Barack Obama boton kujtimet e tij nga jeta në Shtëpinë e Bardhë

Vëllimi i parë i kujtimeve të Barack Obama-s në lidhje me tetë vitet e tij në Shtëpinë e Bardhë shumë shpejt do të jenë pjesë e librarive, njoftoi sot e e përjavshmja “New Yorker”, transmeton KultPlus.

Me titull “Toka e premtuar “, libri do të dalë më 17 nëntor. “Obama e shkroi atë personalisht, me dorë, në letra të verdha shënimesh”,
specifikoi drejtori i “New Yorker”, David Remnick, dhe pritet që kujtimet do të dalin në dy vëllime.

“Obama vendosi që do të ishte më mirë që kujtimet të ndaheshin në dy grupe “, tha Remnick.

“Toka e premtuar” mbyllet me lindjen e lëvizjes “birtherismo”, Donald Trump-in dhe vrasja e Osama bin Laden-it.

Për daljen në shitje të vëllimit të dytë nuk është vendosur ende një datë. / KultPlus.com

Vinca: Krijimtaria është terapi, ndoshta edhe terapia më e mirë shpirtërore

“Feniksi” ishte libri i parë i tij, ndërsa para dy muajve nga shtypi nxori “Ditari i Pandemisë: Rrëfime nga karantina”. Udhëtimin e tij letrar, intelektual dhe personal, shkrimtari Agim Vinca e shpalosi mbrëmë në Qendrën për Edukim dhe Kulturë “Libart”, për të gjithë të interesuarit, ku madje edhe recitoi vargjet e tij dhe të shkrimtarëve të tjerë shqipfolës, përcjellë KultPlus.

Ndonëse ka kaluar dekada duke iu përkushtuar artit të të shkruarit, studiuesi letrar dhe profesori Vinca, ende mendimet e para i vendosë në letër. Njëjtë kishte vepruar edhe me librin e tij të fundit, “Ditari i Pandemisë: Rrëfime nga karantina”, i cili i shtohet bagazhit të pasur letrar të Vincës të përbërë nga 25 tituj librash, shumë përkthime, kritika e studime letrare.

Por çka e bëri Vincën që përmes një ditari t`i rikthehet prozës?

“Thashë po e lë një dëshmi, qoftë edhe 50 faqe. Ky libër nuk ishte i paplanifikuar por lindi spontanisht. Shënimet e para i  kam bërë më 14 mars por, vazhdova 80 ditë me radhë dhe secila ditë ka një titull dhe një skicë që ka të bëjë me ditët e mia, familjen, mendimet, meditimet. Libri është një prozë e dokumentuar, ndonëse unë e kam nisur fillimisht si poezi.”

Krahas kësaj, Vinca tregoi edhe për dallimet e të shkruarit para dhe gjatë karantimit, me ç’rast shtoi se kufizimi ishte më i lehtë për të, së për të tjerët, pasi i përshtatej natyrës së punës së tij. Madje ia shtoi edhe motivin që të merrej me ndonjë gjë të re çdo ditë. Ndërsa tërhoqi një paralele mes këtyre dhe statusit të të shkruarit gjatë gjysmës së dytë të shekullit të kaluar.

“Kur kam filluar të shkruaj unë kishte atmosferë, gjallëri, interesim. Por ekzistonte cenzura, detyroheshim të shkruanim ashtu siç kërkohej. Por poezia atëherë ishte i vetmi mjet ku mund të thuheshin të vërtetat e ndaluara. Nëpërmjet poezisë ne i artikulonim problemet tona shoqërore e kombëtare.”

Poezi e tij, “Qentë e Sodomës”, të cilën Vinca e interpretoi para publikut mbrëmë, i përshtatej frymës së atëhershme letrare e kombëtare.

Më tutje, profesori Vinca, foli edhe për artin e krijimtarisë, që sipas tij është terapi, ndoshta edhe terapia më e mirë shpirtërore.

“Janë disa sekrete universale që s’mund t’i shpjegoj gjithmonë, e që lidhen me qënien komplekse të njeriut. Njeriu është një mikrokozmos. Detyra e letërsisë është të hulumtojë realitetin.”

Ndërsa poezia, te ky studiues letrar, zë një vend të veçantë.

“Në fakultet lindi dashuria ime e madhe për poezinë që më ndjek pas edhe sot.  Poezia është pasion, poezia është si një këngë e bukur, e krijimtaria është kërkim, kërkim i vazhdueshëm. Sot është e vështirë të ndiqet poezia, ka shumë poetë, poetë të Facebook-ut, ndërsa gazetat nuk botojnë më poezi”.

Lëvizjet e vazhdueshme, fillimisht nga Veleshta në Strugë, më pastaj Prishtina, Shkupi, Parisi, e kanë formësuar shëmbëlltyrën e tij letrare e intelektuale. Vinca me nostalgji e kujtoi momentin kur nisi jetën në Prishtinë.

“Kam zbritur nga autobusi, viti 1966, në një natë të ftohtë tetori, para hotel “Bozhurit”. Prishtina atëherë ishte një qytet universal kombëtar, ishim të mirëpritur, kishte një dashuri, një harmoni. Shkupi për mua ishte i huaj.”

Ai rikujtoi Prishtinën, shëtitjet nëpër qytet, jetën studentore, ëndrrat dhe idhujt e brezit të tij.

Pyetur për mënyrën se si shtetit maqedonas i trajton autorët shqiptarë, Vinca u përgjigj duke thënë se atë që nuk e bëjnë institucionet po e bën interneti.

“Duhet një komunikim më i madh mes qendrave të shqiptarëve, mes Tiranës, Prishtinës dhe Shkupit. Tirana ndër këto nuk e kryen siç duhet rolin e saj.”

Njëjtë siç u shpreh edhe i ftuari i parë i serisë së takimeve me shkrimtarë, Mehmet Kraja, edhe Vinca tha se standardi duhet të respektohet.

“Kombi shqiptar ka një gjuhë shqipe, kështu ka qenë gjithmonë, dhe ajo duhet të flitet dhe të respektohet në standard, kemi dialekte por kemi vetëm një gjuhë.”

Agim Vinca, po vazhdon të shkruajë e ta përmbushë përbrendësinë e tij artistike e letrare, ndërsa po pret që shumë shpejt ta botojë librin e tij të radhës “Konkubina dhe rrëfime të tjera”, i cili do ta mbajë vulën e shtëpisë botuese nga Maqedonia SYTH.

Takimi me Agim Vincën, i shtohet listës së aktiviteteve që Qendra “Libart” është duke i organizuar tash e tre muaj. Takimi i parë ishte me shkrimtarin dhe kryetarin e AShAK-ut, Mehmet Krajën, ndërsa do të pasohet me takime të tjera të shkrimtarëve elitarë shqiptarë.

Qendra “Libart”, mundësohet nga Komuna e Prishtinës, Biblioteka “Hivzi Sulejmani” dhe organizata ETEA. / KultPlus.com

Shkrimtari turk takohet me lexuesin shqiptarë: Libri im i ri tanimë ka aromë Kosove

Medina Pasoma

Kosova u bë vendtakim i lexuesve shqiptarë dhe shkrimtarit të njohur turk, Sinan Yağmur. Ishte fjala e shkruar ajo që i bëri këto dy palë të takohen; ndërkaq është mikpritja shqiptare, natyra e bukur dhe gjallëria e vendit ato që do ta mbushin penën e autorit me tregimet e tij për Kosovën, shkruan KultPlus.

Yağmur erdhi në Panairin e Librit në Pejë si mysafir i Institutit për Kulturë “Yunus Emre”, përgjatë së cilit takoj shtëpi botuese të ndryshme të vendit, shkrimtarë si dhe lexuesit e tij, të cilëve iu dha edhe autografe.

“Librat na sjellin këtu sepse ne paskemi zënë vend në shpirtrat e njerëzve për shkak të asaj që shkruajmë saqë ata vet të thonë “eja”. Duke dhënë, ne nuk i mbyllim dyert, ne hapim dyer brenda dyerve”, u shpreh Sinan Yağmur duke treguar për arsyen e ardhjes së tij në Kosovë.

Takimi me lexuesit e tij, shkrimtarit turk i kishte falur një ngrohtësi të madhe, madje ai ishte çuditur nga interesimi i tyre për të dhe për ambientin e bukur letrar.

“Populli i Kosovës u interesua, librat e mia u shitën për gjysmë ore, i nënshkrova për lexuesit. Nuk e prisja një panair kaq të gjallë të librit, të ndërlidhur aq fuqishëm me letërsinë. Jam i lumtur”, vazhdonte Yağmur, duke theksuar se ky panair duhet të organizohet dy herë në vit sepse sipas tij në Kosovë ka potencial për këtë.

Ai është autor i veprave “Lotët e Dashurisë”, “Rrugëtimi ndaj dashurisë”, “Çdo nënë është një engjëll” dhe shumë emra të tjerë librash, të cilat kulmojnë me lexueshmëri.

Sinan Yağmur qëndroj në Kosovë për katër ditë, duke vizituar disa nga qytetet. Gjatë kohës sa e realizonim intervistën ai shprehej se sa më shumë që i afrohej ora e fluturimit për në Turqi, fillonte të ndjente një mallëngjim për vendin tonë. Madje ai tha se përderisa edhe nëpër qytete turke ndonjëherë ishte ndjerë si “I huaj”, në Kosovë i kishte ndodhur e kundërta.

“Këtu mu duk sikur jam duke jetuar që një kohë të gjatë, sikur kam shkuar diku por jam kthyer përsëri. Njeriu krijon lidhje shpirtërore me këtë vend, me ajrin, ujin, njeriun. Madje kam shkruar kështu në rrjetin tim social: “Pa e parë dhe ndjerë Kosovën, mos thoni se kam jetuar një jetë në një vend të botës”, shprehet tutje autori i veprës “Lotët e Dashurisë”.

Ai tanimë është duke e shkruar një libër, të cilin e pati nisur në qytetin Konja të Turqisë, ndërkaq finalen ia dha gjatë kohës sa ishte në Kosovë. Këtë do ta përmend kur të dal në dritë vepra, ndërkaq ai shprehet se “libri tanimë ka aromë Kosove”. Mirëpo, këtë aromë do ta ketë edhe libri të cilin planifikon ta shkruaj. Përjetimet dhe momentet në Kosovë do t’i shndërroj në tregime.

“Fjalët janë pasqyrë e ndjenjave, mendimeve dhe emocioneve tona, andaj unë si Sinan Yağmur do të shkruaj përmes fjalës ato që kam jetuar. Kam jetuar gjëra të bukura dhe ky libër do të ketë këto bukuri”, theksoj autori i librit të ardhshëm për Kosovën.

Yağmur duke qenë autor i shumë veprave, në secilin prej tyre reflekton dimensione të dashurisë së përjetshme. Ai beson se gjithë rrugëtimi njerëzor që nga lindja e deri te vdekja është dashuri në vete.

“Ne mund të duam çdo gjë, një send, një makinë por dashuria është admirimi dhe ndjenja që kemi për krijuesin e të gjitha gjërave, të atyre që duam, madje vet dashurisë. Rrjedhimisht edhe urata e nënës për fëmijën kur thotë “lum ai që të krijoi” është dashuri”, thekson Sinan Yağmur.

Ai vazhdon duke thënë se pronësia, robërimi, shkelja, ngritja në kurriz të dikujt nuk janë trajtë reale e dashurisë. Njëjtësimi me dikë, sakrifica për të, ngopja shpirtërore që ndjejmë kur i dashuri ynë ngopet qoftë edhe me ushqim mbesin disa nga arsyet pse ai ka vendosur qysh moti të shkruaj për dashurinë.

“Sot njerëzit për hir të dashurisë vrasin, ndahen, zihen mes veti dhe kjo ka marrë një dimension të keqtrajtimit. Dashuri është ajo që na ledhaton e nuk na bie shuplakë; nuk na largon por na përqafon; ajo që në brendi ka mëshirë, ndihmë, bukuri dhe këndvështrim të mirë”, shprehet Sinani.

Të shkruarit për të mbetet një çlirim shpirtëror, një komunikim nëpërmjet fjalës dhe një heshtje në të njëjtën kohë. Për të, përderisa një pemë e cila jep frute e lumturon njeriun, natyrën, botën; të njëjtën e bëjnë shkrimtarët me poezitë, librat dhe krijimtarinë e tyre.

“Një letrar apo artist duhet të ushqehet nga populli, të sodis dhe dëgjoj njerëzit, të thellohet në natyrë. Ka disa vende gjeografike të cilat i hapin dyert artistëve, Kosova është e tillë, me orë mund të shkruaj. Ndërkaq për të shkruar, duhet pasur një zemër plotë, mendjen të qetë dhe kohën të madhe”, rrëfen shkrimtari Yağmur.

Sinan Yağmur duke qenë një shkrimtar i cili shkruan për dashurinë e përjetshme është tejet i lexuar nëpër botë. Madje, autori i cili është i përkthyer në 14 gjuhë të botës, tanimë ka vendosur që t’ia hap dyert edhe gjuhës shqipe për krijimtarinë e tij. Librat e tij veçse kanë filluar procedurat përgatitore për t’u bërë gati për lexuesin shqiptar. Ai mbetet me shpresën se do të vie sërish në Kosovë dhe kësaj radhe do të sigurohet që edhe familja e tij ta sheh vendin tonë./KultPlus.com

“Nëse ka një libër që dëshironi të lexoni, por nuk është shkruar ende, atëherë duhet ta shkruani atë”

Toni Morrison është një nga tregimtarët më të fuqishëm dhe më të dalluar të kohës sonë, shkruan KultPlus.

Ajo u bë gruaja e parë afrikano-amerikane që iu dha Çmimi Nobel kur mori Çmimin e Letërsisë në 1993.

Punimet e Morrison shpesh përshkruajnë rrethana të vështira dhe anën e errët të njerëzimit, por gjithsesi përcjellin integritet dhe shpengim. Mënyra se si ajo zbulon historitë e jetës individuale përcjell depërtim, kuptim dhe ndjeshmëri për personazhet e saj.

Një nga thëniet e famshme të saj është: “Nëse ka një libër që dëshironi të lexoni, por nuk është shkruar ende, atëherë duhet ta shkruani”./KultPlus.com

Flutura Açka promovon sonte librin “Biri” në KultPlus Caffe Gallery

Flutura Açka ka zgjedhur KultPlus Caffe Gallery që të promovojë librin e saj më të ri “Biri”, e që po konsiderohet si libri më i bujshëm i këtyre ditëve.

Përgjatë kësaj mbrëmje do të zhvillohet edhe një bisedë me shkrimtaren Flutura Açka, e cila edhe do të nënshkruajë autografet për të pranishmit.

Flutura Açka: Pyetjes së një gazetareje se a ndihesha më e qetë pas botimit të librit tim “Biri”, i thashë po, jam më e qetë. Tani e kuptoj se në çfarë bote të mjegullt kam ecur duke e shkruar këtë libër.

Promovimi i këtij libri mbahet sonte, në ora 18:00 në KultPlus Caffe Gallery.

Kjo mbrëmje kulturore mbështetet nga Komuna e Prishtinës, në kuadër të subvencioneve vjetore për fushën e kulturës.

Ngjarje organizohet në bazë të rekomandimeve nga Qendra Operative e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Shtabi i Prishtinës për menaxhimin e çështjeve që ndërlidhen me pandeminë. / KultPlus.com

Simpoziumi i 8-të Internacional këtë edicion trajton ndikimin e letërsisë franceze

Unioni i Shkrimtarëve dhe i Kritikëve Shqiptarë, në përkrahje nga Ministria e Kulturës (MKRS), organizon Simpoziumin e 8-të Internacional nga data 17-21 tetor 2020.

Ceremonia e hapjes solemne do të bëhet më datë 18 tetor në ora 9:30, në lokalet e hotelit “Holiday Resort” afër aeroportit.

Kjo ngjarje kulturore, e teta më radhë, ka për qëllim studimin dhe trajtimin e temave  specifike nga disa këndvështrime që shkoqitën dhe debatohen nga kritikë të njohur kombëtar dhe ndërkombëtarë që vinë enkas në Kosovë.

Në Simpoziumet e mëparshme janë trajtuar temat si: Shqiptarët në veprën e Bajronit, Figura e femrës në roman, Adem Demaçi në mes luftës dhe paqes, ndërsa kësaj radhe: Ndikimi i letërsisë franceze.

Unioni i Shkrimtarëve dhe i Kritikëve Shqiptarë, me rastin e Simpoziumit të 8-të  Internacional organizon ceremoninë e hapjes solemne ku përveç krijuesve Laurent Grison, poet, kritikë që ka mbi 60 vepra të botuara, Mark Perry nga Anglia, Charlier Daniel nga Belgjika, ardhjen e kanë konfirmuar edhe krijuesit nga: Maqedonia, Shqipëria, Lugina e Preshevës, Mali i Zi dhe diaspora.

Pas hapjes solemne dhe gjatë ditëve në vazhdim do të promovohen veprat ndër më të njohura të botuara gjatë këtij viti si: “Gërvishjet e diellit” nga Laurent Grison,  “Shën Jeronimi dhe bota ilire” nga Prend Buzhala, nga Hasanas Aleksandër  “Pellazgët e fundit dhe gjuha e tyre”, si dhe “Edhe unë“ nga Odise Plaku. / KultPlus.com

Flutura Açka promovon librin “Biri” në KultPlus Caffe Gallery

Flutura Açka ka zgjedhur KultPlus Caffe Gallery që të promovojë librin e saj më të ri “Biri”, e që po konsiderohet si libri më i bujshëm i këtyre ditëve.

Përgjatë kësaj mbrëmje do të zhvillohet edhe një bisedë me shkrimtaren Flutura Açka, e cila edhe do të nënshkruajë autografet për të pranishmit.

Flutura Açka: Pyetjes së një gazetareje se a ndihesha më e qetë pas botimit të librit tim “Biri”, i thashë po, jam më e qetë. Tani e kuptoj se në çfarë bote të mjegullt kam ecur duke e shkruar këtë libër.

Promovimi i këtij libri mbahet më datë 5 tetor, në ora 18:00 në KultPlus Caffe Gallery.

Kjo mbrëmje kulturore mbështetet nga Komuna e Prishtinës, në kuadër të subvencioneve vjetore për fushën e kulturës.

Ngjarje organizohet në bazë të rekomandimeve nga Qendra Operative e Ministrisë së Punëve të Brendshme dhe Shtabi i Prishtinës për menaxhimin e çështjeve që ndërlidhen me pandeminë. / KultPlus.com

‘Kosova fatkeqe’, libri i Milazim Krasniqit që sjellë trekëndëshin mbi të cilin ngritet kjo fatkeqësi

Suada Qorraj

Në kohë pandemie e mes lirisë së cunguar në orën policore të asaj kohe, u shkruan shkronjat e para të librit mbi historinë fatkeqe të Kosovës. Trekëndëshi i kësaj fatkeqësie lidhet ngushtë me mitin për ‘tokën e shenjtë serbe’, papërgjegjësinë e elitave politike për shtet ndërtim, si dhe politikat jo korrekte ndërkombëtare kundrejt Kosovës. Pikërisht ky trekëndësh shënon edhe preokupimin kryesor të autorit Milazim Krasniqi, i cili në librin e tij të fundit ‘Kosova fatkeqe’, sjellë analizën dhe përfundimet e tija mbi rrënjët e kësaj fatkeqësie, shkruan KultPlus.

‘Kosova fatkeqe’ është vazhdimësia e librave të mëparshëm të autorit; ‘Kosova pas 22 janarit 1998’, ‘Në çfarë Kosove do të jetojmë’, ‘Ankthi i vjetër në shekullin e ri’ dhe ‘Krimet e vjetra dhe marrëzitë e reja’, në të cilët shtjellohen shqetësimet dhe bindjet e Krasniqit për problemet politike, kulturore e nacionale të Kosovës dhe shqiptarëve, fillesa e të cilave shënohet që në fillimin e viteve të 80-ta.

Në një intervistë për KultPlus, autori, publicisti dhe profesori universitar Milazim Krasniqi ka treguar se libri i tij i fundit shënon një përpjekje për të sintetizuar të gjitha preokupimet e tij në aspektin politik e nacional të Kosovës. Sipas autorit fatkeqësia e Kosovës lidhet me tri nivele, mitin që Serbia ka krijuar për Jerusalemin Serb, elitat politike të paafta në drejtimin e shtetit dhe politikat ndërkombëtare dhe animi i tyre i madh kundrejt Serbisë.

“Fatkeqësia e parë e Kosovës është se në themelet e saja është miti serb për Kosovën i cili gjeneron politikat shtetërore dhe religjioze serbe, fatkeqësia e dytë e Kosovës është elita politike të cilët janë të papërgjegjshëm dhe të paaftë për të ndërtuar një shtet të jetueshëm dhe me vlera demokratike. Kurse fatkeqësia e tretë janë faktorët ndërkombëtar që me politikat e tyre jo korrekte shpesh herë kanë mbajtur anën e Serbisë, sikur në rastin e Gjykatës Speciale”, ka thënë Krasniqi.

Profesori universitar ka shtuar se në këtë kohë, dilemat për Kosovën janë shtuar edhe më shumë si dhe janë më serioze sepse sipas tij Serbia është fuqizuar më shumë në arenën ndërkombëtare dhe kësisoj është bërë edhe më agresive, duke u shndërruar në një problem më të madh për Kosovës.

“Kam ardhur në përfundim që Kosova ka fatkeqësi në këto tri nivele, në këtë lloj trekëndëshi dhe në kohën kur ne po flasim, mendoj se janë shtuar dilema shumë serioze për të ardhmen e këtij vendi, a duhet të ekzistoj apo jo, si dhe në çfarë forme duhet riorganizohet për shkak se Serbia është bërë më agresive dhe është fuqizuar më shumë në arenën ndërkombëtarë. BE-ja e përkrahë në mënyrë të pa balancuar, siç e përkrahin edhe Kina e Rusia, e kohëve të fundit ka ndryshim edhe në politikën amerikane që po synon të shndërroj në aleat Serbinë, e që është një rrezik shumë i madh për Kosovën”, ka thënë tutje ai.

Publicisti Krasniqi ka pohuar se tekstet e këtij libri përfshijnë ngjarjet që nga Pavarësia e Kosovës e tuje, sepse ishte pikërisht pavarësia ajo që shënoi pikën kulminante të projektit nacional që gjenerata e tij kishte për Kosovën. Sipas tij ishte pikërisht kjo pikë ku pritej që Kosova të ngritej edhe më shumë, por kjo për fat të keq shënoi një degradim edhe më të madh të shtetit.

“Tekstet që lidhen me këtë libër janë që nga periudha e pavarësisë së Kosovës e këndej sepse me shpalljen e pavarësisë është arritur pika kulminante e projektit nacional që kemi pasur për Kosovën. Është pritur që nga kjo pikë vendi të vij duke u ngritur, të konsolidohet shteti, por në fakt vetëm është degraduar. Unë këto segmente i kam trajtuar në kontekste të ndryshme, që nga ajo kohë e deri në ditët tona, bile edhe tek qeverisja e LVV-së e cila ka shtruar dilema strategjike me prishjen e raporteve me SHBA-në, duke i shtuar kështu një problem më shumë krizës politike të vendit”, ka thënë Milazim Krasniqi.

Libri ‘Kosova fatkeqe’ i cili ende nuk ka mbërritur në Kosovë për shkak të mbylljeve të kufijve me shtetet fqinje që janë bërë si pasojë e pandemisë, ka në thelb të tij edhe përdorimin e antitezës së oksimoronit, apo thënë ndryshe bashkimin e fjalëve me kuptime kontradiktore.

Krasniqi ka shpjeguar se panatyrshmëria që tregon kjo figurë përkon edhe me gjendjen e Kosovës, pasi që sipas tij të dyja janë të njëjta. E këtë ai e ka shpjeguar me shpalljen e Kosovës shtet dhe qeverisjes së saj në bazë të Rezolutës 1244, si dhe thirrjen për një demokraci liberale në një shoqëri ku mbizotëron fryma patriarkale.

“Oksimoroni tregon kontradikta, tregon panatyrshmëri dhe mua më duket gjendja e Kosovës që qëndron brenda kësaj figure. Në kemi bërë shpalljen e shtetit të pavarur dhe sovran e në të njëjtën kohë Kosova është protektorat ndërkombëtar që qeveriset në bazë të rezolutës 1244. Tek ne shpallen programe për bashkim kombëtar përderisa nuk jemi të zotët që të mbrojmë hapësirën që e kemi, flitet për demokraci liberale ndërsa shoqëria është patriarkale, flitet për qeverisje të mirë ndërsa dominon kultura e korrupsionit. Pra është komplet në një gjendje kontradiktore, pothuajse skizofrenike, dhe për këtë arsye e kam emëruar me këtë figurë stilistike”, ka thënë autori.

Që në parathënien e këtij libri autori shpjegon se përmbledhjen e këtij libri e ka bërë gjatë kohës kur në vend tashmë ishte vendosur që të ketë orë policore. Profesori universitar për KultPlus ka thënë se për të por edhe personat e gjeneratës së tij ora policore është një traumë në vete ngase ata kanë përjetuar orë policore që nga viti 1981 e tutje. Madje autori nuk lë pa përmendur faktin që ndonëse e lirë, Kosova kishte shpallur orë policore edhe në vitin 2004. E pandemia e këtij viti që solli një mbyllje të re ngjalli dhe një herë po të njëjtin dëshpërimin, e pamundësi komunikimi, sikur kishte ndodhur vite më parë.

Krasniqi shpreson që libri krahas lexuesve t’ju tërheqë vëmendjen edhe politikanëve shumica e të cilëve sipas tij nuk e kanë idenë që publicistika, shkenca dhe dija mund të përdoren në procesin e politikbërjes. Ai madje shpreson që mesazh i tij për gjendjen e keqe që mbizotëron në vend të përçohet te qytetarët por edhe politikanët.

I pyetur se a do të bëjë promovimi e këtij libri, Milazim Krasniqi ka treguar se në njëzet vitet e fundit ai e ka konsideruar të panevojshëm këtë proces sepse promovimi është degraduar si proces ngase tashmë promovohen libra e autorë pa vlerë.

“Unë këto 20 vitet e fundit praktikisht nuk i kam promovuar librat për shkak se mendoj që promovimi është degradu shumë e ka hup kuptimin, promovohen libra pa vlerë, autorë pa vlerë, thjesht unë nuk i promovoj librat. Kështu që as këtë libër nuk besoj që do ta promovoj. Mënyra më e mirë e prezantimit të librit për mua është prezantimi në rrjete sociale edhe në portale, pastaj kush ka interes mund ta gjej librin edhe në librari”, ka pohuar publicisti.

Krejt në fund autori ka thënë se nuk synon që të bëjë përkthimin e këtij libri apo publikimin e tij jashtë kufijve vendor, ngase ai këtë e konsideron si punë që duhet të kryhet nga ana e shtetit apo edhe e shtëpisë botuese, por jo nga shkruesi i librit.

“Zakonisht përkthimet i bëjnë shtëpitë botuese, ose politikat qeveritare ndajnë fonde për këtë punë. Qeveria jonë nuk ndanë asnjë cent për prezantimin e letërsisë dhe kulturës shqiptare në botë prandaj neve nuk na njeh askush në botë dhe prandaj diskursi dominant për Kosovën edhe shqiptarët është i serbëve për shkak se ata financojnë shumë botime në gjuhët e huaja, teksteve që kanë për Kosovën dhe për ata çka e llogarisin si pretendim. Ndërsa qeveritë tona nuk merren fare me këtë problem kështu që në këtë aspekt unë nuk kam ndërmend me u marrë fare me këtë punë, unë e plasoj në treg në kuptimin e botimit pastaj thjesht është proces me të cilin duhet të merren shtëpitë botuese, agjencitë e ndryshme qeveritare, por jo autori”, ka përfunduar kështu intervistën shkrimtari Milazim Krasniqi./ KultPlus.com

Milazim Krasniqi

Hapet Panairi Kombëtar i Librit “Fieri 2020”

Pandemia ka shkaktuar digjitalizimin e shumë organizimeve. Një ndër to është edhe Panairi Kombëtar i Librit “Fieri 2020”, i cili në edicionin e tij të 7-të erdhi në formatin online, shkruan KultPlus.

Hapja e këtij Panairi u bë nën praninë e personazheve të ndryshme të letërsisë, ndërkaq drejtoresha e Qendrës Kombëtare të Librit dhe Leximit, Alda Bardhyli e cila përshëndeti të pranishmit duke vënë theksin tek rëndësia e librit si prioritet kombëtar.

Këtë vit në agjendë të këtij organizimi ka konferenca shkencore, prezantime librash, tryeza diskutimesh dhe interpretime.

Panairi i Librit i cili filloj më 10 shtator do të zgjat deri me datën 13 dhe blerjet e librave do të kryhen online. /KultPlus.com

Sekretet e librit që tronditi Shtëpinë e Bardhë

Një ish-mike dhe këshilltare e Zonjës së Parë amerikane, Melania Trump tha të martën se ka regjistruar biseda me zonjën Trump, sepse i duheshin si prova për vetëmbrojtje, pasi kishte ngritur pyetje për koston e ceremonisë së inaugurimit të presidentit Donald Trump.

Stephanie Winston Wolkoff, e cila sapo ka nxjerrë në treg librin e ri “Unë dhe Melania: Ngritja dhe Rënia e Miqësisë Sime me Zonjën e Parë”, ndihmoi në realizimin e ceremonisë së inaugurimit të presidentit Trump dhe më pas punoi për Zonjën e Parë si një këshilltare pa pagesë në Shtëpinë e Bardhë.

Zonja Wolkoff u largua nga Shtëpia e Bardhë në shkurt 2018 kur iu ndërpre kontrata. Shtëpia e Bardhë e sulmoi librin si “plot me të pavërteta dhe paranojë”.

Në një intervistë për gazetën Washington Post, zonja Wolkoff tha se Zonja e Parë përdorte llogari private emaili në Shtëpinë e Bardhë.

Të tjerë në Shtëpinë e Bardhë, përfshirë vajzën e presidentit, Ivanka dhe bashkëshortin e saj, Jared Kushner, janë kritikuar për aktivitet zyrtar përmes llogarive private. Në dallim prej tyre, Zonja e Parë nuk është punonjëse qeveritare.

Në një intervistë për emisionin “The Rachel Maddow Show” të rrjetit MSNBC, zonja Wolkoff tha “Më kanë akuzuar se kam regjistruar biseda me shoqen dhe se jam një njeri shumë i keq që bëra një gjë të tillë”.

“Kanë të drejtë. Po ta kisha shoqe, do të ishte e tmerrshme. Por Melania dhe Shtëpia e Bardhë më kishin akuzuar për veprimtari kriminale, më poshtëruan publikisht, më pushuan nga puna dhe më sakrifikuan për të mbuluar gjurmët,” thotë zonja Wolkoff.

Në atë moment, fillova të regjistroj bisedat. Nuk ishim më shoqe; ajo u tregua e gatshme të lejonte që të bëhesha objekt sulmesh”, vijoi ajo.

Zonja Wolkoff tha se Melania Trump ishte shprehur se avokatët e Shtëpisë së Bardhë i kishin thënë se për të nuk kishte zgjidhje tjetër përveçse t’i kthente shpinën shoqes, sepse mund të hapeshin hetime mbi komitetin e ceremonive të inaugurimit të presidentit.

Stephanie Grisham, shefe e stafit dhe zëdhënëse e zonjës Trump, tha se zonja Wolkoff donte të hakmerrej.

“Kushdo që fshehurazi regjistron dikë që e quan shoqen më të ngushtë, është detyrimisht njeri i pandershëm,” tha zëdhënësja Grisham.

“Libri jo vetëm që është plot me të pavërteta dhe paranojë, por bazohet në një nevojë të imagjinuar për hakmarrje. Wolkoff e prezanton veten me të madhe, ndërsa nënçmon dhe fajëson të gjithë me të cilët ka punuar.

Në fund të fundit ajo përfundon viktimë. Për fat të keq, kemi të bëjmë me një grua shumë të pasigurtë, me një dëshirë të palogjikshme për t’u ndjerë e rëndësishme”, vijon Grisham.

Në libër, Stephanie Winston Wolkoff thotë se do të donte të mos ishte takuar kurrë me Zonjën e Parë. Zonja Wolkoff, e cila është planifikuese aktivitetesh argëtuese në Nju Jork, thotë se u prezantua me Zonjën e Parë në vitin 2003 në redaksinë e revistës Vogue, ku punonte zonja Wolkoff.

Ajo ia kushton dy nga 11 kapitujt e librit procesit për planifikimin e ceremonisë së inaugurimit të presidentit në janar 2017, duke përshkruar komitetin përgjegjës për grumbullim fondesh për të paguar për festimet disa ditëshe si të përfshirë nga probleme organizative dhe komunikimi që komplikuan punën e saj.

Ajo thotë se në mënyrë të përsëritur ngriti pyetje në lidhje me shpenzimet, gjë që rezultoi që ajo të shihej si problematike.

Komiteti Presidencial i Inaugurimit të presidentit Trump grumbulloi gati 107 milionë dollarë për aktivitetet ekstravagante.

Ky ishte një çmim i paparë për ceremonitë e inaugurimit dhe ishte gati dyfish më i lartë se kostoja e inaugurimit të presidentit Barack Obama në 2009.

Disa nga ata që ishin të përfshirë ose ishin në dijeni të punës së komitetit, i thanë agjencisë së lajmeve Associated Press në shtator 2017 se planifikimet për inaugurimin u ndërlikuan nga vendimet e minutës së fundit, ndryshimet në personel dhe mbikëqyrja e dobët financiare.

Zonja Wolkoff tha rrjetin ABC News në një intervistë të transmetuar të hënën se ajo vazhdon të bashkëpunojë me hetime të shumta penale mbi punën e komitetit./ KultPlus.com

​George Bush pikturon portrete të migrantëve dhe shkruan një libër për ta

George W. Bush mund të jetë një ish-guvernator dhe president, por siç rezulton, ai është gjithashtu një piktor, dhe çfarë është më e mira, ai është me të vërtetë shumë i mirë në këtë drejtim.

Ish-presidenti së fundmi ndau një sekret të vogël në Instagram se si e kalon kohën e tij – si në karantinë, ashtu edhe më parë.

“Për 18 muajt e fundit kam pikturuar portrete dhe shkruaj histori për 43 migrantë që kam takuar. Unë jam i kënaqur të botoj një libër dhe ekspozitë të re në [The Bush Center] për nder të amerikanëve të rinj që kanë kontribuar në pasurinë kulturore, gjallërinë ekonomike, frymën e ndërmarrësisë dhe patriotizmin e përtërirë të vendit tonë. Siç thashë nga Zyra Ovale në vitin 2006: ‘Amerika mund të jetë një shoqëri legjitime dhe një shoqëri që pranon’”, shkroi ai poshtë fotografisë së tij në të cilën pikturon në studion e tij.

Libri i tij do të jetë në dispozicion nga data 2 mars e vitit të ardhshëm.

“Shpresoj se shumë do të ndihmojnë në përqendrimin e vëmendjes sonë të përbashkët në efektet pozitive që migrantët kanë në vendin tonë,” shkruan George W. Bush. / KultPlus.com

Publikohet libri i basketbollistit të ndjerë Kobe Bryant

Vanessa Bryant po bën pjesën e saj për të vazhduar trashëgiminë e burrit të saj tashmë ndjerë

Të martën, gati gjashtë muaj pasi Kobe Bryant vdiq në një përplasje me helikopter së bashku me vajzën e tyre 13-vjeçare, Gianna, Vanessa njoftoi lëshimin e librit të parë të ish-yllit të NBA, me titull “Geese Are Never Swans”, shkruan ET, transmeton KultPlus.

Krijuar nga Kobe dhe shkruar nga psikologu Eva Clark, libri ndjek historinë e Gus, një djalë i ri që ëndërron të arrijë në Olimpiadë si notar. Qëllimi i tij është i ngjashëm me atë të vëllait të tij të ndjerë, Danny, i cili vdiq nga vetëvrasja pasi nuk arriti të ishte vetë në ekipin e kombëtares. Megjithë një mori provash dhe mundimesh, Gus fillon të mësojë fuqinë shëruese të sportit.

“Ne jemi kaq krenarë për të vazhduar misionin e Kobe për të mësuar fuqinë e emocionit për gjeneratën e ardhshme të sportistëve. Libri i parë i Kobe, #GeeseAreNeverSwans është publikuar zyrtarisht sot”, tha Vanessa në Instagram. “Romani përqendrohet në rëndësinë e shëndetit mendor në mesin e sportistëve të rinj dhe sesi sporti mund të ndihmojë në kapërcimin e disa prej pengesave më të mëdha të jetës.”

“Faleminderit që vazhduat të mbështesni trashëgiminë e tij”, shtoi ajo. “Ky libër gjithashtu më ndihmoi të përballoj pikëllimin. Jam ë kënaqur që kemi akoma librat e tij për të na ndihmuar gjatë rrugës” / KultPlus.com

Njeriu që shpiku shitblerjen e librave

Pak njerëz ka të ngjarë ta kujtojnë sot James Lackingtonin (1746–1815) dhe librarinë e tij dikur të famshme në Londër, “Tempulli i Muzës”, por nëse ka të ngjarë që si klient të keni blerë ndonjëherë një libër me çmim shumë të lirë, keni përshkuar mendueshëm rreshtat e rafteve të mbingarkuara të një librarie të madhe, ose keni kaluar një pasdite në zonën e leximit të një librarie thjesht për qejf (pa blerë asgjë!), atëherë i keni përjetuar tashmë disa nga mënyrat me të cilat Lackingtoni ndryshoi shitblerjen e librave në fund të shekullit XVIII. Dhe, nëse jeni shitës librash, atëherë ka gjasë që t’i keni hasur tashmë strategjitë e marketingut dhe trysninë e konkurrencës që e ka zanafillën në dyqanin e librave të Lackingtonit.

Në tregun e shekullit XXI, ngjallet nganjëherë dëshira për një epokë më të hershme, më të thjeshtë, por tensioni i ankthshëm mes të mëdhenjve të shitblerjes dhe shitësve me pakicë duket se ka qenë i përhershëm që nga fillimi. “Tempulli i Muzës”, një nga libraritë e para moderne, ishte një sipërmarrje gjigande, deri tani libraria më e madhe në Angli, me inventar prej mbi 500 mijë vëllimesh, shitje vjetore të 100 mijë librave dhe të ardhura vjetore 5.000 paundë (afërsisht vlera e 700 mijë dollarëve sot). Të gjitha këto e bënë Lackingtonin shumë të pasur, të admiruar nga disa dhe të përbuzur nga të tjerë, por librashitësi më i madh në Londër e nisi karrierën pa lavdi, si një këpucar i pashkollë.

Duke qenë pjesëtar i një familjeje me 11 fëmijë, djaloshi Lackington shkoi tek një këpucar për të mësuar zanatin. Nuk kishte arsimim zyrtar, por që në moshë të hershme kuptoi vlerën e librave dhe bashkë me shokët viheshin në kërkim të tregjeve ku shiteshin botime me çmim të lirë të poezive, dramave, dhe të letërsisë klasike të përkthyer, me qëllim që të mësonin në mënyrë autodidakte të lexuarit dhe të zgjeronin njohuritë për botën. Më vonë u zhvendos si këpucar në ,Londër me bashkëshorten Nancy, dhe vite më vonë përshkroi në kujtimet e tij se si me të mbërritur në qytet, e harxhoi një gjysmë korone të mbetur për të blerë librin me poezi “Mendimet e natës” të Edward Young: “Sepse po të blija ushqime për darkën që do ta hanim të nesërmen, kënaqësia e saj do të harrohej shpejt, por nëse do të jetonim edhe pesëdhjetë vjet të tjera, duhej të kishim ‘Mendimet e natës’ për t’i shijuar edhe atëherë.” Jo shumë kohë më pas, në vitin 1774, Lackingtoni mundi të merrte me qira një dyqan dhe filloi të shiste edhe këpucë edhe libra.

Fundi i shekullit XVIII ishte kohë e ndryshimeve të mëdha shoqërore për Londrën. Më shumë njerëz po mësonin të lexonin dhe shtimi i kohës së lirë për klasën punëtore dhe të mesme do të thoshte rritje e kërkesës për libra. Por, librat ishin akoma artikull i shtrenjtë luksi, kurse libraritë mund të ishin vende ku ndjeheshe në siklet.

Në atë kohë, nuk nxitej thjesht të kaluarit e kohës në librari apo qoftë edhe shfletimi i librave. Lackingtoni donte të gjente një mënyrë për t’i bërë librat më të përballueshëm financiarisht dhe libraritë hapësira që vizitoheshin, duke qenë sërish aktivitete me fitim dhe me këtë në mendje, ai filloi të ndryshoj tregtinë e librave në të paktën katër mënyra.

Risia e parë ishte zhdukja e elementit kryesor të jetës tregtare të shekullit XVIII: pagesës me listë. Ai drejtoi një biznes ku paguhej vetëm me para në dorë, gjë që fillimisht i tronditi rivalët e tij dhe u quajt fyerje prej disa klientëve, por ai arsyetoi që nëse shiste me para në dorë, po kështu mund të blinte me para në dorë në vend që të merrte hua të kushtueshme. Në këtë mënyrë shmangte tarifat e interesit si dhe humbjet nga klientët që nuk paguanin dot borxhet.

Risia e tij e dytë kishte të bënte me menaxhimin e librave të pashitur. Ishte praktikë standarde që shitësit e librave blinin sasi të mëdha librash, i shkatërronin më pas më shumë se tre të katërtat e tyre për të rritur kësisoj çmimet. Por, Lackingtoni bleu sasi shumë të mëdha, ndonjëherë biblioteka të tëra, dhe pastaj uli në mënyrë drastike çmimet e të gjithë librave në mënyrë që t’i shiste në sasi të mëdha. Në këtë mënyrë i mbante në qarkullim, i bënte të përballueshme financiarisht për një gamë më të gjerë blerësish dhe në të njëjtën kohë kishte të ardhura të mëdha.

Risia e tretë e Lackingtonit është e njohur për këdo që i pëlqen të bëj pazar: ai i bindi klientët që tashmë kishin një ofertë mëse të leverdishme dhe nuk pranoi të debatohej për çmimet. Vendosi në dyqan këtë tabelë: “Çdo libër ka çmimin më të ulët dhe nuk ka ulje çmimi për asnjë artikull”.

Deri më 1794, ai kishte grumbulluar sasi kaq të madhe librash, sa vendosi që bashkë me ortakun Robert Allen të zhvendosej në një librari në “Finsbury Square”. E quajti librarinë “Tempulli i Muzave” dhe sipër hyrjes vendosi një tabelë ku me guxim lajmëronte: “Libraria më e lirë në botë”. “Tempulli i Muzave” u bë një vend tërheqës për turistët dhe kjo ishte risia e katërt e Lackingtonit: madhësia e pazakontë e librarisë, me pamje spektakolare që i bënte të dukeshin të vogla të gjitha libraritë e tjera të kohës, duke u kthyer në një destinacion në vetvete.

Me një hyrje 42 metra të gjatë, në mes të hollitë të madh ishte një banak rrethor me aq hapësirë sa mund të kalonte një karrocë postare me gjashtë kuaj. Mbi këtë banak, një shkallë të çonte tek “dhomat e leximit” ku klientët mund të lexonin poshtë galerive me raftet e mbushura me libra në plot katër kate. Kat pas kati, klientët gjenin libra më të përdorur dhe më të lirë. Poeti John Keats kaloi shumë orë duke lexuar falas në “dhomat e leximit” dhe pikërisht atje u takua me botuesit e tij të parë, “Taylor and Hessey”, të cilët punonin në dyqan.

Siç ishte e zakonshme në atë kohë, shumë shitës librash ishin gjithashtu edhe botues, dhe Lackingtoni herë pas here bëhej pjesë e sipërmarrje të tjera botuese. Më e rëndësishmja, më 1818, Lackingtoni u bashkua me shtëpinë “Hughes, Harding, Mavor & Jones” për të botuar një numër shumë të vogël (500 kopje të pamjaftueshme!) të një romani të pazakontë nga një emër i panjohur, Mary Shelley. Romani, natyrisht, ishte “Frankeshtajni”. Teksa një shitës librash u kthye në botues, Lackingtoni botoi dhe ribotoi shumë herë autobiografinë e tij, deri-diku sepse ishte mëse i vetëdijshëm që emri i mirë kishte në rrezik t’i cenohej, pasi suksesi i tij ngjalli kritika nga shitësit e tjerë të librave. Disa nga kundërshtarët argumentonin se katalogët e librave e tepronin me cilësinë e librave, kurse të tjerë këmbëngulnin se pasurinë duhej ta kishte vënë nga ndonjë lotari e fituar sepse dukej e pamundur që ta kishte krijuar vetëm nga shitjet e librave. Të tjerë e akuzuan për konkurrencë të pandershme; ata thoshin se ai kontrollonte një pjesë të madhe të tregut dhe duhet të “tërhiqej” pasi e kishte krijuar tashmë pasurinë e vet.

Një argument i ngjashëm mund të dëgjohet edhe sot: tani që “Amazon” ka filluar hapjen e librarive të konceptuara si godina të ndërtuara me tulla dhe llaç (e para u hap në Seattle në nëntor 2015, një tjetër në San Diego) disa kanë shtuar pyetjen nëse kjo është e nevojshme apo gjë e mirë, pasi shitësi online tashmë kontrollon më shumë se 60 për qind të tregut të librave. Dhe, ashtu si Jeff Bezosi i Amazonit, edhe Lackingtoni u bë shumë popullor. Një flamur ngrihej sipër “Tempulli i Muzave” për të njoftuar klientët kur ishte i pranishëm në librari, kurse përshkonte rrugët e Londrës në një karrocë që kishte të shkruar me moton e tij: “Fitimet e vogla bëjnë gjëra të mëdha.” Ai madje krijoi emblema me imazhin e vet, të cilat mund të përdoreshin si kompensim për pagesën e blerjeve në dyqan. Katalogu i librave që gjendeshin në librari shtypej rregullisht dhe bëheshin porosi nga klientë të largët deri në Amerikë.

Lackingtoni përfundimisht ia shiti librarinë një kushëriri në vitin 1798 dhe u tërhoq në fshat për t’u aktivizuar me kohë të pjesshme si predikues i Kishës Metodiste. Mjerisht, “Tempulli i Muzave” u shkrumbua nga zjarri në vitin 1841 dhe nuk u rindërtua kurrë. Megjithëse libraria gjigande nuk ishte pjesë e një zinxhiri librarish, ky zinxhir modern librarish do të krijohej vetëm një dekadë më vonë kur “A&P Supermarket” hapi dyert e saj në Amerikë, ndërsa risitë e Lackingtonit dhe praktika e tij e diskutueshme për të shmangur konkurrencën duke shitur me sasi të mëdha dhe me çmime shumë të ulëta, vazhdojnë të jenë pjesë e modelit të biznesit për zinxhirët e librarive të mëdha dhe shitësit në internet si “Barnes & Noble” dhe “Amazon” edhe sot. /Revista “LitHub”.

Nga: John Pipkin
Përktheu: Granit Zela

Gazmend Jakupi për librin e John Bolton: Libri më kontrovers i dhjetë vjetësh-it të fundit

Nga Gazmend Jakupi

The Room Where It Happened: A White House Memoir – Bestselleri i fundit më i përfoluri në SHBA (i publikuar më 23 qershor 2020)


Libri definitivit më kontrovers i dhjetë vjetësh-it të fundit, i shitur në ditët e para të publikimit në mbi 100 mijë kopje, i ranguar si i pari në kategoritë “Historia dhe Teoria e Politikës”, “Siguria Kombëtare dhe Ndërkombëtare”, “Qeveria Federale”, “Historia e SHBA”, “Biografitë e Liderëve Politik” etj., është libri i fundit i shkruar nga Ambasadori John Bolton, ish Këshilltarë i Sigurisë Nacionale i Presidentit Donald Trump nga viti 2018 deri 2019. Libër i cili me përplot detaje dhe emocione përshkruan 17 muajt e shërbimit të zotit Bolton si këshilltari kyç në çështjet e sigurisë kombëtare. Buja që është duke e bërë ky libër në vet SHBA dhe gjithë rruzullin tokësor është aq e madhe sa që Presidenti Trump me muaj të tërë është munduar që të ndalojë publikimin e tij duke u arsyetuar në një anë që është përplot me gënjeshtra dhe në anën tjetër që ka plot detaje të natyrës së ndjeshme e që mund të klasifikohen edhe si sekrete shtetërore, e që këto të dyja janë në kundërshtim me njëra tjetrën sipas intervistës të zotit Bolton dhënë televizionit USA Today dhe Voice of America.

Libri voluminoz 592 faqesh është me plot detaje për shumë çështje të ndryshme si takimet me burrështetasit botërorë (Kim Jong Un, Vladimir Putin, Xi Jinping, Hironomiya Naruhito, Shinzo Abe, Theresa May, Boris Johnson etj.), takimet nëpër samitet e ndryshme si dhe takimet ditore në mes të Presidentit Trump dhe stafit të tij të ngushtë (John Bolton, Mike Pence, Mike Pompeo, Steven Mnuchin, William Barr, Jim Mattis etj.). Këtu në plot detaje përshkruhen parapërgatitjet e takimeve të ndryshme e ndër të tjerët edhe takimi me Presidentin e Koresë Veriore Kim Jong Un, i cili takim sipas zotit Bolton ishte si nevojë personale e Presidentit Trump që t’i mundësojë garën për çmimin Nobel për paqe, për të bërë fotografi me Kim Jong Un dhe natyrisht për të fituar pikë për zgjedhjet e ardhshme presidenciale 2020. Takimet tjera si p.sh. me Vladimir Putin dhe Xi Jinping gjithashtu ishin më shumë takime për përfitime personale se sa takime për interese shtetërore, meqë sipas zotit Bolton, Presidenti Trump është një president i cili nuk udhëheq me kurrfarë konsistence apo filozofie të udhëheqjes, por më së shumëti sipas instikteve personale e të cilat edhe ato ndryshonin prej minute në minute e dite në ditë!

Në këtë libër, ndër çështjet tjera paraqiten edhe problemet me kompanitë Kineze ZTE dhe Huawei; përkrahjen e ndërrimit të qeverisë Maduro në Venezuelë; zgjedhjen e Presidentit të ri në Ukrainë z. Volodymyr Zelensky dhe përkrahjen e tij; indinjatën e Presidentit Trump ndaj shtetet anëtare të NATO për mos pagesën e obligimeve ndaj NATO’s e posaçërisht të Gjermanisë; për humbjet financiare nëpër gjithë botë në bazat ushtarake amerikane të cilat shtetet nikoqire nuk paguajnë as shpenzimet vjetore operacionale (p.sh. Korea Jugore mezi paguan 1 miliard $ në vit SHBA-së për prezencën e trupave Amerikane, kurse shpenzimet operacionale vjetore arrijnë 5 miliard $, ku sipas zoti Bolton, Presidenti Trump preferon që shtetet nikoqire të paguajnë shpenzimet vjetore + 50% !); tërheqjen e SHBA-ve nga marrëveshja për armatimin ndërkombëtar bërthamorë; peripecitë me Iranin; Korenë Veriore; Rusinë; Kinën e shumë çështje tjera.

Ndër qëllimet tjera të publikimit të këtij libri, zoti Bolton dëshiron t’i tregoj votuesve Amerikan për paaftësinë e zotit Trump si President i SHBA i cili nuk do të duhej t’i fitoj zgjedhjet e ardhshme të vitit 2020. Autori në disa vende në librin e tij tregon se sa afër ishte dorëheqjes nga posti i tij e që vet letrën e dorëheqjes e ka shkruar disa muaj para dorëheqjes.

Libri është klasifikuar dhe i vlerësuar në mënyra shumë të ndryshme nga kritikët Amerikan e botërorë duke fituar kritika nga më pozitivet e deri më negativet. Sipas meje, është një libër i mirë për t’u lexuar meqë përmban një histori të konsiderueshme të ngjarjeve ndërkombëtare gjatë kohës së shërbimit të zotit Bolton dhe detaje tërheqëse dhe interesante. / KultPlus.com

Shkrimtarja J.K. Rowling publikon librin online, ai mund të lexohet falas

Autorja e ‘Harry Potter’, J.K. Rowling, i ka befasuar fansat duke njoftuar se do ta publikojë një libër të ri për fëmijë, të quajtur “The Ickabog”.

Mirëpo lajmi më i mirë për fansat e shkrimeve të saj është që ky libër do të publikohet falas online.

54 vjeçarja shpreson që kjo përrallë e veçantë t’iu ndihmojë fëmjëve që të rrinë të zbavitur gjatë pandemisë së koronavirusit.

Ajo ka thënë se e kishte planifikuar publikimin e “The Ickabog” menjëherë pas publikimit të librit të parë “Harry Potter”, mirëpo kur “Harry Potter” mori famë aq të madhe, ajo vendosi t’ia dedikojë kohën letërsisë për të rritur. /KultPlus.com

3 vite nga ngjitja e Uta Ibrahimit në Majën Everest, sot mban në duar librin që flet për guximin e saj

Ishte data 22 maj e vitit 2017 kur alpinistja Uta Ibrahimi arriti Majën Everest. Kjo ditë ishte historike për vendin tonë, ndërsa për Utën një ëndërr e realizuar që i shërbej për shumë gjëra, e në veçanti e ka shtyrë atë të bëhet inspirim për të rinjtë e sidomos për fëmijët, shkruan KultPlus.com

Historia e alpinistes së Kosovës, Uta Ibrahimi, me të gjitha sukseset e saj është përmbledhur tashmë edhe në një libër.

 “Uta e Maleve” është libri i cili flet për guximin e saj dhe sot në këtë datë të shënuar ajo mban librin në duar, duke u ndjerë krenare e duke i motivuar njerëzit që të ecin përpara.

Përmes një postimi në Facebook, Uta ka përshkruar momentin e ngjitjes në Majën Everest dhe ka falënderuar të gjithë ata që e kanë ndihmuar në rrugëtimin e saj.

KultPlus ju sjell të plotë postimin e saj:

22 Maj 2017, në ora 0505, e ngjita majën ma të naltë të Botës, Majën Everest 8848metra.

Kur ka dal djelli edhe rrezet ma kanë shkri akullin në fytyrë, mu ka dok që krejt bota po më përqafon në qat moment. M’ka dhan energji me vazhdu me shku te posht edhe nja 15 orë të tjera, pa ushqim e pa ujë.

Çdo ditë pas asaj dite, s’ka qenë ma si përpara. Çdo ditë ka qenë ma e bukur e me shumë sfida!

Prej asaj dite, e kam marr përsipër një punë shumë të dashur për mu e me shumë nevojë për vendin tem …me i inspiru të rinjtë, e sidomos fëmijët <3

Këtë herë bashk me ekipen ma të dashur në botë, e kemi botu librën pë ngjitjen në Everest.

Libri ‘ Uta e Maleve’ / ‘Uta and the Mountains’ është botuar në dy gjuhët, shqipe dhe angleze, e pritet me u botu edhe në shumë gjuhë të tjera nëpër botë, e që do ta ndihmojmë vendin tonë të vogël me zemra të mëdhaja me ec përpara.

Ju du pafund, njerëz të mirë që keni qenë motivi jem që unë me arrit mi realizu andrrat e mia, e që më vonë na u ban endërrat tona <3

Videoja e Çatisë së Botës – ku flamuri i Kosovës valvoi për herë të parë!
https://www.youtube.com/ëatch?v=EGehJ9FexE0&t=8s.

Librin e gjeni në: Dukagjini Bookstore

Mbështësit e Projektit Utalaya dhe Librit: UN Kosovo Team UN Women Kosovo UNICEF Innovations Lab Kosovo UNHCR Kosovo UNFPA Kosovo Komuna e Prishtinës Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit Studio Permanent Butterfly Outdoor Adventure Lum Ademi KultPlus.com

Ekipa e Librit: Autore: Teffta Kelmendi, Ilustruesja: Katerina TeRi Nikolovska, Dizajni: Nita Salihu Hoxha Urtina Hoxha. / KultPlus.com

Vepra e Peter Handkes përkthehet në shqip

Ishte polemik disa muaj më parë fituesi i çmimit Nobel për vitin 2019. Ishte përkthyer në shqip dhe kush kishte pasur mundësi ta njihte veprën e tij, ishte me fat.

Ribotimi i tij në shqip do të ngjallte shumë debate në Panairin e Librit, por kërshëria për ta njohur Peter Handken ishte e madhe. Tani, lexuesit kanë mundësi ta njohin edhe më shumë Handken me një histori personale.

Botuesi Petrit Ymeri thotë: “Është një autor që ka ngjallur shumë diskutime, por ne do t’ia japim lexuesit librat e tij. Përveç diskutimeve, është një shkrimtar i madh”.

Është historia e një nëne që vendos të vetëvritet në moshën 50-vjeçare, një ngjarje që lë shenjë në jetën e autorit austriak e që e bën këtë një rrëfim të jashtëzakonshëm të nobelistit.

Por, ky nuk është titulli i vetëm që zbulojmë mes veprave të reja në zyrën e botuesit Ymeri: “Kemi edhe “Gruaja midis nesh”, një roman dashurie dhe intrige”. /Gazeta Sinjali / KultPlus.com

‘Një antologji e vogël e jetës’ dhe ‘… e vdekjes’, dy libra xhepi që mund të lexohen bashkë

“Një antologji e vogël e jetës” dhe “Një antologji e vogël e vdekjes” janë dy libra që vijnë në kohën kur jeta dhe vdekja, që prej Luftës së Dytë Botërore, 75 vjet më parë, e deri më sot, nuk kanë qenë ndonjëherë më afër, apo bashkudhëtare të njëra-tjetrës.

Të dy këto antologji mbajnë firmën e autorit Stefan Çapaliku dhe përbëhen nga koleksione tekstesh të përzgjedhura me kujdes dhe prej një kohe të gjatë.

Në përmbajtje janë të ndryshme, por në numër faqesh, format dhe dizajn janë identikë, shkruan oranews.

Ato janë dy libra xhepi që mund të ecin dhe lexohen bashkë.

Nga klasikët Fishta, Mjeda, Koliqi, Migjeni, Ashta, Zorba, Çefa, e Prenushi etj, tek satira e Tef Palushit e Tano Banushit, librat në fjalë vijnë edhe me foto të rralla dhe ilustrime të mrekullueshme të realizuara nga mjeshtri Gjergj Spathari.

“S’ka mort pa gaz dhe s’ka dasmë pa vaj”, është kjo një shprehje që më së miri simbolizon edhe dy antologjitë, por edhe kohën që po na shoqëron. / KultPlus.com

“Një libër nuk të braktis kurrë”

“Një herë, kur isha 7 a 8 vjeç nëna më tha, ndërsa uleshim në vendin e parafundit në autobus për në klinikë a në dyqanin e këpucëve, se megjithëse ishte e vërtetë që librat mund të ndryshonin me kalimin e viteve, po aq sa njerëzit, dallimi ishte se, ndërsa njerëzit gjithmonë të lënë kur vjen një kohë që nuk marrin më nga ti asnjë përfitim ose kënaqësi ose interes, ose të paktën një ndjenjë të mirë; një libër nuk të braktis kurrë.
Natyrisht, ndonjëherë ti i lë, mbase për disa vjet ose madje madje përgjithnjë. Por ata, dhe sikur t’i tradhtosh nuk të kthejnë kurrë shpinën: ata vazhdojnë të presin për ty në heshtje dhe me përulje në raft. Ata presin edhe për 10 vjet. Nuk ankohen. Deri kur një natë, kur papritmas ke nevojë për një libër edhe në 3 të mëngjesit, edhe sikur të ishte një libër që ti e ke braktisur dhe fshirë nga zemra për vite e vite, nuk do të të zhgënjejë kurrë, do të zbriste nga rafti dhe do të të bënte shoqëri në çastin tënd të nevojës. Nuk do të përpiqej të ta kthente apo të nxirrte justifikime, apo të pyeste veten nëse ia vlente, apo nëse ti e meritoje, apo nëse ishit ende për njëri-tjetrin. Do të zbriste sapo ti ta thërrisje. Një libër nuk të lë kurrë në baltë.”

– AMOS OZ

(Pjesë nga romani “Rrëfim për dashurinë dhe errësirën”, përkthyer nga Etleva Pushi & Sokol Bega, botimet Skanderbeg Books)

Më 4 maj 1939 lindi shkrimtari izraelit Amos Oz (4 maj 1939 – 28 dhjetor 2018). Autor i 19 veprave, qindra eseve dhe artikujve për Izraelin modern, për një kohë të gjatë ai ishte në rrethin e ngushtë të kandidatëve për Çmimin Nobel për Letërsi. Ai është fitues i çmimit izraelit për letërsi (1998), i çmimit Goethe të qytetit të Frankfurtit (2005), çmim prestigjioz ku më parë e kanë fituar Sigmund Freud dhe Thomas Mann. / KultPlus.com

Kriza e librit në Gjermani, dëmi financiar nga covid-19 arrin gjysmë miliardë euro

Janë përgjysmuar shitjet e librave në Gjermani. Shitjet janë ndikuar pasi që dyqanet e librave kanë mbetur të mbyllura për javë të tëra, shkruan KultPlus.

Që nga 20 prilli, në Gjermani libraritë janë hapur përsëri. Ato u mbyllën detyrueshëm për një muaj përveç disave në Berlin, ku lejohej blerja duke i zbatuar rregullat higjienike.

Megjithatë dëmi financiar për këto javë izolimi është i madh, ai arrin në gjysmë miliardë euro.

Disa nga Shtëpitë Botuese gjermane janë skeptik edhe kur të rihapen libraritë, sipas tyre shitjet s’do të përmirësohen shpejt.

“Njerëzit janë të shqetësuar për shëndetin e tyre dhe s’ma ha mendja që do të shpenzojnë para për libra”, shprehet Dirk Rehm nga Shtëpia Botuese “Reprodukt”.

Shtëpitë e vogla botuese janë veçanërisht të prekura nga koronavirusi. Anulimi i Panairit të Librit në Lajpcig, si dhe anulimi i festivaleve të leximit kanë ndikuar shumë, dhe i kanë bërë praktikisht librat të padukshëm. /bm /KultPlus.com

Shkrimtari Fatos Kongoli boton librin me kujtime “Kapitulli i Amerikës”

Shkrimtari Fatos Kongoli boton librin e ri me kujtime “Kapitulli i Amerikës”. Ai rrëfen nevojën për të treguar, edhe u rikthehet edhe një herë ish- persekutorëve të intelektualëve, të cilët në 30 vjet demokraci nuk kërkuar falje për krimet që kanë kryer.

Në vazhdim të një kronike të papërfunduar, dhjetë vite pas botimit të librit “Iluzione në sirtar”, shkrimtari Fatos Kongoli sjell për lexuesit librin  e tij të ri, “Kapitulli i Amerikës” (Botime Toena). Kongoli në këtë libër, ndalet tek shtatë vjet të jetuara në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, pranë fëmijëve të tij, vajzës Eldës dhe djalit Dorit, bashkë me bashkëshorten Lilin, përshkruan edhe takimet me intelektualët shqiptaro-amerikanë, që prej kineastit Piro Manit, e shumë emra të tjerë të njohur. Ndërsa, fill pas botimit shkrimtarin e takojnë pranë shtëpisë së tij për të na rrëfyer emocionet, që ka për këtë krijesë të re, që vjen pas “Gënjeshtar të vegjël”, edhe pas kapërcimit të një sëmundje të rëndë. Kongoli na tregon se: “Amerika ka qenë për të një eksperiencë e paharrueshme”.

“Ndihem shumë i kënaqur që ky libër doli, jo më kot them se ky libër vjen si vijim i një libri tjetër, “Iluzione në sirtar” (2010), por këtë libër ia kushton Julien Roche, mikut tim. Ato vite, pavarësisht ngurrimeve të mia, kanë qenë një përvojë shumë e bukur, e mrekullueshme do të thoja, sepse Amerika është një vend i jashtëzakonshëm. Është vendi më mikpritës në botë”, rrëfen Fatos Kongoli.

Shkrimtari u rikthehet sërisht edhe poshtërsive të dy punonjësve të ish- sigurimit të shtetit (rrëfyer për ta edhe tek Iluzione në sirtar), famëkëqijve V.M dhe Dh.SH, persekutorë edhe përndjekës të intelektualëve, njërin prej të cilëve e sheh çdo ditë në pallatin përbri.

“Këtë fakt e kam brenda meje, e mendoj edhe reflektoj për të. Ata janë njerëz që njihen botërisht, sepse kanë bërë shumë mëkate, janë ish- persekutorë të intelektualëve, njërin prej tyre e kam komshi. E shikoj edhe sot dhe ndiej neveri kur e shikoj, asgjë tjetër”.

Kongoli mendon se vendi ynë nuk mund të zhvillohet, derisa ata që kanë bërë krime asokohe, nuk shfaqin asnjë pendim dhe nuk kërkojnë as falje.

“Është një problem shumë i madh për shoqërinë tonë sot. Nuk ecet dot përpara kështu, sepse ish- kriminelët edhe persekutorët e djeshëm nuk kërkojnë falje. Atyre nuk u ka hyrë gjemb në këmbë, përkundrazi”.

Ndonëse, ndihet krenar, që është një ndër 300 intelektualët që kanë firmosur për themelimin e Partisë Demokratike, megjithatë pas 30 viteve zhgënjimin për politikën e sotme nuk e fsheh.

“Ne që aspiruam demokracinë, të paktën brezi ynë që mbushëm rrugët e Tiranës me thirrjet “Liri demokraci”, zhgënjimin e patëm shumë të shpejtë. Të gjitha kahet politike, me këmbëngulje, në vend asaj që ëndërronim ne, demokracisë, dora-dorës nuk bën gjë tjetër veçse ndërtuan një karikaturë të saj, në formën më të shëmtuar. Ne kemi një karikaturë të  demokracisë”.

Autori ndalet edhe tek kjo periudhë e vështirë, që mbarë bota është duke kaluar për shkak të COVID 19.  

“Unë jam një njeri që nuk e kam të vështirë që t’u nënshtrohem disiplinave, kur ato kanë një logjik. Por, të them të drejtën, kam pasur një irritim, që të veçohesha si pensionist. Më dukej vetja i poshtëruar, kur më veçonin. Unë kam dalë, sepse nuk mund të rri një njeri i moshës sime pa dalë, pa marrë ajër jashtë. S’është e drejtë që të ndash një kategori shoqërore kështu apo do të më vinin shërbëtorë që të na ndihmonin neve”.

Librat e shkrimtarit Fatos Kongoli janë botuar në disa gjuhë të huaja dhe janë vlerësuar me çmime kombëtare edhe ndërkombëtare. /Shqiptarja.com /KultPlus.com

“Nëse ke një kopsht dhe një bibliotekë, atëherë ke gjithçka që të duhet”

Sot shënohet Dita Ndërkombëtare e Librit dhe e të drejtave autoriale. Me këtë datë të vitit 1616, lidhet vdekja e dy kolosëve të letërsisë botërore: Shekspirit në Angli dhe Miguel de Cervantes në Spanjë.

Kjo datë shënohet në botë që nga viti 2003, ndërsa është pazgjedhur në vitin 1995 me qëllim të kontribuojë në mbarë botë për të drejtat e autorit duke inkurajuar të gjithë, e në veçanti të rinjtë për të zbuluar kënaqësinë e leximit. Kjo datë është edhe një thirrje për të rritur respektin për kontributet e pazëvendësueshme të autorëve dhe librit në progresin social dhe kulturor të njerëzimit. 

Two Young Women Readin In Park At Sunset

KultPlus ju sjell sot disa nga thëniet më të mira për librin:

“Duhet të bëni kujdes prej librave, çfarë është brenda tyre, fjalët, kanë fuqinë të na ndryshojnë” ― Cassandra Clare

“Mos lexoni siç bëjnë fëmijët, për t’u zbavitur apo siç bëjnë ambiciozët për të mësuar. Jo, lexoni që të jetoni.” ― Gustave Flaubert

“Nëse ka ndonjë libër që do ta lexosh, por nuk është shkruar akoma, atëherë duhet ta shkruash ti.” ― Toni Morrison

“Kur ke mbaruar së lexuari një libër, dëshiron ta kishe autorin që e ka shkruar mik, që të mund t’i telefonoje dhe t’i tregoje si ndihesh. Kjo nuk para ndodh.” ― J.D. Salinger

“E kam imagjinuar gjithnjë Parajsën si një lloj biblioteke.” ― Jorge Luis Borges

“Miq të mirë, libra të mirë dhe një ndërgjegje e qetë: kjo është jeta ideale.” ― Mark Twain

“Kaq shumë libra, kaq pak kohë.” ― Frank Zappa

“Nëse lexon vetëm librat që i lexojnë të gjithë, do të mendosh vetëm gjërat që i mendojnë të gjithë.” ― Haruki Murakami

“Librat janë miqtë më të qetë dhe më të përhershëm; ata janë këshilltarët më të gjindshëm dhe më të mençur dhe mësuesit më të durueshëm.” ― Charles William Eliot

“Kur kam pak para, blej libra; dhe kur më tepron ndonjë gjë prej tyre, blej ushqim dhe veshje.” ― Desiderius Erasmus

“Ku është natyra njerëzore më e brishtë se në një librari?” ― Henry Ward Beecher

“S’mund të jetoj pa libra.” ― Thomas Jefferson

“Ka dy arsye për të lexuar një libër: një, të shijon leximi; tjetra: mund të mburresh rreth tij.” ― Bertrand Russell

“Librat janë kaq të veçantë, të rrallë dhe të tuat, saqë të tregosh se çfarë ndien për to duket si tradhti.” ― John Green

“Ka krime më të këqija se djegia e librave. Një prej tyre është të mos i lexosh.” ― Joseph Brodsky

“Mendo përpara se të flasësh. Lexo përpara se të mendosh.” ― Frances Ann Lebowitz

“Ne jetojmë për librat.” ― Umberto Eco

“Nëse ke një kopsht dhe një bibliotekë, atëherë ke gjithçka që të duhet.” ― Cicero

“Lexova një libër një ditë dhe e gjithë jeta ime ndryshoi.” ― Orhan Pamuk

“Librat janë aeroplani, treni, rruga. Ata janë destinacioni dhe udhëtimi. Ata janë shtëpia.” ― Anna Quindlen.

“Leximi i të gjitha librave të mirë është sikur bashkëbisedimi me mendjet më të mira të shekujve të kaluar.” – Rene Descartes

“Gjërat që dua t’i di janë në libra; shoku im më i mire është njeriu i cili do më sjell një libër që nuk e kam lexuar.” – Abraham Lincoln / KultPlus.com

Sot Dita Ndërkombëtare e Librit

Dita Ndërkombëtare e Librit dhe të drejtave autoriale që është përzgjedhur të jetë 23 prilli, është një datë me kuptim simbolik për letërsinë botërore.

Me këtë datë të vitit 1616, lidhet vdekja e dy kolosëve të letërsisë botërore: Shekspirit në Angli dhe Miguel de Cervantes në Spanjë.

I pari konsiderohet si shkrimtari më i madh i të gjitha kohërave dhe vendeve, ndërsa i dyti është autori i veprës më të përkthyer në botë “Don Kishoti”. Kjo datë lidh edhe autorë tjerë në ditën e lindjes a vdekjes së tyre: Inca Garcilaso de la Vega, Maurice Druon, Halldór Kiljan Laxness, Vladimir Nabokov, Josep Pla dhe Manuel Mejia Vallejo.

Kjo datë shënohet në botë që nga viti 2003, ndërsa është pazgjedhur në vitin 1995 me qëllim të kontribuojë në mbarë botë për të drejtat e autorit duke inkurajuar të gjithë, e në veçanti të rinjtë për të zbuluar kënaqësinë e leximit. Kjo datë është edhe një thirrje për të rritur respektin për kontributet e pazëvendësueshme të autorëve dhe librit në progresin social dhe kulturor të njerëzimit. / KultPlus.com

Stacks of books

‘Libri i Karantinës’, rekomandimi nga KultPlus: ‘Vuajtjet e djaloshit Verter’

Në këto ditë karantine, kur virusi Covid-19 është përhapur anembanë botës, qëndrimi brenda shtëpisë është mundësi e mirë për t’u rikthyer te leximi. Dhe kalimi i kohës duke lexuar libra është gjithmonë zgjedhje e mirë.

KultPlus-i vazhdon me rekomandimet për të gjithë juve që jeni të interesuar t’i rrekeni leximit dhe ta shfrytëzoni këtë kohë për t’i zgjeruar njohuritë tuaja.

Duke lexuar “Vuajtjet e djaloshit Verter” ne dukemi sikur nxitemi për ta parë të dashurën e Verterit, Sharlotën si një grua pasive dhe të pafajshme. Butësia dhe sinqeriteti i saj na duken të pakritikueshme dhe veprimet e shumta që ajo kryen, ndihmojnë që në mendjen e lexuesve të krijohet një përshtypje e mirë për të. Kjo ndodh pasi tashmë dyqind vjet që lexuesit e Verterit kanë krijuar këtë përfytyrim për Sharlotën, sipas të cilit ajo nuk është ashtu siç duket, mbasi si pafajësia, si mosveprimi i saj në fatin tragjik të Verterit janë gjëra që nuk mund të pranohen pa dyshime.

Kjo ndodh pasi ka tashmë dyqind vjet që lexuesit e Verterit kanë krijuar këtë përfytyrim për Sharlotën, sipas të cilit ajo nuk është ashtu siç duket, mbasi si pafajësia, si mosveprimi i saj në fatin tragjik të Verterit janë gjëra që nuk mund të pranohen pa dyshime. Duhet patur parasysh, ndërkaq, që Gëte e ka paraqitur atë në bazë dy prirjesh: nga njëra anë, kemi idealizimin që i bën Verteri pamjes së saj, nga ana tjetër, kemi prirjen thuajse krejt të ndryshme të botuesit: njëra pamje zbulon pjesmarrjen e saj të ndërgjegjshme kur tundon Verterin, pamja tjetër ka të bëjë me veprimet e saj lidhur me fatin e Verterit. Këto pikëvështrime duhet vlerësuar të lidhura ngushtë me brendinë e romanit.

Si Verteri ashtu edhe botuesi, besojnë se këtu kemi të bëjmë më shumë me karakterin e Sharlotës sesa me ndonjë gjë tjetër. Rëndësi të veçantë kanë dy mënyrat me të cilat Sharlota zbulon veten: njëra ka të bëjë me fjalët e përzgjedhura me të cilat ajo i drejtohet Verterit, tjetra ka të bëjë me cytjet joshëse që ajo i bën Verterit. Tërë kjo dëshmon qartë se përfytyrimi i vjetër për Sharlotën, si mishërimi i pafajësisë dhe i pasivitetit, duhet rishikuar.

Një studim i thellë i veprimeve që ajo kryen dhe i motivimeve të këtyre veprimeve, tregon se karakteri i saj është shumë më i ndërlikuar nga ç’dukej më parë dhe aspak i shkëlqyer. Duke folur në mënyrë të përgjithshme, duhet pohuar se roli i Sharlotës në vetëvrasjen e Verterit ka tërhequr vëmendjen e kritikëve. Është mbajtur ky qëndrim, mbasi disa tipare të vetë Verterit apo dhe të shoqërisë në të cilën ai jetonte, kanë përgjegjësi të plotë në vazhdimin e dashurisë së tij të dëshpëruar për Sharlotën.

Vetë Sharlota ka qenë trajtuar nga kritika në tre vështrime themelore. E para, roli i saj në roman është trajtuar gati si i parëndësishëm për veprimet e Verterit… E dyta, ajo është parë thjesht si një soditëse e pafajshme e fatit tragjik të Verterit, si një grua që nuk ka vetëdijen e vetvetes… Më së fundi, ajo është parë si një dashuri aktuale e Gëtes në jetën e tij private dhe, duhet thënë, marrëdhëniet e tij kanë qenë të diskutueshme. Është shkruar shumë nëse Sharlota përfaqësonte Sharlota Bufin, një grua me të cilën Gëte pati për njëfarë kohe një dashuri jo të lumtur dhe jo të qetë. Ka shumë gjëra të ngjashme që mund të citohen nga shkrimet e Gëtes për Sharlota Bufin duke i krahasuar me deklaratat e Verterit për Sharlotën…

Përfytyrimi që ka Verteri për Sharlotën zbulon shpresën e tij të madhe për ta kthyer atë në një qenie të pafajshme. Prandaj, kur ajo hyn në roman, Verteri, nëpërmjet fjalëve dhe perceptimeve që ka, e përshkruan atë si një shëmbëlltyrë të virtytit. Ai e portretizon ashtu siç ajo i dukej në pamjen e jashtme, si një grua të përsosur përsa i përket pastërtisë shpirtërore, urtia e së cilës, vendosmëria dhe qetësia e brendshme, ujdisen mirë me jetën e saj aktive. Ai thotë me vete kur përgatitet për të shkuar në ballo: “Do të dëshiroja të kisha si partnere një vajzë zemërmirë, të hijshme e të sinqertë…”

Warric merret gjatë me këtë vepër. Për kritikën e letërsisë është normale që një vepër të shtjellohet duke u marrë vetëm me personazhet e saj. “Do doja të sillja këtu dhe një pikëpamje të katërt, në të cilën pohohet se interpretimi kritik i mëparshëm i rolit të Sharlotës si një mikeshë e pafajshme dhe e paqortueshme e Verterit nuk qëndron në këmbë po të kemi parasysh mjaft pjesë të tekstit mbasi në të vërtetë, ajo është përgjegjëse me nxitjet që i bën Verterit për ta shtuar vazhdimisht dashurinë e tij për atë”, thotë ajo.

Por ndryshe nga studimet e tjera mbi këtë vepër, kjo kritike kërkon të ndalet te momentet erotike që ngjallen mes dy personazheve. “Në letrat e Verterit ne shohim shpesh Sharlotën duke i dhënë shenja intime joshëse. Ajo bisedon me atë kokë me kokë, vë dorën e saj mbi dorën e tij, në vallëzim, lëviz aq e shtrënguar pas Verterit beson në pafajësinë dhe në shpirtin e saj të kulluar dhe e ka të pamundur të kuptojë se si ajo po e torturon. Ajo sillet vazhdimisht me Verterin në një mënyrë që na tregon sa edhe në përzgjedhjen e veprave që lexon dhe në diskutimet filozofike në të cilat merr pjesë. Është e qartë pra, se ajo që ne shohim të zhvillohet që në faqet e para të romanit, nuk është roli i Sharlotës si grua e virtytshme dhe e panjollë, por më shumë është paraqitja e nevojës së brendshme që ndien Verteri për të mohuar jetën dhe realitetin duke trilluar edhe vetë tiparet e njerëzve për të cilët interesohet në mënyrë kaq intime”.

Megjithatë, romani duket se është i mbështjellë nga iluzioni. “Fjalët nuk janë të vetmet mjete me të cilat Sharlota i shfaq atij dëshirat e saj epshore. Edhe prekjet në trup i flasin madje me një forcë ndjeshmërisë”, thotë Warris.

“Tragjedia e dashurisë së Verterit është shpërthimi tragjik i të gjitha pasioneve, të cilat zakonisht paraqiten në jetë të veçuara, të izoluara, abstrakte; kurse këtu, ato janë shkrirë në zjarrin e pasionit të dashurisë në një masë të vetme të përflakur dhe plot dritë”, shprehet Gyorgy Lukacs. /KultPlus.com