rritur ndjenja për të bukurën në natyrë e në jetë dhe na është injektuar edhe atdhedashuria”, ka pohuar profesori.

Publicisti Krasniqi teksa shpaloste mendimet e tija për Mekulin pohoi se ai ka qenë një mjeshtër për të fiksuar imazhin, për të hetuar natyrën e fshehur të gjendjeve e të gjërave me anën e krahasimeve befasuese. E ai këtë mendim të tij e mbështeste në pesë krahasime.

“Ja disa nga krahasimet në të cilat e mbështes këtë hipotezë: ‘si tufa mëndafshi t’artë në të kaltren shami’, ‘retë luejnë n’naltësi si qingjat n’kodrina.’; ‘Fushat erënjoma shtrihen/si trup’i gufuem femne’ dhe ‘Qiella tash bëhet si çerep i zi Bari asht i butë si mëndafshi”, ka thënë Krasniqi.

Milazim Krasniqi teksa shpaloste detaje mbi jetën e Esat Mekulit deklaroi se Mekuli dhe shkrimtarët e tjerë të kësaj kohe duhet të mirëkuptohen për pjesën e poezisë që ka ngarkesa ideologjike e motive revolucionare dhe që glorifikon edhe figura që tashmë dihet se janë figura mostruoze në raport me ne shqiptarët sepse sipas publicistit dokumentet që faktojnë këto gjëra janë bërë të njohura në kohën tonë, mirëpo atëherë kur Mekuli dhe shkrimtarët e tjerë kanë shkruar ato nuk kanë qenë as të njohura e as e mundshme që të thuhej diçka jashtë klishesë së diskursit dominant.

Profesori universitar në ata pak minuta që ndau për të shpalosur njohuritë e tij për Mekulin rrëfeu se njëherë atij i kishin treguar se shkrimtarit kur i vinin zarfe me poezi nga autorët e rijnë, ai udhëtonte nga Prishtina në Gjakovë për t’ju dhënë më shumë motiv dhe për t’i shtyrë ata përpara që të vazhdonin punën si shkrimtar.

“Mbaj mend se më kanë treguar se kur i vinin zarfe me poezi, Esat Mekuli udhëtonte nga Prishtina në Gjakovë, për të takuar autorët e këtyre poezive që t’ju jepte shtysë që të vazhdonin përpara me shkrimin e poezive dhe të mos hiqnin dorë”, rrëfeu me nostalgji Krasniqi.

Për Krasniqin ishte puna këmbëngulëse dhe e guximshme e Esat Mekulit që nuk e zbehi dhe e largoi nga zymtësia letërsinë shqipe në Kosovë përgjatë viteve pesëdhjetë – tetëdhjetë.

Kurse për profesorin Sali Bashota, Esat Mekuli ishte një ndër personalitetet më të rëndësishme të letërsisë kombëtare që i ka lënë shenjat autentike mbi të cilat projektohen idetë e shoqërisë drejt një perspektive njerëzore, shoqërore dhe kombëtare. Sipas tij Esat Mekuli u ka prirë proceseve kulturore përmes të cilave brezat e poetëve kanë mësuar me përkushtim për avancimin e vlerave letrare në Kosovë.

Bashota ka thënë se ishte pikërisht poezia e Esat Mekult ajo që e ka shqiptuar në mënyrën më të mirë të mundshme ekzistencën e njeriut shqiptar në një periudhë të mjaft të vështirë të asaj kohe.

“Bota e tij krijuese, e mbushur plot vuajtje, dhimbje, sakrificë, por edhe ideal e krenari kombëtare, e ka fuqizuar rolin dhe misionin që duhet ta kishte gjuha dha fjala shqipe në jetën kombëtare të shqiptarëve të Kosovës”, ka thënë profesori përgjatë aktivitetit ‘Ora e Shkrimtarit’.

Bashota ka shtuar se veprat poetike të Esat Mekulit janë ato që dëshmojnë përkushtimin e bardit të poezisë shqipe të Kosovës e cila tipizonte fatin e njeriut të këtij vendi përballë shumë të panjohurave që ngriheshin në ekzistencën e tij.

“Esad Mekuli e shpjegon gjenezën e dhembjes së tij shpirtërore e krijuese për të zbuluar dramën e heshtur të fatit të shqiptarit të Kosovës në një realitet të mbushur me kundërthënie të shumta dhe të ndryshme ehe kur populli i tij ishte i detyruar të shpërngulej nga trojet e tij, madje edhe kur ishte i detyruar t’i përshtatej lirisë së vet të kufizuar, sipas dëshirës së të tjerëve”, ka pohuar profesori.

Sali Bashota ka thënë se poezia e Esat Mekulit dëshmon vlera të rëndësishme estetike dhe letrare të poezisë shqipe.

“Poezia e Esat Mekulit është si një mbështetje historike përbrenda paradoksalitetit të vet edhe kur shkruan dhe boton poezi në një gjuhë tjetër, gjuhë e cila projekton atakun në lirinë e popullit të tij, duke projektuar një liri të rreme. Megjithatë dokumentariteti i saj shpjegon domethënien dhe dimensionin e fjalës shqipe në rrethana të caktuara historike, sociale e politike, ndërsa mesazhi i saj ngrihet si një kult shprese, vullneti  e besimi për vetëdijen kombëtare”, ka përfunduar kështu rrëfimin e tij për Esat Mekulin, profesori Bashota.

Në diskutimin që ishte i hapur edhe për të pranishmit e natës së mbrëmshme u rrëfyen edhe momente që ishin jetuar së bashku me poetin Mekuli. Ishte pikërisht shkrimtari Ibrahim Kadriu ai që rrëfeu se si Mekuli i kishte treguar se arsyeja se pse gazetat e Beogradit kishin shkruar për të, ishte fakti se ai ishte vënë përpara një kurthe.

“Në vitet e 90-ta një gazetë e Beogradit shkruante se si Esat Mekuli i ka pritur gjermanët me brohoritje në Pejë. Unë u takova me Esatin dhe teksa shëtitnin në park i thash se ku ke qenë kur kanë ardhur gjermanët në Pejë. Esati më rrëfeu se Ramiz Sadiku i kishe bërë lojë. Unë kam qenë në rrugës për Karagaq, kur kam taku Ramiz Sadikun më tha Esati, ai më pyeti se a po i shoh se çka po bëjnë populli pas tyre. Dhe pikërisht atëherë ai ka shkuar të më lajmëronte në mbledhjen e atij komuniteti”, tregonte me mallëngjim dhe emocione Kadriu.

‘Ora Shkrimtarit’ e cila me Esat Mekulin shënoi natën e vet të parë, do ta vazhdoj edhe takimet e tjera deri më datën 19 nëntor. Takimi i radhës do të mbahet të hënën e javës tjetër, e ku do të flitet për figurën e ish-presidentit të vendit, Ibrahim Rugova. Takimi do fillojnë në po të njëjtën orë dhe në po të njëjtin ambient ku u shënua edhe nata e parë e këtij manifestimi./ KultPlus.com

Flutura Açka promovon sonte librin “Biri” në KultPlus Caffe Gallery

Flutura Açka ka zgjedhur KultPlus Caffe Gallery që të promovojë librin e saj më të ri “Biri”, e që po konsiderohet si libri më i bujshëm i këtyre ditëve.

Përgjatë kësaj mbrëmje do të zhvillohet edhe një bisedë me shkrimtaren Flutura Açka, e cila edhe do të nënshkruajë autografet për të pranishmit.

Flutura Açka: Pyetjes së një gazetareje se a ndihesha më e qetë pas botimit të librit tim “Biri”, i thashë po, jam më e qetë. Tani e kuptoj se në çfarë bote të mjegullt kam ecur duke e shkruar këtë libër.

Promovimi i këtij libri mbahet sonte, në ora 18:00 në KultPlus Caffe Gallery.

Kjo mbrëmje kulturore mbështetet nga Komuna e Prishtinës, në kuadër të subvencioneve vjetore për fushën e kulturës.

Ngjarje organizohet në bazë të rekomandimeve nga Qendra Operative e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Shtabi i Prishtinës për menaxhimin e çështjeve që ndërlidhen me pandeminë. / KultPlus.com

Flutura Açka promovon librin “Biri” në KultPlus Caffe Gallery

Flutura Açka ka zgjedhur KultPlus Caffe Gallery që të promovojë librin e saj më të ri “Biri”, e që po konsiderohet si libri më i bujshëm i këtyre ditëve.

Përgjatë kësaj mbrëmje do të zhvillohet edhe një bisedë me shkrimtaren Flutura Açka, e cila edhe do të nënshkruajë autografet për të pranishmit.

Flutura Açka: Pyetjes së një gazetareje se a ndihesha më e qetë pas botimit të librit tim “Biri”, i thashë po, jam më e qetë. Tani e kuptoj se në çfarë bote të mjegullt kam ecur duke e shkruar këtë libër.

Promovimi i këtij libri mbahet më datë 5 tetor, në ora 18:00 në KultPlus Caffe Gallery.

Kjo mbrëmje kulturore mbështetet nga Komuna e Prishtinës, në kuadër të subvencioneve vjetore për fushën e kulturës.

Ngjarje organizohet në bazë të rekomandimeve nga Qendra Operative e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Shtabi i Prishtinës për menaxhimin e çështjeve që ndërlidhen me pandeminë. / KultPlus.com