Duke vdekur ngadalë

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Isha i shtrirë si trevjeçar
në livadhin pranë shtëpisë në Banjë
(herë të Malishevës e herë të Therandës)
kur i pashë për herë të parë
retë e stërmëdha
të bardha
që po lëviznin në qiell
dhe na kërcënonin të na përpijnë
e të vazhdojnë me ne tutje
apo së paku të bien mbi ne
mbi shtëpinë tonë që e kishim me qira
dhe të na rrafshojnë me tokë
Ishte frika ime e parë
e madhe
që ma fshive me buzëqeshje
duke më shpjeguar që ato sjellin paqe
ato ua shuajnë etjen luleve e grunajave
zogjve dhe kafshëve
tokës

Frikën e dytë të madhe e përjetova
derisa isha katër vjeç
po ashtu në fshatin Banjë
kur një ushtar gjerman
nën qiellin e hapur
nga ekrani i autokinemasë
nga të gjithë të pranishmit aty
më kishte zgjedhur mua
për të ma drejtuar automatikun

Filmi është si ëndërr e keqe më the
mos e lejo zogun e zi të zhgjëndrrës
të ndërtojë çerdhe
brenda kafazit tënd të gjoksit
as mbi sup
se do të ushqehej me ëndrrat tua
që do të duhej të të hapnin shtigje
kah e ardhmja
Mos lejo të vdesin ëndrrat e bukura
se kur ato vdesin
nuk shkojnë në parajsë
dhe pa ëndrrat tua
ti nuk do të jesh ti
por hija jote e dënuar të jetoj
pa shpirt
në shkallët e pendimit që nuk do ta çojnë lart
por do ta zbresin në honin e përroit të vdekur
që i vdekur ngutet
drejt detit
po ashtu të vdekur

Kur i bëra gjashtë vjet
iu gëzova çarshisë së Rahovecit
kinemasë
bibliotekës
librarisë
rrushit të Rahovecit iu gëzova
dhe derisa më merreshin mendtë nga bukuria
në prehrin tënd mbolla ëndrra
pastaj e blejtë një vresht me babanë
dhe e ndërtuat një shtëpi
unë nuk munda të kontribuoja në atë moshë
përveç që e stolisa shtëpinë nga brenda me libra
e nga jashtë
e mbulova me pëllumba të butë
që shkonin aq bukur me lulet e tua

Kur i mbusha të shtatëmbëdhjetat
një bajloz i zi doli nga balta e Rahovecit
më kafshoi në shpirt
dhe dita e nesërme me kësulë të vdekjes mbi kokë
e me kosë në duar
më priste
në shtegun ku kalonte dielli para se të lindte
Ishte natë e gjatë
e gjatë sa lufta

Mos lejo që të tjerët të jetojnë
të ushqehen
të majmen
nga frika jote
se të nxjerrin nga shtëpia
nga lëkura jote të nxjerrin
dili errësirës përpara
dhe kafshoje
ashtu si e kafshon kafsha e lidhur
litarin
se zemra kur të zvogëlohet nga frika
mërdhin
Mëso se poezia është mënyra më e mirë
për t’u përballur me jetën
dhe nëse dikush duhet të të vras
le të jetë kjo metafora jote
e dalë nga një imazh i gjallë i yti
i realizuar në mënyrë të përsosur

Dikur më lindën fëmijët
Librat
lindi apartheidi
erdhi lufta që kurrë nuk mbaroi
Gjeneralët e rrejshëm
filluan të jetojnë në librat e historisë sonë
që i shkruajnë me jetët e të rënëve
dhe gjakun tonë të përgjumur
Pak para se të vdesësh më the
nëse do të mbijetosh biri im
atëherë duhet të luftosh me gjithçka ke
se tek e fundit
nuk ka më vend në varre
A po e sheh këtë burrë
duke vrapuar për në askund
me fëmijën e tij të vrarë në duar
një herë ishin të varrosur
por nuk i mbajti varri
tash po kërkon varr të ri
për veten dhe për fëmijën e tij
në Kosovë
Se edhe Kosovën e kanë qëlluar me granata
me bomba me plumba me thika
krimbat e bardhë të mishit
nxjerrin kokën nga plagët e saj
por ajo nuk ka forcë për të jetuar
e as për të vdekur nuk ka forcë
Të rënët në luftë
janë të fundit të llojit tonë
që vdiqën si njerëz
Këtyre që kanë mbetur
vetëm gjuha u është rritur
duke u stërvitur çdo ditë
për të lëpirë
çdo gjë që nuk lëpihet te tjetri
përveç nëse je mizë e kalit

Nënë
e kam parë një lis të vdekur
një ujk të vdekur
një zog të vdekur
një lumë të vdekur
një qiell të vdekur
përveç dy-tri dashurive të vdekura
që akoma më dhembin shumë
edhe ty e babanë të vdekur
veç vdekja ime është tmerrësisht e gjallë
dhe po më afrohet ngadalë

“Kafe me nënën”, Armagedoni. / KultPlus.com

Kësulëkuqja

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Hiç nuk ma mbush mendjen
që një natë dimri duke u kthyer
në shtëpi
asnjëherë s’kemi ecur nëpër borë
me dorën tënde në xhepin tim
që nuk mbaje në kokë një kësulë
të kuqe
dhe çizmet poashtu të kuqe
i kishe

Nuk ka kurrfarë mundësie
që të mos jemi puthur
të mos i kemi ngrohur buzët
e njëri tjetrit me avujt e shpirtit

Nuk ka as edhe pak mundësi
që nuk e kemi gjetur një vend
te ngrohtë
një qiri një shishe verë të kuqe
e të mos kem bërë dashuri

Apo po i bie se më paska marrë malli
për ato që i paskam parë në ëndërr
dikur moti
Unë jam ujk por s`më ha palla
nëse qengji ma turbullon rakinë e rrushit
dhe që më ikin ditët
duke e pritur kësulëkuqen
në mes të rrugës së verbër të jetës./KultPlus.com

Kësulëkuqja

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Hiç nuk ma mbush mendjen
që një natë dimri duke u kthyer
në shtëpi
asnjëherë s’kemi ecur nëpër borë
me dorën tënde në xhepin tim
që nuk mbaje në kokë një kësulë
të kuqe
dhe çizmet poashtu të kuqe
i kishe

Nuk ka kurrfarë mundësie
që të mos jemi puthur
të mos i kemi ngrohur buzët
e njëri tjetrit me avujt e shpirtit

Nuk ka as edhe pak mundësi
që nuk e kemi gjetur një vend
te ngrohtë
një qiri një shishe verë të kuqe
e të mos kem bërë dashuri

Apo po i bie se më paska marrë malli
për ato që i paskam parë në ëndërr
dikur moti
Unë jam ujk por s`më ha palla
nëse qengji ma turbullon rakinë e rrushit
dhe që më ikin ditët
duke e pritur kësulëkuqen
në mes të rrugës së verbër të jetës./KultPlus.com

Ke harruar

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Ke harruar
çka është lumi
çka është lulja
dielli dhe qielli
ke harruar
çka është fjala
çka është dora e shtrirë dhe 
çka është shkëlqimi i syrit
i ke harruat buzët
çka janë buzët
për buzët

“VITET QË NUK E SOLLËN PRANVERËN”, De Rada, Ferizaj, 2018./ KultPlus.com

Këshillë për tim bir

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Mos rri zgjuar deri natën vonë
mos u rrah me njerëz
mos u nervozo me politikanë
mos bëj seks pa prezervativ
mos e vozit automobilin shpejt
mos e lodh veten duke punuar shumë
mos pi çaj a kafe shumë
mos pi alkool
mos merr drogë
mos tymos duhan
mos dil në dimër lakuriq në gjah
mos e lodh trurin se ka kush mendon për ty

Kështu që do t’ia arrish im bir
të vdesësh
i shëndoshë si topi /KultPlus.com

Dielli i një qielli tjetër

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Pas një nate
në tokën ku vazhdojnë të çelin lulet e fëmijërisë
ku vazhdojnë të kalben ëndrrat
mes lisave të përgjumur
fillojnë të zgjohen sorrat
dhe dielli i një qielli tjetër
(nën të cilin kuptohet
se ka shumë më tepër mënyra për të vrarë
sesa për të bërë dashuri)
Një burrë
derisa po kthehej në shtëpi
nga turni i natës
ndeshet në park
me një prostitutë lakuriq
të vdekur
që kishte të tatuazhuar në kërdhokull
emrin e një shqiptari nga Kosova
E gjora
nuk i kishte dy javë
që kishte dalë nga përralla / KultPlus.com

Një grua që kishte dashuruar shumë

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Një grua e shndërruar në një grusht dheu
ende e mban mend
që dikur kishte dashuruar shumë
aq shumë
sa tani nga ajo
në një fushë pa Zot
mbinë lule
Nganjëherë
por vetëm nganjëherë
kafshët u afrohen
i nuhasin ato
e dridhen
pastaj e lëshojnë një zë
të dhimbshëm
si në ditën e parë të botës. / KultPlus.com

Një grua që kishte dashuruar shumë

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Një grua e shndërruar në një grusht dheu
ende e mban mend
që dikur kishte dashuruar shumë
aq shumë
sa tani nga ajo
në një fushë pa Zot
mbinë lule
Nganjëherë
por vetëm nganjëherë
kafshët u afrohen
i nuhasin ato
e dridhen
pastaj e lëshojnë një zë
të dhimbshëm
si në ditën e parë të botës. / KultPlus.com

“Politikanët kurrë nuk e lënë hajninë për ditën e nesërme”

Poezi nga Xhevdet Bajraj

LIRIA… IX

Politikanët kurrë nuk e lënë hajninë
për ditën e nesërme
por vjedhin sot
ditën e nesërme ia kanë lënë popullit
E kanë kuptuar shejtanët
bastardët e atdheut
se fjalorit drejtshkrimor i mungon ajo pjesa
ku shpjegohet se e nesërmja
kurrë nuk vjen / KultPlus.com

Një grua që kishte dashuruar shumë

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Një grua e shndërruar në një grusht dheu
ende e mban mend
që dikur kishte dashuruar shumë
aq shumë
sa tani nga ajo
në një fushë pa Zot
mbinë lule
Nganjëherë
por vetëm nganjëherë
kafshët u afrohen
i nuhasin ato
e dridhen
pastaj e lëshojnë një zë
të dhimbshëm
si në ditën e parë të botës. / KultPlus.com

Ku i ke lulediejtë e tu Kosovë

Poezi nga Xhevdet Bajraj

Ku i ke lulediejtë e tu Kosovë

Pranverës i munguan qengjat
e engjëjt që i bartëm mbi supe
vetëvrasje bënë

kur ra shiu

që njëherë kishte qenë shi

Lulediejtë ku i ke Kosovë

Dhembja për ata që shkuan në parajsë
krushq prej balte na bëri

derisa liria si nuse pret

ta zbret dikush
nga kali i vdekjes

Ku i ke lulediejtë ore lulediejtë ku të mbetën

Kjo tufë resh që si dele mitike i është qepur qiellit
s’pushon së përtypuri

atë trohë fytyrë të trishtë që ka mbetur nga dita
para këmbëve të këtij fëmije që dridhet
nën këmishën e përgjakur që ia fali jeta. / KultPlus.com