Etiketë: prizren

Para 74 viteve në Prizren doli gazeta historike Rilindja, me shkronja plumbi nga Tirana

Posted on by KultPlus

Nga Behlul Jashari

Para 74 viteve më 12 shkurt 1945 në Prizren nisi të dalë gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja, në frymën e Konferencës së Bujanit – të Rezolutës për vetëvendosje e të drejtë bashkimi me Shqipërinë, me angazhimin e intelektualëve më të shquar të asaj kohe, me shkronja plumbi që u sollën me arka nga Tirana.

 “Shkronja për Rilindjen dërgoi Tirana pasi në Shtypshkronjën e  Rilindjes në Prizren nuk kishte shkronja të  mjaftueshme të derdhura në plumb për shkrim në gjuhën shqipe”, shkruan në shtojcën monografi të gazetës së 22 Shkurtit 2008  “Rilindja 63 vjet – Kosova në Rilindje drejt pavarësisë”. 

Theksohet se, “numri i parë i gazetës Rilindja, që kishte katër faqe, u radhit me dorë për rreth 72 orë dhe për këtë u deshën katër arka shkronja shqipe të derdhura në plumb, që u sollën nga Tirana”.

“T’i përvishemi punës…”, ishte kryeartikulli në ballinë i numrit të parë të gazetës Rilindja, që mbanë datën 12 Fruer (Shkurt) 1945 e që kishte çmimin edhe 1 Lek, e që sipas shkrimeve Kosovën e përcaktonte si një vend të veçantë.

“Jehona e vendit” ishte rubrika, ku janë të botuara 6 lajme e informata nga Kosova, e të 4 lajmet e tjera janë të jashtë vendit nga fronte të ndryshme të Luftës së Dytë Botërore, që ende vazhdonte (Froni i Lindjes, i Perëndimit, i Jugosllavisë dhe ai i Italisë).

 Numri i parë i gazetës Rilindja u shtyp në një tirazh prej mëse 3.000 ekzemplarësh dhe u shpërnda në gjithë Kosovën. Në fillimet e saj, në rrethanat e një shkalle të lartë të analfabetizmit të asaj kohe në Kosovë, gazeta Rilindja u përdor edhe për mësimin e shkronjave shqipe, shkrimit e leximit.

Shkrimtari Esad Mekuli, drejtor përgjegjës në shënimin e njëvjetorit të daljes së gazetës Rilindja më 1946, ndër të tjera, shkruante: “… ‘Rilindja’ duhet të dalë çdo javë rregullisht…duhet të bahet pasqyrë e veprimtarisë s’onë…”

Më 11 Qershor 1950,  Rilindja (që rëndom dilte një here në javë) njoftonte se, “tash e mbas del dy herë në javë, t’ejtën dhe të shtunën”.

Më pastaj, gazeta Rilindja shpeshtoi daljet dhe që nga fundi i nëntorit të vitit 1958 filloi të botohet përditë.

E përditshmja Rilindja me fizionomi të re, me ngjyrën e kaltër, që iu shtua faqeve bardhezi, filloi të dalë të dielën e 17 Prillit të vitit 1966.

Gazeta historike Rilindja në 19 Nanduer  (Nëntor) 1946 jepte lajmin e madh për abetaren e parë në gjuhën shqipe të botuar në Kosovë: “Sot duel nga shtypi abetarja e parë në gjuhën shqipe e cila me punën vetëmohuese të punëtorëve grafikë u shtyp, për një kohë relativisht të shkurtë…Abetarja përmban 58 faqe dhe asht  shtypë në 5.000 ekzemplarë”.

Rilindja lindi në një kohë kur duhej luftuar analfabetizmi. Më 23 janar 1946 kjo gazetë botonte artikullin redaksional “Analfabetizmi asht anmiku i popullit”.

Ndërsa, ndonjë ditë më vonë shkruante se “afër 20.000 burra e gra marrin pjesë në kurset për luftimin e analfabetizmit”. Rilindja e datës 14 fruer (shkurt) 1947, në një titull të madh, shkrunte se në Kosovë “Funksionojnë 2.485 kurse kundër analfabetizmit, ku janë përfshi 52.413 ndjekësa”.

Rilindja (e datës 1 janar) ka hyrë në vitin 1949 me një artikull që angazhohej për të drejtën e shqiptarëve në “përdorimin e gjuhës së tyne amnore” dhe shënon faktin se gjatë viteve 1945 -1949 në Kosovë “kanë mësue shkrim-këndim mëse 100.000 analfabetë”.

Ndërkohë, krahas luftës kundër analfabetizmit, është zhvilluar edhe aksioni për zgjerimin e rrjetit të bibliotekave. Sipas Rilindjes, në fillimin e vitit 1949 në bibliotekat e Kosovës kishte 8.230 libra e broshura në gjuhën shqipe. Kurset kundër analfabetizmit nëpër qytetet e fshatrat e Kosovës kanë qenë tema e qindra shkrimeve në shumë numra e faqe të gazetës Rilindja. Fushata – aksioni i Rilindjes për zhdukjen e analfabetizmit filloi qysh në vitin 1945 dhe zgjati gati 7 vjet.

Më 1946 dhe 1947 Rilindja iu bashkua aksionit për emancipimin e femrës shqiptare, ndërsa në vitet 1972 – 1975 aksionit për shkollimin e femrës shqiptare.

Rilindja në 6 Gusht 1947 shkruante: “…Lufta kundër çarshafit duhet të vazhdojë deri sa të zbulohet edhe femna e fundit. Tridhjetë mijë femna shqiptare të zbulueme, në interes të popullit shqiptar kërkojnë që lufta kundra çarshafit të vazhdojë deri në fund…”

Aksion tjetër i rëndësishëm në faqet e gazetës Rilindja ishte ai i huasë popullore për ndërtimin e shkollave në Kosovë gjatë viteve 1970-1972…

“Universiteti i Prishtinës do të japë dritë, shkencë e kulturë”, ishte kryetitulli në gjithë ballinën e gazetës Rilindja në 16 Shkurt 1970. Kështu gazeta historike raportonte gjerësisht për themelimin e Universitetit të Prishtinës – kryeqytetit të Kosovës.

 Festa e madhe dhe e shumëpritur e themelimit të Universitetit të Prishtinës u mbajt më 15 Shkurt 1970 me mbledhje solemne të Kuvendit të Universitetit, vetëm tre ditë pas festës së 25 vjetorit të Rilindjes, e cila në fillimet e saj kishte botuar abetaren e parë shqipe të Kosovës.

“Në Rilindja, që është edhe abetare e parë, i kanë rrënjët edhe Universiteti, edhe Akademia e Shkencave dhe e Arteve e Kosovës, edhe shumë zhvillime e aspiratat tona”, shkruan në Monografi. 

Universiteti i Prishtinës është themeluar me ligjin e miratuar nga Kuvendi i Kosovës në 18 Nëntor 1969 edhe si kërkesë e demonstratave studentore e gjithëpopullore kosovare një vit më herët – në 1968. Në prag të demonstratave shqiptare, Rilindja ditën e diel të 6 Tetorit të vitit 1968 në ballinë kishte shkrimin me titull “Përdorimi i lirë i flamujve kombëtarë”, që po riniste në Kosovë për shqiptarët…

Rilindja e datës 6 Korrik 1962 shkruante se, Kosova “fitoi këto ditë banorin e njimilionit…”

“Simbas regjistrimit të fundit të 31 marsit të vitit të kaluem, në këtë teritor ka pasë 963.551 banorë…” shkruante gazeta duke shtuar se “asht interesante” se në Kosovë “ka afër 40 mijë mashkuj ma shumë se femna”.

 Rilindja në 25 vjetorin e saj, në 12 Shkurt 1970, filloi të dalë me gjuhën e njësuar letrare shqipe. Me këtë rast, në artikullin “Të mësojmë me vullnet gjuhën letrare” bënte thirrje që gjuhës letrare t’i kushtohet kujdes më i madh nga të gjithë.

Për këtë kishte angazhime e shkrime edhe vite më herët. Në Rilindja të 4 Dhjetor 1952, Idriz Ajeti (që në vitet 1979-1981 dhe 1996-1999 ishte edhe kryetar i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës) shprehej “(…) Popujt e qytetnuem çmohen edhe përkah begatia, pasunija, përkah bamunia se sa kujdes i kushtojnë gjuhës së tyne amnore. Ata kanë themelata të posaçme që ruajnë dhe shtjellojnë gjithnjishëm mundësitë e saj shprehjore…”

Rilindja më 20 Nëntor 1971 informonte se një ditë më parë në afërsi të Stadiumit të Prishtinës me një solemnitet rasti filloi ndërtimi i Pallatit të Shtypit. Rilindja pasi kishte investuar në truallin e Pallatit filloi edhe ndërtimin e tij, duke qenë udhëheqëse e punimeve dhe investitore.

 Gazeta Rilindja në vitin 1972 (në shtator e tetor) shkruante për zgjerime bashkëpunimi të Kosovës me Shqipërinë dhe për këtë nënshkrimin në kryeqytetin shqiptar të protokolit  mes Universitetit të Tiranës dhe Universitetit të Prishtinës, bisedat në kryeqytetin kosovar  mes drejtuesve të “Kosova Filmit” dhe  delegacionit të Kinostudios “Shpiqëria e Re”, ardhjen e shkrimtarëve nga Shqipëria në Gjakovë e Prishtinë dhe bisedat për shkëmbim të botimeve mes shtëpive botuese, Shfaqjen në Teatrin Kombëtar të Prishtinës të “Gjenaralit të Ushtrisë së Vdekur”, që e solli i ardhur nga Tirana Piro Mani si autor i dramatizimit e regjisor, derisa në premierë asistoi edhe autori i romanit Ismail Kadare, siç shkruante  kritiku teatror Vehap Shita edhe në librin “Kur ndizen dritat”, botuar nga Rilindja, ku ka punuar shumë vite…

 Kosova po shkonte drejt Kushtetutës së vitit 1974,  e cila i ka siguruar mëvetësi organizative si njësi konstituive me të drejtë vetoje në federatën  e atëhershme, nga shpërbërja e së cilës dolën shtatë shtete të reja të rajonit – Kosova, Sllovenia, Kroacia, Bosnja e Hercegovina, Serbia, Mali i Zi dhe Maqedona…

Rilindja nuk u ndal edhe kur u ndalua me ndërhyrje ushtarako-policore në shtypshkronjë nga regjimi okupues serb në 7 Gusht 1990, edhe kur u dëbua kundërlishëm e padrejtësisht nga shtëpia e saj – Pallati i Rilindjes në 21 Shkurt 2002 nga administrata e UNMIK-ut…Nga 18 Janari 1991 doli edhe me emrin “Bujku” gazetë e rezistencës, e lëvizjes e luftës për liri, pavarësi e demokraci, me përcaktim e orientim të fuqishëm properëndimor euroatlantik, kryeredaktor i parë-themelues i së cilës isha.

Gazeta Rilindja, kryeredaktor i së cilës isha në kohën e dëbimit nga UNMIK e deri në numrin e fundit, pas datës 21 Shkurt 2002 deri kur doli përditë, doli me numra të jashtëzakonshëm të kohëpaskohshëm e protestues duke e bërë gazetën tradicionale edhe histori të Kosovës që nga koha e rreth një viti pas Konferencës së Bujanit, e nisur në 31 Dhjetor 1943 dhe e përfunduar në 2 Janar 1944,  deri në shpalljen e pavarësisë së Kosovës në 17 Shkurtin historik 2008 e njohjet ndërkombëtare…

 Gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja për 17 Shkurtin historik 2008 doli numër i jashtëzakonshëm festiv me kryetitullin me shkonja ngjyrë ari: Kosova shpalli pavarësinë bota e njeh shtetin më të ri.

Po në ballinë, nën imazhet e nënshkrimit të Deklaratës së Pavarësisë së Kosovës, të Flamurit e Stemës së shtetit të ri evropian dhe fishekzjarreve të festimeve në Prishtinë, Rilindja shkruante poashtu me shkronja ngjyrë ari: 17 Shkurti 2008 dita më e madhe shqiptare pas 28 Nëntorit 1912 të pavarësisë së Shqipërisë.

Lart te logoja po në faqen e parë shkruante: Rilindja ju uron shpalljen dhe njohjen e Kosovës shtet i pavarur.

Gazeta Rilindja, kronikë e zhvillimeve historike të Kosovës, pasi doli me botime speciale edhe për ngjarjen historike të shpalljes së pavarësisë dhe njohjet ndërkombëtare që pasuan, ka përmbyllë daljet e mëse 40 numrave të jashtëzakonshëm të kohëpaskohëshëm në 30 Dhjetor 2008, me numrin festiv të Vitit të Ri 2009, në ballinë me kryetitullin e ëndërres dhe  të ardhëmes: Kosova shtet në OKB. Dhe me paralajmërimin: Duke besuar në sundimin e ligjit në shtetin e Kosovës presim që nga numri i ardhshëm Rilindja të dalë përditë.

 Pas 10 vitesh, gazeta tradicionale e Kosovës Rilindja në ndërrim motesh – në mbrëmjen e 31 Dhjetorit  2018 të pritjes së 2019-tës, ridoli simbolikisht (botim digjital) për protestë dhe me kërkesën e përsëritur për t’u rikthyer e përditshme – për privatizim, sipas shembullit të gazetave në rajon e në botë që kishin status të njëjtë ndërmarrje shoqërore e që janë privatizuar e vazhdojnë të dalin…

Një nga titujt e kësaj ridalje simbolike të gazetës Rilindja është: “23 Tetor 2018: Lajm i mirë nga Qeveria e Kosovës – Vendimi ­ për kryerjen e pagesës për shpronësimin e Ndërtesës së ish-Ndërmarrjes Shoqërore Rilindja.

“Punëtorët e gazetës tradicionale të Kosovës Rilindja presin që në 2019-tën Qeveria të bëjë pagesën për shpronësim dhe të realizojnë 20 përqindëshin, se tepër shumë gjatë presin të drejtën – 17 vjet nga dëbimi i dhunëshëm, i padrejtë e i kundërligjshëm nga adminisrata e UNMIK-ut në 21 Shkurt 2002 nga Pallati Rilindja, ku pastaj pas shpalljes së Pavarësisë së Kosovës ka 10 vjet që janë vendosur disa ministri të Qeverisë së Shtetit të Kosovës”, theksohet në shkrimin e gazetës tradicionale të Kosovës Rilindja që ridoli simbolikisht pas 10 vitesh, botim digjital.

Kërkesa për privatizim-ridalje të gazetës tradicionale të Kosovës Rilindja i është bërë edhe Agjencisë Kosovare të Privatizimit, e cila është themeluar si një organ i pavarur publik, në bazë Ligjit të miratuar nga Kuvendi i Republikës së Kosovës, si pasardhëse e Agjencisë Kosovare të Mirëbesimit e themeluar nga Misioni  i OKB i pas luftës në Kosovë.

Në arsyetimin e  kërkesës për privatizim theksohet edhe se emri dhe tradita e gazetës Rilindja është një vlerë shumë e madhe, e krijuar gjatë mëse shtatë dekadave, është pasuri me vlerë më të madhe se e çdo pallati,  dhe kjo duhet të vlerësohet edhe në procesin e privatizimit.

“Dhe, ai që do ta blejë gazetën Rilindja dhe natyrisht do e nxjerrë këtë të përditshme historike dhe tradicionale të Kosovës do jetë pronar i një pasurie të madhe mediale kombëtare, do të jetë trashëgimtar i ligjshëm i firmës-emrit, traditës. Rilindja ishte, është dhe mbetet edhe si një shenjë identiteti”, theksohet në kërkesën drejtuar Agjencisë Kosovare të Privatizimit.

(Autori – kryeradaktor i gazetës Rilindja deri në numrin e fundit dhe në kohën e dëbimit nga Pallati i Rilindjes. Kryetar i Këshillit Drejtues nga zgjedhjet me votim të fshehtë-referendum të 7 Shkurtit 2002, që i mbajtëm për të krijuar legjitimitet përfaqësimi në luftën për të drejtën derisa kishim presionet e ultimatumet e UNMIK-ut për të na dëbuar nga puna dhe Pallati, që ndodhi disa ditë më vonë në 21 Shkurt 2002 dhunëshëm). /KultPlus.com

Mësuesja nga Prizreni heq dorë nga greva, mban mësim të rregullt me nxënësit e saj

Posted on by KultPlus

Ka dhjetë ditë që fëmijët anembanë Kosovës nuk po mbajnë mësim për shkak të grevës së mësimdhënësve.

Por një mësuese nga Prizreni ka hequr dorë nga greva për hir të nxënësve. Tash e nëntë ditë, nxënësit e klasës së dytë të shkollës fillore “Xhevat Berisha” në Prizren po mbajnë mësim të rregullt.

Mësuesja e cila nuk ka dashur të flasë para kamerave, ka thënë për TV Prizreni se e përkrahë grevën, por nuk do që të dëmtohen nxënësit e saj.

Kurse drejtori i kësaj shkolle, Samidin Ramadani, ka treguar se mësimdhënësja në fjalë hoqi dorë nga greva qysh në ditën e dytë dhe filloi mësimin.

“Përgjigja ime ka qenë kështu, të gjithëve iu kam thënë, kush do të mbajë mësim, le të vazhdojë, kushtet të gjitha do t’i kenë të plotësuara si në çdo ditë tjetër të mësimit. Pas kësaj përgjigje, ajo ka filluar prej ditës së martë (15 janar) duke mbajtur mësim”, ka thënë Ramadani për Tv Prizreni.

SBASHK-u ka kërkuar që koeficienti i pagave për punëtorët e arsimit të rritet 30 përqind, ndërkaq qeveria i ka ofruar një rritje prej 0.20 përqind.

Ani pse qeveria ka deklaruar se nuk kanë mundësi buxhetore për më shumë rritje, SBASHK-u nuk është tërhequr ende nga greva.

Në Prizren sot është zbuluar mozaiku i Skënderbeut

Posted on by Kult Plus

Alberina Haxhijaj

Qendrës së Prizrenit sot i është shtuar një mozaik i ri i cili paraqet imazhin e Skënderbeut. Ky mozaik i realizuar nga Besart Gashi ka për qëllim që të kthej vëmendjen qytetarëve -të cilët do të kalojnë nga pjesa ku është vendosur mozaiku- të një figurë e shquar për kombin shqiptarë.

Realizimi i kësaj pikturë, para të cilës dhjetëra qytetarë ndaluan sot dhe realizuan edhe fotografi në nderim të Gjergj Kastriotit Skënderbe, e bënë shumë krenar realizuesin e saj, Besart Gashin.

“Për mua është nder e krenari që kam pas fatin që për herë të parë për qytetin e Prizrenit ta punoj një figurë për heroin tonë Gjergj Kastrioti Skënderbeu”, është shprehur Gashi për KultPlus.

Mozaiku është punuar me një konstruksion metali dhe me një lloj druri që është rezistues ndaj kushteve atmosferike. Në brendi të mozaikut janë të vendosur edhe dritat për ndriçim të cilat do e bëjnë të identifikueshme këtë vepër edhe gjatë natës. Dimensionet në të cilat është punuar ky mozaik janë 3m × 4m.

“Ideja për realizimin e këtij mozaiku me lindi pasi që më 28 nëntor 1443 u shpall rimëkëmbja e principatës së Kastriotëve. Mbi kështjellën e Krujës u ngrit flamuri me shkabën e zezë dykrenare të Kastriotëve. Për mua si artist më ka motivuar që po në këtë datë 28 Nëntor 2018 mbas 575 viteve të punoj një vepër arti për këtë hero kombëtar pasi që ky vit edhe është shënuar si viti jubilar i Skënderbeut”, ka treguar Gashi për KultPlus.

Kjo vepër artistike nuk është e vetmja që Gashi e ka realizuar. Ai u bë i njohur edhe për portretin e Adem Jasharit të cilin e realizoi me 200 mijë gëzhoja fishekësh. Këtë mozaik ai e përfundoi më 5 mars për nder të Epopesë së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.
Për realizimin e kësaj vepre, Besart Gashi, është ndihmuar nga mërgimtarët të cilët jetojnë dhe veprojnë në Amerikë./KultPlus.com

Përurohen shtatoret e tre liderëve historikë – Ymer Prizrenit, Abdyl Frashërit dhe Sylejman Vokshit

Posted on by Kult Plus

Të dielën, me fillim nga ora 15:00, në hapësirën e Kompleksit Monumental të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, do të mbahet ceremonia e zbulimit të shtatoreve të tre liderëve historikë, Ymer Prizrenit, Abdyl Frashërit dhe Sylejman Vokshit.

Në këtë ceremoni, i pranishëm do të jetë edhe kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj.

Kjo ngjarje është e organizuar në kuadër të shënimit të Vitit Mbarëkombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu, nën patronatin e Kryeministrit./ KultPlus.com

Ansambli nga Elbasani merr çmimin e parë në Prizren

Posted on by Kult Plus

Ansambli i këngëve dhe i valleve “Isuf Myzyri” nga Elbasani ka marrë çmimin e parë në festivalin dyditor “Kënga qytetare na bashkon në Prizren”.

Ndërsa ansambli “Marinarët nga Ulqini” është renditur i dyti dhe pas tij ansambli “Xheladin Zeqiri” nga Tetova. Ky festival, që është mbajtur për herë të parë në qytetin e vjetër, sipas organizatorëve, ka bashkuar tetë ansamble këngësh nga viset shqiptare. Pas paraqitjes së të gjitha ansambleve, festivali është mbyllur të enjten mbrëma.

informatorin e festivalit shkruan se ky festival është ideuar nga shoqëria kulturo-artistike “Agimi” dhe është përkrahur nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve, Drejtoria e Kulturës, Rinisë dhe Sporteve të Komunës së Prizrenit dhe donatorë të tjerë.

“Interesimi për këtë festival ishte i jashtëzakonshëm, për çka një numër i madh i dashamirëve të këngës dhe vlerave të mirëfillta muzikore mbetën jashtë salle”, thuhet në informatorin e festivalit, në saje të së cilit është bërë thirrje për investime në objekte reprezentative kulturore në Prizren.

Aty theksohet se në natën e parë të festivalit në skenë janë paraqitur SHKA “Agimi”, “Marinarët” nga Ulqini, “Dogru Yol” nga Prizreni dhe “Tirana Folk” nga kryeqyteti i Shqipërisë, shkruan KohaDitore./ KultPlus.com

Anëtarët e klubeve të fotografisë takohen në Prizren për ‘Foto Safarin’ e radhës

Posted on by KultPlus

KFOR-i turk në bashkëpunim me Institutin Junus Emre në Prishtinë, Prizren dhe Pejë është duke e organizuar periudhën e dytë të klubit të fotografisë mes datave 10 shtator dhe 17 nëntor 2018.

Klubi i fotografisë së Institutit Junus Emre në Prizren dhe Pejë kishte mbajtur shëtitjen e parë të klubit të fotografisë në vitin 2017. Shëtitja e dytë e klubit të fotografisë u organiızua në bashkëpunim me KFOR-in turk me 23 shtator në qytetin e Gjakovës.

Ky klub dhe shëtitja e titulluar si Foto Safari synon zgjerimin e ndikimit të fotografisë si dhe të mësuarit e teknikave të fotografisë për të gjithë profesionist dhe amatorët. Përveç takimeve dhe shëtitjeve të tilla fotografitë e bëra nga anëtarët e klubeve do të garojnë mes veti dhe pasi të zgjidhen nga juria profesioniste do të kenë edhe shpërblime të ndryshme. Por ajo që është me e rëndësishmja që pjesëmarrësit do të kenë mundësin të përfitojnë në këtë klub prej fotografisë amatore në atë profesioniste, si dhe jemi në dijeni që kanë filluar ta shndërrojnë në punë dhe kanë filluar të fitojnë nga njohuritë që i kanë fituar gjatë këtij klubi.

Në këtë kuadër Foto Safari e katërta e klubit të fotografisë do të mbahet në qytetin e bukur të Prizrenit dhe do të eksplorohen bukuritë natyrale të Prizrenit. Foto Safari do të mbahet me datën 17 nëntor 2018 e shtunë. Në këtë Foto Safari do të takohen anëtarët e tri klubeve të fotografisë së Prishtinës, Prizrenit dhe Pejës nën udhëheqjen e moderatorëve të klubeve. Gjithashtu do të ketë edhe përfaqësues ushtarak të KFOR-it turk, adhuruesit e fotografisë, anëtarë të mediumeve të ndryshme si dhe mysafirë nga Turqia. /KultPlus.com

Tabelat informuese për objektet e trashëgimisë kulturore në Prizren me shumë gabime

Posted on by Kult Plus

Komuna e Prizrenit në fillim të kësaj jave, përmes ueb faqes së saj zyrtare, ka njoftuar se me qëllim të promovimit të trashëgimisë kulturore dhe orientimit më të lehtë të vizitorëve të huaj, janë vendosur tabelat informuese që tregojnë drejtimin dhe largësinë e monumenteve kulturore apo institucioneve me rëndësi. Ky projekt është realizuar nga Drejtoria e Turizmit dhe Zhvillimit Rural, ndërsa tabelat janë vendosur në udhëkryqet kryesore të qytetit.

EC Ma Ndryshe përmes një komunikate për media thekson se ky hap, edhe pse shumë i vonshëm për Komunën e Prizrenit, është një investim i duhur dhe i mirëseardhur. Megjithatë, vëren se ky projekt ka një sërë gabimesh, që duhet të adresohen:

·Komunat e ndryshme të Kosovës gjatë viteve të fundit në raste të ndryshme kanë vendosur shenja për nevojat e tyre të promovimit dhe orientimit të vizitorëve. Fatkeqësisht, çështja e rregullimit të shenjëzimit të lokaliteteve të trashëgimisë kulturore nuk ka qenë e rregulluar deri vonë nga niveli qendror. Më 20 shtator të këtij viti është përmbyllur procesi i konsultimit publik për Draft – udhëzimin administrativ Nr.XX/2018 për specifikat e shënjimit të trashëgimisë kulturore dhe vendeve turistike të udhëhequr nga MKRS. Për këtë arsye EC konsideron se ky hap i Komunës së Prizrenit ka qenë i ngutshëm dhe paraqet shpenzim të paarsyeshëm të parasë publike për një investim, i cili së shpejti duhet të zëvendësohet në mënyrë që t’i përshtatet standardeve të kërkuara.

·Shenjat e vendosura kanë edhe gabime përmbajtësore dhe teknike. Shumica e shenjave kanë gabime të mëdha drejtshkrimore, pastaj në raste të caktuara ka pasaktësi, derisa nganjëherë përkthimet joadekuate në gjuhët përkatëse paraqesin defekte serioze. Po ashtu ka edhe gabime në kalkulim të distancave nga lokacioni i vendosur deri tek destinacioni.

EC rekomandon që Komuna e Prizrenit, gjegjësisht Drejtoria e Turizmit dhe Zhvillimit Rural t’i merr parasysh çështjet e ngritura dhe t’i adresojë në mënyrë prioritare.

Për më tepër, në qershor të këtij viti EC Ma Ndryshe ka publikuar hulumtimin “Shenjëzimi dhe reklamimi kaotik në Qendrën Historike të Prizrenit”, i cili merret me identifikimin e fenomenit të degradimit vizuel të Qendrës Historike të Prizrenit përmes mungesës së shenjëzimit adekuat dhe reklamimit të pakontrolluar dhe zbatimit të ligjeve të aplikueshme. Hulumtimi në pjesën e rekomandimeve jep një sërë veprimesh që duhet të ndërmerren në këtë fushë./ KultPlus.com

QRTK në Prizren, nisë projektin “Edukimi i të rinjve mbi Trashëgiminë Kulturore”

Posted on by Kult Plus

Përveç identifikimit, dokumentimit, verifikimit të vlerës dhe gjendjes së trashëgimisë kulturore gjatë procesit të inventarizimit, monitorimit të aseteve të trashëgimisë kulturore, përzgjedhjes dhe propozimit të aseteve për mbrojtje, përfshirjes në intervenime konservuese-restauruese dhe atyre me karakter shpëtimi, sot kemi filluar edhe me ligjëratat për edukimin e të rinjve mbi rëndësinë e trashëgimisë kulturore.

Ligjëratat kanë për qëllim vetëdijesimin e të rinjve mbi vlerat e trashëgimisë kulturore dhe angazhimin e tyre në mbrojtjen dhe promovimin e kësaj pasurie.

Njëra ndër arsyet kryesore të degradimit dhe humbjes së vlerave të trashëgimisë kulturore është mungesa e informacioneve mbi rëndësinë e trashëgimisë kulturore dhe si rrjedhojë mos angazhimi i qytetarëve në ruajtjen e saj. Të rinjtë i kemi përzgjedhur sepse përfaqësojnë të ardhmen, kështu që vetëdijesimi i tyre mbi rëndësinë dhe vlerat e trashëgimisë kulturore rritë përgjegjësinë e tyre për ruajtjen e saj, si dhe përkujdesjen që të vazhdon të ruhet edhe në të ardhmen dhe t’i përcillet gjeneratave që do të vijnë pas tyre.

Nëpërmjet këtyre ligjëratave do të përpiqemi që t’i ndërgjegjësojmë nxënësit mbi rëndësinë e ruajtjes së trashëgimisë kulturore, sepse ajo është pjesë përbërëse e jona. Trashëgimia kulturore përfaqëson identitetin tonë, historinë tonë, lidhjen tonë me të kaluarën, për më tepër, përfaqëson gjithçka që ne kemi trashëguar nga të parët tanë, të cilat duhet që t’i ruajmë e t’ua përcjellim gjeneratave të ardhshme. Trashëgimia kulturore përfaqëson një vlerë unike për çdo individ në veçanti dhe çdo shoqëri në përgjithësi.

Edukimi dhe formimi i hershëm i të rinjve mbi vlerat e trashëgimisë kulturore është shumë i rëndësishëm, sepse i mëson të kapërcejnë injorancën dhe iluzionet për identitete ekskluzive dhe përçmimin që mund ta kenë për kulturat tjera dhe trashëgiminë e tyre.

Derisa në njërën anë përforcon ndjenjën e krenarisë dhe dashurisë për trashëgiminë e tyre kulturore, në anën tjetër rritë respektin dhe tolerancën ndaj trashëgimisë së komuniteteve tjera. Edukimi në rini ofron perspektivë afatgjate në ruajtjen e trashëgimisë kulturore dhe siguron vazhdimin e traditave në kohërat moderne.

Për vitin 2018, ligjëratat do të përfshijnë qytetin e Prizrenit, Regjionin e Hasit dhe të Anadrinisë. Ndërsa për vitin 2019, është paraparë që të përfshihet i gjithë Regjioni i Prizrenit./ KultPlus.com

Hapet ekspozita me dokumente osmane nga shekulli XVIII-XX të gjetura në Prizren

Posted on by KultPlus

Në Hamamin e Gazi Mehemed Pashës në Prizren është hapur ekspozita “Dokumentet Osmane Nga Shekulli XVIII-XX të gjetura në Komunën e Prizrenit” të autores Mediha Fishekçi, bashkëpunëtore për orientalistikë në Qendrën Rajonale të Trashëgimisë Kulturore në Prizren, përcjellë KultPlus.

Ekspozita në fjalë është konceptuar në atë mënyrë duke paraqitur vlerat dhe rëndësinë e dorëshkrimeve të ndryshme të periudhës osmane të cilat gjetur dhe dokumentuara nga ana e bashkëpunëtoreve profesional të Qendrës Rajonale të Trashëgimisë Kulturore në Prizren gjatë punës hulumtuese të bërë në terren. Dokumente të shumta si diploma, vendime, vula, monedha, si dhe Kur’ani dyqind e pesëdhjetë vjeçare janë dokumente të cilat përmes fotografive janë prezantuara në këtë ekspozitë.

Në emër të Ministrisë së Kulturës foli Samir Hoxha këshilltar i lartë politik dhe shef kabineti i ministrit të Kulturës, meqë rast e përgëzoj autoren për ekspozitën ku ndër të tjera përgëzoi edhe punonjësit e Qendrës Rajonale për Trashëgimi Kulturore të Prizrenit për punën e madhe që dita ditës po bëjnë në këtë institucion në mbledhjen dhe promovimin e këtyre dokumenteve të rëndësisë së veçantë.

Ai ndër të tjera theksoj se përveç monumenteve të rëndësishme të trashëgimisë arkitekturore që ka qytetit i Prizrenit, veçanërisht të periudhës osmane si Xhamia e Sinan Pashës, Hamami i Gazi Mehmet Pashës, Ura e Gurit e Sahat Kulla, sot përmes kësaj ekspozite po i shpalosim edhe dokumentet e asaj periudhe, të panjohura deri më sot për publikun, të cilat dëshmojnë rëndësinë e qytetit të Prizrenit gjatë Periudhës Osmane.

Pas ekspozitës “Unë jam Shqiptar” që u hap të hënën në Muzeun Arkeologjik, ekspozita e sotme “Dokumente Osmane nga shekulli XVIII-XX” është ekspozita e dytë që me mbështetjen e Ministrisë së Kulturës organizohen në qytetin e Prizrenit dhe kjo dëshmon më së miri përkrahjen që po e japim në promovimin e trashëgimisë kulturore në qytetin e Prizrenit theksoj Hoxha.

Për më tepër Hoxha e ritheksoj edhe një herë përkushtimin e Ministrisë së Kulturës për të ruajtur dhe për të promovuar trashëgiminë në komunën e Prizrenit. Bartja e një pjesë të Ministrisë së kulturës tregon më së miri për rëndësinë që kjo Ministri i jep qytetit të Prizrenit./KultPlus.com

Hapet ekspozita “Unë jam shqiptar”

Posted on by KultPlus

Sot në Muzeun Arkeologjik në Prizren, u hap ekspozita me fotografi “Unë jam shqiptar”, që ka për protagonistë shqiptarët nëpër botë që nga koha e Skënderbeut e deri në ditët e sotme.

Ekspozita u hap nga arkeologu Vesel Hoxhaj, i cili tha se kjo ekspozitë është aktivitet i kalendarit të përbashkët kulturor ndërmjet Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit të Kosovës dhe Ministrisë së Kulturës Shqipërisë, transmeton kp.

Ministrisë së Kulturës, foli Samir Hoxha, i cili tha se kjo ekspozitë që hapet sot në Prizren, është një ndër aktivitetet të cilat janë zhvilluar për nder të 550 vjetorit të vdekjes së heroit Gjergj Kastrioti – Skënderbeu.

“Ekspozita që po hapet sot në Prizren, është një kontribut i çmuar i dy institucioneve të Kulturës dhe Trashëgimisë Kulturore në të dyja anët e kufirit, në lartësimin e figurave të rëndësishme historike por edhe atyre të kulturës, artit, letërsisë, sportit dhe personaliteteve të tjera kombëtare që emigruan shekuj më parë në vende të ndryshme të botës. Por edhe përkundër këtij fakti ata në asnjë moment nuk e harruan vendin e origjinës, kombin dhe vendin e tyre dhe në ç’do rast e potencuan faktin dhe lartësuan identitetin e tyre kombëtar duke thënë se ‘Unë jam shqiptar”, tha Hoxha.

Hoxha po ashtu tha se ky aktivitet duhet të jetë si shembull që secili të japë kontributin e tij për ndriçimin e historisë dhe personazheve që e kanë bërë këtë histori. Ai ka njoftuar që brenda disa ditëve një pjesë e Ministrisë së Kulturës do të bartet në Prizren.

“Brenda pak ditëve në Prizren do të bartet një pjesë e Ministrisë së Kulturës dhe veç qytet universitar, Prizreni po bëhet edhe qytet i institucioneve të republikës së Kosovës” tha Hoxha.

Hoxha tha se MKRS-ja do të vazhdojë të përkrahë aktivitete të tilla./KultPlus.com

Hapet ekspozita “Dokumentet Osmane nga Shekulli XVIII-XX të Gjetura në Komunën e Prizrenit”

Posted on by Kult Plus

Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren organizon ekspozitën me temë “Dokumentet Osmane nga Shekulli XVIII-XX të Gjetura në Komunën e Prizrenit”, nga autorja Mediha Fishekçiu, përcjell KultPlus.

Ekspozita “Dokumentet Osmane nga Shekulli XVIII-XX të Gjetura në Komunën e Prizrenit”, synon prezantimin dhe përhapjen e thesarit të pasur të dorëshkrimeve dhe aseteve të trashëgimisë së luajtshme të trashëguara nga Periudha Osmane.

Kjo ekspozitë hapet në kuadër të shënimit të Ditëve të Trashëgimisë Europiane.

Hapja bëhet më 20 Shtator 2018, duke filluar nga ora 18.00, në Hamamin e Gazi Mehmed Pashës./ KultPlus.com

Zhvendosja në Prizren e kabinetit të ministrit të Kulturës – brenda një muaji

Posted on by Kult Plus

Ministria e Kulturës ka nisur punimet për adaptimin e objektit të ish-rektoratit të Universitetit të Prizrenit, “Ukshin Hoti”.

Zyrat e këtij objekti, që ndodhen në qendër të qytetit jugor janë duke u bërë gati, që aty të zërë vend një pjesë e kabinetit të ministrit të Kulturës, Kujtim Gashi. Por, përderisa kabineti i ministrit pret të zhvendoset në Prizren brenda një muaji, ende nuk dihet se kur do të fillojë punë për restaurimin e konservimin e objektit, ku do të vendosen një pjesë e administratës së MKRS-së në Prizren.

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kujtim Gashi, ka thënë se si MKRS-ja kanë nënshkruar kontratë me Komunën e Prizrenit për të shfrytëzuar dy objektet.

“Sa i përket objektit të ish-rektoratit jemi duke i përgatitur zyrat dhe do të vendosemi sapo të përfundojnë. Ndoshta brenda një muaji”, ka thënë ministri i Kulturës, Kujtim Gashi, i cili vjen nga Prizreni, shkruan Koha Ditore./ KultPlus.com

“No Borders Orchestra” vjen me koncert në Lumbardh

Posted on by Kult Plus

Më 18 gusht në Lumbardh do të performojë orkestra e njohur si “No Borders Orchestra”, shkruan KultPlus.

No Borders Orchestra përbërë nga muzikantët të njohur nga çdo vend, grup fetar dhe etnik i ish-Jugosllavisë. Orkestra është një mishërim i gjërave që kanë rëndësi për Evropën moderne: diversiteti, integrimi dhe fryma e miqësisë.

Me muzikën e shkëlqyer muzikore, No Borders Orchestra, thyen kufijtë e të gjitha llojeve: midis vendeve, klasave dhe etnive, midis sallave të koncerteve klasike të elitave dhe skenave në sheshet me plot njerëz.

Programi:
P. I. Tchaikovsky: Serenade – Pezzo in forma di sonatina
A. Vrebalov: Pannonia Boundless
J. S. Bach: Concerto for violin and viola C minor
A. Schoenberg: Transfigured night

Dirigjenti i kësaj mbrëmje do të jetë Premil Petrović.

Koncerti në Prizren mbështetet nga Ambasada e Amerikës në Kosovë, Ministria e Kulturës si dhe Raiffeisen Bank.
“No Borders Orchestra” do të performojë më 20 gusht në Sarajevë ndërsa më 22 gusht në Beograd.

Tiketat për koncertin i cili do të mbahet në Lumbardh në Prizren duke filluar nga ora 21:00 janë falas. /KultPlus.com

“Ta rikthejmë kalldrëmin”

Posted on by Kult Plus

Sot është finalizuar iniciativa ‘’Ta rikthejmë kalldrëmin’’ e konceptuar nga pjesëmarrësit e Shkollës së Aktivizmit Urban në kuadër të projektit “Rikthimi i Qytetit’’.

Gjatë kësaj iniciative në mënyrë simbolike janë vendosur fragmente të kalldrëmit në rrugën “Adem Jashari”, duke bërë thirrje që të rikthehet diskursi publik lidhur me kthimin e kalldrëmit në këtë rrugë.

Prizreni, si qendër urbane prej shekujsh dallohet me karakteristikat arkitektonike të saj të ndërlidhura me aplikimin e materialeve tradicionale. Në mesin e tyre kalldrëmi përbën identitetin historik të rrugëve e rrugicave të tij. Si i tillë, kalldrëmi i ka dhënë karakter dhe hijeshi shesheve e rrugëve të Prizrenit në të kaluarën, dhe vazhdon ta bëj këtë edhe sot e kësaj dite në pjesët e mbetura. Në vitet e pasluftës, në disa rrugë qendrore të Prizrenit kalldrëmi është larguar dhe është zëvendësuar me asfalt. Në këtë mënyrë, në emër të lehtësimit të qarkullimit rrugor të automjeteve është sakrifikuar një nga elementet e identitetit historik të qytetit.

Të lidhur emocionalisht me kalldrëmin si simbol i qytetit të Prizrenit, të rinjtë pjesëmarrës të Shkollës së Aktivizmit Urban kanë propozuar që përmes një inicitive të tillë të përqohet mesazhi për mundësinë e kthimit të kalldrëmit në këtë rrugë. Format e aplikuara të kalldrëmit kanë karakter të përkohshëm dhe tentojnë që përmes rikthimit në kohë, kur kjo rrugë ishte e mbuluar me kalldrëm, të bëjnë thirrje te autoritetet lokale dhe qendrore të diskutojnë mundësitë e rikthimit të kalldrëmit aty ku ekzistojnë mundësitë.

Ideja për performancën publike për rikthimin e kalldrëmit është dhënë gjatë Modulit 1 të Shkollës së Aktivizmit Urban, të mbajtur në muajt prill – maj të këtij viti, gjatë së cilës të rinjtë pjesëmarrës të shkollës kanë pasur rastin të aftësohen lidhur me principet e aktivizmit urban. Kjo iniciativë do të përcillet me iniciativat e radhës të dizajnuara në kuadër të Shkollës së Aktivizmit Urban. Veprimet e propozuara trajtojnë çështje të caktuara të komunitetit në qytet, dhe u takojnë fushëveprimeve të ndryshme me fokus në hapësirat publike.

Shkolla e Aktivizmit Urban është pjesë e projektit ‘’Rikthimi i Qytetit’’ që në mënyrë specifike synon të avokojë për gëzimin e plotë të së drejtës mbi qytetin përmes një sërë platformash të aktivizmit. Nëpërmjet Shkollës së Aktivizmit Urban, projekti ofron një platformë edukimi dhe aktivizmi qytetar për të rinjtë, duke transformuar nxënësit e shkollave të mesme në qytetarë politikisht aktiv dhe social.

Projekti “Rikthimi i qytetit – E Drejta mbi Qytetin për grupet e nënpërfaqësuara të komunitetit në Prizren” përkrahet financiarisht nga National Endowment for Democracy./ KultPlus.com

Ministri Gashi: Dokufest nga një festival, në një institucion i veçantë i kulturës

Posted on by KultPlus

Ministri i Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kujtim Gashi, organizon pritje për pjesëmarrësit e Festivalit “Dokufest”. Gjatë këtij organizimi, Ministri Gashi tha se Festivali Ndërkombëtar i Filmit Dokumentar dhe të Shkurtër DOKUFEST është ngjarja më e rëndësishme kulturore jo vetëm në Kosovë, por edhe më gjerë.

“Përgjatë ditëve sa mbahet festivali, qyteti i Prizrenit vërshohet nga mijëra vizitorë nga shumë vende të botës. Filmat shfaqen në disa kinema, duke përfshirë edhe kinematë nën qiellin e hapur. Ky festival është një ngjarje e cila e ka bërë të njohur Prizrenin dhe Kosovën gjithandej botës, veçanërisht tek artistët dhe te industria e filmit”, ka thënë ministri Gashi.

Ministria e Kulturës ka mbështetur fuqishëm organizimin e festivalit të sivjetshëm e cila si ngjarje kulturore po e promovon Kosovën gjithandej, duke sjellur shumë filma e artistë në Prizrenin e bukur ka thënë ministri Gashi.

“Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sporit, duke e pasë gjithmonë parasysh rezultatet e mëdha të artistëve, krijuesve dhe performuesve tanë, e veçanërisht njerëzve të filmit, të cilët po e promovojnë Kosovën në mënyrën ma të mirë të mundshme në gjithë botën, e një prej tyre është edhe ngjarja më e madhe kulturore, siç është festivali DokuFest, të cilin me plot të drejtë mund ta quajmë jo vetëm festival, por edhe një institucion i veçantë i kulturës në Kosovë tha ministri Gashi.

“Gjithmonë duke i pasë parasysh rezultatet e këtij festivali, por edhe të filmave tanë gjithandej botës, para dy tre ditësh kemi marrë vendim që buxhetin e Qendrës Kinematografike të Kosovës, i cili ka qenë diku rreth 750 mijë euro, ta rrisim për 100 përqind, me qëllimin e vetëm që gjithë njerëzit që e punojnë filmin të kenë mbështetjen e duhur të shtetit”, ka thënë Gashi

Ndërsa drejtori artistik i Dokufest-it Veton Nurkollari tha që “Dua ta shfrytëzoj këtë rast dhe ta falënderoj ministrin për lajmin e jashtzakonshëm, për dyfishimin e buxhetit të Qendrës Kinematografike të Kosovës, që në përkthim do të thotë më shumë filma nga Kosova për Kosovën, më shumë njohje ndërkombëtarisht me anë të filmit dhe unë shpresoj që ai dyfishim të trefishohet, katërfishohet dhe të kemi sa më shumë suksese”, shtoi Nurkollari./KultPlus.com

Ndahen edhe 20 mijë euro për festivalin DokuFest

Posted on by KultPlus

DokuFest i cili ka nisur edicionin e tij të shtatëmbëdhjetë më datë 3 gusht, po vazhdon me prurjet e tij magjike të cilat do të vazhdojnë deri më datë 11 gusht.

Por, përderisa festivali është duke shpalosur programin e tij, Qeveria e Kosovës sjellë një lajm të mirë për organizatorët.

Qeveria e Kosovës ka ndarë 20 mijë për festivalin ndërkombëtar të filmit dokumentar dhe të shkurtër DokuFest, raporton Ekonomia Online.

Kryeministri Ramush Haradinaj tha se ndonëse ministria e Kulturës e ka përkrahur këtë festival është parë e nevojshme për fonde shtesë./KultPlus.com

Jahjaga krenare me festivalin DokuFest

Posted on by KultPlus

Ish-presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga ka thënë se ndihet krenare me festivalin DokuFest, i cili sivjet ka përfshirë 210 gra regjisore dhe producente.

“Tema e tyre “Reflektimi” jetëson pasqyrimin që vendi ynë duhet ta japë për gratë”, shkruan në një status në Facebook, Jahjaga.

Sot, Jahjaga ka marrë dhuratë nga drejtorja e DokuFest-it, Nita Deda, një bluzë me sloganin e sivjetshëm të këtij festivali, “Girls now”.

Jahjaga ka përgëzuar drejtoren Nita Deda, stafin dhe vullnetarët për punën e bërë në DokuFest./KultPlus.com

Reportazh: Reflektimi i DokuFest-it në Prizren (FOTO)

Posted on by Kult Plus

Alberina Haxhijaj

Të këndosh këngën “I’ll Be Your Mirror’, nga The Velvet Underground, së bashku me dhjetëra njerëz shumicën e të cilëve asnjëherë më parë nuk i ke takuar, por që i pranon ashtu siç janë, gjersa reflektoni së bashku për atë që jeni, kjo është fuqia e DokuFes-it dhe ajo që shënoi edhe hapjen e këtij edicionit të XVII.

“Unë jam pasqyra jote, reflekto çfarë ti je, në rast se nuk e di,
Unë do të jem era, shiu dhe perëndimi i dellit,
Drita e shtëpisë që të tregon se je në shtëpi”, janë fjalët që i kanë shqiptuar dhjetëra persona në ambient të hapur të Kino Lumbardhi, të premten.

E ftesës së festivalit “Eja, ashtu qysh je”, po i përgjigjen një numër i madh i vizitorëve. Në ekranin e vendosur nga festivali te Shatërvani, numri i vizitorëve shënoi 1 mijë e 300 mbrëmjen e kaluar, në ditën e dytë të festivalit.

Të gjithë ata kanë ardhur për të qenë pjesë e DokuFest-it dhe programit të tij të larmishëm ku do shfaqen më shumë se 250 filma. Përveç filmave, vizitorët do shijojnë shfaqjet, bisedat, ekspozitat dhe koncertet, do kënaqen me art por njëkohësisht edhe do reflektojnë përmes mediumeve të ndryshme mbi veten dhe ambientin.

Në një situatë kur thjeshtë të duhet të marrësh frymë dhe të reflektosh, sigurisht qyteti i Prizrenit është i duhur. Një qytet ku bota moderne dhe ajo antike gërshetohen shumë bukur me njëra tjetrën, qytet në të cilin mund ta gjejë veten çdo kush, falë laramanisë që ofron.

Fillimisht ajo që duhet të zgjedhësh është lartësia mbidetare në të cilën dëshiron që të qëndrosh dhe të reflektosh. Kështu në qoftë se dëshironi që të jeni 525 m. mbi nivelin e detit, duhet që të ngjiteni të Kalaja e Prizrenit, 15 minutave ecje në këmbë nëpër rrugicën që lidhë qytetin me Kalanë. Me të arritur, për shkak të ecjes, frymëmarrja juaj për disa sekonda mund të jetë më e thellë pasi që organizmi juaj do ketë nevojë për më shumë oksigjen, por ju, ka shumë gjasa të mos i kushtoni vëmendje pasi që pamja e qytetit, i cili reflekton si një pasqyrë drejt jush, do jetë e paharrueshme. Gjersa qëndroni të Kala, vend i cili është shndërruar në kinema do jeni po ashtu në vëmendjen e kalimtarëve në qytet të cilët në muret e kalasë lexojnë mbishkrimin “AS WE ARE”, pjesë e instalacionit të festivalit.

Në anën tjetër përgjatë Lumbadhit të Prizrenit, “Lumbardhi outdoor” dhe “Kino n’lum” janë bërë zgjedhje për shumë vizitorë, të cilët po përcjellin filmat. Veçanërisht në ‘Kino n’lum’ zhurma që krijon rrjedhja e lumit po gërshetohet me filmat të cilët janë duke u shfaqur aty. Rrjedha e lumit po krijon njëkohësisht edhe një freski, e për ata të cilët kjo nuk mjafton një pijë dhe disa grimëtësira për të ngrënë gjersa përcjellin filmat janë ideal.
Mirëpo kur dielli fillon që të perëndojë ajo që duhet që të bëni është që të vazhdoni tek Platoja “DokuKino”.

Perëndimi i diellit është një njoftim se aty shfaqja e filmave do të fillojë shumë shpejtë. Kështu kuadrot e filmave gërshetohen shumë bukur me ngjyrën e kuqërremtë, e të arit, të cilat fillojnë që të shfaqen në qiell. Një pamje e mrekullueshme për të marrë fryme thellë dhe reflektuar. E meqenëse qyteti është i rrethuar me xhamia të ndërtuar në kohën e Perandorisë Osmane atëherë thirrja e ezanit do bëhet pjesë e filmit po ashtu.

Më të përfunduar filmi vëmendja e vizitorëve kthehet te Rruga e Çarshisë. Vendi i cili prezanton më së miri laramanin e qyteti dhe shijet e ndryshme të vizitorëve. Lokalet e shumta të vendosura në këtë rrugë janë çdo natë të stërmbushura nga vizitorët. Disa marrin miqtë dhe ndalojnë për një birrë, të tjerët për një kafe turke, e njohur për shijen e veçantë, e të tjerët të uritur shijojnë një byrek apo qebapët. Sigurisht që një fluks i tillë ndikon pozitivisht të prizrenasit të cilët kanë hapur dyqane të ndryshme, kafeteri e lokale.

Një e veçantë tjetër e vizitorëve të cilët bredhin rrugëve me kalldrëm të Prizrenit është se shumica e tyre janë vizitorët të huaj. Ndërsa një pjesë e tyre janë edhe filmbërës, aktorë, muzikantë, e artistë të ndryshëm të cilët janë të lidhur me kinematografinë dhe me festivalin. Disa vijnë për të prezantuar punën e tyre gjersa shpalose në festival, e të tjerët për ta shijuar atë që po prezantohet. Prandaj rrugëve të kalldrëmit arrin të takosh edhe artistët edhe nga Kosova.

Kur ora shënon 24:00 në qytetin e Prizrenit akoma nuk ka gjumë, kjo pasi që edhe jeta e natës është e pranishme përmes performancave të bendeve dhe artistë të ndryshëm të cilët perfomojnë në skenën “ANDRRA”. Vizitorët gjatë kësaj kohë drejtohen drejt “Marashit” ku shijojnë muzikë deri në orët e para të mëngjesit. Për të vazhduar përsëri një ditë tjetër reflektuese duke zbuluar prurjet e reja të këtij edicioni të DokuFestit.

Në mëngjes, trokitja e rrotave të valixhes, nëpër rrugët e kalldrëmit në kërkim të shtëpive për të qëndruar është zhurma paralajmëruese për vendasit se në lagjen e tyre po hyn edhe një vizitor i ri. Kështu mikpritës i-ja e shtëpisë, me një buzëqeshje në fytyrë i drejton mysafirët e saj në dhomën e tyre, të cilën e ka lëshuar për vizitorët e festivalit.

E veçanta e këtyre rrugëve këtë vit për dallim nga vitet e kaluar është se trungu i pemëve të vendosura gjatë rrugëve është mbështjell me punime dore të realizuara nga gratë e qyteti. Punimet këtë vit kanë zëvendësuar njoftimet e ndryshme të cilat më parë janë ngjitur nëpër pemë. Kështu përmes kësaj performance të titulluar “Drunjtë e pastër” është promovuar punë e grave të qytetit por njëkohësisht është vënë theksi mbi rëndësinë që ka ambienti.

Një veprim i tillë e ka bërë qytetin edhe më të dashur për vizitorët të cilët gjersa kalojnë rrugës i veshtojnë më kujdes edhe këto punime. Mirëpo, kjo është gërshetuar shumë bukur edhe me programin “Green Dox”, të festivalit.
Në këtë rrotacion i cili do zgjasë nëntë ditë aq sa zgjatë edhe festivali, 3-11 gusht, çdokush do mund të gjejë diçka të veçantë në Prizren. Mund të jetë diçka shumë e thjeshtë, ndoshta edhe një pikturë e Prizrenit të vjetër, e varur në murin e dhomës suaj, e ngjashme me timen në shtëpinë e zonjës Tyrkan Opoja. Pikturë të cilën një mik i familjes ia dhuroi bashkëshortit të saj të ndjerë, si shenjë respekti dhe falënderimi pasi që ishte pediatër i fëmijës së të tij.

Gjithçka mund të jetë nxitje për të reflektuar, për aq kohë sa ju jeni vetvetja, ashtu qysh jeni, kokëfortë, të guximshëm, të frikësuar, të sinqertë, krenarë, të thjeshtë, të komplikuar, të lirë, të mrekullueshëm…/KultPlus.com

“Pasqyra”, si reflektim i ndjenjave përmes vallëzimit

Posted on by Kult Plus

Alberina Haxhijaj

DokuKids sjellë reflektimin e ndjenjave përmes vallëzimit në kuadër të punëtorisë “Pasqyra”, shkruan KultPlus.

Rreth 50 fëmijë të moshave të ndryshme duke filluar nga 6-10 vjet janë radhitur në sallën e baletit në Gjimnazi “Loyola” në Prizren. Të gjithë ata përmes lëvizjeve janë duke reflektuar mbi vetën e tyre, duke shfaqur emocionet e tyre ashtu siç ato janë.

Në fakt ky është edhe qëllimi i gjithë kësaj punëtori, tregon për KultPlus koreografi Prek Memaj.

“Punëtoria është një trajnim intensiv i vallëzimeve dhe është përshtatur për fëmijët që dëshirojnë të zhvillojnë aftësitë e tyre të vallëzimit. Rrjedha e koreografisë e cila po punohet paraqet një metodë për reflektimin e ndjenjave përmes vallëzimit”, shprehet ai.

Pikërisht fëmijët shfaqen të emocionuar që po marrin pjesë në këtë punëtori. Disa prej tyre provojnë vallëzimin për herë të parë e të tjerë tashmë kanë njohurit bazë. Por asnjëri nuk nguron që të shoqërojë koreografin gjersa ai ua jep udhëzimet.

Fillimisht ata fillojnë me ngrohjet e muskujve. “Bëni lëvizje të çrregullta, zgjatuni shumë, ndërroni vendet tuaja gjersa lëvizni” janë fjalët që Memaj ua thotë fëmijëve gjersa ata bëjnë ushtrime e para. Kështu të gjithë fëmijët fillojnë lëvizjet e tyre të çrregullta rreth e rreth sallës, me buzëqeshje dhe më manovrime të shpejta që të mos ngatërrohen në rrugët e njëri-tjetrit. E pas tyre ata praktikojnë disa nga pikat të cilat i kanë përgatitur për performancën e tyre e cila do shfaqet ditën e fundit të festivalit.

“Fëmijët në përgjithësi janë pak të mbylltë mirëpo adaptohen edhe me koreografinë edhe me temën dhe fillojnë që të reflektojnë. Dita e parë është pak e vështirë për secilin por ngadalë ata fillojnë që të shfaqin ndjenjat e tyre. Besoj që ata më së shumti arrijnë që t’i shfaqin ato në fund”, shprehet Memaj.
Në koreografi do të përdoren mjetet të ndryshme duke mos harruar edhe pasqyrat, element që po zë vend të veçantë në këtë edicion i cili në qendër të tij e ka ‘Rflektimin’.

“E gjithë ideja e punëtorisë është që për nëntë ditë t’i përshtatemi temës së festivalit dhe të realizojmë një koreografi e cila më pas do të shfaqet para publikut”, thekson Prek Memaj.

Performanca finale do të jetë më 11 gusht duke filluar nga ora 16:00 te Sheshi Shadervan, në Prizren. Një lokacion i tillë sipas koreografit është zgjedhur pasi që në këtë formë të gjithë fëmijët janë në qendër.

“Ata do jenë të rrethuar nga publiku, askush nuk do të jetë i pari e askush i nuk do mbetet i fundi. Të gjithë do jenë të barabartë kjo do ju mundësoj që të gjithë të jenë në kontakt me publikun dhe të shfaqin ndjenjat e tyre. Gjithë kjo përvojë është shumë interesante për fëmijët pasi që ata për një periudhë të shkurtë arrijnë që të realizojnë një koreografi. Kjo edhe e bënë këtë performancë të veçantë”, thotë ai.

Në kuadër të DokuKids është do të mbahet edhe punëtoria “Rainbow” ku fëmijët do kenë mundësin që të reflektojnë dhe të vlerësojnë gjërat e vogla. Pastaj “Dark Room Laboratory”, ku të vegjlit do të mësojnë si ndërtohen dhomat e errëta si dhe çfarë kërkohet për t’u zhvilluar një fotografi. Kjo punëtori do të fokusohet në mbledhjen e objekteve përreth qytetit të cilat do të fotografohen dhe paraqiten në një ekspozitë.

Këtë vit është hera e parë që në DokuKids fëmijët pjesëmarrës po ashtu do të shpërblehen edhe me certifikata. / KultPlus.com

Sonte filloi edhe një edicion magjik i DokuFest-it

Posted on by KultPlus

Alberina Haxhijaj

DokuFest, festivali i cili për vite me radhë e shndërron qytetin e Prizrenit në një vend ku mblidhen artdashësit për të përjetuar netët magjike të cilat i ofron ky festival, nisi rrugëtimin e tij sonte, shkruan KultPlus.

Edhe këtë vit, qyteti i bukur i Prizrenit, duket më ndryshe, qysh sonte ai është mbi populluar dhe gjallëria i është shtuar dukshëm. Ky është efekti DokuFest, të cilin të gjithë e kanë mësuar.

Ritmet e muzikës më të mirë, e filmat e përzgjedhur me shumë delikatesë do të ju shoqërojnë për gjatë ditëve sa do të zgjatë festivali më i madh në vend.

Sonte të gjithë ishin mbledhur te Kino Lumbardhi për të shënuar hapjen e festivalit, dhe për të ju uruar mirëseardhje, fjalën fillimisht e mori, Eroll Shporta, bashkëthemelues i festivalit, i cili me pak humor e filloi gjithë këtë mbrëmje.

“E rëndësishme është që edhe sivjet Dokufesti ka filluar me bereqet. Krejt kjo falë motit me reduktime 4 orë diell, 2 orë shi, u shpreh Shporta. Ai tutje nuk la pa thumbuar edhe politikanët tanë.

“Si mëlmesë, vetëm për ju mysafirë, kemi emëruar nja 30 zyrtarë të lartë për flladitje”.

Krejt për fund, ai i ftoi të gjithë që t’i bashkëngjiten festivalit ashtu siç janë.

“E juve ju mbetet vetëm një gjë: të vini ashtu sikurse jeni. Sikurse programi i larmishëm i Dokufest. Hajdeni edhe nëse ju pëlqejnë reflektimet me rreze të gjata, të shkurta, kombëtare apo ndërkombëtare. Nëse jeni gra, fëmijë, pleq, të rritur, radikal, të thjeshtë, të butë, të mençur, sidomos të mençur, apo thjesht dëshironi të reflektoni “në temë të lirë”. E ashtu qysh jena, këtu sonte, ju thërras që ta bëjmë një hapje si asnjëherë në DokuFest”.

Tema e sivjetme, që është “Reflektimi” vjen si frymëzim nga kënga e Velvet Underground “I’ll Be Your Mirror”, këngë me të cilën edhe filloi ky edicion, përderisa teksti I saj u shfaq në një projektor të madh dhe të ftuarit këndonin të gjithë njëzëri.

Programi i DokuFest synon të shndërrohet në pasqyrë të botës ku jetojmë, si një pikënisje të asaj se kush dhe çka jemi. Kjo temë do të hulumtohet përmes kampanjës së festivalit si dhe përmes një kombinimi të programit të filmave, ekspozitave digjitale, bisedave me artistë, punëtorive dhe performancave muzikore.

Ky edicion i DokuFest shënohet edhe me një laramani të gjerë të paneleve, të cilat do të eksplorojnë në thellësi temën e reflektimit. Përmes tyre, do të reflektohet mbi të kaluarën e Kosovës dhe rajonit, por edhe mbi të ardhmen e filmit në Kosovë me anë të industri-eventeve të
Kosovës Kreative.

Filmi ‘The Raft’ me regji të Marcus Lindeen ishte filmi i cili bëri hapjen e këtij edicioni të shtatëmbëdhjetë të DokuFest-it. Si zakonisht, edhe këtë vit ka një numër të madh të filmave të shkurtër. Si talentet e rinj ashtu edhe një numër të filmbërësve të shpërblyer, nuk do të mungojnë as këtë vit.

Po ashtu për herë të parë në Kosovë ky festival do të sjellë një retrospektivë të gjerë të kinemasë tajvaneze me filma të mjeshtërve siç janë Edëard Yang dhe Hou Hsiao-hsien, si dhe një numër të perlave të rralla nga ky vend i vogël me trashëgimi të shquar të kinemasë.

Në hapje të festivalit ndër të tjera u tha që një pjesë e programit i kushtohet fuqisë së grave dhe kjo është pikërisht ajo që do të gjeni në një program të mrekullueshëm të kinemasë eksperimentale me regjisore femra.

Edicioni i XVIII do të zgjasë nga 3-11 gusht. Për të mësuar më shumë për programin e këtij edicioni mund të ndiqni faqen zyrtare të DokuFest-it. Po ashtu KultPlus do të vazhdojë që të ju informoj çdo ditë për festivalin. /KultPlus.com

“Sofra Gurbetqare” përçon vlera të mirëfillta kulturore shqiptare

Posted on by Kult Plus

Nën përkujdesjen e ministrit të Kulturës, Rinisë dhe Sportit, Kujtim Gashi, është mbajtur “Sofra Gurbetqare” në Shatërvan të Prizrenit, ku Ansambli “Emin Duraku” nga Zhuri dhe grupe e solistë tjerë mysafirë kanë performuar me këngë e valle për bashkatdhetarët që cilët po kryejnë pushimet e tyre verore në vendlindje.

“Sofra” shtrohet për mërgimtarë në shenjë mirënjohjeje dhe falënderimi për punën dhe kontributin e tyre që kanë dhënë dhe po japin për Republikën e Kosovës në përgjithësi e posaçërisht për zhvillimin e jetës kulturore dhe ruajtjen e traditave shqiptare në mërgatë.

Në kuadër të aktivitetit të organizuar në nderim të Mërgatës, u shpërndanë edhe mirënjohje për individë dhe organizatë që kanë kontribuuar për zhvillimin e kulturës së Kosovës në vendet e Mërgatës ku jetojnë dhe veprojnë shqiptarët, duke e ruajtur kësisoj traditën, gjuhën e kulturën tonë.

Me këtë rast, ministri Gashi, i cili mori pjesë në këtë organizim, u shpreh se me kënaqësi MKRS-ja dhe pa hezitim e ka përkrahur këtë ngjarje. “Aktivitete të kësaj natyre që përpos shprehjes së falënderimit për kontributin e bashkatdhetarëve tanë, Ministria po mbështetë edhe përçimin e vlerave të mirëfillta kulturore duke e pasuruar jetën kulturore. Ne po punojmë vazhdimisht që organizimet e mirëfillta kulturore të kenë hapësirën dhe përkrahjen e nevojshme ashtu që bashkatdhetarët dhe qytetarët e Kosovës të kenë se çfarë të shohin e dëgjojnë dhe si ministër ndjehem jashtëzakonisht i lumtur për këtë”, u shpreh ndër të tjera ministri./ KultPlus.com

“Sofra Gurbetqare” vjen sonte në Prizren

Posted on by Kult Plus

Nën përkujdesin e ministrit Kujtim Gashi sot organizohet “Sofra Grubetqare” në Shatërvan, në qytetin e Prizrenit, shkruan KultPlus.

Ky ogrnaizim do të filloj sot në ora 19:00, ndërsa do të interpretohen këngë e valle nga Ansambli “Emin Duraku” dhe nga grupe e solistë musafirë./ KultPlus.com

‘Këngë te Kopshti’, koncerti që pret të ju magjeps

Posted on by KultPlus

Fondacioni Lumbardhi kësaj radhe prezanton koncertin ‘Këngë te Kopshti’, që do të mbahet më datë 28 korrik, në orën 21:00 në Lumbardh.

Në këtë koncert do të performojnë tre bende fenomenale: SYTË, Oborri dhe BLLA BLLA BLLA…
SYTË:

EP e parë e bendit tregon historinë e dy shpirtrave të lidhur së bashku nga yjet. Vokali i sinqertë lundron nëpër tingujt e ëmbla të sintit dhe gitarave bittersweet, të cilat e ngjyrosin bazamentin që e krijon basi dhe tupanat hip hop, për të përshkruar një dashuri që duket sikur është përzgjedhur nga një konstelacion.


OBORRI:

Oborri është një duo bend i formuar në vitin 2014 në Prishtinë, Kosovë, i përbërë nga Arbër Salihu dhe Tomor Kuçi. Pasi që ishin aktivë për 8 vite në skenën e muzikës në Prishtinë , duoja nxori albumin “Oborri” në 2017. Grupit i bashkohet kompozitori Liburn Jupolli dhe bubnjari Vedat Hasani, kështu që në performanca live grupi bëhet me 4 anëtarë .


BLLA BLLA BLLA…:

Blla Blla Blla… është një bend shumë i njohur nga Shkupi. Në 2000 bendi nxorri albumin e tyre të parë dhe shumë të suksesshëm “Blla Blla Blla”. Ata janë edhe autorë të albumeve “Over the Blakanshire Reform”, “Lamtumirë ” dhe “Brum për Medioker”.

Biletat kushtojnë 2 euro para koncertit dhe mund të blihen në Prizren te Lumbardhi kurse në Prishtinë në Dit’e’Nat. Biletat te dera do të kushtojnë 4 euro.

Sponsor i programit veror janë Raiffeisen Bank dhe Ministria e Kulturës Rinisë dhe Sportit./KultPlus.com

Për mbarëvajtjen e DokuFest-it, shumë aktivitete e koordinime në Prizren

Posted on by KultPlus

Kanë mbetur më pak se 10 ditë nga fillimi i festivalit më të madh i filmit dokumentar në rajon, DokuFestit dhe në qytetin ku mbahet. në Prizren, janë ndërmarrë të gjitha masat për mbarëvajtje të tij.

Të paktën kështu ka thënë kryetari i komunës së Prizrenit, Mytaher Haskuka,transmeton Koha.net.

Lidhur me këto përgatitje, Haskuka ka shkruar në Facebook: .

Me tre gusht fillon DokuFest-i, festivali më i madh i filmit dokumentar në rajon, i cili pritet të tejkalojë mbi 40.000 vizitorë vendorë e ndërkombëtarë në të gjitha programet e tij.

Pos 200 të ftuarve nga 70 shtete të ndryshme, që përbëjnë juritë, programet dhe panelet e ndryshme të festivalit në Prizren çdo ditë do të organizohen pritje të ndryshme nga shumë organizata e ambasada të akredituara në Kosovë.

Me fjalë të tjera këtyre ditëve tërë bota do të jetë në Prizren ndërsa për Komunën tonë është posaçërisht me rëndësi aspekti i sigurisë gjatë festivalit.

Për këtë arsye kemi pasur takim shumëpalësh mes organizatorëve të DokuFestit, përfaqësuesëve të Policisë Rajonale e Lokale si dhe Drejtorisë së Inspektorateve në mënyrë që të kordinohen aktivitetet për mbarëvajtjen e organizimit. Gjithashtu në dispozicion do të jenë edhe Drejtoria e Shërbimeve Publike, Drejtoria e Emergjencave dhe QKMF-ja. Në këto takime jemi dakorduar për shtimin e masave të sigurisë në aspekte të ndryshme, pastërisë, shërbimeve tjera komunale dhe kontrollit të zhurmës në Qendrën Historike të qytetit.

Organizatorët e festivalit janë duke sjellur edicionin më të mirë të DokuFest#17 të cilën Komuna do të plotësojë me shërbime në kapacitet të plotë, në dobi të qytetarëve të saj. Ky është rast që të tregojmë mikpritjen dhe kulturën tonë në përgjithësi.

Mbarëvajtja e festivalit është qëllimi ynë i përbashkët./KultPlus.com