Asambleja e Përgjithshme e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë ka njoftuar se gjatë ditës së sotme ka zgjedhur anëtarë të jashtëm të akademisë Mira Muratin që është kryeshefe në OpenAI dhe poetin e njohur Lulzim Tafa.
Mira Murati, është një nga shqiptaret më me ndikim në fushën e teknologjisë, e cila u bë e njohur për publikun botëror për rolin e saj në inteligjencën artificiale (AI) dhe sukseset e arritura në fushën e teknologjisë, si kryeshefe në OpenAI.
Ndërsa, poeti Lulzim Tafa, është i njohur për artin e tij, si njëri ndër poetët shqiptarë më të përkthyer në botë, njëherësh laureat i shumë çmimeve ndërkombëtare. Ai ka fituar dhjetëra çmime prestigjioze ndërkombëtare për letërsi, ndërsa mban shumë tituj nderi në akademi e universitete botërore. Së fundmi, Lulzim Tafa, u dekorua edhe nga presidenti francez, Emanuel Macron, me dekoratën “Oficer i Urdhërit Kombëtar të Letrave dhe Arteve”, që është dekorata më e lartë të cilën shteti francez e ndan në fushën artit dhe letërsisë.
Krahas Mira Muratit e Lulzim Tafës, në Asamblenë e Përgjithshme të Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, si anëtarë të saj u zgjodhën edhe Lea Ypi, Gëzim Alpio dhe Angjelin Perljucaj./KultPlus.com
Gazeta prestigjioze franceze “El Pais” i ka dedikuar një artikull të veçantë inxhinieres shqiptare, Mira Murati, e cila pak javë më parë u përzgjodh nga Financial Times si një nga 25 gratë më të fuqishme në botë, përcjell albinfo.ch.
El Pais përshkruan në këtë artikull rrugëtimin dhe suksesin e pakrahasueshëm të Muratit në sektorin e teknologjisë së Inteligjencës Artificiale.
Inxhinierja shqiptare, e cila është shefe e teknologjisë në kompaninë OpenAI, cilësohet nga gazeta franceze si një nga gratë e pakta që posedon këtë pushtet që dominohet tradicionalisht nga burrat.
Murati nga Vlora e Shqipërisë ka qenë një nga akterët kryesorë në OpenAI, një kompani që pak kush dinte për të një vit më parë, dhe sot vendos ritmin në industrinë e AI-s, shkruan El Pais. / KultPlus.com
Inxhinierja shqiptare, Mira Murati e cila njëherësh është shefe e teknologjisë në kompaninë OpenAI ishte e pranishme në eventin e 10 vjetorit të platformës Code.org.
Por, ajo që zgjoi vëmendjen e të gjithëve është se shqiptarja ishte ulur në panel pranë themeluesit të Microsoft, Bill Gates.
“Mësoni sa më shumë që të jetë e mundur – bëjini gjërat … të përshtaten me mjetet e reja. Kodimi është më i arritshëm se kurrë më parë”, raportohet të ketë thënë Murati gjatë këtij eventi.
OpenAI është kompania që vitin e kaluar bëri bujë me lansimin e chatbotit me Inteligjencë Artificiale ChatGPT si dhe projekte të tjera me këtë teknologji.
Me lansimin e ChatGPT, shumë kompani të tjera teknologjike shtynë synimet për të lansuar gjithashtu mjete të ngjashme me AI sikurse Google, Meta dhe kompani të tjera. Sipërmarrësi Elon Musk gjithashtu po punon në një mjet të tillë. /KultPlus.com
Revista e famshme e biznesit “Fortune” ka shpallur listën e Grave më të Fuqishme në Biznes për vitin 2023, ku paraqiten liderë të afirmuar dhe në rritje nga e gjithë bota.
Kopertina e numrit të 100 grave më të fuqishme të “Fortune” i përket Mira Muratit të OpenAI.
Shkencëtarja me prejardhje shqiptare, Mira Murati gjendet në këtë listë, ku janë përfshirë 100 gratë kryesore nga fusha e biznesit, duke përfshirë financat, teknologjinë, kujdesin shëndetësor, telekomin, shitjen me pakicë, energjinë etj.
35-vjeçarja Mira Murati udhëheq operacionet teknologjike të OpenAI e projekteve ChatGPT dhe Dall-E.
Ajo ka diplomuar nga Shkolla e Inxhinierisë Dartmouth të Masaçusets në SHBA në fushën e Inxhinierisë Mekanike. Rrugëtimi i saj në OpenAI filloi si Zëvendës-Presidente e Inteligjencës Artificiale të Aplikuar dhe Partneriteteve për tu zhvendosur më pas si Zëvendës-Presidente e Kërkimit, Produktit dhe Partneriteteve.
Në maj të viti 2022 ajo u emërua si CTO e OpenAI.
Në një intervistë për mediat amerikan, Mira tha se në të ardhmen, inteligjenca artificiale do të ketë një rol më të madh në jetën e njeriut.
Fortune shkruan: “Bota e biznesit po kërkon ndryshim dhe gratë lidere po takohen në këtë moment”. / KultPlus.com
Laboratori i njohur kërkimor amerikan i inteligjencës artificiale, OpenAI ka ngarkuar Mira Muratin për nxitjen e IA në botën reale, shkruan gazeta britanike ”The Financial Times”.
Shefja e teknologjisë po zgjeron aplikacionet për ChatGPT, ndërsa kompania kërkon përparime në inteligjencën artificiale.
Mira Murati po kërkon mënyra për të rritur popullaritetin e ChatGPT me dhjetëra miliona konsumatorë pas rritjes së jashtëzakonshme të chatbot-it.
Për Mira Muratin, shefe e teknologjisë në OpenAI, mbrëmja e 29 nëntorit nuk ishte ndryshe nga të tjerat. Ajo u kthye në shtëpi nga zyrat e start-up-it në San Francisko atë mbrëmje, pasi ekipi i saj përfundoi publikimin e një produkti eksperimental: ChatGPT.
ChatGPT u rendit si një demonstrim kërkimor. Ky plan ndryshoi në mënyrë dramatike kur chatbot-i joshi një milion përdorues brenda pesë ditëve nga fillimi. Murati, e cila ishte të paktën një shkallë më e ulët për sa i përket pritshmërive të saj, kuptoi se kompania ishte në ballë të një gare për të komercializuar IA gjeneruese – sisteme të inteligjencës artificiale që mund të nxjerrin shpejt tekst, imazhe dhe përmbajtje njerëzore.
”Ky kontakt me realitetin ishte tepër i rëndësishëm për të kuptuar se çfarë duhet të jepet me të vërtetë përparësi dhe ku të shkohet më pas”, thotë Murati, e cila kryeson ekipin e teknologjisë për kompaninë prej 375 personash të udhëhequr nga shefi ekzekutiv, Sam Altman.
“Ne patëm një ndryshim të rëndësishëm kur vendosëm të ndërtonim produktin dhe të përdornim teknologjinë”, thekson ajo.
Tani, Murati po udhëheq përpjekjet e OpenAI për të vendosur ChatGPT si një produkt të pavarur, duke kërkuar mënyra për të rritur popullaritetin e tij me dhjetëra miliona konsumatorë, pas rritjes së jashtëzakonshme të chatbot-it.
Por, ajo këmbëngul se pavarësisht nga imperativat e reja financiare, ambicia kryesore e kompanisë është e pandryshuar.
”Misioni ynë është të arrijmë tek inteligjenca e përgjithshme artificiale dhe të kuptojmë se si ta vendosim atë në mënyrë të sigurt”, shton ajo duke iu referuar një softueri të ardhshëm që mund të kryejë një sërë detyrash njohëse në nivel njerëzor.
“Dhe kështu ne jemi gjithmonë shumë të kujdesshëm që të mos e harrojmë këtë”, thotë Murati.
Ndërkohë, kompania po riformëson industrinë e teknologjisë.
Fillimi i punës i ChatGPT, i cili ka rreth 100 milionë përdorues në muaj sipas SimilarWeb, i shtyu gjigantët e teknologjisë si Google të rishikojnë strategjinë e tyre të AI dhe të nxisin chat-botët rivalë.
Bizneset në mbarë botën kanë filluar të eksperimentojnë me teknologjinë me besimin se mund të transformojë industritë nga media, financa, ligji dhe shërbimet profesionale.
Menjëherë pas publikimit të ChatGPT, Microsoft ra dakord për një investim “shumëvjeçar, shumë miliardë dollarësh” në OpenAI që vlerësohet të jetë 10 miliardë dollarë.
Grupi me bazë në Seattle po përfshin gjithashtu teknologjinë themelore në paketën e aplikacioneve të produktivitetit të Office, një bazë fitimprurëse prej qindra miliona klientësh të ndërmarrjeve të mëdha.
Chatbot ndihmoi për të sqaruar për Muratin dhe udhëheqjen e lartë të OpenAI vlerën e qartë të biznesit të AI gjeneruese.
”Strategjia jonë për vendosjen tani është zgjeruar në. . . platformën ChatGPT ku ne kemi një marrëdhënie të drejtpërdrejtë me përdoruesin. Ne mund t’i pyesim ata për komentet e tyre, preferencat e tyre dhe t’i përdorim ato reagime”. . . për ta bërë kodin më të mirë”, shtoi ajo.
Një inxhiniere mekanike, e cila më parë ka punuar në start-upin e realitetit të shtuar ”Magic Leap” dhe prodhuesin e makinave elektrike ”Tesla”, Murati iu bashkua kompanisë në vitin 2018 ndërsa ishte ende një laborator kërkimor jofitimprurës. Ajo tani mbikëqyr shpërndarjen e tregut masiv të një numri produktesh të OpenAI, duke përfshirë gjeneratorin e imazheve të AI Dall-E, gjeneratorin e kodit të AI Codex dhe ChatGPT.
Që kur ajo u bashkua, roli i saj ka evoluar në testimin e teknologjisë së OpenAI në botën reale, kështu që partnerët e industrisë mund të ndërtojnë versione të AI të produkteve në çdo gjë, nga arsimi, shërbimet financiare, ligji dhe kujdesi shëndetësor.
Ekipi i Muratit ka filluar punën për të ofruar një abonim biznesi ChatGPT, i cili do t’i lejojë klientët të personalizojnë versionet e ChatGPT për qëllime specifike. Ata kanë lëshuar gjithashtu të ashtuquajturat Plugins, të cilat i lejojnë përdoruesit të qëndrojnë brenda ChatGPT ndërsa kryejnë detyra si shfletimi në internet, blerja e sendeve ushqimore dhe rezervimi i tavolinave të restoranteve përmes Instacart dhe OpenTable.
Sot OpenAI, si shumë kompani softuerësh në Silicon Valley, e prezanton veten si një kompani “platformë”, me dy lloje ofertash: njëra është ndërfaqja e tyre API ose programimi i aplikacioneve, e cila lejon palët e treta të integrojnë softuerin e OpenAI-t në produktet e tyre për një tarifë dhe tjetra është ChatGPT.
Microsoft, aksioneri i tij më i madh, do të jetë një kanal i tretë dhe i pavarur i të ardhurave.
”ChatGPT na lejon të kontaktojmë drejtpërdrejt me njerëzit dhe të mbledhim komente dhe t’i bëjmë modelet tona më të harmonizuara, më të dobishme”, tha Murati.
“Dhe API është një platformë që lejon njerëzit e tjerë të ndërtojnë në krye të modeleve tona”, shton ajo.
Konsumatorët e API-së së OpenAI përfshijnë një sërë biznesesh të tilla si Khan Academy fillestare e arsimit, kompania e mediave sociale Snap dhe menaxherë asetesh si Morgan Stanley Wealth Management.
Secili paguan për të përshtatur mjetin për nevojat e tij individuale. OpenAI, i cili thuhet se fitoi 28 milion dollarë në 2022, ka parashikuar se do të arrinte 200 milion dollarë në 2023.
Kompania duhet të rrisë të ardhurat në mënyrë që të financojë kostot akute të fuqisë kompjuterike të kërkuara për të trajnuar dhe drejtuar modele të mëdha të AI, me Altman që së fundi e përshkroi kompaninë si në rrugën e duhur për të qenë “start-up më intensiv në kapital”.
Vlerësimet vendosin kostot e funksionimit të ChatGPT, duke supozuar 10 milionë përdorues mujorë, në një milion dollarë në ditë./ atsh / KultPlus.com
Shefja e teknologjisë në kompaninë OpenAi, që zhvilloi programin tashmë të popullarizuar ChatGPT, Mira Murati, përmes një video-mesazhi ka ftuar të gjithë që të marrin pjesë në edicionin jubile të konferencës së teknologjisë, Dokutech, që mbahet në Prishtinë më 27 dhe 28 maj.
Gjatë konferencës, Mira Murati do ta adresojë fjalimin e saj online, në të cilin do të flasë për misionin e OpenAI dhe planet e së ardhmes, transmeton albinfo.ch.
Gjatë nëntë edicioneve të kaluara, DOKUTECH ka shënuar suksese të mëdha, duke sjellë në Kosovë disa prej emrave më të njohur botërisht në fushën e teknologjisë dhe inovacionit.
Mira Murati, shqiptarja që drejton zhvillimin e teknologjisë që po ndryshon botën, ka folur në një intervistë për prestigjiozen La Repubblica.
“Prindërit e mi jetojnë në Itali dhe unë e kam mësuar italishten në TV, si të gjithë shqiptarët”. Me pak fjalë, shefja e Teknologjisë së OpenAi, kompania që krijoi inteligjencën artificiale ChatGpt, ia kishte idenë se çfarë do të thoshte “Garante” (Autoriteti Italian i Mbrojtjes së të Dhënave).
E njihte edhe përpara se autoriteti italian i privatësisë ta ndalonte kompaninë të prekte të dhënat e italianëve, duke e bllokuar atë.
“Ishte një surprizë, ata nuk na kishin kontaktuar më parë,” tha inxhinierja 34-vjeçare përmes lidhjes që bëri nga San Francisko në samitin OpenAi.
“Ne respektojmë ligjet evropiane për të dhënat personale, por jemi të hapur për dialog me Autoritetin dhe shpresojmë që së shpejti të rikthejmë shërbimin në Itali. Nga sa lexova, opinioni publik është me ne,” thotë Mira.
“Ne besojmë se shërbimet tona janë në përputhje me Autoritetin dhe ne punojmë në mënyrë aktive për të reduktuar të dhënat personale në trajnimin ChatGpt. Është e rëndësishme që këto sisteme të mësojnë konceptet që ne njohim, si teksti ose videot, por jo domosdoshmërisht informacione për individët privatë,” shprehet ajo.
Më 20 mars, pati një rrjedhje në sistemet tuaja që ekspozoi të dhënat personale të përdoruesve dhe madje edhe një pjesë të numrave të kartave të tyre të kreditit.
“Ishte një gabim i komponentit me burim të hapur dhe kur e morëm vesh, çaktivizuam menjëherë ChatGpt për të rregulluar problemin. Gabimi gjithashtu bëri që informacioni i pagesës së 1% të të regjistruarve në ChatGpt të ekspozohej. Nuk dukeshin numrat e plotë të kartës së kreditit. Tani problemi është zgjidhur dhe nuk ka asnjë rrezik në progres për të dhënat e përdoruesit”.
Kujt i krijon më shumë probleme ndalimi i përdorimit: OpenAI apo Italisë vetë?
“Nga ajo që kam lexuar kuptoj që opinioni publik në Itali është në favor të ChatGpt. Ne nuk duam të largohemi nga Italia dhe shpresojmë të rifillojmë shërbimin së shpejti dhe se vendimi nuk do të ketë një ndikim afatgjatë.”
Autoritete të tjera, nga Irlanda në Gjermani, po vlerësojnë lëvizje të ngjashme. A keni frikë nga një reagim i kundërt rregullator, në Evropë apo në pjesën tjetër të botës?
“Ne jemi në kontakt të vazhdueshëm me ligjvënësit dhe qeveritë, në Evropë dhe në mbarë botën, për të kuptuar sesi teknologjia duhet të evoluojë nga pikëpamja rregullatore. Nuk mund të them se çfarë do të ndodhë në vendet e tjera, por shpresoj që nëse disa qeveri kanë shqetësime ata do të jenë të hapur për dialog në vend që të na mbyllin”.
Një letër e nënshkruar nga shumë intelektualë dhe sipërmarrës të teknologjisë, përfshirë Elon Musk, ju kërkon të ndaloni trajnimin e inteligjencës artificiale për të paktën gjashtë muaj, nga frika se teknologjia do të dalë jashtë kontrollit të vetë krijuesve. A do të ndaloni?
“Ne po diskutojmë premtimet dhe rreziqet e inteligjencës artificiale me grupe dhe organe të ndryshme qeveritare për vite me radhë. Edhe ne jemi të shqetësuar për rrezikun e një përshpejtimi të teknologjisë”.
Shumë kanë frikë se ChatGpt do të ketë ndikime që mund të kërcënojnë stabilitetin e demokracive tona, për shembull duke eliminuar miliona vende pune. Si e shihni këtë?
“Inteligjenca artificiale do të transformojë strukturën e realitetit tonë dhe të shoqërisë sonë. Sot përdoret kryesisht si një mbështetje, si një asistent që përmirëson punën e dikujt. Por si teknologjitë e tjera të përgjithshme pres që të ndryshojë natyrën e disa punëve: ndoshta do të krijojë vende pune të reja, të cilat nuk i imagjinojmë dot, të tjerat do të ndryshojnë.” /KultPlus.com
Pas publikimit rreth një muaj më parë të lajmit se një shqiptare qëndron prapa zbulimit të ri ChatGPT, mediat britanike dhe pastaj edhe ato zvicerane sërish kanë nisur të shkruajnë gjerësisht rreth shkencëtares në fjalë, Mira Muratit.
Këto të fundit, e pasqyrojnë “euforinë” që në mesin e komunitetit shqiptar mbretëron lidhur me shqiptaren 35 vjeçare që jeton në SHBA.
“Kjo pasqyron ambicien tonë” , kështu e feston komuniteti shqiptar Mira Muratin, është titulli i një artikulli të publikuar në 20minuten.ch, ku përfaqësues të komunitetit flasin për “fenomenin”.
Euforia që rrethon chatbot-in dhe gjeneratorin e tekstit ChatGPT është aktualisht e madhe. Pas saj qëndron 35-vjeçarja Mira Murati. Shqiptarja ka qenë Shefe e Teknologjisë në OpenAI, kompania që qëndron mbrapa ChatGPT, që nga maji i kaluar, transmeton albinfo.ch. Ajo ka punuar më parë në Tesla në Model X. Kjo e bën krenar komunitetin shqiptar në Zvicër.
“Të gjithë po flasin aktualisht për ChatGPT, qoftë me miqtë, në zyrë apo në tryezën e kuzhinës. Jemi shumë të lumtur që parapa kësaj qëndron një grua shqiptare”, thotë Përparim Avdili, kryetar i organizatës Swissalbs të komunitetit zvicerano-shqiptar dhe kryetar i FDP-së së qytetit të Cyrihut.
Suksesi i Muratit është i jashtëzakonshëm dhe tregon se çfarë mund të arrihet me intelekt.
Ajo ka një funksion të madh dhe të rëndësishëm modeli për komunitetin shqiptar dhe veçanërisht për gratë e reja, thotë ai, përcjell Express.
“Ajo u jep të rejave shqiptare një perspektivë”
Manusha Sakica, sipërmarrëse dhe stiliste nga Lucerni, e sheh shkencëtaren shqiptare në mënyrë të ngjashme.
“Mira Murati hap dyert dhe u jep të rejave shqiptare një perspektivë. Kjo u tregon atyre se ato mund të shkojnë larg – madje edhe në Silicon Valley”.
Manushja e sheh shumë motivuese që një person që lëviz botën të ketë të njëjtat rrënjë sikur ajo vetë.
“Ajo është një frymëzim për mua. Unë dhe ndoshta edhe çdo grua shqiptare do të donim tani të pretendonim se është kushërira jonë”, bën shaka sipërmarrësja.
Edhe sipërmarrësi Sysret Kastrati është krenar për historinë e suksesit të Muratit. “Kjo pasqyron ambicien e komunitetit tonë dhe përpjekjen tonë për të bërë një ndryshim në botë”, tha ai.
Siç thotë ai, histori të tilla suksesi kanë një efekt të menjëhershëm pozitiv. “Ato na motivojnë të bëjmë më mirë, gjë që përfundimisht i sjell përfitim shoqërisë”.
Kastrati sheh një tjetër efekt pozitiv në perceptimin kombëtar dhe ndërkombëtar të komunitetit shqiptar. “Këto arritje na vendosin në një pozicion më të mirë strategjik, qoftë në nivel politik, personal apo biznesi. Pra, origjina jonë tani nuk lidhet me raporte negative, por përkundrazi me CTO të ChatGPT”.
Rreth suksesit të Mira Muratit, të lindur në vitin 1988 në Shqipëri ka shkruar këto ditë edhe gazeta Blick dhe disa media tjera zvicerane. / KultPlus.com
Mund të simulojë biseda, të shkruajë tekste, t’u përgjigjet pyetjeve dhe të japë përgjigje njerëzore: ChatGPT aktualisht po shkakton një ndjesi në mbarë botën. Shqiptarja Mira Murati luajti një rol kyç në zhvillimin e chatbot-it.
35-vjeçarja Murati ka lindur në Shqipëri në vitin 1988. Që në moshë të re ajo ishte e interesuar për matematikën, videolojërat dhe inteligjencën artificiale. Por në Shqipëri nuk kishte pothuajse asnjë mundësi për të zbatuar idetë e tyre. Kështu Murati shkoi në SHBA për të studiuar shkenca kompjuterike.
Pas diplomimit nga kolegji në Dartmouth (New Hampshire) me një diplomë inxhinierie, ajo fitoi përvojë në kompani të ndryshme, duke përfshirë një periudhë të shkurtër në Tesla.
Në vitin 2018, Murati më në fund zbarkoi në OpenAI. Si shefe e Teknologjisë (CTO), ajo nuk është vetëm përgjegjëse për zhvillimin e ChatGPT – Dall-E u krijua gjithashtu nën udhëheqjen e saj. / KulPlus.com