Pas disa muajsh mbylljeje nga pandemia e koronavirusit, muzeumi i dyllit Musee Grevin do të rihapet në Paris, me rihapjen e plotë të Francës më 19 maj 2021.
Muzeumi është duke riaktivizuar biletat e shitura gjatë izolimeve të koronavirusit dhe inkurajon dashamirësit të rezervojnë paraprakisht, teksa në disa foto të publikuara kujdestarët shfaqin fytyrat realiste të personave të famshëm që do të mund të takoni në sallat e tij.
Në fotogalerinë e mëposhtme të sjellë nga NYDailyNews shihen disa nga personat e njohur të risjellë në formë dylli, me efekte thuajse të frikshme ‘rimishërimi’./ KultPlus.com
Kulla Eiffel e cila ndodhet në Champ de Mars në Paris, është bërë ikonë ndërkombëtare franceze dhe një nga strukturat më të njohura mbarëkombëtare. Kulla Eiffel, që është ndërtesa më e lartë në Paris është monumenti me pagesë më i vizituar në botë. E emërtuar sipas inxhinierit dhe projektuesit Gustav Eiffel, kulla u ndërtua si hark hyrës për Panairin Botëror të 1889-ës, përcjellë KultPlus.
Kulla është rreth 324 metra e lartë. Ishte ndërtesa më e madhe e bërë nga dora e njeriut derisa ndërtesa Chrysler u ndërtua në 1930. Pa përfshirë antenat transmetuese, është ndërtesa e dytë me e lartë në Fracë pas Millau Viaduct.
Kulla ka tri nivele për vizitorë. Biletat mund të blihen për t’u ngjitur me shkallë ose ashensor në nivelin e parë dhe të dytë. Rruga për në nivelin e parë është mbi 300 hapa, si dhe rruga nga niveli i parë në atë të dytë. Niveli i tretë është i arritshëm vetëm me ashensor. Si niveli i parë ashtu edhe ai i dytë, përfshijnë restorante.
Projekti i ndërtimit të një kulle 300 metra, lindi me rastin e parapërgatitjeve të “Exposition universelle”.
Ka afërsisht 2 500 000 ribatina të vendosura në kullë. U deshën pesë muaj për të ndërtuar bazamentin dhe 21 muaj për të ndërtuar konstruksionin metalik të kullës, që përbente një shpejtësi rekord ndërtimi dhe kjo vetëm me 121 punonjës në kullë dhe 100 të tjerë që punonin në parafabrikimin e pjesëve matike në tokë. Këmbët e kullës janë të vendosura në katër pikat e horizontit L-P-V-J me një distancë 125 metra nga njëra tjetra. Gjatësia e kullës në 1889, ishte 321,27 metra; sot me gjithë antenën në maje është 324 metra. Kulla peshon 10 000 ton, dhe në kohë me erë zhvendoset në maje afërsisht 6-7 cm. Nëse do të flisnim për numrin e vizitorëve, Kulla Eiffel është pa dyshim monumenti më i vizituar në botë e cila është hapur pikërisht më 31 mars të vitit 1889. / KultPlus.com
Janë bërë 22 vjet që nga nënshkrimi i marrëveshjes së Rambujesë në Paris.
E tëra kishte filluar para 22 vjetëve, më 6 shkurt të vitit 1999 kur edhe i kishte filluar punimet Konferenca e Rambujesë.
Ky takim, i cili u mbajt në afërsi të Parisit të Francës, synoi zgjidhjen e krizës në Kosovë.
Iniciues të konferencës, që zgjati deri më 23 shkurt, ishte Grupi i Kontaktit, ndërsa ndërmjetës ishin Kristofer Hill nga SHBA-ja, Boris Majorski nga Rusia dhe Volfang Petrich, përfaqësues i shteteve të BE-së.
Delegacioni i Kosovës kishte pranuar parimisht propozim-marrëveshjen për zgjidhjen e krizës në Kosovë, të cilën e kishte propozuar Grupi i Kontaktit.
Delegacioni serb, sado që parimisht pranoi këtë propozim-marrëveshje, mbrojti qëndrimin që trupave të NATO-s të mos u lejohet kalimi nëpër Serbi dhe forcat ndërkombëtare në Kosovë të jenë në kuadër të Kombeve të Bashkuara.
Edhe rrethi i dytë i bisedimeve që filloi më 15 mars në Paris përfundoi pa sukses.
Delegacioni kosovar dhe ai serb kishin nënshkruar më 18 mars marrëveshje të ndryshme. Delegacioni i Kosovës kishte nënshkruar marrëveshjen e ofruar nga bashkëbiseduesit ndërkombëtarë, ndërkohë që delegacioni serb kishte nënshkruar projektmarrëveshjen politike-marrëveshjen për vetëqeverisjen në Kosovë.
As tentimi i fundit, më 22 mars 1999 i të dërguarit special të SHBA-ve, Richard Hollbruk nuk ishte i suksesshëm. Ai nuk ia doli ta bind presidentin e atëhershëm të Jugosllavisë Sllobodan Millosheviq, që ta pranojë marrëveshjen për Kosovën dhe vendosjen e trupave ndërkombëtare.
Më 24 mars 1999, aeroplanët e NATO-s filluan bombardimin e trupave ushtarake dhe paramilitare të Serbisë. Bombardimet përfunduan më 6 qershor 1999 me nënshkrimin e Marrëveshjes së Kumanovës që parashihte tërheqjen e trupave jugosllave nga Kosova dhe vendosjen e trupave paqësore ndërkombëtare.
Më pas, Këshilli i Sigurimit i OKB-së miratoi rezolutën 1244 me të cilën u vendos protektorati, prania ndërkombëtare në Kosovë, UNMIK si mision civil dhe KFOR si mision ushtarak.
Më 17 shkurt 2008, Kosova shpalli pavarësinë. / KultPlus.com
Resortet e skive janë mbyllur në Francë për shkak të masave anti-covid, por Chanel rikrijoi një resort të vërtetë dimëror, teksa prezantoi koleksionin e ri vjeshtë-dimër 2021, me pellush të gjatë e çizme të ngrohta, edhe në veshjet e mbrëmjes.
Shtëpia franceze e modës, e njohur si francezja e luksit, ndryshe nga rivalët e fushës, e prezantuan koleksionin e ri përmes një filmi, të transmetuar me rastin e Javës së Modës në Paris, me xhirimet e realizuara në zemër të kryeqytetit francez.
Chanel zgjodhi rrugët e Parisit për të prezantuar një koleksion të guximshëm, ku kryeson e bardha dhe e zeza, por edhe ngjyrat, pas tyre zgjodhi një kështjellë e një klub nate, me një miksim stilesh dhe copash.
Fustanet dhe kostumet që Chanel ofron janë një kontrast i tradicionales së këtij brendi dhe aktualitetit, një përzierje e dy influencave: triko të trasha e fundi me temina, dhe Parisit shik të viteve ’70 me ditët e sotme. / A2 / KultPlus.com
Banesa e Kullës Eiffel për një kohë të gjatë ka qenë e fshehur nga sytë e opinionit e shumë persona as që e ka ditur të ekzistonte.
Tani jepet mundësia që ta shohësh nga afër banesën sekrete me pamjen më të bukur në Qytetin e Dritës dhe të ndjehet fryma e Parisit të shekullit 19-të. Kulla e Eiffelit është hapur në vitin 1889 dhe ishte dizajnuar nergut për Ekspozitën botërore të Parisit të atij viti, transmeton KultPlus.
Sot është simbol i këtij qyteti dhe që nga themelimi, në nivelin e vet më të lartë, fsheh një banesë që i përket konstruktorit francez Gustave Eiffel, i njohur në botë me konstruktimin e kësaj kulle.
Eiffel dikur, në majë të kullës më të njohur në botë, ka pasur apartamentin me orendi shumë të bukura e stilistike si dhe një piano për koncerte. Tashmë banesa e gjallëron atmosfera autentike e kohës kur është bërë dhe ajo ka karakteristikat e shtëpisë modeste të Parisit nga shekulli 19, përfshirë tepihët e njohur, tapetat, ormanët si dhe dhomën e vogël të fjetjes. / KultPlus.com
Një dorëshkrim i jashtëzakonshëm prej 74 faqesh, diktuar gjeneralit besnik Henri-Gatien Bertrand, ku Napoloni rrëfen me lavdi betejën legjendare të Austerlitzit. Ky dokument, së bashku me një vizatim të planit të betejës, doli në shitje në Paris për një milion euro. Një dorëshkrim unik, i diktuar dhe me shënime të Napolonit, gjatë mërgimit në Shën Helena, i cili rrëfen për lavdinë e betejës legjendare të Austerlitzit (1805), doli sot në shitje në Paris.
Me një shkrim të ngjeshur në një volum prej 74-faqesh, ky dorëshkrim diktuar më besimtarit mes besimtarëve, gjeneralit Henri-Gatien Bertrand, i korrigjuar nga vetë Napoloni, i cili prish me kryq fjalë ose shënon vërejtjet e tij me shkrim të vogël. Gjithsej njëmbëdhjetë shënime. Dorëshkrimi shoqërohet me një plan-beteje në letër kalk të vizatuar nga gjenerali.
Ky dokument “përrallor” del në shitje për një milion euro
Me rastin e dyqindvjetori të vdekjes së Perandorit, më 5 maj 1821, dorëshkrimi për fitoren e tij më të madhe, më 2 dhjetor 1805, me gjithë inferioritetin në numër të Ushtrisë së Madhe (Grande Armée), është ekspozuar në galerinë dhe shtëpinë e ankandeve “Arts&Autographes” në Odeon, në shitje për një milion euro.
Dorëshkrimi është blerë në vitet 1970 nga pronari i galerisë, Jean-Emmanuel Raux, një ekspert autografësh, i cili e kishte gjetur atë gjatë shitjes së trashëgimtarëve të Bertrand në kështjellën e tyre Châteauroux. “Askush nuk ua hidhte sytë shkrimeve të Shën Helenës në atë kohë. Është dokumenti historik më legjendar që mund të gjesh në duart e dikujt mbi historinë e Francës”, – i tha AFP Jean-Emmanuel Raux. I shqetësuar për pasardhësit, Napoloni e zbukuron disi betejën.
Për këtë betejë ka shumë shkrime, ekzemplare për strategjinë e jashtëzakonshme, deri në atë pikë sa vijon ende të mësohet në shkolla ushtarake si “Saint-Cyr”, teksti tregon një Napoleon jashtëzakonisht të shqetësuar për pasardhësit. “Napoloni jep një version të zbukuruar të betejës. Një gjë e tillë vërehet në intonacionin e fjalive. Është dielli i famshëm i Austerlitzit”, – vëren Alizée Raux, vajza e pronarit të galerisë që punon me të atin.
E gjithë fushata që i ka paraprirë betejës, tërheqjet, negociatat për të besuar në dobësinë e ushtrisë napoloniane, madje edhe vetë konfrontimi janë dhënë ne detaje. Rrëfimi këmbëngul: “tetë ditë më parë”, perandori kishte zgjedhur vendin ku do të fuste në kurth armikun. Dy ditë para betejës, Napoloni shkon në zbulim. Ai shtoi me dorën e tij: “madje, ai përparoi aq shumë me pak njerëz, sa piketa e prapavijës u shpëtua nga kozakët”.
Napoleoni lartëson heroizmin e “njerëzve të mirë”
Heroizmi dhe entuziazmi janë lartësuar me ekzagjerime: “nuk pati qoftë edhe një oficer, një gjeneral, një ushtar, që nuk i cili nuk ishte i vendosur o të fitonte, o të vdiste”. Pas betejës, kur perandori përshkoi fushëbetejën e mbuluar me kufoma dhe të plagosur, “nuk kishte gjë më prekëse sesa të shikoje se ata njerëz të mirë e njohën. Ata harruan vuajtjet e tyre dhe thanë: A u arrit fitorja, të paktën?”.
Sulmuesit rusë do të shpartalloheshin brenda nëntë orëve, duke u mbytur pjesërisht në liqenet e ngrira. Armiku trajtohet me keqardhje dhe zemërgjerësi, sipas rrëfimit: “të jesh i mundur, nuk do të thotë se resht së qeni pjesë e trimave”, – kështu i tha perandori një oficeri rus të plagosur.
Shitja zhvillohet në kuadrin e panairit të artit në Belgjikë dhe antikave BRAFA në Galeritë, në të cilin marrin pjesë 126 galeri në 13 vende. Edicioni 2021, i detyruar nga Covid-19, do të zhvillohet në galeri, secila do të paraqesë deri në nëntë vepra, që koleksionistët mund t’i shohin nga afër ose t’i lokalizojnë në internet./Konica.al/ KultPlus.com
XIR182552 Napoleon Bonaparte (1769-1821) Receiving the Keys of Vienna at the Schloss Schonbrunn, 13th November 1805, 1808 (oil on canvas) by Girodet de Roucy-Trioson, Anne Louis (1767-1824); 380×532 cm; Château de Versailles, France; (add.info.: Napoleon recoit les cles de la ville de Vienne; General Geraud Christophe Michel Duroc (1772-1813) Duke of Frioul; Roustam (1780-1845) Mameluke of Napoleon;); Giraudon; French, out of copyright
Çmimeve të shumta të Dua Lipës tanimë iu shtua edhe ai në Paris, shkruan KultPlus.
Këngëtarja e famshme shqiptare arriti që të rrëmbej çmimin “Artistja ndërkombëtare femër” në NRJ Music Awards.
“Faleminderit shumë 🇫🇷 ✨❤️@NRJHITMUSICONLY Faleminderit për çmimin artistja ndërkombëtare femër!! Momnte surreale që kurrë nuk do t’i harroj! Faleminderit për gjithë dashurinë dhe mbështetjen!! Shpresoj që jeni kënaqur me performancat tona!!”, ka shkruar Lipa në instagram.
Përderisa Parisi hapi dyert dje, më 5 dhjetor 2020 për ndarjen e çmimeve të ndryshme muzikore, pjesëmarrës ishin edhe shumë artistë të tjerë me famë botërore. Disa nga ta ishin The Weeknd, Lady Gaga, Ariana Grande. / KultPlus.com
Parisi dhe Zyrihu iu bashkuan Hong Kongut në radhët e qyteteve me kosto jetese më të shtrenjtë në botë, ndërkohë që Singapori dhe Osaka i kanë lënë vendin në treshen kryesuese, pas një studimi të publikuar nga e përjavshmja “The Economist”.
Lëvizja më e madhe u regjistrua nga Teherani, që u ngjit me 27 vende për shkak të impaktit të sanksioneve amerikane, sipas raportit për koston e jetesës në botë, publikuar nga “The Economist”.
Impakti i pandemisë mbi dollarin është faktori kryesor i ndryshimit të kostos së jetesës në shumë vende, nënvizon raporti.
“Pandemia e COVID-19 ka shkaktuar zhvlerësim të dollarit amerikan, ndërkohë që monedhat në Europën perëndimore dhe apo Azisë Veriore janë forcuar, gjë që ka pasur pasoja në çmimet e mallrave dhe shërbimeve”, thekson Upasana Dutt, një nga drejtueset e studimit.
“Parisi dhe Zyrihu iu bashkuan Hong Kongut në krye të klasifikimit për shkak të rritjes së euros dhe frangës zvicerane në raport me dollarin”, vlerëson raporti, që thekson se çmimet në Singapor kanë pësuar rënie për shkak të kërkesës më të ulët pas një eksodi të punëtorëve të huajt.
“Në Osaka, çmimet e konsumit kanë ngecur dhe qeveria japoneze ka subvencionuar kosto të tilla si transporti publik”, vijon raporti.
Në SHBA, Nju Jorku humbi një vend për ta gjetur veten të barazuar në vendin e shtatë me Gjenevën, dhe Los Anxhelesi ra në vendin e nëntë, barazuar me Kopenhagën.
Veshjet ishin të vetmet kategori produktesh që patën ulje të ndjeshme në çmim, kjo për shkak të kërkesës së ulët të konsumatorëve dhe mbylljes për javë të tëra gjatë periudhës së pandemisë.
“Në të kundërt, rritja e punës nga shtëpia ka sjellë një rritje në blerjet e pajisjeve elektronike, një kategori produkti që pa çmimet e saj të rriten më shumë”, sipas studimit.
Indeksi i çmimeve mund të mbetet i njëjtë edhe për vitin e ardhshëm, ndërsa ekonomia botërore parashikohet të hasë vështirësi për t’u rimëkëmbur, së paku deri në vitin 2022./atsh/ KultPlus.com
Piktori shqiptar, Zabedin Memishi-Baci, nga Tetova ka hapur ekspozitën e tij personale në Paris, ku është paraqitur me 27 punime.
Pikturat e ekspozuara në atelien e Cite International des Arts në Paris pasqyrojnë qiellin mistik, qiellin e errët, qiellin e “tmerrshëm”, e të gjitha këto i ka përmbledhur në një term të vetëm të titulluar “Kaosi në qiell”.
Vizitorë të shumtë iu afruan pikturave për të ndjekur krijimtarinë artistike të piktorit shqiptar. Ndryshe, Zabedin Memishi, i njohur ndryshe me nofkën Baci, shkruan zhurnal. Po ashtu, ai ka marrë pjesë në shumë evenimete të tjera artistike, megjithatë ai për herë të parë ekspozon veprat e tij në një ekspozitë ndërkombëtare, siç është Cite International des Arts në Paris. /Albinfo.ch / KultPlus.com
Janë publikuar fotot që janë realizuar nga fotografi i famshëm francez Roger Schall. Këto foto janë realizuar gjatë viteve ’30 dhe ’40, kryesisht në Paris.
Artisti ka punuar në të gjitha disiplinat e fotografisë së modës, portretet, aktualitetin, jetën e banorëve të Parisit dhe reportazhe të shumta fotografike që janë botuar në revistat më të mira ndërkombëtare si “Vu”, “Vogue”, “Life” dhe “Paris-Match”.
Ai ka mbuluar shumë ngjarje aktuale dhe në veçanti e ka përqendruar vëmendjen e tij në jetën në Paris, subjektin e tij të preferuar.
Mediat e huaja vënë në pah se nga qershori i vitit 1940 deri në gusht të vitit 1944. Schall fotografoi kryeqytetin francez të pushtuar nga gjermanët, duke i fshehur negativët e tij në mënyrë që ata të mos gjendeshin. Ai gjithashtu dokumentoi Parisin e pasluftës dhe vazhdoi të punonte si fotograf në vitet 1970. Ai e braktisi fotografinë në vitin 1967, duke i kushtuar vëmendje pikturës dhe administrimit të arkivave të tij, që përfshinte rreth 100,000 imazhe./ KultPlus.com
Kulla “Eiffel” është evakuuar pas një kërcënimi për bombë. Policia rrethoi pikën e shënuar në Paris rreth mesditës të mërkurën pasi u bë një telefonatë anonime duke pretenduar se eksplozivët ishin lënë atje, shkruan “DailyMail”.
Oficerët e armatosur mund të shiheshin në një kordon të vendosur në rrugët afër, ndërsa media franceze raportoi se ekipet e eksplozivëve po kontrollonin vendin, trasnmeton Indeksonline.
Rrugët që të çojnë në pikën e referimit, në “Lagjen 7” të Parisit, janë mbyllur, ndërsa njerëzve u thuhej të shmangnin zonën. / KultPlus.com
Mbi 2 mijë vjet më parë, kryeqyteti i Francës, Parisi, banohej nga keltët e Galisë që e quajtën qytetin e tyre Parisii. Më pas më 7 korrik të vitit 52 Para Krishtit aty mbërritën romakët, që ngritën kampin e tyre. Ata e riemëruan qytetin Lutecia, që do të thotë “vend pranë një kënete”, pra një ambient shumë larg qytetit ekstravagant që njohim sot.
Krahasuar me Paris e sotëm, Lutecia romake kishte një shtrirje shumë më të vogël. Gjurmë të trashëgimisë, romake mund të shihen ende në këtë pjesë të qytetit modern, përfshirë Arènes de Lutèce, dhe Term dë Klyni.
Qyteti i Parisit shpesh etiketohet sot si “Qyteti i Dritës”, referencë e zakonshme për rolin që luajti kryeqyteti francez gjatë Epokës së Iluminizmit. Kur Parisi u bë kryeqyteti i Francës, duhej që qyteti të kishte një origjinë të lavdishme, ndaj nisi lindja e legjendave të ndryshme. Dhe një nga ato, pretendon se qyteti u themelua nga një grup trojanësh që ikën nga qyteti i tyre pas rënies së tij, pak e shumë e ngjashme me historinë e Eneas dhe Romës.
Eshtë e panevojshme të thuhet:emri i qytetit u lidh me atë të princit të Trojës, Paridit. Megjithatë, dëshmitë arkeologjike dhe ato tekstuale tregojnë një histori të ndryshme. Sipas provave arkeologjike, vendi i Parisit ishte e banuar tashmë që gjatë kohëve parahistorike, si fillim si në mesin e mijëvjeçarit të VIII Para Krishtit.
Deri në shekullin III para Krishtit, një fis galësh i njohur si Parisii, u vendosën në atë zonë. Më konkretisht, ata u vendosën në një vendbanim të fortifikuar në Dele de la Sit, një nga dy ishujt e lumenjve natyrorë të qytetit, dhe tjetri ishte Shën Lui.
Gjeografi grek Straboni, që ka jetuar midis shekullit I Para Krishtit dhe shekullit I Pas Krishtit, e përmend qytetin në librin e tij “Gjeografia”: “Fisi Parisii jeton pranë lumit Sekuana, që ka një ishull dhe një qytet që quhej Lukotosia”.
Kjo përsëritet nga Jul Çezari në librin e tij “Luftërat Galike”:… Lutecia që është një qytet i Parisii, vendosur në një ishull në lumin Senë”. Bazuar në provat tekstuale, dikush do të priste të gjente prova të bollshme arkeologjike të një vendbanimi gal në Dele de la Sit.
Por kjo nuk ka qenë e vërtetë, pasi gërmimet arkeologjike nuk kanë zbuluar ende ndonjë shenjë domethënëse të pranisë galike në ishull. Për pasojë, është spekuluar se Lutecia galike (e njohur edhe si Lutetia Parisiorum në Latinisht, dhe Lutèce në frëngjisht), mund të ketë ekzistuar diku tjetër, ndoshta në Nanter, në veriperëndim të qendrës së qytetit të Parisit.
Kjo hipotezë mbështetet kryesisht tek zbulimet e kohëve të fundit. Për më tepër, siti ishte braktisur rreth kohës së shenjave të para të pranisë romake në Paris, pra gjatë sundimit të hershëm të perandorit romak August. Popullsia galike e Lutecias u transferua në vendbanimin e ri romak.
Sipas Cezarit, kur fisi Parisii dëgjoi për ardhjen e romakëve, e shkatërruan Lutecian, në vend se ta lejonin atë të binte në duart e armikut, “Pasi riparuan urën, të cilën armiku e kishte shkatërruar gjatë ditëve të mëhershme, Augusti e udhëhoqi ushtrinë e tij dhe nisi të marshojë përgjatë brigjeve të lumit për në Lutecia. Kur mësoi këtë gjë armiku i vuri zjarrin Lutecias, duke shkatërruar edhe urat që të çonin në qytet: Romakët ecën nëpër kënetë, dhe për t’u pozicionuar në brigjet e Senës”.
Pas pak, midis romakëve dhe galëve u zhvillua një betejë. Këta të fundit, të drejtuar nga Kamulogenusi, një nga togerët e Verxhixhetoriçes, u mposhtën. Lutecia ishte tashmë në duart e romakëve. Ata ndërtuan një Lutecia të re në bregun e majtë të lumit Senë, aty ku ndodhet sot Montanj Shën Zhënëvjevë.
Për romakët e lashtë, vendi ishte i njohur si Mons Lucoticius. Ajo zonë u zgjodh pasi ishte larg zonave që mund të prekeshin shpesh nga përmbytjet. Si shumë qytete të tjera që themeluan romakët, Lutecia iu nënshtrua një masterplani pak a shumë të rregullt.
Vendbanimi i ri kishte dy rrugë kryesore që kryqëzoheshin në qendër të qytetit – cardo maximus (rruga veri-jug), dhe decumanus maximus (rruga lindje-perëndim). Cardo Maximus ishte rruga kryesore e qytetit dhe shtrihej pingul me lumin Senë. Me kalimin e shekujve, ajo ka mbetur edhe sot e pandryshuar.
Kjo rrugë e lashtë korrespondon sot me Rrugën Shën Zhak, Rrugën Rue De la Sit dhe Rrugën Shën Martin. Romakët ndërtuar një paraqitjen ortogonale të qytetit me insulolet (blloqet), duke ndërtuar rrugë dytësore paralelisht me Cardo maximus dhe Decumanus Maximus .
Lutecia romake përfshiu jo vetëm Montanj Shën Zhënëvjevë, por edhe Ilë de la Sit, dhe një rrip të vogël toke në bregun e djathtë të Senës. Por krahasuar me vendbanimet e tjera të mëdha romake në krahinën e Galisë, Lutecia nuk ishte në fakt shumë e madhe.
Sugjerohet që qyteti antik shtrihej në atë kohë në një sipërfaqe prej 60-70 hektarësh. Sa për krahasim Nim-i i sotëm (Nemausus) shtrihej në mbi 220 hektarë, Lioni (Lugdunum) 350 hektarë dhe Reims (Durocortorum) në 600 hektarë. Vlerësimet për popullsinë e Lutecias romake variojnë nga 5.000 deri në 10.000 banorë.
Gjithsesi, ajo shërbeu si qyteti kryesor i Parisii. Më e rëndësishmja, në Montanj Shën Zhënevjevë u ngritën monumente publike, diçka që bëhej normalisht nga kryeqytetet provinciale, pasi secili kërkonte të imitonte qytetin e Romës. Disa nga këto monumente i kanë mbijetuar kohës, dhe mund të shihen sot në Qarkun e Pestë të Parisit.
Një nga këto është Arana e Lutecias. Edhe pse quhet zakonisht amfiteatër, monumenti nuk është saktësisht i tillë, për sa i përket modelit të tij. Si amfiteatrot e tjerë romakë, Arena e Lutecias ka një arenë rrethore (rreth 40 m të gjatë). Por forma tarracore që rrethon më shumë se gjysmën e perimetrit të arenës, e bën monumentin të duket më shumë si një teatër grek, sesa romak.
Vlerësohet se monumenti kishte një kapacitet prej 17.000 personash. Si amfiteatrot e tjerë në të gjithë Perandorinë Romake, në Arenën e Lutecias organizoheshin si shfaqje teatrale ashtu edhe ndeshje mes gladiatorëve. Arena që u ndërtua gjatë shekullit I Pas Krishtit, ka shërbyer si një vend argëtuese në shekujt që pasuan.
Gjatë fundit të shekullit III Pas Krishtit, Lutecia u plaçkit nga barbarët, dhe amfiteatri u shkatërrua. Menjëherë pas këtij incidenti, gurët e amfiteatrit u përdorën për ndërtimin e një muri mbrojtës në Dele de la Sit. Përveç kësaj, vetë siti u shndërrua në një varrezë të krishterë.
Amfiteatri u riparua gjatë shekullit VI, por kur u ndërtua Muri i Filipi II August gjatë fillimit të shekullit XIII, Arena e Lutecias mbeti poshtë rrënojave të tij. Me kalimin e shekujve, vendndodhja e saktë e arenës u harrua. Mbetjet e amfiteatrit romak, u rizbuluan në fund të shekullit XIX, saktësish në vitin 1869 nga arkeologu francez Teodor Vake.
Mjerisht, restaurimi i Arenës së Lutecias ishte gjithashtu edhe shkatërrimi i saj i fundit. Në vitin 1870, shumica e mbetjeve të monumentit origjinal u shkatërruan, në mënyrë që të krijohej një hapësirë për një garazh ku do të futeshin mjetet e transportit publik.
Shkrimtari i famshëm francez, Viktor Hygo, bëri gjithçka mundi për të shpëtuar atë që mbeti nga reliket. Ai drejtoi një fushatë për mbledhjen e fondeve, që solli restaurimin e sitit. Në fund, siti u hap si një shesh publik, dhe sot është pjesë e një kopshti të vogël.
Një tjetër monument i rëndësishëm nga Lutecia romake, që ka mbijetuar deri më sot janë Term de Klyni, banjot publike të qytetit. Ashtu si arena, edhe banjot ndodhen në Qarkun e Pestë të Parisit. Ndonëse nuk dihet data e saktë e ndërtimit të monumentit, besohet se Term de Klyni është ndërtuar në fund të shekullit të I dhe fillimin e shekullit II, dhe u përdor për jo më shumë se dy shekuj.
Kur sulmuan barbarët, edhe Term de Klyni, pat të njëjtin fat me amfiteatrin. Fatmirësisht, ato nuk u shkatërruan plotësisht. Për më tepër, monumenti ruajti madhështinë e tij, edhe pasi Perandoria Romake ishte rënie të lirë. Për shembull, është spekuluar se në vitin vitin 360 pas Krishtit, Juliani u shpall perandor i Romës pikërisht në Term de Klyni.
Pasi u rrënua Perandoria Romake, banjot mbetën në rrënojat e një pallati mbretëror të mbretërve frankë. Monumenti ka mbijetuar deri në ditët e sotme, dhe vlerësohet të jetë një nga banjot romake më të ruajtura në Evropë. Pas mbarimit të sundimit Romak në Gali, Lutecia u riemërua si Parisi, pas Parisii.
Me kalimin e shekujve, shumë prej mbetjeve të Lutecias Romake u zhdukën. Por qyteti romak nuk u harrua plotësisht, pasi artefakte të kësaj epoke të tejkaluar, dilnin në skenë herë pas here. Madje, zbulime të reja ndodhin edhe vitet e fundit. Në majin e vitit 2006, një rrugë e kohës së perandorit August u zbulua gjatë një gërmimi në Montanj Shën Zhënevjevë. / ancient origins – bota.al /KultPlus.com
“Le Matin” ka botuar, të martën e 25 tetorit 1921, në faqen n°2, një shkrim në lidhje me trupin e pajetë të Esat Pashë Toptanit, më shumë se një vit pas vrasjes, të cilin, Aurenc Bebja, nëpërmjet Blogut “Dars (Klos), Mat – Albania”, e ka sjellë për publikun shqiptar:
Trupi i Esat Pashës është ende në morg
Kujtojmë ende vdekjen e gjeneralit Esat Pasha, ish-diktatorit të Shqipërisë, i cili, më 13 qershor 1920, u vra me revolver, në rrugën Rivoli, nga një prej bashkatdhetarëve të tij.
Trupi i gjeneralit fatkeq u transportua më pas në hotelin që kishte marrë me qira, Vila Said, dhe mbeti aty dy ditë, i ekspozuar në një katafalik. Pastaj, në pritje të ardhjes së gruas së tij, e cila do të vendoste për datën e varrimit, trupin e gjeneralit shqiptar e dërguan në morgun e qytetit të Parisit.
Por, pasi familja e tij që jeton jashtë vendit nuk e ka kërkuar kurrë trupin e tij, Esat Pasha është akoma duke pritur, midis katër fletëve plumbi dhe katër dërrasave abanozi, në fillim të rrugës Aubervilliers, që ta dërgojnë në shtetin e tij.
Në morg, na deklaruan :
— Ne nuk kemi pse të shqetësohemi për gjeneralin. Ai është në një sallë të ajrosur mirë dhe po presim vetëm një fjalë nga gruaja e tij që ta nisim me tren në destinacion të Shqipërisë. Ne marrim çdo muaj, përmes një banke, 45 franga të parashikuara nga rregullorja për kujdesjen e trupit. Ne nuk kërkojmë më shumë…
— Por, për sa kohë ju mund të mbani arkivolin ?
— Rregullorja nuk parashikon një datë. Ne do ta mbajmë atë për aq kohë sa familja paguan. Dyqind vjet, në qoftë se i pëlqen të paguajë 45 franga gjatë dymbëdhjetë muajve për dy qind herë…
— Po sikur familja të mos paguajë më ?
— Atëherë do ta varrosnim trupin në “transhenë e lirë”…
Puna për riparimin e katedrales së Notre Dame, të dëmtuar keqazi, rifilloi sot, pasi ajo ishte pezulluar për shkak të kufizimeve të koronavirusit.
”Rindërtimi filloi siç ishte planifikuar, të hënën”, sipas ”Etablissement Public”, organit përgjegjës francez.
“Mos prisni që 150 punonjës të jenë duke punuar brenda katedrales”, i tha transmetuesit BFMTV drejtori i Notre Dame, Patrick Chauvet.
”Përkundrazi, vetëm një ekip i vogël arkitektësh dhe zyrtarësh do të lejohen. Ata duhet të përgatisin kthimin e punonjësve”, theksoi ai, transmeton KultPlus.
Riparimet e katedrales, që u dëmtua shumë nga një zjarr i madh më shumë se një vit më parë, u pezulluan në mes të marsit.
Pas zjarrit, presidenti francez, Emmanuel Macron premtoi se katedralja do të rindërtohej brenda pesë viteve, një premtim që ai riafirmoi më 1 janar. / KultPlus.com
Teksa të gjithë njerëzit janë të detyruar të qëndrojnë në shtëpitë e tyre, për shkak të koronavirusit, muzeumet më të famshme në botë ofrojnë vizita virtuale.
Delegacioni i Bashkimit Europian në Tiranë fton të gjithë qytetarët shqiptarë të vizitojnë virtualisht në këto ditë në karantine muzeun e jashtëzakonshëm të Louvre në Paris.
“Një tjetër muze që mund të vizitoni virtualisht në këto ditë në karantinë është edhe i jashtëzakonshmi Louvre në Paris. Seksioni i vizitave virtuale online shpalos një pjesë mjaft të madhe të thesarit të tij”, thekson zyra e BE në Tiranë.
“Ju gjithashtu mund të gjeni materiale të tjera interesante, të gjitha në lidhje me disa nga veprat më të rëndësishme të artit në botë”, përfundon zyra e BE në Tiranë.
Zyra e BE publikon edhe linkun ku mund të vizitohet virutalisht muze i Louvre në Paris./konica/ KultPlus.com
Autoritetet në Paris kanë ndaluar ushtrimet në ambiente të jashtme gjatë ditës, pasi lufta kundër shpërthimit të koronavirusit po vazhdon.
Rregullat e reja janë vlejnë duke filluar nga ora 10:00 deri në oën 19:00 në kohën lokale, dhe hyjnë në fuqi ditën e mërkurë.
Kryebashkiakja Anne Hidalgo dhe shefi i policisë thanë se kjo do t’i kufizojë njerëzit të ushtrojnë kur rrugët janë përgjithësisht të qeta.
Franca ka shënuar ndër shifrat më të larta në botë të vdekjeve nga Covid-19.
Në total, 8,911 njerëz kanë vdekur në këtë vend dhe numri i rasteve të konfirmuara është pothuajse 100,000.
Franca ka qenë nën masa të rrepta bllokimi për gati një muaj. Kushdo që del jashtë shtëpisë është i detyruar të mbajë një dokument ku ceket arsyeja e largimit nga shtëpia: blerje të nevojshme, vizitë tek mjeku ose stërvitje brenda 1 km largësi nga adresa e tyre e banimit.
Stuhia Kiara që po godet Europën me erëra deri në 160 kilometra në orë po shkakton shqetësime në shumë vende.
Për momentin
Britania e Madhe është më e goditura nga ciklona prej të cilit ka pasur shumë
dëme.
Dalja e
lumenjve nga shtrati ka shkaktuar përmbytje të mëdha.
Erërat kanë
shkaktuar gjithashtu ndërprerjen e energjisë elektrike për disa mijëra banorë.
Franca ka
vendosur të mbyllë Kullën Eiffel për shkak të erërave të forta dhe si masë
sigurie.
Në Britani,
prej reshjeve dhe erës së fortë shumë aeroporte kanë anuluar fluturimet.
Edhe
Belgjika, Gjermania dhe Holanda veç fluturimeve, kanë pezulluar lëvizjen e
trenave në distanca të gjata në disa shtete perëndimore.
Efektet e stuhisë kanë mbërritur edhe në Itali. Erërat e forta kanë prekur zonën veri perëndimore të gadishullit, sidomos në Tuskana, Emilia-Romagna dhe Marche. / Shqiptarja.com / KultPlus.com
Konferenca e Paqes në Paris hapi zyrtarisht punimet më 18 janar 1919. Ajo u organizua nga Fuqitë e Mëdha fituese të Luftës së Parë Botërore.
Për të përfaqësuar kombin shqiptar, krahas delegacionit zyrtar të Qeverisë së Durrësit morën pjesë edhe delegacione të tjera nga kolonitë shqiptare jashtë atdheut, si nga Federata Panshqiptare “Vatra” në Boston të SHBA, Partia Politike Shqiptare në SHBA, kolonitë shqiptare në Turqi, Rumani, Zvicër e vende të tjera.
Megjithëse, Shqipëria mbajti qëndrim asnjanës gjatë Luftës së Parë Botërore, Konferenca e Paqes nuk mori në konsideratë kërkesat e drejta të delegacionit shqiptar për të ruajtur tërësinë tokësore të shtetit shqiptar si dhe për të rikthyer në favor të tij territoret shqiptare që ishin shkëputur më 1878 dhe në vitin 1913. Shtetet fqinje kërkuan që të merreshin parasysh pretendimet e tyre territoriale mbështetur në Traktatin e Fshehtë të Londrës të prillit të vitit 1915.
Në këtë konferencë nuk u mor parasysh parimi i kombësisë dhe as ai i vetëvendosjes. Për të ardhmen e Shqipërisë u paraqitën disa projekte që fillonin që nga ngushtimi territorial e deri në zhdukjen e shtetit shqiptar nga harta politike e Ballkanit.
Në janar të vitit 1920 u hartua një një projekt për zgjidhjen e Çështjes së Adriatikut, i cili parashikonte aneksimin nga Mbretëria Serbe-Kroate-Sllovene e disa viseve veriore të Shqipërisë, por ky projekt ndeshi në kundërshtimin e presidentit amerikan U. Uillson./ KultPlus.com
Mësohet se muzeu shqiptar ka marrë 11 vota pro në komisionin e vlerësimit, çfarë e ka shpallur fitimtar.
Tematika e këtij muzeu është përkujtimi i dhunës psikologjike të regjimit komunist e i kontrollit të qytetarëve përmes përgjimeve nga ish- Sigurimi.
Ndërtesa e njohur si ‘Shtëpia me gjethe’ (e quajtur kështu për shkak të bimës kacavjerrëse që mbulonte fasadën e saj), është kthyer tashmë në Muzeun Kombëtar të Përgjimeve. I hapur më 23 Maj 2017, ai është muzeu më i ri në Shqipëri dhe një nga më të veçantët që përpiqet t’u rrëfejë të rinjve dhe të huajve një nga periudhat më të errëta të historisë së vendit. Pozicionuar në qendër të Tiranës, përballë Kishës Ortodokse: “Ringjallja e Krishtit” dhe pranë Bankës Kombëtare, ndërtesa që strehoi për pak kohë Gestapon gjatë pushtimit të vendit në Luftën e Dytë Botërore, ka qenë Selia Qendrore e Përgjimeve të Shërbimit Sekret nga viti 1944 – 1991.
Ashtu si vetë historia e Shqipërisë nën diktaturën komuniste, që u instalua me mbarimin e Luftës së Dytë Botërore dhe vazhdoi pothuajse një gjysmë shekulli, edhe Shtëpia me Gjethe për një kohë të gjatë ka qenë e mbështjellë me gjithfarë legjendash dhe përbënte një të panjohur, një mister. Pëshpërimat e njerëzve dhe fëshfërimat e gjetheve, duke hapur dyert e kësaj shtëpie, duke paraqitur veprimtaritë që janë kryer brenda saj dhe shumëçka tjetër të bashkëlidhur, ky muze do të shpalosë njëherësh pamje të shoqërisë shqiptare në kushtet e një regjimi që synonte kontrollin total mbi trupat, mendjet dhe shpirtrat e njerëzve.
Përgjime, kontrolle, spiunime… që kanë sjellë arrestime, internime, tortura, dënime të rënda për shumë e shumë njerëz të pafajshëm, atyre u kushtohet ky muze.
E konceptuar në 9 seksione, ‘Shtëpia me gjethe’ përbëhet nga 31 dhoma të lidhura me koherencë mes tyre dhe çdo dhomë ka një funksion të veçantë. / KultPlus.com
Në Paris sot kanë protestuar rreth 50 mijë njerëz kundër dhunës në familje dhe ndaj grave.
Sipas statistikave të fundit, besohet se vetëm gjatë këtij viti, mbi 130 gra janë vrarë nga partnerët ose ish-partnerët e tyre, shkruan Reuters.
Në Paris, kryesisht gratë aktiviste kanë protestuar duke mbajtur në duar pankarta me ngjyrë vjollce, ku ishin të shkruara emrat e viktimave të dhunës në familje. Klan Kosova / KultPlus.com
Dokumentari “Réveil Sur Mars” i kineastes shqiptare Dea Gjinovci do të shfaqet më 17 tetor në “Centre Pompidou” në Paris, Francë.
Në këtë projekt artistik, ajo sjell historinë e një familje kosovare në Hornald, një qytet i vogël në Suedinë Qendrore, të cilët përballen me probleme mjekësore dhe të integrimit në shoqëri, Furkani djali i vogël i familjes, me prirje për astronominë mundohet të ndërtojë një raketë për të ikur në Mars me qëllim të shpëtojë familjen e tij nga vështirësitë që po kalojnë.
Dy projektet artistike të Gjinovcit sjellin një origjinalitet duke trajtuar çështjen e emigracionit shqiptar.
Në vitin 2017, filmi i parë “Sans le Kosovo” mbi historinë e babait të saj të mërguar në Zvicër është vlerësuar si filmi më i mirë në kategorinë e filmave kombëtar në Festivalin Ndërkombëtar të Filmit “Dokufest”. / KultPlus.com
Franca ia ka rikthyer Qeverisë së Pakistanit më shumë se 400 artefakte të vjedhura, përfshirë buste të vjetra, vazo, urna dhe kupa, disa prej të cilave datojnë nga mijëvjeçari i dytë dhe i tretë para Krishtit.
Shumë nga pjesët kanë hyrë në Francë në shtator të vitit 2006, të dërguara për një galeri në Paris.
Ngarkesat ishin zbuluar nga zyrtarë të doganave në aeroportin “Charles de Gaulle” dhe ishin identifikuar nga Qendra Kombëtare për Kërkim Shkencor si sende të vjedhura nga varrezat në luginën e Indit në Pakistan, transmeton koha.net.
Një tjetër ngarkesë me copëza të qeramikës dhe terakotës e destinuar për të njëjtën galeri ishte ndaluar dy javë më vonë. Dhe gjatë kërkimit për galerinë e paemër, zyrtarët doganorë kishin kapur edhe disa qindra copëza qeramike.
Gjatë një ceremonie të mbajtur në Ambasadën e Pakistanit në Paris, 445 artefakte i janë dorëzuar Pakistanit të martën, me një vlerë prej 139 mijë eurosh (157 mijë dollarë).
“Është me të vërtetë një moment i veçantë për Pakistanin”, ka thënë Muhammad Majad Aziz Qazi, kreu i misionit. “Është po aq edhe moment emocional për ne. Ne besojmë, sot, që një pjesë e trashëgimisë së Pakistanit po kthehet në vendlindjen e vet”.
Qazi ka thënë se përgatitjet janë bërë që thesaret të dërgohen sa më parë që është e mundur në Islamabad.
“Shpresojmë që së shpejti…ju do t’i keni ato në njërin prej muzeve më të mira që kemi në Pakistan”.
Derisa galeria që ishte pranuesja e pretenduar e plaçkës nuk është emëruar, zyrtarët francezë kanë thënë se ka të ngjarë që ajo të jetë goditur me një gjobë mes 100 mijë dhe 200 mijë eurosh për pranimin e mallrave të vjedhura.
Aurore Didier, një specialiste për arkeologjinë jugore të Azisë, ka thënë se Baluçistani në jug të Pakistanit ka vuajtur nga vjedhjet e shumta të artefakteve të moçme, duke e bërë edhe më të vështirë grumbullimin e të dhënave antropologjike të njerëzve që dikur kanë jetuar aty.
“Nuk kanë qenë vetëm kontrabanduesit e babëzitur që e kanë inkurajuar atë, por edhe tregu ndërkombëtar i artit”, ka thënë ajo. “Këto grabitje kanë mbizotëruar në këtë rajon të Baluçistanit”.
Presidenti francez, Emmanuel Macron, ka përmendur çështjen e rikthimit të veprave të vjetra të artit në rajonet prej nga vijnë.
Nëntorin e shkuar, ai ka njoftuar për planin për t’i dhënë Beninit, një koloni e dikurshme, qindra objekte të mbajtura nëpër muzetë franceze.
Një numër artefaktesh janë rikthyer këtë vit në Peru dhe gjatë viteve 2014-2017 më shumë se 250 copëza të antikuarëve egjiptiane janë rikthyer në Kajro pasi ato ishin zbuluar në bagazhin e një rezidenti britanik, që po udhëtonte në Londër/Reuters.
