Henrietta Rae, piktorja e parë që sfidoi me shpirtin krijues dhe penel epokën viktoriane

Nga Albert Vataj

Gruaja në art, ashtu si kudo tjetër, pati ëndrra, por luftoi ngadhënjyeshëm për të fituar.

Edhe Henrietta Rae mundi t’ia dilte sfidueshëm për të zënë një vend nderi në traditë britanike të pikturës.

Henrietta Emma Ratcliffe Rae u lind më 30 dhjetor 1856. Ajo ishte një piktore britanike e epokës së vonë viktoriane, e specializuar në tema klasike, alegorike dhe letrare.

Henrietta Rae u lind në Londër, nga Thomas Burbey Rae, një nëpunës civil dhe Ann Eliza Rae një muzikante që kishte qenë studente e Felix Mendelssohn. Ajo kishte tre vëllezër dhe tre motra.

Rae filloi zyrtarisht të studionte artin në moshën trembëdhjetë vjeç, duke u arsimuar në Shkollën e Artit Queen Square, Shkollën e Artit të Heatherley (si nxënësja e parë femër e shkollës) dhe në Muzeun Britanik. Rae thuhet se aplikoi në Akademinë Mbretërore të Arteve të paktën pesë herë përpara se të fitonte përfundimisht një bursë shtatëvjeçare. Mësuesit e saj atje përfshinin Sir Lawrence Alma-Tadema, i cili pati ndikimin më të fortë në punën e saj të mëvonshme, si dhe Frank Dicksee dhe William Powell Frith.

Në viti 1884 ajo u martua me piktorin dhe shokun student të Akademisë Mbretërore Ernest Normand, por mbajti mbiemrin e saj të vajzërisë – një zgjedhje e konsideruar e pazakontë në atë kohë – sepse ajo tashmë kishte filluar të krijonte reputacionin e saj si artiste, duke qenë një ekspozuese e shpeshtë në Akademinë Mbretërore vjetore. Rae dhe Normand jetonin në Holland Park, rezidenca e shumë artistëve të tjerë të asaj kohe. Vizitorët e shpeshtë përfshinin Leighton, Millais, Prinsep dhe Watts. Megjithatë, vëmendja nuk ishte gjithmonë e mirëpritur. Në kujtimet e saj, Rae përshkroi qëndrimet dhe sjelljet mbizotëruese të disa prej artistëve më të vjetër. Në një rast të tillë, Prinsep zhyti gishtin e madh në bojë blu kobalti dhe shënoi një nga fotot e Rae. Në shenjë hakmarrjeje, Rae “rastësisht” dogji kapelën e tij në sobën e saj.

Rae dhe Normand udhëtuan në Paris në 1890 për të studiuar në Académie Julian me Jules Joseph Lefebvre dhe Jean-Joseph Benjamin-Constant. Në vitin 1893, ata u transferuan në Upper Norwood, në një studio që ishte ndërtuar me porosi për ta nga babai i Normandit. Çifti kishte dy fëmijë, një djalë (lindur në 1886) dhe një vajzë (lindur në 1893).

Rae ekspozoi punën e saj në Pallatin e Arteve të Bukura dhe në Ndërtesën e Gruas në Ekspozitën Kolumbiane të Botës 1893 në Çikago, Illinois.

Rae ishte një mbështetëse e feminizmit dhe të drejtës së votës së grave. Në 1897 Rae organizoi një ekspozitë të punës së artisteve femra për Jubileun e Mbretëreshës Viktoria.

Ajo vdiq më 26 janar 1928 në Upper Norwood.

Shuhet piktorja e njohur Kocibelli Turtulli

Shuhet në moshën 80 vjeçare piktorja e njohur korçare Krisanthi Kocibelli Turtulli.

Gazetarja Lorena Kodra bën me dije për BalkanWeb se piktorja vuante nga një sëmundje e rëndë ndërsa lajmin e hidhur e kanë ndarë familjarët e saj.

Rreth 3 muaj më parë Krisanthi Kocibelli Turtulli erdhi shumë afër publikut artëdashës korçar me një ekspozitë të veçantë, si një kujtim nga familjarët me punimet e realizuara ndër vite nga 80 vjeçarja./balkan web/KultPlus.com

Emilie Preyer, magjistarja e natyrës së qetë

Natyra e qetë, ku dominojnë frutat janë një arritje e të magjishmes përmes penelit. Gjithçka në atë që mëkon këto fotografim joshës të frutave dhe jo vetëm, tregon për një punë delikate dhe një finesë e admirueshme.

Ngjyrat dhe drita, tonet dhe subjekti duket se nuk ndryshojnë dukshëm nga një punë në tjetrën, por ajo që të befason është ëndja që të rrëmbën në kërshëri rendëse në këtë pranverë të begatë të jetësimit të saj në tablo. Emilie Preyer, u lind më 6 qershor 1849 në Dusseldorf , vdiq më 23 shtator 1930.

Piktura e Emilie Preyer i përket Shkollës së Dusseldorfit dhe në vetvete ky shtresim estetik qaset të përafrojë jetën dhe penelata e kësaj gruaje e ka sjellë atë përsosmërisht duke aplikuar me mjeshtëri teknikën e realizimit. Fati i keq i të qenit grua nuk mundi ta vriste ëndrrën e saj për pikturën. Nën drejtimin dhe shembullin e babait ajo kishte përfunduar trajnimin dhe përvetësimin e sekreteve të telajos, penelit dhe ngjyrave në gjysmën e kohës së përcaktuar. Si në shumë vende edhe në vendlindjen e piktores së ardhme, për gratë studimet universitare ishin një “mollë e ndaluar”. Po i ati duke pikasur talentin e të bijës dhe duke shfrytëzuar autoritetin e tij arrin ta përfshojë të bijën në një trajtim universitar jozyrtar në Akademinë Mbretërore të Arteve në Dusseldorf.

Gjatë periudhës 1866-1867 ajo do të përvetësonte dijet e artit të telajos nga Heinrich Mücke dhe peizazhiti, Hans Fredrik Gudemësuar. Ekspozita e parë e pikturave të Emilie Preyer do të niste rrugëtimin e ballafaqimit me artëdshësit në vitin 1866 në dyqanin e Artit “Bismeyer & Kraus” dhe galerinë e Eduard Schulte, për të vazhduar më pas me të tjerë sfida të prezantimit në Berlin, Dresden dhe Dusseldorf. /albertvataj/ KultPlus.com