Kosovë, o vend’ i famshëm i trimnis, Kosovë, o lule e bukur e Shqipnis! Ti bjeshkat plot vjollca rreth i ke, …Si vashë e virgjen: nuse sikur je; Dhe malet me bor Mi krye i ke kunor!
Kosovë, o atdhe i lavduem i burrnis Ti ke pas kjen mbretnesha e Rumelis! Nalt mbaje kryet t’and si gjithmon Difto-u e zonja; koha sot e don Ti t’çohesh përseri N’luftë t’mbarë për liri!
Se teje të madhe shpresë ushqen Shqipnija Me burra ti q’i len, t’gjatë si selvija, Sakola mali, shoq në bot’ që s’ kanë Si luaj e si dragoj plot forcë që janë, Që e derdhin gjakun prrue Atdheun për m’e shpëtue!
Ke bij që s’kanë drojë asnjë pikë As syni far’ u tutet, s’dinë as frikë Anmikut kur i sulen me rrebtsi Si breshni mi te hidhen me duhi.
Gra e vasha ke, si zana sy-mëdha Trimnesha qi Shqipnija din m’i ba Qi rrokin armët në luftë me gas tuj shkue Ja se me mund, ja se me dekun tuj luftue! Për nder të shtëpis s’vet; E falin shpirt e jet!
Kosovë, o trimneshë, lule e rrallë Detyrën tin’ e ke me dal sot n’ballë Se mbrrini koha, tokën për m’e mprue Anmiqt e motçëm jashtë me i dëbue Se mjaft e kanë robnue Dhe n’ zjarm e kanë prue!
A mund m’e durue pa pra kët zgjedhë Që të huejt para syve të t’venë ledhe Për me t’rrzue nër kamb’ e për me t’shkel Për me t’ba gjithë copë, mirë si ju del Dhe duersh mos të lëshojn’ Prej faqes s’dheut të t’shojn!
Disa “Serbi e vjetër” duen me i thanë “Maqedhoni” do t’ jerë emnin ja lanë! Atyne si u pëlqen kufijt i venë Shqipnija veç mbas dojes s’tyne me kjenë; Mendojnë pa turp kurrfarë Se s’ka nji komb Shqiptarë!
Përpara burra, rrokni hut’ e shpatë Prej zis pështonëje Kosovën e ngratë At’ nanën t’uej t’lidhun kamb’ e dur Q’ anmiqt e kan vorrue me dhe e me gur, Me lott qi qan e ankon E asnji nuk i ndihmon!
Shqyptarë mos kujtoni bes’ e fe Po nanën ju kujtoni qi u ka le Qi ka mbet fill e vetum si gru e ve Prej bijet e harrume mi ket dhe! Se ansht turp i math për ju Të huejt me i u çnderu!
Sot ora mbrrini, dita e bekueme Shqipnin m’e ba në bot’ një vent t’lirueme! Kosovës emnin me ja ngref te qilli Për çud të botës sa ka me shkëlzy dilli Me rrnue një Shqypni Si zonjë në lumni.
Shqyptarë, çoni-u, vllazën ora mbrrini Si Geg’ e Toskë nalt flamurin e ngrini! Një Manastir, Shkup, Shkodër e Janinë Një trup bani-e an’ e mb’anë Shqypninë Si ç’trimit mirë i prek Me nder n’luftë me dek! / KultPlus.com
Si tufa mëndafshi t’artë në të kaltërten shami, n’mes dy duersh t’bardha, dy kodra në borë- flakron përëndimi…Retë mbi krye prorë ngasin nëpër qiell dhe zhduken n’hapsi.
…Dhe drita e mbrame shuhet mbi çdo sukë: cipa e natës shtrihet mbi fushat e përhime, malet heshtin n’errësi si me qenë të ngrime, si të humbet jeta-xho gja u nxi, u zhduk.
N’ajri ndihen klithmat e natës që ra- drujt pran rrugës era i përkund… Ndërsa drita e bardh, e tretun dikund,
shigjeta të flakta mpreh errësinës me i ra. Terri sundon botën. Katundet e shtrime në mes të natës prehen n’lugin me andrrime. /KultPlus.com
kur dikush të kërkon bukë ndaje koren e fundit me të bija ime më mirë të jeni bashkë pak të uritur se të ngopesh vetëm
kur dikush ta lyp një pikë ujë në orë zori shpije te pusi i oborrit nën man ka vite që është prerë ajo pemë e vjetër por hija i bën ende fllad
kur dikush ta fyen njerëzillëkun bija ime prishi krejt urat digji tërë anijet mos ji kurrë as grua as nënë as bijë e askujt po s’qe së pari njeri. /KultPlus.com
Lulzim Tafa më ka treguar Se nëna i ka shkuar në parajsë Kështu ndjesia e jetës shëmbëllen Me një fëmijë të papërmbajtur Që vrapon pas xixëllonjave Deri në fund të ëndrrës Dhe e humb lojën Për dëshirën e paplotësuar I mashtruar nga të mëdhenjtë Dalëngadalë e zë gjumi Si pëllumbin e bardhë Lulzim Tafa më ka treguar Se nëna i ka shkuar në parajsë Asnjë fjalë nuk do t’ia them Pa përfunduar ora letrare Pastaj një nga një Do t’i numërojmë të gjitha pikat e lotve Si fijet e barit të Walt Whitman Askush nuk përmallohet Më shumë se dhimbja Ndërsa vetëm fjala nënë Bëhet e vërtetë absolute Lulzim Tafa më ka treguar A shkurtohet pagjumësia e shpirtit Pa kapërcyer pragun e ëndrrave Veshur me gjethe të bardha trëndafili Posa hapen sytë Me pa dashurinë a përgjigjet Kjo është gjithë soditja Deri te e padukshmja e realitetit Sidoqoftë nuk bëhet fjalë për harrimin Se në cilin krah të jetës Është udha e pikëllimit Si ngjallet fytyra e nënës Sidomos buzëqeshja e saj e praruar Midis qiellit dhe tokës Është e vërtetë se më ka treguar Në cilin çast nuk hesht lutja Sa të jetë gjallë njeriu Pse nuk ka zë tjetër Më të ëmbël Pse nuk ka të tjera duar Më të bekuara Pse nuk ka përqafim tjetër Më të lumtur Lulzim Tafa më ka treguar Si nuk binden rrahjet e zemrës Brenda kafazit të pikëllimit Asnjëherë nuk mësohemi Me fundin e mërzisë As kur ndahet shpirti nga trupi As kur bashkohen lumenjtë e vetmisë Lulzim Tafa më ka treguar Se nëna i ka shkuar në parajsë Askush nuk përmallohet Më shumë se dhimbja
Shko se furishëm po fryn në mua erë mallkimi që s’të fal. Dhe, dije mirë, kurrë më një e një nuk bëjn’ një si thonte Hikmeti, ai farë poeti me këngë prej zjarri.
Shko merri me vete lutjet tua, edhe hijen tënde hiqe zvarrë rrugëve si gjënë e ndyrë. Mos u kthe pas. Mos i harro sytë e përlotur në shtekballin tim. Mos thuaj lamtumirë. Asgjë mos thuaj. Merri me vete gjurmët nëpër të cilat erdhe një natë më e përvuajtur se frika dhe hyre në mua. Shko dhe bëhu fjalë e mbrame n’gojën time. Bëhu shkrepetirë e fikur n’ylberin e shkrimit tim. Bëhu çdo gjë pos Meje e Teje dhe asaj që e quajtëm Ne kur i zinim yjet si fluturat e ua ngjisnim nganjë emër mos ta harrojmë emrin tonë. Shko, merri me vete edhe rrugët, të mos kthehesh kurrë në vesën e lotit të rrejshëm, gërmadhat e kujtimit t’i rrëzosh.
Shko, mbyllu në do kështjella të largëta harrimi, ku s’të zgjojnë më këmbonat e pendimit kur çmendet mallit vetmia ose kur buza buzën e han n’pikllim, që mëkatin s’e lan, që s’mundet ta shpojë Gurin e rëndë, gurin e ftohtë të ndarjes. Shko, më mirë dhe hesht. Mos u kthe mbas. Mos i harro sytë e përlotur n’shtekballin tim. Mos thuaj lamtumirë. E kur t’shkojsh larg, më larg se prej blerimi n’blerim E kur t’shkojsh larg, më larg se prej zemre në zemër Aq larg sa ta harrosh edhe emrin tënd dhe zërin tim, fshihu prej vetes Shkurto flokëgjatat, mate me to mendjeshkurtrën tënde dhe mos qaj. Shko se tmerrshëm po lodrojnë sonte n’mua rrëket e gjakut të ndezur. /KultPlus.com
Me lodhi mundimi në shpirt tërë jetën Ta them lakuriq të vertetën. Po s’munda ta them ngaherë të plotë, Se ishte zuskë kjo bote. Tani më vjen keq për aq sa gënjeva, Megjithëse gënjyen dhe Adami dhe Eva Të parët genjeshtarë të mjerë Dhe kjo me jep ngushellim herë-herë. /KultPlus.com
Në mes tuaj kam qëndruar e jam duke përvëluar, që t’u ap pakëzë dritë, natënë t’ua bënj ditë.
do të tretem, të kullohem, të digjem, të përvëlohem, që t’u ndrinj mir’ e të shihni, njëri-tjatërin të njihni.
për ju do të rri të tretem, asnjë çikë të mos mbetem, të digjem e të qanj me lot, se dëshirën s’e duronj dot.
unë zjarrit nuk i druhem dhe kurrë s’dua të shuhem, po të digjem me dëshirë, sa të munt t’u ndrinj më mirë.
kur më shihni se jam tretur, mos pandehni se kam vdekur; jam i gjall’ e jam ndë jetë jam në dritët të vërtetë,
unë jam në shpirtin tuaj, mos më kini për të huaj, m’është falurë durimi, andaj po digjem si trimi,
se ma k’ënda t’u bënj mirë, të mos mbeti n’errësirë. jakëni rreth meje rrini, flisni, qeshni, hani, pini,
në shpirt kam dashurinë, pa digjem për njerëzinë, lemëni të përvëlohem, nukë dua më të ftohem,
dua ta djek trupn’ e kretë për atë zotn’ e vërtetë. me zjarr ta djek mushkërinë e të tretem për njerinë,
bashkë me gëzimt të tija të vete te perëndia. unë dua njerëzinë, mirësin’ e urtësinë.
në bëhi shokë me mua, në më doni si u dua, njëri-tjetërin në doni, të paudhë mos punoni.
o zëmëra fluturake, qasju pakë kësaj flake! mase krahët t’i përvëlon, po dhe shpirtin ta shënjtëron.
unë duke përvëluar, njerëzit i kam ndrituar. kam qënë mik me njerinë, andaj i di e më dinë.
gjithë tuajt’ i kam parë, mëm’ e at’ e fis e farë, si tani gjithë i kam ndër mënt, që rrininë më këtë vënt.
edhe sot nër ju ata shoh, se shpirtin e tyre ua njoh, dhe unë si ju jam ndruar e jam përzjer’ e ndryshuar,
pa jam bërë shumë herë zjar e uj’ e balt’ e erë. jam një shkëndijë pej qielli dhe një drudhëzë pej dielli.
edhe ndër qiej fluturonj, edhe brënda në det qëndronj, shumë herë fle në baltë, diku ndodhem dhe në mjaltë
bënem qëngj e kec i pirë, lul’ e bar e gjeth i mbirë. dua shumë fjalë t’u them, po trëmbem mos i bënj ujem. e ku shkruhenë në kartë fjalët’ e gjuhësë zjarrtë? / KultPlus.com
Dua? Dua thjeshtë të shoh, jo kinse të kuptoj dua të preki, jo kinse të imagjinoj dhe nuk dua më kinse të studioj nuk i dua gënjeshtrat e vërtetësisë edhe nga ato më të arsyeshmet
Çka dua? Dua të kem zemrën aq të gjërë sa t’mund të marr frymë pafundësisht dhe aq thellë sa të mund të përthekoj dhe shijoj, ah… atë thjeshtësi të pakapshme të madhështisë
Çka nuk dua? Nuk dua të shkruaj dhe të jem poet. Dua që kjo poezi e pakuptim moderne kthyer në përsiatjet e shizofrenisë personale që ejakulojnë papushim dhe paturp të fryra dhe nxitura nga kritikët e korruptuar të mbyllen përfundimisht në azilumet jashtëtoksore
Çka dua në të vërtetë unë? Dua të gjejë të bukurën time të dheut të çaj virgjërinë e trëndafilit të dalldisë të zhytem i tëri në vorbullin e dashurisë të futem me tërë qenien në atë bukuri të dëgjoj ulërimën e saj prej luaneshe t’i rrahi vithet e ëmbla afrodiziake ta shkundulloj dhe më pastaj përqafoj t’i fus kthetrat e mia prej bishe në tulin e saj t’i puthë e përthithi buzët përvëluese deri sa të shkrihemi në llavën eruptive çliruese
Çka dua akoma? Dua që edhe ana e keqe të jetë e pastër të jetë vërtetë e keqe dhe e tmerrshme mirëpo e dëlirë nga të fëlliqurat nga kundëmimet e pabërballueshme nga zorrët industriale të truve të kalbura
Çka dua akoma më shumë? Dua të kthehem prapa T’i bëjë bashkë paraardhësit e mi të shpëtoj të ardhmen e tyre të shpëtoj të sotmen time.
Çka dua akoma edhe më shumë? Dua të kthehem prapë prapa Që t’i bëjë edhe njëherë bashkë epirotët e mi Por këtë herë që t’shpëtoj botën për t’ardhmen tonë Për të ardhmen tonë të mrekullive të pafundme.
Është natë dhe dhoma u fundos në errësirë, E vetmja dritëz u venit dhe u shua; Tani per asgje s’kam deshire, U drodh çka ishte e shenjtë për mua. Veçse ka mbetur si mall e kujtim i hershëm Dhimbja për hirin e të dashurve në varret, Ndaj ne germadhat e shpirtit tim të djeshëm Ende digjen e tymojnë zjarret… /KultPlus.com
kur e mendoj shkumjen tande i kthehem dy gotave që i pim’ aty e gjej vetën, ty, e neve. n’dy gota na flet e ardhmja jonë por ti ik e gjeje veten, fluturo, ç’mallu, shlirou’ e përjeto, merre për dore ndjenjën që bashkë na bani mu e ty! kur e mendoj shkumjen tande të jem i njejti dua prap’ jo se m’mbeti ambël por i ambël ishte përjetimi i parë kur në sy të pashë! mu duk të njihja dy jetë, në dy gota flet e ardhmja jonë në të tretën ti ke vdekë, sot rri vetëm, duhan, pak kafe e muzikë vaji i burrit thonë kanga e në secilën kangë po më vjen ti, ik gjeje veten, fluturo ç’mallu, shlirou’ e përjeto merre për dore ndjenjën që bashkë na bani mu e ty. se unë sot rri vetëm duhan, vaj e muzikë në dy buzë kafeje më vjen ti sakaq edhe më ikë. /KultPlus.com
Dhimitër P. Pasko, i njohur ndryshe me pseudonimin e tij letrar si “Mitrush Kuteli” është padyshim një nga shkrimtarët, intelektualët, mendimtarët më të ndritur të Shqipërisë. Kuteli vdiq më 4 maj 1967, duke lënë pas admirimin dhe mirënjohjen për fuqinë e penës dhe forcën e shembullit përmes së cilave i fali letërsisë shqipe të shek. XX një grumbull xhevahiresh të mrekullueshme.
Ekonomist e specialist i sistemit bankar dhe i prirur për studimin e këtyre disiplinave, ai gjeti tek letërsia një dashuri hyjnore, të cilës i fali pa kursim vlerat e shpirtit të tij.
Autor që dha kontribut në çdo lëmi letrare, ai ka lënë mbi të gjitha një “ligjërim mbi etikën” e mendimtarit aty ku Descartes e la një të tillë për metodën. Cilësia dhe serioziteti i kritikes letrare të Dhimitrit arriti në atë pikë katarsisi sa iu përvesh vetë krijimtarisë së Mitrushit, si në rastin e përshtatjes në shqip të veprës së Emineskut.
Në përmbledhjen pak të njohur “Shënime letrare”, kritika e tij ngriti një problemi të madh shqiptar.
“Është fort e rëndë të thuash se në këtë kuadër shqiptar kaq të vrazhdët, qoftë edhe në botën e shkrimtarëve (dhe veçanërisht në këtë bote!) ku autori vë dorën në kobure ose të ndjek “administrativisht”, ose, të paktën, të rri me kokë me nj’anë, sepse nuk e lavdërove sa desh ay vetë. Në këtë kuadër të vrazhdët, them, ku je i detyruar të pranosh – duke heshtur! – që një thes me kashte të quhet poet klasik ose filozof e një bostan-tavasi, poet, sociolog a s’di ç’tjetër batërdi”.
Në kujtim të poetit, sot po e sjellim poezinë “Elegji”
Po të vdes në dhé të huaj, – Shortë mërgimtari – Të m’ a bëni varrin t’ im Ku do bjé së pari.
Pa një grusht nga toka jonë, – Balt nga balt’ e vetë – Të m’ a sillni e t’ a vini Drejt ne zembr’ e shkretë.
Se kjo balt’ e Vendit t’ onë Mallet do m’ i shuaj, S’ do më duket fort i rêndë Moj, ky dheu i huaj.
E të vini të m’ i thoni Asaj Nënës s’ ime: Zi mos qajë, zi mos mbajë Po asnjë thërrime.
Se m’ i lumtur jam i fjetur Se sa i mërguar, Mot pas moti aratije, – Zembër copëtuar . . .
Pa fytyr’ e saj e tretur – Që e kam ikonë, – Lart mbi varr do më qëndrojë Sot e gjithmonë. / KultPlus.com
Asgjë nuk krahasohet me vdekjen Nëse e marrim gjithmonë me vete Ta shëtisim në kopshtin e parajsës Buzë lumenjve të amshimit Nëpër shtatë palë qiej me yje Kur çdo gjë pendohet përnjëherë Fytyra e ndërlikuar e vetmisë Epilogu pa fitues i mëshirës Butësia e tharjes së fjalëve Zbutja e frikës me ujë të ftohtë Dëshmia e pritjes së tradhtuar Zbulimi i dashurive të fshehta Legjenda për gjarpërinjtë e shtëpisë Asgjë nuk krahasohet me vdekjen Ku ajo çdo ditë luan me piano Pa e pyetur askush traumën e zemrës As kur i mbyllim sytë As kur i hapim plagët Asgjë nuk krahasohet me vdekjen Edhe kur vjen befas Pas përqafimit të njerëzve të dashur Edhe kur largohet Pas shpërthimit të ndjenjave të fundit Edhe kur çdo gjë përsëritet Në heshtje nga fillimi Edhe kur kthehet prapë Me protestën e lotve Edhe kur bëhet shpallja e dashurisë Me shikim të parë Edhe kur vyshket Koleksioni i ëndrrave të bukura Edhe kur lidhet me pranga Vetëm për një çast Në të njëjtën udhëkryq të harruar
Trembëdhjetë minuta larg dhimbjes Sipas orarit të ri të kujtimeve Sipas grindjes së dy shpirtrave Sipas pak gjërave të pathëna Vdekja vjen Edhe me zjarrin e shikimeve Të ndezura një nga një në pasqyrë Edhe me adhurimin e çmendur Të ngjyrave të bardha Edhe me fluturimin e mijëra zogjve Edhe me prekjen e gishtërinjve të lëmuar Kur dalëngadalë shkrihet Largësia e buzëve Ndonëse një mbrëmje e harrojmë Në rrugën pa emër Deri në ditën tjetër Kur i del afati Të gjitha mëkateve të shpirtit Asgjë nuk krahasohet me vdekjen
Nesër nuk do të shkruaj poezi për luftën Të gjitha fjalët i ka marrë era Nëse për luftën thuhet se fiton më i forti Këtu nuk vdiset si dikur As për dorëshkrimet e djegura nuk do të shkruaj Nuk mjafton vetëm ndjesia e përkujtimit Sot poetët nuk veshen me të bardha Sot gratë e Dukagjinit veshen me të zeza Në secilën shtëpi jeton nga një dhimbje Nesër nuk do të shkruaj poezi për luftën Ndoshta më askush nuk i dëgjon engjëjt As kur fillon as kur përfundon pikëllimi Ëndrra qenka më e dashur se sytë e ballit Kur çdo ditë pika i bie trishtimit Të pagjumët nuk e duan më natën As hëna nuk i duron më yjet në qiell Nuk ka vend për zogjtë e përmallimit As për fluturat e lumtura Këtu nuk vdiset si dikur Mbas shtegtimit vjen një zjarr tjetër Derisa protestojnë edhe epitafet për mungesën e varreve Kur i hapim sytë i mbyllim portat e frikës Secili i kujton etjet për një pikë ujë Si dridhjet e klithmave të rrëzuara Pa e njohur kurrë fundin e ikjes Në udhëtimin e hijeve të nëmura Ekspozohen fotografitë e tmerrit Këtu nuk vdiset si dikur Nesër nuk do të shkruaj poezi për eksodin Ofshama e nënave shndërrohet në shpirtra të gjallë Më lehtë është të vdesësh se t’i harrosh të pagjeturit Për jetën luftojnë të gjitha gjallesat Edhe gjarpërinjtë nën gurë Nesër nuk do të shkruaj poezi për luftën