Në periudhën 1986 – 89 profesor Stipetiq ishte dhe rektor i Universitetit Zagrebit
Ditë me parë në Zagreb ndërroi jetë VLADIMIR STIPETIQ, një nga shkencëtarët më të shquar të dijes ekonomike kroate dhe botërore. Me vdekjen e tij mendimi shkencor për ekonominë kroate dhe botërore pësoi një humbje të madhe. Akademik prof. dr. Vladimir Stipetiq gjatë jetës së tij dha një ndihmesë të madhe për ngritjen dhe pasurimin e shkencës së ekonomisë dhe kreu një varg detyrash të rëndësishme në Kroaci dhe në ish Jugosllavinë.
Fakultetin Ekonomik e kreu në vitin 1951, ndërsa studimet postdiplomike në Universitetin e Oxfordit në vitet 1957 – 1958. Gjatë jetës së tij krijoi një karrierë të pasur: punoi në Radio -Zagreb (1952 – 1953), në Institutin ekonomik në Zagreb (1953 – 1955), në Entin federativ të planifikimit shoqëror në Beograd (1955 – 19960), në Fakultetin ekonomik (1960 – 1993) dhe Fakultetin e hotelerisë në Opati (1988 – 1995).
Ishte profesor mysafir në shumë universitete botërore (SHBA: Ames, Iova; Yale; Stanford).
Në periudhën 1986 – 89 ishte rektor i Universitetit Zagrebit, pastaj anëtar i Këshillit ekzekutiv të Parlamentit (1971 – 1974.), deputet në ish – Parlamentin e Kroacisë dhe në Kuvendin federativ (1974 – 1978), kryetar i Komisionit kombëtar jugosllav për FAO (1973 – 1982.), nënkryetar i Këshillit botëror të ushqimit në KB (1978 – 1981) dhe anëtar i rregullt i saj (1976 – 1985). Po ashtu ishte anëtar i rregullt i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kroacisë për 56 vite (nga viti 1973).
Profesor Stipetiqi ishte fitues i shumë mirënjohjeve shkencore dhe i çmimit për vepër jetësore (1988).
Publikoi një varg librash, midis tyre “Bujqësia dhe zhvillimi ekonomik”, “A kërcënon uria” e shumë të tjerë.
Libri “Bujqësia dhe zhvillimi ekonomik” bëri jehonë të madhe në qarqet shkencore ndërkombëtare. Në të vërtetë, ky libër u bë abetare e dijes ekonomike në përmasa botërore. Në vitin 1973, këtë libër e përktheu në gjuhën shqipe profesori Hajrullah Gorani. Përkthimi në gjuhen shqipe vinte pasi që libri ishte përkthyer edhe në disa gjuhë tjera botërore. Për t’i bërë nderë Kosovës dhe studentëve dhe profesorëve universitarë për botimin shqip, profesor Stipetiq e shkroi një parathënie të veçantë.
Është për t’u habitur si Stipetiq nuk u nominua për Çmimin nobel për ekonomi. Në të vërtetë, u nominua një profesor tjetër i të njëjtit fakultet, Branko Horvat, si një simpatizues i tregut unik jugosllav. Stipetiq e çmonte kontributin e Horvatit për hartimin e librit “Çështja e Kosovës – Kosovsko pitanje”; theksonte se Branko Horvat tregoi guxim në trajtimin e kësaj problematike, por disi i humbi vizionin për Kosovën. I duhej edhe një hap dhe çdo gjë do ishte e qartë. Libri i Horvatit provokoi revoltë të madhe në qarqet serbe, por analiza tregonte diçka tjetër. Derisa mbante një pozitë të lartë në FAO (Organizatën botërore të ushqimit), ai e kishte studiuar marrëdhënien e bujqësisë me zhvillim ekonomik dhe kishte nxjerrë përfundime të qëndrueshme shkencore.
Në periudhën 1986 – 1989 profesori Stipetiq ishte rektor i Universitetit të Zagrebit. Kjo periudhë shënon fillimin e fushatës serbe ndaj institucioneve të Kosovës dhe në veçanti ndaj arsimit dhe kulturës shqiptare në Kosovë. Mirëpo, profesori Stipetiq i mbajti dyert e hapura për studentët shqiptarë në të gjitha fakultetet e Universitetit të Zagrebit. Edhe në këtë periudhë ai ishte mentor i shumë studentëve shqiptarë në temat e magjistraturave dhe të doktoratave.
Profesori Hajrullah Gorani flet me admirim për angazhimin profesorit Stipetiq për botimin e librit të tij në gjuhen shqipe dhe për jehonën që bëri në Kosovë: “Personalisht e konsideroja privilegj përkthimin e librit të profesorit Stipetiq. Ai kishte qëndrime korrekte ndaj çështjes së Kosovës. Në fillim të viteve të 80 – ta në kuadër të diskutimeve për Enciklopedinë e Jugosllavisë, kishte reflektuar qëndrime të drejta shkencore, thotë profesor Gorani.
Edhe pas pavarësimit të Kroacisë, profesor Stipetiqi vazhdoi angazhimin e tij shkencor. Kështu, në kuadër të projekteve të HAZU (Akademi kroate e shkencës dhe kulturës), i shkroi 6 libra lidhur me zhvillimin e mendimit agrar kroat.
Sa herë që flitej për Kosovën profesor Stipetiqi në veçanti fliste për rezervat e mëdha të thëngjillit dhe qasjen afatgjate në shfrytëzimin e tij në kontekst të zhvillimit teknologjik dhe energjisë së ripërtritëshme në kuadër të Kosovës. Dyshonte se Kosova mund ta bëjë shfrytëzimin e thëngjillit brenda konceptit të zhvillimit të qëndrueshëm. Sipas tij vetëm shtetet e mëdha mund të kenë kapacitete optimale energjetike dhe metalurgjike. Mendonte se kombet e vogla (2 – 5 milion banorë), nuk janë në gjendje të prodhojnë këto outpute meqenëse nuk u ofrohen efekteve të shkallës së prodhimit. Këtë mund ta bënin SHBA, Kina, India, Gjermania e shtete të tjera.
Profesor Stipetiqi tregonte ndjesi të madhe për të ardhmen e Kosovës. Një muaj para vdekjes, ai thoshte se “një ditë do bashkohen Shqipëria dhe Kosova. Disa thonë do bashkohen në BE, unë saktësisht nuk e di mirëfilli këtë kohë. Sipas tij shteti i ri do të quhej “Iliria.”
Ne, dy studentë dhe doktorantë të dikurshëm të Universitetit të Zagrebit, shprehim mirënjohjen tonë të thellë po dhe të gjithë atyre shqiptarëve që studiuan në këtë Universitet, për profesorin dhe rektorin Vladimir Stipetiq, për qëndrimin e drejtë dhe për ndihmën që ai i dha arsimimit të lartë të shqiptarëve të Kosovës.
Muhamet Sadiku & Anton Nikë Berisha
