Tregimet pandemike të thurura mes dashurisë, dhimbjes dhe qëndresës vijnë në “Qershitë” e Nerimane Kamberit

Uranik Emini

“Qershitë”, libri i ri nga shkrimtarja, Nerimane Kamberi, u promovua mbrëmë në ambientin e këndshëm të KultPlus Caffee Gallery, me ç’rast nuk kishte asnjë hapësirë të lirë për njerëzit e mbledhur në këtë promovim.  Ky libër u shfaq si një dëshmi e forcës së shpirtit njerëzor dhe një nderim i përzemërt për kujtimet më të dashura për njerëzit, konkretisht për familjen, shkruan KultPlus.

Nerimane Kamberi e nisi gjithë këtë rrugëtim të saj letrar për të dëshmuar edhe fuqinë pozitive që mediat sociale mund të kenë. Shkrimi filloi si një përgjigje ndaj një sfide nga miku i saj, Halil Matoshi. Në një platformë po aq të përhapur sa Facebook-u, Matoshi etiketoi Kamberin, e cila mblodhi kujtimet e hidhura dhe të dashura gjatë kohës së pandemisë COVID-19 dhe nxorri më të mirën nga vetja për të shfaqur edhe një herë atë se çfarë ajo di të bëjë më së miri, të shkruaj.

“Qershitë”, titulli i librit të Kamberit, ka një rëndësi të madhe. Është një fjalë që përmbledh momentet e ëmbla dhe të tharta të jetës, njëlloj si frutat prej nga e ka marrë emrin. Për Kamberin, qershitë dhe pjeshkët nuk ishin vetëm fruta; ato ishin simbole të dashurisë, familjes dhe kujtimeve të çmuara. Nëna e saj, e cila humbi jetën nga virusi COVID-19, kishte një lidhje të veçantë me këto fruta. Ato ishin një simbol për kënaqësitë e thjeshta që ofronte jeta. Akti i mbledhjes rreth një tasi me qershi u bë një traditë e dashur në familjen Kamberi, një traditë që nxiti një ndjenjë të thellë lidhjeje dhe dashurie.

Në këtë promovim, Nerimane Kamberi ishte në panel së bashku me Këshilltarin për Çështje Evropiane të  Zëvendëskryeministrit të Kosovës njëheri edhe miku i saj, Sebastien Gricourt. “Për ata që nuk e njohin Sebastieni është miku im dhe i letërsisë shqipe dhe ndër të tjera është edhe përkthyesi i këtij libri dhe librit të Ag Apollonit”, njoftoi Kamberi.

“Jam falënderuese për secilin që është i pranishëm këtu. Librin e kam bërë në dy gjuhë është sepse jam rritë dhe po plakem me dy gjuhë, por edhe për arsye shumë praktike sepse tregimet nuk mjaftonin dhe e kam realizuar në këtë formë”, ishin fjalët hapëse të këtij promovimi.

Kamberi na tregoi edhe disa rrëfime të saj nga përballja me dy “lufta”.

“Ky libër flet për luftërat, sikurse virusi, ku mundem me ngrit një paralele të ngjashme me luftën e fundit të Kosovës. Unë kam qenë për tre muaj refugjate me familjen time gjatë kohës së luftës, derisa edhe për tre muaj gjatë pandemisë COVID-19 isha e mbyllur në shtëpi. Kur isha refugjate, punojsha për mjekët e botës për të drejtat e botës dhe prisja refugjatët në luftë. Dada Nufë erdhi dhe më njoftoi që e la burrin e saj duke mbjellë patate, e unë nuk mund ta kuptoja se si është e mundur që ta shohësh një ardhmëri gjatë kohës së luftës. Kur ishim në pandemi në katund me familje, thosha që bota është ndalë, dhe për mua ishte diçka e pabesueshme dhe e pa mendueshme”, tregon ajo.

Rrugëtimi se si filloi ta shkroi këtë libër, Kamberi e tregon duke na rikthyer në kohë, atëherë kur miku i saj, Halil Matoshi, e ka bërë pikënisjen e parë për shkrimin e këtij libri, përmes një sfideje në rrjete sociale.

“Ky libër erdhi pasi Halil Matoshi më kishte sfidu në “Facebook” gjatë pandemisë, për të shkruar një tregim ose diçka për pandeminë. Më bëri të ndjehem shumë mirë dhe fillova të shkruaj, ku ju drejtova KultPlusit që i kam botuar aty shumë poezi dhe edhe arsyeja e sotshme pse jemi këtu”.

Ndërkaq, Gricourt, tregoi një histori të tij gjatë kohës së pandemisë, duke treguar se si u “shërua” duke përkthyer një libër.

“Së pari, ne po flasim për kohën e pandemisë, ku më kujtohet që jam marr me një përkthim që flet për pandeminë. Domethënë unë po merresha me një libër të pandemisë, duke u shëruar nga pandemia”, tha ai.

Më tej, ai tregoi se aryseja kryesore që e shtyju të bashkëpunojë me Kamberin, përpos që janë miq të mirë, është pjesa e shkrimit të mirë të tregimeve të shkurtra rreth pandemisë dhe jetës së autores gjatë një kohe të errët.

“Çka më ka pëlqyer me këto tregime të shkurta, jo vetëm pse jemi miq të vjetër, por e dyta sepse mu duk shumë real dhe shumë artistike mënyra se si Kamberi i ka bërë këto tregime me një ndjeshmëri të veçantë. Por e sfidova edhe vetën që ta përkthejë dikë që e flet shumë mirë gjuhën frënge”, tha ai.

Promovimi në fund përfundoi me falënderime nga Kamberi për gjithë të pranishmit, duke e përmbyllur fjalimin e saj me fjalinë: “vazhdoni ta duani letërsinë”.

Në “Qershitë”, libër i shkruar në dy gjuhë, frëngjisht dhe gjuhën shqipe, Nerimane Kamberi fton lexuesit të udhëtojnë nëpër faqet e jetës së saj gjatë pandemisë, të përziera me një rrëfim që ndërthur përvojat e saj personale, historitë e përzemërta dhe ndikimin e thellë të COVID-19 në botën e saj. /KultPlus.com

273 vite nga vdekja e kompozitorit gjerman të muzikës barok, Johann Sebastian Bach

Sot 273 vite më parë vdiq kompozitori gjerman i muzikës barok Johann Sebastian Bach. Johann Sebastian Bach ka lindur më 21 mars 1685 në Eisenach dhe  vdiq më 28 korrik 1750 në Leipzig.

Bachu lindi në një familje muzikantësh, në Aizenah (Eisenach), në Gjermanin e mesme. Ishte i fundit nga tetë fëmijë. Pas vdekjes së prindërve, kur ishte ende i mitur, ai jetoi me vëllain e tij te madh, nga i cili morri mësimet e para në piano. Falë talentit muzikor, sukseseve në mësim dhe zërit të jashtëzakonshëm ai fitoi një bursë për të ndjekur studimet e mëtejshme në shkollën e Shën majkellit në qytetin e Lyneburgut, në Principatën e Lyneburgut. Nga ky qytet i rëndësishëm i Lidhjes Hansatike, ai pati mundësinë të vizitonte Hamburgun. Atje ai u njoh me shum vepra . Ndërsa në Cel, një qytet tjetër jo larg Lyneburgut, ai u njoh me muzikën franceze.

Në moshën 15 vjecare Bahu braktis shtëpinë e të vëllait të tij në kërkim të një jete më të mirë. Vendoset në Lineburg ku punon pa pushuar për të mbijetuar, dhe vendos kanditaturën për vendin e organistit të Zangerhauzen

Si shtatëmbëdhjetë vjeçar, Sebastiani kreu shkollimin. U kthye në vendlindje dhe më 1703 për herë të parë mori vendin e organistit në Arnshtad. Këtu ai u njohë si virtuozë dhe njohës i Orges, mirëpo temperamenti djalosharë i tij shkaktoi që të bije në konflikt me zyret e shërbyese ashtu që Bahu duhet të kalonte në Mylhauzen ku u martua me kushërirën Maria Barabara.

Në moshën 18 vjecare, tashmë i njohur, zotëron vëndin e organistit në Arnstad, qytetin qe do ta shënjojë atë si për mirë ashtu edhe për keq. Në drejtimin e një kori, të përbërë nga të rinj të së njëjtës moshë me atë, apo dhe më të mëdhenj, ka probleme mosbindjeje , dhe si rezultat sillet shumë ashpër kundër tyre, duke marrë kritika por edhe sulme, akoma edhe nga përgjegjësit e kishës. Kërkonte perfeksionin dhe nuk falte as devijimin apo eksperimentimin më të vogël në ligjet dhe rregullat e Artit. Duke parë reagimet dhe pa dashur të bëjë kompromise, vendos të largohet nga qyteti, dhe kështu i jepet mundësia të ndjekë mësimet e Bukstehunde, një nga muzikantët më të mëdhenj të asaj periudhe.

Në vitin 1708, e gjejmë organist dhe drejtor muzike në oborrin e Vajmarit dhe të martuar me Maria Barbarën. Bashkë do të sjellin në jetë shtatë fëmijë nga të cilët vetëm katër do të mbijetojnë. Pas dymbëdhjetë vitesh martesë do të humbë edhe bashkëshorten e tij nga një epidemi vdekjeprurëse. Megjithatë nuk do të pushojë së kompozuari kantatet e tij , ku falenderon Perëndinë por edhe i lutet që ta lehtësojë nga hidhërimet , dhe ti falë vdekjen.

Karakteristika e këtij qëndrimi janë kantatat ‘’I shenjtë njeriu që i nënshtrohet testimeve’’, ‘’ Përjetësia, fjalë që të djeg si rrufeja’’, ‘’Pranoj me gëzim të ngre kryqin tim’’, por edhe tek ‘’Psherëtimat, lotët e mi’’, ‘’Sa hidhërim!’’, ‘’Ah, sa e kotë jeta njerëzore’’. Por megjithatë nuk tërhiqet. Vazhdon të krijojë dhe të jetojë duke ofruar më të mirën që zotëronte , jo vetëm nga muzika e tij por edhe nëpërmes jetës së tij, ashtu sic tregon gruaja e tij e dytë, Anna Magdalena, me të cilën do të sjellë në jetë 13 fëmijë nga të cilët do të mbijetojnë shtatë.

Por edhe Mylhauzen, Bau nuk arrinte të shpalosej tërësisht dhe brenda një viti zuri vendin e organistit të oborrit dhe u paraqit si muzikant i altarit në kapelën e oborrit të Vajmarës. Pas disa viteve shërbimi të besueshëm, naiv në politik, bie në gërshëra të partive të oborrit. Kështu Bahu ra në duar të hercogut dhe pas katër javësh burg u largua nga oborri.

Nami i ti si muzikant i shkëlqyeshëm ishte rritur në mënyrë festive dhe ndërrimi i vendit solli me veti edhe përmirësime. Në dhjetor të 1717-ës Bahu u bë mjeshtër i kapelës së oborrit të I parit Leopold të Anhalt-Këtenit (Feurst Leopold von Anhalt-Keothen). Tek ky aristokrat dashamirë i artit, Bahu kishte mundësinë që më intensitet më të lartë të i kushtohet muzikës instrumentale. Këtu ai kompozojë në numër të shumtë pjesë të muzikës për altar dhe për piano. Pas vdekjes së gruas së parë të tij dhe martesës me Ana Magdalenën e lindur Vilken (Wilcken), përgatiti Koncertin e Brandenburgut pastaj Suitat Angleze dhe Suitat FrancezeDoracakun e Pianos Për ana Magdalenën si dhe pjesën e parë të Piano e Nxehtë. Kjo periudhë e krijimtarisë së Bahut ndryshe thirret edhe koha e Këtenes.

Martesa e I parit i solli fundin kësaj epoke frutdhënëse të Bahut, sepse e shoqja e re e I parit nuk kishte vesh muzikorë. Leopoldi fillojë të lë anash mjeshtrin e kapelës i cili disa herë kishte hulumtuar një vend të ri pune. Ai u paraqitë për kontoratin e shkollës së Tomasit në Mesedshtad të Lajpcigut dhe zuri këtë vend më 1723 – pasi që Gjergj Filip Telemani (Georg Philipp Telemann) dhe Johan Kristof Grapneri (Johan Christoph Graupner) nuk e kishin pranuar këtë funksion. Për më se 27 vite ai ndikoi në Lajpcig. Këtu ai kompozojë pjesë të panumërueshme të kantoneve, këtu shkroi pasionet e mëdha të tij, Arti I Fugetave dhe pjesën Gjahu Muzikal. Në pleqëri, i verbër vdiq dy vite pas një operacioni në sy më 28 qershor 1750, në moshën 65-vjeçare./KultPlus.com