BE-ja do të rikthejë Festivalin e Filmit Evropian në Rusi këtë nëntor, pavarësisht luftës së Rusisë kundër Ukrainës.
“Festivali, i cili nuk u zhvillua në vitin 2022 për shkak të konfliktit, do të shfaqë 21 filma nga vendet e BE-së, përfshirë Gjermaninë, Francën, Spanjën, Italinë, Republikën Çeke dhe Luksemburgun dhe do të zhvillohet online nga 1 deri në 15 nëntor, kryesisht falas”, sipas delegacionit të BE-së në Rusi.
“Edhe në kontekstin e vështirë të luftës ruse kundër Ukrainës, BE-ja dëshiron të tregojë se marrëdhëniet midis evropianëve dhe rusëve mund të vazhdojnë”, tha ambasadori i BE-së në Rusi, Roland Galharague.
Galharague tha se ndërsa BE-ja i ka dhënë fund bashkëpunimit me qeverinë ruse për luftën, kjo nuk duhet të reflektojë tek populli i Rusisë.
“Kinemaja i bashkon njerëzit. Kultura dhe arti rus shërben si një burim pasurimi për filmin në Evropë gjithashtu”, tha ai.
Gjithashtu do të shfaqen dy bashkëprodhime me pjesëmarrjen ruse.
Shumë artistë rusë janë larguar nga atdheu i tyre pasi nuk mund të punojnë më lirisht në vendin ku kultura perëndimore ndonjëherë demonizohet zyrtarisht.
Në veçanti, kineastët janë ankuar vazhdimisht për censurën nga Ministria ruse e Kulturës, e cila, refuzon të japë licensa për shpërndarjen e filmave në kinema.
Filmat, duke përfshirë dokumentarët, do të shfaqen në gjuhën e tyre origjinale me titra në platformën e kinemasë në internet “Coolplay”./atsh / KultPlus.com
Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, ka akuzuar Moskën për kryerjen e një gjenocidi në rajonin lindor të Donbasit, ku qyteti i Sievierodonetsk po përjeton një sulm të bombardimeve ruse.
Në fjalimin e tij të fundit kombëtar Zelensky tha se sulmi brutal i Rusisë në Donbas mund ta lërë të gjithë rajonin të pabanuar.
“Ofensiva aktuale e pushtuesve në Donbas mund ta bëjë rajonin të pabanuar. Ata duan të djegin e të bëjnë hi Popasna, Bakhmut, Lyman, Lysychansk dhe Severodonetsk, si Volnovakha, si Mariupoli”, tha Zelensky
Në qytetet më afër kufirit rus si Donetsk dhe Luhansk, forcat ruse “mbledhin të gjithë ata që munden për të mbushur vendin e të vrarëve dhe të plagosurve në kontingjentin pushtues”, shtoi ai.
“E gjithë kjo, duke përfshirë dëbimin e popullit tonë dhe vrasjet masive të civilëve, është një politikë e dukshme gjenocidi e ndjekur nga Rusia”, vijoi më tej presidenti ukrainas.
Zelensky tha se ushtrimi i presionit ndaj Rusisë “është një çështje e shpëtimit të jetëve” dhe se çdo vonesë, mosmarrëveshje ose propozim për “të qetësuar” Rusinë çon në “ukrainas të rinj të vrarë” dhe kërcënime të reja për të gjithë në kontinent.
Ndërkohë nëntë persona, përfshirë një foshnjë 5-muajshe, u vranë në Kharkiv të enjten mes “granatimeve të dendura” në zonat e banuara pranë qendrës së qytetit. Lajmi ëhstë konfirmuar nga kreu i administratës ushtarake të rajonit Kharkiv, Oleh Synyehubov.
Sipas tij në mesin e të vrarëve ishte “një familje që thjesht po ecte në rrugë, një burrë mbante në duar foshnjën e tij pesë muajshe, teksa humbi jetën. Nëna e foshnjës është plagosur rëndë dhe tani është në spital. Synyehubov shtoi se përveç të vrarëve, 19 kanë mbetur të plagosur, mes tyre edhe një fëmijë 9-vjeçar.
Ai përshkroi gjithashtu artilerinë e përdorur dhe tha se shënjestrimi i zonave të banuara në qytetin e dytë më të madh të Ukrainës mund të ishte vetëm për qëllimin e “terrorizimit” të banorëve vendas./A2CNN / KultPlus.com
Teatri Bolshoi në Moskë ka anuluar shfaqjet e dy regjisorëve që janë larguar nga Rusia dhe kanë kundërshtuar publikisht ofensivën ruse në Ukrainë nga posteri i shfaqjeve të planifikuara për në maj.
Në një mesazh të publikuar në Telegram, teatri njoftoi se baleti ‘Nureyev’ dhe opera ‘Don Pasquale’ me regji përkatësisht Kirill Serebrennikov dhe Timofei Kulyabin do të zëvendësohen, pa dhënë arsye, duke mos komentuar anulimin.
“Nuk jam i befasuar”, komentoi Serebrennikov, i cili pasi kritikoi ofensivën ruse në Ukrainë, u largua nga vendi i tij në mars për një çështje “ndërgjegjeje” dhe u transferua në Berlin.
Baleti i tij u zëvendësua nga “Spartaku”.
Kuliabin, një regjisor i ri novator që punon veçanërisht në Novosibirsk, është larguar gjithashtu nga Rusia për në Evropë dhe ka publikuar disa mesazhe kritike për konfliktin në rrjetet sociale. /os/ KultPlus.com
Filmi i shkurtër artistik i titulluar “Sofra e Varrit” me skenar të Mentor Zymberaj dhe me regji të Mirak Zymberaj, sot prezantohet në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit “ARTKINO” në Moskë, Rusi, përcjell KultPlus.
Ky është edicioni i 13-të i këtij festivali prestigjioz ndërkombëtar.
Gjithashtu, skenaristi dhe aktori Mentor Zymberaj është ftuar të zhvilloj një punëtori apo ‘MASTER CLASS’ online para shfaqjes së filmit.
Filmi “Sofra e Varrit” është realizim i Shtëpisë Teatrore Filmike ‘AKT’. / KultPlus.com
Menjëherë pasi katedralja e Shën Vasilit u përfundua në mesin e shekullit të 16-të, një legjendë filloi të qarkullonte për kishën ortodokse të vendosur në zemër të Moskës.
Ishte një arritje arkitektonike – struktura më e lartë në qytet, e realizuar falë njohurive dhe teknikave të reja të kohës – dhe ishte një shfaqje e fuqisë së Rusisë, në fund të një lufte shekullore.
Sipas një legjende, Princi i Madh i Moskës, me nofkën famëkeqe Ivani i Tmerrshëm, i kishte verbuar arkitektët e saj, kështu që ata kurrë më nuk mund të projektonin një ndërtesë tjetër kaq madhështore.
Origjina e strukturës së katedrales vazhdon të jetë mister. Pothuajse pesë shekuj më vonë, identiteti i arkitektëve ende nuk mund të konfirmohet, megjithëse besohet se projekti mund të jetë realizuar nga dy arkitektë, të quajtur Barma dhe Postnik Yakovlev. Megjithatë, dokumentacioni është i pakët, e kjo i ka lënë historianët gjithmonë në kërkim të të dhënave.
Kryevepra, e vendosur në Sheshin e Kuq të qytetit, ka pësuar ndryshime, zgjerime dhe restaurime të rëndësishme gjatë shekujve, madje ka ndryshuar edhe ngjyrën. Midis viteve 1475 dhe 1510, arkitektët italianë rindërtuan Kremlinin si dhe dy kisha të rëndësishme, duke sjellë teknikat e tyre të reja të Rilindjes në Rusi. Mandej, ndërtesa u dogj më 1583 dhe u rindërtua gjatë dekadës së ardhshme, por historianët nuk janë të sigurt se si katedralja dukej saktësisht para zjarrit. Po ashtu, katedralja është vënë në rrezik dhe nga sulme të tjera, ku gjenerali francez, Napoleon Bonaparti, në vitin 1737 dhe 1812, tentoi ta hidhte atë në erë. Edhe politika vendase shpesh e ka vënë në rrezik këtë kryevepër, si p.sh. udhëheqësi komunist Stalin që kërcënoi ta prishte atë.
Sot, Shën Vasili, i njohur zyrtarisht si Katedralja Pokrovsky, përbëhet nga një seri kishëzash me tulla të kuqe dhe me kupola ngjyrë blu, jeshile, të kuqe dhe të verdha. Katedralja është e njohur në të gjithë botën për pamjen e saj përrallore dhe tërheq rreth 400 000 vizitorë në vit duke u bërë një simbol i rëndësishëm kulturor./a2/ KultPlus.com
Trenat në sistemin e famshëm të metrosë në Moskë tani do të drejtohen nga gratë, pas një ndalese të gjatë që u është bërë.
Gruaja e parë e filloi punën të dielën, sipas një deklarate nga Departamenti i Transportit të Moskës.
Ministria e Punës në urdhëroi që gratë të lejohen të drejtojnë trena në rrjet një vit më parë, dhe tani grupi i parë ka përfunduar me sukses një program trajnimi dhe janë bërë pjesë e punës. Nga 25 gra që filluan kursin, 12 e përfunduan atë dhe do të bëhen shofere, thotë departamenti, shkruan CNN.
“Vitin e ardhshëm së paku punëtore të reja do të bashkohen”, thotë deklarata. “Ne jemi shumë krenarë që transporti i Moskës është vend që i përshtatet të gjithë njerëzve pavarësisht gjinisë”.
Punëtoret e reja do të punojnë në linjën e Filevskayas, një nga linjat më moderne të metros atje.
Grat ishin lejuar të vozitin tren nga vitin 1936, por më vonë në vitin 1980 u ndalua punësimi i shofereve gra.
“Kjo me arsyetimin se ata duan t’i mbrojnë gratë nga një punë jo e favorshme dhe kushte të pafavorshme pune”.
Kristina Vakulenko, 31-vjeçare, është gruaja e parë e cila ka aplikuar për programin. / KultPlus.com
Pasi Katedralja e Shën Vasilit u përfundua në mes të shekullit të 16-të, një legjendë filloi të qarkullonte për kishën eklektike Ortodokse të vendosur në zemër të Moskës.
Ishte një arritje arkitektonike – struktura më e lartë në qytet, falë njohurive të reja të tullave nga italianët – dhe ishte një shfaqje e fuqisë së Rusisë në fund të një lufte shekullore. Sipas fjalëve, Princi i Madh i Moskës, me nofkën famëkeqe “Ivan i Tmerrshëm”, i kishte verbuar arkitektët e saj, kështu që ata kurrë më nuk mund të projektonin një ndërtesë kaq madhështore.
Megjithatë, origjina e strukturës mbetet kryesisht e mbuluar me mister. Gati pesë shekuj më vonë, identiteti i arkitektëve nuk mund të konfirmohet, megjithëse përgjithësisht besohet se janë dy arkitekt, të quajtur Barma dhe Postnik Yakovlev. Disa historianë thonë se të dy emrat në të vërtetë i referohen një personi të vetëm dhe se “Barma” ishte në të vërtetë pseudonimi i Postnik Yakovlev.
“Është me të vërtetë befasuese se si disa nga faktet më themelore nuk janë vërtet të verifikueshme”, tha William Brumfield, një historian i arkitekturës ruse dhe autor i librit të fundit “Udhëtime nëpër Perandorinë Ruse”, gjatë një thirrje me video konferencë.
Dokumentacioni është i pakët, duke i lënë historianët si Brumfield të kërkojnë të dhëna.
“Ne e hasim këtë problem shumë herë në historinë e arkitekturës ruse, madje edhe në fund të shekullit të 18-të. Kishte shumë zjarre dhe pushtime. Moska u dogj në 1812 gjatë pushtimit Napoleonik. Dokumentet shpesh thjesht nuk janë atje”, shpjegoi Brumfield.
Sot, Shën Vasili, i njohur zyrtarisht si Katedralja Pokrovsky, qëndron si një seri kishash me tulla të kuqe që rrethojnë formën më të madhe, qendrore. Çdo kishë është në krye me një kupolë me ngjyra të gjalla. Katedralja është e njohur në të gjithë botën për pamjen e saj përrallore dhe tërheq rreth 400,000 vizitorë në vit dhe është bërë një simbol i rëndësishëm kulturor.
Kryevepra, e vendosur në Sheshin e Kuq të qytetit, ka pësuar ndryshime, zgjerime dhe restaurime të rëndësishme gjatë shekujve, dhe madje ka ndryshuar ngjyrën. Fillimisht e quajtur Katedralja e Trinitetit, ndërtesa u dogj në 1583 dhe u rindërtua gjatë dekadës së ardhshme. Historianët nuk janë të sigurt se si dukej katedralja para zjarrit, por bazuar në përshkrimet e shkruara në atë kohë dhe një gdhendje të shekullit të 17-të.
Ndërtesa kaloi një zjarr tjetër të dëmshëm në 1737; gati u hodh në erë nga gjenerali ushtarak francez Napoleon Bonaparta në 1812 dhe u përball me kërcënimin e prishjes nën udhëheqjen e udhëheqësit komunist Joseph Stalin. /telegraf/ KultPlus.com
Karriera e saj shënon një rritje në majën e ajsbergut të artit të kërcimit, në “Balshoi Teatër”, në qendrën botërore të baletit, në Moskë.
Shkurti i vitit 1958 e gjen në majat e baletit. Ajo kërcen si soliste e parë në këtë teatër me famë që nga 1 shkurti i vitit 1958- 3 Korrik 1967. Në qendër të grupit të “baletit të vogël” siç quhej grupi fillestar i artit të kërcimit, shkëlqente talenti i të paarritshmes, vajzës shkodrane Melushe Bebeziqi. Emri i vërtetë i saj ishte Melehad, por të gjithë e quanin Melushe, një emër më tingëllues, më i ëmbël e më ledhatues.
Balerina shqiptare ka lindur në vitin 1933 në qytetin e Shkodrës dhe, falë aftësive të saj të veçanta, shumë shpejt u bë një nga kërcimtaret e dukshme të trupës fillestare të baletit. Në moshën 17-vjeçare, u nis drejt Moskës për të studiuar në shkollën koreografike të Moskës, në grupin e balerinëve të parë që shkonin atje si Ganimet Vendresha, Zoica Haxho, Petrit Vorpsi, Agron Aliaj, etj…
Dëshira dhe pasioni, talenti dhe fati e ngjitën më pas në skenën më të adhuruar të baletit botëror në “Balshoi Teatër”. Kërkimet dhe mundësitë për të mësuar rreth jetës së saj kanë qenë tepër të vakta. Balerinët e brezit të saj e kanë njohur në momentet e mësimit të baletit, por nuk kanë mundur ta shohin në interpretimet e saj skenike në teatrin e madh të botës. Për këtë arsye faktet e jetës së saj skenike kanë qenë përherë të mjegullta. Falë një përpjekjeje të pedagogut të AAB në Tiranë, Faruk Koka, është mundësuar komunikimi me arkivin e “Balshoi Teatër” në Moskë dhe sot, falë një korrespondence të vështirë dhe të gjatë, kemi informacione të sakta për rolet e interpretuara prej saj në këtë teatër.
MITI I BALERINËS DHE TË DHËNAT TRUPORE
Melushja balerinë ishte njëra nga vajzat më trup e bukuri të veçantë. Në skenë dhe gjatë kërcimit ajo bëhej edhe më e bukur, sepse natyra i kishte falur të gjitha të dhënat fizike që i duhen një balerine. Tek ajo ishin skalitur bukuri trupore me dimensione e proporcione që rrallë lindin te një balerinë dhe kur ndodhin, e veçojnë tërë- sisht nga trupa duke e quajtur “e lindur për soliste”. E rëndësishme te Melushja ishte ekspresiviteti i saj, që buronte nga një e brendshme tepër shpë rthyese. Gjatë kërcimit, shihje një Melushe në rol, së cilës i fliste çdo pjesë e trupit, fytyra, duart, korpusi trupor, me zjarr e temperament. Jo më kot e quajtën “balerina rebele”.
REBELE & PASIONANTE
Ende nxënëse në shkollën koreografike të Moskës, në vitet 1950-1956, u cilësua me epitetin “e ëmbla balerina rebele” nga vetë pedagogia e kursit. Ishte pikërisht ajo që do të shprehej më vonë për të: “Melushen e dalloj në çdo formacion artistik. Sikur 100 balerinë të jenë në kërcim, ajo kuptohet se ka një impulsivitet të veçantë. Melushja ka lindur për të qenë soliste”. Dhe vërtet, masa e kordebaletit në skenë e mbyste atë. Te Melushja ndihej nevoja e shpër thimit individual, të pavarur. Ishin të dukshme aftësitë e saj, prandaj ende nxënëse në shkollën koreografike të vitit 1953, në spektaklin e shkollës, Melushja luan pjesën solistike “Kërcim oriental”, në baletin “Arrëthyesi”.
Ky numër pikant që vjen i ruajtur nga shekulli XIX e këtej kërkon cilësi të veçanta mjeshtërore në interpretim. Melushja e realizoi me dinjitet artistik dhe që nga ajo ditë ajo mori emrin e dytë nga të gjithë artistët e shkollës, “balerina rebele e Shqipërisë”. Ishte e çuditshme, por emri rebele vinte jo thjesht nga shpë rthimet e saj skenike, por edhe nga temperamenti i saj tepër energjik.
Nuk mund të mendoje një Melushe në bisedë pa gjestet e saj dinamike, pa fjalët e saj këmbëngulëse dhe ëmbëlsinë karakterizuese të portretit. Në të kundërt, në skenë ajo i shpëtonte “rebeles”, edhe rebelimit emocional. Ky ishte ndoshta rebelimi i fortë i Melushes, paarritshmëria nga të tjerët, ajo që i jepte një përmbajtje të thellë emocionale rolit, plus graciozitetit dhe plastikës trupore, që është karakteristikë e veçantë në kulturën e Orientit në tërësi. Balerina filloi karrierën e saj artistike në Shqipëri me pjesët popullore të vendit dhe pjesë të huaja. Ka qenë e pakapshme në idilin shqiptar “Vallëzim me shtamë” dhe “Vallja moldaviane”, ku ajo u skalit edhe ne kujtesën e spektatorit shqiptar.
“BALSHOI TEATËR” & MAJA E SUKSESIT
Karriera e saj artistike pësoi një rritje në majën e ajsbergut të artit të kërcimit, në “Balshoi Teatër”, në qendrën botërore të baletit, në Moskë. Shkurti i vitit 1958 e gjen në majat e baletit. Ajo kërcen si soliste e parë në këtë teatër me famë që nga 1 shkurti i vitit 1958-3 Korrik 1967. E paarritshme dhe e palodhur, me një ambicie, dëshirë, pasion, dhe aftësi të jashtëzakonshme trupore, Melushe Bebeziqi fillon të zëvendësojë gradualisht solistet ruse, që kishin fituar famë dhe lavdi. Zhvillon aktivitetin e saj skenik pikërisht në skenën ku ende ndihej fama dhe lavdia e balerinave si Galina Ulanova, Maja Plisetskaja, Olga Lepeshinskaja, Raisa Struchkova, etj..
Qenia e saj në teatër i dha mundësinë të interpretojë shumë role të vështira me bazë teknike që kërkonin zbërthimin artistik të karakterit të rolit. Repertori i saj është i larmishëm, sepse vetëm një soliste do të mundte t’i realizonte këto role teknikisht dhe emocionalisht. Shembull mund të marrim rolet cigane që ka luajtur te “Traviata” dhe baleti “Kali gërmuq”.
Megjithëse flitet se janë role krejtë- sisht të ndryshme nga kultura shqiptare, me interpretimin e Melushes dukeshin roletë veçanta. Pikërisht sepse ajo arrinte t’i zbërthente teknikisht dhe gjente vetitë dalluese në vetë karakterin interpretativ. Kështu mund të thuhet sidomos në kërcimet spanjolle, të luajtura prej saj në shumë balete si: “Don Kishoti”-Mercedes, “Bolero”-Spanjola, “Arrëthyesi”-Spanjola, “Laurencia”-Flamengo. Të gjitha këto kërcime me bazë Spanjën, në interpretimin e Melushes nuk ngjajnë me njëra-tjetrën. Secila duket më e bukur, më flakëruese, më e zjarrtë dhe e veçantë. Melushja kishte një intuitë të fortë artistike. Kjo e ndihmonte të hynte në çdo rol lehtësisht, duke e skalitur atë me veti tipike karakterizuese.
ROLET DHE PERSONAZHET SKENIKË
Në rolet orientale, Melushja përcillte largësinë orientale dhe elektrizonte spektatorin me bukurinë e trupit, plastikën e duarve dhe me interpretimin magjik të rolit. Pjesët si indiania te baleti “Arrëthyesi”, gruaja e dytë te “Shatërvani i Bahçisrait”, valltarja me gjarpër te “Hirushja”, vajza me ngjyrë te “Shtegu i shtrëngatës”, arapesha te baleti “Lejli e Maxhun”, te gjitha këto role janë kërcime të një kulture të pasur dhe të bukur orientale. Melushja iu shmangej dozave seksuale, të cilat shumë balerina të rëndomta i përdorin si efekte për të fituar suksesin.
Melushja ishte artiste e madhe, ajo ecte në rrugën e artit të vërtetë, aty ku dominonte interpretimi poetik i rolit. Melushja mbetet e madhe në shumë gjini të artit koreografik. Kërcimet e karakterit që ajo interpretonte, kishin gjithmonë një vulë artistike të veçantë. Ishte gjithçka ndryshe ne interpretimet e Melushes, e pazakontë, e paparë, e paarritshme, e pakapshme. Kërcimi hungarez në “Liqeni i Mjelmave”, ose Lezginka te “Gajane”, një kërcim i vështirë gruzian, në interpretimin e solistes së madhe tingëllonin “ndryshe”. Ajo nuk ishte vetëm një soliste e zhanrit të karakterit. Tek ajo një vend të rëndësishëm zinte baleti klasik.
Ka kërcyer si soliste në shumë balete të ndryshme dhe ka dhënë shfaqje në një aktivitet të gjerë koncertal. Melushja ka debutuar me sukses në shumë skena të Evropës Qendrore dhe asaj Juglindore. Kudo ka lënë mbresa dhe jehonë artistike. Revista gjermane “Biter Van” shkruante për Melushen, “Vlerësojmë balerinën e ‘Balshoi Teatër’”. Kurse gazeta “Fjala” e Prishtinës në vitin 1984 përsëriste vlerat e saj artistike dhe tregonte jetën dhe karrierën e saj si soliste në “Balshoi Teatër”.
Melushja pati një jetë të shkurtër skenike. Sëmundja e saj e rëndë që e shoqëroi për vite me radhë ia preu dëshirën, pasionin dhe talentin e saj të madh. Në kulmin e krijimtarisë artistike, Melushe Bebeziqi, rebelja, pasionantia, balerina shqiptare ndahet nga jeta në vitin 1967. Mbetet një balerinë e madhe shqiptare që mundi të përjetësojë një ëndërr përreth nëntë vjet rresht në “Balshoi Teatër”. Nuk është e rastit që fotografia e saj qëndron në hollin e teatrit të Moskës, përkrah qindra artistëve të mëdhenj rusë. Ajo, e ëmbla, e bukura, e hijshmja, Melushe Bebeziqi, balerina që ngjiti skenën e madhe ruse dhe tregoi se “Balshoi Teatër” nuk ishte thjesht një ëndërr e pakapshme. BALETI I MADH RUS Kur lindi ky emër? Ai u shfaq në vitin 1956, kur trupa e baletit “Balshoi Teatër” kapërceu kufijtë jashtë shtetit rus. Londra e priti me radhë të tejgjata pranë sporteleve të teatrit “Coven-Garden”. Ishte e këndshme, e pabesueshme të shihje këtë pritje të gjatë, por njëherësh edhe e frikshme. Balerinët i mundonte dyshimi nëse londinezët do të kuptonin shfaqjet dhe si do të reagonin. Sillnin një balet “Zhizel”, në vitin e 112-të të repertorit dhe një “Romeo & Zhuljetë”, që kishte pësuar devijime nga Shekspiri. Kjo frikë rritej edhe nga recensionet plot bujë me të cilat mbusheshin gazetat e Londrës përpara fillimit të turneut të “Balshoi Teatër”.
A do të vazhdonte legjenda? Skemat dhe tabutë e shfaqjeve të ftohta londineze u thyen nga fuqia dhe madhështia e baletit të madh rus. Nuk ishte parë ndonjëherë në “CovenGarden” që salla ta zhurmonte nga këmbët e spektatorëve. Nga skena e këtij teatri, asnjëherë dhe askush nga trupat botërore nuk ishte përshëndetur në këtë mënyrë, nuk kishte marrë kaq shumë falënderime dhe kaq lumë duartrokitjesh nga publiku. Rregullat ishin prishur. Tabutë ishin kapërcyer. Kundërshtimi i botës tjetër ishte pranuar, të paktën në art, në artin e madh të realizuar nga “Balshoi Teatër”. Ndoshta për këtë arsye, rusët iu përgjigjën ftohtë Francës, për balerinin e famshëm Rudolf Nurejev, “Kudo që të shkojë, ai do të mbetet rus”. “Balshoi Balet” që lindi në Angli, udhëton në botë pas artistëve të mëdhenj të këtij teatri legjendar, në Amerikë, apo në Japoni, në vendet Skandinave, apo në Afrikën e Jugut, në Europë, apo në Australi, duke treguar se ata janë vazhdim i legjendës së madhe të artit të baletit.
Interpretime në Balshoi Teatër ‘Arrëthyesi’- Lindori 14 Nëntor 1953 ‘Kali Gërmuq’- Cigania 7 Prill 1960 ‘Don Kishoti’- Spanjolle 13 Maj 1961 ‘Arrëthyesi’- Indiane 25 Shkurt 1962
‘Don Kishoti’- Bolero 23 Mars 1962 ‘Shatrivani i Bahçisarait’ 14 Prill 1962 ‘Traviata’- Cigane 20 Shtator 1962 ‘Don Kishoti’- Mercedes 5 Tetor 1962 ‘Laurencia’- Liriku 11 Janar 1963
‘Romeo&Zhuljeta’- Shërbyesja 25 Prill 1963 ‘Arrëthyesi’- Spanjolle 31 Maj 1963 ‘Laurencia’- Flamengo 12 Tetor 1963 ‘Shtegu i Shtrëngatës’- Vajza me ngjyrë 7 Nëntor 1963
‘Gajana’- Legzinka 6 Shkurt 1964 ‘Hirushja’- Valltarja me Gjarpër 20 Shkurt 1964 ‘Lejli dhe Maxhuni’- Mauritania 7 Janar 1965 /Panorama.com.al/ KultPlus.com
Artisti kontemporan shqiptar, Anri Sala, do ta prezantojë një instalacion akustik e skulpturor “The Last Resort” në muzeun “The Garage Museum”, në Moskë. Ekspozita është pjesë e Komisionit të gjashtë të atriumit të Muzeut.
Me “The Last Resort”, artisti u përgjigjet arkitekturës dhe akustikës së një atriumi prej 9.5 metrash: në të zhvillohet një vepër që përmban tridhjetë daulle baterish të kthyera mbrapshtë. Ato mund të gjenerojnë tinguj si përgjigje ndaj vibracioneve që burojnë nga altoparlantët brenda secilit instrument.
Një interpretim i ri i veprës “Clarinet Concerto” të Mozartit në A-dur, një prej veprave të fundit të kompozitorit, është thelbi i veprës së Salës, shkruan portali blouinartinfo.com, transmeton sot “Koha Ditore”. Qysh prej vitit 1789, ajo qe bërë krijim i rëndësishëm muzikor për Iluminizmin, që ishte periudhë kur kombet e Evropës ishin duke rimenduar konstruktet e politikës dhe të shkencës.
“Duke eksploruar kompleksitetin kulturor të asaj periudhe, Sala zëvendëson tempin origjinal prej veprës së Mozartit me instruksione të reja të bazuara në kushtet atmosferike të përshkruara nga marinari James Bell, gjatë periudhës së udhëtimit të tij detar nga Anglia në Australi. Asokohe, erërat e fuqishme dhe retë afektonin udhëtimin dhe shpeshherë e përcaktonin suksesin apo dështimin e tij. Duke futur në partiturë ngjarjet e përditshme të transformimit të motit, e transformojnë ‘Concerton’ e Mozartit për të reflektuar momentet e lëkundjeve, shkreptimave, erërave të fuqishme dhe stuhive”, shkruhet në njoftimin e “Garage Museum”.
“Kam pasur dëshirë të imagjinoj se çfarë do të mundë të bëhej vepra ‘Clarinet Concerto’ e Mozartit nëse do të duhej të notonte e zhytej si mesazh në shishe, derisa të përfundonte në breg pas një udhëtimi të gjatë”, ka shpjeguar Anri Sala. Ai e përshkruan veprën e tij “The Last Resort” si “kontradiktë ndërmjet pikës së nisjes së disa prej principeve më të rëndësishme të Iluminizmit – siç janë toleranca dhe pranimi pa gjykime i tjetrit – dhe pasojat e tyre pas mbërritjes, si përkeqësimi i paragjykimeve, që në kthim ka shkaktuar shkatërrim e humbje të pathëna”, shkruan koha.net.
Anri Sala, i lindur më 1974 në Tiranë, është artist që jeton në Berlin. Ekspozitat e tij solo e kanë dërguar në vende, si: “Museo Tamayo” (Mexico City, 2017), “New Museum” (New York, 2016), “Benesse Art Site Naoshima” (Teshima Island, 2016), “The Helena Rubinstein Pavilion for Contemporary Art”, “Tel Aviv Museum of Art” (Tel-Aviv, 2014), and Haus der Kunst (Münich, 2014). Ekspozita e tij në Moskë do të jetë e hapur nga 29 shtatori deri më 27 janar të vitit 2019, në “Garage Museum of Contemporary Art”.
Me “The Last Resort”, Sala debutoi në Australi vitin e kaluar. Vepra e realizuar për “33rd Kaldor Public Art Project” qe prezantuar prej 13 tetorit deri më 5 nëntor “Observatory Hill”, pika më e lartë natyrore në Sydney.
