500 000 specie në rrezik zhdukjeje deri në vitin 2099

Natyra po zvogëlon në nivel botëror, me ritme të paprecedenta në histori, zhdukjen e specieve.

Sipas një studimi nga Platforma Ndërqeveritare e Politikave Shkencore për Biodiversitetin dhe Shërbimet e Ekosistemit, IPBES, nga një milion në rrezik, 50% mund të zhduket deri në fund të këtij shekulli.

Autoriteti më i lartë shkencor në temën e biodiversitetit, në raportin e fundit “Raporti i Vlerësimit të Natyrës” u prezantua sot në Romë në selinë e Parlamentit Evropian.

Autorët e raportit shpikën shprehjen “specie të vdekura që ecin” për rreth 500 000 specie që ende nuk janë zhdukur, por të cilat, për shkak të shkatërrimit dhe degradimit të habitateve në dispozicion të tyre dhe faktorëve të tjerë të lidhur me aktivitetet njerëzore.

Ndotja, ndryshimet klimatike shohin që shanset e tyre për të mbijetuar të zvogëlohen në planin afatgjatë./atsh/ KultPlus.com

Gjetje alarmante në Mbretërinë e Bashkuar, fëmijët në rrezik të lartë për shkak të aksesit total në internet

Shefi në Mbretërinë e Bashkuar i Samsung Mobile ka thënë se ai nuk i dha vajzës së tij një smartphone derisa ajo ishte 11 vjeç, transmeton KultPlus.

“Unë personalisht nuk do t’ia kisha dhënë mëherët, por është një vendim prindëror se kur duhet t’i jepni fëmijës tuaj një telefon,” tha James Kitto.

Ai tha se pavarësisht moshës që njerëzit marrin telefona, është e rëndësishme të sigurohesh që ata janë të sigurt në internet.

Kjo vjen pasi kryeinspektorja e Ofsted tha se ishte “e habitur” kur fëmijët e shkollave fillore kanë telefona inteligjentë.

Fëmijët deri në nëntë vjeç janë ekspozuar ndaj pornografisë në internet, zbuloi një studim këtë javë.

Kitto, i cili mori rolin e drejtorit në Samsung, në dhjetor të vitit të kaluar, i tha programit të BBC-së Today: “Ajo që është e rëndësishme këtu është se kushdo që përdor një smartphone, të çfarëdo moshe, është i sigurt kur shfleton internetin. Nga perspektiva ime personale, vajza ime mori një smartphone kur ishte 11 vjeç”.

“Çfarëdo zgjedhjeje që të bëni dhe çfarëdo moshe që e bëni atë zgjedhje për fëmijën tuaj, është e rëndësishme të siguroheni që, nëse ata hyjnë në internet, e përdorin atë në një mënyrë të sigurt”, tha ai.

Të gjithë ofruesit e telefonisë celulare ofrojnë shërbime falas të kontrollit prindëror për të kufizuar atë që fëmijët mund të shohin në internet, sipas rregullatorit të telekomit, Ofcom, i cili gjithashtu thotë se fëmijët duhet të jenë të kujdesshëm kur ndajnë foto dhe rrjete sociale.

Një studim nga firma kërkimore Childwise sugjeron se tre të katërtat e nëntë dhe 10-vjeçarëve kanë akses në një telefon celular.

Kjo zbërthehet si 60% që zotërojnë një telefon celular dhe 14% përdorin telefonin e një anëtari të familjes ose të një shoku.

Më shumë se dy të tretat e këtyre fëmijëve hyjnë në internet.

I njëjti raport – Childwise Monitor 2023 – zbuloi se 8% e fëmijëve pesë dhe gjashtë vjeç kanë telefonin e tyre dhe 8% kanë akses në telefonin e një anëtari të familjes ose të një shoku, ndërsa për fëmijët shtatë dhe tetë vjeç, këto shifra janë 43% dhe 23% respektivisht.

Gjetjet sugjeruan se në moshën nëntë vjeç, 10% e fëmijëve kishin parë pornografi dhe 27% e kishin parë atë deri në moshën 11 vjeç.

Deri në moshën 13-vjeçare, gjysma e tyre ishin ekspozuar ndaj tij, që kur ata të rinj ishin në shkollë, më shumë tani kanë akses në telefon.

Gjetjet kanë qenë të lidhura me vetëvlerësimin e ulët tek të rinjtë dhe pikëpamjet e dëmshme për seksin dhe marrëdhëniet.

Komisionerja Dame Rachel de Souza tha se ishte “thellësisht shqetësuese”. /KultPlus.com

Maldivet në rrezik, ky është plani për të shpëtuar destinacionin e famshëm

Deri në fund të shekullit, ishujt Maldive mund të zhyten plotësisht në ujë.

Ky rrezik që i kanoset destinacionit ekzotik për shkak të ndryshimeve klimatike, ka gjetur një zgjidhje nga kompania arkitekturore “Waterstudio”, e cila planifikon të ndërtojë në ujërat e Oqeanit Indian, një qytet lundrues.

Patrick Verkooijen, ekspert i ndryshimeve klimatike, ka shpjeguar sesi këto projekte do të ndryshojnë të ardhmen.

“Kostoja që do të shkaktonin përmbytjet që vijnë nga ndryshimet klimatike, është shumë e lartë dhe e papërballueshme. Qytetet lundruese tashmë janë pjesë e planeve të së ardhmes dhe ndoshta një nga të vetmet zgjidhje.”

Qyteti do të përbëhet nga 5000 njësi, duke përfshirë shtëpi, restorante, dyqane dhe shkolla, të cilat do të lidhen me njëra-tjetrën me kanale ujore.

Banorët e parë pritet të zhvendosen aty në fillim të vitit 2024.
Arkitektët shpresojnë se këto projekte do të jenë një përgjigje ndaj ndryshimit të klimës dhe urbanizimit./A2CNN / KultPlus.com