Shoqni e rrallë asht dashunia Me ecë udhëve i vetëm nuk di ma, Se vetëm nuk mundem. Një mendim i dukshëm më nxit me shpejtue hapin Shoh gjithnji e ma pak dhe njikohesisht zjarmishëm lakmoj me pa çdo gja. Madje edhe mungesa e saj asht me mue, Dhe e puth aq sa nuk di si me e dishirue… Nuk e shoh mbase, e përfytryroj, dhe i fortë jam përballë lisave të gjatë N’tuebamësi, dridhem dhe nuk e di çka ndodh në njat heshtje në mungesën e saj. Me tanë qenien time ndjej diqysh fuqinë që po më lë E tanë vërtetësia vështon si luledielli me fytyrën e saj midisdisi…/ KultPlus.com
Qitë dhambët përjashta, por si lata t’prehta Zgavërr kërrçikët e plasarit shtanguem, Kosën pështetun përmbi kocka t’ngrehta T’cepit t’shpulpuem, Atje n’moje t’mjerueme t’rruzullit, Zymtë e me i hije t’trishtueme, t’përmnershme Lshue krahëve’ i havër t’zezë, si re thellimit, Rrin Deka e tmerrshme. Prej avisit t’humnerëve t’zgavrueme Kthellët në rrashtë të thatë, plot mizori, Të hapët tërthoren e natyrës s’krijueme Kundron në mni, E idhtë asa’ i kërcënohet. Nji t’përqethët Acar, at botë, natyrës i shkon, n’për tejza, Amull të cilët mbrendë ia ngurron të njethët E jetës ndër fejza. Me u zbe nisë rrezja shi n’krue t’vet shkëlqyeshëm Bres dryshku njeshet, n’atë shauret mbi rrota Së moknes s’rrokullis e boshtit rryeshëm I vjen rreth bota. Felgruemun njerzit nën tjara struken; Për nën kunora pshtimin ato lypin! Depërtojnë retë e nalt kah qiella zhduken; N’andrra t’dheut zdrypin. Por kot. Mizore ajo kosë t’vet ka sjellë, Shungllon thellimi për nën kupë t’Empirit; Gjarpër rrufeja lvitet nëpër qiell E nën kambë të nierit. Kthellë shpërthe gjini i tokës. Tue bulurue Gugson vullkani zhari, flakë e shkndija; Tallaz m’tallaz nis deti me gjimue, Ulëron stuhia. E para dekës, atë herë, bijnë rob e mbreta; Shkrehen mbretni, qytet kulm rroposen; Shuhen krenija, po, dhe shkimet jeta Ka’ ajo sjell kosën. T’poshtrat me t’eprat vise pshtiellen n’vaj, E mnert kah kosa cepit t’dekës të shkulet; Kah m’kërdhokla londit kërçiku i saj Shekulli përlulet. Vetëm s’përkulet para Dekës njai trimi, N’zemër t’cilit nuk randojnë punë t’liga, E që s’e ndalë ku atë ta lypë perlimi (detyra) As paja as friga. Për nën mburojë t’ndërgjegjes s’vet t’kullueme; Atje n’kufi t’Atdheut ase n’truell T’elterit shenjtë, pa u tutë, ai dekës s’shëmtueme I rrin kundruell. Përpara tijë shkon moti t’uj u endun: Vjen fati i nierit tu u terrnue pa da; Tash mreten n’burg, tash shkartha n’fron t’përmendun Kanë për t’u pa. Por, ngulë ai synin n’ideal t’naltueshëm, Si’ i kep, qi vala smundet n’det m’e e lkundun, Sido qit t’dajë ndeshtrasha e dheut t’mjerueshëm, Ngelë n’vend pa u tundun. Jo po: as n’flakë t’armëve nuk veton ai sye, As buzës humnerës nuk i dridhet themra: Sheklli, po, mbarë me pasë për t’u shpërthye S’i ban lak zemra. Rekton mbarë jeta për nën fyell t’kërçik’e Të dekës s’shëmtueme, s’përmnerëshme mizore: Vetëm BURRNIJA – një BURRNI çelike Asaj i rrshet dore.
Më pyesin se si ndihem a është dashuria ime e pastër dhe pse jam kaq i sigurtë që do t’ia dal mbanë? Ah, ata më shikojnë dhe e ngrijnë shikimin, nga ky vend duan të më flakin vetëm e vetëm se unë te ti kam besim.
Derën ma tregojnë dhe ma hapin këndej s’duan të më shohin më, unë nuk jam ashtu siç ata duan që të jem. Dal ecë tutje-tëhu me mijëra kilometra larg shtëpisë, por asnjëherë i vetëm nuk ndihem sepse besoj te ti.
Besoj te ti mespërmes ngashërimeve dhe qeshjeve, besoj te ti edhe pse jemi të ndarë, te ti do të besoj edhe pas këtij mëngjesi që do të zbardh. Ah, kur të afrohet agu, ah, kur nata nis të shkrihet e të zhduket ah, këto ndjenja janë ngulitur në zemrën time… /KultPlus.com
Ti e di se si është kjo: nëse unë vështroj në hënën e kristaltë, në degën e kuqe të vjeshtës të ngadaltë në dritaren time, nëse unë prek pranë zjarrit hirin e imët ose trupin e rrudhosur të drurit, gjithçka më sjell tek ty, sikur gjithçka që ekziston, aromat, dritat, metalet, të ishin anije të vogla që lundrojnë drejt atyre ishujve të tu që më presin mua.
E pra tani, nëse pak e nga pak ti ndal të më duash, unë do të të ndal të të dua pak e nga pak.
Nëse papritmas ti më harron ti do të ndalësh të më kërkosh sepse unë do të të kisha harruar tashmë.
Nëse e mendon gjatë dhe marrëzisht, erën e flamujve që kalon përmes jetës time, dhe ti vendos të më lësh mua në bregun e zemrës ku i kam rrënjët e mia, mos harro se atë ditë. se atë orë, unë do të ngre krahët e mi për fluturim dhe rrënjët e mia do të çrrënjosen në kërkim të një toke të re.
Por nëse çdo ditë dhe, çdo orë, ti e ndjen se je fati im dhe unë jam fati yt, me buzëqeshjen që s’të shqitet, nëse çdo ditë një lule ngjitet në buzët e tua duke më kërkuar, ah dashuria ime, ah vetja ime, tek unë është kthyer rishtaz zjarri, tek unë asgjë s’është fikur dhe as harruar, dashuria ime ushqehet prej tëndes dashuri, e dashur, dhe deri sa ti të jetosh do të jetë në krahët e tu shtrënguar e lidhur pazgjidhshëm me të mijtë/ KultPlus.com
Ndalini të gjitha orët, këputeni çdo telefon qenin që leh për kockën e lëngshme a ka kush e pushon, heshtni pianot dhe me daulle që mbytur tingëllojnë silleni arkivolin, vajtojcat le t’vajtojnë.
Lërini aeroplanët t’sillen vajtueshëm, mbi re tretur, dhe ta shkruajnë në qiell mesazhin “Ai ka vdekur”. N’qafën e bardhë t’pëllumbave fjongo zije le t’ketë policët e trafikut dorashka t’zeza kanavace t’mbajnë krejt.
Atë e kisha Veri, Jug, Lindje, Perëndim, ditë pune, dhe në ditën e diel lehtësim, mesditë, mesnatë, fjalë, tingullin tim. Mendova se dashuria zgjat përgjithmonë: e kisha gabim
Yjet nuk kanë më vlerë; shuajini një nga një, mbështilleni Hënën, çmontojeni Diellin, s’duhen më, zbrazeni oqeanin, pyllin çrrënjoseni, rrafsh t’jetë; se tash asgjë të mirë më këtu s’do të ketë.
Poezi nga Evgenij Evtushenko Shqipëroi: Faslli Haliti
Ishin të shumta, dikur, buzëqeshjet e tua: befasuese, djallëzore, buzëqeshje festive, triste ndonjëherë imcake, por prapë buzëqeshje.
Jo vetëm njëra mbeti për ty prej buzëqeshjeve të tua, Do të gjej një arë ku rriten me qindra buzëqeshje. Dhe të sjell një krah prej atyre buzëqeve të bukura.
Ti do të më thuash që s’ke nevojë për buzëqeshje se, shumë të kanë lodhur buzëqeshjet e mia e të tjerëve, si ç’më kanë lodhur dhe mua buzëqeshjet e tyre,
Më kanë lodhur edhe mua pikërisht buzëqeshjet e mia Për mbrojtje kam shumë buzëqeshje prej tyre. që m’i bëjnë edhe më pak të lehta buzëqeshjet,
Por të them të vërtetën, unë nuk kam buzëqeshje. Je ti për jetën time e fundit prej buzëqeshjeve. buzëqeshje që në fytyrë nuk ka kurrë buzëqeshje.
Çfarë e ke ti dritën me qiellin mos je fis kur sytë e tu me gjejnë unë vetëtijë, apo jo? flakërima që të përshkon fytyrën ky pyll i ndezur nga flokët e tu energji përhumbëse e mendjes bluja e drit’hënës mos është nga buzët e tua mos është pasuri e dritës çfarë ke veshur është pluhur kozmik apo yjesh çasti kur dora jote prek timen unë çel diej, a thua prej kësaj çfarë e ke ti dritën./ KultPlus.com
Jo, s’mundem me iu dhanë zgjidhje krejt problemeve t’jetës s’kam përgjigje për dyshimet as për ndërdyshjet e tua veç mundem me t’ndigjue e gjithçka me nda me ty…
Jo, unë s’mundem me e ndryshue as t’shkuemen e as t’ardhmen tande por n’se asht nevoja pranë vedit m’ke gjithnji
S’mundem me i shmangë teposhtat e tua, veç dorën mundem me ta shtri e me të mbajtë mos me u rrzue Gëzimi yt, fitoret e tua, triumfi yt vërtet s’janë të miat po shpirti më gëzon i tani kur t’shoh me flatra
S’gjykoj vendimet e marra n’jetën tande po me të mbështetë e ndjej detyrë, me të nxitë e me të ndihmue nëse ti më pranon!
S’mundem me i vu cak qiellit kah vërtitesh, veç mundem me t’ofrue hapsinë të mjaftë që ti t’naltohesh
S’mundem me ta shmangë as vuejtjen tande, kur ndonji ndëshkim zemrën ta lëndon, po mund t’përlotem me ty, e me i rimbledhë bashkë krejt gastaret e nji shpirti t’thyem e me rinis nga e para
S’mundem me t’thanë as kush je, as kush duhet të jesh, veç mundem me të dashtë njashtu siç je dhe me mbetë përjetë Miku yt…
E di që po e lexon këtë poezi vonë, para se të lësh zyrën tënde me të vetmen llampë të verdhë dhe një dritare që nxin në plogështinë e një ndërtese të zhytur në qeti kur ora e pikut ka kaluar me kohë. E di që po e lexon këtë poezi në këmbë, në një librari larg oqeanit në një ditë të hirtë fillim pranvere, flokë të lehtë dëbore degdisen mes hapësirave të pamata të rrafshirave përreth. E di që po e lexon këtë poezi në një dhomë ku ka ngjarë shumë më tepër nga ç’mund të durosh ku një lëmsh çarçafësh dergjen amullt mbi shtrat dhe valixhja e hapur flet për arrati por ende s’mund të largohesh. E di që po e lexon këtë poezi ndërsa metroja ngadalëson shpejtësinë, para se të rendësh nëpër shkallë drejt një dashurie të re që jeta kurrë s’ta fali. E di që po e lexon këtë poezi nën dritën e televizorit, ku shfaqen pandalur imazhe pa zë, ndërsa pret lajmet e fundit mbi intifadën. E di që po e lexon këtë poezi në një sallë pritjeje me sytë që ndeshin vështrime të huajsh që të panjohur do mbeten.
E di që po e lexon këtë poezi nën dritën e neonit me mërzitinë e të rinjve që ndihen të përjashtuar, që në moshë shumë të re vetëpërjashtohen. E di që po e lexon këtë poezi me shikim të turbullt: xhamat e trashë të syzeve t’i zmadhojnë gërmat përtej çdo kuptimi e ti prapëseprapë vazhdon të lexosh ngase edhe alfabeti i çmuar është. E di që po e lexon këtë poezi në kuzhinë teksa ngroh qumështin, me një fëmijë që të qan mbi supe dhe një libër në dorë, sepse jeta është e shkurtër dhe ti etje ke. E di që po e lexon këtë poezi që nuk është në gjuhën tënde domethënien e disa fjalëve nuk e di, ndërsa të tjerat të ngasin të vijosh leximin dhe unë dua të di cilat janë. E di që po e lexon këtë poezi në pritje që diç të dëgjosh, e mëdyshur mes hidhësisë dhe shpresës, që mandej t’u kthehesh detyrave që s’mund t’i refuzosh. E di që po e lexon këtë poezi sepse nuk ke tjetër ç’të lexosh, aty ku ke ngecur, lakuriq siç je. / KultPlus.com
Mbaruan të gjitha gjërat që kishte shtëpia: Në oborr u tha në fillim një dardhë, U shterr dhe pusi i madh tek avllia Ku kishte koliben qeni i bardhë. Dhe vdiqën njëri pas tjetrit
Im atë, vëllezërit e tij, së fundi dhe nëna; Tani kam mbetur veç unë këtu nga të vjetrit Tek bulevardi zvarris këpucët e ngrëna. Kështu, më i vjetri nga fisi jam unë Gëzohem që rroj me miqtë e mi të hershëm të rrallë, Por ka edhe të tjerë, madje edhe shumë, Që thonë: “Ende ky gjallë”
Këta që vdekjen ma ndjellin janë poetët, Poetët me njëri-tjetrin nuk duhen kurrë! Kur gripi më zë i ngrenë veshët Dhë bëjnë sikur u vjen keq: “Vërtet i sëmurë”?/KultPlus.com
Duke shikuar dallgët rrokullisur në oqeanin blu Me një buzëqeshje në fytyrën time vetëm duke menduar për ty Kujtimet e ëmbla, momentet e ëmbla që kemi ndarë Më përkëdhelin si fllad i butë që mbush ajrin Ndjenja e dashurisë që kam kur mbaj dorën tënde Natë vere kur ecë në rërë Valët që derdhen mbi shkëmbinjtë përgjatë vijës bregdetare Më sjellë lot në sytë e mi duke e ditur që je imja Ndarja e një dashurie si e jona, zemra ime e lumtur psherëtin Duke shikuar retë vjollcë që lundrojnë shkujdesshëm/ KultPlus.com
Kosovë, o vend’ i famshëm i trimnis, Kosovë, o lule e bukur e Shqipnis! Ti bjeshkat plot vjollca rreth i ke, …Si vashë e virgjen: nuse sikur je; Dhe malet me bor Mi krye i ke kunor!
Kosovë, o atdhe i lavduem i burrnis Ti ke pas kjen mbretnesha e Rumelis! Nalt mbaje kryet t’and si gjithmon Difto-u e zonja; koha sot e don Ti t’çohesh përseri N’luftë t’mbarë për liri!
Se teje të madhe shpresë ushqen Shqipnija Me burra ti q’i len, t’gjatë si selvija, Sakola mali, shoq në bot’ që s’ kanë Si luaj e si dragoj plot forcë që janë, Që e derdhin gjakun prrue Atdheun për m’e shpëtue!
Ke bij që s’kanë drojë asnjë pikë As syni far’ u tutet, s’dinë as frikë Anmikut kur i sulen me rrebtsi Si breshni mi te hidhen me duhi.
Gra e vasha ke, si zana sy-mëdha Trimnesha qi Shqipnija din m’i ba Qi rrokin armët në luftë me gas tuj shkue Ja se me mund, ja se me dekun tuj luftue! Për nder të shtëpis s’vet; E falin shpirt e jet!
Kosovë, o trimneshë, lule e rrallë Detyrën tin’ e ke me dal sot n’ballë Se mbrrini koha, tokën për m’e mprue Anmiqt e motçëm jashtë me i dëbue Se mjaft e kanë robnue Dhe n’ zjarm e kanë prue!
A mund m’e durue pa pra kët zgjedhë Që të huejt para syve të t’venë ledhe Për me t’rrzue nër kamb’ e për me t’shkel Për me t’ba gjithë copë, mirë si ju del Dhe duersh mos të lëshojn’ Prej faqes s’dheut të t’shojn!
Disa “Serbi e vjetër” duen me i thanë “Maqedhoni” do t’ jerë emnin ja lanë! Atyne si u pëlqen kufijt i venë Shqipnija veç mbas dojes s’tyne me kjenë; Mendojnë pa turp kurrfarë Se s’ka nji komb Shqiptarë!
Përpara burra, rrokni hut’ e shpatë Prej zis pështonëje Kosovën e ngratë At’ nanën t’uej t’lidhun kamb’ e dur Q’ anmiqt e kan vorrue me dhe e me gur, Me lott qi qan e ankon E asnji nuk i ndihmon!
Shqyptarë mos kujtoni bes’ e fe Po nanën ju kujtoni qi u ka le Qi ka mbet fill e vetum si gru e ve Prej bijet e harrume mi ket dhe! Se ansht turp i math për ju Të huejt me i u çnderu!
Sot ora mbrrini, dita e bekueme Shqipnin m’e ba në bot’ një vent t’lirueme! Kosovës emnin me ja ngref te qilli Për çud të botës sa ka me shkëlzy dilli Me rrnue një Shqypni Si zonjë në lumni.
Shqyptarë, çoni-u, vllazën ora mbrrini Si Geg’ e Toskë nalt flamurin e ngrini! Një Manastir, Shkup, Shkodër e Janinë Një trup bani-e an’ e mb’anë Shqypninë Si ç’trimit mirë i prek Me nder n’luftë me dek! / KultPlus.com
Në fillim ishte zjarri Që luante me vdekjen Pa i djegur të gjitha fjalët Pa i shqyer zërat Për disa sekonda Ndoshta biem majtas Pa i mbyllur sytë Aty ku flinin gjarpërinjtë Dhe qyqja e pikëllimit Djathtas biem si engjëjt Pa e trembur dashurinë Prapë kur vjen koha e gjumit Biem një nga një Në shtratin e Prokrustit Ai që bie i pari Do të pajtohet me ferrin Pa njohur asnjë mëkat Ndoshta biem Në fund të ëndrrave Pa e marrë çmimin e ri të dhimbjes Përnjëmend biem Me shpejtësinë e shikimeve Përpara pasqyrës së mjegulluar/KultPlus.com
Si, erdhe ti?! Plot mall sytë s’i ngrita Dhe s’të dallova, kur u ktheve, jo! O çast i lumtur e që s’kthehesh! Ç’prita? Mos jam i verbër? Si më ndodhi kjo?
Ti mua do më japësh pak të drejtë Në do mundohem të të ngushëlloj Kur afër je nga sytë më shket lehtë Kur ndodhesh larg më shfaqesh para, moj!/KultPlus.com
Ti dole jashtë prej natës dhe kishte lule n’duert e tua, tash ke me dalë jashtë prej nji turme konfuze, jashtë nji trazine fjalësh rreth teje. Unë që t’kam pa mes gjanave ma t’randësishme u zemërova kur ata e përmendën emnin tand në vende të zakonshme. Kisha dashtë që valët e ftohta në mendjen time t’lundronin, dhe që bota të thahej si nji gjethe e vdekun, ose t’ish si farat e asaj lules që t’zhdukej me nji t’fryme, që me mujt me t’gjetë sërish, të vetme.
Përsëri qielli i kthjelltë dhe plazhe të shndërruara në rërë dëshirash. Përsëri verë e qetë, korrik dhe një ëndërr për një plazh te gurgullima e ujit të ftohtë.
Gjithçka në jetë kthehet sipas një skenari të moçëm, siç kthehet korriku, zhegu, gruri dhe një grumbullim ëndrrash që përpëliten nëpër qiej si bletë që duan hoje.
Përsëri zheg korrik si para qindra vjetësh, dhe kështu do të jetë edhe pas mijëra.
Dhe ëndrra të njëjta, ëndrra prej dylli që fluturojnë drejt diellit dhe shkrihen si në legjendë.
Ca të tjera presin një korrik tjetër një reliev të sheshuar diku nëpër maja të larta ku temperaturat e shpirtit janë më të ulëta.
O përsëri korrik zheg dhe një plazh plot mendime, afshe dhe një stuhi diellore që fashit kohë në peizazhin e bukur të perëndimit të diellit, ku ndritin ëmbël sytë e tu.
E unë dua korrikun tim në prehrin tënd të zhveshur, ku burojnë ujera të qetë dhe dete të ëmbla, ku lahem e thahem.
Hëna sot duket pa formë, si dëshirat e trashëguara.
Dikur kishte vetëm korrik dhe s’ kishte janar as ëndrra të ngrira.
Ekzistojnë momente kur ka veç hënë të plotë dhe dritë dhe sy plot dritë dhe krahë të hapur dhe pamje të pafundme lumturie, kur perëndon dielli dhe dëgjon tingujt e pianos së shpirtit.
Dëshirat lindin të mëdha dhe treten të vogla në orbitën e territ, por ka diçka që s’perëndon kurrë: një ditë madhështore korriku që kthehet në poezi.
Sepse korriku i ka ditët e gjata e netët e shkurta kjo domethënë ka ëndrra dhe pak terr sepse terri kurrë s’ i qartëson ëndrrat. / KultPlus.com
Asnjëherë s’kam qenë në Srebrenicë Dhe asnjëherë nuk kam për të qenë
Atje janë retë e rënda Atje janë retë e rënda
Atje gjuha trashet nga Germat qe shqiptojnë Srebrenicë
A, hëna nuk është argjendi Veç hekuri, e ndryshkur
Këmbët të ënjten Dhe dhëmbin – thonë
Në plagë kthehet trupi Dhe djajtë e kriposin
A, sytë dhëmbin, dhëmbin – nga bardhësia Nga ndryshku, nga kripa, nga gërryerja e vetes
Secila lule është jotja, secila fije bari – në tubë thyen këmbët
Dhe reja me atë trishtim tundet Si preja para therjes
Para namazi ajri këlthet E duart kërcasin
Dhe dhëmbët, thonë, biejnë vetvetiu Me tregu rrugën deri në shtëpi
Të mos humbesh në dendësinë e drynave të thyer Se thonë, si thnegël je, atje, në Srebrenicë
Si pijanec – ecë dhe prekë shenja Të cilat assesi të shënjojnë
Fytyrën e Perëndisë E ta pyesin
Se a ka fytyrë Për zogjtë mbi Srebrenicë.
Almin Kaplan (1985) është poet dhe prozator boshnjak. Është vlerësuar me çmime të shumta kombëtare dhe ndërkombëtare për stilin dhe risitë. Është përkthyer dhe prezantuar në disa gjuhë të huaja. / KultPlus.com
Ka një pjerrësi të caktuar drite, pasditeve të dimrit – që të ndrydh si pesh’ e muzikës në katedrale –
Një plagë qiellore na shpërfaqet pa hasur vraga, por me një ndyshim nga brënda, të domethënieve –
Askush nuk mund t’ja u mësojë atë – të tjerëve – është vula e dëshpërimit – si një pikëllim perandorak i dërguar prej ajrit.
Kur vjen; peizazhi dëgjon – hijet – mbajnë frymën – kur ikën, është si distanca në aspektin e vdekjes –
Përktheu: Herman Çuka / KultPlus.com
AMHERST, MA – SEPTEMBER 4: A daguerrotype of Emily Dickinson at age 16, is displayed at the Emily Dickinson Museum in Amherst, Wednesday, Sept. 4, 2013. (Photo by Wendy Maeda/The Boston Globe via Getty Images)
Përflaken yjet dhe ju dua. Nata hap sytë dhe ju dua. Zemrat tona dy njerëz dhe ju dua dy njerëz prej nesh. Dhe sa ju ngjajnë dhe sa më ngjajnë. dhe pastaj sa nuk na ngjajnë. Nga ne më të mirë nga ne më të vegjël nga ne më të guximshëm. Ne jemi goxha më të shtruar se zemrat tona, më të matur ndaj rrëmujës më të prirur. Jemi ne që ushqejmë si dyshime si besëtytni, për në frikërat dhe ndodhitë për ne përmallimi. Dhe jemi sërish ne, në gaz e në dënesë. Ne pezmatojmë zemrat tona, tjetër s’dinë veç dashurisë, Dritë e syve të mi, jeta ime, sulltanesha ime Unë ju dua. zonja Pîrâye, afërmendsh ju dua. / KultPlus.com
