Plot 21 vite më parë, më 19 tetor 2003, Nënë Tereza u shpall e “Lumturuar” nga Papa Gjon Pali II.
Në maj 2011 është mbajtur ceremonia e shenjtë e lumturimit të Nënë Terezës, në Bazilikën e Shën Pjetrit, në Vatikan.
Ajo shihet si simbol i ndihmës dhe respektit për “më të varfërit e të varfërve”, të cilëve ia kushtoi gjithë jetën.
Në 4 Shtator 2016 Nënë Tereza u shpall Shën Tereza e Kalkutës, në një ceremoni madhështore fetare në sheshin “Shën Pjetri” në Vatikan.
Ceremonia u drejtua nga Papa Françesku, i cili bëri edhe shpalljen e shenjtërimit para dhjetëra mijë pelegrinëve që mbushën sheshin qendror të selisë së shenjtë.
Anjezë Gonxhe Bojaxhi, ose Nënë Tereza, lindi në Shkup më 26 gusht të vitit 1910 dhe vdiq në moshën 87 vjeçare, më 5 shtator 1997 në Kalkuta të Indisë. Ajo ishte humaniste e njohur shqiptare dhe fituese e çmimit ‘Nobel’ për Paqen. /alsat/ KultPlus.com
1. Dashuria fillon në shtëpi, dhe nuk është se sa bëjmë ne … është sa dashuri vendosim në çdo veprim
2. Gëzimi i thellë i zemrës është si një magnet që tregon rrugën e jetës
3. Vuajtjet tona janë përkëdheljet e mira të Zotit, duke na thirrur që t’i drejtohemi Atij dhe të na bëjnë të pranojmë që nuk jemi ne që kontrollojmë jetën tonë, por është Zoti që kontrollon dhe ne mund t’i besojmë plotësisht
4. Unë nuk kërkoj ar për sukses, kërkoj lumturi
5. Falja është një vendim, jo një ndjenjë, sepse kur falim nuk e ndiejmë më ofendimin, nuk ndiejmë më inat. Fal, duke falur do ta kesh shpirtin tënd në paqe dhe ai që të ofendoi do ta ketë atë
6. Nëse i gjykoni njerëzit, nuk keni kohë t’i doni
7. Ne e dimë shumë mirë se ajo që po bëjmë është veç një pikë në oqean. Por nëse ajo pikë nuk do të ishte atje, oqeanit do t’i mungonte diçka
8. Ju kurrë nuk do të jeni aq të zënë sa të mos mendoni për të tjerët
9. Dashuria, për të qenë autentike, duhet të na kushtojë
10. Jetoni thjesht që të tjerët të jetojnë thjesht
11. Nuk mund të ndaloj së punuari. Unë do të kem gjithë përjetësinë për të pushuar
12. Ka gjëra që do të dëshironit të dëgjonit dhe nuk do t’i dëgjoni kurrë nga personi që dëshironi t’idëgjoni prej tyre. Por mos u bëj aq i shurdhër sa të mos i dëgjosh nga ai që i thotë nga zemra e tij
13. Ne nuk duhet të lejojmë që dikush të largohet nga prania jonë pa u ndjerë më mirë dhe më të lumtur
14. Revolucioni i dashurisë fillon me një buzëqeshje. Buzëqeshni pesë herë në ditë dikujt me të cilin vërtet nuk doni të buzëqeshni. Ju duhet ta bëni atë për paqe
15. Për të bërë një llambë është gjithmonë e ndezur, ne nuk duhet të ndalemi së vendosuri vaj mbi të
16. Mos i jepni vetëm të tepërtat, jepni zemrën tuaj
17. Paqja fillon me një buzëqeshje
18. Çdo punë e dashurisë, e kryer me gjithë zemër, gjithmonë do t’i sjellë njerëzit më pranë Zotit
19. Gëzimi është forcë
20. Në dashuri është vendi ku gjendet paqja
21. Jepni derisa të dhemb dhe kur ju dhemb jepni edhe më shumë
22. Nuk mund ta ndryshoj botën vetëm, por mund të hedh një gur nëpër ujë për të krijuar shumë valëzime
23. Dhënia e dashurisë për dikë nuk është kurrë një garanci se ai do të të dojë edhe ty; Por mos prisni që ata t’ju duan, thjesht shpresoni që dashuria të rritet në zemrën e tjetrit. Dhe nëse nuk rritet, jini të lumtur sepse u rrit në tuajat
24. Gëzimi është një rrjet dashurie në të cilin mund të kapen shpirtrat
25. Uria për dashuri është shumë më e vështirë të eleminohet sesa uria për bukë
26. Nëse nuk mund të ushqeni njëqind njerëz, ushqeni vetëm një
27. Fryti i heshtjes është lutja. Fryti i lutjes është besimi. Fryti i besimit është dashuria. Fryti i dashurisë është shërbimi. Fryti i shërbimit është paqja
28. Nëse nuk kemi paqe në botë, është për shkak se kemi harruar që i përkasim njëri-tjetrit, se ai burrë, ajo grua, ajo krijesë është vëllai ose motra ime.
29. Ajo që kërkon vite për t’u ndërtuar mund të shkatërrohet brenda natës; le të ndërtojmë gjithsesi.
30. Shumë herë mjafton një fjalë, një vështrim, një gjest për të mbushur zemrën e atij që duam
31. Paratë mund të blejnë vetëm gjëra materiale, të tilla si ushqim, veshje dhe strehim. Por duhet diçka më shumë. Ka të këqija që nuk shërohen me para, por vetëm me dashuri
32. Ka shumë njerëz të gatshëm të bëjnë gjëra të mëdha, por ka shumë pak njerëz të gatshëm të bëjnë gjëra të vogla.
33. Dashuri derisa të dhemb. Nëse dhemb është një shenjë e mirë
34. Nëse jeni i përulur, asgjë nuk mund t’ju dëmtojë, as lavdërimi, as turpi, sepse ju e dini se çfarë jeni
35. Unë mund të bëj gjëra që ju nuk mund t’i bëni, ju mund të bëni gjëra që unë nuk mund t’i bëj; së bashku mund të bëjmë gjëra të mëdha
36. Mungesa e dashurisë është varfëria më e madhe
37. Ekzaminimi ynë i ndërgjegjes është pasqyra në të cilën ne shohim arritjet dhe vështirësitë tona. Kjo është arsyeja pse ne duhet ta përballojmë atë me sinqeritet dhe dashuri
38. Shkenca më e madhe në botë, në qiell dhe në tokë; eshte dashuri
39. Dashuria është virtyti më i mirë i një personi
40. Jini besnikë ndaj gjërave të vogla, pasi në to qëndron forca
41. Ekziston një gjë shumë e bukur: ndarja e gëzimit të dashurisë
42. Puna pa dashuri është skllavëri
43. Dashuria nuk mund të mbetet në vetvete. Nuk ka kuptim. Dashuria duhet të marrë masa. Ky aktivitet do të na çojë në shërbim
44. Le të takohemi gjithnjë me buzëqeshje, buzëqeshja është fillimi i dashurisë
45. Ne nuk kemi nevojë për armë dhe bomba për të sjellë paqe, ne kemi nevojë për dashuri dhe dhembshuri
46. Ajo që ka rëndësi është sasia e dashurisë që ne i kushtojmë punës që bëjmë
47. Që dashuria të jetë e vërtetë, duhet të na kushtojë. Duhet të na dëmtojë. Duhet të na zbrazë nga vetja
48. Dashuria është një frut që piqet në të gjitha stinët dhe është brenda mundësive të të gjitha duarve.
49. Disa njerëz vijnë në jetën tonë si bekime. Disa vijnë në jetën tonë si mësime
50. Pemët, lulet, bimët rriten në heshtje. Yjet, dielli, hëna lëvizin në heshtje. Heshtja na jep një perspektivë të re
51. Disiplina është ura midis qëllimeve dhe arritjeve
52. Fjalët e mira mund të jenë të shkurtra dhe të lehta për tu thënë, por jehonat e tyre janë vërtet të pafundme.
53. Unë jam vetëm një laps i vogël në dorën e shkrimeve të Zotit
54. Përhap dashurinë kudo që të shkosh
55. Ne mësojmë përmes përulësisë, të pranojmë poshtërimet me gëzim
56. Ne nuk mund të bëjmë gjithnjë gjëra të mëdha, por gjithmonë mund të japim diçka nga vetja
57. Ndonjëherë mendojmë se ajo që bëjmë nuk ia vlen. Por gjithmonë është dikush që do ta vlerësojë atë.
58. Si mund të ketë shumë fëmijë? Kjo është si të thuash se ka shumë lule
59. Dashuria është një fryt sezonal në të gjitha kohërat dhe brenda mundësive të të gjitha duarve
60. Ne kurrë nuk do të dimë të gjitha të mirat që mund të bëjë një buzëqeshje e thjeshtë/Warbletoncouncil/KultPlus.com
O Zot, Kur kam uri, më jep dikë që ka nevojë për bukë. Kur kam etje, më dërgo dikë që ka nevojë për ujë. Kur kam të ftoftë, më dërgo dikë ta ngroh. Kur ndjehem e pakënaqur, më dërgo dikë ta ngushëlloj.
Kur kryqi im peshon rëndë, më bëjë ta bashkëndajë kryqin e tjetrit. Kur jam e varfër, më dërgo te ata që kanë nevojë. Kur nuk kam kohë, ma jep dikë që ta ndihmoj për një çast. Kur jam e nënçmuar, bëjë të kam dikë që ta lavdëroj.
Kur jam e ligështuar, më dërgo dikë ta forcoj. Kur kam nevojë të më kuptojnë, më dërgo dikë që ta dëgjoj e ta kuptoj. Kur kam nevojë të kujdesen për mua, më dërgo dikë të kujdesem për të. Kur mendoj vetëm për vetveten, tërhiqe vëmendjen time tek të tjerët. / KultPlus.com
Një ngjarje e veçantë kulturore do të vijë për publikun e Tiranës për të përkujtuar 20-vjetorin e lumturimit të Nënë Terezës, përcjell KultPlus.
Në këtë event do të performojnë artistë shqiptarë dhe ndërkombëtarë, si tenorët Armaldo Kllogjeri, Shqipëri, Granit Musliu, Kosovë e Ismet Vejseli, Maqedoni e Veriut.
E ftuar speciale do të jetë soprano Catherine Wethington nga SHBA-ja.
Ky koncert do të dirigjohet nga mjeshtri Bujar Llapaj nga Kanada, në drejtimin e Orkestrës Filharmonike Tre Tenorët “Ibrahim Madhi”.
Githashtu, pjesë e koncertit do të jenë edhe: Gëzim Rudi, aktor, Ardita Bufaj, piano dhe Kori i të Rinjve të Tiranës, me dirigjent Bujar Alliu.
Koncerti do të mbahet në Qendrën Kulturore të Katedrales së Kishës Ortodokse të Tiranës, të enjten, 19 tetor 2023, ora 19:00. / KultPlus.com
Në përvjetorin e ditëlindjes së Shën Nënë Terezës pritet të mbahen një sërë aktivitetesh.
Programi i cili ka nisur sot, do të zgjasë deri më 5 shtator, në ditëfestën liturgjike të saj.
Ju prezantojmë programin e “Ditëve të Nënë Terezës 2023”, të cilat mbahen kryesisht në Prishtinë, pranë Katedrales Shën Nënë Tereza dhe në institucione tjera në kryeqytet:
E MËRKURË,më 30 gusht 2023në orën 19.00, do të mbahet Ora letrare në Bibliotekën “Ernest Koliqi” që gjendet në Qendrën “Bogdanipolis”, Prishtinë.
E PREMTE, më 1 shtator 2023, në orën 10.45, Caritas Kosova do të mbajë Konferencë për nderë të Ditës Ndërkombëtare të Bamirësisë, në Qendrën “Bogdanipolis”, Prishtinë.
E PREMTE, 1 shtator 2023, në orën 20.00, do të bëhet shfaqja e filmit të Nënë Terezës me projektor në muralin para Katedrales në Prishtinë.
E SHTUNË, më 2 shtator 2023, në orën 12.00, të rinjtë vullnetarë të famullisë së Prishtinës shtrojnë drekën për të varfrit pranë kishës “Shën Ndou” në Ulpianë – Prishtinë.
E HËNË, më 4 shtator 2023, në orën 15.00, do të mbahet Ekspozitë në Bibliotekën Kombëtare “Pjetër Bogdani” në Prishtinë, me titull “Kujtesa e Kosovës: Ndërtimi i Solidaritetit, Rezistencës dhe Shpresës në Kosovë në vitet 90-ta”.
E HËNË, më 4 shtator 2023, në orën 19.00, do të shfaqet Koreodrama për Nënë Terezën (nga Ansambli Kombëtar “Bajram Curri”, në Qendrën “Bogdanipolis”, Prishtinë.
E HËNË, më 4 shtator 2023 në orën 20.30, do të jetë Premiera e filmit dokumentar “Shenjtërit e Ulpianës, Shën Flori dhe Lauri”, i realizuar nga regjisori Luan Kryeziu, në Bibliotekën Kombëtare “Pjetër Bogdani”, “
E MARTË, më 5 shtator 2023 në orën 11.00, kremtohet Mesha solemne e ditës së festës së Shën Nënë Terezës në Katedrale në Prishtinë. / KultPlus.com
Gëzimi është një nevojë, një dhuratë e madhe për të tjerët, por edhe për ne, është flaka e dashurisë në ndezje. Gëzimi është uratë, gëzimi është fuqi, gëzimi është dashuri në veprim.
-Gëzimi është rrjeti i dashurisë ku mund të “peshkohen” shpirtrat e njerëzve. Zoti e do njeriun që dhurohet me gëzim. Mënyra më e mirë për ta treguar falënderimin tonë ndaj Zotit dhe ndaj të afërmit është ta pranojmë shoqi-shoqin me gëzim… Të jemi të lumtur me Zotin domethënë: të duam si na do Ai ne, të ndihmojmë si na ndihmon Ai ne, të shërbejmë si na shërben Ai ne… Ne lëvizje tuaja shpërndani gëzim që jeni të Zotit, që jetoni për Zotin, që e doni Zotin në të afërmin… Që të mund të jemi të lumtur dhe ta shpërndajmë atë edhe të tjerëve, duhet shumë pak, çdo ditë të kërkoni ta bëni vullnetin e Zotit, sepse bota ka uri për Zotin dhe për dashurinë e tij; lutja në vazhdimësi, të dimë të duam dhe të falim… Ne, me paduresë e presim parajsën, ku është Zoti, por kemi mundësi qysh tash të jemi në parajsë, prej këtij çasti: duke dashur dhe flijuar për Zotin dhe për të afërmin në vuajtje.
-Sot bota ka uri për gëzim që vjen nga zemra e pastërt, sepse ata e shohin Zotin… Buzëqeshja kushton pak, por dhuron shumë… Gëzimin ndriçon ne sytë tuaj dhe në fytyrë. Kur njerëzit do ta shohin gëzimin në sy tuaj, do ta zbulojnë Zotin në ju.
-Puna apo jeta pa uratë është robëri. Kisha dëshiron përtëritjen e saj dhe të botës së sotme. Mirëpo përtërija nuk është ndërrimi i traditave, i jashtëm, por mbi të gjitha i brendshëm, rrënjësor, i zemrës së njeriut me hirin e Zotit”.
O Zot, Kur kam uri, më jep dikë që ka nevojë për bukë. Kur kam etje, më dërgo dikë që ka nevojë për ujë. Kur kam të ftoftë, më dërgo dikë ta ngroh. Kur ndjehem e pakënaqur, më dërgo dikë ta ngushëlloj.
Kur kryqi im peshon rëndë, më bëjë ta bashkëndajë kryqin e tjetrit. Kur jam e varfër, më dërgo te ata që kanë nevojë. Kur nuk kam kohë, ma jep dikë që ta ndihmoj për një çast. Kur jam e nënçmuar, bëjë të kam dikë që ta lavdëroj.
Kur jam e ligështuar, më dërgo dikë ta forcoj. Kur kam nevojë të më kuptojnë, më dërgo dikë që ta dëgjoj e ta kuptoj. Kur kam nevojë të kujdesen për mua, më dërgo dikë të kujdesem për të. Kur mendoj vetëm për vetveten, tërhiqe vëmendjen time tek të tjerët. / KultPlus.com
Sot janë bërë 19 vite nga vdekja e ish-presidentit të SHBA-vë, Ronald Reagan, përcjell KultPlus.
KultPlus e kujton presidentin e 40-të të ShBA-ve me një fotografi të tij bashkë me Nënë Terezën të realizuar më 13 qershor të vitit 1986.
Në këtë fotografi shihet ish-Presidenti i Kombeve të Bashkuara të Amerikës, Ronald Regan duke qeshur së bashku me Nënë Terezën dhe Motrën Frederik, ndërsa të tre takohen në Shtëpinë e Bardhë.
Nënë Tereza u dekorua me Medaljen e Lirisë nga Presidenti Regan dhe mori titullin qytetare nderi amerikane nga Presidenti Klinton në vitin 1996./ KultPlus.com
Përpara se të flasësh, dëgjo. Përpara se të reagosh, mendohu. Përpara se të kritikosh, prit. Përpara se të lutesh, fal. Përpara se të heqësh dorë, përpiqu./KultPlus.com
Më 25 janar 1980 Nënë Tereza ka marrë çmimin më të lartë civil në Indi, Bharat Ratna për punën e saj humanitare. Shenjtorja shqiptare, emri origjinal i së cilës ishte Agnez Gonxhe Bojaxhiu u largua nga shtëpia në moshën 18-vjeçare dhe shkoi në Indi ku nisi aktivitetin e saj humanitar.
Atje themeloi kongregacionin fetar katolik, Misionaret e Bamirësisë, në vitin 1950.
Nënë Tereza u shua në moshën 87 vjeçare më 5 shtator 1997, ndërsa u shenjtërua më 5 shtator 2016.
Kur mori çmimin Nobel për Paqe në vitin 1979 ajo bëri këtë apel: “Shkatërrimtari më i madh i paqes së sotme është thirrja e një fëmije të pafajshëm ende të palindur. Nëse një nënë vret fëmijën që mban në barkun e saj, atëherë çfarë mbetet për ty dhe mua?
Ndërsa çmimi Bharat Ratna në Indi është çmimi më i lartë civil. Instituti, më 2 janar 1954 nisi të jepte çimet për njohjen e shërbimeve të jashtëzakonshme pa dallim race, feje, gjinie e pozicioni. Fillimisht ishte i kufizuar në arritjet në art, letërsi, shkencë e shërbime publike por më pas kriteret u zgjeruar duke përfshirë “çdo fushë të përpjekjeve njerëzore” në dhjetor të 2011. / KultPlus.com
“Mes luftës dhe paqes”, me autor Engjull I. Berisha është monografia e cila u promovua të shtunën në Qendrën “Bogdani Polis” në Prishtinë.
Ky libër flet për veprimtarinë e shoqatës shqiptare “Nënë Tereza” në Zvicër, shoqatë kjo që është marrë me aktivitete humanitare në ndihmë të shqiptarëve duke nisur nga vitet e 90-ta, aksione këto të cilat sipas tyre frymëzoheshin nga jeta dhe vepra e të shenjtës Nënës Terezë.
Të pranishëm në promovim ishin, Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, përfaqësuesi i Presidencës, Vehbi Miftari, Ipeshkvi i Kosovës, Dodë Gjergji, Imzot Don Lush Gjergji, përfaqësues të shoqatave humanitare, akademik e profesorë të Republikës së Kosovës.
Ministri Çeku në fjalën e tij hyrëse theksoi që është i gëzuar që po përurohet një libër i tillë që po dokumenton punën dhe angazhimin e shoqatës humanitare shqiptare “Nënë Tereza”. / KultPlus.com
Nënë Tereza, kjo figurë humanitare që bëri për vete gjithë botën, gjatë jetës së saj ka lënë edhe shumë thënie, disa nga këto thënie të saj po i sjellim më poshtë.
“Paqja fillon me një buzëqeshje.”
“Skamja më e tmerrshme është vetmia dhe ndjenja e të qenurit i padashur për të tjerët.”
“Uria për dashuri është shumë e vështirë të hiqet se sa uria për bukë.”
“Puna pa dashuri është skllavëri.”
“Nëse lutemi ne do të besojmë; Nëse besojmë ne do të duam; Nëse duam ne do të shërbejmë.”
“Dashuria e fort nuk mat. Ajo vetëm jep.”
“Njëra ndër sëmundjet më të mëdha është të jesh askush tek çdokush.”
“Disa njerëz në jetën tonë vijnë si bekime. Disa të tjerë si mësime.”
“Mos mendoni se dashuria, për të qenë e vërtetë duhet të jetë e veçantë. Ajo që kemi nevojë është të dashurojmë pa u lodhur.”
“E kam zbuluar një paradoks se nëse unë dashuroj deri në dhimbje, atëherë më nuk mbetet dhimbje por vetëm dashuri.” / KultPlus.com
Sot shënohet 19-të vjetori nga Lumturimi i Anjeze Gonxhe Bojaxhiu-Nënë Tereza, humanistja shqiptare fituese e Çmimit Nobel për Paqen, shkruan KultPlus.
Gonxhe Bojaxhi (1910-1997) ka lindur më 27 Gusht 1910 në Shkup. Në nëntor të vitit 1928, kur ishte në moshën 18-vjeçare, hyri në kongregacionin “Motrat e Loretos” në Irlandë ku morri emrin Mari Tereza për nder të Shën Terezës. Më 6 janar 1929 Mari Tereza shkon si misionare në Kalkuta të Indisë. Atje filloi të jepte mësim në kolegjin e vajzave St. Maryderisa në vitin 1944 u emërua drejtoreshë. Më 17 gusht të vitit 1948 ajo veshi për herë të parë sarin e bardhë me anët blu dhe pasi përfundoi një kurs mjekësie pranë Motrave Misionare në Patna, u kthye përsëri në Kalkuta. Aty vizitoi lagjet e varfëra duke ushqyer të uriturit dhe mjekuar të sëmurët. Menjëherë rreth saj filluan të bashkoheshin edhe shumë nga ish nxënëset e kolegjit.
Në vitin 1960 motrat e Nënë Terezës qenë të përhapura në të gjithë Indinë. Ndërsa në harkun kohor ndërmjet viteve 1980-1990 Nënë Tereza hapi shtëpi misioni nëpër vendet e kampit socialist duke përfshirë Republikat e ish Bashkimit Sovjetik, Kubë, Shqipëri etj. Për punën bamirëse asaj i janë akorduar shumë çmime, duke filluar që nga Çmimi Indian Padmashri në vitin 1962 dhe deri tek Çmimi Nobel për Paqen në vitin 1979. Në vitin 1997, Nënë Tereza kishte rreth 4000 motra, të cilat kryenin misionin në 610 shtëpi bamirësie në 123 vende të botës. Tërë jetën e saj ia kushtoi të varfërve dhe njerëzve në nevojë derisa ndërroi jetë më 5 Shtator 1997.
Pa kaluar as dy vjet nga vdekja e shenjtores, Papa Gjon Pavli II lejoi të fillonte procedura e kanonizimit. Kështu më 20 Dhjetor 2002 u miratua dekreti për mrekullitë e shenjtores. Data e zhvillimit të ceremonisë së beatifikimit të Nënë Terezës u vendos që të ishte 19 tetori i vitit 2003. Ky vendim i Papës Gjon Pali II erdhi menjëherë pas aprovimit nga Kongregacioni i Selisë së Shenjtë për Çështje të Shenjtërimit. Nënë Tereza ka shëruar një grua indiane, e cila quhej Monika Bersa që vuante nga një tumor. Dita e lumturimit të Nënë Terezës përkonte me 25-vjetorin e ngjitjes në fronin e Vatikanit të Papës Gjon Pali II.
Më 05 Shtator 2016 u bë edhe shenjtërimi i Nënë Terezës. / KultPlus.com
Mbretëresha Elizabeth II është kurorëzuar gruaja më ikonike e 60 viteve të fundit. Monarkia britanike e cila ndërroi jetë më 8 shtator, është fituesja e një sondazhi në kuadër të të cilit u pyetën mbi 2,000 britanikë për të votuar rreth modeleve të tyre kryesore.
Në vendin e dytë u rendit nusja e saj Diana, Princesha e Uellsit, e cila pasohet nga Nënë Tereza që mban vendin e tretë. Figura të tjera të shquara që hynë në dhjetëshen e parë ishin aktivistja amerikane për të drejtat civile Rosa Parks dhe Oprah Winfrey.
Më shumë se tre të katërtat (27 për qind) e britanikëve votuan për Mbretëreshën si zgjedhjen e tyre numër një. Spice Girls ishin surprizë në listë pasi mposhtën Michelle Obama dhe Beyonce për të hyrë në dhjetëshen e parë.
Po ashtu si një shembull i mirë për t’u ndjekur janë cilësuar aktivistja për klimën Greta Thunberg dhe yllin e tenisit Emma Raducanu, të dyja 19 vjeç, të shoqëruar nga fituesja e çmimit Nobel për Paqe, Malala Yousafzai, 25 vjeç. /abcnews.al/ KultPlus.com
Më 10 dhjetor të vitit 1979, e Shenjta Nënë Tereza mori Çmimin Nobel për Paqe në Oslo të Norvegjisë. Ndërsa po dilte nga manifestimi solemn, pasi iu dorëzua Çmimi Nobel, në një foto portret të saj shkroi këto fjalë:
“Unë gjithmonë e kam në zemër popullin tem Shqiptar. Shum luti Zotin që paqja e Tij të vijn në zemrat tona, në gjitha familjet tona, në gjithë botën. Lutnu shum për fukarat e mij dhe për mua dhe motrat e mija. Une lutem për juve”.
I ati i saj vdiq në mënyrë misterioze, kur ajo ishte vetëm 8 vjeçe. Disa mendonin se atë e vranë për qëllime politike, por ende sot nuk dihet arsyeja e vërtetë e vdekjes së tij. Gjithsesi, kjo ngjarje shërbeu për ta afruar më shumë Nënë Terezën me të ëmën, e cila ishte një e krishterë e devotshme që i mësoi vajzës së saj rëndësinë e bamirësisë. Aq i madh ishte ndikimi i së ëmës, saqë në moshën 12 vjeçare, Nënë Tereza vendosi t’i shërbente plotësisht besimit. Ajo, madje u përfshi edhe në një urdhër për t’u mësuar murgeshave të tjera mbi besimin e krishterë. U shndërrua kështu në një mësuese, duke i shërbyer këtij profesioni për 20 vite të jetës së saj.
Por jeta e saj ndryshoi rrënjësisht, kur ajo mori një “thirrje” prej Zotit, siç edhe vetë Nënë Tereza e ka quajtur, e cila e nxiti të linte mënjanë rolin e dishepullizueses për murgeshat e reja dhe të shkonte të jetonte në vendet më të varfëra në botë. Viti i parë në Kalkuta ishte tepër sfidues për të. Iu desh madje të lypte për ushqim, njësoj me njerëzit e atij vendi, të cilët jetonin në varfëri ekstreme. Edhe pse shpesh herë është shprehur se i kishte kaluar nëpër mendje të hiqte dorë nga diçka, sërish nuk e bëri, pasi ishte e vendosur të vazhdonte.
Reputacioni i saj filloi të rritej nga momenti, kur ajo filloi të hapte shtëpi strehimi për të pastrehët dhe për ata që ishin tepër në nevojë. Ajo madje shkoi në mes të natës t’i lutej biznesmenit më të fuqishëm në San Franciscos për ta kthyer një shtëpi të braktisur në një shtëpi banimi për të pastrehët. Kur ai i tha: “Këtë punë do ta shohim nesër në mëngjes”, Nënë Tereza u përgjigj: “Puna e Zotit nuk mund të presë deri nesër në mëngjes”.
Data e 17 tetorin e vitit 1979, na kujton ditën, kur Juria ndërkombëtare e Akademisë së Shkencave të Suedisë nderoi me Çmimin Nobel për paqen Shenjtën shqiptare, Ganxhe Bojaxhiu, Nënë Terezën.
Në motivacionin e ndarjes së Çmimit, komisioni i ngarkuar njoftoi se: ”Çmimi Nobel i Paqes ju dha Nënë Terezës së Kalkutës për angazhimin e saj ndaj më të varfërve ndër të varfër dhe për respektin dhe vlerësimin e dinjitetit të çdo njeriu. Përveç kësaj: Për punën e bërë në luftën kundër varfërisë dhe mjerimit, që përbën gjithashtu një kërcënim për paqen”.
Edhe pasi u nderua me çmimin “Nobel” për paqen, ajo refuzoi të realizohej banketi tradicional, në mënyrë që paratë e harxhuara për të, të përdoreshin për personat në nevojë. As sëmundjet si pneumonia, malarja, apo sëmundjet kardiake nuk e ndalën atë. Puna e Nënë Terezës vazhdoi në mënyrë të palodhur deri në vitin 1997, në të cilin ajo ndërroi jetë. Nga 13 murgesha, të cilat i mësonte mbi besimin, në shumë pak kohë ajo arriti t’i shërbente më shumë se 5000 njerëzve në mbi 130 vende të botës.
Ende në ditët e sotme, ajo njihet si një simbol i dashurisë dhe humanizmit. Ajo është një shembull se edhe roli i një drejtuesi, mund të bëhet me mirësjellje, humanizëm dhe dashuri.
Fjalimi i Nënë Terezës me rastin e marrjes së Çmimit Nobel:
“Sot, mjeti më i madh, shkatërruesi më i madh i paqes, është aborti. Ne që po qëndrojmë këtu, qëndrojmë sepse prindërit na kanë dashur.
Nuk do të ishim këtu, sikur prindërit të na abortonin.
Fëmijët tanë… ne i duam ata, por çfarë mund të thoni për miliona të tjerë? Shumë, shumë pak njerëz janë të shqetësuar për fëmijët e Indisë, për fëmijët e Afrikës, ku vdesin një numër i madh prej tyre, ndoshta nga uria, ushqimi i keq dhe kështu me radhë.
Por jo vetëm kaq! Me miliona po vdesin me dashje nga vullneti i nënave të tyre! Ky është shkatërruesi më i madh i paqes sot! Kur nëna vret fëmijën e saj, atëherë çfarë do të bëjë ajo me ty dhe mua kur nuk ka asgjë midis nesh? Pikërisht për këtë apeloj në Indi, apeloj kudo!
Le t’i sjellim fëmijët përsëri dhe ky vit të jetë viti i fëmijëve. Të reflektojmë: çfarë kemi bërë ne për fëmijët?
Në fillim të vitit, kudo ku m’u dha mundësia të flisja thashë: “Këtë vit le t’i bëjmë të gjithë fëmijët e lindur dhe të palindur të ndjejnë dashuri .
Dhe tani që jemi në fund të vitit, a e kemi bërë këtë?
Nuk besoj se jemi me të vërtetë punonjës socialë. Ndoshta bëjmë punë sociale në sy të njerëzve, por në të vërtetë jemi soditës në zemër të botës, pasi ne po e prekim trupin e Krishtit 24 orë në ditë. Jemi 24 orë në prezencën e Tij, unë, po kështu dhe ju.
Edhe ju duhet të përpiqeni ta sillni prezencën e Hyjit në familjen tuaj, pasi familja që lutet së bashku, qëndron së bashku!
Besoj se ne në familjen tonë nuk kemi nevojë për armë dhe bomba. Nuk kemi nevojë për të shkatërruar që të sjellim paqe, por mjafton të mblidhemi së bashku, të duam njëri-tjetrin e kështu sjellim paqen, gëzimin… Sjellim atë forcë në prezencën e njëri-tjetrit në shtëpi.
Vetëm kështu do të jemi në gjendje ta mposhtim forcën djallëzore që është në botë.
Ka kaq shumë vuajtje, kaq shumë urrejtje, kaq shumë varfëri dhe ne me lutjet tona, me sakrificat tona duhet ta fillojmë ndryshimin që në shtëpi. Dashuria fillon në shtëpi ku nuk ka rëndësi se sa shumë bëjmë, por sa shumë dashuri vendosim në veprimet që bëjmë.
Për Hyjin nuk ka rëndësi se sa shumë bëjmë, pasi Ai është infinit, por sa shumë dashuri vendosim në ato veprime. Sa shumë japim prej Tij në personin të cilit po i shërbejmë!
Dhe me këtë çmim që kam marrë si çmim paqeje, do të përpiqem ta bëj shtëpinë e shumë njerëzve që nuk kanë shtëpi, sepse besoj se dashuria fillon në shtëpi dhe, nëse krijojmë një shtëpi për të varfrit, besoj se gjithnjë e më shumë dashuri do të shpërndahet dhe do të jemi në gjendje të sjellim paqe nëse kuptojmë këtë gjë, do të jemi lajmi i mirë për të varfrit.
Të varfrit fillimisht në familjen tonë, në vendin tonë dhe në botën tonë. Në mënyrë që të jemi në gjendje ta bëjmë këtë, Motrat tona, jeta jonë duhet të jetë e ndërthurur me lutje. Ajo duhet të jetë e ndërthurur me Krishtin, në mënyrë që të kuptohet, që të ndjehet.
Për shkak se sot ka kaq shumë vuajtje, unë ndjej se pasioni i Krishtit po jetohet përsëri.
A jemi ne atje ta ndajmë atë pasion, ta ndajmë atë vuajtje me njerëzit?
Varfëria është në të gjithë botën, jo vetëm në vendet e varfra, sepse unë kam gjetur varfëri edhe në Perëndim, aty ku është ndoshta më vështirë të hiqet.
Kur marr nga rruga një person të uritur, i jap një pjatë me pilaf, një copë bukë, e ngop. Atij i heq urinë.
Por një person i lënë jashtë, që ndihet i padashur, i padëshiruar, i tmerruar, person që është përzënë nga shoqëria… ajo varfëri të vret kaq shumë dhe kaq fort, dhe kjo mua më duket më e vështirë.
Motrat tona po punojnë mes atyre njerëzve në Perëndim. Prandaj duhet të luteni për ne që të mund të jemi ai lajmi i mirë, pasi nuk mund ta bëjmë këtë pa ju. Ndërsa ju… Ju duhet ta bëni këtë këtu, në vendin tuaj. Ju duhet t’i njihni të varfrit.
Ndoshta njerëzit tanë këtu kanë të mira materiale, gjithçka, por besoj se nëse të gjithë hedhim një sy para shtëpive tona, sado të vështirë ta kemi ndonjëherë për t’i buzëqeshur njëri-tjetrit, duhet ta bëjmë dhe ajo buzëqeshje është fillimi i dashurisë.
Nuk kam për ta harruar asnjëherë atë që ka ndodhur disa kohë më parë, kur katërmbëdhjetë profesorë erdhën nga universitete të ndryshme të Shteteve të Bashkuara.
Ata erdhën në shtëpinë tonë dhe ne biseduam për dashurinë, dhembshurinë, pastaj njëri prej tyre më pyeti: “Më thoni, nënë, ju lutem na thoni diçka që ta mbajmë mend” dhe unë i thashë: “Buzëqeshini njëri-tjetrit dhe gjeni kohë për njëri-tjetrin në familjen tuaj.” Buzëqeshini njëri-tjetrit! Dhe pastaj njëri prej tyre më pyeti: A jeni e dashuruar? Dhe unë i thashë: “Po, dhe ndonjëherë më duket e vështirë t’i buzëqesh Jezusit, për shkak se ai ndonjëherë bëhet shumë kërkues.
Kjo është diçka e vërtetë dhe në atë vend ku vjen dashuria, kur dashuria është kërkuese, atëherë mund t’ia japim Atij me gëzim.
Besoj se duhet të jetojmë jetë të përsosur, pasi kemi Jezusin me vete dhe Ai na do ne.
Sikur vetëm të kujtonim se Hyji na do ne, dhe se ne kemi një mundësi për të dashur të tjerët ashtu siç Ai na do, nuk do të bënim gjëra të mëdha, por gjëra të vogla me dashuri të madhe.
Nëse bëheni një dritë që digjet për paqen në botë, atëherë me të vërtetë meritoni Çmimin Nobel për Paqen. Zoti ju bekoftë!”, kishte thënë Nënë Tereza./ KultPlus.com
43 vite më parë, më 17 tetor 1979, humanistja më e madhe në botë me origjinë shqiptare, Nënë Tereza, u nderua me Çmimin Nobel për Paqen.
Siç i referohet një artikull i posaçëm i “Radio Vatikanit” mbi këtë çmim të madh të dorëzuar ndaj saj prej jurisë ndërkombëtare të Akademisë së Shkencave të Suedisë, shqiptarja Gonxhe Bojaxhi, u ngjit në tribunën ku janë ngjitur njerëzit më të shquar të botës nga të gjitha fushat, veshur me sarin e grave të varfra indiane dhe e pranoi çmimin vetëm, sepse një pranim i tillë do t’u vlente shumë të varfërve të saj.
Ndonëse u shmangej intervistave që e bezdisnin, më 17 tetor 1979, kur u ngjit në Tribunën e Oslos, duke marrë në dorëzim Çmimin Nobel, të Lumes Nënë Terezë, Gonxhe Bojaxhiut iu desh të mbante një nga fjalimet më të rëndësishme, e Nënë Tereza tha:
“Duhet të them se pranoj të shkoj në ceremoni të ndryshme publike, vetëm sepse më krijohet mundësia t’u flas për Jezusin njerëzve, të cilët nuk dihet në se do të kishin ndonjë rast tjetër për të dëgjuar fjalën e Zotit. Një herë kam thënë edhe se e kam më të lehtë të mjekoj një të gërbulur, sesa të përgjigjem në një intervistë.
“Në Oslo ndodhi një mrekulli e vërtetë: u lutën të gjithë, në një vend ku s’ishte dëgjuar kurrë ndonjë lutje. Ishim mbledhur në një sallë për dorëzimin e Çmimit e, sapo mu dha mundësia të flas, thashë: Me që jemi mbledhur të gjithë për të falënderuar Zotin e Çmimit Nobel për Paqen, mendoj se do të ishte vërtetë e bukur të luteshim për paqen.
“E të gjithë së bashku nisëm lutjen e Shën Françeskut ‘Zot, më bëj lajmëtar të paqes sate’, teksti i së cilës u qe shpërndarë të pranishmëve. Ishte diçka vërtetë tronditëse. Prekëse. E mrekullueshme: luteshin të gjithë, ndonëse siç dihet, numri i katolikëve në Norvegji është shumë i vogël.
“Më pas fola për abortin e thashë: Po kremtojmë vitin ndërkombëtar të Fëmijës. Sot po ju flas për fëmijën, që nuk ka lindur akoma. Po ju flas në emër të fëmijës, që nuk e ka parë ende dritën e diellit. Të abortosh do të thotë ta dënosh fëmijën me vdekje: të mos duash që fëmija të jetojë, do të thotë ta vrasësh. Sot për sot, arma më e rrezikshme kundër paqes, është aborti. Shumëkush interesohet për fëmijët e Indisë e të Afrikës, ku vdesin me mijëra nga mungesa e ushqimit. Por në vende të tjera miliona fëmijë mbyten nga vetë prindërit e tyre. E në se një nënë mbyt fëmijën e vet, pse u dashka të çuditemi, kur njerëzit ia marrin shpirtin njëri-tjetrit?!.
Duke kaluar nëpër Romë, gjatë udhëtimit të kthimit, Ati i Shenjtë Papë më tha: Mos harro të flasësh si në Oslo, kudo që të shkosh!”, ka treguar ajo mbi atë ditë të veçantë në jetën e saj. / KultPlus.com
O Zot, Kur kam uri, më jep dikë që ka nevojë për bukë. Kur kam etje, më dërgo dikë që ka nevojë për ujë. Kur kam të ftoftë, më dërgo dikë ta ngroh. Kur ndjehem e pakënaqur, më dërgo dikë ta ngushëlloj.
Kur kryqi im peshon rëndë, më bëjë ta bashkëndajë kryqin e tjetrit. Kur jam e varfër, më dërgo te ata që kanë nevojë. Kur nuk kam kohë, ma jep dikë që ta ndihmoj për një çast. Kur jam e nënçmuar, bëjë të kam dikë që ta lavdëroj.
Kur jam e ligështuar, më dërgo dikë ta forcoj. Kur kam nevojë të më kuptojnë, më dërgo dikë që ta dëgjoj e ta kuptoj. Kur kam nevojë të kujdesen për mua, më dërgo dikë të kujdesem për të. Kur mendoj vetëm për vetveten, tërhiqe vëmendjen time tek të tjerët. / KultPlus.com
Në kuadër të manifestimit “Ditët e Nënë Terezës” të hënën më 5 shtator 2022 prej orës 20:00 në Qendrën “Bogdani Polis” (Katedralja “Shën Nënë Tereza”) në Prishtinë, Filharmonia e Kosovës organizon koncert në shënim të 25 vjetorit të kalimit në amshim të Nënë Terezës, përcjell KultPlus.
Në koncert do të interpretohen fragmente nga “Rekuiem-i” i kompozitorit Wolfgang Amadeus Mozart dhe vepra tematike nga kompozitorët Genc Tukiçi, Valton Beqiri dhe Kreshnik Aliçkaj.
Hyrja në koncert është e hapur mirëpo duhet të bëni rezervimin përmes platformës ‘eventbrite’. / KultPlus.com
“Jeta është mundësi, pranoje! Jeta është bukuri, sodite! Jeta është lumturi, shijoje! Jeta është ëndërr, realizoje! Jeta është sfidë, përballoje! Jeta është detyrë, kryeje! Jeta është lojë, luaje!….”
Janë pikërisht këto vargje e uratë e Nënë Terezës, me të cilat filloi Akademia Solemne që edhe i parapriu ‘Ditëve të Nënë Terezës’, të cilat mbahen për nder të ditëlindjes dhe 25-vjetorit të vdekjes së saj, shkruan KultPlus.
Para pjesëmarrësve të cilët kishin mbushur plot sallën e qendrës ‘Bogdanopolis’, të parit iu dha fjala Ipeshkvit të Kosovës, Imzot Dodë Gjergjit.
“Përgjatë këtyre 10 ditëve të Nënë Terezës do të përpiqemi që të ecim në shembullin e saj, në mendësinë e saj dhe në sugjerimet që na i jep ajo nëpërmjet jetës, nëpërmjet fjalës dhe nëpërmjet uratës. Janë 25 vite që kur Nënë Tereza kaloi në amshim dhe ajo nuk është më fizikisht në mesin tonë, por janë 25 vite kur ne intenzivisht jemi me të sepse dëshirojmë t’i ngjajmë asaj”, u shpreh Dodë Gjergji, duke bërë thirrje që nëpërmjet rrugëve që ndoqi Nënë Tereza, të punohet për të dhënë sa më shumë dashuri, sepse është pikërisht kjo për çka njerëzit janë të etur.
Akademia Solemne vazhdoi me promovimin e librit në gjuhën angleze të Don Lush Gjergjit, ‘I hold my albanian people in my heart’, i cili është përkthim i librit shqip ‘E kam në zemër popullin tim shqiptar’, bashkëbisedime me Nënë Terezën.
E për të folur rreth këtij libri, foli vetë përkthyesi i tij në gjuhën angleze, Avni Spahiu, i cili mes tjerash tha se Nënë Tereza është një prej shenjtoreve të pakta që u përzgjodh për ta shenjtëruar botën, dhe e cila hyri në historinë botërore e shpirtërore.
“Ka pasur shumë humanistë në historinë e botës, shumë njerëz që i kanë sjellë njerëzimit vepra të mira, që kanë mbetur në historinë e përgjithshme, por prej tyre vetëm disa në historinë shpirtërore, një numër i vogël i të përzgjedhurve që e kanë shenjtëruar botën. Kombi ynë dha të paktën një shenjtore në historinë e vetë, dhe Nënë Terezë të vetmen në shekullin e XX-të. Nënë Tereza qëndron mes këtyre njerëzish të përzgjedhur.”, tha Spahiu, i cili më tutje shtoi se kjo shenjtëri i shtoi virtytet për kombin shqiptar dhe e lartësoi atë mbi kombet e tjera.
Më pas, sopranoja Arta Jashari dhe pianistja Pranvera Hoxha interpretuan ‘Valsin hyjnor’ e i cili edhe konsiderohet si himni i Nënë Terezës.
E menjëherë pas kësaj pike muzikore, fjala iu dha Don Lush Gjergjit, i cili ka shkruar me dhjetëra libra në nderim të figurës dhe jetës së Nënë Terezës. Në këtë Akademi Solemne, Don Lush Gjergji mbajti ligjëratë me temën ‘Shën Nënë Tereza, 25 vite pas kalimit në amshim, trashëgim dhe frymëzim’.
“Çka kam parë, çka kam dëgjuar dhe çka kam përjetuar gjatë shoqërimit me Nënë Terezën prej takimit tim të parë më 29 mars të vitit 1969, një kohë të gjatë i kam ruajtur në rezervuarin e mendjes dhe zemrës sime dhe pastaj i kam thënë vetvetes, kjo mund të jetë vetëm një egoizëm dhe një egocentrizëm, prandaj kishës sime dhe popullit tim shqiptar dua me një libër përmbledhës t’ua dhuroj atë çka unë me sytë e mi pashë, me veshët e mi dëgjova, me zemrën time përjetova”, tha Don Lush Gjergji, duke u shprehur më tutje se të gjithë ata që nuk e kanë pasur mundësinë të takohen me Nënë Terezën, të jenë pjesëmarrës të kësaj ngjarje nëpërmjet librit.
Don Lush Gjergji, po ashtu, dha lajmin se në ditën e 25-vjetorit të vdekjes së Nënë Terezës, libri i tij është botuar edhe në gjuhën gjermane.
Mbrëmja vazhdoi edhe me interpretimin e këngës ‘Kroi i fshatit tonë’, që u interpretua sërish nga Arta Jashari dhe Pranvera Hoxha.
I pranishëm në akademinë që hapi ‘Ditët e Nënë Terezës’ ishte edhe i pari i Prishtinës, Përparim Rama, i cili rrëfeu para publikut edhe lidhshmërinë e tij me figurën e Nënë Terezës.
“Isha 16-vjeçar kur kam dalë prej Prishtinës dhe kam shkuar në Londër dhe aso kohe si 16-vjeçar në një kryeqytet kaq të madh dhe krejt ndryshe nga ai që kam lindë e jam rritë deri në atë kohë. Kur njerëzit më pyesnin se nga vija, kur i thoja nga Prishtina, njerëzit në vitin 1992 nuk e dinin ku është Prishtina, as ku është Kosova, as ku është Shqipëria. E ajo që u thosha në Londër është ‘Unë jam shqiptar, si Nëna Terezë’”, tha Rama, duke i uruar të pranishmit për hapjen e kësaj akademie./ KultPlus.com
Sot shënohet 112 vjetori i lindjes së Shën Nënë Terezës dhe në shënim të kësaj ditë po ju sjellim disa nga thëniet më të njohura të saj.
“Të duash do të thotë të bësh gjëra të vogla me dashuri të madhe.”
“Mos i prisni kryetarët. Bëjini gjërat vetë, njëri për tjetrin.”
“Fjalët e mira mund të jenë të shkurtra dhe të lehta për t’u thënë, por jehona e tyre është vërtetë pa fund.”
“Vuajtja është dhuratë e madhe e Zotit.”
“Duhet të flasim më pak. Një vend për t’u lutur nuk është vend për thashetheme.”
“Unë nuk lutem për sukses. Kërkoj plotësinë e fesë.”
“Nëse i gjykoni njerëzit, nuk keni kohë t’i doni ata.”
“Folu butësisht njerëzve! Tregoje mirësinë në fytyrë, në sy, në buzëqeshjen tënde, në ngrohtësinë e buzëqeshjes tënde, gjithnjë të kesh buzëqeshje gazmore! Jep jo vetëm kujdesin, por edhe zemrën!”
“Ne s’mund të bëjmë dot gjëra të mëdha, vetëm gjëra të vogla me dashuri të madhe.”
“Nuk ka rëndësi sa shumë jemi të angazhuar të bëjmë, por sa shumë dashuri vendosim në të.”
“Po prisja të isha e lirë, por Zoti ka planet e Tij.”
“Çfarë mund të bësh për të promovuar paqen në botë? Shko në shtëpi dhe duaje familjen.”
“Ne nuk kemi nevojë për armë dhe bomba që të sjellim paqe në botë. Kemi nevojë për dashuri dhe dhembshuri.”
“Disa njerëz vijnë në jetë si bekim. Disa të tjerë vijnë si mësim.”
“Nëse jeni të dekurajuar, kjo është një shenjë e krenarisë, sepse kjo tregon se keni besim në fuqitë tuaja.”
“Gjithmonë kur takohemi me njëri-tjetrin le të buzëqeshim, buzëqeshja është fillimi i çdo dashurie.”
“Jo të gjithë ne mund të bëjmë gjëra të mëdha. Por ne të gjithë mund të bëjmë gjëra të vogla me dashuri të madhe.”
“Në qoftë se ne të vërtetë duam të na duan, duhet të mësojmë se si të falim.”
“Dashuria fillon duke u kujdesur për më të afërmit.”
“Varfëria më e tmerrshme është vetmia dhe ndjenja e të qenit pa dashuri”. / KultPlus.com
“Unë gjithmonë e kam në zemër popullin tem shqiptar. Shumë e luti Zotin që paqja e tij të vijë në zemrat tona, në të gjitha familjet tona, në gjithë botën. Luti shumë për fukarat e mij – dhe për mua dhe motrat e mija. Unë lutem për juve”, këto janë fjalët e Shën Nënë Terezës që i kujtojmë në përvjetorin e datëlindjes së saj.
Nobelistja shqiptare Gonxhe Bojaxhiu – Nëna Terezë ka lindur më 26 gusht 1910 në Shkup, atëherë pjesë e Vilajetit të Kosovës në Perandorinë Osmane. Pasi kishte jetuar në Maqedoni për tetëmbëdhjetë vjet, ajo u shpërngul në Irlandë dhe më pas në Indi, ku jetoi pjesën më të madhe të jetës së saj.
Nënë Tereza themeloi Misionarët e Bamirësisë, një kongregacion fetar i cili në vitin 2012 kishte më shumë se 4,500 motra dhe ishte aktiv në 133 shtete.
Nënë Tereza është nderuar me çmimet dhe nderimet më të larta, duke përfshirë: më 1962 Çmimin e Paqes Ramon Magsaysay dhe 1979 Çmimin Nobel për Paqe. Më 19 tetor 2003, ajo u lumturua dhe u quajt “Tereza e Bekuar e Kalkutës”. Për t’u kanonizuar në shenjtore, asaj duhej t’i njihej një mrekulli e dytë, në bazë të rregullave të kishës katolike. Një mrekulli e dytë i është njohur nga Papa Françesku, në dhjetor të vitit 2015, duke i hapur rrugën që ajo të shpallet e shenjt nga Kisha Katolike e Romës. Kanonizimi i saj është bërë më 4 shtator 2016, një ditë para 19-vjetorit të vdekjes së saj (5 Shtator), ku njihet edhe si dita e saj e festës.
Një figurë e diskutueshme si gjatë jetës dhe pas vdekjes së saj, Nënë Tereza u admirua gjerësisht nga shumë njerëz për veprat e saj bamirëse.
Në ditëlindjen e Shën Nënë Terezës, që sivjet koincidon me 5-vjetorin e shenjtërimit të saj nga Papa Françesku (2016), Dioqeza Prizren-Prishtinë, organizon akademi solemne, ditën e sotme, në orën 19:00, në Qendrën “BogdaniPolis”, që gjendet në Katedralen Shën Nënë Tereza në Prishtinë. / KultPlus.com
Në 25 vjetorin e vdekjes së Shën Nënë Terezës, Qeveria e Republikës së Kosovës organizon “Ditët e Nënë Terezës” me aktivitete të shumta kulturore dhe përkujtimore.
“Ditët e Nënë Terezës” fillojnë me datë 26 gusht me një akademi solemne të organizuar nga Ipeshkvia e Kosovës, ndërsa mbarojnë me koncertin e Filharmonisë së Kosovës me datën 5 shtator.
Shën Nënë Tereza vdiq më 5 shtator të vitit 1997 në Kalkuta të Indisë, ndërsa me veprën e saj la gjurmë në gjithë botën. Ajo u nderua me çmimin Nobel për Paqe.
Gonxhe Bojaxhiu u lind në Shkup më 26 gusht 1910, nga prindërit shqiptarë katolik Kolë Bojaxhiu dhe Drane l. Bernaj – Bojaxhiu, me prejardhje nga Prizreni dhe Novosella e Gjakovës. Shkollën fillore, katër vitet e para, i kreu pranë famullisë së “Zemrës së Krishtit”, vitet tjera dhe gjimnazin në shkolla shtetërore. Në moshën 18 vjeçare vendoset për shërbim të plotë Zotit, Kishës, njeriut me jetën rregulltare të “Motrave të Loretos”, që vepronin në Kalkutë. Atje bëri studimet universitare histori – gjeografi, dhe për pak kohë punoi si infermiere, pastaj si profesoreshë dhe drejtoreshë e shumë shkollave të mesme në Kalkutë. Në vitin 1946 braktisi rregullin për t’iu kushtuar tërësisht “të varfërve ndër më të varfër”.
Në vitin 1950 themeloi motrat “Misionaret e Dashurisë”, pastaj “Vëllezërit Misionarët e Dashurisë” (1963), “Bashkëpunëtorët e Nënës Tereze”(1969), “Misionaret e Dashurisë – dega kontemplative” (1976) dhe “Vëllezërit e Fjalës – dega meshtarake” (1977).
Mori gati të gjitha shpërblimet më të larta kishtare dhe shekullare, edhe atë Nobel për Paqe (1979). Mbarë bota e çmoi dhe nderoi me titullin më të lartë dhe më të ëmbël: Nëna e Dashurisë.
Si në jetë, ashtu edhe në vdekje dhe selakim, mblodhi dhe bashkoi mbarë botën. U kthye në “Shtëpinë e Atit” apo ndërroi jetë më 5 shtator 1997.
Në jetën dhe veprën e Nënës Tereze kemi tri faza bazore jetësore që mund t’i dallojmë dhe quajmë edhe me tri emërtime: Gonxhe Bojaxhiu (1910 – 1928), Motra Tereze e Loretos (1929 – 1950) dhe Nëna Tereze – Misionare e Dashurisë (1950 – 1997). Këto tri periudha jetësore kanë tri qëndime apo orientime, përcaktime themelore që përputhën me tri virtytet hyjnore: feja, shpresa dhe dashuria.
FEJA – KËRKIM
Faza e pare 18 vjeçare karakterizohet me kërkime. Gonxhja së pari në gjirinë e saj familjar gjithnjë kërkonte prej prindërve babës Kolë dhe nënës Drane, kuptimin e jetës dhe domethënien e veprimit. Më vonë këtë kërkim e kishte vazhduar edhe në bashkësinë famullitare të “Zemrës së Krishtit” në Shkup, së bashku me rininë katolike, por edhe me të gjithë të tjerët. Kërkonte në brendi dhe në thellësi pse-hin e shumëçkahit, nuk ndalej vetëm në vrojtime dhe konstatime, por gjithnjë hulumtonte, gjurmonte, analizonte…
Ja dëshmia e saj: “Isha ende shumë e re, pa i mbushur 12 vjet, e rrethuar nga familja, kur ndjeva dëshirën e parë për t’u dhënë tërësisht Zotit. Gjashtë vjet kam medituar dhe jam lutur… Në fillim nuk më pëlqente fare ky mendim,“tundim”. Disa herë kam menduar se isha liruar nga kjo dëshirë… Ndonjëherë më dukej se po bëja gabim, se kjo nuk ishte thirrje, por më në fund u binda se isha e ftuar nga Zoti. Zonja e Letnicës, Zonja Cërnagore, më ndihmoi shumë për ta arritur një vendim të tillë”.
Pas afro gjashtë viteve të “luftës” me Zotin, ajo kupton, pranon, përcaktohet për jetën rregulltare. Ajo thoshte: “Më 14 gusht të vitit 1928 u gjunjëzova para trupores së Zonjës së Letnicës me qiri në dorë dhe me zemër të dhezur duke u lutur kështu: Më munde o Zot, fitove o Zonjë! Unë kam vendosur që të bëhem motër misionare për t’iu kushtuar Zotit dhe të afërmit, sidomos të varfërve të botës”.
Dhe kjo fe, ky kërkim nuk u ndërpre më askurrë. Kërkonte vullnetin e Zotit, Zotin, nëpërmjet njeriut, dhe në njeriun vëlla – motër – Zotin, bile edhe në ata që s’kishin më as dukje njerëzore, sepse ishin të shëmtuar nga varfëria, uria, sëmundja, dëbimi, gërbula… Gjithnjë kërkonte dhe gjithnjë gjente Zotin në çdo njeri, dhe mu për këtë ishte aq e lumtur, më e lumtura në botë “sepse 24 orë në ditë jetonte dhe vepronte me Zotin, për Zotin, me njeriun, për njeriun”.
Kërkimi i saj vazhdoi gjatë tërë jetës, në çdo hap dhe kënd të botës, në çdo mënyrë dhe rrethanë jetësore, me çdo mjet dhe mundësi, me një qëllim të vetëm: Që njeriu – njerëzimi mos të pësojë, por të jetojë, mos të urrejë, por të dashurojë, mos të vdesë, por të jetojë tani dhe në amshim. Syri, mendja dhe zemrae saj e madhe ishin gjithnjë në kërkim në nder dhe lavdi të Zotit, në të mire dhe në dobi të njeriut, të popullit.
Për Nënën Tereze të besosh domethënë të kërkosh.
SHPRESA – VEPRIM
Faza e dytë jetësore e Nënës Tereze karakterizohej me veprim sipas stilit dhe porosisë së Jezu Krishtit i cili thotë: S’kam ardhur të më shërbejnë, por të shëbej dhe ta dhuroj jetën time për shëlbimin e botës. Motra Tereze e Loretos shpresën e konkretizoi në veprim shërbimi. Së pari si infermiere, më vonë si profesoreshë dhe drejtoreshë e shumë shkollave të mesme të Motrave të Loretos në Kalkutë dhe në rrethinë, gjithnjë me shumë përkushti dhe me plot dashuri. Së shpejti bëhet Histori e kërkimit të pashoq dhe të veprimit shembullor në dobi të vëllaut njeri, pa dallime gjinore, kombëtare, fetare, rasore, kastore… Për afro 20 vite e mësonte rininë e Kalkutës, i edukonte me fjalë, mësime, shembull, jetë gjithnjë e udhëhequr nga fuqia e fesë dhe nga frymëzimi i dashurisë. Mirëpo as kjo nuk e kënaqte. Të gjithë e donin dhe e nderonin, e admironin, mrekulloheshin me jetën dhe veprimtarinë e saj, ndërsa ajo gjithnjë kërkonte, vepronte dhe e pyste vetveten para Zotit dhe para ndërgjegjjes: Kush jam unë? Çka kërkon dhe prêt Zoti prej meje? Çka duhet të bëj unë këtu dhe tani për këta njerëz, për mbarë Kalkutën, Indinë, për mbarë njerëzimin?
Dhe ja prapë dëshmia e saj: “Si fluturon koha këtu. Kur ndalem dhe mendoj për thirrjen time misionare, mund të them vetëm një FALËNDERIM të madh e të përzemërt, Ty o Zot, që më ke dashur aq shumë dhe që më ke dhënë mundësinë e dashurisë së përkujdesjes ndaj të tjerëve” (Nga letra vëllaut Lazër në viti 1937).
DASHURIA – FLIJIM DHE DHURIM
Nga kjo fe – kërkim – shqetësim kreativ, nga ky veprim – shërbim që ishte shpresa e saj e madhe dhe e pathyeshme, lindi edhe faza e tretë: NËNA TERZE – MISIONARE E DASHURISË, dhurimi dhe flijimi si shprehje e vazhdueshme dhe e plotë e Dashurisë. Kërkimi (feja), veprimi (shpresa) dhe dhurimi (dashuria) ishin dhe mbesin shtyllat në të cilat ajo e mbështeti mbarë jetën dhe tërë veprim – flijimin për ta mahnitur njerëzimin si Nëna e Dashurisë.
“Vetëm duke dhënë njeriu merr;
Vetëm duke harruar vetveten, njeriu e gjen veten;
Vetëm duke falur njeriu është i falur;
Vetëm duke dashuruar njeriu gjen jetën dhe lumturinë”.
Dhe vazhdon:
“Më bëj të denjë, o Zoti im
t’u shërbej të gjithë të varfërve të mbarë botës
të cilët jetojnë dhe vdesin në uri dhe në varfëri.
Jepju atyre nëpër duart tona bukën e përditshme
nëpër dashurinë tonë paqen dhe gëzimin”.
Së bashku me Nënën tone Tereze edhe ne do të besojmë në Zotin dhe në Njeriun, do ta kërkojmë njeriun vëlla ose motër, për t’u takuar, afruar, vëllazëruar dhe bashkuar në shërbim të të Mirës, të të Drejtës, të Vërtetës, mbi të gjitha të Dashurisë. Nëna Tereze me ZOTIN – DASHURI dhe me VËLLAUN – NJERI bëri vërtet mrekullii si binom i pandashëm i jetës dhe veprimit të saj të madh në të gjitha meridianet e botës. Risia e vjetër dhe gjithnjë e re është feja, shpresa dhe dashuria, që për Nënën Tereze ishin kërkimi, veprimi dhe dhurimi, e vetmja mundësi dhe fuqi për ta ndërruar dhe përmirësuar së pari veten, pastaj edhe të tjerët. Plagët tona të vjetra apo të reja ende gjakojnë dhe si të tilla na kërcnojnë dhe rrezikojnë.
T’i çelim sytë për të parë më mire, më qartë, më thellë dhe më larg, ta angazhojmë mendjen për të kuptuar më mirë dhe më rrënjësisht vetveten dhe botën rreth nesh, ta zgjojmë dhe zgjerojmë ndërgjegjjen dhe zemrën për kërkim, veprim dhe dhurim, për bashkpunim dhe bashkëjetesë dhe vëllazëri me të gjithë. Nëse nuk i mundim ndarjet dhe përqarjet e çfarëdo lloji, atëherë ne ende nuk jemi të lirë, aq më pak të mirë, por të robëruar nga e keqja. Ta flakim urrejtjen dhe ta mësojmë dhe zbatojmë artin e jetës – dashurisë, sepse vetëm kështu ne do të jemi bijtë dhe bijat e denja të Nënës së Dashurisë, dhe ajo do të jetë dhe do të mbetet Nëna jonë Tereze, së shpejti Shën Terezja jonë. Kështu ajo na mëson dhe na frymëzon, këtë ajo na dhuron. Me të të gjithë t’i kthehemi vetvetes dhe të Vërtetës, dmth. së pari Zotit, pastaj njëri – tjetrit, sepse vetëm vëlazërisht dhe bashkarisht mund të jetojmë dhe përparojmë duke u mbështetur në të vërtetën dhe në dashurinë.
Këtë ia kemi borxh Nënës Tereze, vetvetes, të tashmes dhe ardhmërisë sonë./drita.info / KultPlus.com
