Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka kritikuar sistemin e drejtësisë për mungesën e reagimit efektiv në rastet e dhunimeve seksuale.
Gjatë fjalës së saj në organizimin e Javës për të drejtat e viktimave të krimit, me moton “Moment Reflektimi i Zinxhirit Institucional”, e para e shtetit përmendi rastet e rënda të dhunimit që kanë ndodhur gjatë muajve të fundit në Kosovë.
“Konsideroj që shënimi i javës së viktimave këtë vit bëhet edhe më i rëndësishëm nga fakti se ai tani e pak kohë opinioni ynë u trondit nga rastet e krimeve të neveritshme të dhunimeve seksuale, për t’u ndalur tek nevoja e luftimit efikas dhe të pakompromis ndaj këtyre krimeve të shëmtuara. Siç jeni në dijeni, gjatë muajve të kaluar vendi ynë është tronditur nga shumë histori shokuese të dhunimeve e ngacmimeve seksuale, në shumë raste viktimat ishin edhe të mitura. Ndonëse vet fakti se kanë ndodhur këto krime është mjaftueshëm i rëndë për të alarmuar secilin prej nesh. Ajo që e bëri edhe më të rëndë këtë situatë ishte mungesa e reagimit efektiv të institucioneve në adresim të këtyre veprave penale”.
Osmani tutje tha se në takimet me krerët e institucioneve të drejtësisë, ka adresuar çështjen e dështimeve dhe defekteve sistemime që janë vënë në pah nga analiza që janë bërë tashmë e disa vite me radhë.
“Pas takimit që kemi pasur me institucione përgjegjëse, sot jam këtu për të bërë thirrje publike për një rol shumë më proaktiv të institucioneve tona në parandalimin, hetimin, ndjekjen penale dhe gjykimin më efekt të veprave penale kundër integritetit seksual. Në takim me krerët e institucioneve të drejtësisë, ka adresuar çështjen e dështimeve dhe defekteve sistemime që janë vënë në pah nga analiza që janë bërë tashmë e disa vite me radhë. Në takimet tona kemi diskutuar mënyrat më të mira se si mund t’i adresojmë së bashku të metat dhe defektet e sistemit tonë të drejtësisë, jo vetëm të sistemit të drejtësisë, por edhe në mekanizmat tjerë ligjzbatues për të forcuar parandalimin e krimeve seksuale si dhe mbrojtjen dhe rehabilitimin e viktimave. Institucionet tona përtej atyre të drejtësisë duhet të punojnë më shumë në parandalimin dhe luftimin efikas të këtyre akteve të shëmtuara kriminale që përveç se shkelin ligjin, shkelin edhe vlerat tona themelore, familjare e shoqërore”, tha Osmani.
Kurse, ambasadori Jeffrey Hovenier në konferencën për javën për të drejtat e viktimave të krimit, ka thënë se sistemi i drejtësisë në Kosovë mund të bëjë më shumë në trajtimin efikas të viktimave të krimit, me theks të veçantë për viktimat e dhunës në familje, dhunës seksuale dhe viktimat e trafikimit me njerëz.
Ambasadoir Hovenier tha se institucionet relevante të drejtësisë ekzistojnë për të siguaruar se ka drejtësi, dhe se kjo javë jo vetëm që rritë ndërgjegjësimin për viktimat e krimit, por edhe reflektimin mbi përpjektjet e institucioneve që të ndërmarrin veprime që të gjtha viktimat të marrin shërbimet e duhura, duke shtuar se shumë shpesh shfaqen pabarazi dhe abuzime të shumëfishta, pikërisht ndaj këtyre grupeve, raporton “Betimi për Drejtësi”.
“Fillimisht, ne duhet të jemi në gjendje që t’i dëgjojmë këto viktima, sepse këta pjesëtarë janë caqe të cenimit të krimeve, trafikimit, dhe shpesh nuk jemi të përgatitur t’i dëgjojmë këta persona, pa i dëgjuar, nuk mund t’i ndihmojmë”, ka thënë Hovenier.
Ambasadori theksoi se ka shumë gjëra për të cilat institucionet e Kosovës mund të lavdërohen për garantimin e të drejtave të viktimave të krimit, pasi kjo është kodifikuar edhe me Kodin e ri të Procedurës Penale të Kosovës, duke shtuar se kjo tregon përkushtimin e institucioneve.
Ai tha se sidomos trajnimi i prokurorëve në fushën e dhunës në familje, raste të trafikimit me qenie njerëzore dhe të rasteve të dhunës në familje, është praktika më e mirë për shumë arsye, pasi është esenciale kemi prokurorë me ekspertizë të specializuar, për sfidat që paraqiten në drejtësi për këto viktima.
Ne i mbështesim të gjitha këto përpjekje si dhe të gjitha aktivitetet e organizuara gjatë kësaj jave”, ka thënë ambasadori Hovenier.
Ai deklaroi se sistemi i drejtësisë mund të bëjë edhe më shumë për viktimat e krimit.
“Unë nuk po e përfaqësoj sistemin amerikan të drejtësisë si të përsosur, sepse edhe ne kemi probleme, por duhet të përkushtohemi për të ju dhënë zë atyre që nuk kanë zë, e që janë bërë viktima të veprimeve kriminale të dikujt tjetër”, ka shtuar Hovenier.
I njëjti shtoi se është shumë e rëndësishme që kriminelët të mbahen pergjëgjës, personat që kanë shkaktuar dhunë në familje, dhunë seksuale apo trafikim.
“Ju kërkojmë institucioneve të zbatimit të ligit që të bashkëpunojnë dhe të ju japin përparësi ndjekjeve penale të dhunës në familjes dhe dhunës në bazë gjinore sepse këtu mund të aplikohen fillimisht mjete për vlerësimin e rrezikut”, ka shtuar Hovenier. / Express / KultPlus.com
