Gjithmonë do gjendet një dorë gruaje, Që vjen të perkedhel me ëmbëlsi. Me dashurinë e butë të vëllait, Të qetëson kur s’ke dashuri.
Gjithmonë do gjendet një sup gruaje, Ku ti mbështet kokën mendjelehtë. Dhe, duke marrë frymë me zjarr, Ajo të beson ëndrrën e vet.
Gjithmonë do gjenden dy sy gruaje, Që mbysin gjithkund dhimbjen tënde. Dhe, nëse të mbetet pakëz vuajtje, Ata, të paktën, të shohin me dhembje.
Por ka dhe të tilla duar gruaje, Që të sjellin mrekullinë. Dhe kur të prekin ballin e lodhur, Ke gjetur fatin, përjetësinë.
Por ka dhe të tilla supe gruaje, Që do të duheshin përgjithmonë. Që ti në to veç një natë u mbështete, Gabimin e kuptove shumë vonë.
Por ka dhe të tillë sy gruaje, Që të shohin me pikëllim gjithnjë. Dhe mbeten për ty, sytë e shpirtit, Deri në çastin kur ti s’je më.
Por ty, kundër dëshirës tende, Të duken pak ato duar dhelëse. Të duken pak supet dhe sytë, Dhe i tradhton në ndjenja dehëse.
Dhe ja, Ato hakmarrëse ngrihen kundër teje: Tradhtar! – të thotë shiu nëpër lotë: Tradhtar! – Era të përplaset në fytyrë: Tradhtar! – pylli të thotë.
Dhe ti, me shpirt të penduar, Ndjen turp dhe vetes kurrë s’ia fal. Vetëm ato duar që ke tradhtuar, Të falin gjithçka, thjesht pa fjalë.
Dhe vetëm ato supe të lodhura, Të falin dhe janë gati të falin gjithmonë. Dhe vetëm ata sy të trishtuar, Të falin atë që as vetes s’ia lejon. /KultPlus.com
Poezia e Arbër Selamanit është përkthyer në gjuhën greke, duke u njohur kështu puna e tij edhe në nivel ndërkombëtar, shkruan KultPlus.
Përmes një njoftimi në “Facebook”, Selmani ka thënë se ndjehet tepër i lumtur që poezia e tij “I urrej këta deputetë” është përkthyer edhe në gjuhën greke prej përkthyeses Eleana Zhako.
Kjo poezi është në numrin e 26-të të revistës greke “TEFLON”, derisa autori tregon se këtë poezi e pati dërguar në njërin prej konkurseve të poezisë në Kosovë, por nuk e patën pranuar.
“Faleminderit Eleanës dhe Eli Krasniqit, të cilat mundësuan që poezia e re shqipe, kjo e imja edhe e disa poetëve tjerë që ‘bërtasin’ shqip, me qenë pjesë e këtij botimi të rëndësishëm grek”, thuhet mes tjerash në shkrimin e Selmanit.
KultPlus ua sjellë edhe poezinë “I urrej këta deputetë” në gjuhën shqipe: /KultPlus.com
Këto letra cilësohen shumë të vështira në përkthim, dhe asnjëherë nuk janë përkthyer në shqip. Loja e fjalëve në frangjisht e bën shumë të vështirë përkthimin.
Nëse letra lexohet e plotë, në dukje, jep përshtypjen e një letre dashurie, por nëse lexojmë vetëm rreshtat me bold, del letër e mirëfilltë erotike.
Letra e George Sand
I shtrenjti im
Me shumë emocion dua t’ju them se kam
kuptuar në mbrëmjen e kaluar se kishit
një dëshirë të epshme për
të kërcyer me mua. E ruaj në kujtesë puthjen tuaj plot
dashuri dhe do të doja që kjo të tregohet
si provë që më bën të dëshirueshme
edhe nga ju. Jam gati t’ju tregoj
joshjen time pa kurrfarë interesi a llogarie,
pjeshkën time; edhe nëse doni gjithashtu të më shihni
shpirtin tim lakuriq pa shumë mundim
krejt të zhveshur, ejani për një vizitë.
Do të bisedojmë, sinqerisht, si miq.
Do t’ju bind se jam femër
e sinqertë, e aftë për t’ju kënaqur,
shumë e thellë, por edhe e ndjeshme
në miqësi. E thënë troç, prova më e mirë është
ajo për të cilën ju mund të ëndërroni si
shpirt i lirë që jeni. Merreni me mend se jeta në vetmi është si
kalli misri që zgjatet, forcohet e hera-herës
i lodhshëm. Kur e mendoj kështu, shpirti
më dhemb. Nxitoni pra dhe ejani
që të harroj vetminë dhe një kurë dashurie
mua të ma bëni.
Përgjigjja e Musset
Kur para jush, si një hyjni, ju përulem,
doni që për një çast t’ju dukem dikush tjetër?
Ju keni prekur ndjenjat e një zemre,
që Krijuesi i bëri vetëm për t’ju adhuruar.
Unë, i dalldisur nga dashuria, me këtë penë në kllapi, dua
ta bëj si në këtë letër, atë që ngurroj të shpreh.
Me shumë kujdes, po të lexoni në këto vargje fjalët e para,
Melodi e këputun – lot i kjartë nga syni i një grues së dashun… andje e përplasun, xhevahir i tretun, një andërr e shkelun, buzë e paputhun në melodin e këputun.
Nga vaji i heshtun shkunden supat e zhveshun, verbojnë nga zbardhimi… e ther, ther hidhnimi për çastet e rrëshqitun, për fatin e ikun, për gëzimin e humbun në melodin e këputun.
Brrylat ndër gjujë të mpshtetun, ftyrë në shplakë e fundosun: Qan grueja e pikllueme me zemër të piskueme (një kitarë e gjymtun, za kange i mbytun në buzë nga dhimb’ e puthun në melodin e këputun).
Hesht njeriu pran grues që qan e turpnueme… syni i venitet në të loti vërvitet, diçka nxjerr nga xhepi grues ia lë – dhe së shpejti e len gruen e humbun në melodin e këputun.
Por kur vjen ndoj tjetër, epshi kapërthehet, gjaqet turbullohen, përzihen, përvlohen, çohen peshë, tërbohen … e vetëm ndëgjohen ahtët e molisun në melodin e grisun. / KultPlus.com
Ata po festojnë, edhe ne do të festojmë, edhe unë patjetër, se jeta vazhdon, rapë do t’i lyej buzët me kuq, thonë që më rri mirë, Tash veç sytë i kam të kuq, nga lotët që nuk po mund t’i ndali dhe kur fryma po më zihet nga dhimbja po dal e po sillem verdallë nëpër shesh, as dritat nuk po më bëjnë përshtypje. Valoni u zgjua nga koma, deri sa shkove pyete për të, nuk e ka ditur që ke vdekur, nanë, ka qajt. Edhe unë dua të zgjohem, e të shoh që gjithë kjo ishte vetëm një ëndërr e keqe, e se do të vish të festojmë bashkë, si gjithmonë. /KultPlus.com
Daradani Ne bijtë tu, t’Vilajetit tand t’vjetër Kërçovë Dibër Gostivar që harrua na ke andrra kishim me i marrë nuset me duvakun e kuq n’odat tua t’gurit tupanat me i shkye tue i rreh e kambët me i thye tue kcye “Dy tupana n’derë të kulles” me knua Grykës Kaçanikut zani me shkua para nesh fushës Pollogut Radika m’u çua n’kamë me i shalua atllarët koburet me i zbrazë me thirrë dilni po vinë krushqit me Teutën dardane Ilirida po bahet nanë me nipa Drenice e kangës me ia thanë Tre-Zajazi e tokës me i shkua gjamë
Dardani! ne bijtë tu t’Pellagonisë t’harruem prej teje e nanëmadhes Shqipni bukën hangër e kemi hambareve tua kokat mbushë i kemi dije, e zemrat atdhedashuni me fjetë qejf kemi pasë n’konakun e Buletinve n’rranzë t’Çyçavicës me marrë Shota veshun n’tierqit galana Azema me rritë n’Iliridë me kobure dardane Pse i le jetimë Kosovë, bimët tua t’vilajetit t’vjetër që andërr kishim fushatve tua me vdekë
Në fshatin tim prej vitesh s’kisha qenë Dhe malli më kish djegur e zhuritur, Atje më dukej hëna tjetër hënë Siç thosh dikur Naimi mendjendritur.
Në çezmë ndala t’ia dëgjoja fjalët, Që vetëm unë i merrja vesh aq mirë; Por shkela në një gur të rrumbullakët Dhe gjurin e dërmova në errësirë.
E mora gurin në pëllëmbë qetë Dhe thashë i lodhur, zhytur në mendime: “Për pak të shava keq, o gur i shkretë, Sikur mos ishe nga vendlindja ime!”/ KultPlus.com
Ti nuk je krijesë e përbuzun, e mbrapsht. Jo, as rob, as djall nuk je! Ti nuk je mallkim për njerëzimin.
Je pjesë e pandashme pa të cilën nuk mund të mendohet jeta e njeriut – pa të cilën ajo nuk mundet me qenë… Femën, ti hymn i përjetshëm i përtërimjes, i gëzimit njerëzor, i vet jetës!
Ti bashkëluftare në rrugët për qëllimet e nalta njerëzore, për mbërrijtjen e lumnisë së të gjithë njerëzve, mbarë njerëzimit!
Më 11 prill 1872 në Drenovë të Korçës lindi Aleksandër Stavre Drenova, i mirënjohur si ASDRENI, poeti shqiptar, rilindasi, përkthyesi, shkrimtari dhe autori i poezisë e cila më vonë u bë himni kombëtar i Shqipërisë, shkruan KultPlus.
Asdreni është autor i Himnit të flamurit, që është edhe Himni Kombëtar, zyrtar për të gjithë shqiptarët.
Aleksandër Stavre lindi më 11 prill 1872 në Drenovë në një familje të varfër fshatare. I mbetur jetim u detyrua të braktiste shkollën e mesme dhe të mërgonte në Rumani më 1889. Bëri punë të ndryshme dhe kaloi një jetë me shtrëngime. Mori pjesë gjallërisht në përpjekjet e kolonisë së shqiptarëve të Bukureshtit në luftën për çlirimin kombëtar dhe u shqua si veprimtar i saj. Nisi të shkruante poezi dhe publicistikë nga fillimi i shek. XX. Në krijimet e para poetike, të cilat i përmblodhi në librin “Rreze dielli” (1904), Asdreni vijoi traditat e poezisë së Naim Frashërit, lartësoi dashurinë për atdheun, nxiti bashkatdhetarët të rreshtoheshin në luftën për çlirim nga zgjedha turke. Vepra më e rëndësishme e Asdrenit, “Ëndrra e lotë” (1912) shquhet për pasurinë e motiveve, frymën demokratike dhe nivelin e denjë artistik. Në krijimet e këtij vëllimi poeti demaskoi ashpër pushtuesit e huaj, i këndoi heroizmit të masave popullore në kryengritjet e armatosura të viteve 1911-1912, fshikulloi parinë frikacake dhe oportuniste, e cila iu resht detyrës ndaj atdheut («Zëri i kryengritësve», «Krerëve tradhëtorë», «Çpërblimi»). Te ky vëllim u përcaktuan tiparet themelore të krijimtarisë së Asdrenit: fryma luftarake, karakteri demokratik, interesimi për problemet shoqërore, notat e ligjërimit të gjallë. Ajo shënoi një hap në kalimin nga romantizmi te realizmi në letërsinë shqiptare. Në krijimtarinë e Asdrenit motivi i luftës për çlirim kombëtar u ndërthur me idenë e luftës shoqërore, në shumë vjersha gjeti pasqyrim pakënaqësia e njeriut të thjeshtë ndaj shoqërisë borgjeze të kohës.
Ngjarjet që pasuan shembjen e shtetit të lirë kombëtar shkaktuan tek poeti një dëshpërim të thellë, që u shpreh në krijimet e periudhës 1914-1920 («Shqipëria më 1914» etj.). Në gjysmën e parë të vitit 20, nën ndikimin e lëvizjes demokratike, poezia e Asdrenit përjeton një hov të ri. Në një sërë veprash të kësaj kohe poeti shprehu aspiratat e masave popullore për drejtësi shoqërore. Në heroin e poemës “Burri i dheut” (1920), Asdreni mishëroi përfaqësuesin e vegjëlisë që derdhi gjakun më 1920 për dëbimin e pushtuesve italianë dhe për një të ardhme më të mirë. Në këtë periudhë poeti shkroi një radhë vjershash të rëndësishme. si «Hymni i festës», «Fisnikët e Shqipërisë», «Republika shqiptare», në të cilat demaskoi forcat e vjetra shoqërore dhe antipatriotike, që përvetësuan frytet e sakrificave të masave popullore në luftën për çlirim dhe nisën të sundojnë vendin sipas interesave të tyre. Dështimi i Revolucionit Demokratikoborgjez të Qershorit 1924 e forcoi frymën e pesimizmit dhe të fatalizmit në krijimtarinë e Asdrenit (Psallme murgu, 1930, dhe një varg krijimesh poetike të viteve 30). Herë-herë poeti u përpoq të çlirohej nga ndikimet moderniste: në poemën «Trashëgimi» (1935) kritikoi qeverinë për krizën ekonomike e cila në atë kohë kishte përfshirë thuajse mbarë rruzullin. Vëllimin e vet të katërt Kambana e Krujës nuk e botoi dot me gjallje. Në vjershat e viteve të fundit të jetës përshëndeti ngadhënjimin e revolucionit popullor në Shqipëri.
Veprat letrare të ASDRENIT janë:
“Rreze dielli”, “Himni i Flamurit”, “Ëndrra e lotë”, “Zëri i kryengritësve”, “Krerëve tradhëtorë”, “Shpërblimi”, “Shqipëria më 1914, “Burri i dheut”, “Himni i festës”, “Fisnikët e Shqipërisë”, “Republika shqiptare”, “Trashëgimi”, “Kambana e Krujës”, “Poezi të Zgjedhura”. /KultPlus.com
Nuk njoh burrë tjetër si Maduja. I madh në plotninë e tij, i rrëmbyeshëm I vrulltë, shpejtësi që nuk kontrollohet, i zjarrtë, Ma rroku belin me gishtat furtunë, Pak i kaftë, i kafshuar prej valëve të detit I kristaltë, pa flokë, Nuk është koha të thyhet ky trup i bëftë. Nuk njoh burrë tjetër që më ka puthur me aq triumf, sa Maduja. Natën vonë, më përtypi si të isha ansambël këpurdhash Ky Madu, me epshin e tij dru, Si asnjë tjetër. Me një gojë me shije bambusi, i errët, në momente i dritshëm I vë gaz flakës ku më ka gjuajtur me sa forcë ka. Ai, Maduja. Nuk njoh burrë tjetër që më ka çmuar me aq kujdes, sa Maduja. I guximshëm, puthi trupin tim me saktësi matematike, Me dy duar si të ishin tetë, a dhjetë, më dha jetë, Maduja, I trandur, i futur në vaskën e bukurisë, i lëmuar Lëng frutash po shijoja, pa blerë asnjë në dyqan Trupi i kockuar bukur i Madusë Shtog, Shegë, Kokos, Shafran. Nuk njoh burrë tjetër me shpirt të hekurtë e të njomë, sa Maduja. I pashëm sa s’ka, një plagë e rinisë në fundin e barkut, burrë murrlan I jashtëzakonshëm, nisa të lehja si kafshë, Maduja, ky mësues biologjike e fizike Ma la mbi këmbë mua kiminë e tij të përjetshme, Le të ndalen dritat e të gjitha stadiumeve pa dashnorë, I imi Madu, E përthekoj, pij tërë natën ujëvarën e tij, mbetet mbret me kurorë. Nuk njoh burrë tjetër që më bën të shtangem, të mpihem, Si Maduja. I përpiktë, i rrebelshëm, lehtazi m’i ra thikë zemrës, Një rezervuar i mbushur me kënaqësi, një maje mali që flladitë Nuk ka si Maduja im, Nuk ka mundësi të ketë një të dytë Që më zhytë, që ma humbë kthjelltësinë, që më kredhë mes gjoksit Ante i botës sime. Me Madunë, bëj be në atë natë Më krijoi për së dyti, ma largoi etiketën ‘i ngratë’. Atë natë, vdekja do të më ishte e sheqertë, fushë e blertë, Si emri yt Madu. /KultPlus.com
Sot sikur më është ngulë një thikë në trup. se, kur vdes një fotograf, e mendoni dot sa shkrepjet vdesin sa fokuset, sa buzëqeshjet, sa imazhi, sa mirazhi sa dritë e bardhë e balancuar aty këtu ecjet, shatërvanet, kodrat, përqafimet, fiken ditët kur ky djalë jetoi, shuhen projektet, rrudhen fytyrat e krejt atyre që ai i akullësoi i ndaloi, i jetësoi, i ngriu, në krejt këto fotografi.
se dreqi ta hajë le të bëhen këto fotografi krejt bardhë e zi, pa pikë ngjyre pardje e pashë për herë të fundit atë nur fytyre çka i duhet shkëlqimi këtij qyteti, kur në fotografi vdesin njerëzit, vdes Hana, vdes Deti sot edhe Ahmedi. vdesin festivalet, vdesin martesat, fejesat, ditëlindjet pritjet mbledhitë shoqërore në Brezovicë, kamerat, një dashuri e munguar, shkronjat janë të tepërta, se ai djalë pati pak fjalë por pati duar, pati jetë, me fotografi, pa fjalë bëjeni atë epitaf, sot nuk ka kuptim më shtypja e aparatit, pa fotograf. / KultPlus.com
Nuk është se mendimet më janë mbyllur, Nuk është se nuk dua te shoh dritë përsëri… Është e thjeshtë, më mungon kjo, Kjo që adhuroj – Më mungon ti!
Nuk është se fëmijët, nuk me pëlqejnë, Por vdes morali, para syve të mi… Edhe iluzionet e mia vdesin, Përpara trishtimit – Më mungon ti!
Nuk është se kam harruar, qe për burrat, Te mos tregosh qe dashuron, quhet trimëri… Nuk është asnjë nga këto, Por nuk me përgjigjesh, Kur te thërras – Më mungon ti! / KultPlus.com
Ç’është liria? Pyesin filozofët Unē gjithashtu njëherë deklarohem për garancinë e lirisë Ballë për ballë me forcën e pushtetit, Herën tjetēr tërheq forcën e besimit, Sovranitetin e shpirtit dhe besnikërinë E misionit tim. Dhe madje kur nuk mund Të përcaktoj thelbin e lirisë E di saktësisht ç’është robëria. / KultPlus.com
Sepse të dua, i egërsuar, Po vi tek ti në këto nete. Me që ti kurrë s’më ke harruar Dhe shpirtin tënd mora me vete.
Me mua ësht’ e më përket përfare. Të mira, të liga, këtu do t’i shkojë. Prej dashuris’ sime përvëlimtare S’ka engjëll që mund të të çlirojë / KultPlus.com
Dhe nëse do që të më duash mos me duaj me asgjë tjetër, veçse me dashuri. Kurrë mos thuaj “E dua për buzëqeshjen, për vështrimin, për mënyrën fisnike të të folurit, për idetë e saj që përkojnë, me të mija të cilat një ditë më bënë të qetë.” Këto gjëra,i dashur, mund të ndryshojnë në vetvete ose të ndryshojnë për ty. Kështu një dashuri mund të zhduket. Dhe ti mos më duaj gjithashtu me keqardhje për të fshirë lotët në faqet e mia. Të qarat mund t’i harrojë kush e pati gjatë komfortin tënd, e të humbasë, kështu, dashurinë tënde. Por ti më duaj, vetëm me dashuri të dashurisë, që rritet në ty, me një dashuri eterne !/ KultPlus.com