Në mesin e katër bashkive arbëreshe në provincën e Kampobases të zonës së Molisës në Italisë jugore, qyteza arbëreshe Kërmarini apo Campomarino ( me rreth 7 mijë banorë), shquhet me piktura të shumta në muret e rrugëve kryesore, ku pasqyrohet jo vetëm migrimi nga trojet arbërore, por edhe figurat madhore siç janë Skënderbeu e Nëna Terezë.
Kërmarini ndodhet vetëm në veri të përroit të Saccione, shënon gjithashtu edhe kufirin midis Molise dhe Puglias, qyteti ky vetëm rreth 2 km nga deti Adriatiku, në një zonë të sheshtë që favorizon bujqësinë, kryesisht vreshtat e ullinjve.
Nga bashkitë arbëreshe të Provincës së Kampobasos, që ruan në masë kulturën dhe gjuhën arbëreshe, ishte vetëm Munxhufuni që kësaj radhe nuk arritëm ta vizitonim. Territori i Këmarinit ka qenë i banuar që në mileniumin e parë, por që për ne është i rëndësishëm të dihet se vetëm në shekullin e pesëmbëdhjetë qyteti u rindërtua dhe ripopullua nga emigrantët shqiptarë, të detyruar të lënë atdheun e tyre për shkak të hyrjes së Perandorisë Osmane në Ballkan.
Në Wikipedia shkruhet se: “ Nga 1461-1470, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, heroi shqiptar Princ i Krujës, i dërgoi një forcë ekspeditëse prej rreth 5.000 shqiptarëve të udhëhequr nga nipi i tij Koiro Stres Balsha në ndihmë të Ferdinantit I të Aragoniës në luftën kundër Joan Anzhu.
Koiro Stres Balsha mundi, më 18 gusht 1461, në Liqenin i Gjakut, të vendosura në mes grekëve dhe Troy Orsara e Pulias, partizanët e Gjonit të Anjou udhëhequr nga Piccinino. Popullsia, dhe gjithashtu Këmarini, pësoi atë që ishte atëherë historia e kolonive shqiptare në Itali, migrimi i tretë. Për shërbimet e kryera, iu dhanë Skenderbeut drejtat feudale të Monte Garganos, San Giovanni Rotondos dhe Tranit dhe iu lejua ushtarëve dhe familjeve të tyre për tu vendosur në territore të tjera. Kolonët shqiptarë jetuan në mënyrë paqësore për një kohë të gjatë me popullsinë lokale.
Teksti e fotot: Rexhep Rifati. / KultPlus.com
