Enke Fezollari sjell në Athinë nga data 29 shtator veprën shqiptare të Ornela Vorpsit “Vendi ku nuk vdiset kurrë”.
Enke Fezollari, regjisor dhe aktor i lindur në Shqipëri e rritur në Greqi sundon sërish skenën dramatike, me një shfaqje unike.
“Shoqëria jonë dhe patogjeneza e saj më shqetësojnë shumë. Sepse unë jam pjesë e kësaj shoqërie,” thotë Enke Fezollari në një intervistë për mediat greke. Aktori dhe regjisori 40-vjeçar i cili lindi dhe kaloi 12 vitet e para të jetës së tij në Shqipëri dhe që atëherë jeton, studion dhe punon në Greqi. Nuk është për t’u habitur, pra, ai ndjen një “kafaz mes dy vendeve”. “Të dy vendet më mbushin me lot, ata janë po aq të zemëruar me mua.” Dhe fakti që ai përdor shumësin e parë kur flet për të dyja është tregues.
Dekadën e fundit Enke Fezollari është fenomeni i padiskutuar i artit skenik grek, mjeshtër në çdo qelizë i skenës dhe passkenës, i miratuar unanimisht edhe nga më skeptikët, ndërsa mitet përulen gradualisht me çdo inisiativë të re.
“Që nga hapja e kufirit me Perëndimin – deri më sot – shumica e shqiptarëve duan të largohen nga vendi i tyre. Sigurisht, shumë tani kthehen mbrapsht, sepse e panë që Perëndimi, siç thotë libri i Vorpsit, nuk është ajo që ata ëndërronin. Por Shqipëria gjithashtu vuan nga sindromet ballkanike, kryesisht me origjinë osmane. Nga ana tjetër, shqiptarët morën të gjithë modelin e Perëndimit dhe e sollën në Shqipëri. Një herë në diktaturë, më kujtohet si një fëmijë respektin që njerëzit kishin për natyrën. Tani kjo nuk ekziston. Ata morën atë që nuk duhet.
Gjithashtu nuk më pëlqen fakti që Shqipëria nuk ka ndërgjegje politike. As brezi i ri dhe as i vjetri. Nuk ka koncept të qytetarit, të mendimit politik. Nëse zbatohet 10 herë këtu, është 25 herë më keq atje. Për momentin në Shqipëri, në vendin tim, të drejtat e homoseksualëve, të drejtat trans, të drejtat e romëve po shkelen. Shqipëria nuk ka qenë në gjendje të përqafojë këto pakica.
Dhe nuk më pëlqen islamizimi, i cili është me të vërtetë shumë intensiv. Turqia dhe vendet e tjera myslimane kanë investuar shumë në Shqipëri, dhe këto fe dhe degët e tyre kanë pushtuar vendin. Shqiptarët ishin një popull fetar – një nga virtytet e Enver Hoxhës ishte ateizmi. Po, nuk më pëlqen të shoh gra me shami. Sepse ky nuk është vendi im. “Unë dua që të ketë multikulturalizëm, por kam frikë nga ky islamizim i gjërave”, shprehet Fezollari për mediat greke.
Më pas ai flet edhe për racizmin, që shpesh e ka vështirësuar jetën e emigrantit: “Dekada e parë e migrimit shqiptar, 1990-2000, është një periudhë tabu tani. Ata ishin një popull që pranoi shumë racizëm. Dhe gazetaria, veçanërisht televizioni, kontribuan shumë në këtë. Është e qartë, kur një valë emigracioni ju godet, 500,000 emigrantë nuk mund të jenë engjëj. Por nuk kishte infrastrukturë në Greqi, as në shkolla, as kudo, që të binte në sy dhe të thoshte, “fëmijë, ne kemi të mira dhe kemi të këqija, dhe të gjitha fiset e Izraelit e kanë atë. Vitet e fundit është shumë mirë që çështjet që po diskutohen, po hapen”, thekson Fezollari. / KultPlus.com
