Etiketë: leter nenes

Një letër emocionuese e Quasimodos për nënën e tij

Posted on by Kult Plus

Sot shënohen 120 vite nga lindja e poetit të njohur italian, Salvatore Quasimodo.

Salvatore Quasimodo u lind në Modicë të Sicilisë në vitin 1901. Deri në vitin 1935 punoi si inxhinier, pastaj braktis këtë profesion dhe i përkushtohet ligjërimit të letërsisë italiane në Milano. Si poet i ri veproi në grupin e poetëve të rijnë të bashkuar rreth revistës ‘Solaria’, për të zhvilluar dhe udhëhequr poetët e lirikës hermetike.

Quasimodo ka përkthyer vepra të tragjedistëve grekë (Eshilit dhe Sofokliut), sipas përvojës së tij, zhvilloi pastërtinë stikistike dhe funksionalizimin e thjeshtësisë së shprehjve. Në vitin 1959, ai fitoi Çmimit Nobel për Letërsi. Ai vdiq në Napul në vitin 1968.

KultPlus ju sjell më poshtë një letër emocionuese të Quasimodos për nënën e tij:

Salvatore Quasimodo – Letër Nënës

«Fort e ëmbla nënë, tash mjegullat po davariten,
flota përplaset ngatërrueshëm mbi diga,
pemët nga uji rënden, prej dëborës digjen;
nuk jam i trishtuar në Veri: nuk jam
në paqë me veten, por prej kërkujt falje nuk pres, të shumtë lotët borxh m’i kanë si burri burrit. E di që je ligsht, që jeton
si tërë nënat e poetëve, e varfër
dhe e drejtë sa duhet në dashurinë
për bijtë e largët.
Sot jam unë që të shkruaj.» – Më në fund, do thuash, dy fjalë
nga ai djalë që me natë ia mbathi me një pelerinë të shkurtër
e ca vargje në xhep. I gjori, kaq i gatshëm shpirtërisht
ndonjë ditë dikund do ta vrasin. – “Sigurisht, ndërmendem, ish në atë stacion
të vdekur
trenësh të avashtë që sillnin bajame dhe portokalle,
në grykëderdhjen e Imerës, lumit plot laraska,
kripë dhe eukaliptus. Por tash të t’falenderoj,
këtë dua, për qesëndinë që mbolle në buzët e mia, të shtruar si e jotja.
Ajo buzëqeshje më shpëtoi nga vaji dhe dhimbjet.
Dhe s’prish punë nëse tani për ty derdh ndonjë lot, për krejt ata që si ty presin, dhe s’dinë çfarë. Ah, vdekje fisnike, mos e prek sahatin në kuzhinë që tiktakon mbi mur,
tërë fëmijëria ime shkoi mbi smaltin e fushës së saj, mbi ato lule të vizatuara: mos i prek duart, zemrën e pleqve. Po ndofta dikush përgjigjet? O vdekje prej mëshirës,
vdekje turpi. Lamtumirë, e dashur, lamtumirë, fort e ëmbla nëna ime.”

Përktheu: Beti Njuma / KultPlus.com

The Italian poet Nobel prize winner Salvatore Quasimodo poses sitting at his study desk. Italy, 1953.

Letër nënës

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Sergej Esenin

Gjallë je, nënoke? Edhe unë
Gjallë jam. Shëndet më paç, shëndet!
Dritë e bëftë krejt kjo mbrëmje e lume
Izbën tënde, që me mall më pret.

Thonë se je ligur e je tretur
Nga meraku im, po nuk ankon,
Se, pështjellë me një shall të vjetër,
Fillikate rrugës shpesh kalon.

Dhe kur mugëtirë e kaltër bie,
Një vegim i zi të kall ty frikë,
sikur në një sherr diku në pije,
Vjen dikush e ma këput me thikë.

Kot, e dashur, vuan kaq, besomë,
Brenga t’i fanit këto ndër sy.
S’jam aq pijanec i lig sa ç’thonë,
Si do vdes pa të të parë ty?

Unë jam po foshnje, si një herë,
Dhe një shpresë veç ushqej në gji:
T’iki nga ky tym e kjo poterë,
Te shtëpiza jonë aty të vij.

Dhe do vij, kur kopshti ynë i bardhë
Anekënd të vishet me blerim.
Vetëm ti, si tetë vjet më parë,
Mos më zgjo aq herët në agim.

Mos e zgjo atë që shkrumb iu bënë
Endërrat e moshës plot hare.
Më ka vrarë jeta mjaft, o nënë,
Dua veç të shlodhem e të fle.

As t’i lutem Zotit mos më thuaj,
Si dikur në t’artën mituri,
Ti ke mbetur ngushëllim për mua,
Dritë e parrëfyer, vetëm ti.

Ndaj merak ti mos m’u bëj aq tepër,
Tek e liga mendjen mos e ço,
Dhe aq shpesh, me shallin tënd të vjetër,
Fillikate rrugën mos kalo. / KultPlus.com

Jusuf Gërvalla i shkruante nënës: Dije se krejnia jote përballë fërfllazës së sotme, asht helmi ma i fortë për anmikun

Posted on by Kult Plus

Në shtator të vitit 1980, Jusuf Gërvalla ishte larg nënës së tij. Dashuria e pastër e saj megjithatë e ka shoqëruar Jufusin në udhëtimet, tragjeditë e të mirat e jetës së tij.

Sot, në 77 vjetorin e lindjes së tij, KultPlus ju sjell këtë letër mjaft emocionale të Jusuf Gërvallës.

“ Nanë e dashtun!
Rruga e jetës na pruni deri këtu. Zor sa të duesh. Po kollaj, s’ka qysh bahet ma kollaj. Ti vetë sa e sa herë, në prag të gjumit, kur ishim fëmijë e kur kishim dalë prej lojnave të fëminisë, na ke kallxue përralla që kanë të njëjtin përfundim: rruga e nderës asht ma e zorshmja, po ma e mira dhe e vetmja rrugë e vërtetë për njerin. Dhe, kush u mundue për nder, nder ka gjetë!

Sot, në vjeshtën e kësaj rruge, kur s’po kemi qysh me i dhanë gjevap bereqetit kaq të pasun, farën e të cilit e kemi mbjellë vetë, kush lodhet i pari mundet me thonë: a vyen me luftue për nder, tuj i ngarkue vetit kaq të liga në shpindë?!

Unë, besoj, nanë, se ti nuk je ajo që thotë kështu. Ti gjithmonë u ke përballue burrnisht rrebesheve të mëdha. Unë besoj se ti nuk je lodhë. Rruga jonë, mendja e shpirti ynë kanë pasur strofull fjalën tande, dashuninë e kujdesin tand të pashoq. Kur i kujtoj këto, më del se ti, në vend se të mërzitesh, duhet të gëzohesh e të përtërihesh. Ma në fund, veç tuj mos u dorëzue në këtë kohë të vështirë, ti nanë, do ta qitësh edhe hapin tand të fundit burrnor, që të bon si të gjitha ato nana trimnesha e fisnike shqiptare, të cilat, kur e ka lypë puna e vatanit, s’e kanë kursye e s’e kanë kajtë me lot jetën e djemve të tyne dhe kanë këndue kur kanë kukatë qyqet.

Jam shumë i lumtun që për këtë pikë, pra, për mërzinë tande, shpirtin e kam të fjetun. Ti je nji lis, që nuk don me ditë për fërfllazat e forta. Bile, nji lis, madhështia e të cilit del në pah bash kur merr mot me fërfllazë. As bora as ngricat e mëdha nuk të kanë ba kurrë shejë.
Pse, pra, dridhesh aq fort prej lagshte e prej bryme?

Në përfytyrimet e mia të gjalla, këtu në tretdhé, të shoh tuj ecë me atë krejninë tande të pashoqe, sa herë që nisesh me e pa djalin tand në burg, e rrugës të bjen me u shpërndrrue me anmiq të mëdhenj e të vegjël të pjellës sate. Le të pëlcasë anmiku, gjithë ai që e ka ba synin qorr e veshin shurdh kur e do puna me lufte për nderën, për ato që ti jau ke kushtue jetën e shëndetën. Dhe dije se krejnia jote përballë fërfllazës së sotme, asht helmi ma i fortë për anmikun” . / KultPlus.com

Letra e parë që im atë ja dërgoi nënës së tij, më 1967: Unë e di se sonte si çdo natë, në gjirin tënd më ke

Posted on by Kult Plus

Poezi nga Sadri Tafilaj

Letër nënës

Unë e di se sonte si çdo natë
Kur dielli ulet nën maje mali
Në sofrën e ndriçuar nga drita e hënës
Përcjell kafshatat nëpër fytin e thatë
Kafshata buke të qullura me lot malli
Mall për djalin në shpirtin e nënës

Unë e di se sonte si çdo natë
Vetëm muret e çelerit të bëjnë shoqëri
Nga arka e drunjtë që me të erdhe nuse
Nxjerr fotografinë time dhe Zotit i lutesh
Të paktën në ëndërr para teje të kaloj
Sytë e lodhur mundohesh për t’i mbyllur
Mua me thua natën e mirë biro

Unë e di se sonte si çdo natë
Në gjirin tënd më ke
Dorën e zgjat kokën të ma lëmosh
Por ëndrra është ëndërr
Zgjohesh e derdhur në vaj
Sytë do t’i mbyllësh përsëri t’më ëndërrosh

Unë e di se sonte si çdo natë
Ditët në vajtime dhe netët në ëndërrime
Pleqëria një nga një t’i vret
Në zemër dhe shpirt në qepallat e syve
Hijen time asgjë s’mund të ta shkëpus
Të shihemi sy më sy me padurim e pret
Ti derdh lot në Kosovë Mua në Shqipëri fytyra më laget.


Marrë nga profili i vajzës së shkrimtarit, Orgela Tafilaj. / KultPlus.com

E dashur mama, pushimi nuk është veprim egoist ti e meriton atë

Posted on by KultPlus

E dashur mama e lodhur që po e lexon këtë shkrim,

Nuk mund ta imagjinoj se çfarë ndjenje është të sjellësh një jetë të re në këtë botë. Unë as nuk mund të filloj të kuptoj se sa e pabesueshme dhe e mahnitshme është të rritësh një jetë brenda vetes dhe të lindni një qenie njerëzore. Është bekimi më i madh dhe një privilegj të jesh në gjendje ta bësh këtë.

Nënësia është me të vërtetë një përvojë tërheqëse, konsumuese dhe në të njëjtën kohë edhe rraskapitëse. Sapo ai njeri i vogël, ai shpirt i bukur dhe i brishtë arrin në këtë botë, çdo pjesë e jetës suaj fillon të gravitohet rreth tij. Gjithçka që keni bërë dikur bëhet dytësore. Gjithçka për të cilën jeni kujdesur dikur nuk është më përparësia juaj numër një.

Ju nuk jeni më i njëjti person që keni qenë më parë. Ju keni krijuar një jetë dhe e keni sjellë në këtë botë. Tani është përgjegjësia juaj të drejtoni këtë qenie të vogël njerëzore dhe t’i ndihmoni ata të gjejnë vendin e tyre në këtë botë.

Dhe unë mund ta shoh lumturinë tuaj në sytë tuaj, por gjithashtu mund të shoh që ju jeni e rraskapitur.

Je e lodhur, e dashur mama.

Por ajo që më shqetëson më shumë është fakti që keni frikë ta pranoni këtë vetë. Ju ndjeheni keq për këtë. Ju duhet dëshpërimisht një pushim, por ju mendoni se duke thënë këtë me zë të lartë, kjo ju bën një nënë të keqe. Edhe më keq, ju bën të dyshoni në dashurinë tuaj për fëmijën tuaj.

Epo, më lër të të them diçka.

Nuk është egoiste të bëjmë pushim. Ju jo vetëm që e meritoni, por edhe keni nevojë për të.

Pra, është mirë të bëni pauzë. Është në rregull të marrësh ca kohë për vete. Unë e di që ju jeni një grua superhero dhe ju mund të bëni pothuajse gjithçka, por mos harroni … Ju jeni gjithashtu një qenie njerëzore e bërë nga mishi dhe gjaku. Ju duhet të kujdeseni për veten tuaj. Duhet të gjesh kohë të ulesh dhe të bësh një bisedë të mirë me veten tënde.

Jepini vetes një pushim nga ai faji për të mos qenë nëna më e mirë e të gjitha kohërave. Ju nuk mund ti menaxhoni të gjitha edhe pa u çmendur.

Jepini vetes pushim nga të menduarit se gjithçka duhet të jetë perfekte. Përsosmëria nuk ekziston. Është thjesht një iluzion. Përqendrohuni në ato që kanë rëndësi.

Jepini vetes pushim nga vrapimi për të bërë gjithçka dhe sepse jeni nëna. Bisedoni me partnerin tuaj dhe njoftojeni atë që nuk mund të vazhdoni të jetoni kështu. Bëjeni atë të vetëdijshëm se ju jeni në këtë punë së bashku. Ju jeni të barabartë.

Jepini vetes pushim nga ndjenja e dështimit. Ju jeni duke bërë gjithçka që mundeni. Ju meritoni të keni një kohë të qetë vetëm për veten tuaj.

Jepini vetes pushim nga refuzimi për të bërë pushim. Ti e meriton. Ju duhet ajo. Përndryshe, ju do të goditeni nën presion. Dhe kjo nuk është mënyra si mendohet ta jetosh jetën tënde. Kjo nuk është diçka që duhet të shohin fëmijët tuaj.

Nënësia është një bekim, por është gjithashtu një nga rolet më sfiduese që do të keni në jetë. Do të mendonit se mund ta kontrollonit. Por e vërteta është, ju nuk mund të përgatiteni gjithmonë për gjithçka që do të përballeni në jetë.

Gjeni kohë për veten tuaj, ushqeni shpirtin tuaj, punoni në çështjet tuaja mendore, kujdesuni për trupin tuaj dhe bëhuni një model për fëmijët tuaj. Bëhu personi që e ke admiruar gjithmonë.

Bëni një pushim para se ta bëni veten të pushoni përgjithmonë, mama.

Mëso ta duash dhe ta respektosh veten./filozofia.al/ KultPlus.com