Përfundon ‘Pen for Culture’, ekspozita që bëri bashkimin e tre fushave artistike

Medina Pasoma

Muret e KultPlus Caffe Gallery mbrëmë u mbushën me frymëzimet e të rinjve në tri fusha të ndryshme të artit, duke bërë që në këtë ambient të jehonte eleganca e krijimit. Fotografi urbanistike që detajonin veçantitë arkitektonike të Prishtinës, portretet të cilat shpalosnin thellësinë e individëve dhe peizazhe të kombinuara me llojllojshmërinë e ngjyrave vjeshtore mbizotëruan në ekspozitën e fotografisë nga ProPlus, teksa kjo shënoi edhe fundin fundin e tre punëtorive ku përfshiheshin ese, piktura dhe fotografi të projektit ‘’Pen For Culture’’, shkruan KultPlus.

Në ekspozitën që mbrëmë bëri bashkim e tre fushave artistike, sytë e të pranishmëve ndërronin vend nga fotografitë profesionale që kishin ndalur momentin, te eseja e cila nëpërmjet rreshtave përçonte ndjenja dhe në fund ndesheshin me ngjyrat e bukura të pikturave.

ProPlus kishte arritur suksesshëm t’i bëj bashkë tre frymëzime për të rinjtë, duke e bërë dikë t’i fliste botës nëpërmjet fjalës, dikë ta pikturonte botën që shihte dhe dikë tjetër ta jetësonte një pamje të botës gjerë në pafundësi nëpërmjet fotografisë. Hapja e ekspozitës së fotografisë mundësoj edhe kurorëzimin e mbarimit të projektit ‘’Pen For Culture’’ të mbështetur nga Ambasada Amerikane, në të cilin u organizua punëtoria për ese me profesionisten Vjosa Sadriu Hamiti, për pikturë me artisten Zake Prevlukaj dhe ajo për fotografi me mjeshtrin Hazir Reka.

Në ceremoninë hapëse të ekspozitës së fotografisë ishin të pranishëm të rinjtë e këtyre tre punëtorive, artistë, mentorët profesionistë dhe familjarë. Fjalën hyrëse e morri drejtoresha e organizatës ‘’ProPlus’’, Ardianë Pajaziti e cila tregoj që përmbyllja e këtij projekti parashihej të ndodhte më parë, mirëpo pandemia e bëri që të shtyhej.

Tutje Pajaziti çmoi lartë kontributin e profesionistëve Sadriu-Hamiti, Prelvukaj dhe Reka, duke thënë se të pjesëmarrësit e punëtorisë kishin çfarë të marrin nga ta.

‘’Unë po besoj që ka qenë një përvojë shumë e mirë për të rinjtë. Ne i kemi zgjedhur këta tre mentorë për shkak se janë emra shumë të mëdhenj. Uroj që këto tre ditë që i keni pasur veç e veç të ju shërbejnë në të ardhmen në profesione të ndryshme’’, tha Pajaziti teksa fliste për punëtoritë tre ditore.

Pajaziti vlerësoi se të rinjtë kishin fatin e bashkëpunimit me këta tre personalitete, e që dituria e fituar nga këto punëtori do t’iu shërbej në fushat përkatëse të esesë, pikturës dhe fotografisë.

‘’Ky është një ambient i vogël por qe ka e ka bërë një ndërlidhje aq të mirë mes fotografisë, piktures dhe esesë. Do të thotë është produkt i rrugëtimit tonë në kuadër të pen for culture por qe rezultati i kesaj pune është brenda ketyre mureve’’, tha për fund drejtoresha e ProPlus.

Në anën tjetër Hazir Reka si shoqërues i të rinjve në punëtorinë e fotografisë u shpreh se ndjehet tejet mirë me fotografitë që kanë nxjerr të rinjtë përgjatë periudhës tre ditore dhe se kjo do të jetë një nismë e mirë për ta.

‘’Edhe atë ditë kur u takuam së bashku unë ju thashë që në moshën tuaj unë kam filluar të merrem me fotografi, diku në moshën 17-18 vjeçare, ndërkaq atë kohë mua nuk më ndihmoi askush’’, u shpreh Reka, i cili beson se punëtoria për të rinjtë ishte një shansë e mirë.

Tutje, Reka shprehu interesimin që të jetë përherë në ndihmë ndaj këtyre të rinjve dhe diturinë që e kanë marrë në punëtorinë e ProPlusit ta zgjerojnë edhe më shumë.

Udhërrëfyese përmes fjalës në punëtorinë për ese kishte qenë Vjosa Sadriu Hamiti, e cila beson se këta të rinj që kanë marrë pjesë në punëtori kanë potencial të mjaftueshëm për të shkëlqyer në gjuhë dhe letërsi.

‘’Unë jam ndarë shumë e kënaqur me esetë që i keni shkruajt, sidomos e vecantë ka qenë menyra e te menduarit dhe mënyra kritike e temave që i keni marrë vetë’’, vlerësoj Sadriu Hamiti.

Tutje ajo shtoi se është tejet e gëzuar për sukseset e punëtorisë së mbajtur me të rinjtë e talentuar në shkrim. Hapja përveç që u shoqërua me lavdata rreth mënyrës së organizimit, ajo kishte edhe karakter mbështetës për të rinjtë. Pjesëmarrësit e tre punëtorive morrën mirënjohje për sukseset e tyre përgjatë kësaj periudhe të bashkëpunimit.

Vlerë Mehmeti sonte pati rastin që fotografitë që i kishte shkrepur t’i shihte të varura në muret e KultPlus Caffe Gallery dhe të merrte komplimente nga të tjerët për mënyrën e shkrepjes. Ajo thekson se punëtoria mbetet një kënaqësi për të, teksa shton se secili ka mësuar diçka më shumë për artin e të fotografuarit.

‘’Ishte poashtu ndjenjë e veçantë t’i shohësh fotografitë që i kemi shkrepur të varura në mur. Sot ishte një aheng shoqërues, patëm rastin të njoftohemi edhe me ekipet paraprake të esesë dhe pikturës dhe t’i shohim edhe krijimtarinë e tyre’’, shprehet Mehmeti.

Piktura e Aulona Zullufit e cila qyshmoti është prezente në KultPlus Caffe Gallery sonte u takua me krijimtaritë artisitike të të tjerëve. Ajo nëpërmjet pikturës ka shprehur dy zhytje krejtësisht të ndryshme, njërën në pafundësinë e detit dhe tjetrin në atë teknologjike. Këtë e ka bërë nëpërmjet simbolit të markës ‘’apple’’ në anije, ndërkaq në guri nga anash vërehet fytyra e njeriut. Rrjedhimit zhytja në këtë teknologjike, po e ngurtëson njeriun sipas Zullufit.

Aulona çmonte lart punëtorinë dhe mentoren përgjatë tre ditëshit në pikturë, Zake Prevlukaj, për të cilën shprehet se i ka mësuar e frymëzuar pjesëmarrësit. Ndërkaq një ndjenjë të mirë i ka falur edhe bashkimi i krijimeve artistike të ndryshme.

‘’Ka qenë një ndjesi shumë e mirë qe i kanë bashkuar tre artet në një vend. Sa i përket punëtorisë prej secilit kam mësuar të reja, madje edhe prej artistëve pjesëmarrës të cilët ishin në mosha të ndryshme por kishin shumë talent, dhe të japnin energji pozitive e frymëzim për të vazhduar tutje’’, thotë Aulona Zullufi.

Në anën tjetër në punëtorinë për ese, Lume Selmani përdori fjalën për të përshkruar atë çfarë ndjente dhe mendonte. Qysh e vogël ajo e kishte kapur lapsin mirëpo, punëtoria e ka shtyer që ta duaj edhe më shumë të shkruarit.

‘’Kjo punëtori m’i ka thelluar njohuritë edhe më shumë për të shkruarit dhe për esenë sepse kemi marrë informacione që më parë nuk i kemi ditur’’, tha Lumja teksa çmoj kontributin e mentores për këtë.

Madje ajo përmend se me pjesëmarrësit e punëtorisë shpesh i flasin kujtimet që kanë krijuar përgjatë kohës sa po gjenin frymëzim letrar së bashku dhe mezi kishin pritur për ngjarjen finale, të cilën e vlerson shumë.

‘’Ështe një ndjesi shumë e mirë sepse është një llojllojshmëri e tri arteve, ese, pikturë dhe forografi. Sa shkoj eseja me pikturen, aq shkoj fotografia. Me vie mire qe i pamë prape tri grupet’’, shton Selmani duke shpresuar që ProPlus të organizoj edhe tjera ngjarje të tilla.

Këto tre punëtori përfshinin esenë, pikturën dhe fotografinë me mentorimin profesionist të Vjosa Sadriu Hamitit, Zake Prevlukajt dhe Hazir Rekës. Këto organizime të ProPlusit me mbështetjen e Ambasadës Amerikane u shënuan me nga një ekspozitë për gjithësecilën, e në fund duke përfunduar në një të përbashkët, kështu duke përmbyllur projektin ‘’Pen for Culture’’. / KultPlus.com

Sot mbahet ceremonia përmbyllëse e projektit Pen for Culture

ProPlus ka përfunduar me sukses tri punëtori me të rijnë prej 13 deri 18 vjeç, të cilët kanë mare njohuri në fusha të ndryshme të kulturës.

Punëtoria me pikturë e udhëhequr nga Zake Prelvukaj, ajo me ese nga Vjosa Sadriu Hamiti dhe punëtoria me fotografi me Hazir Rekën janë realizuar në kuadër të projektit “Pen for Culture” që është mbështetë nga Ambasada Amerikane në Kosovë.

Ceremonia përmbyllëse do të shënohet me ndarjen e mirënjohjeve për të rinjtë pjesëmarrës, mirënjohje që do të ndahen nga Ardianë Pajaziti, udhëheqëse e këtij projekti. Ceremonia mbahet sot, më 30 tetor, në ora 16:00, në KultPlus Caffe Gallery. / KultPlus.com

Ceremoni përmbyllëse e projektit Pen for Culture

ProPlus ka përfunduar me sukses tri punëtori me të rijnë prej 13 deri 18 vjeç, të cilët kanë mare njohuri në fusha të ndryshme të kulturës.

Punëtoria me pikturë e udhëhequr nga Zake Prelvukaj, ajo me ese nga Vjosa Sadriu Hamiti dhe punëtoria me fotografi me Hazir Rekën janë realizuar në kuadër të projektit “Pen for Culture” që është mbështetë nga Ambasada Amerikane në Kosovë.

Ceremonia përmbyllëse do të shënohet me ndarjen e mirënjohjeve për të rinjtë pjesëmarrës, mirënjohje që do të ndahen nga Ardianë Pajaziti, udhëheqëse e këtij projekti. Ceremonia mbahet më 30 tetor, në ora 16:00, në KultPlus Caffe Gallery. / KultPlus.com

Pen for Culture nisi punëtorinë me fotografi, Hazir Reka i mahnitur me talentin e të rinjve

Medina Pasoma

Fotografitë: Nok Selmani

Laramania e ngjyrave të vjeshtës i kishte falur një freski parkut të Gërmisë, teksa dëgjoheshin vetëm zërat e zogjve dhe të aparatit fotografik që jetësonte momente nga kënde të ndryshme. Fokusi e këndvështrimi i syrit dhe lëvizjet e gishtave të të rinjve bashkë me udhëzimet profesionale të Hazir Rekës, u bashkuan në punëtorinë e fotografisë  të organizuar nga organizata “ProPlus”, me mbështetjen e Ambasadës së Shteteve të Bashkuara të Amerikës, shkruan KultPlus.

Mëngjesi i freskët i ditës së sotme i gjeti të rinjtë e komuniteteve të ndryshme të shoqëruar nga bukuria e vjeshtës nën kombinimin e ngjyrave të shumëta, duke i falur natyrës një pamje të mrekullueshme. Pjesëmarrësit e punëtorisë me të arritur në parkun e bukur të Gërmisë filluan ta vështronin ambientin, duke krijuar në mendjet e tyre ide kreative për t’i marrë pozat e natyrës. Ishte fotografi i njohur, Hazir Reka ai i cili i drejtonte të rinjtë dashamirës të artit fotografik rreth mënyrës se si do të dilte më e bukura në pah, nëpërmjet tekniknave profesionale.

Këndvështrimet e ndryshme të gjithësecilit ishin vlerë dhe pasuri përgjatë procesit të punës. Dikush fokusohej në një pamje më të gjerë, dikujt ia ngacmonin sytë detajet, për dikë lëvizjet e për dikë statikja kishte rëndësi mirëpo, ajo që i bashkoj që të gjithë ishte përpjekja që të gjitha këto të reflektonin në fotografi, në mënyrë që një moment të mbetej në kujtesë përgjithmonë.

Fotografi i cili nëpërmjet aparatit të tij fotografik e ndali momentin në gjendje lufte e paqeje, na solli ndër vite pamje të natyrës e portrete të ndryshme, Hazir Reka ishte i gëzuar që kishte fatin të punënonte me të rinj dhe gjithë profesionalizmin e tij t’ia përçojë atyre përgjatë tre ditëve sa pritet të zgjasë kjo punëtori.

“Për mua është interesante sepse në moshën që janë ata, 40 vite më parë unë kam filluar ta zhvilloj filmin e parë dhe të fotografoj, pa më ndihmuar askush, ndërkaq do të dëshiroja që edhe këta të rinj ta vazhdojnë këtë rrugëtim ashtu siç unë kam bërë deri sot”, u shpreh për KultPlus fotografi Reka.

Ambienti i përzgjedhur për ditën e parë të punëtorisë, parku i Gërmisë për Rekën vlerësohet të jetë i qëlluar për shkak të natyrës së pasur.

“Sot përgjatë punëtorisë patëm fat që ndriçimi ishte i duhur, peizazhi shumë i mirë, plus kur i shtojmë edhe ngjyrat e vjeshtës të cilat janë më të pranueshme për të realizuar fotografi”, theksoj tutje Hazir Reka

Entuziazmi me të cilin kishin punuar të rinjtë dhe fotografitë të cilat i kishin shkrepur i pëlqyen Rekës. Nga të gjitha fotografitë e shumëta të realizuara sot, ai veçoi dy peizazhe dhe tre portrete. Përderisa peisazhet paraqitnin bukurinë e drunjve, të barit dhe ngjyrave, tre portretet shpalosnin shpirtërat e protagonistëve të fotografisë.

Haziri i cili ka kaluar një periudhë të gjatë duke u marrë me fotografinë dhe artin që përçohet nëpërmjet pamjes, mendon se puna është bazamenti i suksesit për një të ri që e do këtë fushë.

“Një fotograf i ri duhet ta ketë vullnetin dhe dëshirën, ngase nuk i ka nuk mjafton vetëm ta ketë aparatin”, shtoj tutje Haziri.

Për Vlerë Mehmetin, njërën nga pjesëmarrëset, punëtoria për fotografinë do të mbetet një eksperiencë e mirë, duke shtuar këtu edhe vullnetin e përbashkët të ekipës dhe të fotografit Reka.

“Ishte shumë interesante që ne u munduam t’i zëmë disa momente dhe t’i shkrepim disa fotografi vet nëpërmjet mundësisë që na u dha. Ne kemi bërë fotografi por jo kaq profesionalisht me aparat fotografik”, u shpreh Mehmeti.

Vlera theksoj se pëlqen shumë të fotografoj, e sidomos natyrën. Ndërkaq nga të gjitha fotografitë të cilat ka pasur rastin t’i shkrep, njëra i ka mbetur në mendje më së shumëti. Ishte pamja e një të moshuari, ajo që ia fali një ndjesi ndryshe asaj.

“Në park në vendin ku u realizuan fotografitë ishte një i moshuar, ishte kënaqësi për ne që ajo pranoj që ta fotografonim te një burim i ujit. Te ai interesante ishte ngjasimi i tij me gjyshin tim për nga pamja, rrudhat e tij në fytyrë më ngjallën një nostalgji”, shtoj tutje Vlerë Mehmeti.

Ky moment nuk do t’i mbetet në kokë vetëm Vlerës. Është pjesëmarrja tjetër e punëtorisë, Bora Thaçi ajo e cila poashtu pëlqej më së shumëti momentin e fotografimit të plakut.

“E kemi takuar një të moshuar dhe i kemi kërkuar t’ia bëjmë një fotografi. Ka qenë një moment shumë i mirë për mua, është habitur shumë por, në të njëjtën kohë ka buzëqeshur sepse i ka ardhur shumë interesant që dikush po i kërkon t’i bëj foto, edhe për atë më ka pëlqyer shprehja emocionale e tij”, u shpreh Bora, teksa kujtonte momentin.

Thaçi ka nisur rrugëtimin fotografik në mënyrë profesionale për herë të parë në këtë punëtori mirëpo, interesimi i saj kishte lindur qyshmoti, e që tanimë gjeti realizimit të saj.

“Kjo punëtori definitivisht ma ka rritur interesimin për fotografi shumë më shumë. Më ka pëlqyer edhe atmosfera tejet e mirë dhe shoqëruese si dhe thjeshtëzimi i teknikave, se ku binte dielli, ku janë hijet dhe gjëra të tjera”, tha Bora Thaçi.

Tanimë që ajo ka mësuar disa teknika të nevojshme, iu ka ndërruar edhe këndvështrimi për fotografinë, të cilën e vlerëson se kurrë nuk del nga moda.

“E shoh si një mënyrë më të lehtë për t’i kapur momentet sepse kjo është e vetmja formë dhe mund të krijosh shumë gjëra më të bukura dhe mendoj që kjo gjë na vyen të gjithëve shumë”, theksoj Bora Thaçi.

Në anën tjetër fotografinë Diar Besaj e ka hobi, të cilën e realizon kohë pas kohe, mirëpo ndihma e profesionistit Reka e ka bërë t’i pëlqej edhe më shumë.

“Falë fotografit me përvojë që e kemi pasur, na ka bërë t’i kuptojmë disa elemente më shumë të cilat nuk i kemi pa më parë me sy, e të cilat ishin detaje më të vogëla, përshembull reflektimi i dritës në objekte”, tha Besaj.

Për Diarin momenti i cili i ka pëlqyer më së shumëti mbetey kur aparatin e tij ai e drejtoj ndaj një ambienti të fëmijëve, të cilit ishin të lumtur duke luajtur.

“Më ka pëlqyer shumë sepse të gjithë kanë qenë në një ambient gazmorë dhe të buzëqeshur, e kjo ka bërë të kem mbresa të mira”, tha Diar Besaj.

Përtej peisazheve natyrore, organizatorët ishin kujdës që të rinjtë të fotografonin edhe pamje urbanistike, kështu rrugët e qytetit të Prishtinës u bënë destinimi i tyre, në përpjekjë për të kapur punimet arkitektonike, ndërtesat dhe ngjyrat e qytetit pa lum.

Kjo punëtori e fotografisë u realizua në kuadër të projektit “Pen For Culture” me mbështetjen e Ambasadës së Shteteve të Bashkuara. Ndërkaq ishte hera e tretë me radhë prej kur “ProPlus” përdori artin si mjet për të sjellur një frymë multientike në mes të rinjve, pas punëtorive për ese dhe pikturë. / KultPlus.com

Sot mbyllet konkursi për fotografi “Pen For Culture”

OJQ “ProPlus” me mbështetje të Ambasadës Amerikane në Kosovë ka ditë që ka hapur thirrjen e radhës për të rinjtë e të gjitha komuniteteve që të aplikojnë në projektin “PEN FOR CULTURE” që ka për qëllim fuqizimin, paqen dhe socializmin dhe punës ekipore nëpërmjet artit.

Në këtë thirrje të hapur, kësaj radhe kanë pasur të drejtë aplikimi të gjithë të rinjtë prej moshës 13 deri 18 vjeç, të cilët kanë interesim për të marrë mësime për fotografinë nga njëri nga fotografët më të mirë kosovarë.

ProPlus në këtë fazë të projektit fton të rinjtë që janë të interesuar për këtë fushë të artit që të jenë pjesë e kësaj punëtorie që do të zgjasë për tre ditë. Të njëjtit duhet të kenë njohuri bazë të gjuhës angleze.

Afati për aplikim është i hapur edhe sot dhe të interesuarit mund të dërgojnë aplikimin me të dhënat e tyre personale si dhe një numër telefoni në [email protected]. Nga kjo thirrje do të përzgjedhen 10 nxënës.

Nga nesër, të gjitha aplikimet do të shqyrtohen dhe të përzgjedhurit do të njoftohen përmes emailit.

Bëhuni pjesë e kësaj punëtorie artistike, shfaqni talentin tuaj dhe shoqërohuni me njëri- tjetrin, në mënyrë që të kuptoni botën e njëri-tjetrit më shumë, thuhet në njoftimin e organizatorëve të kësaj punëtorie që pritet të mbahet brenda territorit të Kosovës. Punëtoria do të mbahet nën mbikëqyrjen e një profesionisti dhe në fund të punëtorisë, nxënësit pjesëmarrës do të pajisen me mirënjohje. /KultPlus.com

Edhe pak ditë deri në mbylljen e konkursit për fotografi “Pen For Culture”

OJQ “ProPlus” me mbështetje të Ambasadës Amerikane në Kosovë ka ditë që ka hapur thirrjen e radhës për të rinjtë e të gjitha komuniteteve që të aplikojnë në projektin “PEN FOR CULTURE” që ka për qëllim fuqizimin, paqen dhe socializmin dhe punës ekipore nëpërmjet artit.

Në këtë thirrje të hapur, kësaj radhe kanë të drejtë aplikimi të gjithë të rinjtë prej moshës 13 deri 18 vjeç, të cilët kanë interesim për të marrë mësime për fotografinë nga njëri nga fotografët më të mirë kosovarë.

ProPlus në këtë fazë të projektit fton të rinjtë që janë të interesuar për këtë fushë të artit që të jenë pjesë e kësaj punëtorie që do të zgjasë për tre ditë. Të njëjtit duhet të kenë njohuri bazë të gjuhës angleze.

Afati për aplikim është i hapur deri më datë 29 shkurt dhe të interesuarit mund të dërgojnë aplikimin me të dhënat e tyre personale si dhe një numër telefoni në [email protected]. Nga kjo thirrje do të përzgjedhen 10 nxënës.

Pas datës 29 shkurt, të gjitha aplikimet do të shqyrtohen dhe të përzgjedhurit do të njoftohen përmes emailit.

Bëhuni pjesë e kësaj punëtorie artistike, shfaqni talentin tuaj dhe shoqërohuni me njëri- tjetrin, në mënyrë që të kuptoni botën e njëri-tjetrit më shumë, thuhet në njoftimin e organizatorëve të kësaj punëtorie që pritet të mbahet brenda territorit të Kosovës. Punëtoria do të mbahet nën mbikëqyrjen e një profesionisti dhe në fund të punëtorisë, nxënësit pjesëmarrës do të pajisen me mirënjohje. /KultPlus.com

“Kam nevojë që në klasë mos t’më lirohet banka e fundit por të jem aty në mesin tuaj”

Ese nga Albina Osmani

Në këtë jetë të gjithë vijnë si fletë e bardhë! Ndoshta jeta nuk do ketë gjithmonë ngjyrat tona të preferuara… Nganjëherë do jetë vetëm bardh e zi sikur ekrani televiziv që dukej para 20 viteve. Pavarësisht si do reflektojnë ngjyrat në jetën tonë, unë besoj që askush nuk kemi ardhur gabim në këtë jetë, Zoti na krijoi për një arsye, e ç ‘është më e veçanta se të gjithë kemi ardhur në këtë jetë nga krijesa më e bukur që quhet grua.

Ti që më gjykon mua, zhveshe egoizmin nga vetja edhe nëse të ndjek nga mbrapa, injoroje. Në qoftë se për ty nuk jam më shumë se një ollog, atëherë je gabim! Unë mund të bëj aq sa bënë ti… pse jo edhe më shumë, por prapë mos më trajto keq! Nëse jam femër jeta ime dua të jetë më shumë se vetëm 15 vite, jam ende fëmijë që kam nevojë për kraharorin e nënës, jo për kraharorin e një bashkëshorti, kam nevojë që në klasë mos t’më lirohet banka e fundit por të jem aty në mesin tuaj! Të njëjtën gjuhë flasim, të njëjtin ajër thithim, atëherë pse të mos bëhemi solidar. Të gjithë jemi njerëz me kokë, a mjafton kjo për të pirë njësojë gllënjka uji. A mjafton kjo që të më shikosh me një sy më pozitiv, të mos më shikosh ngjyrën e lëkurës, por ngjyrën e shpirtit! E di pse? Sepse askush nuk ka mundur ta kuptoj përmbajtjen e librit duke shikuar vetëm kopërtinat e tij.

Sa shpesh them më vete se mos Zoti më dënojë në mënyrën më ç ‘njerëzore kur më solli në këtë planet të quajtur “Tokë” e sidomos në një vend të quajtur “Kosovë” ku mezi i lanë vend në hartën e botës, aty ku të jesh njeri do të thotë të kesh dy këmbë e dy duar pa ditur mirë rëndësinë e fjalës. Gjëja e vetme që në këtë botë kemi të përbashkët është shpresa! Më fal këtë nuk mund ta ndryshoj… Por prapë se prapë ndihuni të lirë nga kjo sepse shpresa ime dallon nga ajo juaja! Shpresa ime po bëhet ëndërr, ëndërr që të dal rrugëve e lirë pa dëgjuar njeri të më ofendoj e të më shikoj me neveri, të kapem dorë për dore më të gjithë fëmijët e tjerë e të largojë këtë mllef që po më ngulfat, të rri e qetë pa pritur ditën kur për pak para do largohem nga shtëpia… unë nuk jam objekt për t’u blerë as për t’u bërë lodra juaj, e as skllav i juaji. Në qoftë se ti si prind më sheh sikur një çamçakëz para syve tu, për të tjerët nuk do jem as mikrob, do jem një hiç! Nuk dua të jem e tillë, zemrën dhe mendjen vendosë në dyluftim se do ia dalë mbanë, por jo.

Diskriminimi ndaj meje është bërë përditshmëri e imja, nganjëherë vetmin bëjë miken time më të mirë, e bëjë mbretërinë time… më dëgjon në heshtje pa bërë zhurmë, më pëlqen ajo, është e vetmja që më kujton se do vij dita kur dheu do na mbuloj trupin, si timin të zi edhe tëndin të bardh! Përfundimi i të gjithëve do jetë njësoj… do bëhemi engjëj por atëherë do jemi engjëj pa ngjyrë!

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë. /KultPlus.com

“ProPlus” hapë thirrjen e tretë për të rinjtë nga të gjitha komunitetet

OJQ “ProPlus” me mbështetje të Ambasadës Amerikane në Kosovë hapë thirrjen e radhës për të rinjtë e të gjitha komuniteteve që të aplikojnë në projektin “PEN FOR CULTURE” që ka për qëllim fuqizimin, paqen dhe socializmin dhe punës ekipore nëpërmjet artit.

Në këtë thirrje të hapur, kësaj radhe kanë të drejtë aplikimi të gjithë të rinjtë prej moshës 13 deri 18 vjeç, të cilët kanë interesim për të marrë mësime për fotografinë nga njëri nga fotografët më të mirë kosovarë.

ProPlus në këtë fazë të projektit fton të rinjtë që janë të interesuar për këtë fushë të artit që të jenë pjesë e kësaj punëtorie që do të zgjasë për tre ditë. Të njëjtit duhet të kenë njohuri bazë të gjuhës angleze.

Afati për aplikim është i hapur deri më datë 29 shkurt dhe të interesuarit mund të dërgojnë aplikimin me të dhënat e tyre personale si dhe një numër telefoni në [email protected]. Nga kjo thirrje do të përzgjedhen 10 nxënës.

Bëhuni pjesë e kësaj punëtorie artistike, shfaqni talentin tuaj dhe shoqërohuni me njëri- tjetrin, në mënyrë që të kuptoni botën e njëri-tjetrit më shumë, thuhet në njoftimin e organizatorëve të kësaj punëtorie që pritet të mbahet brenda territorit të Kosovës. Punëtoria do të mbahet nën mbikëqyrjen e një profesionisti dhe në fund të punëtorisë, nxënësit pjesëmarrës do të pajisen me mirënjohje. /KultPlus.com

“Në shoqërinë shqiptare gruaja jo vetëm që keqtrajtohej por ishte edhe makinë pune”

Ese nga Edit Cena

Një grua është botë që meriton vendin e saj në shoqërinë njerëzore, duhet të ketë not të lartë për zhvillim të historisë njerëzore“ (Imam Arbër Berisha). Nocioni grua do të thotë shtyllë e familjes , fillesa e një krijimi të ri, po ashtu lindje e një shoqërie.

Një grua është nënë, një grua është femra më e fuqishme e planetit tokë, është krijimi i vet jetës.
Mendimet për një grua janë të shumta dhe në aspekte të ndryshme. Por sa është vlerësuar mbetet në gjendjen e ndërgjegjes së secilit individ.
Në shoqëri gruaja ka qenë e shtypur nga ana fetare po ashtu nga ajo shoqërore. Të drejtat e saj nuk llogariteshin.

Në keq interpretimin e fesë islame gruaja ishte trajtuar si robe në shtëpi të saj, në shoqëri bashkëkohore zëri i femrës nuk dëgjohej për to njerëzit ishin të shurdhër, në shoqëri shqiptare gruaja jo vetëm që keqtrajtohej, por edhe ishte makinë pune.
Këto probleme edhe pse jo të asimiluara, janë evituar në masë të madhe.
Të drejtat e gruas në shoqëri u dëgjuan kur marshuan 15000 gra në rrugët e Nju-Jorkut më 8 Mars 1908, kurse në islam u dëgjuan pas shpalljes së islamizmit në Arabi.

Pozita e saj më së tepërmi varet nga evoluimi i njeriut por më tepër nga zhvillimi i shpirtit human, i cili evoluon dhe vazhdon të zhvillohet çdo ditë e më tepër .
Tani të drejtat e grave ndoshta janë dokumentuar në të drejtat e njeriut por sa zbatohet në praktikë varet nga vendi ku jeton gruaja .
Prezenca dhe pjesëmarrja e gruas në shoqëri kosovare shikohet qartë lëvizja dhe integrimi i saj por ka ende shumë vende të Kosovës që nuk vlerësohen për ato që janë.
Për këtë problem duhet si grua të ngritesh dhe të kërkosh të drejtat e tua . Duhet të ngritesh në këmbë, të luftosh për vendin tënd. Një grua nuk është qenie e dobët . Një grua sjell ndryshim. Ajo nuk ngre zërin të bërtas apo të ankohet vetëm ngre zërin të dëgjojnë edhe ata që janë shurdhër.
“Bëhu gruaja që të thonë ajo ishte grua dhe askush nuk mund të matej me të”
“Ajo theu akullin dhe u ngrit në këmbë për të gjitha ne “. (Paulo Cohelho) 

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë. /KultPlus.com

“Duajeni familjen, mos lini vend për pendime, e nesërmja nuk është e premtuar dhe e sotmja është e shkurtër”

 

Ese nga Dritë Shala

“Dëgjoni me vëmendje çdo gjë që do t’u thotë fëmija juaj, pavarësisht çka. Nëse nuk dëgjoni me padurim gjërat e vogla kur ata janë të vegjël, ata nuk do të ju tregojnë gjërat e mëdha kur do të rriten, sepse për ata e gjithë kjo ka qenë gjë e madhe.”

Familja është njësia themelore e çdo shoqërie, ajo është gjëja më e rëndësishme në botë. Qëllimi i familjes ideale është krijimi i një ambienti të ngrohtë në mënyrë që fëmija të ketë gjithë dashurinë dhe kujdesin që u nevojitet. Një ndër mënyrat më të mira për të krijuar një ambient të tillë është komunikimi me fëmijët. Fëmijët mësojnë të komunikojnë duke i shikuar prindërit. Nëse prindërit komunikojnë haptas me fëmijët, atëherë edhe fëmija do ndjehet më i sigurt në vendin ku jeton, fëmija do ta ndjej si një mik prindin e tij. Në anën tjetër komunikimi jo i mirë mund të çrregulloj fëmijën dhe ta bëjë atë të ndjehet i pasigurt dhe i rrezikuar në ambientin ku jeton. Këta fëmijë madje mund ti shikojnë prindërit e tyre si të padobishëm. Sa bukur edhe kur prindërit dhe fëmijët i kuptojnë njëri-tjetrit të metat dhe ndihmojnë në përmirësimin e tyre, por në fakt prindërit në disa raste mundohen t’i nënshtrojnë fëmijët dhe të tregojnë autoritet mbi ta.

Një studim për familjen dhe të rinjtë në SHBA ka gjetur se rreth 11% e fëmijëve mendojnë se prindërit e tyre janë gjithmonë të stresuar nga puna prindërore. Por shumica e prindërve mendojnë se mund të komunikojnë me fëmijët shumë mirë për gjërat që kanë rëndësi, kurse vetëm 5% thonë se nuk mund të komunikojnë si duhet me fëmijët e tyre. Shumica e fëmijëve (90%) e kuptonin se nënat e tyre kujdeseshin për ta, por me pak mendonin se edhe baballarët e tyre kujdesen për ta (80%). Gjë shqetësuese ishte se nga fëmijët që mendonin se prindërit e tyre nuk kujdesen për ta 44.47% kishin ndryshim peshe jo të shëndetshëm, 27.40% kishin bërë përpjekje për vetëvrasje, dhe 48.43% kishin rënë në depresion. Nëse në ndonjë bisedë flasin vetëm prindërit pa i lënë fëmijët të inkuadrohen, fëmijët shpejt do mendojnë se zëri i tyre nuk po dëgjohet kështu që edhe ata fillojnë të mos dëgjojnë. Ky është një gabim që e bëjnë shumë prindër duke mos i lënë fëmijët të shprehin lirisht dhe të japin opsionin e tyre. Andaj që fëmija të iu besoj prindërve, ata duhet ta shndërrojnë mendjen e tyre si të fëmijëve duhet t’i kuptojnë dhe të mësojnë në mënyrë adekuate për rrugët e dëmshme që të mos i ndjekin ato.

Prindi duhet të jetë udhëtari më i besueshëm i rrugëtimit jetësor të fëmijës. “Duajeni familjen. Kaloni kohë, jeni të sjellshëm dhe shërbeni njeri-tjetrit. Mos lini vend për pendime. E nesërmja nuk është e premtuar dhe e sotmja është e shkurtër.

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë. /KultPlus.com

“Problemin e ngrohjes globale mund ta zgjidhim me vetëdijesimin e popullatës”

Ese nga Lorik Spahiu

 “Ajo çka po i bëjmë mjedisit dhe pyjeve është një pasqyrë që tregon se çfarë po i bëjmë njëri-tjetrit” nga Mahatma Ghand.

Por fatkeqësisht njeriu ende vazhdon ta ndot atë. Duke keqpërdorur natyrën e pasur me pyje, gjelbërim, po bëjnë të mundur lirimin e gazrave të dëmshëm për mjedisin. Ky lirim i pakontrollueshëm i gazrave po zhvillon procesin e ngrohjes graduale të tokës të cilin mund ta përkufizojmë me termin ngrohjes globale.

Si fillim shkaktarët që po e bëjnë këtë dukuri të ndodh janë të shumë por fajtori kryesor është faktori njeri. Sipas botapress.info njeriu me pangopshmërinë për të konsumuar sa më shumë gjëra materiale shkakton ngrohjen globale. Pastaj si shkaktar tjetër kemi dioksidin e karbonit ku sipas PNNK-se dioksidi i karbonit është rritur 35% më shumë sesa në vitin 1750. Po ashtu shkaktarë mund t’i konsiderojmë edhe veturat, termocentralet, djegiet e mbeturinave të ndryshme ku me lirimin e gazrave të dëmshme për mjedis po krijojnë një shtresë si batanije e cila po mbështjell tokën dhe ndryshe është e njohur si efekti sere.

Kurse pasojat që po shkaktojmë me moskujdesin tone janë të shumta. Sipas greencivil.mk janë 3 milion tonelata akull të humbura dhe 3 metra marramendëse të rritjes së nivelit të ujit. Tutje kemi edhe vaticannews e cila paraqet si pasoja: thatësinë, terrenet dhe bimët e privuara nga uji të cilat mund të marrin flakë shumë lehtë. Kjo na bën të kuptojmë se jemi në rrezik për humbjen e mijëra hektarëve tokë dhe asgjësimin e racave të ndryshme të kafshëve. Nëse bëhet djegia e shumë hektarëve tokë aty mund të përfshihen edhe pyjet të cilat filtrojnë ajrin. Kjo bën edhe ndotjen e tij dhe vë në rrezik jetën e mijëra njerëzve. Dhe si pasojë jo më pak e rëndësishme sipas tvklan.al është se faktorët klimatik ndikojnë në rritjen dhe përhapjen e baktereve, gjë që shkakton sëmundjet infektive dhe epidemitë e shumta.

Pra si përfundim ngrohja globale është një problem shoqëror të cilin mund ta zgjidhim me vetëdijesimin e popullatës duke marr iniciativa të shumta sepse siç thotë Mahatma Ghand “Bëhu ti ai transformim që pret bota”.

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë. /KultPlus.com

“Miqtë krijohen me kalimin e kohës me themelet e besnikërisë dhe respektit”

Ese nga Zyrije Salihu

“Miqësia është si një kështjellë rëre, e vështirë ta ndërtosh, e thjeshtë ta shkatërrosh, dhe shumë e bukur ta rindërtosh”.

Sa me fat jemi kur në ditë të mira e jo të mira, kemi dikë që na rri afër, na përqafon, na ngushëllon, e na thotë: Mos u shqetëso jam këtu për ty, nuk të lë vetëm.

“Askush nuk do të donte të jetonte pa miq edhe sikur të kishte të gjitha të mirat e botës”, kjo thënie nga Aristoteli asnjëherë nuk mund të ndryshohet, deshe apo nuk deshe, sepse është e vërtetë.

Ata na i mbanë afër dashuria, besimi, ndershmëria, respekti, pra miqtë krijohen me kalimin e kohës, por, me themelet e besnikërisë dhe respektit. Miqtë nuk kanë shtëpi për hipokrizi, tradhti, interes, mashtrime, imponime etj., por, që ne shtëpinë e tyre mjafton ngrohtësia e dashurisë dhe respektit.

Krijimi i një lidhje të ngushtë e deri tek njohja mirë me njeri tjetrin nënkupton miqësinë, pra një lidhje sociale bashkë me ndjenja dashurie të ndërsjella që ndodhë mes dy apo më shumë personave.

“Miqtë janë si vera, sa më e fortë aq më e mirë”, një gjë që na fal siguri dhe më shumë besim në vetvete .

Miqësi e vërtetë quhet ajo që zgjatë dhe mund t’i thuash tjetrit, ti nuk je si unë, bën mirë që je kështu siç je, sepse më pëlqen që je ndryshe nga unë. Andaj për miqtë kujdesu si për një lule, se po nuk u kujdese dhe nuk e ujite atë me ujë të pastër ajo vyshket…

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë. /KultPlus.com

“Prindërit duhet të bëhen miku dhe shembulli më i mirë për fëmijët”

Ese nga Lume Selmani

Keni dëgjuar për një ndryshim drastik fizik, psikik, apo emocional të fëmijës tuaj? Atëherë unë do të ju prezantojë me termin adoleshencë. Adoleshenca fillon me shfaqjen e pubertetit dhe ndërprerjen e rritjes se ndryshimeve në organet seksuale dhe karakteristikat si gjatësia, pesha, pjekuria e trurit. Në këtë fazë fëmijët ndeshen me disa emocione të cilat nuk i kanë takuar me parë, atëherë prindër bëhuni gati t’i kuptoni fëmijët tuaj. Unë mund t’ia dalë edhe vet, mos më trego mua, mos u përziej, janë vetëm disa fjalë që të rinjtë iu hasën prindërve te tyre. Iu duket sikur e tërë bota rrotullohet vetëm rreth tyre. Shfaqja e disa fluturave në stomak, të rrahurat e zemrës më të shpeshta, e gjithë vëmendja tek një person tjetër, këto janë shenjat e para që fëmija juaj po e simpatizon apo e dashuron dikën. Sipas një studimi të rinjtë kur janë në lidhje dashurie i gënjejnë prindërit e me disa justifikime të zakonshme si i lamë orët e mësimit për të shkuar në një ditëlindje, ose shkojnë në ekskursion por takohen me dashuritë e tyre. Prindërit e duhet te jenë shumë të vëmendshëm për të kuptuar se a janë në lidhje dashurie fëmijët e tyre duke i vërejtur se arrijnë gjithmonë në telefon, i eliminojnë aktivitetet për shkak të dashurisë, i reduktojnë miqtë e tyre, kanë shumë luhatje të humorit dhe qajnë shumë shpesh. Prindërit duhet të kuptojnë që fëmija i tyre po rritet dhe duhet të bëhen miku dhe shembulli më i mirë për ta sepse ne fund edhe prindërit e kanë kaluar po në këto faza. Një adoleshent thotë që takimet me të dashurën time janë shumë të shkurtra por ne bëjmë shumë gjëra. Është temë aktuale që adoleshentët më shumë lidhen jo pse duhen vetëm që djemtë dëshirojnë ta rrisin numrin e të dashurave dhe të bëjnë edhe marrëdhënie intime. Këto lidhje zgjasin 3 jave deri në 5 muaj, por duhet cekur se kemi lidhje shumë të forta dashurie të adoleshentëve që bëhet dashuria e parë dhe vetme e jetës. Adoleshenca është një periudhe në të cilën shfaqen disa eksperienca të reja, ku të rinjtë i provojnë ato. Termi droge dhe alkool janë shumë të popullarizuara, ata e provojnë drogën dhe alkoolin ndoshta që nuk janë të përmbushur në personalitetin e tyre. Droga po e rrënon shoqërinë, duke u bërë burim krimesh, duke na vrarë të rinjtë dhe të ardhmen tonë. Shpeshherë prindërit nuk bëhen të vetëdijshëm për rrezikun që u kanoset fëmijëve të tyre, shumë prindërve iu duket gjë normale kur fëmija i tyre konsumon alkool, dhe shumë shpejt ata kalojnë nga alkooli në drogë. Organizata Botërore e Shëndetësisë paraqet disa arsye bazë, pse adoleshentët mund të jepen pas drogave, ndihen të rritur dhe t’i marrin vet mendimet, duan t’i përshtaten shoqërisë, por rol kryesor ka edhe presioni i bashkë moshatareve, e bëjnë më të lehtë për të shkatërruar jetën e tij. Një i ri brazilian tha: prindërit e mi nuk flitnin asnjëherë për drogën, në shkollë mësuesit e përmendin drogën si një problem por jo të hynin në hollësia, pastaj i nxitur nga shokët ai e përdori drogën dhe kur deshi ta linte drogën ai u kërcënua nga shokët e tij. Po në anën tjetër pozitive mendoj që adoleshenca është mosha më e bukur sepse nisin hapat më të mëdha për një jetë të bukur, me ndihmën dhe mbështetjen e prindërve sepse miku më i mirë i një adoleshenti është prindi. Stina e adoleshencës ka shi, borë por edhe diell, ajo është e llojllojshme, mjafton ta gjejmë rrugën e duhur dhe të mos ndalim asnjëherë.

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë. /KultPlus.com

“Kosova po humbë pasurinë më bazike dhe të çmueshme që ka një shtet, njerëzit!”

 

Ese nga Flora Halimi

“Sa gjenerata krra-krra-krra u hodhën plepat krahë me krahë u plaken, linden ikën larg po se harruan atë prag”. Me vargjet e Dritëro Agollit në poezinë “Lejleku”, fatkeqësisht shohim realitetin e dhimbshëm që po vazhdon të na përcjell edhe në ditët e sotme. Është për të ndjerë keqardhje, që e gjithë kjo katrahurë fatkeqe po shkaktohet nga funksionarët e shtetit dhe mos përgjegjësia e institucioneve. A thua vallë si do të ndikojë i gjithë ky fenomen në shoqërinë tonë nëse ky trend edhe më tej vazhdon? Në një raport të dhënë për media, Agjencia e Punësimit e Republikës së Kosovës – APRK, tregon bilancin e migrimit në Kosovë, për vitin 2017 ishte -5,431 apo 0.30% e popullsisë rezidente. Për periudhën 2012-2017 vlerësohet se Kosova ka humbur 128,088 banorë apo rreth 7.15% e popullsisë së vendit. Indikatorët të cilët po ndikojnë direkt në migrimin e popullsisë janë: mungesa e vende të punës, arsimi jo cilësor, humbja e besimit në institucionet e drejtësisë etj. Pra, e gjithë arsyeja e ikjes mbështillet në synimin për jetë më të mirë. Pasojat që lënë këto migrime konsiderohen të jenë të mëdha dhe me peshë të rëndë. Ndër këto pasoja bëjnë pjesë: mungesa e kuadrove profesionale, mungesa e fuqisë punëtore si dhe ngecjet në shënimin e progresit me fusha të caktuara. Se migrimi e ka prekur dukshëm edhe arsimin tregojnë edhe ekspertët e arsimit nga “Kosovo Education Center” që tregojnë për rënien e numrit të nxënësve. “Krahas natalitetit në vitin shkollor 2008/09, 443.912 fëmijë kanë qenë të përfshirë në arsimin parauniversitar, ndërsa në vitin shkollor 2018/2019 ky numër ka rënë në 361.875 që paraqet zvogëlimin prej 22.6% brenda një dekade”. Nga kjo mund të themi se Kosova rrezikohet nga zbrazja e shkollave me nxënës si dhe mbyllja e tyre. Segment tjetër i rëndësishëm që prek migrimi është edhe fuqia punëtore e kualifikuar. Me një përmbledhje del se nga kjo dukuri po preken të gjitha kategoritë e shoqërisë si nxënësit, studentët, mjekët, arkitektët etj. Është e domosdoshme të ndërmarrim hapa të shpejtë në këtë drejtim, ngase Kosova po e humbë pasurinë më bazike dhe të çmueshme që ka një shtet, njerëzit! / KultPlus.com

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë.

“Hajt se veç vajzë është”

Ese nga Getoar Gashi

Po e filloj esenë me këtë nëntitull që e kam shkëputur prej një blogu S’bunker. Ndoshta për shumicën e lexuesve kjo thënie duket qesharake, por për fat të keq është një e vërtetë e hidhur.
Pabarazia gjinore ka ekzistuar gjithmonë dhe vazhdon të jetë e pranishme edhe në ditët e sotme. Faktikisht njerëzit lindin njësoj dhe rrjedhimisht ashtu do të duhej të vazhdohej jeta edhe më pas. Por në momentin që kuptohet gjinia e fëmijës, gjërat ndryshojnë tërësisht.
Si dukuri negative vërehet në shumë vende të botës, por natyra kosovare sikur është më e pamëshirshme ndaj viktimave të këtij fenomeni. E kur themi viktima, është fjala pikërisht për gruan. Për këtë gjë, burim kryesor mund të konsiderohet shoqëria patriarkale që ka mbizotëruar kohë të gjatë në shoqërinë tonë. E si rezultat i kësaj shoqërie, ballafaqohemi edhe me problematikën e raportit ndër breza. Me këtë mund të kuptojmë që dallimi në mes të vajzave dhe djemve fillon që nga planet e prindërve për ta, duke u bazuar në idenë që “vajzat janë për shtëpi të huaja” dhe nga këtu konsiderohet si qytetare e dorës së dytë.
Po lindi vajza e dytë në familje, lëre që nuk do të ketë urim për lindjen e fëmijës, por edhe do të ngushëllohesh.
Mund të tingëllojë ekstreme por në Kosovë, djali në raport me vajzën gëzon mbështetje me të madhe të prindërve, sa i përket investimit financiar dhe moral. Nga kjo rezulton që për vajzën kosovare, edukimi dhe karriera janë gjithmonë një hap më prapa se sa për djemtë. Madje ekziston mendimi që kapaciteti për sukses profesional varet nga gjinia.
Si problematikë tjetër mund të konsiderohet ndarja e trashëgimisë mes fëmijëve. Sipas disa kërkimeve, një përqindje e vogël e grave trashëgojnë pasurinë në mënyrë të barabartë me vëllezërit. Disa prej tyre heqin dorë nga trashëgimia familjare duke u lënë pjesën e tyre vëllezërve, e disa as që mund të heqin dorë sepse mundësia për trashëgimi nuk i është dhënë fare. Si arsyetim i gjithë kësaj, konsiderohen zakonet të cilat burojnë nga Kanuni i Lekë Dukagjinit. E gjithë kjo, në praktikë, do të thotë diskriminim i gruas në familje dhe si rrjedhojë, gruaja detyrohet të fillojë gjithçka nga zero, pa asnjë mbështetje, në mënyrë që të arrijë qëllimet e saj ose e kundërta, të jetë e varur financiarisht gjithmonë nga dikush tjetër, e në shumicën e rasteve nga bashkëshorti. Pra, gjithmonë një hap prapa, sepse edhe në këtë rast gruaja shihet në disavantazh kundrejt burrit, pasi që burri ka trashëgimi nga familja e tij.
Pabarazia mund të haset edhe në zgjedhjen e profesionit. Disa punë të caktuara janë pothuajse të ndaluara për gratë, kështu duke bërë ndarje të punëve në bazë të gjinisë.
Por në raste ekstreme, gruaja nuk lejohet të punoi në profesionin e saj sepse duhet të kujdeset për fëmijët dhe shtëpinë. Por në të njëjtën kohë, edhe burrat apo djemtë hezitojnë të kryejnë punë të caktuara, duke mos marrë në konsideratë fare dëshirën apo talentin për atë punë dhe vetëm për arsye të mentalitetit të shoqërisë sonë.
Pra si përfundim pabarazia gjinore është luftuar gjithmonë dhe vazhdon të luftohet, por për të vërejtur rezultat më të theksuar, duhet që të kemi një edukatë të shëndoshë që në fëmijëri, nga familja, e duke u zgjeruar kështu edhe në shoqëri. /KultPlus.com

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë.

“Loti i të varfërit, plagë për shoqërinë”

Ese nga Rigona Sefa

Më thuaj, si mund të jetosh në paqe kur vendi ynë është i mbushur përplot me njerëz që janë të ulur në qoshe të trotuareve duke kërkuar lëmoshë për të mbajtur shpirtin gjallë?

A mundet ndërgjegjja juaj të jetë e qetë kur një njeri i moshës tënde jeton në mjerim e i nëpërkëmbur nga jeta?

Kjo pjesë e shoqërisë çdo ditë e përjeton tmerrin më të madh që mund ta përjetojë një njeri, e këtë gjë ne nuk e dimë sepse nuk e kemi përjetuar. Pra varfëria është gjendje në të cilën mungon një sasi e caktuar jetike e pasurisë materiale e përveç kësaj mungon edhe pjesa më e rëndësishme që mund ta plotësojë një njeri siç është lumturia. Shkaqet që na sjellin deri tek kjo mungesë si shpirtërore ashtu edhe materiale janë të ndryshme si p.sh: padrejtësia e një sistemi social, papunësia, korrupsioni, krimi i organizuar ekonomik e shumë e shumë faktorë të tjerë…

Më së miri këtë varfëri që ka kapluar vendin tonë mund ta dëshmojnë statistikat në të cilat sipas AKS ( Agjencisë kosovare për statistika) në bashkëpunim me Bankën Botërore në vitet 2012-2017 rezulton se 18% e popullsisë janë nën kufirin e varfërisë ndërsa 5.1% nën kufirin e varfërisë së skajshme. Por çfarë mund të bëjmë ne si shoqëri për ta zbutur varfërinë ndonëse nuk mund ta zhdukim tërësisht atë?

Një ndër metodat më të mira për uljen e varfërisë është integrimi dhe arsimimi i këtyre fëmijëve në shoqërinë tonë, sensibilizimi i shoqërisë për t’iu japur shpresë me ndihmën tonë këtyre familjeve që njohin vetëm dëshpërim, lotë e frikë për të ardhmen.

Në vendin tonë shumica e këtyre personave janë të përbuzur e të fyer, e ne si shoqëri duhet ta parandalojmë këtë sepse një gjë e tillë mund të shpie deri tek vetëvrasja. Atëherë, pse ne të mos e bëjmë ndryshimin, të zhdukimin pabarazinë e t’i trajtojmë të gjithë njëjtë pavarësisht mjeteve monetare që ata posedojnë. Atëherë pse ne të mos bëjmë diçka që një fëmije t’i ndalen lotët e t’i kthehet buzëqeshja e humbur me vite, një nëne e një babai t’i ndalen dhimbjet që iu ushtrojnë trysni çdo mëngjes kur hapin sytë e çdo mbrëmje kur dëshirojnë të flenë mbi lagështirën që shkakton sëmundje.

Ejani, të gjithë së bashku të bëjmë një familje të frymoi lirshëm e pa frikë për të ardhmen, t’i ndihmojmë për realizimin e ëndërrave të tyre që është dëshira e madhe për një kulm mbi kokë e stomakun të mbushur plotë.

“Shumë persona flasin për të varfërit, por pak flasin me ta” – Nënë Tereza /KultPlus.com

Kjo ese ishte në mesin e dhjetë eseve në kuadër të punëtorisë “Pen For Culture” organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Amasada Amerikane në Kosovë.

Mes emocioneve, u përmbyll nata finale me leximin e dhjetë eseve në ‘Pen for Culture’

Aktivitetet e mirëfillta me gjeneratat e reja konsiderohen të pakta në vendin tonë, por organizata joqeveritare “ProPlus”, me mbështetje të Ambasadës Amerikanë në Kosovë, kanë bërë një hap të rëndësishëm në këtë aspekt. Punëtoria “Pen For Culture” që për qëllim kishte fuqizimin, paqen, socializimin dhe punën ekipore nëpërmjet artit, po del të jetë një projekt me ndikim të madhe tek të rinjtë. Përveç kreativitetit të tyre, përmes kësaj punëtorie ata kanë arritur të nxisin mendimin kritik gjë që do të ju shpërbejë në shumë dimensione të jetës në të ardhmen, shkruan KultPlus.

Në këtë fazë të dytë të projektit, “Pen For Culture” mblodhi dhjetë të rinj të moshës nga 13 deri në 18 vjeç të cilët kishin talent në të shkruar, ese.

Punëtoria u mbajt për tre ditë radhazi në Resortin “Ujëvara e Drinit” në Radac, në një ambient të mrekullueshëm ku të rinjtë e kishin në ‘’ndihmë’’ edhe natyrën për të nxjerrë më të mirën nga vetja.

Nën mbikëqyrjen e profesoreshën universitare, Vjosa Sadriu – Hamiti, secili kishte përzgjedhur një temë që duhej trajtuar me patjetër e këto tema ata erdhën mbrëmë t’i shpalosin para familjarëve e publikut që po i priste në KultPlus Caffe Gallery.

Ndonëse ende të rinj, emocionet padyshim që ishin prezente te ta. Por shpejt ato i mbyten për të marrë guximin që të dalin para publikut e të shprehin përmes fjalës së shkruar: emocionet, shqetësimit e kërkesat e tyre që nuk janë të pakta në këtë moshë komplekse për njeriun.

Nën moderimin e Arbër Selmanit, nisi kjo mbrëmje e cila shpalosi shumë emocione. Selmani që në hapje dha një pasqyrë rreth këtij projekti e tutje ftoi organizatoren e këtij projekti, Ardianë Pajazitin për një fjalë rasti.

Pajaziti, përshëndeti të gjithë të pranishmit, me theks të veçantë të rinjtë sfidues, që sipas saj janë me fat që janë trajnuar në këtë zhanër nga një doktor shkence, siç është Vjosa Sadriu – Hamiti.

“Në gjithë këtë trajnim padyshim një rol të madh ka pasur edhe profesoresha Vjosa Sadriu – Hamiti, e cila ka mësuar të rinjtë për formën e të shkruarit një ese, qasjen kritike, si dhe transmetimin e emocioneve nga të rinjtë”.

Ndërsa profesoresha Vjosa Sadriu Hamiti tha se është shumë e lumtur që ka pasur rastin të mësojë nxënës kaq të talentuar të cilët vijnë nga komuna të ndryshme si dhe falënderoi KultPlus-in për mundësinë dhe respektin. Ajo gjithashtu u shpreh se këta nxënës tashmë e kanë një bazë se si duhet t’i qasen një eseu.

Teksa fjalë nga më të mirat u thanë për këta të rijnë, aty vetëm sa po rritej doza e përgjegjësisë dhe emocionet e daljes para publikut. Këtë emocion, e para e theu pjesëmarrësja Lume Selmani e cila fillimisht para të pranishmëve u shpreh jashtëzakonisht falënderuese për këtë mundësi që i është dhënë, duke potencuar që kjo ka qenë një punëtori ku përveç që kanë marrë mësime, kanë krijuar shoqëri e tani po provojnë të shpalosin emocionet, kërkesat e shqetësimet e tyre edhe para publikut.

Nën tingujt e kitarës së Endrit Rexhepit, esetë e pjesëmarrësve: Lumnije Selmani, Rigona Sefa, Lorik Spahiu, Getoar Gashi, Edit Cena, Zyhrije Salihu, Dritë Shala, Albina Osmani, Arlinda Hajdaraj dhe Flora Halimit, derdhën plot emocion.

Adoleshenca, familja, varfëria, pabarazia gjinore, ngrohja globale, pozita e gruas në shoqëri e minoritetet, ishin vetëm disa nga temat që u shpalosën në këtë mbrëmje.

E të rinjtë mbetën me shpresë që kanë arritur të shpalosin shqetësimet e moshës së tyre kritike, ndërsa prindërit e pranishëm u njoftuan me një botë tjetër të fëmijëve e ndoshta edhe mësuan shumëçka nga ta.

Pas leximit të të gjitha eseve, moderatori Selmani falënderoi të gjithë për pjesëmarrjen, të rinjve suksese dhe njoftoi se KultPlus nuk do të ndalet me angazhime të tjera në të mirë dhe për kulturën e artin.

Në fund, nën tingujt e muzikës së artistit Endrit Rexhepi, të rinjtë u argëtuan me muzikë e vallëzim, duke u shoqëruar me pije e ushqim. /KultPlus.com

U mbajt dita e parë e aktivitetit “Pen for Culture”, me qëllim fuqizimin e të rinjve

Në ambientet e hotel “Ujëvara e Drinit” në Radac të Pejës, po zhvillohet punëtoria “Pen for culture”, organizuar nga OJQ “ProPlus” dhe mbështetur nga Ambasada Amerikane në Kosovë.

Fokusi i shoqërisë është tek të rinjtë, aty ku edhe shihet e ardhmja e shtetit, dhe kjo punëtori ka pikërisht këtë qëllim, t’i aftësoj të rinjtë për t’i parë gjërat nga prizmi kritik.

Kjo punëtori specifikisht drejtohet tek eseu, dhe nën mbikëqyrjen e profesoreshës Vjosa Sadriu-Hamiti të rinjtë e moshës 13-18 vjeç do t’i shpalosin talentet e tyre në shkrimin e esesë për tema të rëndësishme të shoqërisë sonë me të cilat përballen vet ata.

Punëtoria e filluar sot do të zgjas deri më 26 janar kur edhe do të bëhet përmbyllja treditore e këtij aktiviteti me një mbrëmje ku pjesëmarrësit do t’i lexojnë esetë e tyre si dhe do të ketë muzikë live në kafenenë “KultPlus Caffe Gallery”, të dielën.

Ngjarja është e hapur për të gjithë. /KultPlus.com

Mbyllet thirrja e parë e punëtorisë “Pen For Culture” me ekspozitë dhe tinguj muzikor në KultPlus Caffe Gallery

Qendrim Badalli

Sot në orën 14:00 grupi i të përzgjedhurve për punëtorinë “Pen For Culture”, në fushën e pikturës, u nisën nga Prevalla për në Prishtinë ku kishin qëndruar tri ditë në kuadër të këtij projekti të impelemtuar nga ProPlusi dhe të financuar nga Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, shkruan KultPlus.com

Të njëjtit do të mblidheshin përsëri sonte në orën 19:00, për t’i prezantuar punimet e tyre në një ekspozitë të përgatitur enkas për ta në hapësirën e KultPlus Caffe Gallery. E gjithë mbrëmja e sotme u përcoll nën performacën e shkëlqyer të Plator Gashit, i cili dhuroi atmosferë argëtuese gjatë gjithë kohës.

Në një fjalë rasti, drejtoresha e KultPlus-it, Ardianë Pajaziti, ka falënderuar të gjithë ata që kanë kontribuar në realizimin e këtij projekti.

“Faleminderit të gjithë të rinjve dhe prindërit e tyre që i kanë besuar këtij projekti tonë që për tri ditë ta realizojmë këtë punëtori së bashku me Zake Prelvukaj”.

Tutje, ajo ka falënderuar financuesit e projektit si dhe ka folur shkurt edhe për thirrjen tjetër.

“Projekti është financuar nga Ambasada e SHBA -së në Kosovë, të cilit i falënderojë shumë, dhe është implementuar në kuadër të organizatës joqeveritare ProPlus në bashkëpunim me KultPlus-in. Pas kësaj ekspozite ne do ta hapim thirrjen për ese”.

Në fund, Pajaziti ka falënderuar edhe profesoreshën  Prelvukaj.

“Unë dua ta falënderoj jashtë mase edhe Zake Prelvukaj që ka besuar tek puna jonë, tek puna e këtyre të rinjve. Shpresoj se të gjithë keni kaluar shumë mirë”, ka thënë ajo.

Profesoresha universitare, Zake Prelvukaj, e cila ka qenë drejtuesja e kësaj punëtorie ka folur për përshtypjet e saj për të rinjtë në këtë projekt.

“Pata rastin të takojë fëmijë të cilët, me vizionin që kanë do të rrugëtojnë shumë gjatë. Fëmijë shumë të mençur, që kishin me dhënë kritika por edhe që pranonin kritika”.

Ajo më pas ka përshkruar edhe punimet e tyre në aspektin profesional artistik.

“Asnjëri nga punimet nuk është i njëjtë. Asnjëri nuk i përket artit statik, asnjëri nuk i përket artit jo filozofik, asnjëri nuk e ka marrë artin vetëm për ta paraqitur një lule”, ka thënë Prelvukaj, e cila, fjalën e ka mbyllur me një falënderim të veçantë për KultPlus-in.

“Faleminderit të gjithëve, faleminderit edhe KultPlus-it që bënë aktivitete të shkëlqyera dhe për vetëdijesimin për mos harrimin e kulturës sonë, trashëgimisë kulturore, dhe që bënë një lidhje mes të kaluarës së tashmes dhe na tregon rrugën për të ardhmen kah të shkojmë”.

Erika Arllati, njëra nga të rejat pjesëmarrëse në këtë punëtori, ka shprehur përshtypjet e saj si dhe ka folur për dallimin e këtij organizimi nga organizimet tjera ku ajo ka qenë më parë.

“Dallimi i këtij organizimi nga organizimet tjera është se në ata organizime ku unë kam qenë më herët kanë qenë më të ftohta, ku nuk ke qenë krejt në rregull me veten, përderisa kjo ka qenë ma e ngrohtë, prej nxënësve, prej profesoreshës, prej organizatorëve dhe ka qenë një eksperience shumë ma e lezetshme për dallim nga eksperiencat e tjera që kam pasur”.

Lemane Muriqi, nëna e Jonlia Muriqit, njërës nga pjesëmarrëset në këtë punëtori ka treguar për aplikimin e vajzës së saj.

“Më ka pëlqyer fillimisht mënyra se si është bërë aplikimi, pra ka qenë aplikim i hapur. Kur vajza ime morri përgjigjen pozitive ka qenë një dhurata shumë e madhe, një befasi që na ka pëlqyer qysh në fillim kur kemi kuptuar se do të realizohet përmes KultPlus-it, në të cilin kemi besim shumë, dhe ishte fat i mirë që pjesë e kësaj punëtorie ka qenë profesoresha Prelvukaj”.

Pas përfundimit të thirrjes së parë në fushën e pikturës, thirrja e dytë do të jetë në fushën e eseve dhe Redaksia e KultPlus-it do të ketë kënaqësinë që të vazhdojë edhe më tutje me realizimin e projektit “Pen For Culture”.

Ky projekt është financuar nga Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë.

U mbajt dita e dytë e “Pen For Culture”, pjesëmarrësit e vlerësojnë si eksperiencë të jashtëzakonshme


Qendrim Badalli
Fotografitë: Nok Selmani


Projekti i ProPlus-it, “Pen For Culture” në fushën e pikturës ka vazhduar mbarëvajtjen edhe sot në Prevallë, me grupin e zgjedhur të të rinjve dhe të drejtuar nga profesoresha universitare, Zake Prelvukaj, shkruan KultPlus.com

Njëjtë si edhe dje, grupi i të rinjve ka treguar një interesim shumë të madh për ta shprehur kreativitetin e tyre dhe për t’i zhvilluar edhe më shumë aftësitë e tyre profesionale. Ata janë njohur edhe më shumë mes vete dhe krahas punës artistike që po bëjnë po mbizotëron edhe një atmosferë shumë e mirë miqësore dhe bashkëpunues.

Drejtoresha e KultPlus, Ardianë Pajaziti, duke komentuar mbarëvajtjen e këtij projekti ka thanë se ky trajnim është një mundësi shumë e mirë për këta të rinjë.

“Mendoj që për këta pjesëmarrës që janë në këtë punëtori të organizuar nga ProPlusi dhe me trajnerën Zake Prelvukaj, është një mundësi shumë e mirë që do të thotë se pavarësisht se nesër çfarë drejtimi do të marrin, përmes kësaj punëtorie janë duke e marrë një eksperiencë shumë të madhe”.

Tutje, Pajaziti ka vlerësuar dhe falënderuar Ambasadën e ShBA-së për mbështetjen financiare të këtij projekti.

“Ne jemi shumë falënderues ndaj Ambasadës së Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, për mbështetjen e projektit tonë “Pen For Culture”. Mendoj që ideja e projektit, tema si është trajtuar dhe ajo se çfarë ne kemi ofruar në projekt ka qenë shumë e rëndësishme për ta siguruar mbështetjen e tyre”.

Diella Valla, njëra nga pjesëmarrëset në këtë punëtori e ka vlerësuar lartë organizimin e këtij aktiviteti.

“Mendoj se ky organizim është një nga organizimet më të mira që kam mundur unë të shoh. Në këtë punëtori secili prej neve ka mundur që ta shpreh kreativitetin përmes artit, në këtë rast në fushën e pikturës. Kam shumë dëshirë që të ketë edhe më shumë organizime të tilla. Unë kam qenë edhe në organizime të tjera, megjithatë ky është një prej më të mirëve sepse çdo gjë është në nivelin e vet”.

Tutje, ajo ka zgjedhur fjalë të mira edhe për profesoreshën Zake Prelvukaj.

“Cilido prej nesh, çfarëdo teme që e ka marrë e ka zhvilluar me profesionalizëm duke e marrë parasysh se me ne e kemi pasur profesoreshën Zake Prelvukaj, që na ka dhënë shumë udhëzime gjatë gjithë kohës”.

Azra Boshnjaku, një tjetër pjesëmarrëse në këtë punëtori, ka shprehur emocionet e saj për përzgjedhjen dhe qëndrimin këtu.

“Meqë arti dhe piktura janë pjesë e rëndësishme e jetës sime, kisha vendosur që të aplikojë për këtë organizim. Pranimi im në këtë punëtori është një nga lajme më të mira që kam marrë deri tani. Unë jam shumë e gëzuar që jam këtu”.

Teksa e ka mbyllur prononcimin me një frymë optimiste për të ardhmen.

“Kjo ka qenë hera e parë që jam pjesë e një organizimi të tillë dhe shpresoj të mos jetë hera e fundit. Jam motivuar shumë që të pikturojë, jam duke kaluar kohë të mrekullueshme”.

Aulona Zullufi, ka qenë një pjesëmarrëse tjetër që ka folur për këtë projekt teksa edhe ajo ka vlerësuar profesoreshën Zake Prelvukaj për punën e saj me ta.

“Deri më tash ky projekt më ka lënë përshtypje shumë të mira, sepse më ka ndihmuar shumë që me ndihmën e profesoreshës Zake Prelvukaj ta zhvillojë imagjinatën dhe profesionalitetin tim, ajo po na motivon shumë gjatë gjithë kohës”.

Zullufi, njëjtë si pjesëmarrësit tjerë në këtë punëtori shpreson të jetë prapë pjesë e aktiviteteve të ngjashme.

“Kjo është hera e parë që po marrë pjesë në një trajnim të tillë për të cilin jam shumë e kënaqur, kisha dashur që edhe në të ardhmen të jem pjesë e projekteve tjera të ndryshme”. / KultPlus.com

Ky projekt është financuar nga Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Ekspozita “Pen For Culture” hapet ditën e dielë ne KultPlus Caffe Gallery

Të dielën më datë 10 nëntor, në kuadër të puntorisë ”Pen for Culture”, organizohet ekspozitë në ambientin e KultPlus Caffe Gallery, me punimet e realizuara nga pjesëmarrësit e kësaj puntorie, shkruan KultPlus.

”Pen for Culture” është një projekt i cili është organizuar nga Organizata Joqeveritare ”ProPlus” në bashkëpunim me Ambasadën Amerikane në Kosovë, projekt ky që ka për qëllim fuqizimin, paqen, socializimin dhe punën ekpiore nëpërmjet artit.

Në këtë projekt marrin pjesë kryesisht të rinjtë prej moshës 13 deri në 18 vjeç, të cilët e duan dhe e praktikojnë artin, ku e pranishme do të jetë edhe artistja Zake Prelvukaj

Artistëve të rinj u është mundësuar qëndrimi tre ditorë në malet e Prevallës, ku gjatë qëndrimit të tyre do të kenë mundësi t’i realizojnë punimet e tyre, të cilat do të zënë vend në ekspozitë.

Ekspozita do të hapet në ora 19:00. /KultPlus.com