Presidenti i Shqipërisë Bajram Begaj, zyrtarisht është shpallur “Qytetar Nderi” i Drenasit.
Këtë titull ai e pranoi zyrtarisht nga kryetari i kësaj komune, Ramiz Lladrovci.
Në fjalimin e tij, Begaj tha se ky është një moment i veçantë në jetën e tij.
“Më lejoni të shpreh falënderimet e mia dhe mirënjohem e pakufijshme ndaj popullit të Drenasit dhe autoriteteve lokale, të cilët më bën këtë nderë kaq të madh”, tha Begaj.
Kreu i shtetit shqiptar vlerësoi lart kontribut e ish-krerëve të UÇK-së që po gjykohen në Hagë, për të cilët uroi që të kthehen sa më parë në familjen e tyre.
Po ashtu Begaj, përmendi edhe kontributin e madh të dëshmorëve për lirinë e Kosovës.
Agjencia e njohur ndërkombëtare e lajmeve, Reuters, i ka kushtuar një artikull të veçantë zhvillimit të Tiranës dhe transformimit të Piramidës.
Në artikull evidentohet nisma e Bashkisë se Tiranës për ta kthyer atë që dikur ishte muzeu i diktatorit Hoxha në qendrën më të madhe teknologjike në Ballkan, ku fëmijët do të mund të mësojnë kodim.
“Një muze i ndërtuar në Shqipëri në vitet 1980 për të nderuar diktatorin shumëvjeçar komunist Enver Hoxha, i njohur ndryshe si Piramida, po shndërrohet në një qendër trajnimesh kompjuterike për të rinjtë, duke hequr gjurmën e fundit të së kaluarës së izoluar dhe represive të vendit, shkruan Reuters.
Ndërtesa dikur shfaqte pasuritë personale dhe fotografitë e mëdha të Hoxhës, i cili e shkëputi Shqipërinë nga bota e jashtme nën sundimin e ashpër stalinist për 40 vjet, duke zgjeruar shkrim-leximin dhe kujdesin shëndetësor, por duke lënë shumicën e shqiptarëve në varfëri të regjimentuar.
Tani ish-muzeu, i ridizajnuar nga arkitekti holandez Winy Maas, po përgatitet të presë qindra të rinj shqiptarë të etur për trajnime në teknologjinë kompjuterike dhe kodimin, pjesë e përpjekjes së qeverisë për lidhje më të ngushta me Bashkimin Evropian. Arkitektët, të cilët përfshinin vajzën e Hoxhës, Pranvera, e projektuan ndërtesën në formën e një piramide që lavdëronte liderin si një faraon të stilit egjiptian. Muzeu u përfundua në vitin 1988, tre vjet pas vdekjes së Hoxhës dhe dy vjet para rënies së sundimit të izoluar komunist, duke i lënë vendin demokracisë.
Leon Cika, një nga kuratorët origjinalë të muzeut, tha se në kohën kur ai përfundoi, ndërsa regjimet e dominuara nga sovjetikët në të gjithë Evropën Lindore po fillonin të shkatërroheshin, ai ndjeu se do të ishte “lopata e fundit për një monument të komunizmit” në Shqipëri.
Në të vërtetë, pas rrëzimit anarkik të komunizmit në kombin jugor të Ballkanit, krahët si piramidë të ndërtesës, të ruajtura gjatë rinovimit, u përdorën nga fëmijët si rrëshqitje në mungesë të këndeve të lojërave.
Pamja e jashtme e rinovuar rrethore përbëhet nga shkallët që vizitorët vendas dhe të huaj i ngjitin për të fituar një pamje panoramike të kryeqytetit Tiranë, i cili është shndërruar në një qytet modern dhe plot gjallëri.
Brendësia kubistike përmban atë që duken si grupe kontejnerësh të grumbulluar, të cilat do të shërbejnë si klasa, duke u ngritur disa kate në kupolën origjinale të qelqit. Shqiptarët ishin të ndarë për vite me radhë se si ta përshtatnin ndërtesën në përputhje me demokracinë e tyre në zhvillim, me disa të hidhëruar për trashëgiminë represive të Hoxhës që kërkonin që ajo të rrafshohej dhe të tjerë donin ta ruanin atë si një ikonë arkitekturore.
Në vitet pasuese, aty u ngrit një klub nate, një stacion televiziv dhe madje u vendosën edhe zyrtarë të NATO-s gjatë ndërhyrjes së aleancës për të ndalur luftën në Kosovën fqinje në vitin 1999.
“Ishte një monument arkitektonik si asnjë tjetër”, tha Ilda Qazimllari, drejtoreshë e investimeve në zyrën e kryebashkiakut të Tiranës.
“Nga ana tjetër, ideja fillestare ishte që të kishim një mauzole për të kujtuar Hoxhën dhe kjo është arsyeja pse njerëzit donin të fshinin simbolin e vetëm të mbetur nga koha komuniste”, shtoi ajo.
Butrinti është një nga vendet më atraktive të Shqipërisë. Ky qytet shtrihet në pjesën jug-perëndimore të Shqipërisë, rreth 20 km larg qytetit të Sarandës, përcjellë KultPlus.
Në lashtësi njihej me emrin Buthrotum, dhe ishte i banuar nga fisi i kaonëve, një prej fiseve kryesore të Epirit. Disa nga ndërtesat e këtij vendi antik datojnë ndërmjet shekujve të IV para Krishtit dhe shekullit të VI pas Krishtit.
Butrinti është një nga perlat e rivierës shqiptare, ku arkitektura e këtij qyteti antik bën një ndërthurje të hatashme mes historisë dhe të bukurës.
Në vitin 2019 qyteti antik ishte vizituar prej më shumë se 230 mijë turstësh./KultPlus.com
Pasi popullsia globale arriti në 8 miliardë më 15 nëntor 2022, janë bërë parashikime të ndryshme se kur do të arrijë kulmin numri i njerëzve në Tokë. Studimet ndryshojnë, me disa që sugjerojnë se popullsia e botës do të arrijë 8.8 miliardë njerëz nga mesi i këtij shekulli, përpara se të nisë të bjerë.
Parashikime të tjera, si ato të OKB, vlerësojnë se popullsia e botës mund të arrijë më shumë se 10 miliardë deri në vitet 2080. Në çdo rast, rritja e konsiderueshme e popullsisë ka çuar në mbipopullim të konsiderueshëm në disa nga qytetet më të mëdha të botës, duke shkaktuar shqetësime madhore në lidhje me ndotjen dhe mbipopullimin. Ja cilat janë 10 qytetet më të populluara në botë, dhe si është të jetosh në to.
10. Osaka, Japoni: 19.2 milionë njerëz
Historikisht e rëndësishme si një qendër e tregtisë dhe industrisë, Osaka është ende një qendër financiare shtëpia e shumë kompanive të mëdha japoneze. Ajo është e famshme për kulturën e saj ushqimore dhe arkitekturën moderne, duke qenë shumë popullore për turistët.
Falë një sistemi të mirë të transportit publik, metroja arrin të transportojë mbi 900 milionë pasagjerë në vit. Por ashtu si me çdo mega–qytet modern, trafiku mbetet një problem i madh për shkak të mbipopullimit. Problem është edhe strehimi.
9. Pekin, Kinë: 19.4 milionë njerëz
Qyteti i dytë më i madh i Kinës, është një nga më të vjetrit në botë. Këtu ndodhen shumica ebizneseve më të mëdha të vendit. Pekini ka aktualisht numrin më të madh të miliarderëve në botë. Por për shkak të ndotjes industriale, stuhive të shpeshta të rërës dhe gazrave të makinave, shumë banorëve u thuhet shpesh të qëndrojnë brenda për të shmangur rreziqet e mundshme shëndetësore.
8. Mumbai, Indi: 20.1 milionë njerëz
I ndërtuar mbi 7 ishuj, Mumbai është një qytet historik, plot me kulturë dhe art. Këtu ndodhet qendra e industrisë së filmit indian (Bollywood). Po ashtu është kryeqyteti tregtar dhe financiar i Indisë. Dhe po këtu e kanë selinë shumica e kompanive më të mëdha, gjë që ka sjellë një fluks të madh njerëzish që vijnë nga zonat rurale.
Problemet kryesore janë higjiena e dobët dhe strehimi me cilësi të ulët. Mumbai ka rrugët më të mbingarkuara në botë, kryesisht për shkak të mungesës së infrastrukturës dhe një sistemi transporti publik që nuk është në gjendje të përballojë fluksin.
7. Dhaka, Bangladesh: 20.2 milionë njerëz
Kryeqyteti i Bangladeshit po rritet me një ritëm të shpejtë, i nxitur nga një industri botuese elulëzuar. Po ky qytet historik është qendra e kulturës bengaleze. Këtu organizohen festivale të panumërta të artit dhe ceremoni fetare gjatë gjithë vitit. Po për shkak të pozicionit të saj në deltën e Gangut, Dhaka është e prirur ndaj përmbytjeve të shpeshta gjatë sezonit të musonit dhe cikloneve.
6. Kajro, Egjipt: 20.4 milionë njerëz
Përveç arkitekturës së famshme historike, Kajro njihet si shtëpia e njërës prej mrekullive të lashta të botës; kompleksit të piramidave të Gizës së lashtë. Këtu banon 11 për qind të popullsisë së vendit. Aktualisht është në plan një projekt që do të ndihmojë në lehtësimin e problemeve të rëndësishme të trafikut.
5. Mexico City, Meksikë: 21.6 milionë njerëz
Ndodhet në pllajën e njohur si Lugina e Meksikës, 2240 m mbi nivelin e detit dhe është kryeqyteti më i vjetër në Amerikë. Zhvillimi i këtij metropoli është i jashtëzakonshëm. Në vitin 1900, popullsia e tij ishte vetëm 500.000 banorë. Por për shkak të një numri të madh njerëzish që erdhën nga zonat rurale në kërkim të punës, ky numër u rrit në 9 milionë deri në vitet 1970.
Për shkak të mungesës së banesave, ky fluks detyroi një numër të madh njerëzish të ngrinin banesa pa leje. Sot Mexico City është tani një qendër e madhe biznesi dhe një atraksion turistik popullor, plot me muzeume dhe me vende të këndshme për të ngrënë.
4. São Paulo, Brazil: 21.8 milionë njerëz
Është një qytet i kontrasteve të mëdha. Varfëri ekstreme përballë një pasurie të madhe. Rrokaqiejt e mëdhenj të zonës financiare ngrihen mbi lagjet e varfra të qytetit, të njohura si favela. Problem i madh është furnizimi me ujë të pijshëm. Gjithsesi vitet e fundit ka pësuar një rënie të kriminalitetit, ndërsa është përmirësuar cilësia e ajrit.
3. Shanghai, Kinë: 26.3 milionë njerëz
Shumë vite më parë, ishte qenë një fshat i vogël peshkatarësh. Por falë vendndodhjes së tij pranë grykëderdhjes jugore të lumit Jance, u bë dalëngadalë qyteti më i madh në Kinë, dhe një nga më të mëdhenjtë në botë. Aty ndodhen disa qendra tregtare të mëdha moderne, por edhe restorante që ofrojnë ushqimin tradicional kinez.
2. Delhi, Indi: 29.3 milionë njerëz
Vetë qyteti ka ekzistuar prej më shumë se 2000 vjetësh, gjë që shkakton grupin e vet të problemeve. Infrastruktura është e vjetruar, edhe pse kohët e fundit ka pasur shumë projekte të ndërtimit të rrugëve, që kanë ndihmuar në lehtësimin e trafikut. Problem madhor ështëndotja nga rrugët dhe industria, por edhe standardi i dobët i banesave, ku jeton 50 për qind e popullsisë.
1. Tokio, Japoni: 37.4 milionë njerëz
Metropoli i Tokios shtrihet në një sipërfaqe prej vetëm 13.452 km2, me një dendësi 2.642 njerëz në çdo km2. Kjo paraqet probleme për banorët e saj për sa i përket hapësirës së jetesës dhe udhëtimit. Mungesa e banesave të lira është një problem akut. Ndaj apartamentet e vogla me sipërfaqe vetëm 9 m2 po bëhen gjithnjë e më të preferuara në mesin e banorëve të rinj, qëpërpiqen të vendosen me banim pranë qendrës së qytetit për punë.
Edhe shëtitja nëpër qytet është gjithashtu shumë problematike. Rrugët shpesh janë të tejmbushura. Edhe transporti publik është gjithashtu shpesh i mbipopulluar dhe i shtrenjtë, megjithëse është pothuajse gjithmonë në orar. / “Science Focus” – Bota.al/KultPlus.com
Butrinti është një nga vendet më atraktive të Shqipërisë. Ky qytet shtrihet në pjesën jug-perëndimore të Shqipërisë, rreth 20 km larg qytetit të Sarandës, përcjellë KultPlus.
Në lashtësi njihej me emrin Buthrotum, dhe ishte i banuar nga fisi i kaonëve, një prej fiseve kryesore të Epirit. Disa nga ndërtesat e këtij vendi antik datojnë ndërmjet shekujve të IV para Krishtit dhe shekullit të VI pas Krishtit.
Butrinti është një nga perlat e rivierës shqiptare, ku arkitektura e këtij qyteti antik bën një ndërthurje të hatashme mes historisë dhe të bukurës.
Në vitin 2019 qyteti antik ishte vizituar prej më shumë se 230 mijë turstësh./KultPlus.com
Temperatura minimale në Mohe, qyteti më verior i Kinës, ra në minus 53 gradë Celsius të dielën, duke shënuar temperaturën më të ulët të regjistruar ndonjëherë në këtë qytet, transmeton KultPlus
Shifra theu rekordin e mëparshëm prej minus 52.3 gradë Celsius. Temperaturat në Mohe, Provinca Heilongjiang, kanë rënë nën minus 50 gradë Celsius për tre ditë rresht.
Ndërsa një raund i ri i të ftohtit ekstrem goditi Heilongjiang, një numër zonash në vargmalin e Madh Khingan kanë regjistruar temperaturat e tyre më të ftohta ndonjëherë.
Mohe ka një periudhë vjetore akulli dhe bore deri në tetë muaj, me temperaturë mesatare vjetore rreth minus 3 gradë Celsius.
Ndërsa sezoni i pikut të udhëtimit mbërriti gjatë Festivalit të Pranverës, turistët dhe qytetarët vendas këshillohen të qëndrojnë ngrohtë dhe të sigurt pasi dukshmëria e ulët mund të shkaktojë aksidente trafiku, sipas Xu Liling, kreu i stacionit meteorologjik Mohe. /KultPlus.com
Ndonjëherë, gurët janë më shumë se sa thjesht copëza të shkërmoqura toke. Ndonjëherë ata japin detaje mbi të kaluarën apo të ardhmen e planetit tonë.
”Arkeologët e antikitetit të Qendrës së Kërkimit për Europën Juglindore në Universitetin e Varshavës, zbuluan se gurët në Shkodër ishin rrënojat e qytetit 2 000-vjeçar të Basanias”, shkruan Christina Ayele Djossa në blogun “Atlas Obscura” që i dedikohet zbulimeve nëpër botë.
Në atë kohë, Bassania ishte një fortesë ushtarake dhe ekonomike, pjesë e mbretërisë së Ilirisë, që ka ekzistuar nga viti 400 deri në 100 para Krishtit.
Qyteti antik ka në përbërje shumë banesa dhe fortesa, një prej të cilave arkeologët arritën të zbulojnë.
Ajo që ata gjetën ishin gurë antikë të një fortese të ruajtur nga kulla të mëdha dhe mure prej guri dhe dyer të gjera afërsisht tre metra. Këto ndërtesa mbrojtëse, sipas profesorit Piotr Dyczek të Universitetit të Varshavës, i përkasin arkitekturës helenistike.
Ekipi konfirmoi epokën e rrënojave duke analizuar monedhat e gjetura aty rrotull dhe fragmente të enëve të qeramikës, që i përkasin epokës së mbretërisë Ilire.
Por, nga gurët dolën më shumë informacione në lidhje me qytetin. Muret e gjera prej guri rrethojnë një zonë prej 200 000 metrash katrorë, që do të thotë se Basania ishte tre herë më e gjerë se Shkodra antike, që ishte 70 000 metra katrorë.
Por, ky qytet dhe mbretëria Ilire, u pushtuan nga romakët në fillim të shekullit të parë. Kjo është edhe arsyeja përse arkeologëve iu desh kaq shumë për të gjetur Basanian.
“Arsyeja mund të jetë se qyteti pushoi së ekzistuari për një kohë aq të gjatë sa që emri i tij u harrua”, shkruan Dyczek.
“Arkeologët polakë dhe shqiptarë spekuluan gjithashtu se edhe infrastruktura gjeologjike e vendndodhjes ka lidhje me këtë harresë. Rrënojat janë gjetur në një kodër, që nga banorët e zonës quhet buzët e nepërkës, në fshatin Bushat, pak kilometra larg Shkodrës”, thotë Dyczek.
Pas shumë vitesh erozion, gurët e mbetur dukeshin si pjesë e gurëve që përbëjnë kodrën. Kështu për një kalimtar, mund të dukej si një grumbull me gurë, jo një strukturë e përbërë nga njerëzit.
Tani që qyteti i zbuluar është i dukshëm, do të jetë e mundur që këto rrënojat të vizitohen./G.S/ a.jor./ KultPlus.com
