Unë ngrihem përsëri

Poezi nga Maya Angelou

Shqipëruar nga: Rudi Pobrati

Mund të gëzohesh se po më braktis,
Se nga dhimbja e gjitha po mpihem
Ti mendon se po më shkel me këmbë,
Por si pluhur, unë përsëri do ngrihem.

Te shqetëson kryelartësia ime?
Ç’gjë të shkaktoi, papritur mërzinë?
Se unë rri sikur kam puse me nafte,
Që burojnë aty poshtë në kuzhinë?

Njësoj si dielli, njësoj si hëna
Në baticat në harmoni
Njësoj si shpresa që çohet lart,
Unë do ngrihem përsëri.

Dëshiroje të më shihje të thyer,
Me kokë të ulur e sy me lot,
Me supe varur si lule thare,
Grua e mjere qe një fjale se thotë?

Mos të lëndon krenaria ime,
Mos ndoshta kujton se po lajthis,
Se qesh sikur kam miniera ari,
Atje prapa, në oborrin e shtëpisë?

Mund të më qëllosh me fjalët e tua,
Mund ti plagosësh sytë e mi,
Mund të më vrasësh me urrejtjen tënde,
Por njësoj si era do ngrihem përsëri.

Brengosesh se jam e bukur, seksi,
Pse të kapi papritur habia?
Se unë eci sikur kam diamante
Aty ku takohen kofshët e mia?

Nga kasollet e turpit të historisë
Unë ngrihem
Nga e kaluara e hidhur, mes bukurisë
Unë ngrihem;
Jam ujëvarë e lartë, e zezë freskuese,
Po fryhem e derdhem po aq tmerruese.

Duke lënë pas frikën e natës se gjatë
Unë ngrihem
Në një agim mrekullisht të qartë
Unë ngrihem
Duke bartur dhuntitë e të pareve të mia
Jam ëndrra dhe shpresa e skllaves për liri
Unë ngrihem përsëri,
përsëri ngrihem
Ngrihem përsëri!/KultPlus.com

“Kur bien pemët e mëdha” poezi prekëse nga Maya Angelou

“Kur bien pemët e mëdha” është një nga poezitë më prekëse të autores Maya Angelou. Shkrimtarja trajton ndryshimet që ndodhin dhe pasojat që sjell largimi nga jeta i një personi të dashur për ne. Poezia nga vargu në varg nis të bëhet më e fuqishme. Mund të ndihet dhimbja dhe mllefi që dëshiron autorja të shprehë përmes kësaj poezie, sidomos në vargjet: “Kur vdesin shpirtrat e mëdhenj, pas njëfarë kohe çerdhon paqja. Ngadalë dhe gjithmonë. Në mënyrë të parregullt”.

“Kur bien pemët e mëdha”

Shkëmbinjtë në distancë, kodrat rrëqethen
Luanët ulen poshtë
Në lëndina të gjata.
Edhe elefantët madje,
Rendin pas sigurisë.
Kur bien pemët e mëdha
Në pyje
Gjërat e vogla tërhiqen në heshtje
Shqisat e tyre
Gërryhen përtej frikës.
Kur vdesin shpirtrat e mëdhenj
Ajri rreth nesh bëhet
I lehtë, i rrallë, steril.
Ne marrim frymë shkurtimisht,
Sytë tanë, shikojnë
Shkurtimisht
Me një qartësi të dhimbshme
Kujtesa jonë papritur mprehet
Heton
Gërmis fjalët e mira
Të pathëna
Ecjet e premtuara
Që s’u bënë kurrë…
Shpirtrat e mëdhenj vdesin dhe
Realiteti ynë, i lidhur me to
Ndahet prej nesh.
Shpirtrat tanë
Varen nga natyra e tyre
Tani tkurren, fishken.
Mendjet tona, të formuara
Dhe informuara nga rrezatimi i tyre
përmbysen.
Ne nuk jemi dhe aq të çmendur
Por të nënshtruar ndaj injorancës së pashqiptuar
Të shpellave të terrta, të ftohta.
Dhe kur vdesin shpirtrat e mëdhenj
pas njëfarë kohe çerdhon paqja
Ngadalë dhe gjithmonë
Në mënyrë të parregullt.
Hapësira mbushet me
një lloj vibrimi elektrik.
Shqisat tona, të restauruara
Që nuk do të jenë më kurrë të njëjtat
Na pëshpërisin.
Ato ekzistonin. Ato ekzistonin.
Ato mund të jenë. Të jenë dhe të jenë më mirë
Sepse ato kanë ekzistuar. /bota.al/ KultPlus.com

Fillikat

Poezi nga Maya Angelou

Shtrirë, duke menduar
Mbrëmë nëpër natë
Si t’ia gjej shpirtit tim një shtëpi
Ku uji etje nuk të jep
Dhe feta e bukës s’është gur i thatë
Unë dola me një përfundim
Dhe mendoj se nuk gaboj
Askush
Bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat

Fillikat, krejt fillikat
Askush, bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat.

Na janë do milionierë
Me para që nuk i përdorin dot kurrë
Gratë e tyre shtrigula vijnë vërdallë
Fëmijët e tyre këndojnë këngë bluz
Ata kanë marrë mjekë që kushtojnë
T’ua kurojnë zemrat gurë të thatë.
Por askush,
Bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat.

Tash nëse më dëgjon mirë
Unë të tregoj çfarë vetë di
Retë e stuhisë po bëhen bashkë
Era tashi po fryn e fryn
Raca njerëzore po vuan pa masë
Dhe unë nuk po ndjej ankim,
Pse askush
Bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat.

Fillikat, krejt fillikat
Askush, bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat.

Përktheu: Skënder BuçpapajKultPlus.com

Burrat

Poezi nga Maya Angelou

Kur isha e re, kisha dëshirë me kqyrë mbas perdesh
si burrat ecnin nalt e poshtë n’rrugë.
Burra pijanecë, burra të moshuem, burra të rij,
e të mprehtë si mustardë.
I kundroja.

Burrat gjithmonë shkojnë diku.
Ata e dinin që isha diku mbas perdesh.
Pesëmbëdhjetë vjeçe e vdekun për ta.
Poshtë dritares time, ata ndalnin hapat,
me supet e tyne të ngrituna si gjokse vajzash t’reja
n’sa fundet e xhaketave u lkundeshin mbas të ndenjunash.
Burrat.

Nji ditë kanë me na mbajtë në pllambë të duerve të tyne,
ambël, a thue se jena t’fundmet voe të freskta të kësaj bote
e mandej,
ata kanë me na shtrëngue pak. Veç pak.

E ai shtrëngim i parë asht i ambël.
Nji përqafje e shpejtë.
E butë në qenien tande të pambrojtun.
Edhe pak.
E fillon lëndimi…

Nxjerr jashtë një buzëqeshje çka shklet përreth frikës.
Kur ajri zhduket, mendja jote plasë,
shpërthen me gjëmime, rrufeshëm,
njashtu si kryet e shkrepses në kuzhinë,
e coptueme,
e langu jot rrjedh midis gjunjve të tyne.
Ua ndyn këpucët.

Kur bota kthen vedin mbarë e mbrapshtë
e shija mundohet me u kthye në gjuhë,
trupi yt asht mbyllë me rropamë
përgjithmonë.

Dhe s’ka ma cilës për të.
Mandej dritarja hapet e plotë para mendjes tande.
Fill përtej luhatjes së perdeve, burrat ecin.
Duke dijtë diçka.
Duke shkue diku.
Por kësaj here, unë thjesht rri e kqyri…
Mbase…

(Përktheu Ilir Seci) / KultPlus.com

E shkreta vajzë

Poezi nga Maya Angelou

Shqipëroi: Gjekë Marinaj

Ju keni gjetur një tjetër të dashur
dhe unë e di këtë
Dikë që ju adhuron
tamam si unë
Varur në fjalët e tua
si të ishin prej ari

Duke menduar së ta kupton
shpirtin
e shkreta vajzë
tamam si unë.

Ju po thyeni një tjetër zemër
dhe unë e di këtë
Dhe nuk mund
të bëj asgjë
Nëse provoj t’i tregoj asaj
ato që di
Ajo do më keqkuptojë
dhe do më bëjë të ikë

E shkreta vajzë
tamam si unë.

Ju do e leni edhe atë
dhe unë e di këtë
Ajo nuk do e dijë
ç’të bëri të ikësh
Ajo do qajë dhe pyesë veten
Çfarë shkoi mbrapsht
Pastaj do të fillojë
të këndojë këtë këngë
E shkreta vajzë
tamam si unë./ KultPlus.com

Fillikat

Poezi nga Maya Angelou

Përktheu Skënder Buçpapaj

Shtrirë, duke menduar
Mbrëmë nëpër natë
Si t’ia gjej shpirtit tim një shtëpi
Ku uji etje nuk të jep
Dhe feta e bukës s’është gur i thatë
Unë dola me një përfundim
Dhe mendoj se nuk gaboj
Askush
Bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat

Fillikat, krejt fillikat
Askush, bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat.

Na janë do milionierë
Me para që nuk i përdorin dot kurrë
Gratë e tyre shtrigula vijnë vërdallë
Fëmijët e tyre këndojnë këngë bluz
Ata kanë marrë mjekë që kushtojnë
T’ua kurojnë zemrat gurë të thatë.
Por askush,
Bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat.

Tash nëse më dëgjon mirë
Unë të tregoj çfarë vetë di
Retë e stuhisë po bëhen bashkë
Era tashi po fryn e fryn
Raca njerëzore po vuan pa masë
Dhe unë nuk po ndjej ankim,
Pse askush
Bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat.

Fillikat, krejt fillikat
Askush, bre askush
Nuk mund t’ia dalë kurrë fillikat./ KultPlus.com

Unë ngrihem përsëri

Poezi nga Maya Angelou

Shqipëruar nga: Rudi Pobrati

Mund të gëzohesh se po më braktis,
Se nga dhimbja e gjitha po mpihem
Ti mendon se po më shkel me këmbë,
Por si pluhur, unë përsëri do ngrihem.

Te shqetëson kryelartësia ime?
Ç’gjë të shkaktoi, papritur mërzinë?
Se unë rri sikur kam puse me nafte,
Që burojnë aty poshtë në kuzhinë?

Njësoj si dielli, njësoj si hëna
Në baticat në harmoni
Njësoj si shpresa që çohet lart,
Unë do ngrihem përsëri.

Dëshiroje të më shihje të thyer,
Me kokë të ulur e sy me lot,
Me supe varur si lule thare,
Grua e mjere qe një fjale se thotë?

Mos të lëndon krenaria ime,
Mos ndoshta kujton se po lajthis,
Se qesh sikur kam miniera ari,
Atje prapa, në oborrin e shtëpisë?

Mund të më qëllosh me fjalët e tua,
Mund ti plagosësh sytë e mi,
Mund të më vrasësh me urrejtjen tënde,
Por njësoj si era do ngrihem përsëri.

Brengosesh se jam e bukur, seksi,
Pse të kapi papritur habia?
Se unë eci sikur kam diamante
Aty ku takohen kofshët e mia?

Nga kasollet e turpit të historisë
Unë ngrihem
Nga e kaluara e hidhur, mes bukurisë
Unë ngrihem;
Jam ujëvarë e lartë, e zezë freskuese,
Po fryhem e derdhem po aq tmerruese.

Duke lënë pas frikën e natës se gjatë
Unë ngrihem
Në një agim mrekullisht të qartë
Unë ngrihem
Duke bartur dhuntitë e të pareve të mia
Jam ëndrra dhe shpresa e skllaves për liri
Unë ngrihem përsëri,
përsëri ngrihem
Ngrihem përsëri! / KultPlus.com

Burrat

Poezi nga Maya Angelou

Përktheu: Orjela Apolloni

Kur isha e re, e kisha zakon
me shiku’ përtej perdeve
se si burrat ecnin lart e poshtë në rrugë. Burra të dehur, burra të vjetër
burra të ri e të mprehtë
I shikoja ata. Burrat gjithmonë
shkojnë dikund.
Ata e dinin që isha aty. Pesëmbëdhjetë
vjeç dhe e uritur për ta.
Poshtë dritares sime, ata pushonin,
shpatullat e tyre të larta
si gjinjtë e një vajze të re,
e cepat e xhaketave përplaseshin mbi
pjesën e pasme,
Burrat.

Një ditë ata do të të mbajnë
në pëllëmbë të dorës, butë, sikur
ti të ishe veza e fundit e freskët në botë. Pastaj
shtrëngojnë. Vetëm pak. Shtrydhja
e parë është e këndshme. Një përqafim i shpejtë.
Butë në pafuqinë tënde. Pak
më shumë. Dhimbja fillon. Nxjerr një
buzëqeshje që rrëshqet rreth frikës. Kur
ajri zhduket,
mendja jote kërcet, duke shpërthyer ashpër, shkurt
bash siç merr flakë një shkrepëse në kuzhinë. E shkatërruar.
Është lëngu yt
që rrëshqet në këmbët e tyre. Duke njollosur këpucët e tyre.
Kur bota kthehet prapë mbarë,
dhe shija tenton të kthehet në gjuhë,
trupi yt është mbyllur me kërcitje. Përgjithmonë.
Asnjë çelës nuk ekziston.

Pastaj dritarja shfaqet e plotë në
mendjen tënde. Atje, bash prapa
perdes që lëkundet, burrat ecin.
Duke ditur diçka.
Duke shkuar dikund.
Por këtë herë, unë thjesht
do të rri dhe do t’i shoh.
Ndoshta. / KultPlus.com

Maya Angelou is pictured in her home in this undated photo. (Moneta Sleet, Jr./ Ebony Collection)

Grua fenomenale

Poezi nga Maya Angelou

Përktheu: Majlinda Bashllari

Gratë e bukura sfiliten të gjejnë sekretin e sharmit tim.
Ngase s’jam e bukur ndoshta, e as ndonje trup modeleje nuk kam
dhe kur këto ua them atyre
mendojnë se tallem.
Them se –
është në gjatësinë e krahëve,
në përdredhjen e vitheve të mia,
në ritmin e hapave,
në formën e bukur të buzëve…
Jam jashtëzakonisht femër!
Një femër fenomenale
Jam unë.

Kur hyj në një dhomë,
aq qetë sa s’e merrni me mend
dhe një burri i afrohem, –
të gjithë shtangin a bien në gjunjë
dhe sulen drejt meje –
Një koshere e gëzueshme bletësh.
Them se –
është prej zjarrit që më digjet në sy
dhe vezullimit të bardhë të dhëmbëve,
lëkundja e belit ndoshta
dhe hareja e këmbëve.
Oh, jam jashtëzakonisht femër
Një femër fenomenale
Kjo jam unë.

Vetë burrat, sa herë janë habitur
Ç’gjë i tërheq drejt meje…
Përpiqen kaq shumë,
por s’munden t’i afrohen dot
të fshehtës sime.
Edhe kur vetë ua rrefej
prapë s’dinë ta prekin…
Them vjen
prej harkut të thellë të shpinës,
nga dielli i buzëqeshjes sime,
përhedhja e gjoksit, a ndoshta,
nga hijeshia e stilit
Oh, jam kaq e jashtëzakonshme
Një femër e mrekullueshme
Jam unë

Tani e kuptoni,
se përse nuk kam nevojë të tund kokën,
të klith a të lëviz më kot,
a të flas me zë të lartë.
Nëse shihni që përmes kaloj
me krenari të thellë… Shijomëni!
Ju thashë, pra –
është në kërcitjen e takave të mia,
valëzimin e flokut,
në cipën e shndritshme të dores,
në etjen për njeriun –
Sepse jam e jashtëzakonshme,
Grua fenomenale –
Kjo jam unë. / KultPlus.com

Burrat

Poezi nga Maya Angelou

Kur isha e re, kisha dëshirë me kqyrë mbas perdesh
si burrat ecnin nalt e poshtë n’rrugë.
Burra pijanecë, burra të moshuem, burra të rij,
e të mprehtë si mustardë.
I kundroja.

Burrat gjithmonë shkojnë diku.
Ata e dinin që isha diku mbas perdesh.
Pesëmbëdhjetë vjeçe e vdekun për ta.
Poshtë dritares time, ata ndalnin hapat,
me supet e tyne të ngrituna si gjokse vajzash t’reja
n’sa fundet e xhaketave u lkundeshin mbas të ndenjunash.
Burrat.

Nji ditë kanë me na mbajtë në pllambë të duerve të tyne,
ambël, a thue se jena t’fundmet voe të freskta të kësaj bote
e mandej,
ata kanë me na shtrëngue pak. Veç pak.

E ai shtrëngim i parë asht i ambël.
Nji përqafje e shpejtë.
E butë në qenien tande të pambrojtun.
Edhe pak.
E fillon lëndimi…

Nxjerr jashtë një buzëqeshje çka shklet përreth frikës.
Kur ajri zhduket, mendja jote plasë,
shpërthen me gjëmime, rrufeshëm,
njashtu si kryet e shkrepses në kuzhinë,
e coptueme,
e langu jot rrjedh midis gjunjve të tyne.
Ua ndyn këpucët.

Kur bota kthen vedin mbarë e mbrapshtë
e shija mundohet me u kthye në gjuhë,
trupi yt asht mbyllë me rropamë
përgjithmonë.

Dhe s’ka ma cilës për të.
Mandej dritarja hapet e plotë para mendjes tande.
Fill përtej luhatjes së perdeve, burrat ecin.
Duke dijtë diçka.
Duke shkue diku.
Por kësaj here, unë thjesht rri e kqyri…
Mbase…

(Përktheu Ilir Seci) / KultPlus.com