Po ti cili je? pyeta shiun që zbriste ëmbël, Dhe, çudi të thuhet, m’u përgjigj, e përkthej si vijon: jam Poema e Tokës, tha zëri i shiut, përjetë ngrihem e pakuptueshme nga vendi e deti i padepërtueshëm, lart drejt qiellit, nga ku, në formë fluturake ndryshuar tërësisht, por ende e njëjta, zbres për të lag toka të thara skeletike, shpërfaqjet e pafundme të pluhurit të botës, dhe atë në to, që pa mua do të ish vetëm farë, latente,e palindur; dhe përherë, ditë e natë, i kthej jetë, vetë origjinës sime, e bëj të pastër, e qendis; (Sepse kënga, e dalë nga vendi i saj i lindjes, pas plotësimit, bredharake, i intereson asaj ose jo, kthehet në kohë me dashuri.)
S’di çfarë të shkruaj sot, një kronikë paqe ose lufte. Tolstoi i bëri punët lëmsh me romanin e gjatë, në të cilin mungojnë formula magjike për të saktësuar kufirin mes luftës dhe paqes.
As sot s’kam ndonjë shpjegim të qartë për lirinë. Isha 20 vjeçar kur kalova atë prag trishtimi. Ishte ditë e ftohtë qershori. Livadhet kishin mbetë pa kositë dhe qershitë e varura në degë.
Dikur lirinë e kuptoja si Borgesi estetikën: të qartë, të bukur, të drejtpërdrejtë, sikurse dashurinë, sikur shijen e një fruti, ujin, malet.
O Zot, çfarë makthi, liria s’është kaq e bukur. Shkrimtarët ia kanë huqë me metaforat për të.
Sa herë kam dashtë të shkruaj diçka të bukur për të, shkronjat janë pezmatuar nga një virus i keq që prej tokës sime kurrë s’u largua.
Përpara kësaj moshe gjithmonë e kam dashtë muajin e ëmbël, kur piqeshin qershitë në kodrën mbi shtëpinë time dhe unë s’çaja kokën për fushëbetejat mes të mundshmes e të pamundshmes. S’e dija ç’ndodh në luftë e as në paqe. Por ngjitesha në kodrën e Stubllavaçës dhe kundroja pafundësitë, vajzat fustanbukura. Atëherë bota më dukej e pafund. Por më vonë e kuptova se ajo ishte e vogël, sa një libër në të cilin ti kalon dhe lë një pjesë të rrëfimit tënd.
Në orën e historisë mësova për Betejën e Kosovës. Mësuesi i sertë thoshte: më 1389 në Kosovë u hap një gropë. Atëherë s’e kuptoja gjuhën e metaforave, ndonëse përpiqesha të shkruaja poezi. S’dija asgjë për trishtimin dhe mendjen e kisha te qershitë. Por kur u bëra pak më i madh mësova diçka për zemrën e historisë, për atë gropën e zezë ku u fundosën shumë dashuri, ku babai im derdhi kovat me djersë dhe pikëllim, ku mijëra refugjatë lanë rrobat e dashurisë dhe veshën ato të mërzisë.
Vitet shkuan njëri pas tjetrit sipas ritmit të paracaktuar nga dikush. Erdhën dhe shkuan shumë qershorë të nxehtë qershi ëmbla e aromë blini.
Vajzat e hareshme me terploten e bukurisë, mblidheshin, provonin fustane përpara pasqyrave, por stina e tyre ishte vonuar.
Kur e kalova pragun e robërisë ishte nata e shenjtit tim. Unë s’di nëse fjeta apo jetova në fushëbetejën ku u ndesh Davidi e Goliati, por mbaj mend se vuaja urie dhe dëgjoja radiostacione që flisnin për vdekje dhe shkatërrim. Me 12 qershor 1999 dikush tha: lufta vërtet mbaroi, por gjyshja ime e sertë më tha: tani lufta e vërtetë filloi. / KultPlus.com
Të hënën mbrëma në restorantin e mirënjohur të Prishtinës, “Simphony”, është mbajtur aktiviteti letrar “Mbrëmja poetike me miqtë e Simfonisë”. Në orën letrare “poetët e Simfonisë”, shoqëruar me verë dhe tinguj të kitarës, poetët krijimet e tyre, shumica e të cilëve lidheshin me përvjetorin e 24-të çlirimit të lexuan Kosovës.
Në këtë mbrëmje nga të pranishmit u deklamuan edhe vargjet të poetëve të ndjerë, Ali Podrimja, Azem Shkreli, Basri Çapriqi, pastaj edhe të poetit shqiptar frankofon, Skënder Sherifi etj.
Në orën letrare “Poetët e Simfonisë” poezitë e tyre i lexuan: Sali Bashota, Ibrahim Berisha, Lulzim Tafa, Binak Kelmendi, Naime Beqiraj, Rrahman Paçarizi, Bujar Tafa, Xhevahire Izmaku, Arben Veselaj, Isuf Hoxha, Jeton Kelmendi, kurse pas orës letrare me nga një fjalë u paraqiten edhe Ardianë Pajaziti, Avni Spahiu dhe Fadil Bytyqi.
Poeti dhe profesori i letërsisë, Sali Bashota, bashkë me pronarin e “Simphony”-s, Naim Bajraktarin, që janë dhe organizatorët kryesorë të këtij aktiviteti, thanë se “Mbrëmja poetike me miqtë e Simfonisë” në të ardhmen do të shndërrohet në aktivitet të përvitshëm letrar, kur përveç orës letrare, do të ketë edhe aktivitete të tjera letrare.
Ndryshe, restoranti i mirënjohur të kryeqytetit të Kosovës, “Simphony”, është njëri prej vendeve më të frekuentuara nga poetët dhe artisët kosovarë dhe të huaj. / KultPlus.com
Që kur bujta unë qiejt nuk çelin Ose unë nuk i kuptoj këto retë Ose retë nga unë diçka presin Jeta është vdekje dashuria humnerë Që kur bujta unë qiejt s’çelin
Di një shi dhe një kalldrëm di Njëri pikë-pikë më bie në ballë Në tjetrin vështroj qiellin tek rri As qytete e as anije që erëdeti mbajnë Di një shi dhe një kalldrëm di.
S’di pse ish gënjyer të parën natë nëna Më kish veshur një këmishë magjike Por qiejt s’më vendosën fre mua, Nuk heshti furtuna që ish brenda meje S’di pse ish gënjyer të parën natë nëna.
Dikush sikur doli prej një varri t’zbrazët Rretherrotull mbretëron një qetësi varri Ç’më erdhi mua më erdhi nga lart Ç’më bënë ma bënë retë për së gjalli Sikur ka dalë dikush prej një varri t’zbraztë
Sa mirë që turmat nuk dinë Ta shikojnë shiun nga pas xhamit Shyqyr që ka ndryshim mes njeriut e njeriut Njërit i jep parajsën e tjetrit zindanin Sa mirë që turmat nuk e dinë
Sikur të dalim në lutjen e shiut miq, Retë ndahen në mes koha çelet Tani s’ngeli më as rast as mundësi Çka më të lehtë se të drejtosh qiejt Sikur të dalim në lutjen e shiut miq
Që kur erdha unë qiejt s’çelin Ose unë nuk i kuptoj retë Ose retë nga unë diç presin Jeta është vdekje dashuria humnerë Që kur erdha unë qiejt s’çelin./ KultPlus.com
Kur shkon me veturë bën një orë. Kur shkon në këmbë njëqind vjet: Nis numron bimët, krojet, këngët, Gurët e varreve dhe vitet. Mbërrin i mplakur për tre breza Me peshën e shekullit në shpinë.
I lodhur nga sëmundja e vetmisë Gjen një shtëpi të moçme qyteti, Që roje i bëjnë dy njerëz qindvjeçarë: Njëri me kravatë e dokument, Tjetri me plis e me kobure.
Mat moshën tënde e vetminë Me plasat e tokës, kulmet e shprishura, Oxhaqet pa tym… E mëson drejtshkrimin, drejtpeshimin.
Kalaja rri lart e heshtur Me dhëmbin e gjatë sa koha. Kush e ka vetminë më të moçme: Kalaja, Bistrica, Ti? Apo Prizreni, që është më i madhi?/KultPlus.com
(Poezi shkruar në 100-vjetorin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, botuar te “Trungu ilir”, 1979)
Bota e humbi John Lennon që në 1980-ën, por muzika dhe poezia e tij jetojnë ende në zemrat tona. Fjalët e tij për dashurinë, jetën, dhe paqen që dekada më parë i la për ne, tingëllojnë ende kuptimplota dhe na nxisin drejt një versioni më të mirë të vetes dhe të së ardhmes tonë.
Ne duam t’u kujtojmë ndjekësve tanë për këtë muzikant gjenial dhe ëndërrimtar madhështor thëniet më të fuqishme të tij:
“Jetojmë në një botë ku duhet të strukemi që të bëjmë dashuri, ndërkohë që dhuna praktikohet ditën për diell.”
“Kur shkoja në shkollë, ata më pyesnin çfarë dëshiroja të bëhesh kur të rritesha. Unë shkrujta “i lumtur”. Ata më thanë se nuk e kisha kuptuar detyrën, dhe unë u thashë se ju s’keni kuptuar jetën.”
“Duke qenë i ndershëm nuk ke për të pasur shokë të shumtë, por gjithmonë do të kesh shokët e saktë.”
“Nuk ka rëndësi kë dashuroni, ku dashuroni, pse dashuroni, kur dhe si dashuri, rëndësi ka që dashuroni.”
“Nëse të gjithë do ta dëshironin paqen aq as dëshirojnë një set të ri televiziv, atëherë paqja do mbretëronte.”
“Të përpiqesh t’u pëlqesh të gjithëve është e pamundur – nëse e bën, do përfundosh në një midis ku asnjërit s’i pëlqen. Duhet të marrësh vendimin për atë që mendon se është më e mira për ty, dhe bëjë atë.”
“Si zakonisht, qëndron një grua madhështore, prapa çdo idioti.”
“Vetëm duke provuar rrobat e të tjerëve e kuptojmë përmasën tonë.”
“Kur bën diçka fisnike dhe të bukur e askush nuk e vëren, mos u trishto. Për diellin, çdo mëngjes është i bukur, edhe pse audienca fle gjumë ende.”
“Gjithçka do të shkojë në vendin e vet në fund. Nëse gjërat nuk janë në vendin e tyre, atëherë s’ka ardhur fundi.”
“Një ëndërr që e ëndërron i vetëm, është vetëm një ëndërr. Një ëndërr që e ëndërrojmë së bashku, është realitet.”
“Paqja nuk është diçka për të cilën ne lutemi dhe urojmë; është diçka që bëhet, diçka që je, dhe diçka që jepet.” / KultPlus.com
Poezi nga Charlie Chaplin Përshtati në shqip Arjola Zadrima
“Kam falë gabime pothuajse të pafalshme, jam mundue me zëvëndsue njerëz të pazëvëndsueshëm, e kam harru persona të paharrueshëm.
Kam veprue impulsivisht, jam zhgënjye prej njerëzve që nuk e mendoja, dhe unë kam zhgënjye.
Kam mbajtë ndokënd brenda krahëve për më e mbrojtë; Kam ba miq të përjetshëm.
Kam qeshë kur nuk ishte me u qeshë, kam dashtë e më kanë dashtë, por edhe jam refuzu.
Më kanë dashtë e s’kam mujtë me i dashtë. Kam ulëritë e jam hedh përpjetë për shumë e shumë gëzime.
Kam jetu dashnisht e kam ba premtime të përjetshme, ani pse kam djegë zemrën mija herë.
Kam qa tuj dëgju muzikë, e tuj pa fotografi.
Kam telefonu dikë veç me ja dëgju zanin. Dhe tash prapë dashurohem mbas një buzëqeshje.
Kam kujtu se po vdes prej mallit…e kam pasë frikë, se mos po humbas ndokënd fort të dashtun, ( që e humba), por mbijetova! Ende jetoj. E jeta nuk më lodhë… as ti nuk duhet me u lodhë.
Jeto! Asht prej mend gja e mirë me luftu me bindje, me e rrokë jetën , e më jetu me pasion, me humbë me klas, e me fitu tuj guxu, sepse bota i përket kujt guxon.
Jeta asht fort e bukur për me u dukë e pakuptimtë./ KultPlus.com
Sepse të dua, i egërsuar, Po vi tek ti në këto nete. Me që ti kurrë s’më ke harruar Dhe shpirtin tënd mora me vete.
Me mua ësht’ e më përket përfare. Të mira, të liga, këtu do t’i shkojë. Prej dashuris’ sime përvëlimtare S’ka engjëll që mund të të çlirojë./ KultPlus.com
S’rreshta kurrë së menduari për ty, do doja aq shumë të ta them.
Do doja të shkruaja se më pëlqen të kthehem, Se më mungon dhe të mendoj. Po s’të kërkoj. Madje s’të shkruaj as njatjeta. Nuk di si je. Dhe më mungon ta di.
Ke projekte? Buzëqeshe sot? Ç’ëndërrove? Do dalësh? Ku do t’shkosh? Ke ëndrra? A hëngre?.
Do t’më pëlqente të mund të kërkoja. Po s’kam forcë. Dhe as ti nuk e ke. Dhe at’herë rrimë e presim më kot”.
“Dhe mendojmë. Dhe kujtomë. Kujtohu se të mendoj, se ti nuk e di, por ty të jetoj çdo ditë, që shkruaj për ty.
Dhe kujtohu se të kërkosh e të mendosh, janë dy gjëra të ndryshme.
Poezi nga Maya Angelou Përktheu: Majlinda Bashllari
Gratë e bukura sfiliten të gjejnë sekretin e sharmit tim. Ngase s’jam e bukur ndoshta, e as ndonje trup modeleje nuk kam dhe kur këto ua them atyre mendojnë se tallem. Them se – është në gjatësinë e krahëve, në përdredhjen e vitheve të mia, në ritmin e hapave, në formën e bukur të buzëve… Jam jashtëzakonisht femër! Një femër fenomenale Jam unë.
Kur hyj në një dhomë, aq qetë sa s’e merrni me mend dhe një burri i afrohem, – të gjithë shtangin a bien në gjunjë dhe sulen drejt meje – Një koshere e gëzueshme bletësh. Them se – është prej zjarrit që më digjet në sy dhe vezullimit të bardhë të dhëmbëve, lëkundja e belit ndoshta dhe hareja e këmbëve. Oh, jam jashtëzakonisht femër Një femër fenomenale Kjo jam unë.
Vetë burrat, sa herë janë habitur Ç’gjë i tërheq drejt meje… Përpiqen kaq shumë, por s’munden t’i afrohen dot të fshehtës sime. Edhe kur vetë ua rrefej prapë s’dinë ta prekin… Them vjen prej harkut të thellë të shpinës, nga dielli i buzëqeshjes sime, përhedhja e gjoksit, a ndoshta, nga hijeshia e stilit Oh, jam kaq e jashtëzakonshme Një femër e mrekullueshme Jam unë
Tani e kuptoni, se përse nuk kam nevojë të tund kokën, të klith a të lëviz më kot, a të flas me zë të lartë. Nëse shihni që përmes kaloj me krenari të thellë… Shijomëni! Ju thashë, pra – është në kërcitjen e takave të mia, valëzimin e flokut, në cipën e shndritshme të dores, në etjen për njeriun – Sepse jam e jashtëzakonshme, Grua fenomenale – Kjo jam unë.
Imagjino sikur të mos ketë parajsë e thjeshtë ta provosh… Pa ferr poshtë nesh, vetëm qiell mbi ne. Imagjino gjithë njerëzit të jetonin të sotmen..
Imagjino të mos ketë shtete s’është e vështirë ta bësh; asgjë për të cilën të vrasësh ose të vdesësh, dhe as religjion gjithashtu.. Imagjino gjithë njerëzimin në paqe të jetonte…
Ti… Ti mund të thuash jam një utopist/ëndërrimtar por nuk jam i vetmi. Shpresoj që një ditë, ti të bashkohesh me ne, dhe bota të jetë një…
Imagjino pa zotërime, pyes veten nëse mundesh. Pa nevojë për lakmi apo uri, sall vëllazëria jonë njerëzore…
Imagjino gjithë njerëzit ta ndajnë botën dhe bota të jetë një…/KultPlus.com
Në se të duhen trena për t’ia mbathur botës E anije me vela që udhëtimesh të shpien larg Për të kërkuar diell që t’a mbash në sy E kengë që ti lehte mund t’i kendosh atëhere …
Në se të duhet agimi për të besuar të nesërmen Dhe të nesërmen që të mundësh të shpresosh Për të gjetur shpresën që të kap për dore Për të gjetur dorën që ti ke braktisur Atëhere …
Në se do të dëgjosh rrëfime e fjalë të moçme pleqsh Për t’u ngushëlluar për ato që s’ke bërë dot Në se poezia për ty humbet vlerë e bëhet lojë E në se jeta jote nuk është veç një pleqëri Atëhere …
Në se do të duhet pak mërzitje për t’u dukur i thellë A rrëmujë qytetesh për të harruar çdo zhgënjim E pastaj delikatesë për t’a ndjerë vehten të denjë E pastaj zjarr e nevrik per t’u dukur i fortë trim Atëhere…
Sonte më lajmëruen se ka vdekë një njeri Prandej jam i trishtueshëm, Lule.
Dashunia ashtë e vetmja shtyllë guri Kur andej gardhit fluturojnë Shëgjetat e akullit.
Dy zemra bashkë janë ma rrufeprojse Se dy shpata tu për tu Me teha përjashta Ideja e sosjes, Lule, kur je ti pranë ik si shpend i egër andej kah vjen terri./ KultPlus.com
Ki gjithmonë parasysh se lëkura krijon rrudha, flokët bëhen të bardhë, ditët shndërrohen në vite… Por ato që janë të rëndësishme, nuk ndryshojnë: forca jote dhe bindja jote nuk kanë moshë. Shpirti yt është ngjitës për çdo rrjetë merimangash. Pas çdo vendi mbërritjeje është një vend nisjeje. Pas çdo suksesi ka një tjetër zhgënjim. Për aq sa të jesh e gjallë, ndjehu e gjallë. Nëse të mungon ajo që bëje, kthehu dhe bëje. Mos jeto me fotot e zverdhura… këmbëngul, edhe nëse të gjithë presin të largohesh. Mos e lër të ndryshket hekurin brenda teje. Vepro në mënyrë që në vend të mëshirës, të tjerët të të tregojnë respekt. Kur për shkak të viteve nuk mund të vraposh, ec shpejt. Kur nuk mund të ecësh shpejt, ec ngadalë. Kur nuk mund të ecësh dot, përdor bastun. Por mos u ndal asnjëherë!/KultPlus.com
Poezi nga Nazim Hikmet Ran Shqipëroi: Alban Tartari
Tek ti, unë, dashuroj siluetën e anijes nisur për në pol Tek ti, unë, zbulimet aventuriere prej kumarxhinjsh Tek ti, largësinë. Tek ti, unë, dashuroj të pamundurën.
Të kridhem në sytë e tu, ashtu si në një pyll plot dritë. Mes djersës, urisë e irritimit, me uri gjahtari të ta kafshoj mishin Tek ti unë, dashuroj të pamundurën, Por kurrë pesimizmin./KultPlus.com
Në qoftë se nuk di të duash, Mëso të duash, Patjetër përpiqu të duash Çdo gjë që të sheh syri, Çdo gjë që percepton, Çdo gjë që mund të imagjinosh Duaje, duaje, Të duash mëso Edhe çdo gjë që dëgjon, Çdo gjë që ndodhet në këtë univers… Asgjë të shëmtuar s’ka në këtë botë, Asgjë, pale sa e rëndomtë të të duket, Një insekt sa i vogël po as ai i shëmtuar nuk është, Një fije bar merre në dorë Sa e brishtë a nuk e sheh? Duaj lulet, gurët, retë, Çdo gjë me formën, ngjyrën, kuptimin e saj, Duaje, duaje, Mëso të duash, Përpiqu të duash, Bota për dashurinë tënde është krijuar, Më parë mëso dashurinë, Shiko një vogëlush, Sa i mrekullueshëm, Mendo dhe ata që e sollën atë në jetë, Sepse kjo botë është krijuar për dashuri, Duaji njerëzit, Ata për të mos qenë vetëm Pranë teje të jenë Për këtë, vërtetë për këtë, Janë krijuar, I gjithë universi Me zinxhirë të dashurisë është lidhur, Prandaj edhe ti, Të japësh dashuri mëso! Sepse dije, në shpirtin tënd, Për të gjitha këto paska vend, Mos harro, Bota vetë trembet nga njerëzit Pa dashuri, Dhe nga frika, Prej tyre largohet, Apo më e keqja, ju bëhet armike, Prej vetes i largon, Duaje edhe vdekjen, Mëso ta duash që të dish se ka një Përjetësi… Dhe nëse të duash mësove, Edhe të tjerëve duhet t’ua mësosh, Që me sekretin e mrekullueshëm të kësaj bote, Njerëzimit t’i shërbesh…/KultPlus.com
