Etiketë: Prinderit

Gjërat që fëmijët i mbajnë mend nga prindërit

Posted on by Kult Plus

Faza e rritjes së fëmijëve, është më shumë se një provë e vështirë për prindërit.

1. Kur i keni bërë të ndihen të sigurt

Çdo fëmijë ka nevojë për mbrojtje, prandaj fëmijëve tuaj do t’i nguliten në memorie të gjitha ato herë kur keni luftuar përbindëshat që fshihen poshtë krevatit të tyre, ose kur i keni qëndruar pranë pas një ëndrre të keqe. Por do të mbajnë mend edhe ato raste kur temperamenti juaj ju ka shndërruar juve në ato përbindëshat që ata i ruhen aq shumë. Është normale që fëmijët t’iu shohin të tensionuar dhe nevrastenikë, ama qëllimi juaj kryesor duhet të jetë t’i bëni të ndihen të sigurt kur janë pranë jush.

2. Kur u keni kushtuar kohë

Fëmijët e lidhin ndjenjën e dashurisë me sasinë e vëmendjes që marrin. Ato ditë kur ju ndaloni atë që po bëni për t’u bërë pjesë e një çaji me vajzën tuaj, apo një loje me top me djalin, do të jenë kujtime të ngulitura thellë në memorien dhe zemrat e tyre kur të rriten. Gjeni kohën për të bërë gjëra të vogla me fëmijët tuaj, sepse në fund, do të jenë momentet më të rëndësishme.

3. Marrëdhënia juaj me partnerin

Fëmijët e formojnë këndvështrimin e tyre rreth dashurisë duke parë prindërit e tyre. Synoni të keni atë lloj marrëdhënieje, që t’i bëjë ata të presin me padurim martesën e tyre një ditë. Jepini fëmijëve sigurinë që vjen kur shohin mamin dhe babin në një marrëdhënie dashurie të përkushtuar me njëri-tjetrin.

4. Përgëzimet dhe kritikat tuaja

Zemra e një fëmije është si çimento e patharë, përshtypjet që krijojnë në fazat e hershme të jetës së tyre, do të ngurtësohen me kalimin e kohës. Ata do të krijojnë identitetin e tyre, aftësitë dhe ndjenjën e vetëbesimit, në varësi të fjalëve që ju i keni thënë gjatë fëmijërisë. Detyra e prindërve është të mësojnë dhe disiplinojnë, por edhe kur kritikoni, bëjeni me dashuri dhe inkurajim.

5. Traditat tuaja familjare

Fëmijët do të mbajnë mend ‘traditat’ që ju vendosni në familjen tuaj, qoftë një film në fundjavë, një vend drejt të cilit udhëtoni rregullisht, mënyra si festoni ditëlindjet ose eventet e tjera speciale. Krijoni qëllimisht disa traditat që dhe fëmijët tuaj do të donin t’ia kalonin fëmijëve të tyre një ditë. / KultPlus.com

Faza e rritjes së fëmijëve, është më shumë se një provë e vështirë për prindërit.

‘Deri 25 vjeç, fëmijët i duan prindërit, mbi 25 i qortojnë dhe mbi 30 u kërkojnë falje’

Posted on by Kult Plus

Populli anglez njihet nga historia si kolonizator i shumë vendeve nëpër kontinente të ndryshme, njihet edhe si shtëpia e shumë mendjeve të ndritura që ndryshuan rrjedhën e njerëzimit me shpikjet dhe idetë e tyre.

Në vijim mund të lexoni disa thënie që i atribuohen këtij populli.

-Ai që shkruan e lexon asnjëherë s’do të kërkojë lëmoshë.

-Ai që mban shishen e pijes dhe i dridhen duart, pi gjak, jetën e lotët e tij dhe të familjes.

-Ai që mungon e ka gjithmonë gabim.

-Ai që shikon lojën, sheh më tepër se lojtari.

-Ajo që dimë është një pikë, ajo që nuk dimë është një oqean i tërë.

-Betimet janë fjalë, fjalët i merr era.

-Çdo virtyt është midis dy vesesh.

-Ç’vlerë ka të nxitosh kur je në rrugë të shtrembër?

-Dashurinë falja gruas, besimin nënës.

-Dembeli aq ngadalë i bën hapat, saqë varfëria shpejt e zë.

-Deri 25 vjeç, fëmijët i duan prindërit, mbi 25 i qortojnë, mbi 30 u kërkojnë falje.

-Dinjiteti i politikës është të mos humbë ndjenjën e së tërës.

-Dita ka sy, kurse nata ka veshë.

-Duke e detyruar njeriun të heshtë nuk e kemi bindur.

-Fëmijët e vegjël thithin nënën, fëmijët e rritur thithin babanë.

-Fjala e dhënë, shigjetë e shtënë.

-Gjashtë orë gjumë për burrin, shtatë për gruan, tetë për të marrin.

-Gjumi i hershëm dhe zgjimi i hershëm të bëjnë të shëndoshë, të mençur e të pasur.

-Ha që të kënaqësh veten, vishu që të kënaqësh të tjerët.

-Huadhënësit kanë kujtesë më të mirë se huamarrësit.

-Inati të plak, e qeshura të rinon.

-I riu e kërkon rininë tek e papritura, i vjetri te zakoni.

-I rrituri mes fëmijësh do kohë të bëhet fëmijë, fëmija mes të rriturish bëhet shpejt burrë.

-Janë dy njerëz pa të meta, njëri ka vdekur, tjetri nuk ka lindur akoma.

-Jeta duhet të jetë një kërkim, zbulim dhe “gjuajtje” e përjetshme dhe pambarim.

-Jeta është një gjë e madhe, e përbërë prej gjërash të vogla.

-Jeta fillon në të ‘40-tat.

-Kujdesu gjithmonë që pasqyra në të cilën shihesh mos të të bëjë të skuqesh.

-Kur varfëria hyn për dere, dashuri ikën nëpër dritare.

-Martesa është shumë më tepër sesa 4 këmbë të zhveshura në krevat.

-Miku që arriti pushtet, mik i humbur.

-Natyra na i ka dhuruar veshët, që vazhdimisht janë të hapur, dhe gojën – dhe gojën të cilën shpeshherë është mirë të mbahet mbyllur.

-Ndize qiriun e atij tjetrit por mos e fik tëndin.

-Në errësirë duhet dritë, në fatkeqësi mend.

-Nëna e mirë nuk pyet a dëshiron, por jep.

-Nëse do të pushosh gjatë, do të ndryshkesh shpejt.

-Ngul këmbë me duar të sigurta.

-Njerëzit e mençur mësojnë nga gabimet e huaja, të marrët nga të vetat.

Njerëzit pushojnë së menduari kur pushojnë së lexuari.

-Sa më i vjetër violinisti aq më i ëmbël tingulli. /shkollaesuksesit/ KultPlus.com

“E urrej celularin e mamit”, hartimi i një 7-vjeçari që preku zemrat e shumë prindërve

Posted on by Kult Plus

“E urrej telefonin celular të mamit tim”. Tema e një fëmije 7 vjeçar është virale dhe bën të reflektosh, çdo prind duhet ta lexojë atë. Fëmija shkruan një temë për varësinë e nënës së tij nga telefoni.

Një mësuese amerikane ka vendosur të publikojë temën e një nxënësi 7-vjeçar në profilin e tij në Facebook, arsyeja është e habitshme. Tema ishte bazuar në shpikjen që urrenin më së shumti dhe ky fëmijë shkroi në detyrën e tij se e urren celularin, sepse prindërit e tij janë gjithmonë në telefon. Mësuesja ishte vërtet e befasuar nga përgjigjet e nxënësve të saj, nga 21 nxënës, 4 kishin treguar telefonin celular si shpikjen më të neveritshme. Kështu, ai donte të lëshonte një lloj apeli, duke i ftuar të gjithë prindërit që të dëgjojnë fëmijët e tyre dhe të lënë telefonin e tyre celular.

“Dëgjoni fëmijët tuaj dhe lini celularin”, shkroi mësuesja në Facebook. Hartimi e fëmijës u bë virale pasi ai tha se si nëna e tij ishte gjithmonë me telefonin e saj në dorë: “Nuk më pëlqen telefoni sepse nëna ime është në telefon gjatë gjithë ditës. Një telefon ndonjëherë është një gjë e keqe. E urrej telefonin e mamit dhe do të doja që ajo të mos kishte pasur kurrë një të tillë. Kjo është një shpikje që nuk më pëlqen”.

Tema me shkrim dore u shoqërua me dizajnin e një celulari me një kryq dhe një fytyrë të trishtuar me një re të vogël që thoshte: “E urrej”.

“Çdo ditë të jetës sonë, bëjmë një depozitim të vockël në bankën e kujtesës së fëmijëve tanë”, thotë Charles Swindoll./bota.al/ KultPlus.com

USA, New Jersey, Jersey City, Father and son (8-9) sitting at table

Rreziku nga vala e dytë e Covid-19, por prindërit kërkojnë që fëmijët të kthehen në shkollë

Posted on by Kult Plus

Nuk po iu pëlqen që fëmijët e tyre t’i ndjekin mësimet në sistemin online.

Prindërit e  Shkollës Fillore ‘Fak Konica’ të Prishtinës janë duke kërkuar nga Drejtoria e Arsimit e kësaj komune që nxënësit t’i kthejnë në shkollë. Kjo pasi sipas tyre  mësimi online nuk po jep rezultate të mira tek fëmijët e tyre që i kanë në shtëpi.

E Rekomandimet e Insitutit Kombëtar të Shëndetit Publik në Kosovë si dhe të Komitetit për Menaxhimin e Pandemisë Covid-19, e kanë parë të arsyeshme që në shkollat ku ka të paraqitura raste me Cvid 19 dhe aty ku rreziku i përhapjes së infeksionit është më i madh, mësimi të vazhdohet në distancë. Pra nga shtëpia.

Në vazhdim gjeni letrën e plotë pa ndërhyrje të këtyre prindërve:

Duke qenë se kjo mënyrë e të mbajturit të mësimit nuk po funksionon ose po ec me shumë vështirësi për çka po pësojnë më së shumti nxënësit për të cilët është ndërtuar edhe platforma, por edhe vetë shkolla kërkojmë nga drejtoria e shkollës që të merret parasysh që nxënësit të kthehen në klasë për të ndjekur mësimet.

Deri më tani si për nga mbarëvatja e procesit mësimor, si për nga ofrimi i pajisjeve të domosdoshme për mesimin online si dhe për nga ngarkesa dhe përgjegjësitë për ushtrimin e detyrave të klasës e në këtë rast edhe ato të shtëpisë, po u bie prindërve e tërë barra për mësimin si dhe edukimin e tyre, në këtë kohë të vështirë si për nga aspketi psikologjik ashtu edhe në aspketin financiar dhe shëndetësor.

Mungesa e interesimit maksimal nga ana e arsimtarëve është pjesë e problemit dhe një ndër arsyet e rënies së cilësisë së mësimit, prandaj kthimi i nxënësve në klasë dhe kthimi i përgjegjëisë tek mësimdhënësit ndihmon fëmijët tanë, shkollën tonë por edhe tërë procesin mësmimorë për çfarë edhe janë angazhuar ata profesionalisht.

Gjithashtu fëmijët tanë, klasa e gjashtë ballafaqohen për herë të parë me procesin arsimor të nivelit të ciklit të lartë, me shumë lëndë e me shumë karaktere arsimtarësh, këto si ndërprejja e mësimit, izolimi, pandemia dhe më kryesorja kalimi nga një mësues te shumë mësimdhënës ka dyfishuar vështirësinë e ndjekjës së mëësimit tek fëmijët.

Preokupimet tona si prindër kanë të bëjnë ekskluzivisht me fëmijët tanë pasi duke parë gjendjen e tyre të vështirësuar në aspektin psikologjik dhe emocional krahasur me rëninen e interesimit të mësidhënësve  për këtë gjendje  ka sjellur deri te marrja e vendimit tonë për kthimin e nxënësve në klasë, sa më shpejt që është e mundur.

Ne prindërit e klasës e 6/5 kërkojmë ta takojmë drejtoreshen e shkollës  znj. Oruqi dhe të bisedojmë fillimisht vetëm për menyren e kthimit të nxënësve  në klasë.

Ju falenderojmë për mirëkuptim dhe bashkëpunim!

Prindërit e klasës 6/5

Prishtinë

Tetor 2020 / Gazeta Express/ KultPlus.com

“S’je kurrniherë aq i vjetër sa mos me përqafu nanen tande, si me qenë gjaja e fundit qi’ t’mban mbi tokë”

Posted on by Kult Plus

Nga Beau Taplin

Me nji’ botë ku pritet kaq shumë prej teje, nja prej ma t’rëndësishme mësime që ki me msu asht’ se me u rritë s’do me than me lan prapa atë çka ti je! Se me u sill përkitazi me moshën, nuk nënkupton me u plak!

E vërteta është se, s’ke me kenë kurrniherë aq i vjetër sa mos me vallzu n’shi derisa t’bahet lëkura ngjyrë kaltër. As me vozit një biçikletë në mes të natës, në mes të erës që të përplaset në fytyrë dhe në mes të problemeve që lëngojnë pas teje.

S’je kurrniherë aq i vjetër sa mos me e lshu muzikën deri tek kupa e qiellit, nën tingujt e kangës t’preferume. As me e shkrujt emrin tand me nji pjesë t’lagun t’rrugës, se don me të mbajt mend bota se ke qenë këtu.

Kurrniherë s’je aq i vjetër sa mos me ik me vrap nga shpija. Me heqë dorë nga çdo gja që pritet prej teje, edhe me shku krejt jetën drejt të panjohurës së egër. S’je kurrniherë aq i vjetër sa mos me e rigjet vetën. Sa mos me mujt me ëndrrue e me shpresu se çdo gja mbi dhe asht e mundur. Se asht!

S’je kurrniherë aq i vjetër sa mos me ba dashni, si me qenë hera e parë. Plot me ankth e t’qeshun t’marrume me dy dure që s’din se çka duhet me ba. S’je kurrniherë aq i vjetër sa mos me e provue. Me qenë aq i pamatun e guximtar sa ishe me zemrën tande, vite tana ma parë se refuzimi me të lan cinik e me dyshime.

Kurrniherë s’je i vjetër mjaftueshëm sa mos me kërku ndihmë. Ndihmë për me ra butësisht n’kraht e nji miku. Me e përqafu nanen tande, si me e qenë gjaja e fundit qi’ t’mban mbi tokë.

S’je i vjetër kurrnihere, sa mos me qenë i ri në zemër.

Pjekunia, ka me t’pru zgjuarsi e forcë, ka me mbetë gjithmonë ai’ fmiu lozonjar e kurioz mbrenda teje që ka me e bo botën t’magjishme – qi e ban jetën të kandshme, t’vlefshme me jetue krejt!

Në një botë. / KultPlus.com

KMDLNj kritikon SBAShK-un: Asnjëherë nuk ka konsideruar kërkesat e prindërve, ka insistuar vetëm në rritjen e pagave

Posted on by Kult Plus

Këshilli për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të njeriut ka kritikuar Sindikatën e Bashkuar të Arsimit dhe Shkencës për kërkesat në çdo fillim të vitit shkollor.

KMDLNj thotë se SBAShK’u nuk mund të ketë përgjegjësitë e Ministrisë së Arsimit.

“Është bërë si rregull që në çdo fillim të vitit shkollor, SBASHK-u të dalë me kërkesa që  jo rrallë herë e kanë formën dhe përmbajtjen e shantazhimit klasik e që është e dënueshme me ligjet në fuqi në Kosovë dhe duke i vënë ultimatum Ministrisë së Arsimit dhe Qeverisë së Kosovës për përmbushjen e këtyre kërkesave e që jo gjithmonë janë në fushëveprimin sindikalist”, thuhet në reagimin e KMDLNj’së.

KMDLNj thotë se SBAShK’u asnjëherë nuk ka konsideruar kërkesat e prindërve.

Po ashtu, KMDLNj përmend faktin se SBAShK’u ka arritur për një kohë të gjatë të paralizojë krejtësisht procesin mësimor, duke e dëmtuar kështu atë.

“Në këtë mënyrë SBASHK –u përmes disa udhëheqësve e ruan kondicionin sikur që e riciklojnë protagonizmin personal e jo sindikal. KMDLNj ka reaguar disa herë kundër këtyre kushtëzimeve të SBASHk-ut të cilët botërisht kanë deklaruar se ata kujdesen dhe mbrojnë mësuesit, arsimtarët dhe profesorët dhe se nuk është përgjegjësi e tyre të kujdesen për përmirësimin e kushteve për nxënës, përmirësimin e procesit të mësimdhënies dhe mësimnxënies apo sigurimin e fondeve për nxënës me gjendje të rënduar materiale”

“SBASHK-u arriti që për një kohë të paralizojë krejtësisht procesin arsimor, i motivuar kryesisht materialisht e që jashtëzakonisht e ka dëmtuar procesin arsimor. SBASHK-u asnjëherë nuk ka konsideruar seriozisht kërkesat e prindërve të artikuluara përmes Këshillit të Prindërve por ka insistuar në rritjen e pagave duke koketuar me parti të ndryshme politike të cilave ju ka premtuar përkrahje publike dhe vota klienteliste përmes nënshkrimit të marrëveshjeve e që është në kundërshtim të plotë me mandatin e SBASHK-ut”, thuhet në reagim

KMDLNj thotë se tani kur Ministria e Arsimit ka vendosur që mësimi të fillojë duke ndjekur rekomandimet e IKSHPK’së, SBASHK’u deklaron se nëse nuk janë plotësuar kushtet mësimi mund të shtyhet.

“Për shkak të pandemisë së shkaktuar nga COVID – 19, kemi pasur një ndërprerje të procesit mësimor në të gjitha nivelet dhe përcjellja e mësimit nga shtëpia lirisht mund të llogaritet si proces apo përpjekje e dështuar. Tash kur Ministria e Arsimit , në përputhje me rekomandimet e ISHPK ka marrë vendim fillimisht që procesi mësimor të fillojë me një shtator e që pastaj ka vendosur, për arsye objektive dhe subjektive të shtyjë për 14 ditë, SBASHK – u deklaron se procesi mësimor , nëse SBASHK-u konsideron se nuk janë plotësuar kushtet mund të shtyhet për një kohë tjetër dhe në këtë mënyrë i merr përgjegjësitë që nuk i takojnë por që janë përgjegjësi e MASHT-it sikur që del edhe kundër rekomandimeve të ISHPK –së”

“SBASHK-u , së paku në bazë të deklarimeve angazhohet për ngritjen e mirëqenies materiale të punëtorëve të arsimit dhe nuk ka asnjë të drejtë të caktojë afate kohore se kur duhet të fillojë apo përfundojë procesi mësimor. Me grevën shantazhuese të SBASHK-ut që e dëmtoi shumë arsimin , me ndërprerjen e procesit arsimor për shkak të pandemisë dhe nëse edhe tani nuk fillon procesi arsimor , lirisht mund të themi se kjo gjeneratë do të jetë e humbur sa i përket arsimimit”

“Shtetet tjera kanë marrë vendim që t’i hapin institucionet arsimore përkundër faktit që nuk e kanë gjendjen aspak më të mirë se Kosova prandaj kështu duhet të veprohet edhe në Kosovë”, thuhet në reagim. / KultPlus.com

‘Kur prindërit nuk janë më me ne, ne mbetemi jetimë dhe kjo është e trishtueshme e në çdo moshë e kohë’

Posted on by Kult Plus

Kur prindërit tanë ikin nga kjo jetë, asgjë nuk është e njejtë. Ne nuk mund të jemi më fëmijë, nuk ndihemi të mbrojtur nga përqafimet e tyre, puthjet e tyre dhe fjalët e tyre të inkurajimit. Duket se jeta bëhet më e vështirë sepse nuk kemi më strehën tonë mbrojtëse.

Kur prindërit nuk janë më me ne, ne mbetemi jetimë dhe kjo është e vështirë, e trishtueshme dhe e dhimbshme në çdo moshë e kohë. Edhe nëse keni krijuar familjen tuaj, figura e prindërve tuaj është gjithmonë pranë jush ose të paktën në mendjen tuaj, ajo nuk ikën kurrë. Të gjithë, edhe nëse të rritur, ne kemi atë fëmijën e brishtë brenda nesh që dëshiron të mbrohet nga prindërit e tij.

Ndaj shkoni tek ata sot, shkoni menjëherë për t’i dhënë dashurinë tuaj të pakushtëzuar: Kur ata të mos jenë më me ne, nuk do të jemi në gjendje ta bëjmë këtë.

Kurrë nuk do të jemi gati për t’i dhënë lamtumirën. Duke ditur se nuk do t’i shohim më kurrë, se nuk do të jemi në gjendje t’i përqafojmë, është gjëja më ë vështirë për t’u imagjinuar. Koha për të kaluar pranë njerëzve me të vërtetë të dashur nuk është kurrë e mjaftueshme. Ikja e prindërve nga kjo botë është një fatkeqësi e madhe, kurrë nuk kapërcehet plotësisht. Mund të pranohet, por nuk mund të kapërcehet.

Jo vetëm që trupi i prindërve nuk është më, por edhe një pjesë e juaja shkon me ta. Kujtimet e bukura, dashuria e tyre, streha jonë…gjithçka ikën larg. Një ditë mund të ndihesh fajtor që nuk i dhe një rëndësi të veçantë gjithë kësaj. Nëse keni ndonjë konflikt të pazgjidhur me prindërit tuaj, rregullojeni atë. Ju duhet të keni marrëdhënie të mira dhe të përpiqeni të jeni gjithnjë të kënaqur me njëri-tjetrin. Jini të vetëdijshëm se nuk do të jenë përgjithmonë me ju. /naishtedikur/ KultPlus.com

Pse është e rëndësishme që prindërit të jenë kreativ para fëmijëve?

Posted on by Kult Plus

Gjëja më e rëndësishme për secilin prind, është mirëqenia dhe shëndeti i fëmiës së tyre, prandaj mundohen që në moshë të re, t’i pajisin ata me shprehi të mira të cilat qojnë në një sitl jetësor sa më të shëndetshëm për ta.

Prandaj, të qenit kreativ para fëmijëve bënë që edhe ata t’i përvetësojnë këto veti dhe tipare, transmeton Koha.

Fëmijët inkurajohen të jetë edhe vet sa më kreativ: Nëse fëmjët ju shohin sa më kreativ, ata i kopjojnë sjelljet tuaja. Nëse ju pëlqen të pikturoni, të shkruani histori ose të bëni muzikë, fëmijët spontanisht do të anojnë drejt këtyre shprehive sepse është diçka që janë mësuar ta shohin në shtëpi.

I mëson që ka gjëra më të rëndësishme në jetë sesa ekrani televiziv apo telefonat mobil: Nëse ju kaloni sa më pak kohë para ekranit televiziv ose telefonit mobil, atëherë edhe kërkesa dhe nevoja e fëmijëve tuaj për ekran do të jetë më e vogël. Ata e ndjekin shëmbullin tuaj, prandaj mundohuni të kaloni sa më pak kohë të lidhur për teknologji.

Lojërat kreative janë më të mira: Fëmijët argëtohen më shumë kur kanë ndërveprim me prindërit e tyre, sesa kur luajnë me lojëra. Prandaj nëse keni mundësi të tregoheni kreativ me aktivitete të cilat nuk përfshijnë lodra, ata do të mësojnë shumë më shumë duke kaluar kohë me ju, sesa duke luajtur me një objekt prej plastike që vezullon ose bënë zhurmë.

Kreativiteti e zhvillon imagjinatën e fëmijëve: Nëse i promovoni lojërat që e kërkojnë shfrytëzimin e imagjinatës së fëmijëve tuaj, atëherë ata do të mësohen si ta zhvillojnë imagjinatën me rrëfimiet dhe personazhet e një loje, duke i bërë kështu edhe më produktiv. Pra është një përpjekje kreative në grup, e cila sjell shumë përfitime pozitive për më të vegjlit tuaj.

Kreativiteti siguron aftësi të rëndësishme jetësore: Për të qenë kreativ, duhet të jesh planifikues i mirë, të kesh durim, të jesh symprehtë, të kesh imagjinatë të shëndoshë dhe pasion për atë që e bënë. Këto janë vetëm disa prej aftësive tejet të rëndësishme, me të cilat lojërat kreative i pajisin fëmijët tuaj për të ardhmen.

Fëmijët kreativ mund të luajnë edhe vetëm: Është shumë e rëndësishme që fëmijët të luajnë me moshatarë të tyre, në mënyrë që të zhvillojnë aftësi të nevojshme shoqërore, por gjithashtu është e rëndësishme që fëmijët të dinë si ta argëtojnë veten, kur nuk ka të rritur të tjerë përreth. Një gjë e tillë i mëson ata të adaptohen me çdo situatë në jetë.

Kreativiteti lidhet me leximin e gjerë: Nëse ju e rrënjosni rëndësinë e leximit te fëmjët tuaj qysh në moshë të re, kjo mund t’i ndihmojë ata të jenë persona më kreativ edhe kur të rriten. Leximi i siguron ata që të jenë më të ekspozuar ndaj ideve të reja. Fotografitë dhe shkrimet e ndryshme e kanë aftësinë për t’i nxitur fëmijët që, edhe vet të merren me aktivitete kreative të kësaj natyre.

Pra, prindër të dashur, mos harroni që ju jeni shembull për fëmijët tuaj dhe luani rol të rëndësishëm në zhvillimin e tyre. Ata e kopjojnë çdo veprim tuajin, andaj mundohuni që para tyre të bëni vetëm veprime të mira që kontribuojnë në një stil sa më të shëndetshëm jetësorë. / KultPlus.com

A duhet prindërit t’i “gënjejnë” fëmijët për Babagjyshin

Posted on by Kult Plus

Santa Klausi i vëshur me të kuqe, mund të jetë mishërimi fizik i gëzimit të festës së Krishtlindjes, por fantazia e mbuluar me dëborë nuk është pa një lloj tensioni. Midis dhuratave të dhumta të festës, prindërit janë të zhgënjyer nga konsideratat filozofike dhe psikologjike:A duhet t’ua thonë të vërtetën fëmijëve të tyre mbi njeriun e shquar që “vjen” nga Poli i Veriut?

Dhe nëse po, kur është koha e duhur? Miti i Vjetër i Shën Nikollës shkon pas më shumë se 1.500 vjet, dhe përfshin një përzierje kaleidoskopike të shenjtorëve të krishterë, letërsisë dhe paganizmit. Por koncepti ynë modern mbi Santa Klausin, u kristalizua vetëm 200 vitet e fundit, përmes tregimevesi poema e vitit 1823 “Një vizitë nga Shën Nikolla”, e njohur më shumë si “Nata para Krishtlindjeve”.

Ritualet e Santa Klausit, janë perhapur gjeresisht kulturen laike amerikane dhe jo vetëm. Në vitin 2017, 85 për qind e 4-vjeçarëve në Shtetet e Bashkuara thanë se e besonin ekzistencën e tij. Por pavarësisht nga gjithëpranueshmëria e tij, ekspertët janë të ndarë në lidhje me përfitimet e mitologjisë klausiane ose siç thotë Dejvid Kajl Xhonson, një profesor i filozofisë në Kolegjin e Mbretit në Pensilvani dhe autori i librit “Mitet që vodhën Krishtlindjet”, e quan atë “gënjeshtra e Santas”.

“Ajo që kundërshtoj, është promovimi i besimit të fjalëpërfjalshëm tek Santa Klausi”, më tha ai gjatë një bisede telefonike pak para Ditës së Falënderimeve. Në librin e tij, Xhonson, ekspertiza e të cilit është në logjikën formale, parashtron një argument etik kundër indoktrinimit të fëmijëve me këtë personazh.

Shqetësimi i tij më i madh, është se këto mite dekurajojnë të menduarit kritik. Nëse fëmijët fillojnë të bëjnë pyetje ose të shprehin skepticizëm rreth Babagjysit të Vitit të Ri, shumë prindër largohen nga fushave e “provave”. Është shumë e bukur, por Xhonson beson se taktika të tilla nxisin një mendim të dobët.

“Kur themi, se përkundër dëshmive, ata duhet të besojnë gjithsesi, ky është një precedent shumë i rrezikshëm që vendoset”- thekson ai. Në vend të kësaj, filozofi përkrah tregimin e historisë së Santa Klausit thjesht për atë që është, një histori. “Vitin e kaluar, fëmija im ishte 4-vjeç dhe i thashë:”Ne do ta shohim Santa Klausin, ai është thjesht një djalë i veshur me një kostum, por kjo është vetëm një lojë zbavitëse që ne do të luajmë”- deklaron ai.

Xhonson tha se ia kaluan shumë mirë, edhe pas pasur nevojë të mashtrojë. Sipas tij, aftësitë e të menduarit kritik nuk janë gjëja e vetme që vihet në këtë rast në rrezik. Shumica e fëmijëve të dashuruar pas Santa Klausit nuk kanë probleme kur rriten, por mitet që vodhën Krishtlindjet, sillen rrotull një duzine anekdotash, dhe kur ata zbulojnë të vertetën kur rriten, rrezikojnë të mos u besojnë prindërve të tyre, dhe madje të përjetojnë trauma të dhimbshme psikologjike.

Askush nuk po argumenton, që fëmijët tuaj do të dëmtohen në mënyrë të pariparueshme kur të rriten. Por është e drejtë të thuhet, se disa të rinj do të jenë të pakënaqur kur të kuptojnë si qëndron e vërteta.

Fëmijët “janë kuriozë për botën, duan të dinë mbi të, dhe u besojnë prindërve të tyre për t’u siguruar atyre një informacion të saktë”- shkruan Xhonson. “Kur u tregojmë atyre gënjeshtrën e Santa Klausit, ne e tradhtojmë atë besim”- shton ai.

Por Sindio Sheibe e sheh ndryshe këtë çështje. “Për mua, kjo nuk është një gënjeshtër sesa një histori”- shprehet ajo. Një profesoreshë e psikologjisë në Kolegjin Itaka dhe drejtore ekzekutive e projektit “Look Sharp”, një organizatë e edukimit mediatik, Sheibe ka studiuar për më shumë se 30 vjet besimin e fëmijëve tek Santa Klausi.

Ajo mbetet një përkrahëse e zjarrtë e këtyre personazheve. “Shumë pak fëmijë kanë frikë nga Santa Klausi. Shumica deri në moshën 7 vjeç, janë të kënaqur me të. Por kishte fëmijë, zakonisht ndërmjet moshës 7- 9 vjeç apo më shumë, që kishin dyshime, ata ndodheshin aty për të mbledhur të dhëna nëse ky personazh ishte real apo jo. Shprehia e fytyrave të tyre ishte kaq e ndryshme”.

Sheibe ishte i vendosur të mësonte arsyen. Në tre fushata të mbledhjes së të dhënave gjatë disa dekadave, ajo ka zbuluar se fëmijët janë shumë të ngjashëm në të gjithë brezat. “Ne gjithmonë zbuluam të njëjtën gjë:që mosha mesatare është midis 7-8 vjeç, kur fëmijët kalojnë nga besimi tek mosbesimi, por është një tranzicion që ndoshta zgjat disa vjet”.

Edhe ardhja e internetit, ku ju mund teorikisht mund të gjeni të vërtetën vetëm me një klikim, nuk e ka ndërprerë këtë cikël. Pika e kthesës ndërmjet besimit dhe mosbesimit tek fëmijët, duket se lidhet me diçka që quhet “mendim operativ konkret”, një fazë thelbësore në teorinë e zhvillimit zonal të psikologut zviceran Zhan Pizhe.

Teksa fëmijët rriten, teorizoi Pizhe, mendimi i tyre bëhet më i organizuar. Ndërsa dikur kënaqeshin me lodra, tani duan lidhjet e ngushta dhe logjike mes gjërave. Santa nuk i reziston një shqyrtimi kaq të sofistikuar. “Unë i quaj ata shkencëtarë të vegjël. Fëmijët e vegjël thonë vetëm ‘magjike’, por fëmijët më të rritur duan diçka më konkrete.

Çdo familje duhet të përcaktojë vetë traditat e saj. Por duke folur me secilin prej tyre për pasionin e tyre akademik mbi Santan, unë arrita në këtë përfundim mbi Babagjyshin e Krishtlindjes:Frika e Xhonson se Santa Klausi Nikolla nxit një mendim të çuditshëm është i vlefshëm, por vetëm nëse i vendosni fëmijët në rrugën e atij dështimi.

Të dhënat e Sheibe, sugjerojnë se vendosja e besimit tek Santa Klausi është një bast i sigurt, për sa kohë që i përgjigjeni sinqerisht pyetjeve të ndershme të fëmijës së rritur. Është një histori e shkëlqyer për të treguar të vërtetën, nëse duhet të zgjedhësh, por duhet të jeni të përgatitur ta braktisini gradualisht këtë lojë, në mënyrë që fëmijët tuaj të mos humbasin besimin tek ju. /Popular Science – Bota.al./ KultPlus.com

“Prindër rritjuani mendjen vajzave tuaja sa më shumë”

Posted on by KultPlus

Nga Lira Gjika

Shprehja e tmerrshme, e cila më ka shoqëruar për gjatë gjithë adoleshencës sime ishte: “të mos më rritej mendja”. Nuk e kam kuptuar kurrë këtë “friken tonë kolektive” nga mendja e madhe dhe nuk do ta kuptojë asnjëherë pse ky mbiemër ka marrë ngarkesë negative në gjuhen tonë. Mendjemadh do të thotë mendje e madhe, pra një njeri i lexuar dhe i zhvilluar, mirëpo në traditën tonë mbiemri “mendjemadh” tregon një njeri të keq.

Kësaj katrahure gjuhësore i duhet prerë “ushqimi”, pra injorancës si në gjuhë dhe në edukim. Prindër mos kini frikë t’ua rrisni mendjen fëmijëve tuaj, djem apo vajza qofshin. Prindër, sidomos me vajzat jini të kujdesshëm, mos i lini ato të kenë frikë nga mendja e tyre, ta rrisin atë sa më shumë, nëpërmjet dijes dhe respektit për veten. Mësojuni rëndësinë e vetes atëherë kur mësohet, në fëmijëri, që të mos mbeten skllave të meshkujve edhe pse më të suksesshme si në shkollë edhe në punë edhe në jetë. Prindër mos i lini ato kukulla të vetes së tyre. /KultPlus.com

Respektoji prindërit, pasi janë personat më me vlerë që ke në jetë

Posted on by KultPlus

Gjithmonë duhet t’i duash dhe t’i respektosh prindërit. Nuk ka vend për një “Pse?” në këtë pohim. Pse duhet t’i respektosh prindërit? Kjo duhet bërë sepse ata e meritojnë. Prindërit kanë vendosur lumturinë dhe nevojat e juaja, para lumturisë dhe nevojave të tyre. Duhet t’i respektosh sepse ata të kanë mësuar të ecësh dhe hapat e parë ti i ke hedhur duke u mbajtur tek duart e tyre. Ka kaq shumë gjëra që prindërit bëjnë për fëmijët, saqë nuk ka shpërblim për to. Por diçka duhet ta pranojmë, vetëm duke respektuar prindërit e tu, do të të respektojnë edhe ty fëmijët. Ndërkohë, më poshtë keni disa arsye se pse duhet t’i respektoni prindërit, edhe pse ato janë realisht pafund…

1. Ata janë një formë e Zotit në tokë

Ngaqë Zoti nuk jetonte dot vetë në tokë, Ai krijoi prindërit. Madje në disa besime citohet se prindërit duhet t’i adhurosh dhe duash njësoj sikur të adhurosh dhe duash Zotin, sepse ata kujdesen në të njëjtën mënyrë sikurse Zoti e bën. Nëse do diçka, ti i lutesh Zotit dhe shpesh atë dëshirë ta plotësojnë prindërit. Gjithashtu, prindërit janë arsyeja se pse merr frymë dhe fuqia për të dhënë jetë, është e barabartë me fuqinë e Zotit për t’i dhënë jetë bijve të tij. Duke qenë të krahasueshëm me Zotin, ti duhet t’i duash dhe respektosh prindërit e tu.

2. Je i detyruar t’i respektosh

Të gjitha besimet thonë të njëjtën gjë. Në besimin e krishterë thuhet “Respekto mamanë dhe babanë tënd, sepse ata të dhanë jetë dhe të rritën”. Në besimin islam, Allahu të kërkon t’i respektosh prindërit deri në ditën që do të vdesësh. Kjo është një detyrë morale që ke. Në besimin hindu, thuhet se gjithmonë duhet të kujtohesh për nënën dhe babanë tënd dhe se asnjëherë nuk duhet t’i harrosh në jetën tënde. Respektoji prindërit, edhe sepse besimi ta kërkon një gjë të tillë.

3. Të tregosh respekt nënkupton mirënjohje

Nëse e kupton rëndësinë e prindërve dhe je mirënjohës ndaj tyre, atëherë duhet ta shprehësh këtë mirënjohje. Ata nuk kërkojnë asgjë nga ty. Gjithçka që mund t’i japësh, është respekti dhe dashuria. Ata që e kuptojnë rëndësinë e të pasurit pranë të prindërve dhe e dinë se prindërit i duan pa kushte, e dinë gjithashtu që mbrapsht ata meritojnë respekt dhe dashuri të sinqertë.

4. Ti ke nevojë për ta

Mos jeto me idenë se prindërit kanë nevojë për ty dhe ndaj bën çdo gjë që ti dëshiron. Ky është një keqkuptim total që i merr fillesat kryesisht në adoleshencë, si pasojë e ndikimit të shoqërisë. Pra, ata të bëjnë të kuptosh se prindërit bëjnë çdo gjë për ty, sepse ta kanë nevojën, por ky nuk është realiteti. Realiteti i vërtetë në jetë është se ti do të kesh nevojë për ta dhe se nuk ke për t’ia dalë dot pa ta në jetën tënde. Duhet t’i respektosh edhe sepse ke nevojë për ta.

5. Ata do të duan gjithmonë

Prindërit janë të vetmit që do të të duan gjithmonë. Askush në botë nuk do të të dojë aq sa ata. Disa mund të thonë se të duan, mund të mendosh se shokët e tu të duan, por ata edhe mund të shtiren. Mirëpo nëna dhe babai yt të duan pa shtirje. Dashuria e tyre është gjëja më e mirë në botë dhe nuk ka gjë mbi atë dashuri. Respektoje dashurinë e tyre, sepse je me fat që i ke. Mendo për ata që nuk i kanë prindërit dhe konsideroje veten si person me fat që i ke ata në jetën tënde.

6. Ata do të të japin çdo gjë që do

Nga fëmijëria e më vonë, prindërit do të të japin çdo gjë që ti kërkon. Dikur të blinin lodrat që doje, rrobat që qaje për t’i pasur dhe këpucët që i doje me ngjyra të ndryshme. Teksa u rrite, të blenë librat që doje, çantën që pëlqeje që në vitrinë, dhe kompletin e mjeteve të shkollës që e kombinoje me çantën. Më vonë, në adoleshencë, ata të blinin gjëra të shtrenjta, kompjuter, laptop që ata as që dinin t’i përdornin. Të blenë playstation, edhe pse ata s’e pëlqenin. Të blenë biçikletë, edhe pse mendonin se ishte e rrezikshme për ty. Respektoji edhe për faktin që i janë përgjigjur gjithmonë kërkesave të tua për të blerë gjëra të reja.

7. Ata të mësuan të ecësh në rrugën e duhur

Fëmijët janë dashuria më e madhe e prindërve. Edhe kur ata bëjnë gabime, sërish nuk mund t’u mbahet inat, pasi dashuria për fëmijët nuk lë vend për inate. Ti duhet të kuptosh se prindërit të mësojnë rrugën e duhur. Nëse ata e shohin se ti po bën gjëra të gabuara, të këshillojnë për t’u larguar nga ajo rrugë, sepse ata e njohin më mirë botën nga sa e njeh ti. Prindërit do të mësojnë ndryshimin midis gjësë së duhur dhe gjësë së gabuar. Psh, ata të mësojnë se të bësh miq është diçka e duhur, ndërkohë t’u flasësh të panjohurve është diçka e gabuar.

8. Ata do të jenë përherë aty për ty

Si në momentet e bukura, si në ato të vështira, prindërit do të jenë përherë në krahun tënd dhe do të të mbështesin për çdo gjë. Miqtë mund të të braktisin, por prindërit kurrë nuk do e bëjnë një gjë të tillë. Dera e shtëpisë së tyre do të jetë përherë e hapur për fëmijët. Nëse zihesh me një shok, ti nuk je më mik me të. Nëse zihesh me babanë apo mamanë tënde, ti sërish mbetesh djali i tyre. Ata nuk kanë për të braktisur, deri në momentin që ti mund të vendosësh të mos i kesh më pranë. Respektoji prindërit për faktin se janë aty përherë për ty. Kanë qenë për ty që në hapat e tu të parë, kur nuk të lanë të bije, dhe do të jenë aty për gjithë jetën, sa herë që ti të kesh nevojë për ta.

9. Ata të rritën

Që nga momenti i lindjes e deri tani, prindërit janë ata që përherë janë kujdesur që të të ushqenin siç duhej. Ata paguan për lodrat e tua, në mënyrë që fëmijëria e jote të ishte plot ngjyra dhe e mbushur me kujtime që do i mbaje mend për gjithë jetën. Ata të dërguan në shkollë, në mënyrë që të bëje një vend në këtë botë, e cila nënkupton shumë dhimbje koke. Ata të dhanë çdo gjë që kërkoje. Dhe gjërat që nuk t’i dhanë, nuk t’i dhanë sepse ato ishin të dëmshme për ty, apo për shëndetin tënd. Prindërit nuk shpenzuan vetëm lekë për ty, por edhe vitet e tyre të jetës për t’u kujdesur për ty. Nëse e kupton këtë gjë, ti duhet t’i respektosh ata.

10. Ti je ky që je, për shkak të tyre

Prindërit të dhanë jetën dhe ti ekziston për shkak të tyre. Për këtë arsye, ti je “në borxh” të pashlyeshëm me ta, ndaj gjëja e vetme që mund të bësh, është t’i respektosh ata. Prindërit mund të vendosnin edhe të abortonin dhe ti nuk do të ishe në jetë, ndaj ji falënderues për këtë gjë. Jeta është një eksperiencë e bukur, ndaj ji falënderues që je në jetë prej tyre dhe respektoji e duaji me sinqeritet. / f.xh. / Bota.al / KultPlus.com

Deri 25 vjeç, fëmijët i duan prindërit, mbi 25 i qortojnë, mbi 30 …

Posted on by KultPlus

Populli anglez njihet nga historia si kolonizator i shumë vendeve nëpër kontinente të ndryshme, njihet edhe si shtëpia e shumë mendjeve të ndritura që ndryshuar rrjedhën e njerëzimit me shpikjet dhe idetë e tyre. Pra, mund të themi pa pikë frike se mençuria ka kaluar dhe ka bujtur për një copë herë të mirë në Angli.

Për kënaqësinë e lexuesve kemi përzgjedhur disa thënie që i atribuohen këtij populli, qofshin ato të pëlqyeshme apo jo, ne presim që ju të na thoni cila është e preferuara juaj!

Ai që shkruan e lexon asnjëherë s’do të kërkojë lëmoshë.

Ai që mban shishen e pijes dhe i dridhen duart, pi gjak, jetën e lotët e tij dhe të familjes.

Ai që mungon e ka gjithmonë gabim.

Ai që shikon lojën, sheh më tepër se lojtari.

Ajo që dimë është një pikë, ajo që nuk dimë është një oqean i tërë.

Betimet janë fjalë, fjalët i merr era.

Çdo virtyt është midis dy vesesh.

Ç’vlerë ka të nxitosh kur je në rrugë të shtrembër?

Dashurinë falja gruas, besimin nënës.

Dembeli aq ngadalë i bën hapat, saqë varfëria shpejt e zë.

Deri 25 vjeç, fëmijët i duan prindërit, mbi 25 i qortojnë, mbi 30 u kërkojnë falje.

Dinjiteti i politikës është të mos humbë ndjenjën e së tërës.

Dita ka sy, kurse nata ka veshë.

Duke e detyruar njeriun të heshtë nuk e kemi bindur.

Fëmijët e vegjël thithin nënën, fëmijët e rritur thithin babanë.

Fjala e dhënë, shigjetë e shtënë.

Gjashtë orë gjumë për burrin, shtatë për gruan, tetë për të marrin.

Gjumi i hershëm dhe zgjimi i hershëm të bëjnë të shëndoshë, të mençur e të pasur.

Ha që të kënaqësh veten, vishu që të kënaqësh të tjerët.

Huadhënësit kanë kujtesë më të mirë se huamarrësit.

Inati të plak, e qeshura të rinon.

I riu e kërkon rininë tek e papritura, i vjetri te zakoni.

I rrituri mes fëmijësh do kohë të bëhet fëmijë, fëmija mes të rriturish bëhet shpejt burrë.

Janë dy njerëz pa të meta, njëri ka vdekur, tjetri nuk ka lindur akoma.

Jeta duhet të jetë një kërkim, zbulim dhe “gjuajtje” e përjetshme dhe pambarim.

Jeta është një gjë e madhe, e përbërë prej gjërash të vogla.

Jeta fillon në të ‘40-tat.

Kujdesu gjithmonë që pasqyra në të cilën shihesh mos të të bëjë të skuqesh.

Kur varfëria hyn për dere, dashuri ikën nëpër dritare.

Martesa është shumë më tepër sesa 4 këmbë të zhveshura në krevat.

Miku që arriti pushtet, mik i humbur.

Natyra na i ka dhuruar veshët, që vazhdimisht janë të hapur, dhe gojën – dhe gojën të cilën shpeshherë është mirë të mbahet mbyllur.

Ndize qiriun e atij tjetrit por mos e fik tëndin.

Në errësirë duhet dritë, në fatkeqësi mend.

Nëna e mirë nuk pyet a dëshiron, por jep.

Nëse do të pushosh gjatë, do të ndryshkesh shpejt.

Ngul këmbë me duar të sigurta.

Njerëzit e mençur mësojnë nga gabimet e huaja, të marrët nga të vetat.

Njerëzit pushojnë së menduari kur pushojnë së lexuari.

Sa më i vjetër violinisti aq më i ëmbël tingulli.

Fotografi e rrallë nga martesa e prindërve të Rita Orës në Prishtinë (FOTO)

Posted on by Kult Plus

Këngëtarja shqiptare me famë botërore, Rita Ora, është pa diskutim njëra ndër emrat më të përfolur në mediat ndërkombëtare. Shkas për këtë gjë bëhen sukseset e saj të njëpasnjëshme, ndërsa jo më pak vëmendje merr edhe jeta e saj private.

Këngëtarja ka lindur në Prishtinë, dhe kur ajo ishte njëvjeçare, familja e saj emigruan për në Mbretërinë e Bashkuar. Rita është fëmija i madh i prindërve Besnik dhe Versa Ora, ndërsa ka edhe një motër më të vogël, Elenën, dhe një vëlla tjetër, Donin.

Dje (e diel) prindërit e këngëtares festuan 30-vjetorin e martesës, dhe këtë datë të veçantë familja Ora vendosën ta kremtojnë së bashku. Ka qenë vajza e dytë e familjes, Elena Ora, ajo e cila ka publikuar në rrjetin social Instagram, një fotografi të rrallë nga martesa e prindërve të saj në Kosovë, 30 vjet më parë, shkruan Insajderi.


“Urime 30 vjetori martesës për prindërit e mi. Çifti im i preferuar dhe miqtë e mi më të mirë, që kanë kaluar kohën më të mirë së bashku. Faleminderit që tregoni shoqëri të mirë për mu, dashuri dhe përkushtim”, ka shkruar Elena në mbishkrimin e fotografisë./ KultPlus.com