Fyell’ i bariut

Poezi nga Andon Z. Çajupi.

Bariu, shokë, bariu,
kur gjëmon e fryn veriu,
është përjashta fatziu,
e rreh breshëri dhe shiu!
Barinë, shokë, barinë,
mos e harroni fatzine,
se lë gruan e shtëpinë
t’u kullosë bagëtinë.
kullotni, moj bagëti,
ti, ti, ti. . .
Kullotni, biro, kullotni,
kur të vdes te me kujtoni,
Ndjesë pastë! — të më thoni.

Shikoni barin’ e gjore:
në diell a në dëborë,
bariu me shkop në dorë
ruan deshtë me këmborë.
Vështronje barinë mirë,
me të ngrën’ e me të pirë,
t’u marrë dhëntë pa gdhirë,
t’i kullosë me dëshirë,
të rrijë bashkë me to,
to, to, to.
Hani, moj bagëti, hani,
kur të vdes do të më qani,
për mua zi do te mbani!

Vizitori i parë i Krushës së Madhe

Poezi e shkruar nga Fatmir Terziu.

Miliona vite u krehën në plazmin e qelqtë të lotit,
në një pellg të përlëngët,
një flok gërshetë i bukur me çantën e madhe të jetës,
u tret, kapi retë që mëgëllyen
fytyrën e ëndërrave djaloshare.

Mbi një fletë libri të shpërngulur të shkruar
sofra e bukës në odën e madhe
ka mbetur shtruar. Pret për tu lexuar
mbi lëkurën e vjetër të plisit
ishte letra më e mirë nga shqipja,
duke shkruar në qiellin e papirusit.
Uroj që ta njihja.

Në ritualin e çajit,
nga duart e grave të Krushës së Madhe
kam mësuar se si të pish nga sytë e një vejushe
të mbetur mes tregimeve në rrugët e Varrezave masive.
Gjithmonë arrijnë në kohë vizitorët e huaj
të shkruajnë për të mos harruar!

Vizitori i parë i Krushës së Madhe,
ishte vargu i një kënge
nisi me refrenin e djepeve në vaje
bitisi me fatin e jetës … në atë mbrëmje.

Formë

Poezi nga Serafina Lajçi.

Kanë shtegtu dallëndyshet

Prej shikimit tand t’ngrysun

Në nji kodër matanë detit

Në nji det matanë kodrës

N’buzën tande asht formu nji kore

Korja n’buzën tande asht e paprekshme

E paprekshmja n’buzën tande asht kore

N’hapat tu asnji gjurmë

Gjurmët hapin e kanë kalu

Prej shikimit tand t’ngrysun

Veç nji vetull

N’atë vetull

Vjerr nji hije

E kujt hije ishe ti?

Makijazh

Poezi nga Ilire Zajmi.

I detyrohem shumë zbuluesve të makijazhit
i falënderoj çdo mëngjes për zbulimin e kësaj mrekullie që s ‘ka të paguar
falë tij fsheh me mjeshtri mynxyrat e një nate pa gjumë
sytë e buhavitur nga kokëdhimbja lëkurën e zbehtë e të lodhur
rrudhat e holla mbi buzë vijën e thellë të ballit
thinjat e para në vetulla faqet e fishkura
me buzëkuq vetulla të ngjyrosura faqe ngjyrë pjeshke
penel të zi në sy e hije ngjyrë terrakote
fshij të gjitha gjurmët e krimit e dal nur e buzëqeshur para botës
mikeshat më mbysin me fjalë të ëmbla
për stilin unik e pamjen e freskët femërore
asnjëra s’më pyet si ndihem
për çfarë më dhemb zemra e çka më mundon
Ah këto pyetje nuk bëhen në kohëra moderne
botës i intereson vetëm pamja e jashtme
ajo i thotë të gjitha për ne e fjalët s ‘kanë më kuptim
E çka të them tjetër, përveçse lavdi zbuluesve të makiazhit.
Uh gati harrova. Si nuk u zbulua makiazh edhe për shpirtin?!

Si qielli i ndritur

Poezi nga Sali Bashota.

Kur më merr malli për sytë e tu
Pa asnjë lutje zgjohet qielli i ndritur
Vetëm prania jote është këtu
Të gjitha ëndrrat tashmë kanë ikur
Koha prapë mbushet plot kujtime
Mbase një ditë edhe heshtja flet
Në udhëkryq braktisen tërë ato shqetësime
Vetëm sytë nuk më mjaftojnë për portret
Ikën larg vetëm çastet e fshehura
Në hapësirën e mbushur plot nostalgji
Imazhi i mëngjesit i braktis ndjenjat e dehura
Askush më s’mund ta pagëzojë këtë magji.

Nga libri “Në fillim ishte drita”.

Pranvera

Poezi nga Ndre Mjeda.

Jeni lodhë, dallëndysha t’shkreta,
Je molis’i ziu bylbyl;
Ah! pushoni n’streh’ku u gjeta,
Pusho n’kopshtë te njaj zymyl.
Mbi krahë t’uej prei dhenash tjera
Ju prendveren na pruet këtej;
Shlodhn’ ju pra, dallëndysha t’mjera,
Rri, bylbyl, n’lulzim qi kthej.
Se qe’j prrue prei malit ulet
E t’tanë fushës ushqim i nep;
E nen borë po shperthejn’ lulet
Porsi fëmië që zbulohen n’djep.
Fllad i let me vapë dashtnijet
Puthi pemen gemb për gemb;
U zgjue pema, e qe prei shijet
Buloj mbarë nëpër kopshtë t’em.
Ndej’ brië votres nieri myket:
Vrapo bulk, ku puna t’thrret;
Tui vrue fushen kau berlyket,
Lyp’m’u vue per lavrë t’vet.

Të mendoj ty tani

Poezi e shkruar nga Beso Bashllari.

Te mendoj ty tani,
Një plake gjashtëdhjetë vjeçe,
Te takohesh me mua,
Shtatëdhjetë vjeçarin plak.
He, të them,
Ti atëherë nuk deshe,
Te putheshim një here se do ikja larg…

Të mendoj ty tani,
Një plakë gjashtëdhjetë vjeçe,
Te takohesh me mua,
Shtatëdhjetë vjeçarin plak.
Dy te rinj atje tej të dehur në epshe,
Dhe ne duke pire një kafe…më pak

Të mendohesh

Poezi e shkruar nga Dritëro Agolli.

Ka shume mallkime
për njerëz te liq,
Siç ka dhe urime për shokë dhe miq.

Po unë mallkimet aspak s’i kam dashur,
Veç shfryj
rralle-rralle kur jam buzëplasur,

Kur kupa zë mbushet e s’kam nga t’ia mbaj,
Mërzitur-mërzitur me vete ze shaj.

I them mendjemadhit një llaf te florinjtë
Te gjetur ne popull:ah,mendja t’u rritte!

Sa gjera ke
thëne,o popull i shtrenjte,
Qe duhet patjetër te rri te vras mëndte!

Dhurata

Poezi e shkruar nga Rumi.

Nuk mund ta dish sa shumë kam kërkuar
të gjej një dhuratë për ty.
Asgjë s’dukej e mirë.
Ç’kuptim ka të sjell ar
në një minierë ari apo ujë në oqean?
Çdo gjë që gjeja ishte
si të sillja erëza në Orient.
Nuk ka vlerë të të jap zemrën dhe shpirtin
pasi ti i ke ato.
Kështu të solla një pasqyrë.
Shiko veten dhe kujtomë mua.

Vajtim për robëri të shqiptarëvet

Poezi e shkruar nga Faik Konica.

O të humbur shqipëtarë,
Seç qenkeni për të qarë!

Për të qar’ e për të sharë,
Për të shar’ e për të vrarë!

Armiqtë mbë dhé ju hodhnë,
Dhe ju shtypnë sa u lodhnë!

Sa u lodhn’ e sa ju ngopnë
Ju gdhendnë edhe ju rropnë.

As bukë, as brekë s’ju lanë,
Ju punoni, ata hanë!

Nuk ju lan’ as pakë nderë
Q’e kini pasur përherë.

As nder, as turp, as gjak s’kini
Unji kryet dhe po rrini.

I duroni vet armiqtë;
Prisni vdekjen apo vdiqtë?

Shërbëtorë t’Anadollit,
Kleçk e lodra të Stambollit.

Në mos u shove fare,
Ndizu, zemra shqipëtare!

O shqipëtarë barkzbrazur,
Fustançjerr’ e këmbëzbathur

Zemërohuni një herë,
Mprehni kordhët për të prerë,

Mprehni kordh’ e mprehni pallë
Të ju ndritin yj mi ballë,

Ti frikësoni zuzarët
Ç’i shuan shqipëtarët,

E në vend tuaj të rroni
Si të doni e si të thoni!

Javën tjetër vjen edicioni i dytë i “Shtigje poetike”

Klubi letrar “Metafora” që vepron në kuadër të Shoqatës për kulturë dhe art “Tradita”, do të organizojë edicionin e dytë të manifestimit letrar ndërkombëtar “Shtigje poetike”, shkruan KultPlus.

Ky aktivitet letrar do të mbahet javën e ardhshme për nder të 21 marsit, Ditës Botërore të Poezisë.

Ngjarja do të mbahet më 21 mars (e mërkurë), duke filluar nga ora 18:00, në Galerinë e Arteve Pamore në Tetovë./ KultPlus.com

Vaje

Poezi e shkruar nga Andon Zako Çajupi.

Që ditën që vdiqe, që kur s’të kam parë,
lotët që kam derdhur s’më janë dhe tharë!
Shumë vjet u bënë, sot u mbushën dhjetë,
që kur më ke lënë dhe s’të shoh në jetë!

Në ç’kopshte me lule ke qëndruar vallë?
S’të vjen keq për mua? S’të vjen mall për djalë?
O ëngjëll i bukur, mos mëno në botë,
kthehu të të shomë, të na mbeten lotë.

S’rrojmë dot pa tynë, ti si rron pa neve?
Motemot që rrojtëm bashkë, s’më urreve.
Atje. tek rri janë qipariz’ e varre. ..
Kthehu të të shomë, mos na le për fare!

Mos na le të gjorë, me zemër të ngrirë,
kthehu të gëzohesh kur të shoç tët birë;
E ke lenë foshnje, tani u bë burrë,
s’arrite ta rritje, s’të ka parë kurrë!

Për ty shumë herë çoç do të më thotë.
po s’mund t’i përgjigjem, se më mbytin lotë:
Kthej kokën mënjanë dhe vështroj përpjetë,
duke psherëtitur te zot’ i vërtetë.

O zot i vërtetë, s’t’erdhi keq për djalë,
kur i more mëmën dhe më le të gjallë?
Të më keshe marrë, do të qe më mirë
dhe të rronte mëma, të rriste të birë.

Me se rrojnë foshnjat? Ç’i rrit çilimitë?
Dashuria e mëmës dhe përkëdhelitë.
0 zot, të jam falë, mos më le të mjerë,
dërgom’ Evgjeninë ta shoh dhe një herë!

“Pse s’kuvëndon mirë, more punëbardhë,
cili vdiq njëherë dhe prapë ka ardhë?
Gjith’ humbasën gruan, mëmën e babanë,
po ata që mbetën si ti nukë qanë:
të vdekurin lotët s’e bien në jetë,
po lutu dhe falu të rriç djalën vetë.

Doje drit, o qiell, more dritën time
dhe më mbushe jetën plot me hidhërime!
Tani rroj pa shpresë, ndaj s’dua të rroj,
se dhe perëndinë tani s’e besoj!

Ferrparajsa

Poezi e shkruar nga Xhevahir Spahiu

Pa pikë pezmi vdes qysh nesër
po fundja fatit pse t’ia prish
Pushtoma shpirtin, verë e vjetër,
më lidh me pranga perëndish.

Shkëlqen parajsa përmatanë,
s’ka ferr e terr e tmerr pa fre,
se nga të gjithë qe shkuan e vanë
asnjë s’u kthye prapë mbi dhe.

Por cfarë mërzie e përzishme
rrafshirë e botës n’ameshim!
Pa pabesi të befasishme,
Pa një përplasje, një tundim.

M’u ndiz në deje zjarr i are,
me prush e afsh më përkëdhel.
Njëmijë demonë ta heqin zvarrë,
I zmbraps ky dufi yt rrebel!

Me yjet flet kur pret vetëm
në ferrparajsa gjithësish.
Plugoma shpirtin, verë e vjetër,
të thyej pranga perëndish.

Ardhjet

Poezi e shkruar nga Azem Shkreli.

Më deshën ardhjet, tani një shkuarje më do
Oshëtimë e trishtë mungese mos më kërko

Më lër ndaj natës largësia le të ndodhi pahir
M’i duhet rrugëtimit pendesë e hidhur, e mirë

Nëse nuk piqemi, nëse pikëllimi ka mall
Më harro bukur, thuaj u pamë në një përrallë

Bari i harrimit përherë tek ndonjë breg tjetër
Mëkon ofkamave pushin e dhimbjes së vjetër.

Nëna

Poezi nga Ismail Kadare.

Ne mbremje u kthye ai ne shtepi
i lodhur, i ngrysur, me traktet ne gji.

Mesnates se shurdher, se erret, se shkret’
do ngjise ai traktet kudo ne qytet.

-Mesnates ti sonte, o nene, me zgjo!
-Mir’, biri nenes, fli, bir! – tha ajo.

Ai si i vdekur ne gjume! ra pastaj
dhe nena mbi te nuk i ndan syte e saj.

Shikon ajo traktet dhe lutet mbi te
((Fli, biri i nenes, se ora s’eshte nje.))

Akrepi leviz, me ngadale leviz
pas perdesh, pas xhamash: e zeze nata pis.

Ne enderr ai buzeqesh e po sheh,
nje fushe te bukur, nje qiell pa re.

Dhe nena e tij me te bardha vallezon,
ne fushe te sahatit me dore tregon.

Akoma akrepi s’ka shkuar ne nje,
ndaj nena s’e zgjon, ndaj akoma po fle.

Por befas ne fushe u degjua qe larg
nje krisme perreth: trak a trak, trak a trak!

Dhe nena u zhduk si ne mjegull atje,
sahati i thyer sec ra permbi dhe.

I mbytur ne djerse u zgjua ai
((O nene)), dhe doren e vuri ne gji.

Atje trakte s’ka. ((O nene ku je!))
Pas perdesh, pas xhamash po gdhin dite e re.

((O nene!)), por nena nuk eshte me perqark
diku mitralozi troket: trak a trak!

Dicka neper mendte atij shpejt I erdh’
u hodh drejt nga porta: kuptoi e u zverdh.

Ne dor’ revolverin, ne rrugen e shkret’
vrapoi n’erresire, kudo ne qytet.

((O nene, o nene, o nene, ku je!!!!))
Ja, zbardhin mbi mure ca trakte atje.

Vrapon, po nuk duket gjekundi ajo,
…((Ndal!)) ndihet tek-tuk. Vrapo shpejt! Vrapo!

N’agim afer pyllit, ne an’ te nje perroi
pas drureve ai u mbeshtet e vajtoi.

…Qe biri te flinte i qete gjer n’agim,
mesnata per nenen s’do kete mbarim.

“Pas çdo suksesi, ka një zhgënjim”

Poezi nga Nënë Tereza.

Mos harro se lëkura rrudhet,
e flokët mbulohen me borë;
Ditët bëhen vite…
por më e rëndësishmja
nuk ndryshon kurrë!

Forca jote e bindja jote s’njohin moshë.
Shpirti yt e shtrin pëlhurën e merimangës
që mosha ta endi mbi fytyrë!

Pas çdo pikarritje, ka një pikënisje.
Pas çdo suksese, një zhgënjim.
Përderisa je gjallë, gjallëro!

Në qoftë se të mungon çka bëje më parë,
bëje përsëri,
mos rri duke parë fotografi
të zverdhura nga koha!
Mos e lerë të ndryshket hekuri
që ke brenda vetes.

Sillu në mënyrë që, në vend të mëshirës,
të gëzosh respekt.
Kur të rëndojnë vitet e s’mundesh më të vraposh,
ec shpejt.
Kur s’do të mundesh as të ecësh shpejt,
ec!
E kur as të ecësh s’do të mundesh,
përdore shkopin e shko…
Veç për t’u ndalë,
ti kurrë mos ndalo!

Kunora e Bylbylave

Dom NDRE ZADEJA

Leht i prekë me fletë zbunimi
Zemren zemrave tuj qase
Ndin se rrahin prej mallnjimi
Se jan fry e duen me plasë

Këndon bylbyli ban se s’ndjeva
Shkundet puplash ban se s’pa
Po kur doren mbrendë e ktheva
Me ty bashk bylbyl kam kja.

Zoga te bukra delni,eni
Sot prej prindve do tu daje
Gja s’po merrni gja s’po keni
Bukurija e vetmja paje.

Rrokni babë e puthni nanë
Te dyvet lypni hallall
Me sy matnje ane e m’ane
Shpin qe sot u qet me mall

I percjellë kafazi i vjeter
Udhamare bylbyka të mi
Shkoni e gjeni i kafaz tjeter
Shkoni e gjeni prind te ri.

Besabese fort jam idhnue
E ksaj jete s’di çka me i than
Zemra zemren me largue
Syni synit lot me i dhane!

Kosova

Poezi e shkruar nga regjisori Bekim Lumi. Poezia ështëshkruar gjatë ditëve të luftës, në vitin 1999, në Mynih (Gjermani).

Kur atdheut i rrxohen kështjellat
I shemben pirgjet urat kullat
I zihet fryma
I mpikset gjaku
Themelet kur i luejnë vendit
Rozafë ajo bahet
Sall gjinin e djathtë e len përjashta
Gjergji Muji Halili Ademi Shabani Hamza
Pijnë tambël
Forcadë marrin
Për lufta t’rrebta
Tevona
Si rr’fe prej qielle
Veç nji za ndihet
“Oj Kosovë, mos thuej mbarova,
Se djemtë tu ende janë gjallë…”

Ismail Kadare shkruan për terrorin në Kosovë

TERRORI NË KOSOVË

ISMAIL KADARE (Botoi Dielli, 16 prill 1982)

E hidhur Vjeshtë e këtij viti
Kosovën gjeti nën terror.
Korba të zes mbi të ia mbërritën
Hetues, gjykatës e prokurorë.

Me dhjetë vjet burg,me tetë, me shtatë,
Me dymbëdhjetë dënojnë diku
Kështu mes jush shekullin ndani
Dhe mijëvjeçarin ndani ju.

Kështu e prekni historinë,
Mbi supe e mbartni ju sërish.
Prangat në shkollë që i mësonit
Në duar ndjetë befasisht.

Dhe patë se koha e Mesjetës
S’qe larg dhe veç në libra s’qe
Dhe u kthye nata e Prishtinës
Në natë Shën Bartholomeu.

Por koha kurrë s’vjen përgjysëm,
Natë e masakrës vetëm s’mbërrin,
Se pas Dushanit Car të frikshëm
Rrufeshëm Skënderbeu arrin.

S’kish dëshmitarë, TV nuk pati
Zinxhiri i tankut kur iu griu,
Por retë e globit veç ju panë,
Ndërgjegje e Botës te ju mbërriu.

Kështu në vorbull të epokës
U ngritët Ju si monument;
Ju që e prekët historinë
Dhe në Histori u kthyet vetë.

Ismail Kadare, Dhjetor 1981

Për atë që s’më donte e s’e desha!

Poezi e shkruar nga Zhuljeta Grabocka Çina.

Aty ku gjuhë e syve shuhet një ditë,
unë ndez me shkrepse një qiri.
Vajtimi im e lotët më bëhen dritë…
me këngë më mbushet zemra.

I fal mëshirë, i kërkoj drejtësi,
atij që s’më donte e s’e desha!
Prej syrit të tij fjalët e mia kishin frikë
ndaj nuk fola unë, foli heshtja!

Në tokë të ra fati të jesh një krimb
nëpër pluhur me këmbë të fshehura.
Ç’faj kanë pemët që rriten mbi ty?!
Ç’faj kanë degët, lulja e gjethja?!

Të luaj me zjarrin e syve të mi nuk kam frikë,
në gjuhët e tij shuhen fjalët e zjarrta.
Afrohu, merr pak prush e ndiz një dritë
Të të them, pse s’më doje e s’të desha!

Aty ku gjuha e syve do të flasë sërisht,
mos eja të më hapësh plagët e vjetra.
Me urrët e zjarrit errësirën e natës do të gris,
të vdesë hakmarrja e dashurive të verbra!

Poezi nga Ibrahim Rugova, viti 1960

(Shkruar në fillim të viteve 1960)

Me varg në shpirt m`çeli pranvera.
Desha t`jetoj gjithmonë i neshtë.
Më bëhet se do të vajtoj përhera,
Kur po hyj me të madhe në vjeshtë.

Ah, stinë e verdhemtë, stinë e venitur
Vallë, Ty të mallkoi mëma -natyrë?
Që bashk t`shkrihemi kështu t`nemitur,
Mos jemi të mjer në krijatyrë?

Po ëndrrove me këngë të rritesh,
Dhe ajo jetës përpara ti flasë.
E di. Me dëngë plot do t`goditësh.
E ngado të endesh veç do të vrasë.

Athua Zoti i madh diti të gjykojë
Që njomaket të kalben shi në vrug.
Apo secili barrën e vdekjes të peshojë
N`zjarr të heshtjes i vetmuar si murg?

I ngopur me të vërtetën në gji,
Vëllau im dole n`mesin me erë.
Mbi fytyrën e re t`ra nji vel i zi –
T`nxuer e t`futi n`kuvli përherë.

O kujt t`i falem n`këtë orë t`vështirë,
Kujt t`ia kërkoj hijen e njomsisë?
Pa frikë. Prore do t`jetë djellamirë –
Pikllimi im, kasnec i gjallë i fuqisë.

Dua të iki fushës e malit-
Jetën e shof si grusht t`rendë.
Jo, s`dua të iki. Dua si shpirt djalli
Të ngjitem së bashku në vend.

Bën që per vargjet e mia t`përvëlimit,
Të më quajnë edhe njeri fare t`prishtë.
Po heret i vranë sytë e shtrembërimit,
Se e flas t`vërtetën e kam çiltërisht.

Por nji ditë të dihet se zemra e poetit,
N`dimër a n`verë s`di të ngurrë
Dhe kur e ndjen valën rreth vetit –
Qan e qesh nuk qetësohet kurr.

(Cerrcë 1960)

Do të kthehem nënë

Poezi e shkruar nga Jusuf Gërvalla.

Sa fort më mundon
Vetmia, o nanë
E votër braktisa një ditë
N’vendlindje ishte vjeshtë
Tani vonë
Të presin të korrat e brengat

N’mendime më ke tretur
Tani, o nanë
Për birin që të la në vetmi
Shikim imi kah dera, kah dera më përgjon
Trokitje të lehta dëshiron.

Ktheu shpejt më ke pas thënë
Se brengat më kanë molisur
Të presin shokët në varr nën bli
Porositë e babit tënd

Kaluan pranvera dhe vjeshta o nanë
Që kur të ndjell veç një kthim
Nëse vetë nuk do të mundem
Do i them birit tim
Në vendlindje të shtrojë çdo gëzim

Të lutem jeto me shpresa o nanë
Se një ditë dikush do të trokllojë
Në atë votër ku së pari zëri im jehoi
Andej nipat do të ngrejnë shtëpinë.

(Jo)njerëzorja

Poezi e shkruar nga Edi Shukriu.

1.
Nëse e shihni
një burr
që bredh udhëkryqeve
duke kërkuar veten e humbur
Ta dini,
është ai
që ia masakruan fëmijët në luftë
Është mirë ta lini të qetë
nëse nuk mund t’i ndihmoni

2.
Nëse e shihni
një grua
të strukur
e që ik nga bota
Ta dini,
është ajo me shumë shoqe
që është përdhunuar
e ti dhe unë
nuk i dolëm në ndihmë
Është mirë ta lini të qetë
nëse nuk mund t’i ndihmoni

3.
Nëse e shihni
një grua
që duket se heq qime
nga robat e trupit
Ta dini,
është nëna e vajzës
që kërceu nga kati i shtatë
e dashakëqijtë thonë
Kush e di se për çfarë arsye
Është mirë ta lini të qetë
nëse nuk mund t’i ndihmoni

4.
Nëse e shihni
një burr
duke bredhur plehërave
Ta dini,
gërmon hedhurinat tuaja
që t’i ushqejë fëmijët
Është mirë ta lini të qetë
nëse nuk mund t’i ndihmoni

5.
Nëse e shihni
një njeri
duke u krekosur kryeqytetit
me makina kokëboshe
e luks të pamerituar
Mos iu përkulni
e mos e lini të qetë
nëse doni t’i ndihmoni
vetes…